KANT KRAAGJES DE FRANSCHE VROUW EN DE OORLOG m DRAAIBOEK BON i LEKO VENTILATOREN aart den hals net als vroeger EN DE BASCULE IN DE KEUKEN Alle kinderen houden van chocoladevla Practische raadgevingen en wenken in mobilisatietijd G. SCHOORL Vraagt Uwen winkelier %aÉiiP V» VERSTANDIGE MOEDER VROUWENARBEID IN DUITSCHLAND Huisvrouw, let op het gewicht Fransche arbeidsters aan het werk bij de vervaardiging van militaire kleeding Van een Katholieke Arbeidsbeurs voor vrouwen en meisjes VAN DEN BRIEL VERSTER ZAANLANDSCH ZIE VER KENT U Dr. E. Hoekstra's Hoestpillen Hoest- bonbons DE VROUW EN HAAR TIJD iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHi is fijn en edel materiaal en wie zal ontkennen dat het, mits goed toegepast, niet altijd flat teert. Maar kant dragen is niet gemakkelijk en eigenlijk past het heelemaal niet bij onzen tijd. Want welke vrouw heeft ten eerste het geduld en ten tweede den tijd om fijn kanten jabots te wasschen, te strijken, te stijven of te pijpen en wie neemt in dezen haastigen tijd nog de zorg om een mantel zoo voorzichtig aan te trekken „dat zijn kraagje niet kreukt!" Waarlijk, men staat te watertanden als men Manteljapon van zwart zijden marocain met geplooiden kant kraag, welke de slui ting accentueert. De linker teekening laat een origineele wij ze zien om kant op een japon met lage hals uitsnijding te verwer ken. De teekening rechts toont een jabot, hoog aan den hals sluitend; de werkteekening ziet u er naast. Vroeger, toen wij kinderen waren, was het een feest als we in moeders ladenkast mochten kijken. De zoetige lucht van irispoeder, die in kleine zakjes tusschen kant en snuisterijen lag, had al een speciale bekoring, om niet te spre ken van alle heerlijkheden, die er verborgen waren en die wij met heilig ontzag bevinger den. Er was een doos juweelen en er waren kralen taschjes. beschilderde speldenkussens en fijne zakdoekjes en dan waren er de lint- en de kantendoos. Wat waren we verrukt over die kanten en de fijne „guimpjes" van spinragdun weefsel, die een wijf en twintig jaar geleden nog het décolleté bedekten. Maar het heerlijkste waren de jabots en we roeiden ons den koning te rijk als er een werd afgedankt en we mochten er „mevrouwtje" mee spelen. Ach, hadden we de kantendoos en de schat ten die ze inhield beter bewaard, er zou dit jaar nog heel wat bruikbaars uit te voorschijn zijn gekomen. Want kanten kragen en man chetjes en befjes en plastronnetjes van kant verheugen zich weer in de ongemeene belang stelling van de modemakers van dit seizoen en aangezien er op modegebied eigenlijk nooit iets nieuws onder de zon is, maar er altijd, zij het met een variant, naar vroeger wordt terugge grepen, lijkt heel veel van de huidige, zeer vrouwelijke kantversiering zóó uit de oude doos genomen. Kant is een typisch vrouwelijke dracht: het zoo'n smetteloos fijnbewerkt kanten garnituur- tje bekijkt, dat achter het e.talageraam op een koopster wacht, maar wie zich zooiets aan schaft, zou er eigenlijk een kamenier bij moe ten aanschaffen. Een kanten garneering im mers moet een vlinderbestaan hebben: na één-, tweemaal dragen is het met de fraicheur ge daan en moet langs het tijdroovende wasch- en stijfproces het smetteloos aspect herkregen worden. Daarom is kant een luxe dracht. Ten zij men met overleg te werk gaat en genoeg practischen zin heeft om élégance en overleg samen te rijmen. Wanneer u de linker teekening bekijkt, valt het op, dat bij deze sierlijke gameering het kant niet aan den hals raakt. Bovendien kan deze garneering (een smalle band van de ja- ponstof of bijkomend materiaal in de kleur, waaraan de gefronste kant bevestigd is), zoo op de jurk aangebracht worden, dat het ge heel afneembaar is. Onder den mantel (de on dergang van al wat kanten kraag-je is) kan dan een andere halsafwerking gedragen worden, 'n shawltje, een grove ketting of iets dergelijks. Wie van wat zwier aan haar kleedij houdt, kiest als garneering, die een passepartout bij veel combinaties zal blijken, een jabot van zachte, soepele stof: Georgette, linou, tule of fijn kant. U kunt het sierlijke gevalletje, zoo als op de teekening rechts aangegeven, heel goed zelf maken. De werkteekening wijst den weg. Het boordje wordt van dubbele stof gemaakt en sluit van achteren. Als garneerinkje van voren kan een knoop overtrokken met hetzelfde materiaal of een broche dienst doen. Iets nieuws op het gebied van kanten kraag en manchetjes is het stelletje van zeer fijn openwerksel, hetwelk glanzend gecireerd is, waardoor het stijf staat. Worden deze als nou veauté ook in pasteltinten gebracht, hagelwit of crème heeft grooter distinctie. Releveeren wij tenslotte, dat het moderne openwerksel, dat wij „kant" noemen, dikwijls meer heeft van broderie, omdat de patroontjes niet uit ragfijne draden, maar uit fijn sierlijk band vervaardigd zijn. Het effect is anders, maar daarom niet minder fraai. A. Bgl. itllllMmiMlllllllllliniMIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIMIIIIlMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllMIIIIIIIIIIIMIIIIillllllllllllllllllllllllllMIIIIIII II III III llllllll llllllll II llllll llinilllllll'llMIIIIIIIMIIIIIII I 111 III llll I llll IIIIUI1HI lllll lltlll III11II111 Men onderschatte het probleem niet. Het omvat het geheele Fransche volk en het gansche maatschappelijke leven van Frankrijk. De oorlog is een monster, dat noch mcnsche- lijkheid. noch sociale rechtvaardigheid kent. Hij voert de mannen van hun werk, hij dwing' de vrouwen tot den fabrieks-arbeid. Hij ver stoort de meest logische orde eener vreedzame samenleving en hij duldt niet de minste op standigheid. Zijn wil is wet. Hij eischt een koortsachtige productie, een onafgebroken ar beid en hij erkent de waardigheid van den mensch niet. Wat zijn voor hem de rechten van den arbeider? Niets! De meest elementaire voorschriften van gezondheid? Niets! De nood zaak van een normale rust en die van een ge zonde ontspanning? Niets! Hij eischt de hoog ste offerzucht van het individu en een bijna onbegrensd plichtsgevoel. De oorlog exploiteert de edelste menschelijke deugden. Hij dwingt de humaanste regeering tot het treffen van maat regelen, waartoe zij in normale omstandighe den onder geen voorwaarde bereid zou zijn. Op hetzelfde oogenblik, dat Frankrijk be langrijke verbeteringen in de maatschappelijke positie van de Fransche vrouw overweegt en tot stand brengt, is het gedwongen, den vrou wen-arbeid op groote schaal in te voeren. Ge lukkig beseft de Franpaise volkomen, wat er voor haar land en voor haar familie op het spel staat. Gelukkig bezit zij die prachtige hoe danigheden, die zij in den loop van de Fran sche geschiedenis nooit verloochend heeft, hoe danigheden van hoofd en van hart, waardoor zij in de uren van gevaar de gelijke is van den man. De gelijke, daar zij hem op gelijkwaardige Wijze vervangen kan aan de machine of aan den loopenden band. De meerdere echter, wan neer zij bovendien ook nog huisvrouw en moe der is. Dan rust zij niet meer, dan slaapt zij ternauwernood, dan werkt zij bijna onafge broken. De meeste fabrieksarbeidsters in oor logstijd zijn huisvrouw en moeder. Immers ge durende de eerste vier oorlogsmaanden werd •3oor de werf-bureaux de voorkeur gegeven aan 4e vrouwen der gemobiliseerden, moeders van ten minste twee kinderen. Daarna eerst werden de kinderlooze huisvrouwen geëngageerd. En in de laatste plaats nam men de ongehuwde vrouwen aan. Na zes maanden zijn millioenen Fransche vrouwen aan den arbeid. Talloozen onder haar werkten vóór den oorlog niet. Allen werken zij nu om haar brood voor zich en haar gezin te verdienen. Maar allen arbeiden zij ook, omdat zij dit nu meer dan ooit een heiligen plicht achten. Een arbeids-inspectrice schreef onlangs in een van haar rapporten: Wat kan ik over de arbeidsters zeggen, dat niet banaal is, heel een voudig en niet pijnlijk? Moedig werken zij om haar brood te verdienen, haar kinderen op te voeden en wat geld tc zenden naar haar man nen, die onder de wapenen geroepen zijn. En zij wachten, totdat de oorlog weer voorbij is om haar recht op geluk te doen gelden. Niet minder dan tachtig procent der Fransche vrou wen doet thans maatschappelijk werk. Een groot deel van haar is werkzaam voor de zui vere oorlogs-industrie, die thans ruim twee millioen arbeiders en arbeidsters telt. Deze in dustrie kan arbeidsters aannemen, die den leef tijd van negentien jaar bereikt hebben, In alle andere industrieën hebben de werkgevers een grooter vrijheid van werving. Voorloopig lijkt de toestand paradoxaal. De moeders en vooral moeders van vele jonge kinderen werken, ter wijl talrijke jonge meisjes naar een betrekking zoeken. Deze toestand is echter slechts tijde lijk. Men heeft eerst alle vrouwen aangenomen, die door den abnormalen toestand zich aan 't hoofd van een gezin geplaatst zagen en daar voor het brood moesten verdienen. Nu deze onder dak zijn, komen de anderen aan de beurt. Wat tengevolge van den oorlog een politiek lijkt, welke schadelijk is voor het gezinsleven, berust in werkelijkheid op het loffelijk streven om juist in de eerste plaats met de familie rekening te houden. Wil men evenwel, dat van den tegenwoordigen, betreurenswaar- digen toestand na den oorlog niets overblijft, dan mag men nooit vergeten, dat de fabrieks arbeid, op zichzelf hoe eervol ook, niet in over eenstemming te brengen is met de waardig heid van huisvrouw en moeder. De Fransche oorlogs-arbeidster verdient niet meer dan het hoogst noodige. In de provincie beeft zij een gemiddeld uurloon van 4.35 francs, waarvan netto 3.50 francs overblijft. Verricht zij geen nachtarbeid, dan varieert haar maan- delijksch inkomen van achthonderdvijftig tot negenhonderd franken; in het andere geval kan zij tot elfhonderd francs per maand ver dienen. Tot nog toe werkt zij zestig uren per week a raison van tien uur per dag. De re geering is de eerste die erkent, dat de loonen laag zijn en de werktijden te lang. Zjj wil niets liever dan hierin verandering brengen, maar de toestand is dwingend. Toch zijn de noodige voorzieningen getroffen om de werktijden te verminderen bij gelijkblijvende loonen, terwijl anderzijds gezorgd zal worden, dat de arbeid ster een uitstekende behandeling ontvangt en de waardeering, welke zij verdient. De loonen te Parijs en in de omstreken van Parijs, waar het leven aanmerkelijk duurder is, zijn naar verhouding hooger. In sommige fa brieken van oorlogsmateriaal verdienen vak arbeidsters van tweeduizend tot vijfentwintig honderd francs per maand, terwijl de onge schoolden een inkomen hebben van zeventien honderdvijftig tot tweeduizend francs. Welken arbeid doen de vrouwen in hoofdzaak? Men kan zeggen: al dat werk dat niet boven haar physieke kracht uitgaat. Sommige vlieg- tuig-constructie-werkplaatsen hebben 'n vrou welijk personeel, dat viervijfde deel van de wer kende krachten uitmaakt. Hier zijn het vrou welijke arbeiders die de geheele fabricatie ver zorgen. Zij zijn het dus, die dc machines con- strueeren. Zij zijn snel, intelligent en vooral handig. Zij hebben zich volmaakt aangepast aan een industrie, die de vrouw geen eischen van groote spierkracht stelt. De werktuigen, die zij hanteeren, overschrijden het gewicht van één kilogram niet. Alles wat zwaar is, wordt electrisch in werking gesteld. De vermoeiende arbeidshouding wordt zooveel mogelijk verme den. Een strenge inspectie is overal ingesteld. Zoodra de arbeidster teekenen van physieke vermoeidheid vertoont, wordt zij tewerkgesteld in een afdeeling. waar zij zich veel minder behoeft in te spannen. In welken geest werken deze vrouwen? Men kan na eigen aanschouwing slechts zeg gen, dat er in de fabrieken een bewonderens waardige opgewekte stemming heerscht. Frank rijk is nu eenmaal het land. waar je in het publiek je goede humeur niet verliezen mag. waar je zoo min mogelijk aan de buitenwacht .ie zorgen laat merken. Bovendien, aan den toe stand is niets te veranderen, waarom zouden we hem dan ook niet in een goede stemming aanvaarden, aldus redeneeren ze hier. Maken we het ons toch vooral niet moeilijker dan het al is. Allen nemen het ernstig op. allen heb ben het zwaar, doch dit behoeft den glimlach niet in dfscrediet te brengen. Allicht zou men meenen, dat Shirley Temple een verwend klein meisje is. Toch is dit niet het geval, want het filmheldinnetje heeft een verstandige moeder. Shirley snoept niet over matig. gaat op tijd naar bed, staat vroeg op en leidt, voor zoover mogelijk, een regelmatig leven. Eiken ochtend vergezelt haar moeder haar naar de studio; den avond tevoren hebben zij samen de rol nog even doorgenomen. Shirley is heel bedreven in het liplezen. Wanneer ze onder de opnamen moeder aankijkt, ziet ze da delijk wanneer het anders moet zijn; ze leest het van moeders gezicht af. Shirley's moeder vindt het van groot belang bij de ouvoeding, dat een kind een levend we zen heeft om voor te zorgen. Shirley heeft drie poney's en vier honden, die ze verzorgt en ver troetelt. zoodra haar werk gedaan is. Want van acht uur 's morgens tot vier uur in den namiddag is Shirley in de studio (langer dan acht uur mag een kind er volgens de Ameri- kaansche wet niet doorbrengen) en daarna pas kan ze een normaal kinderbestaan leiden, bij toeren maken met haar broertjes en lessen ne men. Dit laatste is echter heelemaal geen straf voor Shirley, want ze is zeer leergierig en ze heeft levendige interesse voor wat haar leerares haar bijbrengt. Om geen enkele reden mag ze van haar moeder haar lessen verzuimen. 'Hoewel Sh'rley haar moeders aandacht met twee broertjes moet deelen, krijgt zij alle waakzaamheid, die zij in haar buitenissig be staan moet hebben om een eenvoudig aardig kind te blijven en geen jjdele onnatuurlijke pop te worden. Een goede gastvrouw heeft vele verplichtingen. Als ze een bridge-avondje geeft moet ze haar gasten niet alleen van gevulde koppen en glazen, van zoetigheden, sandwiches en lekkere hapjes voorzien, ze moet ook cigaretten van verschillende merken zóó uitnoodigend op tafel zetten, dat de cigaret als 't ware tot den gast zegt' pak me." Is het voor handhaving van de geanimeerde stemming een vereischte, dat een en ander niet op- en leegraakt en dat bijvoorbeeld bijna uitge brande kaarsen door nieuwe vervangen worden. Wat de gastvrouw wel van tijd tot tijd dient te ledigen, dat zijn de overvolle aschbakjes. De kameratmosfeer wint ei door; bovendien zal het dan niet zoo gauw gebeuren, dat het tafelkleed de dupe wordt, zooals op de foto is gebeurd. Er zijn nu eenmaal altijd onachtzamen, ook onder bridgegasten; zet ze daarom veel en leege aschbakken voor Sedert het begin van den oorlog is in Duitsch- land het aantal arbeidende vrouwen belangrijk gestegen. Evenals alle arbeidskrachten waren ook deze vrouwen getroffen door de werktijdver- hooging, die het oorlogsbedrijf met zich mede bracht. Van af 1 Januari wordt echter weer de verkorting van den werktijd en het toekennen van vrijen tijd van kracht, hetgeen vooral den arbeidenden vrouwen ten goede komt. Daardoor zal hoofdzakelijk aan gehuwde vrouwen en moe ders voldoende mogelijkheid gegeven worden om haar huishoudingen behoorlijk te verzorgen. Principieel verboden is in de toekomst de nacht arbeid voor vrouwen. De Zaterdagmiddag zal in het algemeen vrij zijn. Naar aanleiding van het onlangs in de dagbladen verschenen berichtje aan huisvrouwen en belanghebbenden, om toe te zien, dat men bij het koopen van zoowel verpakte als onverpakte suiker 't juiste gewicht krijgt, willen wij nog maals wijzen op het volgende: hetgeen geldt voor suiker is ook van toepassing op vrijwel alle andere levensmiddelen, hetzij deze onverpakt verkocht worden, hetzij op gewicht verpakt. In dezen tijd van jonge groenten, nu spinazie, postelein en andijvie weer ko men, bedenke men ook, dat natte groente zwaarder weegt dan droge en dus een onvoordeelig gewicht geeft voor (Je huisvrouw. Gezien het groote belang, dat elke kooper heeft bij het ontvangen van het juiste gewicht, waarvoor hij betaalt, verzoeken wij onzen lezeressen, even- tueele teleurstellende ervaringen op dit gebied te willen mededeelen aan dc on derstaande commissie. Brieven kunnen gezonden worden aan de redactie van dit blad met vermelding op 't couvert: Commissie van voorlichting. Commissie v. voorlichting op huishoudelijk gebied. m Maar heeft u ze Wel eens chocoladevla met rozijntjes voortgezet? De rozijntjes zullen de attractie van deze zoete toespijs nog verhoo- gen. Of de vla er lekkerder op wordt is een kwestie van persoonlijken smaak. In ieder geval is het eens iets anders. Hieronder volgt 't recept, dat wel met leedc oogen gelezen zal worden door degenen, die met hun suikerbonnen niet zóó weten uit te komen, dat er nog eenige onsen kunnen over schieten voor een zoet dessert! Benoodigddriekwart liter melk. veertig gram cacaopoeder, zestig gram suiker, dertig grarn maizena, vijf en zeventig gram rozijntjes. Wasch de rozijntjes goed schoon en laat ze in de melk opzwellen. Roer de cacaopoeder, de suiker en de maizena met een deel van de kou de melk aan tot een dun vloeibare pap. Giet ze in de melk vóór deze kookt. Laat de vla on der goed roeren even doorkoken. Giet ze na bekoeling onder roeren in dc schaal. Voor wie zoowel chocoladevla als vanillevla tot de lievelingsgerechten behooren, geven wij een combinatie van de beide vla's. Een ge slaagde wijze van opdienen is de zoogenaamde crème panachée. Bereidt men elke vla van een halven liter melk, dan zijn de benoodigdheden voor de va nillevla: een halve liter melk. twee afgestreken lepels maizena, twee afgestrek°n lepels suiker, een kwart stokje vanille, een ei. Voor de chocoladevla neemt men ook een halve liter melk, verder twee en een halven le pel maizena en evenveel cacaopoeder, verder drie afgestreken lepels suiker. Men bereidt beide vla's met zorg. zoodat ze even dik zijn. neemt in elke hand een pan netje met de eenigszins afgekoelde vla en giet beide tegelijk en even snel over in een Tla- schaal. Men zorgt dat de scheidingslijn van de lichte en de donkere vla zoo recht mogelijk is. Op de afscheiding legt men schuimhoopjes of torentjes stijfgeklopte room. Bestudeering van dit beknopte handleidinkje, waar-van de titel den inhoud aangeeft en dat voor vijftien cent verkrijgbaar is aan het se cretariaat. Deurloostraat 129. Amsterdam-Z., heeft voor elke vrouw in dezen tijd z'n nut. Van vele wenken in verband met de dreigende tijdsomstandigheden heeft ^nen reeds kennis kunnen nemen, maar waarschijnlijk heeft nog lang niet iedereen deze volledig ter harte ge nomen. In dit brochuretje vindt de huisvrouw, die thans ook voor de gezinsadministratie ver antwoordelijk moet zijn, wat haar dienstig kan zijn, voorts zijn beknopte, maar overzichtelijke raadgevingen opgesomd voor eventueele eva cuatie en luchtbescherming. Een practisch boekje, wat in een notedop bijeen geeft wat elke huisvrouw thans moet weten, R,ing-ing-ing De telefoonbel verbreekt de stilte van den spreekuurloozen Zaterdagmorgen. Ik laat het kaartsysteem in den steek en,Met de ka tholieke arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis jes!" Ving een potlood en dan genoteerd: Steno typiste Hoilandsch en Duitscli, aanmelden dan en dan, salaris zooveel. „Zeker, mijnheer, ik zal er direct werk van maken!" Nog een laatste aanwijzing en de haak neer. Wat zei-ie ook weer? „De juffrouw van een half jaar geleden voldeed goed, maar ging nu naar een andere stad verhuizen. Zoudt u weer net zoo iemand voor ons hebben?" Prettig, om 'ns te hooren, dat een „geleverde kracht" goed bevalt. Ik moet toch even uit zoeken wie het geweest is. En al bladerende in de vele paperassen voel ik me als Petrus, die in een vrij oogenblik de gegevens nog eens bekijkt van de velen, die langs hem de hemelpoort zijn binnengegaan. Maar dan kom ik toch tot de conclusie, dat St. Petrus het gemakkelijker heeft dan wij. Hij is agent bij het eenrichtingsverkeer, ter wijl wij de verlangens van twee richtingen trachten te voldoen: werkgevers èn werkneem sters. Maar een welslagen is dan ook dubbel aan genaam! Wat me vanmorgen opvalt is de veelzijdig heid, zoowel van aanbiedingen als aanvragen. Bij het herlezen van de namen gaan de men- schen weer leven. Van de K., geknipt voor „keurig dagmeisje," flink, bescheiden, gezond, frisch kind. Mevrouw P. is ook goed over haar te spreken. Gelukkig een, die niet schrok toen ze hoorde, dat er acht kinderen waren. Handelmaatschappij v. D. De condities klon ken goed, de ingewonnen informaties beter en de geplaatste correspondente bevalt het er best. Het is wel even zorgen geweest, want in het begin van de mobilisatie waren er niet veel meisjes vrij, maar een direct geplaatste advertentie bracht gelukkig een flinke candi date. Guusje S. „Ik kan alleen maar goed teeke nen." 'n Aardig kind, pas van school, niet van een stand om in een winkel of huishouding te gaan, terwijl een kantoor onbereikbaar was, omdat ze .heelemaal niet kon leeren." 't Was een pro bleem. Maar enfin, 'n aardig praatje, 'n hart onder den riem gestoken, en Guusje daalde hoopvol de twee trappen af, want „de juf frouw" zou eens heel goed voor haar uitkijken. Het probleem duurde precies vijf weken, waar in Guusje met onverflauwde hoon tweemaal haar kaart liet afstempelen. Toen 'n telefoontje van de reclame-afdeeling van een groot, goed beheerd bedrijf om 'n jong meisje, voor eerst natuurlijk kleine kar weitjes, maar om, als 't goed beviel. ipgeleid te worden voor de reclame-teeken-afdeeling.... Inwendig jubelde ik, terwijl we het zakelijk ge deelte heel zakelijk afhandelden. Gauw een briefkaartje en na drie dagen toog Guusje naar haar „baan." Terwijl op straat het Zaterdagsche leven on gewijzigd voortgaat en klanken van bloemen- venters, bakkers, vuilniskarren en fietsjongens door de open balcondeuren naar binnen gol ven, ontwikkelt zich voor mijn geestesoog een statistiek, tcekenender dan die, welke in rood, groen en blauw de muren van ons kantoor ver sieren. Kijk. terwijl tot voor enkele jaren onze be middeling voornamelijk huishoudelijk, winkel en atelierpersoneel gold, hebben we ons sinds dien ontwikkeld tot een all-round arbeidsbeurs, waar dagelijks aanbiedingen en aanvragen te kust en te keur binnen stroomen. Daarbij: Hoe meer inschrijvingen, hoe beter de resultaten, omdat we dan onze leuze: „Dc juiste man (lees: vrouw) op de juiste plaats" ten volle kunnen naleven. „Assistente" Een goed middel tegen dc moderne stijl loosheid is de strijd tegen de nonchalance in onze omgangsvormen en tegen den val- schen smaak op zoo menig gebied van kunst en leven. Een nog beter middel is de terug keer tot de fijne, nobele wellevendheid van ziel. dié niets anders is dan de deugd van de meelevende, én mee-voelende naastenlief de op haar Paaschbest. De ware wellevend heid zal ons voor veel stijlafdwalingen be hoeden en ons de hoogere beschaving van den geest geven, die ons tot fijnvoelende, stihrolle menschen zal maken. H. RONGEN in Naar Christus' voorbeeld" Dommelstr. ETNDHOVEN DE LINNENWEVERS SINDS 1847 Levering: rechtstreeks aan particulieren van complete HUWELIJKSUITZETTEN en ook van kleine aanvulling-en voor Uw linnenkast Vraagt vrijblijvend stalencollectie en reizigersbezoek aan huis DAMES EN MEISJES MAAKT NU ZELF UW KLEEDING Zendt bon en 25 cent aan postzegels bjj voorkeur van 3 cent en U ontvangt een mooi boek met ruim 100 maten en modellen en tevens een gratis apparaat om U te laten zien hoe gemakkelijk onze methode is om THUIS alle kleeding tc leeren maken en vermaken. aan INSTITUUT E. N. S. A. I. D. Tolsteegsingel 54 - Utrecht Naam: Adres: AMSTERDAM ROKIN 43 OPGERICHT 1868 VOORHEEN KALVERSTRAAT 51 VAN RIJN'S MOSTERD - UTRECHT DE VODKSVENTILATOR ZONDER CONCURRENTIE PRIJS VOOR ELKE BEURS Te gebruiken bij hoest, kinkhoest, pijnlijke keel en bronchitis. 1.56 per flacon met gebruiksaanwijzing Verkrijgbaar in Apotheken en Drogisterijen Neemt eens proef! Zend deze adv. met hij voeging van 16 ct. in postzegels aan Mij Hoekstra. Heerengracht 33, Amsterdam U ontvangt 35 pillen met gebruiksaanwijzing ovorol vorkrijflboar Imp..Rottere. Prod. M WITTE HUI5 - Rotterdam

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 12