Wij houden de traditie hoog sop Stofzuigerhuis „Ritsema D.K.W.,,125„-*f275.- NIC. WINDT P J. T. MATHOT \00> WELF MANNA NIMCO forma n at ura speciaalzaak ST. REINOLDUSHUIS J. P. MAAS ZN. KINDERWAGEN J. II. KORST JENS FRANS P. VAN RUMPT ER. IM I.J.Xl H. v.n. VLERK Zn. WONINGINRICHTING BERIJD Z O N-RIJ WIELEN PERMANENT-WAVE „EUGENE" F. TUPKER VAKKUNDIG J. WENSING VOOR INVALIDEWAGENS m Ons land biedt de gelegenh Fa.AH.de WILDE JAC VAN MARIS Alle goede zaken worden regel matig geadverteerd in een goede courant Er is goed nieuws MUZIEK DEN BOER'5 Begin bij het begin DE STOFZUIGER- en MOTORSPECIALIST Het speciaal adres Generaal Cronjéstraal 82 AANGEKOMEN ZIJLSTRAAT 5 b/d BRUC, TELEF. 13554 't OPKLAPBEDDENPALE1S H. P. v. d. ZON VOOR DE PINKSTERDAGEN STAMENZO-SIGAAR fa.J.P.STAM NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT De ontwikkeling van de zeilboot Geciviliseerde bouw Conservatisme tail f4 Rust in de jachthaven Het bij-den-windzeilen t voorc Directe Hulp voor Dr. Scholi's Foot Comfort Service ^.«cWeg 42 Vlak bif Station Haarlem in de advertenties vandaag. IN DE VACANTIE KALAMAZOO-GUITAAR MuztekmsSrum.-handel GEEN SPRAKE VAN Als een van Uw huis- genooten minden sieik of minder ge zond is, geef hem of haar dan dagelijks hei heerlijke brood uit VAN DER LIN DEN'S BAKKERIJEN. Dat gaat er beter in. Dat is gezond en ver sterkend. OAKKCK'jetf Bakenessergracht 71 Tel. 13882 - Haarlem BIJ DE GEZELLIGE SFEER IN HUIS, SPEELT de WANDVERSIERING een voorname rol. Voor elke om geving .vindi U in hei BEELDHOUWERS WAAROM? Wikkelen en repareeren van Stofzui gers - Elecfro-moioren - Transforma toren - Dynamo's enz. enz. Alle reparaties onder garantie KENNEMERSTR. 21 SCHOTERWEG 57 Kruidbergerweg 51 SANTPOORT OOK IN HUUR 60 ct. PER WEEK en billijk 99 Gr. Houtstraat 132 t.o. Luxor - Tel. 16693 - Haarlem MEVROUW! Telefoon 13053 Haarlem DE EERSTE ZENDINGEN VAN Demonstratie-motor aanwezig Hoofdagent voor alle modellen D.K.W.-motor rijwielen subagent D.K.W.-automobleIen SPAARNWOUDERSTRAAT 105 TELEF. 13127 HAARLEM B.M.W. vanaf f 545.— PANTHER vanaf f 395 Steeds voorradig div. modellen gebruikte D.K.W.- automobielen meubelmakerij STOFFEERDERIJ BEHANGER IJ BINNENHUIS-ARCHITECTUUR JANSSTRAAT 16 - TELEFOON 11658 KORTE JANSSTRAAT 2 Complete Woning-inrichting - Verhuizingen onder garantie - Kantoorinstallatie ELECTRISCHE ZONNEKLOKKEN - JUNCHANS KLOKKEN - ENCELSCHE TAFELKLOKKEN Alléénverkoop ZENTRA-HORLOGES SPECIALE REPARATIE-INRICHTING VOOR UW MEUBELEN BEDDEN MATRASSEN BEHANCERIJ STOFFEERDERIJ DA CÖSTALAAN 5 - DRIEHUIS - TELEFOON 4609 WAGENWEG 146 - HAARLEM - TELEFOON 14951 VANAF 37.50 VERHOOGT UW VACANTIEGENOT Een groote sorieering tegen billijken prijs Giebels' Ijzerhandel Ged. Oude Gracht 7 en vlakwikkel-sysieem Uitsluitend le kl. werk ZIJLSTRAAT 73 HAARDEN - KACHELS en FORNUIZEN PIETER KIES STRAAT 22 ONZEN OMROEPER IN ALLE UITVOERINGEN IS UW SPECIAAL ADRES GR. HOUTSTRAAT 39 - HAARLEM PRIJZEN vanaf f 75. OOK IN HUUR VERKRIJGBAAR Het is weer zoover, dat we aan vacantie en vrije ft dagen gaan denken. De natuur trekt ons naar buiten, doet ons verlangen naar strand, water en bosschen. De Pinksterdagen zijn een voorproefje van de vacan tie. In groote drommen trekken de stedelingen naar buiten, de vrije natuur in om te genieten van alle genoegens, die de lente- en zomerdagen ons te schen ken hebben. Er wordt getennist, gezeild, kortom: er wordt aan alle sport gedaan, die in dezen tijd be oefend kan worden. Het ziet er naar uit, dat degenen, die anders hun •vacantie in het buitenland doorbrachten, dit jaar binnen onze landsgrenzen zullen blijven. Zij zullen er varen, dat ook in eigen land vacantie gehouden kan worden. Er zijn dicht bij ons zooveel genoegens te genieten, die in het buitenland niet eens overal te vin den zijn! Een der meest sprekende is wel de zeilsport. Ons waterrijke land biedt den liefhebber de Kager- en Brasemermeren, de Friesche meren, de Loosdrecht- sche Plassen en talrijke andere plaatsen, waar de wind in de holle zeilen kan spelen. Wanneer we de honderden boeiers over het water zien scheren, moeten we onwillekeurig denken aan den roem, dien ons kleine land op het water heeft verworven. De Nederlander houdt van het wa ter. In de zeventiende eeuw was ons land het meest geëerbiedigde handelsland ter wereld. Er werd handel gedreven over de zeeën. De zee en de plassen zijn in ons ingegroeid, we kunnen er niet buiten. Niet alleen zijn ze onontbeerlijk voor onzen handel, maar we zoeken er ook onze ontspanning in. Het zeilen zit den Nederlander in het bloed, het is een sport geworden, die hoogtij viert. Welke Nederlander wil niet graag een boot bezitten! Het is een ideale wensch van de sportieve jon gelui met een snellen boeier over het water te schuiven, heerlijk snel, heerlijk laveerend, keurig manoeuvreerend, met gebruind gezicht, met een robbedoes-haardos, waar de wind in speelt. De zeilboot heeft een groote ontwikkeling ge had. Een waterrijk land als het onze moest wel een volk herbergen, dat zich op het nat even gemakkelijk bewoog als op den vasten bodem, en al zeer vroeg zien wij dan ook de Batavieren in Primitieve schepen, meest uitgeholde boomstam men, op de rivieren kruisen; de Romeinen bren gen hier hun combinatie van zeil- en roei schip, waarvan het „Latijn"-zeil tot ver in de middeleeuwen in gebruik blijft. Doch de eerste groote ontwikkeling van de zeilschepen hebben we, evenals eiken sprong voorwaarts in de zeilvaart, te danken aande zeeroovers. In haar algemeenheid zou deze stel ling de bijbedoeling kunnen suggereeren, dat ..zeevaarders" en zeeroovers synoniemen zijn; doch waar we overeenkomsten in zeiltechniek meenen te ontdekken, blijft de moreele schei dingslijn markant genoeg, om beide catego rieën gescheiden te houden. Ofschoon ook ..zeevaarders" nu juist geen brave Hendriken zijn of waren! En toch zijn het de zeeroovers geweest die ons den technischen vooruitgang in de zeilvaart hebben gebracht. Niet met overtuigende wis kundige geleerdheid, niet met theorieën over aero-dynamica, ofschoon zij het juist geweest zijn, die de praktijk dezer wetenschap buiten gewoon goed wisten te hanteeren. Maar zij werden bij hun verbeteringen aan romp en tuig slechts gedreven door den allergrootsten sti mulans: lijfsbehoud. Hun voornaamste kracht lag in het kunnen ontzeilen van straffensge- reede overmacht. Zoo de Chineesche zeeschuimers, Wier roofjonken-tuig het model werd voor de beroemde, sneller dan stoomschepen varende, 19de-eeuwsche „Tea-clippers", zoo de Noor mannen en de Geuzen en Duinkerkers. De geschiedenis der zeilvaart geeft daar tal van machtig interessante bewijsstukken voor: Zeerooverstuigage werd het model voor de vol gende generatie van oorlogs- en koopvaardij schepen. „De invloed van het Viking-schip, het type schip met twee stevens, is gedurende de middel eeuwen overheerschend geweest op heel de kust van Noorwegen tot de noordelijke stran- öen van Spanje, sinds de periode van den uit- Beholden boomstam tot het einde der vijftiende eeuw. Dat wil dus zeggen, zoo spoedig Noord- Europa zoover geciviliseerd was, dat het sche pen begon te bouwen, inplaats van uit boom stammen te hakken. Zoodra men dus schepen ging maken in plaats van bootjes, kwam de scheeps-architectuur welke we zien afgebeeld in schepen der Scandinaviërs, en onafhanke lijk van geografische ligging, taal, stamver wantschap of volk, gingen de stilaan meer be schaafd wordende inwoners langs de uitge strekte kust van de Noordkaap tot de Zuid grens van de Golf van Biscaye enkele eeuwen onafgebroken voort met het bouwen van de traditioneele scheeps-modellen: Twee hoogop- gebouwde stevens en aan den mast het dwars- zeil aan de ra bevestigd." (E. Keble Chatter- ton: Sailing ships. London 1914. p. 90 vlg.). Na de vijftiende eeuw komen langzamerhand ver anderde modellen: het eerste toevoegsel aan de Viking was, voordien reeds, een „vechtbrug" op de beide stevens ook niet bepaald een uitvin ding van vredelievende koopvaarders. Ook de Kruistochten brachten enkele ondergeschikte wijzigingen in het tuig, naast het ra-zeil ge bruikte men in onze wateren weer het „Latijn"- zeil, een langsscheepsche zeil, dat voorbij den mast uitstak en min of meer dwarsscheeps kon gebrast worden, alnaar het noodig was. Hoe het kwam, dat de zeilvaart, en dan nog in o zoo een traag tempo, de verbeteringen in tuigaga van de zeeroovers adopteerde? Wel er is geen conservatiever volk, geen stijfkop- piger soort menschelijke wezens op heel de aar de te vinden dan zeelui. Hun eigen schip heeft -j het beste tuig, en van een verandering willen ze niet weten. Ze „houden 't niet met nieu wigheden". Eenerzijds laat zich dit conservatisme begrijpen. De niet-op-zee-rooven-uitgaande zee- men kent zijn schip, weet, wat het hebben kan" van wind en tij, weet, wat het „doet" in den storm. Hij is vergroeid met helmstok en schoot tot een levend organisme. Elke zucht wind in het zeil brengt in zijn arm een reflex-beweging, zijn oog volgt de wolkenvaart aan den hemel en de schuimstreep van zijn zog. Iedere vezel touw van het tuig is een voortzetting van zijn zenuw gestel. De bodem drijft en doet zijn wil slechts zoolang hij geheel dit organisme beheerscht. Beheerscht met zijn oog zoogoed als met zijn gevoelige vingertoppen. Alles aan boord heeft diezelfde gevoeligheid, en er is spanning, want de wind is een verraderlijke vriend, en het water een meedoogenlooze vijand. Veranderingen van het organisme moeten er in groeien! De kaper echter, die zoo goed als nooit een voet aan wal zette, kon dit groeiproces naar eigen behoefte versnellen: Hij beproefde nieuwe middelen waarvan hij veronderstelde, dat ze hem meer snelheid konden bezorgen op momen ten, waar het ging om leven en dood. Bleken de vernieuwingen verbeteringen, dan werd het tuig definitief gewijzigd. In den tijd, dat de koopvaarders vergroot werden om meer lading te kunnen bergen, on derging wel de romp eenige wijziging: het „kof"-model, doch de inrichting van het zeiltuig- bleef nagenoeg onveranderd. De hooge ach tersteven bleef noodzakelijk, omdat de sche pen slechts vóór den wind konden zeilen en dus bij hevigen golfslag het water van achteren over kregen. De verandering van zeiltuig be paalde zich eerst tot grootere doekoppervlak te. De zestiende-eeuwsche schepen, vooral de oorlogsschepen krijgen dan het „galjoen"-type: hoogen achter- en lagen voorsteven. Ofschoon het dwarszeil (aan ra's) hoofdzaak was voor de voortbeweging, zette men op den achtermast, die op het kasteel stond, een langs-zeiltje, waar door het schip gemakkelijker te besturen was. In dien tijd leerde men, na beteren rompbouw, ook zeilen bij een windrichting, die niet over eenstemde met den voorgenomen koers van het schip: men leerde „bij-den-wind" zeilen. En hier bewees het Latijn-zeil aan den bezaansmast goede diensten om koers te houden. Welk een voordeel dit was voor den handel kunnen wij niet meer vermoeden: Vóór dien tijd waren de schepen per se gedwongen te wachten op den goeden wind, en dat bij eiken koersverande ring. In de binnenwateren van ons natte landje was de afhankelijkheid van windrichting nóg meer bezwaarlijk, omdat de loop van rivier of kanaal een beperking temeer was; op zee kon men gemakkelijker een eenigszins anderen koers nemen, in het binnenwater schreef de kronkelloop van de rivier den koers voor. Zoo zien we op de Kleine Hollandsche schuiten het Latijn-zeil in gewijzigden vorm als eenig of hoofdzakelijk voortbewegingsmiddel gebruikt worden. Het langsscheepsche -zeiltuig was gevon den. En deze vinding danken wij aan onze wa terrotten van voorvaderen, die toen net als nu, hun gansche leven aan boord doorbrach ten. De stoommachine en de motoren hebben de groote zeilschepen verdrongen, maar alle per- iectionneering en verfijning van de zeilboot komt nu ten goede aan de sportvaartuigen, die in groote verscheidenheid gebouwd worden en met elkaar in snelheid wedijveren. TURFMARKTKAMPERVEST iiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiii Nieuwe leestvormen voor moeilijke voeten. Speciaal schoenen voor losse steunzolen. Hiel- hoogte VA c.M. Prachtcollectie voor Dames en Kinderen Barrevoetestraat 19 - Tel. 15051 Midza-zegels llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllli Dr. Schott, do wofoWboroomde woef specialist «n stichter wan het grootste instituut woor voetverzorging ter wereld, heelt voor eik soort voeteuvel een apparaat, hulpmiddel ol behandelingswijze samen gesteld Indien U advies verlangt voor een ol ander voetgebrek, dan staat onze vod- expert tot Uw dienst om U een gratis voettest te geven doormiddel van Pedo- graph afdrukken en U te wijzeo boo U afdoende hulp kunt verkrijgen, Houdt Uw voeten Fitl Morgen* de voeten bestrooien met Dr. Schol!'* Voetpoeder 40 ct. per bus. Avonds oen voetbed Or. Scbolt's Bedroeft 40 ctL por, pak. IJ smaakt het grootste genot van Muziek wanneer U het zelf maakt. Sluit U aan bij onze clubs, contri butie met inbegrip van guitaar of ander instrument 50 cent' per week. GUITAREN, MANDOLINEN vanaf 6.50. Heden ontvangen de nieuwste Amerikaansche Hawaiian-guitaar. compleet met versterker 195. het nieuwste model. i C m HOEK DAMSTRAAT TEI.EF. 14988 HAABT-KM Een advertentie behoeft geer, kapitalen" te koeten. Plaats maai tens een Omroeper. Rubriceering eD gelijkvormige zetwijze Billijk ban- lolstarlef VERWULFT 1 - TELEF. 14512 een grooie keuze Schilderijen, Etsen, Platen en Beelden. Nergens wordt U beter VAKKUNDIG ter zijde gestaan. IS 'T AANGEWEZEN ADRES, OOK VOOR U Omdat deze. firma speciaal is ingericht voor het 16990 TELEFOON 17696 voor ALLE merken STOFZUIGERS en TUNGSRAM RADIO. Nederlands fabrikaat. Reparaties vlug U denkt er aan dit voorjaar 'n te koopen? Of 'n aardig Vouw- wagenije? In Uw eigen belang raden wij U aan bij ons een kijkje ie komen nemen. Wij hebben zoo juist de nieuwste Kinderwagens en Wandel wagentjes ontvangen. Kom gerust even kijken. Het kost niets, en geeft geen verplichting. Vraagt prijscourant of betalingscondities R.T. 42.contant - 15 termynen van 15.75, HOOG IN KWALITEIT - LAAG IN PRIJS Opgericht 1888 MIDZA-BONNEN GROOTSTE SORTEERING in de nieuwste modellen OPKLAP- BEDDEN. Nieuw verbeterd systeem. Ook één- en twee-persoons, verticaal in alle gewenschte lengten en breedten. Alles voorradig. Eerste kl., 15 jaar garantie. 40 modellen. Ombouwen met boven- en zijkasten. Javakapok bedstellen, dekens, divanbedden, alles prima maar voor weinig geld. Dames, laat van Uw Auping-matras een origineel opklapbed maken. Niet van nieuw te onderscheiden. Dat is geld besparen. Monsterkamers: ORIONWEG 8, HAARLEM-NOORD (Gesloten huis) bij Zaancnlaan Telefoon 23932 Ze rijden licht, zijn sterk en goedkoop Ook SIMPLEX-, VESTING- en R.S.-Rijwielen Betaling te regelen. 24 SCHAGCHELSTRAAT 24 HAARLEM een geurige Kwaliteit in eiken prijs gegarandeerd ZIJLSTRAAT 45 hoek Nassaulaan - Tel. 11635 Alle bestellingen franco huis vindt U bU on» t/o Postkantoor Haarlem Telefoon 11304 schuin over De Twentsche Bank Haarlem SCHOONMAKEN, REPAREEREN, PAS MAKEN EN POETSEN VAN ALLE SOORTEN HAARLEM - TELEF. 10408 ELECTRISCHE SMEDERIJ aoort D niet door de radio. Toch heeft de radio zijn onverflauwde belangstelling. D wenscht 'n radio toestel te verhandelen? Span onzen Omroeper er voorl Dagelijks bereikt hl.) 90.000 gezinnen. HIJ zal U du» teker van dienst kunnpn v."n

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 13