OPPERBEVELHEBBER DEELT ALLEN HET
ERNSTIGE BESLUIT MEDE
WAPENS NEERGELEGD OMDAT HET NIET ANDERS KON
Onze soldaten hebben gestreden met een
moed, die onvergetelijk zal blijven
Een mededeeling door het
Duitsche Gezantschap
Tapverbod
NEDERLANDERS
ONDER BEZETTING
NORMALE VERLICHTING
HERSTELD
WAPENS WERDEN
NEERGELEGD"
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling)voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27y2 ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, WIGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
WfliffSMS 15 ME11940 - 9SHTEM0BUD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22387
Verordening van den
opperbevelhebber
De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht, Generaal H. G. Winkelman,
heeft Dinsdagavond voor den Nederland schen omroep de volgende toespraak tot
het Nederlandsche volk gehouden
Nederlanders,
7
Ik heb er prijs op gesteld, u persoonlijk een toelichting te geven bij het hoogst
ernstige besluit, dat u reeds hedenavond he bt gehoord door de Nederlandsche radio.
Wij hebben de wapens moeten neerle ggen omdat het niet anders kon. Allen wa
ren vastbesloten ons vaderland te verdedig en tot het uiterste. Welnu, ik, die als Opper
bevelhebber van Land- en Zeemacht alle berichten ontving, i k wist met volstrekte
zekerheid, dat dit uiterste vandaag was ber eikt. Onze soldaten hebben gestreden met
een moed, die onvergetelijk zal blijven. Maar de strijd was te ongelijk. Onze troepen
stonden tegenover technische middelen, waartegen de grootste menschelijke moed
niet is opgewassen. Bij duizenden zijn zij gevallen voor de vrijheid van Nederland.
De luchtstrijdkrachten waarover wij thans nog beschikken zijn zoo minimaal,
dat zij onze troepen te land nagenoeg niet meer bij de operatiën konden steunen.
Tegenover de Duitsche overmacht in de lucht hadden ook onze andere afweer
middelen, zooals de luchtdoelartillerie, slee hts een beperkte uitwerking, hoe dapper en
bekwaam de luchtdoelbatterijen haar taak ook vervulden. Zoo stonden onze troepen
bloot aan de vernietigende bombardemen ten van het Duitsche luchtwapen.
En niet alleen zij. Onder de burgerbevolking, onder vrouwen en kinderen, maak
te de luchtmacht tallooze slachtoffers. In ons dichtbevolkte land, met zijn vele ste
den, kan bij luchtbombardementen moeil ijk worden onderscheiden tusschen mili
taire en niet-militaire objecten. Rotterdam, dat vandaag door de Duitsche luchtmacht
werd gebombardeerd, heeft het droevig lot van den totalen oorlog ondergaan. Utrecht
en andere groote bevolkingscentra zouden binnen zeer korten tijd dit lot met Rotter
dam moeten deelen.
Vrijwel geheel aangewezen op eigen kracht, waren wij niet in staat ons land,
onze burgerbevolking, voor dit geweld te behoeden. Het waren deze harde feiten, die
mij noopten mijn hoogst ernstig besluit te nemenWij hebben den strijd gestaakt.
Ik kan mij ten volle indenken, dat dit besluit voor vele Nederlanders schokkend
is. Laten zij allen echter beseffen, dat ik op dit oogenblik de Nederlandsche regeering
hier te lande vertegenwoordig en dat ik derhalve niet alleen gerechtigd, doch ook ver
plicht was te besluiten, zooals het belang van het Nederlandsche volk in deze om
standigheden voorschrijft.
Het staat voor mij onomstootelijk vast, dat dit belang medebrengt, dat de vol
strekt ongelijke strijd moet worden gestaa kt, opdat niet nog meer onschuldige slacht
offers vallen. Wie mij verantwoordelijkhe id kan peilen, beseft hoe zwaar mij dit be
sluit moet zijn gevallen. Het kon echter niet anders luiden.
Nederlanders! Hebt ondanks dezen zwaren tegenslag vertrouwen in dc on
verwoestbare krachten en tradities van ons volk. Wij hebben deze beproeving van een
korten, doch hevigen oorlog moeten doorst aan. Wij zullen het nieuwe lot, dat ons
voorloopig beschoren is, met denzelfden moed en vastberadenheid dragen als
waarmede wij den strijd voor onze zelfstandigheid hebben gevoerd. Hebt daarom,
ik herhaal het nogmaals, vertrouwen op de toekomst.
Doch vooral: Toont dit vertrouwen door de rust en de orde te bewaren,
welke wij zoo dringend behoeven om ons geschokte land weder op te bouwen. Laten
wij ons thans richten op dezen eersten pli cht, welken het vaderland ons oplegt.
Leve Hare Majesteit de Koningin!
Leve het vaderland!
v
Generaal H. G. Winkelman
In Zeeland wordt nog
verder gestreden
Waarom H. M. niet naar
Z. Vlaanderen vertrok
Regeering te Londen
verwelkomd
Romeinsche studenten
betoogen opnieuw
Ook te Milaan betoogingen
tegen Engeland
Belgisch frontnieuws
Fransch bericht over
Duitsche verliezen
Japansche uittocht
uit Londen
Belgische regeering
blijft te Brussel
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voof
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
Wat de in zoo strakke woorden ver
vatte proclamatie van den Opper
bevelhebber van Land- en Zee
macht omtrent het vertrek van H. M. de
Koningin en van de Regeering reeds deed
vreezen is gisteren in den laten namiddag
bevestigd: de Nederlandsche weermacht
heeft den tegenweer tegen den Duitschen
opmarsch naar Holland moeten opgeven.
Bedreigd met het luchtbombardement van
de groote steden, die in de door 't water
beveiligde landstreek liggen, een bom
bardement, dat ten aanzien van Rotterdam
reeds werkelijkheid werd heeft de Op
perbevelhebber aan de Nederlandsche troe
pen in dit gebied bevel gegeven, den strijd
te staken. Hij heeft dit volgens de procla
matie gedaan om in deze uiterst dichtbe
volkte landstreek de burgerbevolking te
sparen en verder bloedvergieten te vermij
den.
De bevolking heeft dit zware besluit van
den Opperbevelhebber, dat haar onder
Duitsche bezetting brengt, te aanvaarden.
Discussies over die beslissing zijn even nut
teloos als nabetrachtingen over de acht
maanden mobilisatie en de vijf dagen oor
log, die achter ons liggen.
De weerstand, dien de Nederlandsche weer
macht tegen het overmachtige Duitsche le
ger heeft geboden, is, zoo verklaart de Op-
Perbevelhebber, gebroken. Wij eeren met
diepen eerbied en onvergankelijke ver
knochtheid degenen wij weten nog niet
hoevelen die het offer van hun leven
hebben gebracht voor hun en ons vaderland
6n om wie, mèt hunne nabestaanden, wij
allen zullen rouwen. Onze gedachten gaan
eveneens met smartelijke deelname naar de
stad Rotterdam, die voor ons allen den
Verpletterenden last van den „totalen oor
log" heeft moeten dragen.
De opperbevelhebber heeft aan trouwe
burgers en dappere soldaten het plechtige
getuigenis gegeven, dat zij zich niets te
verwijten hebben en dat alleen het harde
feit eener technische overmacht hem zijn
besluit heeft afgedwongen. Laat dit ons
allen een troost zijn in den tijd, die nu
Voor ons aanbreekt, den tijd eener vreem
de bezetting van ons land.
Wij deelen ons lot met verscheidene an
dere volken in het verleden zoowel als in
het heden. Wij moeten het dragen. Wij
moeten ook onder de bezetting, die nu be
gint, onzen geest sterk en onze harten
Warm houden, wij moeten Nederlanders
blijven, zooals generaal Winkelman het
met een enkel woord heeft gezegd.
Laat ons de plichten van onzen nieu
wen, zwaren staat waardig en nauwgezet
Vervullen; laat ons de eer zuiver houden
en de liefde tot ons land verdiepen tot
een rein vuur. Landen en volken liggen
in Gods hand, Onze Herder zal niet sla
pen, al zijn wij nu verstrooid.
De opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
heeft, de volgende verordening uitgevaardigd:
De Generaal. Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht, belast met de uitoefening van het
militair gezag in het geheele in staat van
teleg verklaarde grondgebied des Rijks,
gelet op artikel 22 van de Oorlogswet, stelt
Vast de volgende verordening:
Art. 1. Het is tot nader order verboden op den
°Penbaren weg of in schouwburgen, sociëtei
ten, koffiehuizen, tapperyen of andere soort
elijke inrichtingen sterken drank of zwak-
a<coholischen drank te verkoopen of op andere
Wijze ter beschikking van het publiek te stellen
Art. 2. Overtreding' van dit verbod wordt
•Wereenkomstig het bepaalde in art. 43 van de
Dorlogswet, gestraft met hechtenis van ten
hoogste 1 maand of geldboete van ten hoogste
gulden.
Art. 3. Deze verordening wordt afgekondigd
boor middel van den radio-omroep en treedt
daarmede onmiddellijk in werking.
Algemeen Hoofdkwartier, 14 Mei 1940.
De Generaal,
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht,
(w, g.) H. G. WINKELMAN.
De commandant der vesting Holland
gelast voor zooveel mogelijk de volledige,
normale verlichting van straten cn wegen
her gemeenten in zijn gezagsgebied.
ï-?..
Het Duitsche gezantschap te
's-Gravenhage heeft het volgende
radiobericht naar Berlijn gezon
den
„Aan den rijksminister van Bui-
tenlandsche Zaken te Berlijn.
Vandaag, den 14den Mei, te 19
uur Amsterdamschen tijd, heeft zich
bij mij de Nederlandsche generaal
Schuurman vervoegd, en het vol
gende verklaard:
,,lk heb Uwe Excellentie de mede
deeling te doen, dat de Nederland
sche weermacht, met uitzondering
van haar troepen in Zeeland, voor
de oprukkende Duitsche troepen de
wapens neerlegt".
Ik heb van deze mededeeling
acte genomen.
In aansluiting daarop heeft de
opperbevelhebber der Nederland
sche weermacht door bemiddeling
van den Duitschen luchtvaartatta
ché, luitenant-generaal Wenninger,
het opperbevel der weermacht te
Berlijn verzocht, gevolmachtigde
vertegenwoordigers der Duitsche
troepen in Nederland ter bespre
king over maatregelen tot handha
ving van rust, veiligheid en orde,
naar het hoofdkwartier in Den
Haag te zenden."
w.g. graf Zech, Duitsch gezant.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht deelt in opdracht van H. M. de Ko
ningin mede, dat Hare Majesteit aan
Hoogstderzelver voornemens om naar
Zeeuwsch-Vlaanderen te gaan, geen gevolg
heeft gegeven tengevolge van een lang
durig oponthoud te Hoek van Holland,
waardoor Hare aanwezigheid aldaar in
ruime mate bekend werd en het groot ge
vaar ontstond, dat het den Duitschers ge
makkelijker zou vallen de Koningin te vin
den en Hoógstdezelve te bombardeeren.
Tevens meende de Koningin in het buiten
land meer voor Haar land te kunnen doen.
ROME, 14 Mei (Reuter) De Romeinsche
studenten hadden heden weer een vryen dag,
die gebruikt werd voor nieuwe betoogingen
Tusschen vijf- en zesduizend trokken er door de
straten onder het zingen van vaderlands
lievende liederen. Op het Piazza Venezia aan
gekomen riepen zij om den Duce, die toen op
het balkon verscheen.
De studenten werden niet toegelaten in de
straten, die in de buurt der Britsche en Fran-
sche ambassade liggen.
Ook heden werden weer vele exemplaren van
het Vaticaansche orgaan, de „Osservatore
Romano", verbrand.
Zooals D.N.B. bericht, werden ook voor
het Fransche consulaat te Milaan heden
betoogingen door studenten en zwarthem-
den gehouden.
In den optocht werden schilden meegedra
gen met opschriften: „Viva il Duce", „Viva
Hitier", „Weg met Engeland". Voor het Fran
sche consulaat, werd een fluitconcert gehouden.
Incidenten deden zich niet voor.
BRUSSEL, 14 Mei (Reuter) Het Belgische
iegerbericht van Dinsdag luidt:
„Er zijn tal van plaatselijke gevechten gaande
op verschillende punten van onze stellingen.
Onze troepen weerstaan krachtig den ciruk van
de Duitsche strijdkrachten. Vannacht waren
voorposten van onze troepen genoodzaakt terug
te trekken."
LONDEN, 14 Mei (Reuter). De leden van
de Nederlandsche Re>geering werden bij aan
komst te Londen hedenmorgen verwelkomd
door Sir John Monck, als vertegenwoordiger
van Lord Halifax, en door de leden van de Ne
derlandsche legatie.
Minister Gerbrandy verklaarde aan de jour
nalisten, dat de geheele regeering, bestaande
uit negentien personen, in een Engelseh oorlogs
schip naar Engeland was gekomen.
GENEVE, 14 Mei. (D.N.B.)Dc Fransche
radiozenders hielden zich hedenmorgen op
nieuw bezig met de verklaring van den Fran-
schen minister Frossard, dat 400 Duitsche vlieg
tuigen zouden zijn vernietigd in drie dagen tijds.
Zij wezen er op dat de verklaring van Frossard
„natuurlijk geen officieele militaire mededee
ling" was. Hierdoor moesten blijkbaar valsche
berichten worden gerectificeerd.
LONDEN, 14 Mei. (Reuter). Vrouwen en kin
deren van 61 Japansche families, vooral van le
den der ambassade en consulaire ambtenaren,
maken zich gereed volgende maand uit Londen
naar Japan te vertrekken, als gevolg van de
grootere gevaren door de verscherpte oorlog
voering. De diplomatieke correspondent van
Reuter verneemt dat zij Londen zullen verlaten
in twee groepen, de eerste begin volgende maand
en de tweede midden Juni.
BRUSSEL, 14 Mei. (Havas). De Belgische
regeering besloot de hoofdstad niet te ver
laten: alle ministers blijven dus te Brussel.
De Belgische hoofdstad toonde op den vijfden
oorlogsdag een groote kalmte. Alle winkels zijn
open en ook de café's op sommige uren. De
trams onderhouden de gewone diensten. In het
centrum der stad heerscht een ongewone drukte.
Verder trekken vele vluchtelingen op vracht
wagens door de stad. terwijl ook op de stations
een groote drukte werd waargenomen.
