Onze geheele weermacht
krijgsgevangen
„Brussel is geen
open stad"
Koers van de Mark
Duitsche zomertijd
ingevoerd
Troepen moeten gelegerd blijven ter plaatse,
waar zij zich thans bevinden
Generaal dankt
het leger
Zendt Rotterdam
levensmiddelen
Verder succes in
het Westen
Beperking van het
motorverkeer
Order van het Opperbevel
Dagorder van 15 Mei 1940
I
Duitschers melden:
ALLE GEÏNTERNEERDEN
IN VRIJHEID
Geheel Nederland weer
in het duister
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 16 MEI 1940 - OCHTENDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 2714 ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22389
Hitier prijst Duitsche
troepen in Nederland
Ook verband- en opruimings
materiaal
Mededeeling voor
houders van vee
De ïnundatiegebieden
pHM»
Gemechaniseerde Fransche divisie
zou Dinsdag bij Namen zijn
verslagen en vernietigd
Wordt Londen weer
geëvacueerd
Geenerlei gevaar voor
geldschaarschte
Postduiven moeten
worden gedood
POSTVERKEER MET HET
BUITENLAND
Bevel aan alle
gemeentebesturen
Wapens mogen niet
vernietigd worden
Bevel van den opperbevelhebber
Vuurwapenen inleveren
Prijsverhooging niet
toegestaan
Ook hamsteren verboden
Telegraaf verkeer voor
het binnenland
Nederlandsch goud
voor Geallieerden
Bewapening gemeente
politie
Amerikaansche gezant
blijft in Den Haag
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
L De geheele Nederlandsche weermacht moet als krijgsgevangene
worden beschouwd. De officieren behouden hun wapens.
II. Troepcnonderdeelen van het leger moeten gelegeerd blijven ter
plaatse, waar zij zich thans bevinden. De troepen kunnen buiten de
diensturen vrijheid van beweging ontvangen i n de kantonnementen, tenzij
een Duitsch commandant ter plaatse anders bepaalt. Vrijstelling van appèls
en avondpermissie mag niet worden verleend.
III. Een lijst van alle troepenonderdeelen tot en met bataljons,
afdeelingen en zelfstandige kleinere onderdeelen en hun verblijfplaatsen
moet onverwijld bij den naast hoogeren commandant worden ingeleverd.
Op deze lijst moet de sterkte worden vermeld en gesplitst in;
a. opperofficieren
b. hoofdofficieren
c. subalterne officieren
d. onderofficieren
e. korporaals en manschappen
f. paarden
IV. Op een tweede lijst moeten voor elk der zoo juist genoemde
onderdeelen worden vermeld de aantallen voertuigen en wapens, de laatste
gesplitst in de verschillende soorten (geweren, lichte mitrailleurs, zware
mitrailleurs, mortieren, pantserwagens, kanonnen 6 veld, enz.). Van elk der
wapensoorten moeten afzonderlijk worden opgegeven de aantallen beschadig
de en onbeschadigde wapens. Op deze lijst moet bovendien voor elk der
wapens een opgave van de daarbij aanwezige munitie worden vermeld.
V. Iedere vernieling of beschadiging van wapens, munitie of overig
materieel is uitdrukkelijk verboden.
De troepencommandanten worden hiervoor persoonlijk verantwoor
delijk gesteld.
O. L. Z.
l'5-5-'40
Verder maakte het opperbevel der Duitsche weermacht bekend, dat de
capitulatie van het Nederlandsche leger Woensdag elf uur door den
Duitschen opperbevelhebber en den opperbevelhebber van het Nederland
sche leger en de marine is onderteekend.
Het is mij nogmaals een behoefte uiting te
Seven aan de zeer groote erkentelijkheid en
bewondering, welke ik gevbel voor de toewij
ding, trouw en dapperheid, waarvan alle on
derdeelen van het Koninklijke Nederlandsche
leger en van de Koninklijke marine hebben
blijk gegeven in den strijd, dien wij tenslotte
tegen de overmachtige middelen van den
tegenstander hebben moeten staken.
Ik gedenk hierbij in de allereerste
plaats de talrijke Nederlandsche mili
tairen, die in trouw aan Koningin en
vaderland hun leven hebben gegeven.
Officieren, onderofficieren, korporaals en
Manschappen van de Nederlandsche weer
macht, gij hebt getoond het hoogste over te
hebben voor de goede zaak van Nederland. Ik
tveet, dat gij bereid zoudt zijn geweest den strijd
voort te zetten, indien ik zulks had gevergd. Ik
heb dit echter niet gevergd, omdat ik mijn
troepen niet langer weerloos wilde blootstellen
aan vernietigende bombardementen en mitrail
leur-aanvallen uit de lucht en omdat ik onze
steden voor totale vernietiging wenschte te
behoeden.
De offers, welke ons volk heeft gebracht,
zijn zeker niet vergeefseh geweest, omdat Ne
derland aan de wereld heeft getoond voor de
hooge waarde van zijn zelfstandigheid goed
eh bloed veil te hebben.
De generaal,
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht,
H. G. WINKELMAN.
Hoofdkwartier van den Führer, 15 Mei
D.n.b.) De Führer heeft den in Nederland
•trijdenden soldaten van het leger, het luchtwa-
Jen en SS-Verfügungstruppe op de volgende
vijze zijn erkentelijkheid uitgesproken
„Soldaten van het Nederlandsche oorlogstoo-
leel. in vijf dagen hebt gij een sterk, welvoor-
x'reid leger, dat zich achter bijna onoverwinne-
'ijk lijkende hindernissen en militaire verster
kingen taai verdedigde, aangevallen, zijn lucht-
ivapen uitgeschakeld en het tenslotte gedwon
gen zich over te geven. Gij hebt daarmee een
Prestatie volbracht, die eenig is. De toekomst zal
baar militaire beteekenis bewijzen. Alleen door
Uw voorbeeldige samenwerking, door de even
Vastberaden leiding en de dapperheid der sol
daten, vooral echter door het heldhaftig optre-
den <jer cjen (jood verachtende, met parachutes
en met vliegtuigen gelande troepen, is dit succes
Ukogeiijjc geworden. Ik zeg u uit naam van het
Duitsche volk dank en spreek mijn bewondering
Berlijn, 15 Mei (D.N.B.). De Fuehrer heeft
Untenant-generaal Student, divisie-commandant
de valschermtroepen, en luitenant-generaal
Sponek, commandant van een divisie lucht-
infanterie beiden het ridderkruis van het
ijzeren kruis verleend.
Beide generaals hebben zich in den strijd
in Nederland onderscheiden. Tegelijkertijd wor
den hiermede de onder hen gestelde troepen
geëerd.
Rotterdam heeft dringend behoefte
aan levensmiddelen, voor direct gebruik
gereed, vooral ook aan melk. Zendt
auto's met levensmiddelen naar het
administratiegebouw Electriciteitsbe-
drijf, Rochussenstraat 200. Voorts zen-
de men aan hetzelfde adres verbandar-
tikelen, materiaal voor technische
diensten, opruimingsmateriaal, plan
ken, balken, spijkers, schoppen, hamers,
houweelen, enz.
Op bevel van den commandant van het
Duitsche bezettingsleger, maakt het Rijks
bureau voor voedselvoorziening in oorlogstijd
bekend, dat degenen die vee van anderen
op hun stal of op hun grasland hebben, tot
nader order dit vee onder hun beheer moe
ten houden en voor de verzorging ervan ver
antwoordelijk zijn.
Zij zijn tevens verplicht onverwijld volledige
opgave te doen van het bovenbedoelde vee aan
den plaatselijk bureauhouder voor hun district,
onder vermelding van aantal, soort en, indien
mogeljjk, de nummers van de aangebrachte mer
ken.
Een ieder, wien zulks aangaat, wordt opge
dragen hieraan ten strengste de hand te houden.
De opperbevelhebber van Land- en Zee
macht bepaalt, dat, voor zoover de daartoe
strekkende bevelen de verschillende' comman
danten en overige organen nog niet hebben
bereikt, onverwijld alle maatregelen moeten
worden getroffen voor herstel van den normalen
waterstaatkundigen toestand in de inundatie-
gebieden.
Hiervoor wordt de medewerking van al het
waterstaatspersoneel mede ingeroepen.
Algemeen Hoofdkwartier, 15 Mei 1940.
De generaal, Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht,
H. G. WINKELMAN.
m.
t Jt,
DE INTOCHT DER DUITSCHE TROEPEN M AMSTERDAMEen gemotoriseerde afdeeling voor het Paleis op den Dam
BERLIJN, 15 Mei (D.N.B.)Bij de
Duitsche aanvallen aan het Saarfront zijn,
naar van bevoegde militaire zijde wordt
medegedeeld, ten westen van Merzig 80 En-
gelschen krijgsgevangen gemaakt.
Verder wordt van bevoegde Duitsche mili
taire zijde medegedeeld:
Bij den gisteren gemelden grooten strijd tus-
schen Duitsche en Fransche gepantserde strijd
krachten ten noordoosten van Namen is vol
gens verklaringen van gevangenen de gemecha
niseerde Fransche divisie, die daaraan heeft
deelgenomen, door het gemeenschappelijke op
treden van het Duitsche luchtwapen en de
pantserstrijdkrachten uiteengeslagen en in de
pan gehakt.
De capitulatie van Nederland was giste
ren het voornaamste onderwerp van de Ita-
liaansche pers. De bladen wijzen er op, dat
de verdediging van het land, niettegen
staande de befaamde waterlinie, slechts vijf
dagen heeft geduurd en wederom zijn de
Engelschen te laat gekomen.
De Popoio di Roma" merkt op, dat nu van
het Nederlandsche rijk nog slechts Indië over
is. Het is duidelijk dat dit rijk zonder hoofd
niet levensvatbaar meer is. Het blad voegt hier
aan toe, dat hetzelfde ook met Engeland kan
geschieden.
Het bericht over de capitulatie der Neder
landers heeft in Londen een sombere stemming
gewekt, zoo wordt uit de Engelsche hoofdstad
aan het Zweedsche blad „Nya Dagligt Allehan-
da" gemeld. Algemeen verwacht men, aldus het
blad verder, een directen aanval op Engeland.
„Aftonbladet" meldt uit Londen, dat de stad
thans weer wordt geëvacueerd. Duizenden ge
zinnen zijni reeds vertrokken. Alle openbare ge
legenheden zijn vroeg in den avond gesloten.
Op last van de Duitsche militaire overheid
maakt de burgemeester van 's-Gravenhage het
volgende bekend:
Er is geenerlei gevaar voor geldschaarschte.
De banken zullen vermoedelijk op Donderdag
16 Mei en volgende dagen gewoon geopend zijn.
Het publiek wordt aangeraden zich te onthou
den van het opvragen van meer geld dan noo-
dig is. Tegen hamsteren van geld zal streng'
worden opgetreden. De Kassencreditscheine
moeten volgens bevel der Duitsche overheid in
betaling worden genomen tegen den koers van
1.50 mark voor één gulden. De meest stellige
verzekering is van de zijde der Duitsche mili
taire overheid gegeven, dat aan in beslagneming
van particuliere gelden niet wordt gedacht.
Het is de bedoeling van de Duitsche militaire
overheid om het economische leven zooveel mo
gelijk zijn normalen gang te laten gaan. Een
ieder werke daartoe mede.
De burgemeester voornoemd,
DE MONCHY
Dc Opperbevelhebber van Land- cn Zee
macht maakt bekend, dat alle burger- cn
militaire postduiven onverwijld moeten wor
den gedood.
De brief- en pakketpostverzending naar het
buitenland blijft tot nader order in beide rich
tingen gestaakt. Eveneens is dit het geval met
het postaal geldverkeer met het buitenland.
Een Duitsche soldaat als verkeersagent op
den Amstelveenscheweg
Berlijn dreigt met bombardement
als nog militaire transporten
plaats vinden
BERLIJN, 15 Mei (D.N.B.). Het opperbevel
der Duitsche weermacht deelt mede:
De Belgische regeering heeft op 10 Mei door
haar minister van Buitenlandsche Zaken te
Brussel en tevens door bemiddeling van de
Vereenigde Staten, die haar belangen in Ber
lijn waarnemen, verklaard, dat Brussel een open
stad is, dat zich geen troepen in Brussel be
vinden en ook geen troepen door de stad ver
voerd zouden worden. Deze verklaring der Bel
gische regeering is niet in overeenstemming
met de feiten. De Duitsche luchtverkenning
heeft gedurende de laatste dagen onomstoote-
lijk het doortrekken van militaire colonnes van
allerlei aard door Brussel en militaire trans
porten door dit spoorwegknooppunt geconsta
teerd.
Het Duitsche Opperbevel der weermacht
kan daarom Brussel 'niet langer als onver
dedigde stad erkennen. Indien de Belgische
regeering het met het sparen der stad Brus
sel voor de verschrikking van den oorlog
werkelijk ernstig meent, moeten onverwijld
alle militaire transporten en marschbewe-
gingen door de stad gestaakt worden en ver-
sterkingswerken uitblijven.
De aanvallen der Duitsche luchtmacht zijn
in overeenstemming met de verklaring der Rijks-
regeering uitsluitend op militaire doelwitten
gericht.
Indien van thans af aan nog militaire doelwitten
te Brussel geconstateerd zouden" kunnen worden,
zullen zij door de Duitsche luchtmacht worden
aangevallen. Alle gevolgen, die daaruit voor de
stad Brussel voortvloeien, komen ten laste van
hen, die in strijd met de verklaring der Belgi
sche regeering hun stad voor militaire doelein
den misbruiken.
Het departement van Financiën maakt in
opdracht van den commandant van het
Duitsche bezettingsleger bekend, dat de door
dc Duitsche autoriteiten in betaling gege
ven „Rcichskredilkassenscheine" wettig be
taalmiddel zijn. De koers van omrekening
bedraagt R.M. 1.50 één gulden.
De Duitsche Rijksbankbiljetten dienen te
gen denzclfden koers in betaling te worden
genomen.
Het giroverkeer, mede door middel van
bankchèques, dient zooveel mogelijk normaal
te worden uitgevoerd. Het z.g. bankenmora-
torium blijft evenwel, ter voorkoming van
ongemotiveerde opvraging van gelden, voors
hands van kracht.
De Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht beveelt, dat alle verkeer met
burgerauto's en motorrijwielen, anders
dan voor beroep of bedrijf van nu af
verboden is.
De Opperbevelhebber van Land- cn
Zeemacht beveelt, dat alle personen, wier
in bewaring-stel ling onder den staat van
beleg door het militair gezag werd gelast,
onmiddellijk uit deze inbcwaring-stelling
moeten worden ontslagen.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht beveelt: alle gemeentebesturen moe
ten hun werkzaamheden voortzetten. De
Nederlandsche autoriteiten dragen zorg voor
de rust van het land.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht maakt bekend:
Aangezien de mogelijkheid zou kunnen be
staan, dat het desbetreffende bevel niet alle
onderdeelen der weermacht heeft bereikt,
gelast de Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht nogmaals en thans mede langs
dezen weg allen commandanten van de weer
macht, behalve dien in Zeeland, dat geen
wapens, munitie of materieel onbruikbaar
mag worden gemaakt.
Alle commandanten, die dit lezen, moeten
dezen last onverwijld aan de naast hoogere
en aan de ondergestelde commandanten
doorgeven.
Op bevel van den Opperbevelhebber van
Land- cn Zeemacht moeten alle vuurwa
penen met munitie door dc burgerlijke be
volking onmiddellijk worden afgeleverd bij
den burgemeester, die voor de bewaring
zorg draagt, zoodanig, dat deze wapenen en
munitie t.z.t. aan de eigenaren kunnen
worden teruggegeven.
Op bevel van den commandant van de Duit
sche weermacht te 's-Gravenhage, wordt door
den hoofdcommissaris van politie aldaar, het
volgende ter kennis van de burgerij te 's-Gra
venhage gebracht:
le. Iedere burger van 's-Gravenhage die nog
vuurwapens of wapens onder zijn berusting
heeft, zal deze binnen 24 uur aan de diverse
politiebureaux inleveren. Deze wapens zullen
alle ingeleverd dienen te zijn voor morgen,
Donderdag 16 Mei 1940 te 8 uur n.m.
2e. Het bepaalde onder sub le geldt niet voor
de dienstwapenen der politieambtenaren.
3e. Wanneer na het genoemde tijdstip wa
pens in het bezit van burgers worden aange
troffen, stelt men zich hierdoor aan de dood
straf bloot.
De hoofdcommissaris van politie te 's-Gra
venhage vertrouwt erop, dat iedere burger zich
rustig en waardig zal gedragen. Tegen overtre
dingen en verstoring van de openbare orde 2ül
zeer streng worden opgetreden.
Het A.N.P. meldt officieel:
Op bevel van het opper-commando van de
Duitsche bezettingstroepen wordt met onmid-
lellijke inwerkingtreding bekend gemaakt,
dat tot nader order in geheel Nederland de J
bevolking dezelfde verduisteringsmaatregelen
moet treffen als reeds gedurende de afgeloo-
pen dagen van kracht geweest zijn.
Teneinde gedurende de volgende dagen de
gevolgen van deze maatregelen zoo gering
mogelijk te doen zijn werd verder bepaald,
dat nog'hedennacht om 24 uur in Nederland
dezelfde tijd (zomertijd) als in Duitschland
is ingevoerd. Daarom moesten alle klokken
om 24 uur zoo gezet worden, dat zij 1.40 aan
wezen.
Het bovenstaande besluit heeft tegelijker
tijd gunstige economische gevolgen, daar
bijna twee uren daglicht voor den avond
gewonnen worden.
Op bevel van den commandant van het
Duitsche bezettingsleger maken de directie
van Handel en Nijverheid en het Rijksbu
reau voor Voedselvoorziening in oorlogstijd
bekend, dat het voor alle goederen en dien
sten verboden is de prijzen te verhoogen
boven het peil van 9 Mei 1940.
Een ieder wien zulks aangaat wordt op
gedragen hieraan ten strengste de hand te
houden.
De burgemeester van 's-Gravenhage
maakt het volgende bekend:
Ten aanzien van het inslaan van levens
middelen wordt er met nadruk op gewezen,
dat het voorschrift, bepalende, dat slechts
een hoeveelheid, noodig voor één dag, mag
worden ingeslagen, wordt gehandhaafd. Ver
pakte artikelen mogen alleen in de klein
ste verpakking worden gekocht.
Verder wordt er nogmaals de aandacht
op gevestigd, dat prijsverhooging niet wordt
gedoogd en dat de prijzen, welke golden op
Donderdag 9 Mei 1940, nog steeds als maat
gevend moeten worden aangenomen.
Voorts wordt er op vertrouwd, dat men zich
matigt met het aanschaffen van kleeding. Zou
blijken, dat men zich hieraan niet houdt, dan
zou zulks tot het nemen van zeer strenge maat
regelen aanleiding moeten geven.
Tenslotte wordt medegedeeld, dat de voor
raad benzine uiterst gering is en dat, waar aan
voer niet te verwachten is, het verbruik van
benzine tot het strikt noodzakelijke moet wor
den beperkt.
De burgemeester behoudt zich het nemen van
dwingende maatregelen voor indien aan deze
beperking niet ten volle wordt medegewerkt.
Het publiek wordt verzocht zoo weinig mogelijk
gebruik te maken van taxi's en huurauto's.
De burgemeester voornoemd,
S. J. R. DE MONCHY
Binnenlandsche particuliere telegrammen met
uitzondering van perstelegrammen, kunnen we
der worden aangeboden op die kantoren, welke
niet van het telegraafnet zijn afgesneden. Hier
over kan men inlichtingen ontvangen bij het
kantoor ter plaatse. De telegrammen kunnen
alleen worden aangeboden- voor binnenlandsche
bestemmingen, die bereikbaar zijn. Dit zijn de
kantoren in de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht op enkele uitzonderingen
na, o.a. Rotterdam.
BERN, 15 Mei. (D.N.B.). De Londensche cor
respondent van de „Nationalzeitung" meldt, dat
den westelijken mogendheden thans ook de Ne
derlandsche en Belgische goudschat ter beschik
king staan. Daardoor wordt het Engeland en
Frankrijk gemakkelijker de wapenleveranties uit
de Vereenigde Staten te financieren.
Aan de burgemeesters wordt medegedeeld, dat
ingevolge bevel van den Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht, dc gemeentepolitie bewa
pend moet zijn met sabel en gummistok. Over de
bewaking van de boschwachters volgen nog na
dere bevelen.
WASHINGTON, 15 Mei. (D.N.B.). De minister
van Buitenlandsche Zaken. Huil, heeft heden
verklaard, dat de Ambassadeur der Vereenigde
Stat,en in Brussel en de Amerikaansche gezant
te Den Haag tot nader order op hun post zullen
blijven.