Hulp van de Geallieerden
bedroevend gering
Titanenstrijd woedt tusschen
Antwerpen en Namen
Inlichtingen bij het
Roode Kruis
Roosevelt richt zich
tot den Duce
Gewonde of gedoode
Duitsche soldaten
Men ga niet naar
Rotterdam
Bij het vinden van
bommen
Prijsverordening
Tapverbod geheel
opgeheven
Opgepast met de
melk
VEREENIGDE katholieke pers
Dringende verzoeken hieven
zelfs onbeantwoord
Millioenenlegers bekampen elkaar op leven en dood
met de modernste technische middelen
Alléén over de vesting
Holland
Politie uit geëvacueerde
gemeenten keere terug
Hun verblijfplaats dient
medegedeeld
UITZENDINGEN NED.
RADIO-OMROEP
VRIJDAG 17 MEI 1940 - OCHTENDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetalingjvoor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 2714 ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22391
Geen bemoeienis met
binnenlandsche politiek
De parachutisten
De bezetting van Rotterdam
Inlichtingen over familieleden
fl
1:
De Fransche „rijdende
forten"
De toestand te Luik
Financieele regeling
tusschen Geallieerden
MEDEDEELINGEN VAN
DEN O.L.Z.
Heden verzorgd door
den K.R.O.
Vóór het gebruik eerst goed koken
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingei.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
Donderdag heelt men van offi-
cieele Duitsche zijde ons eenige
mededeelingen gedaan en daarin
in de eerste plaats aangetoond,
welke hulp Nederland van de Ge
allieerden heeft ontvangen.
Deze blijkt 'bedroevend gering te zijn ge
feest. Dn het algemeen was ons dit reeds be
kend uit de mededeeling van den Opperbevel
hebber van Land- en Zeemacht, toen hij be
kend maakte, dat Nederland den strijd staakte.
Thans zijn ons de juiste cijfers bekend ge-
Werden. Engeland heeft in het geheel 700 man
aan land gezet, van wie 60 pioniers opdracht
hadden onze olietanks te vernielen.
De dringende veraoeken van Nederland
sche zijde om afweergeschut en vliegtui
gen werden m het geheel niet beant
woord. Nog erger is het feit, dat Rotterdam
aanhoudend verzocht oorlogsschepen en
landingstroepen te zenden, waarop een
weigerend antwoord werd ontvangen. Lon
den motiveerde dit besluit met te zeggen,
dat Rotterdam te ver van Engeland was
verwijderd dan dat hulp in volle veiligheid
kon worden gegeven.
Wat de Franschen dan wel hebben gedaan?
Deze zijn wel is waar met een gemotoriseerde
tank afdeeling opgerukt tot Gilze-Rijen, maar
Kij zijn weer even spoedig verdwenen, als zij
Bekomen waren.
De Nederlandsche soldaat en het
Nederlandsche leger hebben dapper
gevochten. Openlijk enkent men
den moed en de taaiheid waarmede
onze jongens den strijd hebben vol
gehouden. En een fraai staaltje van
krijgskunde was de terugtrekking
van het veldleger uit de Grebbelinie
op de Hollandsche waterlinie.
Waarom onze luchtmacht in zoo beperkte
hiate is opgetreden werd thans duidelijk uit
he mededeeling, dat de tweemötorige bommen
werpers niet in de lucht zijn gezien. Zij zijn
blijkbaar den eersten dag den besten naar Enge
land gevlogen in de hoop, daar hulp te krijgen.
Daardoor stonden onze jagers en verkenners
alleen. En toch streden zij dapper tot het
einde
De Duitsche gezant, Z. Exc. G. Aschmann.
heiast met de leiding van de persaangelegen
heden van het Duitsche Gezantschap te Den
^aag, die bovenstaande mededeelingen deed,
°htkende nog met den meesten nadruk dat
eenige Duitsche parachutist in Nederlandsch
hnifbrm gekleed zou zijn geweest of gewoon
hl burger. Da^t zou niet mogelijk zijn gevmest,
haar de parachutisten opdracht hadden zoo
spoedig mogelijk een strijdbare groep te vor-
hien. Waren ze niet in Duitsch uniform ge
feest, dan hadden ze elkaar moeilijk kunnen
herkennen en dus niet hun opdracht kunnen
hervullen.
De Duitsche autoriteiten, zoo ver
klaarde ons tenslotte nog„Haupt-
mann Frank, de plaatsvervanger
Van den Duitschen bevelhebber in
Nederland, zouden het op hoogen
prijs stellen, indien het wederzijdsch
Vertrouwen tusschen de Nederland
sche bevolking en de Duitsche be
zetting werd hersteld. De Duitsche
leiding wil voorgaan en' heeft daar
om als eersten stap bevolen, dat
Duitsche en Nederlandsche militai
ren elkaar wederzijds zullen be
groeten. De couranten blijven vrij
ieder in haar eigen richting, maar uit
militair oogpunt zullen zekere be
perkingen moeten worden opge
legd. De Duitsche leiding weigert
zich te bemoeien met de binnen
landsche politiek.
De Nederlandsche soldaten zullen met achting
gorden behandeld, zoo ook de burgers, maar de
Duitsche autoriteiten verwachten dan ook dat
he Nederlanders de Duitschers evenzeer als eer-
strijders zullen beschouwen en bejegenen.
7® Politie is volledig in haar taak hersteld met
Pe volle bewapening en de bevolking is haar
®ude bewegingsvrijheid teruggeschonken. In het
hijzonder stellen de autoriteiten het op prijs nog
maals met nadruk te verklaren, dat de parachu
tisten niet in Nederlandsche uniformen zijn ge
haald. Zij hebben den Neaerlandschen autoritei-
A met nadruk gevraagd, zij het dan slechts
®én vermomden parachutist te toonen. Daarin is
hten niet geslaagd.
Hauptmann Ehmann heeft ons voorts een
Wtvoerige verklaring voorgelezen over de
bezetting van Rotterdam en de reden waar-
°ni het werd gebombardeerd. Hieruit bleek,
hat de Duitsche commandant tweemaal ge
poogd heeft door bemiddelaars (de eerste
maal was het een geestelijke) de ontruiming
*wn het Noordelijk deel der stad te ver
krijgen.
Toen bjj de tweede maal de tijd in het
ultimatum gesteld was verstreken, en de
Nederlandsche commandant nog geen beslis
sing had genomen, stegen de Duitsche bom
menwerpers van hun basis op en begonnen
hun verwoestend werk. Intusschen besloot
toen de Nederlandsche commandant tot
overgove, hetgeen wel do beschieting met
artillerie kon verhinderen, doch niet het
bombardement.
Dat Rotterdam een militair object was ge
worden, zou volgens deze mededeeling wel vast
staan.
In het vervolg van de persbijeenkomst is
voorts medegedeeld, dat behalve de Nederland
sche regeering ook naar Engeland zouden zijn
uitgeweken een groot deel der marine en de
directies van verschillende groote concerns.
De burgemeester van Rotterdam ver
zoekt ieder, die niet dringend daar ter stede
moet zijn, voorloopig niet naar Rotterdam
te komen, daar dit zeer grooten overlast
veroorzaakt. Bij de toegangswegen zal de
politie controle houden en ieder, die niet
kan aantoonen, dat hij dringend motief
heeft, zal beslist worden geweigerd.
De burgemeester deelt voorts mede, dat
ieder, die inlichtingen omtrent familie
leden verlangt, zich moet wenden tot de
afdeeling kinderpolitie, gevestigd in het
politiebureau Oostervantstraat, telefoon
35888 in Rotterdam, waar zooveel mogelijk
getracht zal worden aan alle verzoeken te
voldoen.
De doortocht van de Duitsche troepen in Amsterdam. Een der gecamoufleerde wa
gens van een gemotoriseerde afdeeling in de Raadhuisstraat Op den achtergrond
de Westertoren
Hoewel de berichten over den strijd in België slechts schaarsch zijn,
is het duidelijk dat hier een der grootste veldslagen der geschiedenis is
ontbrand. Vooral wordt gestreden aan de Dyle-stelling tusschen Antwerpen
en Namen, en het hoogtepunt der gevechten wordt in de komende
dagen verwacht.
Belgen, Engelschen en Franschen hebben zich hier met sterke
krachten vóór den strijd gereed gemaakt en hier zullen millioenen van de
best uitgeruste soldaten der wereld op elkaar stooten.
Het verdere lot van België hangt af van den uitslag van dezen strijd.
BERLIJN, 16 Mei (D.N.B.). De groote
slag in het Westen met het voornaamste
contingent der vereenigde troepen van
Frankrijk, Engeland en België vormt het
hoofdonderwerp van de Duitsche pers.
Daarbij wordt er op gewezen, dat zelfs het
officieele Fransche legerbericht de Duitsche
successen moet toegeven.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft,
dat de slag of de veldslagen pas aan het begin
staan. De overgang tot den bewegingsoorlog,
aldus het blad, is geschied volgens onze plan
nen en niet volgens die van den vijand, terwijl
de stormachtige opmarsch van onze troepen
den tegenstander geen keuze van slagveld ge
laten heeft. De vijand moet dientengevolge
nieuwe plannen maken. „Hamburger Fremden-
blatt" schrijft: „De geweldige stootkracht, welke
alle Duitsche wapens aan den dag hebben ge
legd, doet met stelligheid een voor Duitsch-
land gunstigen afloóp van den reusachtigen
strijd voorzien. De slag, die thans voor Brussel
ontbrand is, is een strijd om het bestaan van
Groot-Brittannië, nu te Den Haag en Amster
dam de Duitsche vlag waait.
De këmende uren en dagen zullen een
geheele wereld den adem benemen. Welk
een geweldige kracht Duitschland daarbij
moet ontwikkelen biykt uit het feit, dat
het de Duitsche weermacht gelijktijdig mo
gelijk is, naast den slag tusschen Antwer
pen en Sedan de Maginot-linie in den Saar-
sector met groot succes te bestormen.
Duitschland kan met gerustheid den groo
ten slag in Vlaanderen afwachten.
In het frontbericht van net Duitsche Nieuws
bureau wordt gezegd, dat door het binnenruk
ken van de Duitsche troepen in Den Haag en
Amsterdam de capitulatie van Nederland een
feit is geworden. Nu zal spoedig wederom orde
en rust in het land weerkeeren en aangezién de
bevolking' zich loyaal gedraagt en vreedzaam
aan den arbeid gaat, zullen in de eerstkomende
dagen Duitsche troepen uit Nederland worden
teruggetrokken.
Deze komen dan vrij voor den grooten
slag, welke reeds is ontbrand aan de Dy In
stelling in het gebied tusschen Antwerpen
en Namen en waarvan het hoogtepunt in
de komende dagen wordt verwacht.
De Franschen en vooral de Engelschen heb
ben de terugtrekkende Belgen bewogen de
■sDxler&telliög te houden, omdat au willen ver
hinderen, dat door een snellen, krachtigen stoot
naar de Belgische kust de vooruitzichten voor
den strijd tegen Engeland nog beter worden.
Tot nu toe is de opmarsch van de Duitsche
troepen volgens de plannen verloopen en na
afloop van den vljfdaagschen veldtocht in Ne
derland kan worden gezegd, dat nauwelijks re
kening. was gehouden met een zoo snelle ont
lasting van den rechtervleugel. Op Antwerpen
en Leuven kan derhalve reeds vóór het begin
van den grooten slag aan de Dyle een krachti
ge druk uit het noordoosten worden uitge
oefend.
Ook aan de Fransch-Belgische grens ten zui
den van Givet Is de opmarsch langzaam maar
zeker voorwaarts gegaan. Aan den linkervleu
gel van deze troepen valt de taak ten deel te
verhinderen, dat de Franschen een krachtigen
flankaanval doen op de Duitsche troepen, welke
bij' de Dyle en Namen aanvallen.
Op talrijke plaatsen hebben de Franschen
getracht de Duitsche linies te doorbreken
hierbij werden voor het eerst de allerzwaar
ste Fransche tanks ingezet. De troepen te
land en in de lucht hebben te zamen dezen
stoot opgevangen en de rijdende Fransche
vestingen teruggeslagen. Gebleken is, dat
deze zeer groote tanks een goed doel bieden
aan de luchtmacht; talrijke vijandelijke
tanks werden door voltreffers buiten gevecht
gesteld.
Hieruit kan men opmaken, dat in vergelijking
met den wereldoorlog wijzigingen in de beoor
deeling van de slagkracht van bepaalde wape
nen is ingetreden. Eerst heeft de Duitsche lucht
macht getoond krachtiger te zijn dan de En-
gelsche vloot, vervolgens bezweken de modern
ste vestingwerken onder de geweldige slagen van
de Duitsche escadrilles, en thans worden de voor
onkwetsbaar gehouden zware Fransche tanks
eveneens in elkaar geschoten.
Uit de berichten van de luchtmacht blijkt ver
der, dat de meeste luchtgevechten zich boven
vijandelijk gebied hebben afgespeeld. De vijan
delijke luchtmacht heeft hierbij zware slagen in
ontvangst moeten nemen.
Verder wordt gemeld, dat thans ook Duit
sche duiikbooien voor de Nederlandsche en
Belgische kust zijn verschenen.
Het Zweedsche blad „Nya Dagligt Allehanda"
meldt uit Londen, dat aan de geheele zuidkust
van Engeland het kanongebulder in België was
te hooren. Het gebulder was zoo hevig, dat rui
ten en deuren trilden. Duidelijk koh men on
derscheiden. het optreden van zware artillerie.
De ontploffingen waren soms zoo hevig, dat zij
vergeleken konden worden met een zware aard
beving. Hetzelfde blad meldt uit Londen, dat men
dé thans dagelijks uit Nederland en België aan
komende vluchtelingen nauwkeurig laat onder
zoeken, daar men vreest dat zich onder hen.bui-
tenlandsche agenten en spionnen bevinden.
De Fransche pers bericht uit Brussel, dat
de stad Luik nog op 14 Mei blootgesteld is ge
weest aan een hevig Duitsch bombardement,
dat elf uur zou hebben geduurd.
Volgens het D.N.B. kan ten aanzien hiervan
worden vastgesteld, dat de stad Luik vast in
Duitsche handen is. Reeds op 12 Mei heeft de
burgemeester, Joseph Bologne, een oproep ge
publiceerd, waarin wordt gezegd: „Het Duitsche
leger is zoojuist de stad binnengerukt. Ik ver
lang van mijn medeburgers, dat zij dé grootste
rust in acht nemen en iedere wanordelijkheid
vermijden."
De beschieting, waaraan Luik, in het bij
zonder het Noordelijk deel van de stad en
de citadel, op 14 Mei heeft blootgestaan,
is niet van Duitsche zijde afkomstig, doch
van enkele forten, welke nog in Belgische
handen zijn.
Verder wordt van bevoegde Duitsche mili
taire zijde medegedeeld: Fransche artillerie be
schiet sinds 16 Mei zonder militaire redenen
de onverdedigde stad Rastatt. Zware Duitsche
batterijen hebben daarop als vergelding het
vuur geopend op Hagenau.
De persdienst van het Ned. Roode
Kruis deelt mede, dat bij het infor
matiebureau van het Ned. Roode
Kruis, Zwarteweg 75, Den Haag, nog
geen inlichtingen zijn ingekomen
omtrent deelen van het veldleger, wel
ke geopereerd hebben in Brabant,
Drente, Friesland, Gelderland, Gro
ningen, Limburg, Overijssel, Utrecht,
Zeeland en de Stelling Den Helder.
De berichten zijn beperkt tot dc
vesting Holland.
Ieder wordt dus dringend aangera
den, geen pogingen aan te wenden om
persoonlijk nadere inlichtingen in te
winnen.
Verder wordt het publiek er op attent ge
maakt, dat inzamelingen van geld en goederen
voor het Ned. Roode Kruis, zonder vertoon van
een schriftelijke lastgeving van het hoofdbe
stuur, moeten worden gewantrouwd.
PARIJS, 16 Mei (D.N.B.)De Belgische mi
nister van Financiën, de Engelsche kanselier
van de schatkist en de Fransche minister van
Financiën hebben een driezijdige financieele
overeenkomst gesloten, volgens welke België en
Frankrijk eenerzijds, en België en Engeland
anderzijds elkaar wederkeerig financieele faci
liteiten verleenen voor de regeling van hun uit
gaven.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht maakt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Neder
land, bekend, dat, indien ongesprongen
vlicgerbommen worden gevonden, men deze
moet laten liggen. Men melde dit aan de
dichtstbijzijnde burger- of militaire auto
riteit, die een roode vlag daarby doet plaat
sen en er voor zorg draagt, dat niemand in
de nabijheid komt.
Het opmimingswerk zal worden verricht
door de Duitsche troepen. Daarom moet de
dichtstbijzijnde Duitsche commandant on
middellijk worden gewaarschuwd.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht beveelt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Neder
land, dat de gemeentelijke politie van de
geëvacueerde gemeenten onverwijld naar
haar standplaatsen moet terugkeeren ten
einde aldaar in de handhaving van orde
en rust te voorzien en de bewaking van de
ontruimde woningen op zich te nemen.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht maakt, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Nederland,
mede langs dezen weg bekend, dat de offi
cieren bewapend mogen zijn met dolk of wan
delsabel. Zij dragen derhalve geen pistool. De
paarden, die het eigendom zijn van de officie
ren, blijven in hun bezit, evenals de wapens,
die hun persoonlijk eigendom zijn. Deze laatste
kunnen thuis worden bewaard.
Voorts maakt de Opperbevelhebber van Land
en Zeemacht, in overeenstemming met den
Duitschen militairen bevelhebber in Nederland,
mede langs dezen weg bekend aan alle onder
commandanten, dat onverwijld alle bijzonder
groote voorraden levensmiddelen en benzine
ook die, bestemd voor gebruik buiten het leger
gelegen in hun legeringsgebied, moeten wor
den bewaakt.
Daarvoor kan beschikt worden over de strikt
noodige wapens en munitie.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht maakt mede langs dezen weg be
kend, dat alle Nederlandsche militairen na het
inleveren dhr wapens in het bezit moeten blij
ven vali., dC1. metalen helmen en de gasmaskers,
zulks ingevolge art. 6 van het verdrag van
Genève van 27 Juli 1929.
ROME, 16 Mei (D.N.B.). Een persconlijke
boodschap van den president der Vereenig-
dc Staten van Amerika, Roosevelt, is, naar
van bevoegde Italiaansche zijde verluidt,
door den Italiaanschen minister van Bui-
tenlandsche Zaken aan Mussolini ter hand
gesteld.
Op bevel van den commandant van het
Duitsche bezettingsleger maken de directie
van handel en nijverheid en het rijks
bureau voor voedselvoorziening in oorlogs
tijd bekend, dat het voor alle goederen cn
diensten verboden is de prijzen te verhoo-
gen boven het peil van 9 Mei 1940.
Een ieder wien zulks aangaat wordt op
gedragen hieraan ten strengste de hand te
houden.
DEN HAAG (Officieel). De Duitsche mili
taire bevelhebber in Holland maakt bekend:
Onder onmiddellijke opheffing van alle an
dersluidende beslissingen, tot nu toe genomen,
wordt bepaald, dat de ourgerbevolking ook na
intreden van de duisternis haar volle bewe
gingsvrijheid behoudt.
Voor restaurants, koffiehuizen en café's gel
den slechts nog dezelfde beperkingen die reeds
van kracht waren vóór het tijdstip, waarop Hol
land in oorlog was.
Dit be teekent dus, dat restaurants en derge
lijke weer tot het gebruikelijke sluitingsuur ge
opend mogen zijn en dat ook het verkoopsver
bod voor alcoholische dranken weer wordt op
geheven. Slechts de uitvoering van verduiste
ringsmaatregelen, welke reeds Woensdag waren
aangekondigd, blijft van kracht tot nadere
intrekking. Hierbij spreekt het vanzelf, dat van
de burgerbevolking wordt verwacht, dat zij in
het algemeen in haar optreden een bijzondere
reserve aan den dag legt, welke geheel in over
eenstemming is met het vertrouwen, dat de
Duitsche militaire autoriteiten in haar stellen
en daarom alles vermijdt, hetgeen het thans
bereikte herstel van normale verhoudingen nog
achteraf min of meer twijfelachtig zou maken.
DEN HAAG. (Officieel). Daar
kan worden aangenomen, dat zich
op vele plaatsen van het land nog
gewonde of gedoode Duitsche sol
daten bevinden, van >vie de aan
wezigheid tot nog toe niet door de
Duitsche militaire autoriteiten kon
worden vastgesteld, wordt aan alle
Nederlandsche autoriteiten, alsook
aan de bevolking, aangezegd dat
men daaromtrent per omgaande
mededeeling dient te doen aan de
naastbijzijnde plaatselijke Duitsche
militaire autoriteit of aan het Duit
sche gezantschap in Den Haag,
resp. aan de Duitsche consulaten in
het land.
Dit geldt ook voor de aanwezig
heid van versleepte of gevangen
genomen Rijksduitsche mannen,
vrouwen en kinderen.
De Duitsche Militaire Bevelhebber
in Holland.
In overleg met de Duitsche mili
taire autoriteiten hebben de Neder
landsche omroeporganisaties een
voorloopige regeling getroffen ten
aanzien van de verzorging der Ne
derlandsche radio-uitzendingen.
Deze regeling zal nader worden
gepubliceerd en van kracht blijven
tot wederom twee zenders voor
deze uitzendingen beschikbaar zijn.
Heden, Vrijdag, zal het Neder
landsch radioprogramma verzorgd
worden door den K. R. O.
Op bevel van den Duitschen militairen
bevelhebber in Nederland maakt het
Rijksbureau voor Voedselvoorziening ia
oorlogstijd bekend, dat in verband met het
feit, dat door den loop van omstandighe
den verschillende melkinrichtingsbedrijven.,
die gewoon waren gepasteuriseerde melk
af te leveren, hiertoe thans ten deele of
geheel niet meer in staat zijn, terwijl ook
winning en vervoer van de melk uiteraard
met grootere dan normale bezwaren ge
paard gaan, de bevolking ernstig wordt
aangeraden, alle melk, met uitzondering
van de gepasteuriseerde melk, verpakt in
flesschen, te koken en na het koken ter
stond af te koelen.
Teneinde zekerheid te hebben, dat de
melk inderdaad goed gekookt is, verdient
het aanbeveling deze twee- of driemaal
zoogenaamd te laten opkomen.
Indien zulks zou worden nagelaten is
het gevaar voor het optreden van typhus-
epidemieën in ernstige mate aanwezig.
Eenieder, wien zulks aangaat, wordt op
gedragen hieraan ten strengste de hand
te houden.
I V U\1UUIHI1IIIIII 4/^7
Stand op Vrijdag 1 uur v.m.: 757.9
Vorige stand: 758.4
