Duitsche troepen ten Noorden
van Reims
Voor den weder
opbouw
De opmarsch van
het Duitsche leger
-
De citadel van Laon veroverd; Duitsche leger heeft
Oise-Aisne-kanaal bereikt
TOENEMENDE ONRUST
IN FRANKRIJK
Engelschen trekken terug
naar de Kanaalkust
DE BENOEMING VAN
GENERAAL WEYGAND
Dr. ir.J.A.Ringers aangesteld
tot Regeeringscommissaris
ft,n
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 21 MEI 1940 - OCHTENDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetalingjvoor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27VZ et. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22397
De situatie aan het front
De Engelschen in België
Luchtaanvallen op Duitschf
gebied
II M»
Fransche bladen hopen, dat deze
strateeg het gevaar zal heeren
Bezoek aan een Duitsch
gevangenkamp
Finsche verbindingen
weer hersteld
De buitenlandsche gar
nizoenen in Sjanghai
Italië wenscht een
Duitsche zegepraal
Commentaar van de Popoio
d'ltalia
Italiaansche schooljaar
sluit eerder
Engelsche aanvallen
op Bremen
Geen coalitiekabinet in
de Ver. Staten
Zware Britsche kruiser
gekapseisd
Mussolini ontvangt
Badoglio
De beperking verbruik
van motorbrandstoffen
Verbod afleveren en verbruik moet
met uiterste gestrengheid
toegepast
Speciale radiozendtijd
Voor mededeelingen van Neder
landsche autoriteiten
De waarde der Reichs-
kreditkassenscheine
De olie-resten, die het IJ er
Duitsche autoriteiten verwijt
terwijl tevenl
ALFIERI BIJ DR. GÖBBELS
Fransche ministerraad
bijeen
Londenaars met gas
masker naar de kerk
Luchtalarm in Parijs
IpSS
11,
at
pet
'eg
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
Het oppercommando der Duit
sche weermacht maakte Maandag
avond bekend:
„Duitsche troepen hebben heden
Laon bestormd. Op den citadel van
Laon waait de Duitsche oorlogsvlag.
Bij het optrekken van Laon uit naar
het Zuidwesten werd het Oise-
Aisne-Tcanaal bereikt.
BERLIJN, 20 Mei. (D.N.B.) Het frontbericht
Van het D.N.B. vermeldt o.a. het volgende: De
Wisseling in het Fransche ministerie van Oorlog
en in het Fransche opperbevel toont aan, hoe
zenuwachtig men in Parijs geworden is en hoe
ernstig de toestand beoordeeld wordt. Daladier
heeft zijn portefeuille van Oorlog blijkbaar
daarom aan Reynaud overgegeven, omdat hij
den generalissimus Gamelin niet wilde laten
Vallen. Zijn opvolger, generaal Weygand, zal nu
moeten bewijzen, in hoeverre hem de stralen
krans, die hem uit den vorigen oorlog omgeeft,
in staat stelt den modernen bewegingsoorlog in
een zoo critiek stadium te overmeesteren, als hij
door de snelle successen van de Duitsche weer
macht thans reeds gekomen is.
In België werd de achtervolging van den
vijand voortgezet en in Noord-Frankrijk ging
d« Duitsche opmarsch verder. De Belgen
bieden op den Noordelijken vleugel tegen
stand en weren zich dapper. Ook de Fran-
schen doen zich bij den afweer van aan
vallen en bij tegenaanvallen flink gelden.
Daarentegen was er de beide laatste dagen
van de Engelschen nog nauwelijks iets te
bespeuren. De toenemende militaire beweging
in de havensteden doet vermoeden, dat de
Engelschen zich uit het vasteland op hun
eilanden willen terugtrekken, zoolang z|j nog
kans hebben over te steken.
De pogingen van sterke Fransche krachten,
die door het opdringen der Duitschers naar
Doornik en Kamerryk in den sector Valencien
nes—Maubeuge in een zak waren geraakt, om
naar het Zuiden en Zuidoosten op te dringen,
Werden verijdeld. De Franschen leden hierbij
Zware verliezen. De aanval met pantserwagens,
Valken de Franschen óndernamen bij Laon in
noordelijke richting, werd verijdeld, waarbij op
nieuw de superioriteit aan het licht trad van
het Duitsche luchtwapen tegenover de logge
Fransche oorlogsmachine.
Ten Noorden van Reims aan de Aisne zijn
inmiddels weer sterke Duitsche krachten op
gemarcheerd. Het Duitsche luchtwapen deed
zich sterk gelden op de achterwaartsche
verbindingen, waartoe ook behooren de zee
wegen- van de Belgische en Fransche kust
naar Engeland. Het schepenkerkhof rondom
Engeland heeft de laatste dagen een aan
zienlijke uitbreiding ondergaan.
Van militaire zijde zijn aan het DNB toe
lichtingen verstrekt op de. ontwikkeling der
operaties aan het Westelijk front. Volgens deze
toelichtingen toont het totale beeld van den
elfden dag van het offensief in het Westen
den volgenden toestand:
1. In België en Noord-Frankrijk bevinden
zich de Duitsche troepen, die den deels terug-
trekkenden, deels vluchtenden tegenstander
scherp achtervolgen.
2. De bij Valenciennes en Maubeuge onder
nomen eerste uitbraakpoging der naar net
duiden terugwijkende Belgisch-Fransche legers
is mislukt. Men kan reeds thans zeggen, dat
er ditmaal geen „wonder aan de Marne" zal
zijn, waaraan zooals men weet in den wereld-
Oorlog generaal Weygand een belangrijk aan
deel heeft gehad. Met het bereiken van den
bovenloop van de Schelde staat de Noordelijke
vleugel van de Duitsche weermacht in het
Westen direct nog slechts 60 KIM. van de Bel
gische kust bij Oostende af. Des te begrijpe
lijker is het, dat thans de Engelsche troepen
in snelle marschen naar de havens aan het
Kanaal trekken. Reeds gisteren werd er op
gewezen, dat opmarschen van Geallieerde
troepen uit Midden-Frankrijk naar het Noord-
Oosten verwacht moeten worden om het uit
België terugtrekkende Belgisch-Fransche leger
te ontlasten. De eerste van deze te verwach
ten opmarschen is intusschen voltrokken en
reeds afgewezen. Met Luik en Namen zijn de
laatste steunpunten in België, in den rug van
het opdringende Duitsche front, gevallen en
is bovendien een der belangrijkste aanvoer-
«iegen, nj. door het Maasdal, voor de strijden
de troepen vrij geworden.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). De Britsche
legereenheden, die bepaalde sectoren van de
Maginot-linie bezet hielden zijn, naar het
D.N.B. verneemt, terstond na het begin van
het Duitsche offensief teruggetrokken en
per snelste gelegenheid vervoerd in de rich
ting van de kust van het Kanaal. Om be
paalde redenen moest deze beweging zoo
mogelijk heimelijk en in het duister geschie
den.
Onder de bevolking van Lotharingen ging ech
ter al gauw het gerucht, dat de troepen der
bondgenooten aftrokken. In verscheidene plaat
sen en steden ontstonden bij het vertrek van
de Engelschen vijandige betoogingen. Hier en
daar moesten de politie en Fransche militairen
optreden om de menigte te verspreiden en de
pijnlijke incidenten onderdrukken.
De Britsche radio deelt steeds weer mede, dat
de verhouding tusschen de verliezen van de
Duitsche en Britsche luchtmacht één tot vier
ten gunste van de Engelschen zou zijn. Offi
cieel wordt thans te Berlijn medegedeeld, dat
een enkel Duitsch regiment luchtdoelartillerie
tusschen 10 en 18 Mei 104 vijandelijke vliegtui
gen omlaag heeft gehaald.
Het D. N. B. verneemt verder uit Parijs, dat
de voornaamste zorg van de Fransche regee
ring thans is, behalve de militaire toestand,
de stemming onder de bevolking. Verschillen
de oproepen worden uitgevaardigd, waarin de
regeering de bevolking bezweert rustig te blij
ven en vooral de paniekstemming niet te ver-
hoogen door willekeurig vluchten naar het bin
nenland. Maandagmiddag werd een uiterst
scherpe waarschuwing uitgevaardigd tegen het
feit, dat personeel of eigenaars industriebedvij-
ven in den steek laten zonder daartoe toe
stemming van de overheid te hebben. Vooral
de arbeiders, die vakwerk verrichten in de be
wapeningsindustrie, worden gewaarschuwd hun
post niet te verlaten. De autoriteiten hebben ge
dreigd met een onbarmhartig optreden. Zondag
is een reeks werklieden gearresteerd, die geen
gevolg hadden gegeven aan het voorschrift, dat
wapenindustrieën ook des Zondags werken.
Eenige uren na het optreden van den nieuwen
minister van Binnenlandsche Zaken, Mandel,
was een prefect afgezet en voornaamste
functie der Süreté Nationale gewijzigd. De pers
eischt de scherpste maatregelen tegen het ver
spreiden van geruchten en verwijt de overheid,
,de paniekstemming nog te hebben gevoed, door
b.v. in Parijs plotseling het taxi- en autobus-
verkeer te hebben stopgezet, auto's te hebben
opgevorderd en straten te hebben afgesloten,
zonder het publiek eenige verklaring te geven.
Hoezeer men het tempo der bewapening wil
verhoogen blijkt wel daaruit, dat men onver
wijld de uit België gekomen vluchtelingen in
de wapenfabrieken wil laten werken.
Sinds eenige dagen komen te San Sebastian
aan de Fransch-Spaansche grens vluchtelingen
aan uit Parijs en Brussel. Zij zijn allen in een
gedeprimeerde stemming en spreken van de on
beschrijfelijke wanorde welke in Parijs heerscht.
De toetreding van maarschalk Pétain tot het
kabinet heeft daar 24 uur lang kalmeerend ge
werkt, maar nu is het duidelijk, dat het kabinet-
Reynaud zich ook met Pétain niet lang meer
zal kunnen handhaven. Pétain van zijn kant is
te gebrekkig om den sterken man te kunnen
spelen, waarom geroepen wordt. In de Kamer
en den Senaat heerscht volledige radeloosheid.
Elke partij geeft de andere de schuld voor de
dreigende situatie. Daar reeds ongeveer 800.000
vluchtelingen naar Parijs zijn gekomen, begint
er gebrek aan levensmiddelen te komen en gaan
de prijzen enorm omhoog. De openbare schuil
plaatsen zijn ingeruimd vcor daklooze vluchte
lingen, zoodat nieuwe schuilplaatsen gebouwd
moeten worden, waartoe men nog niet is ge
komen. Dientengevolge neemt het publiek, dat
op de hoogte is gekomen van de toebereidselen
om de regeering naar Bordeaux te verplaatsen,
geleidelijk een dreigende houding aan. Dit komt
tot uiting in talrijke botsingen met de politie,
in plunderingen van levensmiddelenzaken en in
arrestaties.
Uit Antwerpen meldt het D.N.B., dat het op
treden van de Britsche officieren en soldaten
ontevredenheid en ontstemming heeft gewekt
bij de bevolking van Vlaanderen. In tallooze
gevallen zijn de Engelsche soldaten zeer ruw
opgetreden tegen de burgerbevolking en zijn zij
zonder reden tot vernielingen overgegaan. Ook
zijn gevallen van plundering voorgekomen.
Bovendien heeft de bekende gev nte van de
Britten om herinnerings-stukken e te nemen
geen halt gemaakt voor godshu1 n. Enkele
kerken, zooals die te La Capelle-Brecht e:
Overbrock, zijn in brand gestoken.
BERLIJN, 20 Mei. (D.N.B.) In den afgeloopeij
nacht hebben vijandelijke vliegers bij Salzbergeil
(aan de Eems) bommen uitgeworpen. Daarbij
werden boerderijen getroffen. Ook viel een bon
in een kamp van krijgsgevangenen. Drie gevan|
genen werden gedood, verscheidene gewond.
Het D.N.B. verneemt thans nadere bijzonderl
M
Voorjaar in Scheveningen.
Een Duitsche militaire kapel vergastte de bezoekers op een concert, waarvoor
veel belangstelling bestond
heden over den aanval van vijandelijke vliegers
op een gevangenkamp in den nacht van Za
terdag op Zondag, waarvan het Duitsche legcr-
bericht van Maandag melding maakt. Het bom
bardement geschiedde lukraak tusschen Mün-
ster en Hannover. 17 gevangenen kwamen bij
dezen luchtaanval om het leven.
PARIJS, 20 Mei (D.N.B.) De benoeming
van generaal Weygand tot opperbevelhebber
van de geallieerde troepen wordt in Parijs met
instemming begroet. De bladen wijzen op de
vaderlandsliefde van Weygand, die, nu de slag
woedt, de geweldige verantwoording op zich
neemt van het opperbevel en die het hoofd
zal moeten bieden aan een toestand, die dooi
allen ais gevaarlijk gekenmerkt wordt. De pers
spreekt haar vertrouwen uit, dat het aan Wey
gand, die tijdens den vorigen oorlog de rech
terhand van Foch was en buitengewone stra
tegische en tactische kwaliteiten bezit, geluk
ken zal het gevaar te verdrijven en het opruk
ken der Duitsche troepen te stuiten.
Zeer gunstig luiden voorts de commentaren i
over de benoeming van Charles Roux tot chef
van de Fransche diplomatie, waarbij de bladen
uiting geven aan de hoop, dat het vertrek van
Léger aan den Quai d'Orsay moge leiden tot
een volkomen wijziging van de methoden en
richtsnoeren der Fransche buiten!andsche po
litiek.
KOPENHAGEN, 20 Mei (D.N.B.). Het
Deensche blad Politiken publiceert een artikel
over een bezoek aan het gevangenkamp Buch-
holt, aan de Duitsch-Nederlandsche grens.
Steeds ontmoet men zoo schrijft het blad
onder de 5000 Nederlanders, eenige honderden
Belgen, Franschen en Polen de grootste verba
zing. De Nederlandsche gevangenen waren
uitermate onder den indruk van de Duitsche
wapenen en van de Duitsche snelheid. Door de
Duitsche valschermsoldaten waren zij zoo ver
rast geworden, dat zij soms van verbazing in
het geheel geen verzet konden bieden. De Bel
gische gevangenen verklaarden eveneens, dat
zij door de Duitschers volkomen verrast waren.
echtten er aan te constateeren, dat de
De opperbevelhebber van Land
en Zeemacht, in overeenstemming
met den Duitschen opperbevelheb
ber in Nederland, maakt bekend,
dat bij besluit van 18 Mei 1940,
no. "5, dr. ir. J. A. Ringers is aan
gesteld tot regeeringscommissaris
voor het herstel van het verkeers
wezen, de drooglegging van de
onderwaterzettingen, den weder
opbouw van steden, dorpen en ge
bouwen en al hetgeen daarmede
samenhangt, en dat deze functie ver
der kortheidshalve zal worden aan
geduid als: „Regeeringscommissaris
voor den wederopbouw
HELSINKI, 20 Mei (D.N.B.). De Finsche
verbindingen over de Oostzee met het buiten
land zijn weer normaal geworden. Uit de Fin
sche havens worden weer verbindingen onder
houden met Duitschland, Zweden, Denemarken
en de Baltische landen. Ook de telefoon- en
telegraafverbindingen met het buitenland zijn
weer hersteld, uitgezonderd voor de Westelijke
mogendheden.
SJANGHAI, 20 Mei (Domei). Vice-admi-
raal Takeda, de commandant van de J a pause h.
landingsmacht te Sian:
men aan, dat deze stappen blijkbaar genomen
zijn uit vrees, dat ingeval Italië aan den Euro-
peeschen oorlog deelneemt, er onder de oorlog
voerende mogendheden alhier ongewenschte
reacties zouden ontstaan, waardoor de rust en
orde zouden worden verstoord
MILAAN, 20 Mei. (D.N.B.) De beide ver
slagenen van dit oogenblik zijn de Fransche
generale staf en de leidende klasse van En
geland, schrijft de Popoio d'ltalia. Het Duit
sche optreden bedreigt twee voorname wer
ken van de Fransch-Engelsche militaire
macht: de Maginot-liniie en de Fransch-
Britsche verbindingen langs de kuststrook
CherbourgDuinkerken.
Frankrijk en Engeland hebben zich geweldig
ingespannen. Het Fransche leger betaalt dit met
een stroom van bloed. Het is een buitengewoon
zwaar offer voor Frankrijk, dat wellicht meer
petroleum maar minder bloed bezit. De houding
van het Italiaansche volk is volkomen duidelijk.
Zij werd door den Duce bepaald op den dag,
toen hij met Adolf Hitler vriendschappelijk de
as RomeBerlijn verwezenlijkte. Het fascisti
sche Italië wenscht de overwinning van Duitsch
land. Het wenscht de nederlaag van Frankrijk
en Engeland.
De Italiaansche minister van Onderwijs heeft
bevolen, dat alle Italiaansche scholen de lessen
zullen beëindigen op 31 Mei in plaats van op
15 Juni, zooals oorspronkelijk was vastgesteld.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). Bij Britsche
luchtaanvallen op Bremen werd een groot dia-
konessenhuis geheel vernield. Vijftig diakones-
sen kwamen daarbij om het leven, vijf en tach
tig werden deels zwaar, deels licht gewond.
WASHINGTON, 2 Mei. (D.N.B.) De secre
taris 'van president Roosevelt, Early, sprak heden
een bericht tegen van de New York Times, vol
gens hetwelk de president met het oog op den
oorlogstoestand in Europa ernstig de vorming
van een coalitiekabinet zou overwegen, met wel
licht den republikein Knox als minister van
Marine en den republikein Landon als minister
van Oorlog.
fix
.1
m
f;
1
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.) Duitsche ver-
I kenningsvliegtuigen hadden, zooals reeds ge
meld, aan de Noorsche kust in de buurt van
Bodoe een zwaren Engelschen kruiser op een
klip waargenomen. Het schip maakte slagzij
De Duitsche verkenners hebben thans kunnen
waarnemen, dat deze zware kruiser gekap-
seisd is.
ROME, 20 Mei. (Stefani). Mussolini heeft
maarschalk Badoglio ontvangen, die hem rap
port uitbracht over een door hem persoonlijk
ondernomen inspectietocht langs de Italiaan
sche Westgrens.
Tijdens een persconferentie. Maandag te
's Gravenhage gehouden, gaf Hauptmann Frank
een korte toelichting op de laatste berichten om
trent den Duitschen opmarsch.
Het Duitsche leger is thans doende verschil
lende leger-onderdeelen van de vijandelijke
macht af te snijden.
De vijand heeft verschillende aanvallen ge
daan om dit te verhinderen, hetgeen niet is ge
lukt, daar die aanvallen alle zijn afgeslagen.
Hierdoor zijn verdere mogelijkheden geopend
voor een aanval en opmarsch in het Westen.
In het verloop van dezen strijd komen ook
weer psychologische factoren op den voorgrond
en met name de houding der Engelsche troepen,
die aftrekken en de veiligheid trachten te zoe
ken: men ziet hier dus wederom wat het lot is
van hen, die op Engeland vertrouwen.
Het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart brengt met nadruk onder de
aandacht van de burgemeesters, dat het
dringend noodzakelijk is, het verbod van
afleveren en verbruik van motorbrandstof
fen met de uiterste gestrengheid toe te pas
sen.
Vergunningen moeten tot de uiterste noodzaak
worden beperkt en mogen slechts worden afge
geven "oor het vervoer van andere goederen
dan levensmiddelen, genees- en verbandmidde
len, indien het onmiddellijk vervoer van die
goederen geboden is en niet op andere wijze
kan geschieden.
De medewerking van allen en een streng toe
zicht op de naleving zijn noodig, om de bevolen
beperking van het verbruik voorloopig te kun
nen handhaven. Wordt deze medewerking niet
op voldoende wijze verleend, dan zal noodge
dwongen tot een veel verder gaande beperking
moeten worden overgegaan.
Naar wij vernemen, zijn de volgende uren
speciaal gereserveerd voor het uitzenden per
radio van berichten door Nederlandsche auto
riteiten: Des morgens van 10.00 tot 10.30 en
des avonds van 18.30 tot 19.00.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). De in de bezette
gebieden ingevoerde Reichskreditkassenscheine,
waarvoor het Duitsche Rijk een crediet van drie
milliard Rijksmark heeft opgenomen, hebben
de volgende valuta waarden gekregen:
In Nederland: 1 gulden 1.50 r|jksmark.
In België: 1 franc 0.10 rijksmark.
In Luxemburg: 1 franc 0.10 r|jksmark.
In Frankrijk: 1 franc 0.05 rijksmark.
Bij de vaststelling van den koers in Neder
land en België z|jn de afrondingen geschied
naar boven, hetgeen een gunstige uitwerking zal
hebben voor de Nederlandsche en Belgische be
volking. In Luxemburg was afronding noodig
naar beneden, terwijl de koers voor Frankrijk
nauwkeurig overeenstemt met de officieele no
teering.
BERLIJN. 20 Mei. D.N.B.) Rijksminister dr
jGöbbels heeft heden den nieuwen Italiaanschen
ambassadeur Dino Alfieri ontvangen. 1
PARIJS, 20 Mei (D.N.B.) De Fransche mi
nisterraad is Maandagavond bijeengekomen.
Minister-President Reynaud bracht rapport uit
over den militairen toestand, waarover ook
maarschalk Pétain verscheidene ophelderingen
gaf. De minister van Buitenlandsche Zaken,
Daladier, bracht den ministerraad op de hooete
van den internationalen toestand.
STOCKHOLM, 20 Mei. (D.N.B.) Nya Dagligt
Allehanda meldt uit Londen, dat krachtens
voorschrift kerkgangers thans gasmaskers bij
zich moeten hebben. Zondag zijn machinege
weren opgesteld voor het gedenkteeken van de
gesneuvelden uit den vorigen oorlog. Voorts
meldt het blad, dat thans voortdurend lazaret-
treinen met talrijke gewonden in Londen aan
gekomen zijn.
PARIJS, 20 Mei. (Stefani). Vandaag is in
het Par|jsche gebied luchtalarm gemaakt. Er
deed zich geen enkel incident voat.
Men is heden begonnen met de uitreiking
in verscheidene Parijsche wijken van levens
middelenkaarten.
Gemeld wordt dat Reynaud. alvorens ach
naar het Elysée te begeven, een onderhoud
van ongeveer een uur neeft gehad met Pétain
en Weygand. terwijl hi.i bovendien de ambassa
deurs van de Vereenigde Staten en Engeland
heeft ontvangen.