c4an ojvza óidv&hte&hd&te-
"AKKERTJES
IN'T GRIJS
Honderdtwintigduizend personen
werden geëvacueerd
DE MAN
VLOT VERLOOP EN GOEDE
ORGANISATIE
Hoofdpijn
MAANDAG 27 MEI 1940
Hartelijke medewerking van alle
zijden, vooral ook in de
vluchtoorden
Verrassingen
Wanklank
Het drinkwater van
Rotterdam
Verruiming van den
tuinbouwexport
Speciale regeling voor den afzet
van bloemkool
Werk in het West land
Groot aantal arbeidskrachten
aangekomen
Ernstige autobotsing
te Weesperkarspel
Kapitale boerderij door
het vuur verwoest
Zoekgeraakte motorrijtuigen
Arbeid op Drakenburg
17 Juni wordt het kamp heropend
Het Pelgrimswezen in
Brabant herleeft
Scheepvaart op het
Noordzeekanaal
PLECHTIGE UITVAART
DIENSTEN ROOSENDAAL
DOODELIJK ONGEVAL
Wij luisteren naar
Dinsdag 28 Mei
Verdeeling zendtijd
Nederl. programma's
De regeling voor deze week
De toestand van wegen en
bruggen
Bruggen
TE WATER GERAAKT EN
VERDRONKEN
Apothekers-assistent
MARKTEN
FEUILLETON
door A. HRUSCHKA
Amsterdam, 27 Mei 1940
Hier in de vesting Holland zijn ons geluk
kig bespaard gebleven tafereelen van die ein-
delooze stroomen van vluchtelingen, die, in ont-
zettenden angst voor wat komen kon, have en
goed in den steek lieten, met wat inderhaast
gegrepen kon worden voorttrokken middels alle
mogelijke voertuigen of te voet, onbekend
waarheen; een beeld, zooals België dat weer
te zien gaf. Ook hier in Holland zijn verschil
lende plaatsen ontruimd moeten worden, en
dat is vlot en goed gegaan, dank zij de uitne
mende organisatie en voorbereiding onder lei
ding van den heer H. de Bordes, oud-burge
meester van Bussum en commissaris voor de
evacuatie in Noordholland. De heer De Bordes,
die in de plaats, waar hij vele jaren burgemees
ter was, den roep genoot van een voortreffe
lijk magistraat te zijn, heeft dien opnieuw be
vestigd door de wijze, waarop hij een zeer ver
antwoordelijke taak volbracht. En met groote
tevredenheid mag hij dan ook op deze evacua
tie terugzien.
Maar er is heel wat werk verzet moeten
worden.
In September van het vorig jaar is men
er mee begonnen en haast dag en nacht is
er gewerkt om een en ander zoo vlug mo
gelijk geregeld te hebben. Men wist immers
niet wanneer de noodzaak daar zou zijn.
Er was gerekend op de evacuatie van on
geveer 160.000 a 170.000 menschen, ver
deeld over 80 vluchtoorden. Doordat de
evacuatie van sommige gemeenten in Noord
holland, zooals Bussum, Naarden en Weesp,
niet noodig bleek, omdat de capitulatie toen
al een feit was, is de geëvacueerde bevol
king bep>erkt gebleven tot ongeveer 120.000
verdeeld over 50 vluchtoorden.
Dat waren gemeenten uit Utrecht en Noord
holland, wier ingezetenen uitsluitend in Noord
holland werden ondergebracht. Daarbij werd
zooveel mogelijk gezorgd, dat gezinnen intact
bleven.
In de omgeving zijn Nederhorst den Berg,
Ankeveen, Kortenhoef, Weesperkarspel en Mui
den geëvacueerd. Amsterdam zelf is, zooais
men weet, niet geëvacueerd; wel kon men daar
uit bedreigde stadsgedeelten evacueeren naar
andere wijken.
Zeer vlot is de evacuatie verloopen. Vrijdag
morgen kwam het bericht dat de oorlog was
uitgebroken en reeds denzelfden dag nog reden
de eerste treinen uit de ontruimde plaatsen
weg. Iedereen werkte daartoe mee. Men wist
dat het nu eenmaal onvermijdelijk was en aan
vaardde het dan ook in volle onderwerping,
al was het voor den mensch individueel hard,
zijn woning te moeten verlaten en op reis te
moeten zonder te weten of men nog zou kun
nen terugkeeren en of bij thuiskomst de
woning er nog zou staan. Ook de bedlege-
rigen, die in de goederenwagens vervoerd
werden, klaagden niet.
De geëvacueerden werden uitsluitend per
trein naar htm vluchtoord gebracht, opdat de
wegen vrij zouden blijven. Toch hebben ette
lijken spontaan op allerlei vervoermiddelen
hun woonplaats verlaten, maar de allermeesten
zijn toch op georganiseerde wijze naar de
vluchtoorden gekomen.
Daar was door onderling overleg van de
burgemeesters reeds alles in gereedheid ge
bracht.
Buitengewoon hartelijk zijn de hulp en de
medewerking in de vluchtoorden geweest.
Men deed wat men kon om toch maar te
kunnen helpen en den geëvacueerden de
meest prettige ontvangst te bereiden. Ook
op de enkele dagen, dat men in de vlucht
oorden moest verblijven, is er een innig
contact ontstaan tusschen de geëvacueerden
en de bewoners. De saamhoorigheid was
prachtig. Geen wanklank is er verno
men. Bij het vertrek bleek door het harte
lijk afscheid hoe sterk de jonge banden
waren geworden, en soms was een gemeen
tebestuur voltallig aanwezig.
De heer De Bordes las ons een brief voor van
een burgemeester eener geëvacueerde plaats
aan het gemeentebestuur van een vluchtoord, in
welk schrijven deze burgemeester namens zijn
gemeente in bewogen bewoordingen dank
bracht voor de ondervonden zorg en naasten
liefde. In zulken onderlingen steun heeft Ne
derland zich in deze dagen wel op zijn best
getoond!
De terugkeer is ook goed gegaan. Daar men
echter niet wist, wanneer en onder welke om
standigheden die zou geschieden, kon men op
eigen gelegenheid gaan ofwel in groepen per
trein, autobus, fiets of schip.
De eenige verrassing, die zich bij deze eva-
De heer H. de Bordes, oud-burgemees
ter van Bussum, commissaris der
evacuatie
cuatie heeft voorgedaan, is, dat ook eenige ge
meenten in NoordhoUand, waarop men niet
gerekend had, wegens inundatie geëvacueerd
moesten worden. Haar inwoners werden on
dergebracht in die vluchtoorden, welke bestemd
waren geweest voor gemeenten, die niet meer
geëvacueerd behoefden te worden.
Op een klein gedeelte na, b.v. de zieken, zijn
allen thans weer terug.
Te betreuren is, dat veel geëvacueerden bij
terugkeer hun woning beroofd of vernield heb
ben gevonden door misdadige elementen, die
hun slag sloegen ten koste van hen, die voor
het landsbelang hun have en goed verlieten. En
dit is niet slechts op een enkele plaats voorge
komen.
Dit is een wanklank, die gelukkig door de
prettiger tonen van algemeene medewerking en
vlot verloop overstemd wordt.
De burgemeester van Rotterdam maakt be
kend, dat het noodig wordt geacht dat het
drinkwater in het deel der gemeente, be
grensd door de Ceintuurbaan, den Spoorweg
naar Schiedam, den Goudschen Singel, den
Boezem en de Westzijde van den Kralingschen
Plas, wordt gekookt.
Deze mededeeling behoeft geen ongerustheid
te verwekken, doch moet slechts opgevat wor
den als preventieve maatregel.
Optimistisch zijn de verwachtingen van het
Centraal Bureau van Tuinbouwveilingen in
Nederland ten aanzien van den tuinbouwex
port.
Het vakorgaan van het bureau „De Tuin
derij" wil zich weliswaar onthouden van pro
fetieën, die speciaal voor een zoo wisselvallig
bedrijfsleven als de tuinbouw ondankbaar
zijn, doch men meent met een zeker optimisme
de naaste toekomst te mogen bezien. De over
weging dat de exportmogelijkheid naar Duitsch-
land is verruimd, speelt bij deze optimistische
verwachtingen natuurlijk een groote rol.
Duitschland is de jaren door vrijwel het voor
naamste afzetgebied van onzen tuinbouw en
verbetering van export naar dat land kan niet
anders dan het prijspeil onzer producten en
daarmede ook de rentabiliteit van onze bedrij
ven ten goede komen. Daartegenover is het
verlies van Engeland als afzetgebied onder de
huidige omstandigheden minder gevoelig, aan
gezien onze tuinbouwexport naar Engeland se
dert het uitbreken van den oorlog in Septem
ber 1939 toch reeds zeer aanzienlijk was be
perkt.
Ook in deze moeilijke tijden zal de Neder-
landsche tuinbouw, zijn gewoonte getrouw, niet
bij de pakken neerzitten. Wij moeten vooruit en
de handen uit de mouwen steken."
Intusschen is de export van het tuinbouw
product ook Zaterdag vrij normaal gegaan,
en bleef aan de Westlandsche veilingen vrij
wel niets onverkocht. Een kleine wijziging
is aangebracht in de aanvankelijke regeling
speciaal voor de bloemkool. Hiervoor was
bepaald dat 50 procent der aangevoerde
hoeveelheid voor het binnenland zou wor
den bestemd, het overige voor export. Het
is echter gebleken dat die 50 procent niet
voldoende was om de vraag voor het bin
nenland te voldoen. Daarom is dit percen
tage verhoogd tot 75, terwijl voorts een
kleine verhooging van den maximumprijs
is toegepast, teneinde administratief enkele
verbeteringen te brengen in afronding van
de cijfers.
Het Westland heeft Zaterdag weer een flink
aantal arbeidskrachten ontvangen, die het in
dezen tijd van het hoog-seizoen zoozeer noodig
had. Reeds meermalen was aangedrongen om
speciaal voor de tuinbouwbedrijven een ruimer
verlof aan gemobiliseerden toe te staan, omdat
het vocral voor de patroons van groot belang
was, dat zij op hun bedrijven leiding konden
geven.
Doch ook voor de werknemers gold de be
langstelling, omdat een groot gebrek was ont
staan aan vakkundige arbeiders, die het West-
land in verband met zijn bijzondere teelten
noodig had.
Men had wel getracht zooveel mogelijk in de
behoeften te voorzien door tuinarbeiders uit
andere streken in het Westland emplooi te ge
ven, doch een volledige oplossing van de moei
lijkheden was dit toch niet.
Hierin is nu voorzien en juist in de periode,
waarin de bekende handen voor de Westland
sche kassen het meest noodig waren, zijn de
gemobiliseerden teruggekeerd. Voor het West
land was het Zaterdag dan ook een blijde dag,
die het zoo belangrijke tuinbouwbedrijf weer
nieuwe hoop bracht.
Zaterdag heeft op den Gooilandscheweg bij
den Lage Klompweg een ernstige botsing plaats
gehad tusschen een personen- en een melkauto.
Van de richting 's-Graveland reed de heer C.
de G., tijdelijk vertoevende te Nederhorst den
Berg, in een personenauto en vóór hem reed een
melkauto. Ter hoogte van den Lage Klompweg
sloeg de bestuurder van den melkwagen eens
klaps naar rechts af, waarvoor hij op het laat
ste oogenblik het signaal gaf. De heer C. de G.
moest toen onverwacht stoppen en door het
remmen slipte zijn wagen, met het gevolg, dat
hij geen meester over het stuur was en zijn
auto in volle vaart op den melkwagen liep. De
heer de G. werd bij deze botsing ernstig aan het
hoofd gewond en naar dr. S. W'artena, die de
eerste hulp verleende, constateerde, liep hij ook
inwendige kneuzingen op. De patiënt is per
Roode Kruisauto van Weesp naar 't Burger Zie
kenhuis te Amsterdam overgebracht. De auto
was geheel vernield; er was geen ruit meer in
tact gebleven. De gemeente-veldwachter heeft
een onderzoek ingesteld.
Doordat kinderen met vuur speelden is Zon
dagmiddag de kapitale boerderij van den heer
D. de Jong in het Zuideinde te Aarlanderveen
in brand geraakt en tot den grond toe afge
brand.
Met de in deze plaats gestationneerde motor
spuit trachtte men het vuur te bestrijden, doch
toen men water wilde geven, bleek tot overmaat
van ramp de pomp te weigeren. Onmiddellijk
werd daarop de brandweer van Alphen a. d. Rijn
gealarmeerd, welke echer niet meer kon ver
hinderen, dat woonhuis en stallen geheel af
brandden. Van inboedel en inventaris kon vrij
wel niets in veiligheid worden gebracht. De
eigenaar is verzekerd.
In den tijd tusschen 10 en 15 Mei zijn ver
schillende Nederlandsche auto's onverwachts in
gebruik genomen moeten worden door anderen
dan de eigenaars dezer voertuigen.
Een ieder, die een motorrijtuig in zijn bezit
heeft, dat hij wederom in het bezit van den
eigenaar wil stellen, kan de bemiddeling inroe
pen van de Kon. Ned. Automobiel Club, Lange
Vijverberg 10, 's-Gravenhage.
Men vermelde bij de opgaven vooral het pro
vinciaal nummer van het voertuig, alsmede de
plaats waar 't zich thans bevindt en, zoo moge
lijk, merk, motor- en chassisnummer.
In de jeugdwerkgenieenschap „Draken
burg" te Baarn, alwaar gedurende iedere
kampperiode ongeveer honderd jonge werk-
loozen een hechte jeugd-gemeenschap vor
men, is de vredesarbeid ondanks de moei
lijke dagen die achter ons liggen, onge
stoord voortgezet. Zelfs in de korte, maar
zoo droeve periode dat ons land actief in
den oorlog was gewikkeld, kon het „kamp"
normaal functionneeren.
In feite viel de oorlogstoestand alleen te be
merken aan de bijzondere veiligheidsmaatrege
len welke direct werden getroffen. Schuilloop-
plaatsen werden aangelegd en een eigen lucht
beschermingsdienst welke dag en nacht in
functie was, waakte voor het welzijn der kamp-
genooten. Ook de voedselvoorziening had de
bijzondere zorg van de leiding en liet niets te
wenschen over. Vrijwel alle lessen en cursussen
konden normaal voortgang vinden, terwijl de
geest van samenhoorigheid en kameraadschap
nimmer zoo uitstekend was als juist in die da
gen. inmiddels werd de arbeid met lust en
ijver voortgezet. De groepen werkten hun taak
nauwgezet uit, zoodat veel goeds tot stand
kwam.
Gelukkig kan door de gunstige beslissing
van de bevoegde instanties dit werk ook in
de toekomst voortgang vinden. Nadat de
huidige kampperiode zal geëindigd zijn,
wordt op 17 Juni a.s. het kamp heropend.
Alsdan kunnen weer talrijke jongelui een
plaatsje in de jeugdwerkgemeenschap vin
den en kunnen zij daar gedurende drie tot
zes maanden vertoeven.
Naast volledige kost- en inwoning, ontvangen
de kampgenooten een uitnemende lichamelijke
en geestelijke verzorging. Voor het verkrijgen
van vaklessen en algemeene ontwikkeling wordt
ruimschoots gelegenheid geboden. Vooral thans
is het geen tijd om onze jonge menschen doel
loos op straat te laten loopen. Integendeel dient
ieder in 't werk van den geestelijken heropbouw
te worden ingeschakeld. Laat men daarom de ge
legenheid benutten en zich tijdig opgeven voor
deelname aan een kampperiode in de Jeugd
werkgemeenschap „Drakenburg". Men geve zich
daartoe op bij de kampcommissie Drift 10—12
Utrecht. Hoe eerder, hoe beter.
Uit de Brabantsche Maria-oorden wordt ge
meld, dat het aantal pelgrimeerende geloovi-
gen, ondanks de bijzondere omstandigheden,
na eenige dagen geheel te hebben stilgestaan,
geleidelijk toeneming vertoont.
Op Zon- en feestdagen komen vele bede
vaartgangers in de historische aan O. L.
Vrouw toegewijde devotieplaatsen. Uiteraard
blijft hun aantal nog ver achter bij het in
vorige jaren gebruikelijke, doch verwacht
wordt, dat hierin verdere toename zal komen.
De burgemeester van Velsen brengt ter
algemeene kennis dat in afwijking van de
gedane bekendmaking, de scheepvaart op
het Noordzeekanaal weder is toegestaan bij
dag en op eigen risico, van en met zijkanaal
A tot en met Amsterdam, miet uitzondering
van de kruithaven te Buitenhuizen.
Vrijdag- en Zaterdagmorgen hadden in de
St. Janskerk te Roosendaal plechtige uitvaart
diensten plaats voor een drietal slachtoffers van
het bombardement, n.l. des Vrijdag voor mej.
Dra, H. M. Rijkholt, in leven leerares aan het
St. Norbertuslyceum aldaar, en des Zaterdags
voor mej. Paula Geerts, studente oude talen te
Nijmegen, en voor haar jongeren broer Olav
Geerts, leerling van het St. Norbertus-lyceum,
de beide eenige kinderen van den heer dr.
Geerts, leeraar Grieksch aan de R. K. Lycea te
Roosendaal.
Een 9-jarig jongetje J. Q. uit IJmuiden-O.
stak onvoorzichtig den Stationsweg te Velsen
over en lette daarbij niet op het verkeer. Het
gevolg was dat het ventje een naderenden
vrachtauto te laat bemerkte en hoewel hij ijlings
trachtte weg te komen, werd hij door den auto
gegrepen en op slag gedood.
De chauffeur remde uit alle macht, doch hij
kon het ongeluk niet meer voorkomen. Den be
stuurder treft geen schuld.
V<>.
- i
DOBBELMAN N.V., NIJMEGEN
Ter voorkoming van vertraging en klachten ver
zoeken wij onzen adverteerders er rekening mede
ie houden, dat alle adverlentiën naam en adres
van den steller moeten bevatten en adverlentiën
onder no. of letter niet meer worden opgenomen.
JAARSVELD, 414.4 M.
NCRV
8.30 Gramofoonplaten, 10.00 Officieele be
richten, 11.00 Jac. Kort-Felderhof (orgel en
viool), 12.00 Politieberichten, 12.15 n.m. Gra
mofoonplaten 12.45 Nieuwsberichten, 1.00
Stichtsch Saionorkest, 1.45 Stichtsch Salonor
kest, 2.30 Gramofoonplaten, 3.30 Gramofoon
platen, 4.45 Gramofoonplaten, 5.45 en 6.15
Canzonetta-sextet, 7.00 Officieele berichten,
8.00 Nieuwsberichten, 8.15 Koninklijke militai
re kapel, 9.30 NVRC-orkest 10.30 Nieuwsbe
richten, 11.0012.00 Gramofoonplaten (klas
siek)
KOOTWIJK, 1875 M.
VARA
8.00 n.m. Tijdsein, 8.01 Gramofoonmuziek,
9.15 Gramofoonmuziek, 9.30 Berichten in de
Nederlandsche taal, 9.45 Daaf Wins, piano,
10.15 Gramofoonmuziek 10.30 Cor Steyn be
speelt het Vara-orgel," 11.45 Zangplaten uit
opera's, 12.00 n.m. Tijdsein, 12.01 Het Vara-
orkest o. 1. v. Hugo de Groot, 12.55 Gramo
foonmuziek, 1.00 The Rosian Ladies o. 1. v.
Ro Hakker, 1.30 Berichten in de Nederland
sche taal, 2.30 Berichten in de Nederlandsche
taal, 2.45 Gramofoonmuziek, 2.30 Gramofoon
muziek, 5.30 Berichten in de Nederlandsche
taal, 5.45 Vara-Dansorkest „The Ramblers" o.
I. v. Theo Uden Masman, 6.45 Eddy Walis en
zijn Rosian-orkest, 7.30 Berichten in de Ne
derlandsche taal, 8.45 Vara-Harmonie-orkest
o. 1. v. Josef Holzer, 9.30 Berichten in de Ne
derlandsche taal_ 10.30 Voorzorg tegen be
smettelijke ziekten. Waarom inenten? repor
tage door F. A. Hof, 10.50 Gramofoonmuziek,
II.45 Gramofoonmuziek.
De uitzenddagen en zendtijden voor de Ne
derlandsche programma's zijn van 26 Mei t/m
1 Juni via de zenders Jaarsveld 414.4 m. Sche-
veningen 1205 m. als volgt;
Maandag 27 Mei 18.5024.00 K.R.O.
Dinsdag 28 Mei 8.00—22.40 N.C.R.V.; 22.40—
23.00 V.P.R.O.; 23.00—24.00 N.C.R.V.
Woensdag 29 Mei 8.00—10.00 Vara; 10.00—
10.20 V.P.R.O.; 10.20—24.00 Vara.
Donderdag 30 Mei 8.0024.00 Avro.
Vrijdag 31 Mei 8.00—18.30 K.R.O.; 18.30—
18.50 V.P.R.O.; 18.50—24.00 K.R.O.
Zaterdag 1 Juni 8.00—24.00 N.C.R.V.
Via den zender Kootwijk (1875 m.) worden
berichten gegeven in verschillende talen. De
tusschenliggende programma-tijden worden
door de verschillende omroep-organisaties op
toerbeurt verzorgd; en wel van 26 Mei t/m 1
Juni als volgt:
Zondag 26 Mei: Avro. Maandag 27 Mei:
N.C.R.V. Dinsdag 28 Mei: Vara. Woensdag 29
Mei: KR.O. Donderdag 30 Mei: N.C.R.V. Vrij
dag 31 Mei: Avro. Zaterdag 1 Juni: Vara.
De A.N.W.B. meldt, dat in St. Anna-Parochie,
Bergeyk, Bodegraven, Boxtel, Brandwijk, Breda,
Denekamp, Enschede, Franeker, 's-Gravenmoer,
Harlingen, Helmond, Jutphaas, Leeuwen, Ma-
rum, Maurik, Nieuw-Weerdinge, Nunspeet, Nije-
veen, Ommen, Oss, Oude Pekela, Posterholt,
Roden, Rossum, (Waaldijk Tiel-Ochten on
bruikbaar), Sappemeer, Sellingen, Sneek, Ter
schelling, Tilburg, Venray, Vessem, Vlagtwedde,
Voorburg, Vorden, Warffum, Weert, Woudri-
chem (enkele binnenwegen tusschen Woudri-
chem en Rijswijk naar Almkerk gesloten wegens
inundatie), alles normaal is, evenals in Alk
maar Assen, Dwingelo, Ewijk, Giethoorn,
Groesbeek, Gulpen, Haps (uitgezonderd de weg
HapsOssenbroekBeers), Heerlen, Hilversum,
Huissen, Laren, Limmen, Maarssen, Musselka-
naal, OSdeboorn (weg Beetsterzwaag—Beets
Oldeboorn nog in reparatie), Oosterhesselen,
Stadskanaal.
Borculo: wegen normaal, uitgezonderd Bor-
culoRuurlo (auto's moeten langs de Lebben-
brugge; voor wielrijders slecht.
Druten: wegen bruikbaar, doch dikwijls in
minder goeden toestand.
Nijkerk: HoevelakenPutten, rijwielpaden
vanaf den Voorthuizerweg richting Putten
slecht.
Boekei: Wegen en bruggen begaanbaar, ook
voor normaal verkeer. Rijwielpad ZeelandDen
Dompt absoluut af te raden, evenals de aan
sluiting naar Wanroy. Het is ten strengste ver
boden zich in of in de nabijheid van stellingen
te begeven.
Gemert; Alles normaal. GemertHelmond
voorloopig over Boekei (voor auto's). Helmond
Eindhoven over de gewone route NierloGel
drop. Gemert—Veghel gewone route. Gemert
Boxmeer gewone route over Elsendorp.
Assen: Brug Norgervaart onbruikbaar. Assen-
Leeuwarden derhalve langs Noordzijde Smilder-
vaart; zwaar verkeer Meppel langs Westzijde
Smildervaart, daar brug bij Veenhoop (Kloos
terveen) alleen voor lichter verkeer mogelijk is.
Dinteloord: Inplaats van brug is verkeer voor
voetgangers en wielrijders mogelijk per veer.
Ewijk; Bruggen onbruikbaar.
Helmond: Bruggen Wilhelminakanaal, Zuid-
Willemsvaart, Eindhovenschekanaal vervallen;
noodbruggen te Aarle-Rixtel, Asten en Helmond.
Ommen: De Laarbrug over de Regge is weer
bruikbaar.
Oosterhesselen: brug te Nieuwlande alleen
voor rijwielen.
Posterholt: brug over de Roer bij St. Odiliën-
berg onbruikbaar.
Stadskanaal: bruggen onbruikbaar.
Winssum: Overtocht voor wielrijders over het
Reitdiep per roeiboot.
Wijk en Aalburg: Te Heusden en te Neder-
hemert overtocht per roeiboot.
Stampersgat: Veer voor voetgangers en rij
wielen.
Tilburg: Alle bruggen over Wilhelminakanaal
tot Tilburg onbruikbaar, behalve de brug Don
genRijen.
In een beek in de buurtschap Ugchelen (ge
meente Apeldoorn) is het lijk van een bejaar
den man, zekeren K., aldaar woonachtig, ge
vonden, die vermoedelijk door een ongeval te
water geraakt en verdronken is.
GRONINGEN. Geslaagd voor het apothekers
assistentenexamen de heeren R. Okken, E.
Ebels en O. H. E. Tattje te Groningen en C.
B. Huizinga te Haren.
BODEGRAVEN. 24 Mei. Eierenveiling. Aange
voerd werden 16233 stuks eieren: gemengd 3.40
36.0, wit 3.203.60, eendeieren 33.10.
NIEUWERBRUG, 24 Mei. Eierenveiling. Aange
voerd werden 9843 eieren. Prijzen: wit 33.50,
bruin 3.103.70, eendeieren 2.502.70.
LEIDEN, 25 Mei. Botermarkt. Prima boerenbo-
ter 1.381.45 per kg. Aanvoer 1335 kg. Handel
kalm.
LEIDEN. Turfmarkt van 2025 Mei. Geen
aanvoer. Prijzen lange turf 1010.50 per 1000 6t.
HOORN, 25 Mei. Veemarkt. 141 schapen 20.00
36. 731 lammeren 6.00—12, 2 geiten 12.00, 24
paarden 350.00650. Handel goed.
's-HERTOGENBOSCH, 24 Mei. N. C. B. Bossche
Veiling van Land- en Tuinbouwproducten. Spi
nazie I 66120, II 34—55 cent per 10 kg. Witlof
57 cent per kg. Rabarber 1114 cent per bos.
Rabarber 1218 cent per 10 kg. Peulen 2530
cent per pond. Sla 1522 cent per 10 krop. Ra
dijs 1012, Kelen 1113 cent per 10 bos. Bos-
peen 712 cent per bos. Witte Komkommers 10
13, Groene Komkommers 57, Bloemkool I
1722, II 1014 cent per stuk. Wagenaars 30
37, Asperges I 28—39, II 20—29, III 31—16,
blauw I 16—25, II 1421 cent per kg. Aardbeien
I 2333, II 1017 cent per pond. Perziken 5
14 cent per stuk.
ALKMAAR, 25 Mei. Eierenmarkt. Aanvoer
15500 kipeieren en 450 eendeieren. Kipeieren
groothandel 3.403.75, eendeieren 2.00 per 100
stuks. Handel matig.
ALKMAAR, 25 Mei. Botermarkt. Aanvoer
1091 pond. Prijzen groothandel 7580, klein
handel 82.5—85 cent per pond. Handel matig.
ALKMAAR, 27 Mei. Veemarkt. 37 vette koeien
140.00150, handel redelijk.-. 3 vette kalveren
van 35100 kj. 0.701.05, 51 vette schapen
22.5032, 374 vette varkens, zware, per kg. 46
62 cent. Handel stug.
BROEK OP LANGENDIJK 27 Mei. 100 kg.
Uien 4.80, 188 stuks Bloemkool: I 16.5017.70,
H 13.70, III 11.30, 1070 bos Rabarber 1.40.
AMSTERDAM, 27 Mei. Aardappelprijzen. Bonte
en blauwe 4.15, Redstar 4.15, Duinzand Redstar
4.60, Bevelanders 3.75, Bintjes 3.05, Bonken 2.50,
alles per H.L Aanvoer 428000 kg.
AMSTERDAM, 27 Mei. Veemarkt. Overzicht
Runderen ruime aanvoer, handel kalm. Vette
kalveren voor Maandag flinke aanvoer, handel
vlug. Nuchtere kalveren matige aanvoer, vlugge
handel. Schapen behoorlijke aanvoer, handel
kalm. Varkens matige aanvoer, handel goed. De
prijzen van alle diersoorten zijn vrijwel gelijk
aaii of benaderen die van de week van 611
Mei.
WESTLAND 25 Mei. Middenprijs v. d.
Westl. veilingen. Aardbeien 4165, postelein 4
cent per kg. Sla 1.35—1.65, Bloemkool 11.60
14, B 9.1010.60, Peterselie 70 cent per 100.
Spinazie 1516 cent per 5 kg. Witte Asperges
1829, idem blauwe 19 cent per bos.
TER AAR, 25 Mei. Centrale Veiling. Spina
zie 1226 cent, Andijvie 1236 cent Sla 1
2.40, Vellen 712 cent, Peulen 2.40—6, Dop
erwten 3.204.20, Snijboonen 4.40—5, Postelein
44.70, Prei 3.0O—6, Peterselie 50 cent Kroten
1.00, Radijs 1.00, Rabarber l.OO—12, Bospeen 13
—18 cent Selderie 13.70, Bloemkool 722
ct,. Komkommers 7.009, Tomaten 1216 ct„
Aardbeien 913 cent.
ALKMAAR 27 Mei. Kaasmarkt. Aangevoerd
69 partijen, '3105 stuks, 15525 kg. Ie soort met
R.M. 2426, 2e soort met R.M. 2223. Han
del matig.
De avond breidde schier onmerkbaar zijn
sluier over de aarde. De verweerde torens van
het kasteel Grauenegg prijkten in zachten
goudglans, terwijl het in de breede vallei en
in 't park rond het oude slot reeds begon te
schemeren. Ook het flinke, eenzaam gelegen
huis der weduwe Walker was reeds door de
avondschaduwen omhuld. Zeer oude beuken
welfden hun kruinen zoo dicht over dat huis,
dat zelfs bij vollen dag de zonnestralen niet
gemakkelijk hun weg vonden naar den vochti-
gen, met mos bedekten grond, die het gebouw
met zijn groene vensterluiken aan drie kanten
omsloot. Aan de vóórzijde liep een weg, die van
het op een half uur afstand gelegen dorp
Grünau naar de woning der weduwe leidde en
van daar, steeds klimmend in Noord-Oostelijke
richting, naar het kasteel, dat ongeveer een
kwartier verder gelegen was.
t Was op den avond van den 14en Augustus,
«lat een reeds bedaagde, armoedig gekleede
vrouw van het dorp ging naar de weduwe
Walker, bij wie ze eiken Zaterdag, wanneer
zij thuis met haar eigen bezigheden gereed was,
het grove werk ging verrichten.
Op ongeveer vijfhonderd stappen van 't huis
met de groene vensterluiken stond de schamele
hut van een dagloonster, met name Stojan.
Ook zü was weduwe en leefde alleen met haar
negenjarig dochtertje Ida, dat op het oogenblik
ziek was.
Toen de werkvrouw de hut voorbijkwam,
stond vrouw Stojan vóór de deur en groette
haar vriendelijk.
Goeden avond, vrouw Branders. Ik dacht
niet, dat je vanavond zou komen.
Waarom niet? 't Is toch Zaterdag.
Ja, maar ik zag je gisteravond hier voor
bijgaan en dacht, dat je misschien je werk een
dag vroeger wilde doen.
De werkvrouw kleurde en keek een oogen
blik verlegen vóór zich uit. Toen schudde zij
't hoofd en zeide:
Neen, ik kwam gisteren met een ander
doel; maar ik heb mevrouw Walker niet ge
sproken, zij had bezoek. Ik zag licht door de
reten van de vensters en hoorde haar met
iemand spreken. Toen ben ik maar terugge
keerd naar huis....
Zoo, zooWeet je wie de bezoeker
was? Ik heb hem hier in de buurt nooit ge
zien.
Hoe zou ik dat weten? Ik-zelf heb hem
niet eens te zien gekregen? Was het een deftig
iemand?
Nu, dat lfc»n ik zoo maar niet zeggen.
Hij kwam hier voorbij, juist toen ik de wasch
ophing, en vroeg naar 't huis van de weduwe
Walker. Ik wees hem natuurlijk terecht. Hij
had grijs haar en was ook heelemaal in 't grijs
gekleed.
Och, 't kan me ook eigenlijk weinig
schelen, wie het was. Van mevrouw Walker
kom ik het zeker ook niet te weten, want die
zegt geen woord als zij 't kan vermijden
Hoe is 't met Ida?
Nog altijd hetzelfde. De dokter zegt, dat
't voornamelijk bloedarmoede is en dat we
geduld moeten hebben. Gistermorgen is
gravin van Grauenegg weer gekomen en
heeft me een flesch wijn voor de kleine ge
bracht.
Dat is wezenlijk iets buitengewoons voor
haar! Ik geloof niet, dat de gravin veel be
hoefte aan weldoen heeft. Ik zou durven wed
den, dat de armen hier in den omtrek alle
tesaam nog geen tien gulden van haar gekre
gen hebben. Het is een geluk, dat de jonge
graaf Herbert in dat opzicht niet op zijn
moeder lijkt. Wanneer die eenmaal het
majoraat overneemt, zullen er betere tijden
voor ons komen....
Maar, ik verbabbel hier mijn tijd. Mevrouw
Walker wacht mij zeker al een half uur. Tot
ziens, vrouw Stojan.
Goeden avond, en werk niet te hard!
De dagloonster keek vrouw Branders een
oogenblik na, en ging vervolgens haar woning
binnen. Zij stak een lampje aan en wilde
juist met m hoop verstelwerk plaats nemen
bij 't bed van haar kind, toen luid geroep op den
weg haar weer naar buiten deed ijlen.
Vrouw Branders kwam buiten adem aange-
loopen en riep al van verre:
Vrouw Stojan, om 's hemels wille, kom
gauw mee! Ik vrees dat er bij mevrouw Walker
een ongeluk is gebeurd!
Vrouw Stojan liep haar tegemoet.
Wat is er? Is zij ziek?
Ik weet het niet. De voordeur is gesloten;
ik heb wel tienmaal geklopt, maar kreeg geen
antwoord.
De twee vrouwen spoedden zich naar het
eenzaam gelegen huis met de gesloten venster
luiken.
Zy is misschien uitgegaan.
Waarheen dan? Zij weet toch, dat ik
kom.
Zij stonden weldra voor het huis, en vrouw
Stojan probeerde de deur te openen. Maar
't was een stevige, zwaar-eiken deur, en de
poging bleef vruchteloos. Hoe hard ze ook
klopten, de slagen dreunden somber in de
gang van 't huis, maar men hoorde geen ander
geluid.
Misschien kunnen we binnen door de
achterdeur, zei vrouw Stojan.
Zij liep om 't huis heen; daar, onder de
beuken, was 't reeds heelemaal donker. Uit
den vochtigen grond steeg een modderlucht op.
Geloof maar niet, waarschuwde vrouw
Branders, dat we daar langs binnenkomen.
Voor zoover ik weet, is die deur altijd van
binnen gesloten, want mevrouw gebruikt ze
nooit.
Zij had gelijk: er was geen beweging in de
deur te krijgen. De twee vrouwen keken elkander
radeloos aan en gingen weer naar den vóór
kant van 't huis.
Vrouw Stojan schudde het hoofd;
Zonderling! mompelde zij. Heel zon
derling!
Toen kwam ze plotseling op een gedachte:
Misschien op reis? Ik heb ze vandaag
heelemaal niet gezien en anders gaat ze altijd
boodschappen doen in Grünau of een wandeling
maken in de omliggende bosschen.
Zoo maar ineens op reis gegaan? Zij
woont al tien jaar hier en tien jaar heb ik
bij haar gewerkt. En al dien tijd is ze niet
één keer weg geweest!
Och, mén kan niet weten.... Misschien
heeft die heer haar gisteren e»n of ander
bijzonder nieuws gebracht. Ik weet niet, of zij
tevoren wel ooit bezoek heeft gekregen, en
jijzelf hebt mij meer dan ééns gelegd, dat zij
alleen op de wereld stond.
Dat heb ik eens van haar gehoord.
En nu is er toch iemand gekomen! Wie
weet, wat voor nieuws die vreenideling haar
kwam vertellen.
Vrouw Branders keek een wile vóór zich
uit, slaakte toen een zucht en zei:
Ik ben in ieder geval niet gerust. Als er
maar geen ongeluk is gebeurdl Mevouw Walker
is ook al niet zoo heel jong meerMisschien
een beroerte?
De ongerustheid, de angst, werkte aansteke
lijk, dat voelde vrouw Stojan maa- al te zeer.
Weet je wat? hernam zij. 't Is nog het
beste dat je naar Grünau gaat en den burge
meester alles verteld. Die zal wel raad weten
en wij kunnen toch niet eeuwig hier blijven
staan wachten.
Ik geloof dat je gelijk hebt.
De vrouwen gingen weer terug, 't Sloeg half
acht, toen vrouw Branders bij den burgemeester
aanklopte. Een uur later begaf zich een gezel
schap, bestaande uit den districtsrechter, een
griffier, den burgemeester en een politieman,
vergezeld van de weduwe Branders, naar het
eenzame huis in het Grauenegger-dal.
Verscheidene nieuwsgierigen, onder wie de
dagloonster Stojan, sloten zich bij hen aan.
Thans, nu het volslagen donker was, en bi}
't zwakke licht van eenige lantaarns, die men,
had meegebracht, maakte het huis een waarlijk
griezeligen indruk. Men klopte en klopte
natuurlijk tevergeefs. Toen gaf de rechter be
vel, de deur open te breken. Zij was met zorg
gesloten, doch er stak van binnen geen sleutel
in het slot. De voordeur gaf toegang tot een
ruime vestibule. Links bevond zich de trap naar
boven. Juist tegenover de voordeur zag men een
andere, kleinere deur, die op de binnenplaats
uitkwam.
Verder kwamen in de vestibule nog drie
deuren uit. Een links van de trap, die naar
den kelder leidde en twee rechts. Vrouw Bran
ders zei, dat de eerste van die deuren toegang
gaf tot de huiskamer van de weduwe, bij welk
vertrek de slaapkamer en de keuken zich aan
sloten. Door de tweede deur kwam men van de
vestibule recht in de keuken.
(Wordt yervolgd>>