I c Blijft normaal zaken doen! Groningen biedt hulp iteenloopende wegen „ROND DEN KOFFIEPOT" ONBEWERKTE TABAK WOENSDAG 29 MEI 1940 'Anders zouden de goederen- en de voedselvoorziening in gevaar kunnen komen Belastingontduiking op groote schaal Gefingeerd contract baatte niet De procuratiehouder Distributiebonboekjes Vernietiging van bepaalde bons verdient aanbeveling Afleveringsverbod aardappelsoorten De beschikbare voorraad moet zoo doelmatig mogelijk worden besteed Het Rijksbureau zal enquête in stellen naar de voorraden in Nederland Gestolen goederen en bewoners verdwenen Tegen den dief een jaar gevange nisstraf geëischt Evacuatie-vee wordt teruggevoerd Verkoopen of verruilen zonder toestemming niet geoorloofd Zware heidebrand Groote schade bij Budel (N.B.) Exportprijzen in den tuinbouw Gezant G. Aschmann Afscheid van de Neder landsche pers GEDUPEERD SPOORWEG PERSONEEL Actie tot vergoeding van oorlogsschuld Wegen, bruggen en veerdiensten Wegen Bruggen Veren en stoomvaartlijnen Toewijzing van aceton Gereed ter ontvangst van kinderen uit getroffen gebieden Taak der „commissie- oorlogsschade' Geen onderzoek van individueele schadegevallen Loongeschil in 't veen- bedrijf opgelost WASCHT RAN SPORT NAAR AMSTERDAM Per auto slechts geoorloofd tot op een centraal punt DOOR A. HRUSCHKA Het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend: Voor een spoedig herstel der binnenlandsche economische verhoudingen is een zooveel mo gelijk normaal gehouden handelsverkeer gebo den. Het is echter gebleken, dat verscheidene fabrikanten en grossiers in strijd met deze noodzaak handelen. Niet alleen geven zij, zelfs aan hun vaste afnemers, geen goederen meer af zonder contante betaling, doch ook trekken zij loopende credieten in. Zulks zou tengevolge kunnen hebben, dat de goederenvoorzie ning vastloopt en derhalve zoowel het publiek als de winkeliers en co- operaties het slachtoffer worden van bedoelde onder de huidige omstan digheden onverantwoordelijk te noe men handelingen. In het bijzonder zou de voedselvoorziening via de winkels hierdoor in gevaar kunnen komen. Mitsdien moge met den mees ten nadruk nog maals worden gewezen op de noodzakelijkheid, dat iedere leverancier zijn zaken op normale wjfzc blijft drijven en niet met een beroep op de buitengewone omstandigheden maatregelen treft, welke indruischen tegen het algemeen belang bij een zooweel mogelijk ongestoorde productie en distributie. Nog zij hier opgemerkt, dat ook de winkeliers en coöperaties zich dienen te onthouden van elke handeling, welke het normale zakenverloop zou kunnen ontwrichten. Het is b.v. bekend, dat verscheidene hunner, ofschoon over voldoende contante middelen beschikkende, de wissels en kwitanties hunner leveranciers niet honoreeren. Een dergelijke handelwijze werkt uiteraard sto rend op het economische evenwicht, dat juist in deze dagen noodwendig moet blijven gehand haafd. Een belastingontduiking, waarbij een Amster- damsche koopman tienduizenden van zijn in komen had verzwegen, terwijl hij tonnen niet had opgegeven voor de vermogensbelasting, werd onder presidium van mr. Joh. M. Jolles, voor het gerechtshof behandeld. Het bleek, dat de man reeds jaren geknoeid heeft. Van 19191924 deed hij zaken samen met anderen. Ook toen waren zijn aangiften niet juist. In 1924 begon hij zaken voor eigen reke ning te doen. In 1938 werd de zaak in een N.V. omgezet en de koopman werd benoemd tot com missaris. Voor het belastingjaar 1934—1935 had verd. als inkomen „nihil" opgegeven, ofschoon hij niet minder dan f40.000 had verdiend. Het volgende jaar verklaarde hij f12.000 te hebben verdiend, maar dat inkomen had hij moeten af schrijven om het „verlies" van f 15.000 van het vorig jaar te dekken. De werkelijkheid was weer geheel anders. Hij had ruim een halve ton, n.l. f 58.000 verdiend. Bij zijn aangifte voor de vermogensbelas ting 19341935 gaf hij als vermogen f7820 op. In werkelijkheid bezat hij niet minder dan f 320.000. Het volgende jaar zeide hij nog minder kapitaal te bezitten, dan het vorig jaar. Maar in zijn safe lag een kapi taal van f357.000. Voor de „hinderlijke nieuwsgierigheid" van de belastinginspectie had hij maatregelen ge nomen. Met een familielid in Amerika had hij een uitvoerige correspondentie gevoerd. Er was een fraai, doch volkomen gefingeerd contract opgemaakt over een groote schuld aan den Amerikaanschen koopman „Sharp", een naam, die tjjdelijk door den zwager werd gevoerd. Nauwkeurig waren in het contract bepalingen opgemaakt over afbetaling en renteregeling. Tenslotte liep de koopman tegen de lamp. Hij gaf toe onjuiste opgaven te hebben gedaan, zgn. om zijn zaak tot grooteren bloei te bren gen. De fiscus legde hem f 132.000 boete op en de justitie stelde een vervolging tegen hem in, met het gevolg, dat de rechtbank hem tot zes maan den gevangenisstraf veroordeelde. De procuratiehouder, die op 'last van den koopman de onjuiste aangifte gedaan had, we tende, dat de cijfers volkomen van de werke lijkheid verschilden, werd tot drie maanden ver oordeeld. De koopman verklaarde, dat hij in hooger beroep was gekomen, omdat hij de straf te hoog vond: „Ik kan zoo moeilijk uit mijn zaak worder. gemist." Een inspecteur der belastingen verklaarde, dat verd. regelmatig de opgelegde boeten in termijnen van f2000 per maand afbetaalt. Een der raadsheeren vroeg, waarom verd geen gebruik heeft gemaakt van het zgn. gene- raal-pardon. „Ik was daar niet precies van op de hoogte mijn procuratiehouder behandelde de belasting zaken." Procureur-generaal: Probeert u nu niet alle schuld te schuiven op uw procuratiehouder, want toen die op uw kantoor kwam, was u reeds met uw geknoei begonnen. Pres.: En dan die brieven aan uw zwager die in het gefingeerde contract „Sharp" heet? Die hebt u toch aan uw procuratiehouder ge dicteerd? „Niet heelemaal" verdedigde verd. zich. Bij het hof was een brief ingekomen van den procuratiehouder, die thans directeur is, en waarin de moeilijkheden worden beschreven, waarmede op het oogenblik de zaak te kampen heeft. In het belang van de ruim 490 employé's riep de directeur de clementie van het hof m. De procureur-generaal, mr. J. Versteeg, zeide in zijn requisitoir dat verd. de feiten, die bui tengewoon ernstig zijn, heeft bekend. Het ge knoei begon reeds in 1919 en is pas korten tijd geleden ontdekt. Verd'. bood toen een boete aan, hooger dan invorderbaar was zelfs. Ik kan mij begrijpen, aldus spi., dat de rechtbank een zware straf heeft opgelegd. Van een voorwaar delijke straf, waar verd. mij by een bezoek om smeekte, kan geen sprake zyn. Hij zal moeilijk heden in zijn zaken krijgen en ik zal dan ook dezen verdachte en den procuratiehouder-direc teur de straffen niet gelijktijdig doen voltrek ken. Ook het O.M. zal in deze moeilijke tijden welwillendheid betrachten. Met deze tijdsom standigheden moeten we bij de strafmaat reke ning houden. Spr. requireerde een gevangenisstraf voor den tijd van vier maanden. De verdediger, mr. Th. Muller Massis, bracht een woord van dank aan den procureur-gene raal voor diens ruime begrip van de moeilijk heden van verdachte. Uitvoerig zette de ver dediger de gronden uiteen, waarop verd. tot zyn geknoei is gekomen: hij wilde zijn zaak groot maken, en door het ontduiken van de belasting kapitaal tot opbouw van zijn bedrijf krijgen. Dit is hem gelukt en aan 500 arbeiders verschafte hij werk en brood. In den breede schetste pl. de moeilykheden, die verd. heeft gehad en die hem nog te wachten staan. Pl. drong aan op de uiterste clementie, mede in het belang van de 500 werknemers, hetzij door het opleggen van een geldboete, hetzij door een gemengde straf. Vervolgens stond de procuratiehouder terecht, die thans de positie van directeur bekleedt. Deze man had de valsche aangifte gedaan en per procuratie onderteekend. Pres. (tot verd.)„U hebt geen financieele aderlating ondergaan door het betalen van een boete." Verd.: „Een fiscale boete werd mij niet op gelegd." De procureur-generaal, mr. Versteeg, zeide in zijn requisitoir, dat verd. in een zaak kwam, waar reeds bedrog heerschte. Aan het geknoei is hij mee gaan doen. Ook voor hem zijn echter de tijden moeilijk en ook in zijn geval zijn er aanleidingen om de straf te verminderen. Spr. vorderde tegen verdachte twee maanden gevangenisstraf. Ook in dit geval bepleitte mr. Muller Massis de uiterste clementie: een voorwaardelijke ge vangenisstraf in combinatie met een geldboete. Arrest 11 Juni. Het Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt het volgende bekend: Den laatsten tijd zyn verschillende distri butiediensten er toe overgegaan in hun kring bepaalde producten te distribueeren, waarbij gebruik gemaakt is van de bonnen van distri butiebonboekjes, voor zoover deze reeds uit gereikt waren. In verband hiermede is besloten, dat dc bonnen, genummerd van 1 t/m 20 van het broodbonboekje, en de bonnen, genummerd van 1 t/m 13 van het algemeen distribu tiebonboekje, bij de verdere distributie niet gebruikt zuilen worden, zoodat deze ver nietigd kunnen worden, hetgeen ter voor koming van misverstanden aanbeveling verdient. In gemeenten, waar bonnen van hoogere nummers zijn gebruikt dan bovenvermeld, zul len tegen inlevering der reeds gebruikte bon boekjes nieuwe exemplaren worden uitgereikt. Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in oorlogstijd maakt het volgende bekend: Ten einde den beschikbaren aardappelenvoor- raad zoo doelmatig mogelijk te besteden, geldt met ingang van 28 Mei een afleveringsverbod voor de aardappelsoorten Roode Star, Furore, Zeeuwsche bonten en blauwen. Het verbod geldt evenwel alleen voor de nog op de landbouwbe drijven aanwezige aardappelen. Ontheffing van het verbod kan worden ver leend door den provincialen voedselcommissaris •voor het gebied, waar de aardappelen zich be vinden. Nu binnenkort koffie .en .thee „op den bon" komen, breekt voor de leden van de diverse thee- en naaikransje een moeilijke tijd aan. Het is te verwachten, dat ver scheidene van deze bijeenkomsten voor onbepaalden tijd zullen wor den geschorst. Het „spraakwater" is bij dergelijke gelegenheden nu eenmaal onontbeerlijk; want brengt een pittig glaasje den man aan het praten, bovengenoemde dranken schijnen bij de vrouwe lijke sekse wonderen te verrichten. Rond den koffiepot geschaard komen de tongen los, het eene fan tastische verhaal volgt na het an dere. Dat op deze wijze al heel wat onheil is gesticht behoeft geen na der betoog. Gelukkig dat dit gerod del voorloopig voor een groot deel den kop wordt ingedrukt. En dan te bedenken, dat wij mannen in de komende periode nu eindelijk eens aan het woord komen. Het is te mooi om waar te zijn.... riiimi m ii mm m mui ii ui nu ii m ii mum inn m mm in in minimi Het departement van Handel, Nyverheid en Scheepvaart maakt bekend, dat het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproduc ten, gevestigd te 's-Gravenhage, Corn, de Wittlaan 8, en telefonisch aangesloten on der no. 334056 (intercommunaal Joh. Reij- nen), een onderzoek zal instellen naar de in Nederland aanwezige voorraden onbe werkte tabak. Tot het doen van voorraads- opgaven zullen verplicht zijn aile bedrijven, welke onbewerkte tabak onder zich hebben. De opgave der voorraden zal moeten geschie den op door het Rijksbureau vastgestelde for mulieren, welke verkrijgbaar zullen worden ge steld bij de Kamers van Koophandel en Fabrie ken op een datum, welke nader bekend zal worden gemaakt. Met ingang van 30 Mei 1940 zullen fabrikan ten van sigaren, cigarillo's, sigaretten, en van pijp-, snuif-, bruim- en bereide sigarettenta- bak, alsmede de importeurs dezer artikelen verplicht zijn, van al hun afleveringen weke- lijksche opgaven te verstrekken aan het Rijks bureau voornoemd op formulieren, welke bij de Kamers van Koophandel en Fabrieken ver krijgbaar zullen zijn. In afwijking hiervan is bepaald, dat op den eersten staat de afleverin gen zullen moeten worden vermeld gedurende de periode 30 Mei 1940 tot en met 8 Juni 1940. Tegelijk met de indiening dezer staten moet het verschuldigde consentgeld ad Yt pCt. over de banderolle-waarde der afgele verde tabaksproducten worden overge- - schreven op girorekening 387100 van het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproduc ten. De indiening der staten moet geschieden rechtstreeks aan het Ryksbureau binnen uiter lijk twee dagen na het verstrijken van den termijn. Ten huize van een kamerverhuurster in Den Haag werden in de week van 20—27 December j.l. verschillende goederen, o.a. costuums, een rijwiel en een bedrag van f 20, toebehoorende aan een steward, die daar inwoonde, doch die veelal afwezig was, gestolen. Men bleek zich door verbreking van een hangslot toegang tot de kamer van den steward te hebben verschaft. Met de goederen waren echter plotseling twee kamerbewoners uit hetzelfde huis verdwenen, hetgeen deed vermoeden, dat deze beide lieden een rol hadden gespeeld in deze affaire. De politie wist het tweetal op te sporen en tot bekentenis te brengen. Een hunner, die on der een valschen naam de kamer had gehuurd, bleek de goederen te hebben gestolen, de ander scheen als heler zijn aandeel in de zaak te heb ben gehad. De 28-jarige machinist C. de H. uit Wasse naar had zich thans als beschuldigde van den diefstal te verantwoorden, doch de man liet verstek gaan. Zyn metgezel, de 23-jarige kan toorbediende Th. van H., was inmiddels uit an deren hoofde gedetineerd, doch kon thans we gens ziekte niet voor den rechter verschijnen. Nadat eenige getuigen waren gehoord eischte de Officier van Justitie tegen de H. die reeds eerder wegens diefstal was veroordeeld een jaar gevangenisstraf. Uitspraak 11 Juni. De behandeling van de helingzaak-van H. werd voor onbepaalden tyd uitgesteld. Het Ryksbureau voor dc Voedselvoorziening in oorogstijd brengt ter kennis van de be langhebbende veehouders, dat met het terug voeren van vee naar de evacuatie-gebieden ean begin is gemaakt. Dit terugvoeren kan alleen geschieden onder leiding en op aan wijzing van het Bureau Ontruiming. Aangezien het aanbrengen van merken bij het afvoeren in vele gevallen niet meer kon geschieden, zal het aanvankelijk niet steeds mogelijk zijn, aan den veehouder zijn eigen vee terug te geven. Later zal getracht worden, het .vee op de goede plaats te brengen, waar bij het Bureau Ontruiming medewerking zal verleenen. Teneinde zulks te bevorderen, wordt er met grooten nadruk op gewezen, dat de boeren tot nader order het teruggevoerde evacuatie-vee niet mogen verkoopen of verruilen dan op aanwijzing en met toe stemming van het Bureau Ontruiming. Het vervoer mag voorshands vanzelfsprekend alleen geschieden, indien gedekt door een spe ciaal vervoerbewys voor evacuatie-vee. Toestemming tot verkoop zal alleen in nood gevallen gegeven kunnen worden. Onder de gemeente Budel in de Buulder- bergsche Heide ^egen de Belgische grens heeft, een zware brand gewoed, tengevolge waarvan een groote oppervlakte bosch en hei werd vernield. Wegens de groote droogte breidde het vuur zich snel uit. Aan blusschen viel niet te denken, daar niemand zich op de terreinen durfde wa gen wegens de aanwezigheid van door onze weermacht opgeslagen benzine. Een groot aantal hektaren dennenbosschen oude en jonge en heide werd een prooi van het vuur. De brand had, behoudens de financieele scha de, eveneens een groot verlies aan natuur schoon tot'gevolg. Over het ontstaan van het vuur tast men in het duister. Maandag werd door de Nederlandsche Groenten- en Fruitcentrale aan de veilingen be richt, dat onderstaande prijzen uitgekeerd kunnen worden voor de tuinbouwproducten die in het tijdvak van 18 tot en met 25 Mei j.l. voor export naar Duitschland werden afgeleverd: Tomaten a, b en c f 30.per 100 kg. Kaskomkommers: a. boven 52 kg. per 100 stuks f 8.40; b. van 44 tot 52 kg. per 100 stuks f 7.40; c. van 30 tot 44 kg. per 100 stuks f 6.40. Flatglaskomkommers: boven 80 kg. per 100 stuks f 9.40; a. van 65 tot 80 kg. per 100 stuks f 8.40; b. van 55 tot 65 kg. per 100 stuks f 7 40; c. van 45 tot 55 kg per 100 stuks f 6.40. Bloemkool: a. boven 18 cm. f 10.70 per 100 stuks; b. van 12—15 cm. f 8.— per 100 stuks. Bospeen f 10.70 per 100 bos. Sla boven 20 kg. per 100 stuks f 1.40. Sla onder 20 kg. per 100 stuks f 1.10. In het Westland acht men deze pryzen bevredigend. De zeer groote afname voor export naar Duitschland kan niet anders dan een uitkomst voer den tuinbouw ge noemd worden. In een persconferentie in het gebouw van het Duitsche gezantschap heeft Z.Exc. G. Asch mann, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister ter beschikking, die een andere be stemming gaat volgen, afscheid genomen van de Nederlandsche pers, die hij voor haar sa menwerking dankte. De perschef van het ge zantschap, de heer W. Janke, heeft daarna de verdiensten van den heer Aschmann voor de verstandhouding tusschen het Duitsche en het Nederlandsche volk geschetst. Namens de Nederlandsche journalisten dankte mr. J. van Bolhuis voor de tactvolle wijze, waar op de heer Aschmann zijn moeilijk werk had verricht. In overleg met den personeelraad heeft de directie van de Nederl. Spoorwegen een steun- commissie N.S. 1940 in het leven geroepen, ten einde hulp te verleenen aan het personeel, dat door de oorlogshandelingen have of goed ver loren heeft. Deze commissie bestaat uit de hee- ren dr. Ch. F. P. Bodemeyer en drs. S. Buys als vertegenwoordigers van de directie der N.S. en de heeren H. J. van Braambeek en H. F. Tim mermans als gemachtigden van de erkende personeelsorganisaties.^ Per dienstorder is een beroep op de mede werking van het geheele personeel gedaan in den vorm van een wekelijksche of maandelyk- sche bijdrage van ten minste 1 pCt. der bruto- bezoldiging. Zoodra een algemeen landelijk co mité mocht worden opgericht, zal voormelde commissie zich hiermede in verbinding stellen. Genoemde steuncomnïissic is met haar werk zaamheden onmiddellijk begonnen en heeft reeds een onderzoek laten instellen naar het aantal slachtoffers en naar den omvang van het geleden materieel verlies. Hierbij publiceeren wij enkele aanvullende in lichtingen over den toestand van wegen, bruggen en veerdiensten, welke wij van den A.N.W.B. ontvingen. Amerongen, Baaxem. Beesd, Boxmeer, Anner- veenschekanaal, Boxtel, Broekhuizen, Brummen, Bunnik, Bunschoten, Goeree, Haaksbergen, Dalen, Hasselt, Hoogeveen, Losser, Meeden, Meerssen, Murmerwoude, Nederweert, Noord broek, Ruinen, (rijwielpad RuinenWitteveen AnserdennenDwingelo gedeeltelyk onberyd- baar), Rijsoord, Schinveld, Slochteren, Valken burg, Yelp, Vlieland, Warns, Wehe (met uit zondering te Roode Haan), Woerden, Wouw, alles normaal. Arnhem: Doordat de doortocht onder het spoorwegviaduct bij De Steeg in den straatweg ArnhemZutphen nog niet mogelijk is, wordt het verkeer geleid over het landgoed „Rheder- oord". Komende uit de richting Arnhem slaat men even voorbij het Rozenbosch in De Steeg en even voor het spoorwegstation De Steeg links af om langs het huis ongeveer bij de Diepe Steeg een eind voor het „Wapen van Athlone" weer op den grooten straatweg te komen. Over het Apeldoorn-Dierensche Kanaal te D i e r e n in den Rijksweg naar Zutphen zou een brug gelegd zyn, welke het zwaarste verkeer kan verdragen. Lichte verkeersmiddelen kunnen over de Spankerensche brug passeeren. Beesd: Het viaduct in den ryksweg 26 over de spooriyn NijmegenDordrecht is niet te be- ryden. Zonder veel moeite is de rijksweg om gelegd over den bestaanden weg langs het dorp, zooals deze was, voordat het viaduct klaar was. Boxmeer: Autoverkeer over de Maas is alleen mogelijk over de militaire bruggen, welke slechts met toestemming van de Duitsche autoriteiten gebruikt mogen worden. Deze toestemming wordt in het algemeen zonder bezwaar verleend, indien het troepenvervoer zulks toelaat. Een dergelijke brug is momenteel in den weg Vierlingsbeek— Bergen. Rijwielverkeer over de Maas kan op alle normale overzetplaatsen geschieden, hetzij over bovenbedoelde bruggen, hetzy per roeiboot. Brummen: Bij de Hallschebrug, waar men over het ApeldoornDierensche kanaal kan ko men, is tot op heden overtocht mogelijk uitslui tend voor voetgangers en wielrijders. Deventer: De overgang over den IJsel ge schiedt met een stoombootje, ook voor rijwielen. Rijwielen kunnen bij de Koerhuisbeek in den weg DeventerZutphen passeeren. Auto's moe ten een omweg maken langs de fabriek van Noury en Van der Lande over een slechten, smallen weg. Verkeer over de brug bij de „Kranekamp" in den prov. weg DeventerRaalte is niet mogelijk. Door een omweg kan men den overkant be reiken. De brug in het Overysselsch Kanaal by de Snippeling in den Rijksweg DeventerHolten is te gebruiken. Verschillende andere bruggen in het Kanaal zyn onbruikbaar. Nederweert: Bij de Oude Sluis 15 is geen over tocht per voertuig mogelijk, wel per fiets over een provisorische brug. Om de Z.W.-vaart te passeeren dient men over Weert te gaan, waar twee noodbruggen zijn. Slochteren: De brug bij Steendam onder Sid- deburen over het Afwateringskanaal is niet her steld, doch het kanaal kan wel per boot of hulp brug worden gepasseerd door voetgangers en wielryders. Steenbergen: Overzetting over de Mark voor loopig per roeiboot; pontveer is in voorbereiding. Autoverkeer is over den weg Steenbergen Kruisland mogelyk. Broekhuizen: het veer is normaal; de veer diensten te Grubbenvorst en Lottum niet. OoltgensplaatDintelsas: vertrek Ooltgens- plaat 8, 10, 14 en 18 uur. Vertrek Dintelsas 9, 11, 15 en 19 uur. Numansdorp—Den Bommel: wegens mynen- gevaar niet hervat. HardinxveldWerkendam: functionneert nor maal. Krimpen a. d. Lek: de veerdiensten Krimpen a. d. LekKinderdyk en LekkerkerkNieuw Lekkerland oefenen het bedryf weder normaal uit. Rotterdam: De veerdiensten worden voorloopig onderhouden van 7.20 uur voor personen en rij wielen tusschen Veerkade en Linker Veerdam (Katendrecht) WesterkadeWilhelminakade. SchiemondWaalhaven Westzyde. Velsen: De veerdiensten te Velsen, Buiten huizen en Zaandam functionneeren gewoon. Woudrichem: De veerdienst van Woudrichem naar Gorinchem functionneert normaal. Het departement van Handel, Nyverheid en Scheepvaart deelt den belanghebbenden by de distributie van aceton mede. dat de door hef Rijksbureau voor Chemische Producten voor de •periode van 1 April j.l, tot 31 Mei a.s. uitge reikte toewijzingsbiljetten voor afname van aceton, waarvan de geldigheid door de alge- meene intrekking van alle verleende vergunnin- De Commissaris der Koningin in de provincie Groningen heeft tot den Opperbevelhebber van Land en Zeemacht het volgende telegram gericht: Als voorzitter van de stichting ,,De Groninger Gemeenschap" kom ik U hierbij namens de bevolking van de provincie Groningen de ver zekering geven, dat de inwoners van stad en lande van Groningen het zich als Nederlanders een eer zullen rekenen, in huis en boerderij zoovele kinderen uit de getroffen deelen des vaderlands te mogen ont vangen, als naar uwe meening wen- schelijk zal zijn, opdat voor die kin deren een gezonde omgeving en verpleging gewaarborgd zullen zyn. De organisatie is reeds zooverre gereed, dat ieder door U te vermel den aantal oogenblikkelijk kan wor den ontvangen. gen van 10 Mei j.l. was vervallen, wederom van kracht worden. Deze toewijzingen zullen thans echter na 31 Mei geldig blijven tot nader oreer, terwijl voorloopig geen nieuwe vergunningen tot aankoop of verbruik van aceton, behoudens in zeer byzondere gevallen, zullen worden uitge reikt. Tegelykertyd wordt, in verbane met de mo- geiykheid, dat bestaande voorraden geheel of gedeeltelyk verloren zijn gegaan, een nieuwe in ventarisatie gehouden. Aan ingeschrevenen, die de daarop betrekking hebbende circulaire om eenigerlei redenen, niet mochten hebben ont vangen, wordt verzocht, aan het Rijksbureau voor Chemische Producten, Bezuidenhoutsche- weg 64 te 's Gravenhage, alsnog een exemplaar daarvan aan te vragen. Naar aanleiding van de instelling van de „commissie-oorlogsschade" wordt er de na druk op gelegd, dat de werkzaamheden van deze commissie zich niet zullen uitstrekken tot het onderzoek van individueele schade gevallen. Men wende zich derhalve met ge vallen van dezen aard niet tot de com missie-Van Leeuwen, doch tot de geweste- lyke dan wel plaatselijke stichtingen, welke voor dit doel worden of zijn ingesteld. Het secretariaat der „commissie-oorlogsscha de" is gevestigd te 's-Gravenhage, Bezuiden- hout 87. De commissie is haar werkzaamheden inmiddels begonnen. De Nederlandsche Landarbeidersbond heeft thans besloten de door den Riiksbemiddelaar in het eerste district, den heer Bloemers, voor gestelde arbitrage inzake het loongeschil in de Overijsselsche en Drentsche venen te aan vaarden. Hiervan is mededeeling gedaan aan den Rijksbemiddelaar en men vertrouwt dat prof. dr. Minderhoud, die tegen 10 Mei partyen te Assen by elkaar geroepen had, thans spoedig kan hou den de bijeenkomst, die toen wegens het uit breken van den oorlog niet kon doorgaan. In geheel het bedrijf wordt thans gewerkt. De rookpluimen van de bagger- en persturfma- chines kan men overal in het bedrijf waarne men. De commissaris van politie, chef van het bureau Verkeerswezen te Amsterdam, maakt bekend aan wasscheryen, welke buiten de hoofdstad gevestigd zijn, dat ter besparing van benzine aflevering per auto van was- schen aan particulieren te Amsterdam niet is toegestaan. Men dient deze wasschen te brengen naar een vast centraal punt, van waar dan op andere wyzc het vervoer dient tc geschieden. Deze regeling geldt niet voor de aflevering van wasschen aan hotels, zie kenhuizen, waschinrichtingen en aan adres sen van wascliverzenders. 1 (Nadruk verboden) Linda Redl stond aan 't venster in haar ka mertje en staarde in den regen. Zy verveelde zich blykbaar't Werd avond. In het uit vijf kamers bestaande appartement was 't doodstil. Papa Redl, lid van den gemeenteraad der stad Weenen, zat gelijk iederen dag om dien tijd, in het café „Rathaus", studeerde politiek en legde een kaartje. Mama was natuurlyk op bezoek bij de een of andere vriendin. Zij praatte zoo gaar ne! Kurt, Linda's broer, had waarschijnlijk zichzelf hier of daar op de thee genoodigd, was zeer galant voor de dames, wist aardig te ver tellen en keek verlangend uit naar de rijke erf gename, die hy wegens zyn schulden dringend van noode hadTherese, de meid, was naar 'n winkel in dén omtrek der stad gestuurd, waar de boter een halven stuiver goedkooper was Zoo stond Linda daar alléén en bleef maar in den piassenden regen staren. Een gevoel van Verlatenheid en levensmoeheid beving haar. Och, wat had ze eigenlyk aan haar leven? Eentonig, vervelend, op den duur onuitstaan baar. Steeds hetzelfde gedoe. Kleine huishoude- lyke bezigheden, alledaagsche verzetjes bij wijlen een bezoek aan den schouwburg, een kransje, een souper, een uitstapje. Alles zoo „klein," zoo bekrompen, zoo vulgair! Toch kon fnamR niet dikwijls genoeg zeggen: We zijn in goeden doen en hebben waar- lyk niet te klagenPapa heeft 'n vast inko men, en mocht alles verkeerd loopen, dan heb ben we nog altyd 'n aardig pensioen. Maar dat inkomen was voor 'n stad als Wee nen bespottelyk klein! Het appartement was duur. Papa mocht niet te ver van het raadhuis wonen. En al de prijzen bleven omhoog gaan. Papa had zyn „gewoonten"; hij had 'n hekel aan ordinaire sigaren, dronk 's morgens gere geld zyn „Frühschoppen", bezocht iederen mid dag „zyn" koffiehuis en had drie of vier avon den per week met zijn vrienden 'n samenkomst in een goed restaurant.... Kurt, de luitenant, moest financieel geholpen worden. Beide heeren hielden van een goede tafel. Mama had haar koffiekransjes en haar abonnement voor den schouwburg; daar zou ze voor niets ter wereld afstand van hebben gedaan. Zoo werden de touwtjes niet zonder moeite aaneengebonden. Geen wonder, dat mama van den eersten dag der maand tot den laatsten aan 't rekenen was en Papa heel dikwijls in drukwekkende redevoeringen over „spaarzaam heid" hield Wanneer Linda het soms waagde, haar mis noegdheid over dien staat van zaken tot uiting te brengen, werd haar onmiddeliyk op een toon van verwijt toegeroepen: „Spiegel je aan 't voorbeeld van je vriendin, Helene Pastor! Die moet lessen geven en haar moeder naait voor vreemde menschen. En bei den zyn altijd dapper en welgemoed." „Omdat ze niet denken!" dacht Linda nu, in haar bittere stemming. „Helene leeft er zoo maar op los. Zij schijnt niet eens te weten, dat zy jong is en rechten op het leven heeft. Maar ik O, zij wist het wel! Zy wist, dat zij jong en mooi was en „reeds" twintig jaar oud.... Dikwijls dacht zij met een dol verlangen: „Was ik maar rijk! Kon ik toch eindelijk leven zooals ik leven wil, zonder my iets te moeten ontzeggen! Waarom heb ik niet, gelijk zoovele anderen, die niet zoo mooi en begaafd zijn als ik, een luxe-auto tot mijn beschikking? Is 't niet mijn bestemming kostbare toiletten en fonkelende briljanten te dragen, een loge in den schouwburg te hebben, op de sportterrei nen een goed figuur te maken en in dure win kels van het centrum der stad mijn inkoopen te doen?" Maar soms had Linda betere oogenblikken, waarin zij dacht: „Gaarne zou ik van al die genoegens afstand doen, als Richard Hardy eindelijk de oogen opengingen en hij begreep, hoe veel ik van hem houd!" Maar Richard Hardy scheen blind te zyn Plotseling werd Linda door een gedruisch op geschrikt uit haar gedachten. De deur was opengegaan en een jong meisje trad snel bin nen. Hoewel 't reeds volslagen donker was en alleen de straatlantarens nog wat licht tegen; het plafond der kamers wierpen, herkende Lin da haar vriendin Helene Pastor. Helene, jijHoe ben je hier binnenge- raakt? Ik De meid kwam precies thuis, toen ik aan de deur stond en zoo behoefde ik niet aan te bellenBen je boos, omdat ik je zoo verras? Maar ik moest vóór het souper nog even naar je toeMyn hart is zoo vol! En ik zou'gaar ne hebben, dat je aanstonds meegingWy hebben je raad'noodig. Wat is er gaande? Waarom ben je zoo op gewonden, Lene? Je wangen gloeien! Maar wacht, ik moet eerst licht maken Neen, doe 't niet. Ik blijf liever zoo.O, Linda, ik heb je zooveel te vertellen! Kom hier naast me zittenJe weet wel, zooals vroeger, toen we samen luchtkasteelen bouwden. Maar nu, nu zijn 't geen luchtkasteelen. O, Linda, ik ben zoo vreeselijk gelukkig! Haar zachte armen trokken Linda neer op de kleine hoekbank: En LiiTda werd plotseling, zonder dat zy wist, hoe 't kwam, bevangen door een zoo hevigen, zonderlingen angst, dat zy nauwelijks adem kon halen. Wat ben je vreemd! stotterde zy. Wat is er gebeurd? Een wonder! Ik ben verloofd! Richard Hardy heeft zooeven mijn hand gevraagd! Hardy!? Dat klonk heesch byna als een smartkreet. Maar Helene in den roes van haar geluk, be merkte dat niet. Nietwaar, je bent verbaasd? Is 't niet een wonder? Hy, dien ik reeds maanden lang aan bad, hy, de mooie ridderlyke man, de beste ter wereld, heeft op my, eenvoudig, onnoozel, niets- beteekenend meisje zyn oog laten vallen! O, Linda, als je wist, wat er in my omgaat! Nooit had ik zoo iets durven hopen. Tot het laatgte oogenblik meende ik, dat hy op jou zyn keuze had gevestigd. Hij had altijd zooveel attenties voor jou. En jij, jij hebt hem bij ons geïntro duceerd! Wel, Linda, toen Je een half jaar ge leden met hem ons kwam bezoeken, heb je ze ker niet gedacht, dat hy zich op mij zou ver lieven! Linda bewoog de lippen, doch er kwam geen geluid. Maar in haar binnenste klonk het woe dend: „Ja, ik zelf heb hem den weg gewezen! Ik! ik! ik!...." Helene verwachtte eigenlijk geen antwoord. Dronken van blijdschap ging zij voort: Want, Linda, je moet weten, dat hij wer- keiyk van my houdt, 't Is zyn eerste liefde, heeft hij mij verzekerd. Sinds hij my kent, be staat er voor hem geen ander meisje ter we reld meer. O, Linda, nog eens: je kunt niet be- grypen, wat er in mij omgaat! Bedenk toch eens: reeds over 'n half jaar trouwen we! Je moet ons helpen, raad geven voor den uit zet, weet je. O! 'n Beetje hebben we al byeen, doch er komt nog veel te kort. De meubels koopt hijHij heeft zooveel tact. Hij weet, dat het moeder in ieder geval niet gemakkelijk zou vallen, zoo'n groote uitgaaf te doen en daar om zei hy onmiddeliyk, dat hy wenschte, met my de meubels uit te zoeken, waarvoor hy reeds een sommetje terzyde had gelegd. Een gedeelte van de kleine erfenis van een oom, beweert hy. Maar ik geloof, dat het spaarduitjes zijn. Zij zweeg, schier buiten adem. Linda had middelerwyl haar vreeselijke opgewondenheid bedwongen. „Als zy er maar nieis van merkt!" dacht ze. „Zij zouden medelyden met my heb ben hij en zij.... Dan ben ik liever dood!" Maar, sprak zij, hoe zul je je verder red den? Hardy is toch maar tweede boekhouder by Delareine. Zyn salaris kan niet groot zijn.... Hij heeft 4000 kronen. Méér dan genoeg voor ons! Maar, Helene! In dezen tyd! Je weet, dat wij niet als bedelaars leven. Papa heeft 12000 kronen en dat bedrag is nauwelijks toereikend. Linda sprak werktuigelijk, enkel om iets te zeggen O jullie!! Maar wij! We hebben zoo weinig noodig. Richard heeft geen pretenties en ben ik zelf niet aan strenge spaarzaamheid gewoon? Bovendien is de eersie boekhouder al oud en meneer Delareine heeft Richard beloofd, hem tot eerste boekhouder te zullen bevorderen zoo dra Römer wordt gepensionneerd. En daar reken je op? Natuurlijk! Een belofte van meneer Dela reine verdient toch wel vertrouwen. Alles hangt nu maar af van Römer's besluit, want men wil hem niet grieven en dat vind ik kiesch. Laten we ook niet vergeten, dat Delareine millionair is en. naar men zegt, enkel uit liefhebbery zyn kunsthandel aanhoudt. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 3