Naast de „Kaarselade" de
trekschuit
e rs*--
IN'T GRIJS
Haarlem, 1 Juni
Ideaal vervoermiddel
NEDERLANDSCHE
HANDELMAATSCHAPPIJ,n.v.
p£ FEUILLETON
ZATERDAG 1 JUNI 1940
STADSNIEUWS
Taxi's rijden niet meer
St. Josephs-Gezellen-Vereeniging
Haarlem I
Gemeenteraad
Ongeval in de Drakenburgstraat
Wij leveren U tegen scherpe
noteeringen bankbiljetten voor
ALLE vreemde landen
H.O.V.
T chaikowsky-her denking
1840—1940
Nuts-Spaarbank te Haarlem
De sportweek gaat niet door
BURGERLIJKE STAND
VOETBAL
I.V.C.B.
De stedenwedstrijd
Haarlem—Amsterdam
Haarlemsch elftal samengesteld
H.B.C.—Santpoort
Kampioenschap de inzet
D.H,V.B.
De strijd practisch
gestreden
Alleen in het Noorden zijn de
kampioenen nog niet bekend
UIT DEN OMTREK
HILLEGOM
K.N.V.B.
HAARLEM—AMSTERDAM
OP 6 JUNI
Ten bate van Rotterdam
HONKBAL
DE COMPETITIE
WIELRENNEN
H.R.C. Excelsior
WATERPOLO
Oefenwedstrijd H.P.C.D.W.R.
van wfi!
AGENDA
Bioscopen
2 Juni Bioscopen
3 Juni
Bioscopen
Apotheekdiens'ten
SANTPOORT
Jaarvergadering uitgesteld
door A. HRUSCHKA
Het zal velen onzer lezers wement eenigs-
zins verwonderd hebfcen, dat wij in ons artikel
van gisteren over de „Kaarseladen" in het ge
heel niet gerept hebben van de trekvaart tus-
schen Haarlem en Amsterdam, thans Amster-
damsche Vaart geheeten; deze trekvaart moest
indertijd toch wel een rustige verkeersgelegen-
heid geweest zijn, terwijl aan den vaarweg zoo
wel over het Open IJ als over de Haarlem
mermeer toch groote bezwaren verbonden
waren: op beide meren kon het geweldig spo
ken en heel wat schepen en scheepjes zijn er
in den loop der eeuwen vergaan.
Waarom zoo zou men geneigd zijn te
vragen ook voor het goederenvervoer dan
geen gebruik gemaakt van de veilige trek
vaart?
Het antwoord daarop is heel eenvoudig; ten
eerste heeft de trekvaart ir. de eerste eeuwen
van het scheepvaartverkeer tusschen Haarlem
en Amsterdam niet bestaan en indien zij al
bestaan had, zou zij daarvoor toch niet bruik
baar geweest zijn. Bij Halfweg toch, waar het
Haarlemmermeer in het IJ uitliep, vond men
een plas water dwars op zijn weg; voor voet
gangers, paarden en wagens kon men hier een
brug over slaan, maar wat moest er gebeuren
met de vracht en de schuit?
Bij Zuidenwind vooral kom de golfslag hier
hevig zijn en het was onverantwoord op dit
kritieke punt van Holland, waar de waterwolf
zoo duchtig woedde, een nieuwe opening te
maken tusschen IJ en Haarlemmermeer; er zat
dus niets anders op dan van beide zijden bij
Halfweg de vaart te stoppen en aan weers
zijden in een andere schuit over te stappen.
In het jaar 1728, nadat de trekvaart een eeuw
had bestaan en de eisch van een sneller ver
keer zich deed gelden, werd er een onderzoek
ingesteld naar de middelen, door welke men
een „directe deurvaert" zou kunnen verkrijgen;
men wilde door een kunstig samenstelsel van
„jok- en schoorpalen" de kracht van het water
trachten te breken, maar in 1766 was er nog
niets van gekomen en het is dan ook bij rap
porten en voorstellen gebleven.
Zoolang men van Amsterdam naar Haarlem
gevaren heeft en vice-versa, heeft men te
Halfweg moeten „overstappen". Het is dus heel
begrijpelijk, dat de trekvaart niet voor goe
derenvervoer gebruikt kon worden. Hoe zou
het wei gegaan moeten zijn met het gedwon
gen overladen der te vervoeren goederen?
Booze tongen beweren intusschen, dat met
eenigen goeden wil de belemmering in de vaart
wel weggenomen had kunnen worden, maar
dat een koffie- en bierhuis te Halfweg er
maar al te groot belang bij had, dat de over-
stap-dwang bleef bestaan!
Trouwens het graven van de trekvaart had
heel speciaal ten doel, passagiers een goede
en voor dien tijd heel prettige gelegenheid te
verschaffen van Haarlem naar Amsterdam en
terug te reizen, want zooals gezegd, het Open
IJ en de Haarlemmermeer waren lang niet
veilig en daar kon men last van zeeziekte
hebben.
Naar de overlevering wil, zou de directe aan
leiding tot het graven van de vaart hierin ge
legen zijn, dat een zoontje van den Boheem-
schen „Winterkoning" spotnaam voor
Frederik V van de Pfalz, omdat zijn koning
schap van Bohemen maar een winter duurde
en in 1620 een einde nam, waarna hij naar
Holland vluchtte op een der tochten over
het IJ verdronken is; de „Winterkoning" zou
daarna den definitieven stoot tot het graven
van den Waterweg gegeven hebben.
Dit laatste was intusschen geen giganten
arbeid; graven, spitten en afdammen was
eigenlijk het eenige wat men te doen had. In
het jaar 1632 is de trekvaart gereed gekomen
en in 1657 was ook de Leidsche Vaart gegra
ven, zocdat men reeds toen aan een stuk door
van Amsterdam over Haarlem naar Leiden kon
reizen.
Tot het graven van de trekvaart tusschen
Amsterdam en Haarlëm hadden de Staten van
Holland en West-Friesland aan de beide Hol-
landsche steden in 1631 octrooi verleend.
Tot meerdere commoditeit" toch „van den
reijsenden man" meende men de passage kor
ter te moeten maken en het verkeer te moeten
„faciiheeren gronden werden onteigend en de
beide Hollandsche steden moesten in verband
daarmee f 30.000 betalen, maar daar stond te
genover. dat haar dan ook het uitsluitend recht
werd toegekend, passagiers te vervoeren langs
de trekvaart en gabellen en tollen te heffen
zcowel voor de vaart als voor den weg; zij moch
ten voortaan tevens dé visscherij in het ont
eigende gebied verpachten en het grasland daar
verhuren. De vaart en de weg werden naar het
middelpunt Halfweg zoowel van Amster
dam als van Haarlem uit, nagenoeg in een
rechte lijn getrokken en beide waren in den
beginne niet veel meer dan een breede sloot en
een kale landweg.
De trekschuit schijnt spoedig aller harten
veroverd te hebben; het was toch ook een kos
telijke en niet genoeg te waard eer en uitvinding
van een voertuig, dat half schip, half wagen
de voordeelen van beide in zich vereenigde;
en dan die prachtige dienstregeling! „Alle uuren
een schuyt, beginnende met het opgaan van de
Poort tot 's avonds ten 7 uuren." Wat kon men
al meer verlangen?
Met de trekschuit reisde men in latere jaren
heel Holland door; met de trekschuit, wél ge
proviandeerd. maakte men pleizierreisjes; met
de trekschuit, versierd met wimpels en vlaggen,
voeren bruid en bruidegom naar de kerk om te
trouwen; 't was het vermaarde „huwelijksboot
je", waarvan onze voorouders zoo gaarne zon
gen; met trekschuiten ging men uit potvertee-
ren; in trekschuiten is men zelfs ten oorlog ge
varen met „roers en donderbossen".
De trekschuiten waren in het begin heel klein
en schijnen toen dan ook door mannen voortge-
sjord te zijn, maar spoedig daarna is paarde»
kracht aangewend en konden de schuiten inge
richt worden voor 2840 passagiers; het „roef
je" is een weelde van lateren tijd, toen men
meer gevoel begon, te krijgen voor standsver
schil; het „roefje" was bij de trekschuit wat
thans in den trein le of 2e klas beteekent; men
maakte ze eerst in 1748 zooals het heet
„ten gerief en gemak van fatsoenlijke luiden";
terwijl de veekoopers, marskramers, matrozen,
boeren, boerenmeiden en visschers met al hun
en haar luchtjes en gezwets vóór In de schuit
zaten en zich daar vrij voelden, verbleven de
„fatsoenlijke luiden" in het glazen kastje, het
„roefje" met een smalle' tafel in het midden.
Onze goede, oude Amsterdamsche Poort heeft
in die gemoedelijke eeuwen heel wat passagiers
zien gaan en komen; uit statistieken blijkt, dat
van 1698 tot 1728 het aantal reizigers alléén van
Haarlem naar Amsterdam jaarlijks ongeveer
100.000 bedroeg en in het verloop van die jaren
in totaal van Haarlem naar Amsterdam
3.740.209, en van Amsterdam naar Haarlem
3.898.404.
Zulke vervoercijfers zeggen op den dag van
heden natuurlijk niets meer, maar voor die
lang voorbije dagen waren zij heel aanzienlek.
Ten gerieve van het moderne verkeer zal de
trekschuit tenzij als curiositeit wel niet
meer ingeschakeld worden; langs Amsterdam
sche en Leidsche vaart denderen thans weer ge
noeg electrische treinen om in de vervoerbe-
hoeften te voorzien en de vroeger-eeuwsche rust
en rustigheid zouden den jachtigen mensch van
heden eenzenuwziekte bezorgen, maar
mét de trekschuit is toch ook wel een brokje
poëzie uit onze samenleving verdwenen.
Naar wij vernemen zijn de acht rijver
gunningen, die aan Haarlemsche taxi-
exploitanten waren verstrekt, ingetrokken.
De beweging, die in de Haarlemsche taxi
wereld was gekomen, is hiermede dus weer
stop gezet. Men zal zich dus voortaan weer
van den beenenwagen moeten bedienen.
Zondag 2 Juni: 3—6 Tafeltennisclub Oranje-
Zwart
8 uur Biljartwedstrijd
half tien Adspirantencursus
Maandag 3 Juni: een nieuw werkkamp vangt
aan in „Vredesteyn", Egmond.
8 uur Damclub TEP
Dinsdag 4 Juni: 9 uur Schola Cantorum
Woensdag 5 Juni: half negen Mariacongregatie
Donderdag 6 Juni: half negen wijsgeerige cur
sus van de Ontwikkelingsclub „Pius X"
9 uur Schola Cantorum
Vrijdag 7 Juni: half negen Tooneelclub ,,St.
Genesius"
Zaterdag 8 Juni: 8 uur Tafeltennisclub
Zondag 9 Juni: Tocht naar scheepswerf aan de
Kaag en zeiltocht op de Kagerplassen
G. D'E BEER, pr.. praeses
De gemeenteraad van Haarlem vergadert op
Woensdag 5 Juni, des middags om twee uur in
de Statenzaal aan het Prinsenhof. De agenda
vermeldt bijna uitsluitend administratieve pun
ten en is overigens voor een groot deel gelijk
aan die, welke begin dezer maand werd uit
gegeven.
Gisterenavond werd in de Drakenburgstraat
een 13-jarige jongen door een militairen vracht
auto aangereden. Om ongeveer 9 uur reed een
militaire vrachtauto langzaam achteruit de bin
nenplaats van de Ambachtschool op. De jon
gen, die tijdig gewaarschuwd was, week echter
te laat achteruit en kwam bovendien nog te
vallen. Het wiel van den militairen auto reed
over het rechterbeen, waardoor de jongen zijn
enkel brak. Hij werd door een militairen dokter
verbonden en is per ziekenauto naar het St.
Elisabethsgasthuis overgebracht.
Agentschap HAARLEM
Groote Houtstr./Groote Markt
Telefoon 13990 (3 lijnen)
Bijkantoor Haarlem-NOORD
Rijksstraatweg 43 - Tel. 20321
Het eerste zomerconcert dat de H.O.V. Maan
dagavond zal geven, is geheel gewijd aan de
werken van den grooten componist Peter Izaak
Tchaikowsky. Onder leiding van den dirigent
M. Adam zal worden uitgevoerd Capriccio
Italien. Daarna wordt door den concertmeester
van de H.O.V., Gijsbrechs, het vioolconcert ver
tolkt en tot slot zal worden uitgevoerd de se
renade voor strijkorkest.
Het concert begint om half acht in den Stads
schouwburg en zal om kwart over negen geëin
digd zijn.
Het vergelijkend overzicht over Mei 19401939
van de Nuts-Spaarbank te Haarlem geeft de
volgende cijfers:
Ingelegd ƒ273.168.91 (v. j. ƒ606.403.26); terug
betaald ƒ598.270.03 (v. j. ƒ568.297.70); minder
ingelegd ƒ325101.12 v. j. méér ƒ38.105.56.
In verband met de bijzondere tijdsomstandig
heden heeft het uitvoerend comité van de com
missie tot het organiseeren van een sportweek
te Haarlem, in overleg met het gemeentebe
stuur, besloten, aan de plannen voor de sport
week 1940 geen uitvoering te geven.
Geboren: 28 Mei. E. Adelaarde Vries z. 31
Mei. W. C. JanseHekket d. 1 Juni. G. Man in
't VeldMorin d.
Overleden: 31 Mei. P. Sneeuw, 61 j„ Kamper
laan, A. Appelman, 75 J., Zomervaart. M. E.
Mouthaan, 79 j„ Tuinwijklaan. 1 Juni: J. En
gelenberg, 69 j„ Zijlstraat.
Zooals bekend wordt op Zondag 9 Juni a-s.
een stedenvoetbalwedstrijd gespeeld tusschen
Haarlem en Amsterdam op het terrein van HBC
te Heemstede. De baten hiervan zijn bestemd
voor het zoo zwaar getroffen Rotterdam, zoodat
ook ons voetbal zich in dienst stelt van de lief
dadigheid. Het Haarlemsche elftal is voor deze
gelegenheid als volgt samengesteld:
N N
Smit Onland
(TYBB) (HBC)
Tromp Veld v. Roode
(Santpoort) (HBC) (HBC)
Drayer v. Bakel v. Bakkum Kick Smit Martin
(HBC) (HBC) (Santpoort) (HBC) (HBC)
Reserves: Zandstra, v. Berkel (TYBB), Kal-
denbach, Nijssen (Santpoort) en Eke (OG).
Omtrent de keuze van den doelverdediger
heeft men nog geen beslissing genomen. Men
wacht hiermede tot na den wedstrijd HBC—
Santpoort, welke a.s. Zondag gespeeld wordt.
Het IVCB-programma wordt a.s. Zondag
voortgezet o.a. met den wedstrijd HBCSant
poort. Deze wedstrijd is van het allergrootste be
lang omdat alleen deze elftallen nog voor het
kampioenschap der afdeeling in aanmerking
komen.
Om nog even de situatie in herinnering te
brengen vestigen wij de aandacht op het feit,
dat HBC nog drie wedstrijden moet spelen, ter
wijl het voor Santpoort de laatste ontmoeting is.
HBC heeft één verliespunt minder dan Sant
poort. Zou dus laatstgenoemde winnen, dan wor
den de rollen omgekeerd en is Santpoort reeds
kampioen. Bij een gelijk spel of overwinning van
HBC is het wachten op hetgeen de Heemsteed-
sche club dan nog zal doen in de resteerende
wedstrijden tegen TYBB en SJC.
De ontmoeting tusschen onze aloude tegenstan
ders in het Haarlemsche district belooft dan ook
uitermate interessant te worden en we mogen
dan ook verwachten, dat er groote belangstelling
voor dezen titanenstrijd bestaat. Beide ploegen
waren in hun laatste wedstrijden in uitstekenden
vorm, zoodat de vooruitzichten voor een interes
santen wedstrijd volledig aanwezig zijn.
De DHVB zet zijn programma a.s. Zondag
weer voort en na de resultaten van den laatsten
Zondag zijn slechts de Noordelijke afdeelingen
nog van kampioenen verstoken.
In de afdeeling Noord B kunnen Zeevogels en
ESV nog gelijk komen met USV wanneer de
beide eerstgenoemden hun wedstrijden, resp. te
gen Limmen en ADO 2 weten te winnen. In af
deeling C zijn het Wz 2 en Purmerend welke
om den titel strijden. VVZ 2 heeft de beste kan
sen en kan deze nog verbeteren door thans van
WSV te winnen.
Purmerend speelt den laatsten wedstrijd tegen
GVO 2 en zal door een zege op dit elftal zijn
kans behouden.
In de Centrum-afdeelingen zijn de kampioenen
bekend geworden. Zonder zelf te spelen werden
The Unity en DEK kampioen in de Amsterdana-
scne en Haarlemsche afdeeling, terwijl WSB
door een eclatante zege op DOSR 2 op den titel
beslag legde van de Zuidelijke afdeeling. De
vastgestelde wedstrijden voor deze afdeelingen
hebben dus uit den aard der zaak weinig meer
om het lijf, maar kunnen thans juist genoeg
lijke partijtjes voetbal worden. Men leze hier
voor het programma.
Donderdag 6 Juni as. wordt op het terrein
van Haarlem aan den Schoterweg de steden-
wedstrijd Haarlem—Amsterdam gespeeld waar
van de baten ten goede komen van Rotterdam.
In verband met het liefdadig karakter van
deze ontmoeting wordt geen vrije toegang ver
leend aan officials van den K.N.V.B. en H.V.B.
en ook niet aan leden van Haarlem en houders
van seizoenkaarten.
Pogingen worden in het werk gesteld om van
de gemeente Haarlem vrijstelling te verkrijgen
van de belasting op publieke vermakelijkheden.
Niet zoo heel veel later dan andere jaren zal
de competitie van den N. H. B. een aanvang
nemen. Echter zijn voor deze week alleen nog
maar wedstrijden voor de eerste klasse vastge
steld.
De drie Haarlemsche eerste klasse negentallen
komen alle drie in het veld, E. D. O. uit Haar
lem en H. H. C. thuis.
E. D. O. brengt n.l. een bezoek aan Ajax, ter
wijl Haarlem Zondagmorgen in het Noorder
Sportpark A. F. C. ontvangt en H. H. C. op
hetzelfde terrein 's middags V. V. G. A.
Vooral door den terugkeer van vele spelers
uit den militairen dienst zijn vanzelfsprekend
alle tot nu toe bekende opstellingen gewijzigd,
zoodat we ons nog maar niet aan voorspellin
gen omtrent den uitslag zullen wagen
Ook ongeoefendheid zal vermoedelijk deze
week nog een groote rol spelen.
Daarom vermelden we alleen nog dat Haar
lem—A. F. C. cm half tien, H. H. C.—V. V. G. A.
om kwart over twee aanvangt.
Bovengenoemde vereeniging hield dezer dagen
een trainingsrit over 39 K.M. met 3 klassemen
ten. De uitslagen luiden als volgt:
lste klassement: 1. E. Zekveld 5 pt„ 2. L.
Schelfaut 4 pt., 3. J. Walgien 3 pt., 4. Ch. Schel-
faut 2 pt., 5. H. van Dfjk 1 pt., 6. M. Taverne
0 pt., 7. H. Aarts 0 pt., 8. Ketting 0 pt., 9. Joub.y
0 pt.
2de klassement: 1. E. Zekveld 5 pt., 2. H. van
Dijk 4 pt., 3. Ch. Schelfant 3 pt., 4. J. Walgien
2 pt.. 5. L. Schelfaut 1 pt., 6. M. Taverne 0 pt.,
7. Ketting 0 pt.
3de klassement: 1. Ch. Schelfaut 5 pt., 2. E.
Lekveld 4 pt., 3. H. van Dijk 3 pt.
Totaal uitslag: 1. E. Lekveld 14 pt., tijd 1 uur
10 min:; 2. Ch. Schelfaut 10 pt.; 3. H. v. Dijk
8 pt. Overige renners pech of opgegeven.
A.s. Zondag wordt er een wedstrijd gereden
voor A err B kl. over een afstand van 105 K.M.;
C-kl. 70 K.M., Jun. 35 K.M.
Ter voorbereiding van de op 17 Juni aan
vangende waterpolocompetitie zullen de beide
eerste zeventallen van HPC en DWR op Woens
dag 5 Juni a.s. een oefenwedstrijd spelen in
Groenendaal te Heemstede.
Waarschuwing, De burgemeester van Hil-
legom waarschuwt de ingezetenen nogmaals
om zich strict te houden aan de voorschriften,
volgens welke vanaf zonsondergang geen licht
uit woningen of gebouwen mag uitstralen. Of
bet buiten al dan niet op dat tijdstip reeds
duister is, doet aan dit voorschrift niets af. De
Duitsche autoriteiten wenschen stipte nale
ving en overtreding zal dan ook ernstig wor
den bestraft.
De Burgemeester van Hillegom
O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN.
Burgerlijke stand. Geboren: Maria Pe-
tronella Margaretha, d. v. J. G. Langeveld en
H. M. H. Mulder; Harmina Aaltje, d. v. G. J.
van Schravendijk en A. Zorge; Leopold Albert,
z. v. H. H. Veldhuijzen van Zanten en M. A.
Moolhuijzen.
Ondertrouwd; D. H. Granneman en M. Rovers;
M. Peet en S. de Carpentier.
Getrouwd: L. J. van Berkel en A. C. Hoo-
genboom.
Overleden: Geene.
Consumptie-artikelen voor zieken. De
Burgemeester van Hillegom maakt bekend, dat
in deze gemeente als controleerend-geneesheer
voor de distributie van consumptie-artikelen
voor zieken gedurende het tijdvak van 1 Juni
tot 1 September 1940 zal optreden Mevrouw dok
ter M. S. v. d. Kaaden.
De Burgemeester van Hillegom
O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN.
Distributie Textielgoederen. De Burge
meester van Hillegom brengt voor zooveel noo-
dig. ter kennis van belanghebbenden, dat blij
kens bekendmaking van het Departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart is ingesteld
een rijksbureau voor de distributie van textiel
producten voor den handel, gevestigd: Banstraat
I, 's-Gravenhage. Als directeur van dit bureau
i.-; benoemd de heer H. G. Hey.
Doel van genoemd bureau is het treffen van
maatregelen op het gebied van de distributie
van alle textielproducten, zoowel door den
groothandel als door den kleinhandel.
Onder textielproducten worden hierbij ver
staan alle, uit textielgrondstoffen vervaardigde
artikelen, welke voor uiteindelijke consumptie
zijn bestemd. Van deze artikelen kunnen on
der meer worden genoemd: naai- en handwerk-
garens, manufacturen, kleeding, huishoudgoe-
deren, dekens, tapijten, fournituren enz.
Op grond van het bovenstaande is iedere
handelaar in textielproducten, in bovengenoem-
den zin, verplicht, onverwijld een schriftelijk
verzoek tot inschrijving bij het Rijksbureau in
te dienen, bij inwilliging van welk verzoek een
vergunning tot het voeren van het bedrijf zal
worden verleend. Het voortzetten van het be
drijf zonder een dergelijke vergunning' zal bin
nenkort verboden zijn.
Men richt derhalve het verzoek tot inschrijving
aan het Rijksbureau voor de distributie van
textielproducten door den handel, Banstraat 1,
's-Gravenhage.
Hillegom, 23 Mei 1940.
De Burgemeester voornoemd,
O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN.
De oogst van de straat. Aanwezig op het
politiebureau en aldaar te bevragen alle werk
dagen tusschen 7 en 8 uur n.m. de navolgende
als gevonden aangegeven voorwerpen: vulpot
lood, bruine wandelstok, werkboekje „Rijtijden-
wet", rood lederen portemonnaitje, militaire
schoen, Idem kwartiermuts, 5 scherpe patro
nen, mantelceintuur, sleutel, kluwe touw, gren
del van geweer of karabijn, wit kinderjasje met
rood randje, blauwe rozenkrans.
Te bevragen aan o.s. adressen: Parmentier,
Burg. Pontstraat 24, een armband; C. J. Par
mentier, Wilhelminalaan 66, grijze h. hoed; L.
Balkenend, v. Vlietstraat 48, donkerblauwe re
genjas; J. Donker, Middenstraat 9, roode por-
temonnaie met inhoud, Wed. H. v. Alphen,
Krochtstraat 16, kinderwagen; v. d. Reep, Leid-
schestraat 177, zijden ceintuur; F. v. d. Hulst,
Veenenburgerlaan 10, een flesch limonade; C.
Raamsveld, Meerstraat 13, een keeshond.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs Bij de Ge
meentelijke Arbeidsbeurs stonden op 31 Mei
1940 534 als werkzoekenden ingeschreven. Vo
rige week bediroeg dit aantal 513, terwijl er
op hetzelfde tijdstip van het vorig jaar 344
waren ingeschreven.
Motorbrandstof De burgemeester van Hille
gom brengt ter algemeene kennis van belang
hebbenden, dat de gemeente-secretarie voor 'c
aanvragen van vergunningen tot het. verbruiken
van motorbrandstof, evenals voor alle andere
aangelegenheden, uitsluitend geopend is op
werkdagen tusschen 9 en 1 uur.
Hillegom, 31 Mei 1940
De burgemeester voornoemd,
O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN
R. K. Damclub O. D. I. In de zaal van
den R. K. Volksbond werden de eerste wed
strijden gespeeld voor het pers. kampioenschap
van Hillegom en omstreken. De resultaten wa
ren als volgt:
lste klas.
G. HoogenesJ. v. d. Loo uitgest.
H. Tebbens—J. Maliepaard uitgest.
F. LangelaanF. Out afgebr.
P. F. Jong vrij.
2e klas.
M. BollD. Cremer afgebr.
F. Lubbe—H. Rood 0—2
G. WillemseH. Willemse 11
C. NederveldL. van Mullukhuizen uitgest.
P. van HouweningenL. van Reep 20
3e klas.
H. HeemskerkA. Meijer afgebr.
Th. v. VlietG. Hulkenberg 02
M. DollG. van Reep 02
J. LubbeWillemse 0—2
L. van SchieH. Keyzers 20
Woensdag a.s. om 8.15 uur wordt de tweede
Gebouw St. Bavo; Geel-Wit, 6.30 uur, ge
wone zittingen, 47 uur,
Palestina Diorama's, Schotersingel I17a:
Geopend van 35 en 79 uur.
Huis van Looy, Kleine Houtweg 103: Bezich
tiging van schilderijen en teekeningen, van
1012 uur en van 2.305 uur.
Frans Halsmuseum: Expositie van Haarlem
sche Schilders en Beeldhouwers, 104 uur.
De Bois, Kruisweg: Expositie van Europee-
sche Grafiek en origineele Teekeningen der
19e en 20e eeuw.
Rembrandt: „De dag van morgen", voor vol
wassenen 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema'-Palace: „Congo-Expres", voor vol
wassenen, 2, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „De Suiten van Papa", 2.30, 7 en 9
uur.
Frans Hals: „Cavalcade d'Amour", voor vol
wassenen, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne; „De Orkaan-Expres" en „Klokslag
Twaalf".
Rembrandt: „De dag van morgen", voor vol
wassenen, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Congo-Expres", voor volwas
senen, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. 11.30 uur; „Goud",
boven 14 jaar.
Luxor: „De duiten van papa", voor volwas
senen, 2.30, 7 en 9 uur.
Frans Hals: „Cavalcade d'Amour", voor vol
wassenen, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De Orkaan-Expres" en „Klokslag
Twaalf". p
Gebouw St. Bavo: R.K. Bevolkingsbureau, 8
uur, Bloembollenbeurs, 10 uur.
Stadsschouwburg: Eerste Zomerconcert der
H.O.V., 7.30 uur.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a: Ge
opend van 35 en 79 uur.
Huis van Looy, Kleine Houtweg 103: Bezich
tiging van schilderijen en teekeningen, van 10
—12 uur en van 2.30—5 uur.
De Bois, Kruisweg: Expositie van Europeesche
Grafiek en origineele Teekeningen der 19e
en 20e eeuw.
Rembrandt: „De dag van morgen", voor vol
wassenen, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace; „Congo-Expres", voor volwas
senen, 2, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „De duiten van papa", voor volwasse
nen, 2.30, 7 en 9 uur.
Frans Hals: „Cavalcade d'Amour", voor vol
wassenen, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De Orkaan-Expres" en „Klokslag
Twaalf".
De Zondag- en avonddiensten der apotheken
zullen tot en met Vrijdagavond worden waarge
nomen door de volgende apotheken: Bosch en
Vaart-apotheek, Bosch en Vaartstraat 26, tel.
13290; H. Remmers en Zn., Kruisstraat 6, tel.
10354; Noorder-apotheek, Jan Gijzenkade 181,
tel. 23821. Na zonsondergang zijn mede geopend:
Fa. Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69, tel.
11596; Grijseels en van Hees, Lang^ Veerstraat
19, tel. 11000, Frans Halsapotheek, Frans Hals
plein 1, tel. 11180.
ronde gespeeld eveneens in het gebouw van den
Volksbond.
Distributie levensmiddelen. De distributie
van onvermengde levensmiddelen ten behoeve
van werkloozen en armlastigen is voor het tijd
vak van 3 Juni t.m. 15 Juni 1940 geregeld als
volgt:
Onvermengde Margarine, Bak- en Braadvet,
Tomatensoep in blik: J. C. Uitendaal, Leidsche-
straat.
Varkensvleesch in blik: bij M. J. Bruynen,
Burg. Pontstraat, slager.
Ophalen huisvuil. In verband met de ben-
zineschaarschte zal het huisvuil voortaan een
maal inplaats van tweemaal per week worden
opgehaald, n.l. Dinsdag. Het publiek wordt
dringend verzocht hierbij alle medewerking te
willen verleenen door geen papier, cartonnen
doozen e.d. mede te geven doch deze zelf te
verbranden. Ook tuinafval gelieve men in een
tuinput te vernietigen. Op deze wijze hoopt de
G. R. met haar voorraad benzine zoo lang mo
gelijk het huisvuil te kunnen ophalen. Aller
medewerking is daarom dan ook noodig.
De 36ste jaarvergadering, van het Diocesaan
Kruisverbond, welke, op Zondag 2 Juni a.s. zou
moeten plaats hebben, is tot nader order uit
gesteld.
Van den juisten datum zal te zijner tijd op
gave worden verstrekt.
6
Kreeg zij dikwijls brieven?
Dat weet ik niet, maar 'k geloof van niet.
Eens gaf ze mij een dikken, verzegelden brief;
dien moest ik laten aanteekenen, echter niet
ln Grünau, maar in het station te Wildon.
Ik kreeg een gulden voor de moeite.
Wanneer was dat?
Ongeveer een half jaar geleden. Als ik
me niet vergis, in het begin van Maart. Ik heb
haar 't re?u gegeven.
Waar moest die brief naar toe? Aan wien
was hij geadresseerd?
Dat weet ik niet meer. Ik kan niet heel
goed lezen, en heb bovendien slechte oogen.
De beambte vroeg mij, hoe ik aan kennissen
in Australië kwam. Ik antwoordde, dat de brief
niet van mij was.
Had mevrouw Walker inderdaad met
niemand, omgang?
Neen, althans voor zoover ik weet. Ze
was gewoon uren lang in de bosschen rond te
dolen en eens zei ze: „Zie Je, vrouw Branders,
de natuur is het eenige .dat mij aantrekt.
Boomen iiegen niet en de bergen zijn niet
wreed. Hun taal is zuiver en heilig, want zij
komt rechtstreeks van God". Ik dacht toen en
heb het later nog dikwijls gedacht, dat zij treu
rige dingen moest hebben beleefd.
Hield je mevrouw Walker voor rijk?
Neen. Hoe zou ze anders zoo eenvoudig
geleefd, en zelfs geen dienstbode gehouden
hebben?
En toch heeft men In haar nalatenschap
een fortuin van een millioen kronen gevonden!
Vrouw Branders sloeg van verbazing de han
den ineen.
Lieve hemel! riep ze uit. Dan had mevrouw
kunnen leven als een gravin
Zeker; maar zij heeft dat blijkbaar niet
gewild.
Na het verhoor van vrouw Branders, dié
trouwens onmiddellijk op vrije voeten werd
gesteld, liet de rechter van instructie den
waard uit „Het Witte Hert" ontbieden. Van
hem had mevrouw Walker vleesch, melk en
verschillende levensmiddelen betrokken. Hij
was de eenige in het dorp, met wien zij om
gang had trouwens van zuiver zakelijken
aard; ook de eenige, die nog op den dag vóór
haar dood met haar had gesproken.
Maar de waard, Jozef Lampl, wist eigenlijk
aangaande de vermoorde al niet méér te ver
tellen dan haar werkvrouw.
Toen zij tien jaar geleden was komen wonen
in deze streek, had ze acht dagen bij hem ge
logeerd. Haar kamer had zij niet verlaten,
tenzij om het eenzaam gelegen huis, dat zij
wilde koopen, te gaan bezichtigen. Dat huis
was Lampl's eigendom; zijn ouders hadden het
jaren geleden overgenomen voor schuld.
Toen mevrouw Walker meneer Lampl vroeg,
of er in den omtrek niet een of ander huis te
koop was, had hij haar 't zijne aangeboden en
zonder op den gevraagden prijs af te dingen
had zij den koop gesloten. Bij die gelegen
heid was 't Lampl opgevallen, dat zij niet de
minste belangstelling aan den dag legde, toen
hij haar verschillende vertrekken toonde.
,,'t Is goed"; meer had zij niet gezegd en zij
betaalde onmiddellijk.
Zij had geen andere bagage dan twee koffers
meegebracht, en de ontbrekende meubels wer
den bij den meubelmaker in het dorp besteld.
Ook tegen den kastelein van „Het Witte
Hert" had ze gezegd, dat ze weduwe was,
alléén op de wereld stond, geen kennissen had
en ook geen omgang zocht. Ook Lampl be
schouwde haar als verre van rijk.
Slechts in één opzicht bracht Lampl's ver
klaring iets nieuws; zij leverde namelijk het
afdoend bewijs, dat mevrouw Walker den man
in 't grijs niet alleen had gekend, maar ook
verwacht.
Reeds eenige dagen vóór zijn komst had zij
Lampl een bezoek gebracht en hem verzocht
in geval een heer naar haar kwam vragen,
hem den weg naar haar woning te wijzen. Op
de vraag van den kastelein of hij den vreem
deling door iemand moest laten vergezellen,
antwoordde zij ontkennend.
Voorts verzocht zij hem dringend, niemand
over de zaak te spreken; zij had niet gaarne,
dat vreemden zich met haar aangelegenhe
den bemoeiden. De heer, dien zij verwachtte,
was met haar overleden echtgenoot bevriend
geweest en wilde haar, daar hij voor zaken in
den omtrek moest zijn, een bezoek brengen.
Twee dagen later verscheen inderdaad een
vreemdeling; hij vroeg naar mevr. Walker en
Lampl wees hem den weg.
Hebt u aan den man iets bijzonders op
gemerkt? vroeg de rechter van instructie.
Neen; hij was groot en flink gebouwd;
zijn haar was peper-en-zout-kleurig; hij droeg
geen baard en zijn gezicht was niet onaan
genaam. Hij had heldere, schrandere oogen.
Van welke kleur?
Dan kan ik niet zeggen.
Iemand van hoogeren stand? Of een aan-
gekleede werkman?
Ik twijfel er niet aan, dat hij gewoon was,
in deftige kringen te verkeeren. Zijn taal en
manieren waren heel beschaafd.
Waar hield u den man voor?
Dat is moeilijk te zeggenHij zag er
wel eenigszins uit als Iemand, die reist voor
z'n plezier en niet op geld hoeft te zien.
Heeft mevrouw Walker u ook nooit ge
zegd, wat haar man was geweest en waar hij
vandaan kwam?
Neen. Maar dat ze van heel ver kwam,
meende ik te kunnen opmaken uit zekere uit
latingen van de dame. Eens, toen ze mij
vleesch zag inpakken, merkte ze op: „Dat
wordt ginds heel anders gedaan: de menschen
gaan er veel practischer te werk dan in dit
land." Deze woorden schenen haar ontsnapt
te zijn, want zij zette een min of meer be
dremmeld gezicht en ging onmiddellijk heen.
Een anderen keer, .toen ik over de hooge vee-
prijzen klaagde, zei mevrouw Walker: „Jammer,
dat Australië zoo ver van hier ligt; daar
vindt men vleesch in overvloed tegen minder
dan de helft van den prijs, welken men hier
betaalt." Ik vroeg haar toen, of zij in Austra
lië was geweest, waarop zij snel 't hoofd schudde
en antwoordde: „O neen, ik weet het enkel van
hooren zeggen
Om nog eens op den vreemdeling terug te
komen: is u dus waarlijk niets bijzonders aan
hem opgevallen?
Dat hij zuiver Duitsch sprak met een
vreemden tongval. Ik kan niet zeggen, wat voor
een landsman hij was.
Hoe was hij gekleed?
Heelemaal in 't grijs. Zelfs zijn das was
grijs.
Hoe oud kon hij zijn?
In de vijftig, zeker niet jonger.
Hebt u hem ook gezien toen hij terug
kwam? Heeft hij misschien bij u overnacht?
Op de eerste vraag kan ik bevestigend
antwoorden. Om zeven uur kwam hij mijn
woning voorbij. Ik stond juist aan de deur en
stak de lantaarn aan toen hij mij aansprak
èn vroeg, of er niet een andere weg naar 't
station leidde, want de groote baan was zoe
vreeselijk stoffigIk verwees hem naar den
wandelweg langs de beek, maar voegde erbij,
dat die wel aangenamer en zelfs korter was,
maar 's avonds erg donker, door het dichte
bosch, dat er naast loopt. De vreemdeling zei,
dat 't wel zou gaan, want de maan zou spoedig
opkomen
Was hij kalm ofnogal opgewonden?
Om de waarheid te zeggen, niet erg
kalm. Integendeel
Droeg hij iets in de hand?
Een kleine zwarte tasch en een wandel
stok, zooals 's namiddags bij de eerste ont
moeting.
—Dank u, Lampl, u kunt gaan.
Eindelijk werd nog vrouw Stojan in verhoor
genomen. Met betrekking tot den vreemdeling
vertelde zij te naastenbij hetzelfde als de
kastelein uit „Het Witte Hert". Ook zij moest
erkennen, dat houding en gang van den man
in 't grijs toen hij terugkwam van 't huis van
de weduwe zekere haast en zenuwachtigheid
verrieden, die zij niet had opgemerkt toen hij
daarheen ging. Zdj schreef dit echter toe aan
de reeds invallende schemering en eerst toen
de moord bekend werd herinnerde zij zich die
bijzonderheid.
De rechter ondervroeg de dagloonster aan
gaande haar betrekkingen met de vermoorde.
Zü had mevrouw Walker niet beter dan de
anderen gekend. De vermoorde kwam in den
laatsten tijd de kleine Ida nog al eens bezoe
ken en bracht dan gewoonlijk iets voor haar
mee. Zij hield veel van kinderen en moest, in
weerwil van haar nog al zonderlinge manieren,
een gevoelig hart hebben gehad, verklaarde
vrouw Stojan.
(Wordt vervolgd.)
