,alph.elsenburg MOSKOU STELT OOK EISCHEN AAN ESTLAND EN LETLAND De Sovjettroepen rukken binnen 1 Opmarsch langs geheele front Pétain premier Troepen aan grens van Zwitserland Nederlandsche pers en overheid Het nieuwe kabinet in Litauen Litauens premier naar het buitenland Overtocht over Rijn bij Colmar Nieuwe wijzigingen in Fransche kabinet W andgedierte Verklaring van Turkije verwacht Verduistering 5 5 is VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Alliantie der Oostzee-staten een bedreiging üoor de Sovjet-unie geacht H Het Duitsche legerbericht meldt: De taak van den Raad Van Voorlichting MENGELBERG TE BERLIJN Gripps bij Mikojan Zuivering-onderneming RADICAAL" u 2 krant 2 MAANDAG 17 JUNI 1940 - AVONDBLAD BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetalingjvoor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal I 3.25. Bij onze Agenten 27% ct. per week, per kwartaa' f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM ÏEXTIEL.G6ÉDÉRËE Minister Skucas gearresteerd Nieuwe Fransche regeering te Bordeaux Ring om Fransche troepen in Elzas-Lotharingen gesloten HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 17 Juni. (D. N. B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Nederlandsche kunst in de Duitsche hoofdstad Smetona in Duitschland geïnterneerd 64STE JAARGANG No. 22445 Onderscheiding van Franco aan Von Ribbentrop DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN Dr. H. NANNING's Zetpillen tegen Aambeien &öïfieckrw*ni 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Toont thans Uw trouw o 0 aan de eigen Roomsche 0 2 Brengt nieuwe abonné's 2 2 en houdt ons blad in stand 2 0 jiDioioioioioioioioid NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT N.Z. VOORBURGWAL 165-167 Tel. T2087-49315- Telegf.-adres: ..facta" Cretonnes Chintzes en alle andere jijden en katoenen tantasre-stotfen REVAL, 16 Juni. (D.N.B.). Zondag kort Voor middernacht, is in de hoofdstad van Estland, Reval, de volgende offioieeie mede- deeling gepubliceerd: De regeering van de Sovjet-Unie heeft he den aan de Estlandsche regeering eischen voorgelegd, welke ten doel hebben de ten- Uitvoerlegging van het pact van wederzijd- schen bijstand tusschen Estland en de Sov jet-unie te waarborgen. De Estlandsche regeering heeft onder voorzitterschap van den president der repu bliek de gestelde eischen aanvaard en daar van aan de regeering der Sovjet-unie mede- deeling gedaan. In verband hiermede heeft de Estlandsche regeering haar ontslag aangeboden, dat de president der republiek heeft aangenomen, terwijl hij onverwijld maatregelen nam voor de vorming eener nieuwe regeering. Op grond van het met de Sovjet-unie gesloten aecoord worden Sovjet-Russische troepen on dergebracht in verschillende centra van Estland, V'aar zij tot dusver niet geweest zijn. De regee ring is er van overtuigd, dat alle burgers zich bij aankomst der Sovjet-Russische troepen op de nieuwe standplaatsen met de gebruikelijke tegemoetkomendheid en kalmte gedragen zullen. Uit Moskou meldt het D.N.B.: Naar officieel verluidt heeft de Sovjet-re geering aan de regeeringen van Letland en Estland gelijkluidende nota's gericht, waarin dezelfde eischen naar voren gebracht wor den, welke reeds door Litauen werden aan vaard. In de nota's aan Letland en Estland verklaart de Sovjet-regeering, dat deze Sèide staten de 2-g. Baltische alliantie na de onderteekening van het bijstandspact met de Sovjet-unie niet opgeheven, maar integendeel versterkt hadden, door het betrekken van Litauen in dit systeem Van bondgenootschappen en door de poging ook Finland bij de Baltische alliantie te betrekken. De Sovjet-regeering kan bij deze politiek, die biet het in den herfst van het vorige jaar geslo ten pact van bijstand in strijd is, niet lijdelijk toezien, te meer daar zij zelf haar uit de bij standspacten voortvloeiende verplichtingen nauwkeurig is nagekomen. KAUNAS, 16 Juni. (D. N. B.) Het Litau- tausche telegraaf agentschap deelt mede: Op 15 Juni is de president der republiek, Smetona, naar het buitenland vertrokken. Zijn vertrek acht de regeering onder de ge geven omstandigheden gelijk staan met zijn aftreden als president der republiek. De plichten van den president der republiek worden volgens de Litausche grondwet uit geoefend door Merkys, den minister-presi dent. Smetona is met zijn gezin uit zijn paleis Vertrokken. De bevolking spreekt van een vlucht van den president. De Litausche regeering heeft heden een op- Toep tot de bevolking gepubliceerd rustig te blijven. Met het oog op de ontwikkeling van den internationalen toestand ten aanzien van de oorlogsgebeurtenissen is het, zoo wordt in den oproep gezegd, ten behoeve van de instand houding van den vrede en de versterking van de veiligheid in dit deel van Europa noodzake lijk geworden de Sovjet-Russische garnizoenen te Litauen te vergrooten. De Sovjet-regeering ziet in de Baltische alliantie niet alleen een gevaar, maar ook een directe bedreiging tegen de Sovjet-gren zen. Dientengevolge beschouwt de Sovjet- regeering de volgende minimum-eischen als absoluut noodzakelijk: le. De vorming van een nieuwe regeering in Letland en Estland, welke in staat en be reid is de bepalingen van het bijstandspact eerlijk ten uitvoer te leggen; 2e. De vrije intocht voor de Sovjet-troepen naar Letland en Estland ter bezetting van de belangrijkste punten van beide landen om de uitvoering der bjjstandspacten te waarborgen. Zondagavond hebben, naar verder medege deeld wordt, de gezanten van Letland en Est land den regeeringsleider en volkscommissaris Van Buitenlandsche Zaken, Molotof, er van in hennis gesteld, dat hun regeeringen met de eiscnen van.de Sovjet-regeering accoord gaan. De bezetting van het gebied door de Sovjet troepen is overal rustig verloopen. Er zijn geenerlei berichten ontvangen over ordeversto ringen. Op de intochtswegen werden de Sovjet troepen ontvangen door de bevoegde Litausche commandanten. In Kaunas zijn alle toegangs wegen en het station bezet. Des nachts patrouil leeren hier en daar pantserwagens en motor rijders door de stad. Over het verloop van de bijeenkomst tusschen den Litauschen opperbevelhebber en den Sovjet-Russischen generaal Paflaw, welke gis teravond in Goedagoja aan de Sovjet-Russische ïijde plaats vond om het tijdstip te bepalen voor de bezetting van andere plaatsen, is nog niets bekend. Merkys, die thans de functie van president en premier uitoefent, heeft hedenmiddag voor de Litausche radio een rede gehouden, waarin hij met verwijzing naar de jongste gebeurtenissen de bevolking aanspoort de situatie op de juiste wijze te beoordeelen Wij hebben de overtuiging, zoo zei hij, dat de aankomst van nieuwe Sovjet troepen in Litauen alleen geschied is om Li tauen zelf en de Sovjet-unie grootere veiligheid te geven. Daarom moeten deze troepen bij ons als een bevriend leger van een jondgenoot be schouwd worden. Merkys spoorde vervolgens de inwoners van Litauen aan begrip voor de gebeurtenissen te toonen. Het belangrijkste is thans de hand having van orde en rust, zoo zei hij. Overal moet het normale werk voortgezet worden. On gegronde geruchten moeten genegeerd worden en slechts aan de van gezaghebbende en bevoegde zijde gepubliceerde berichten moet geloof worden geschonken. De onderhandelingen met den Sovjet-Russsi- schen vice-volkscommissaris van Buitenlandsche Zaken, Dekanozof, over de vorming van een nieuwe Litausche regeering zijn ten gevolge van de vlucht van president Smetona nog niet begonnen. Van Russische zijde is, naar verluidt, eerst een officieele verklaring over de vlucht en het aftreden van den president gevraagd. Na deze bevestiging van de zijde der Litausche re geering stelde Dekanozof zich met zijn regeering in verbinding. Pas na de ontvangst van de nog hedenavond verwachte uiteenzetting van het Russische standpunt zou dan de kwestie der regeeringsvorming aan de orde komen. Intusschen had de Litausche regeering van middag reeds een zitting gehouden om de can- didaten voor de te vormen regeering op te tellen. De afgetreden minister van Binnenlandsche Zaken, Skucas, en de gelijktijdig ontslagen chef van de staatspolitie, Powelaitis, zijn ge arresteerd en in de gevangenis opgesloten. Verder is de minister van Oorlog, generaal Musteikis, die nog tot het demissionnaire Li tausche kabinet-Merkys behoorde, afgetreden. Zijn bevoegdheden worden door opperbevel hebber generaal Vitkauskas uitgeoefend. Uit Riga meldt D.N.B. dat in een com muniqué van het Letlandsche telegraaf- agentschap wordt gezegd, dat Litauen zich niet aangesloten heeft bij het Letlandsch- Estiandsche militaire bondgenootschap van 1 November. Er bestaat ook geen ander militair verdrag tusschen de drie Baltische landen. Naar het Letlandsche telegraafagentschap verder meldt, is de standplaats van de Let landsche grenswacht in Maslenki in de streek van Abrene gisterochtend in de asch gelegd. Men vond de lijken van twee grenswachten en een vrouw, voorts een zwaargewonde vrouw en een zwaargewonden jongen. Bovendien zijn elf grenswachten en verscheidene bewoners der plaats verdwenen. Een commissie van on derzoek onder leiding van den commandant der grensbewaking, generaal Bolstein, is naar Maslenki vertrokken. De groote brug bij Rivière over de Maas was een der eerste, welke werd opgebla zen bij de nadering der Duitsche troepen, om den opmarsch te vertragen. Thans is het scheepvaartverkeer op de rivier gestremd HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 16 Juni. (D. N. B.) Het opperbevel van de Duitsche weermacht deelt mede: Het geheele front van het Kanaal tot aan de Zwitsersche grens stormt zegevie rend voorwaarts. Bij de achtervolging van den verslagen vijand in de richting van de Loire wedijveren gemotoriseerde en niet-gemotoriseerde groepen in geweldige GENEVE, 16 Juni. (D.N.B.). Volgens hier ontvangen berichten uit Bordeaux is de Fransche regeering om 22.30 Franschen tjjd afgetreden. Een nieuwe regeering is gevormd met maarschalk Pétain als minister-presi dent. Generaal Weygand is plaatsvervangend mi nister-president geworden. Minister van Oorlog is generaal Colson, van Luchtvaart de onlangs gepensionneerde generaal-vlieger Pujo en van Marine de chef van den marinestaf, Darlan. Marquet is belast met de portefeuille van Bin nenlandsche Zaken. Tot minister van Justitie is de vroegere pre mier en minister van Buitenlandsche Zaken Laval benoemd. Minister van Buitenlandsche Zaken is Baudoin, die tot dusver onderstaats secretaris van Buitenlandsche Zaken was. Bouthillier is minister van Financiën gebleven. Sedert Zondagochtend elf uur was de Fran sche ministerraad onder voorzitterschap van president Lebrun te Bordeaux bijeen geweest. Naar vernomen werd, had Reynaud vóór den aanvang van dezen ministerraad den Engelschen ambassadeur in Frankrijk, Campbell, ontvangen. Voorts confereerde hij geruimen tijd met Jeanneney, den voorzitter van den Senaat, en met Herriot, den voorzitter der Kamer. Op de zitting van den ministerraad waren, naar Reu ter verder uit Londen nog verneemt, ook aan wezig generaal Weygand, admiraal Darlan en generaal Vuillemin. GENÈVE, 17 Juni. (D. N. B.) Volgens be richten, die alhier uit Bordeaux zijn ont vangen, is de lijst van het nieuiwe Fransche kabinet gisterennacht nog gewijzigd. Als plaatsvervangend minister-president wordt thans Chautemps genoemd, terwijl Weygand zich met de portefeuille van Defensie zou hebben belast. De namen van Marquet en van Laval zijn teruggenomen. Van een deel- Maarschalk Pétain nemen door Paul Fauire wordt geen mel ding gemaakt. Naar verder bekend gemaakt wordt is aan de besprekingen, die kort voor de wijziging der regeering in Frankrijk zijn gevoerd, ook deel genomen door den Engelschen generaal Spears, die naar verluidt Reynaud een mededeeling van Churchill heeft overgebracht. Aangenomen wordt, dat deze mededeeling be trekking heeft gehad op de vragen, die de Fran sche regeering gedurende de laatste dagen met steeds meer nadruk tot Londen heeft gericht en die handelden over het tempo van de be loofde Engelsche hulp. De inhoud van de me dedeeling van Churchill zou grooten invloed hebben gehad op de wijziging der regeering. Er is sprake van, dat het Fransche parlement nog heden te Bordeaux zal bijeenkomen om de regeeringsverklaring van Pétain aam te hooren De voorbereidingen tot het bijeenroepen van het parlement zijn reeds getroffen. De voorzitter van den Senaat, Jeanneney, en de voorzitter van de Kamer, Herriot, hebben zich nog vannacht met de leden der nieuwe regeering in verbin ding gesteld. Eerst na de verklaring van den nieuwen minister-president zal het mogelijk zijn gevolgtrekkingen te maken over het karakter van zijn kabinet. De plotselinge wijzigingen in de lijst van ministers worden in den lande algemeen verklaard uit den afkeer van vele Fransche politici o-m de verantwoordelijkheid voor den verderen gang van zaken op zich te nemen. marschprestaties en halen vaak den vluch tenden en aitgeputten vijand in. Het aan tal gevangenen stijgt voortdurend. Opeenvolgende aanvallen van het luchtwa- pen werden met krachtige uitwerking op de langs spoorlijnen en wegen naar de Loire te rugtrekkende deelen van den vijand gericht. Ten Zuidoosten van Parijs en aan de Boven- Marne zijn sterke gemotoriseerde en pantser- groepen bezig rusteloos naar het Zuiden op te rukken. Het plateau van Langres is over schreden. De terugtochtlinics der van Saar en Rijn terugtrekkende Fransche strijdkrachten zijn daarmede doorbroken. De vesting Verdun is met al haar forten veroverd. Ook de sterke fortificaties in de streek van Longuyon zijn genomen. Aan het Saar-front is de Maginot-linie tusschen St. Avoid en Saaralben doorbro ken. De Bovenrijn is ten Oosten van Col- mar op een breed front in den aanval overgetrokken. Gevechtsvliegers en luchtafweergroepen steunden hier met succes het optreden van het leger. Groepen gevechtsmachines, duikbom menwerpers en jachttoestellen vielen overigens aan het geheele front de achterwaartsche ver bindingen van den tegenstander in grooten omvang aan. Op talrijke plaatsen werden marschcolonnes uiteengedreven en spoorweg trajecten met bommen verbroken. Ongeveer dertig treinen werden getroffen, verscheidene munitietreinen vlogen in de lucht. De totale verliezen van den tegenstander in de lucht bedroegen gisteren veertig vliegtui gen. Daarvan werden 12 in luchtgevechten, 9 door luchtafweer neergeschoten, de rest werd bp den beganen grond vernield. Zeven eigen toestellen worden vermist. Het Duitsche duikbootwapen heeft twee nieuwe successen te boeken. Een terugkeeren- de onderzeeër meldt het tot zinken brengen van een vol troepentransportschip van 12.000 bruto registerton op 30 Mei. Een tweede duik boot heeft een Britschen hulpkruiser van rond 14.000 bruto registerton getorpedeerd. By de doorbraak door de Maginot-linie aan het Saarfront heeft zich de reeds eenmaal ge noemde Oberleutnant van een infanterieregi- ment, Otto Schulz, door bijzondere dapperheid opnieuw onderscheiden. Snelle troepen hebben heden bij Pontarlier Zuidoostwaarts van Be- sancon de Zwitsersche grens be reikt. Daarmede is de ring om de vij andelijke strijdkrachten in Lotharin gen en Elzas gesloten. De onlangs ingerichte Raad van Voor lichting der Nederlandsche pers werd Za terdagmiddag door commissaris-generaal Schmidt op het bureau van Rijkscommissa ris Rijksminister Seyss-Inquart ontvangen. Aanwezig waren behalve de hieronder te noe men leden de heer W. Janke, Pressedezernent in den staf van den Rijkscommissaris, en de heer H. J. Sperling. In zyn begroetingswoord uitte de commissa ris-generaal zijn waardeering voor het feit, dat uit Nederlandsche perskringen zelf dit initia tief naar voren is gekomen, omdat dit de beste waarborg is voor een vruchtbare samenwerking tusschen de Nederlandsche pers en de overheid. De commissaris-generaal uitte zijn voldoe ning over de mogelijkheid dat door middel der nieuw op te bouwen organisatie de Nederland sche pers haar taak van volksvoorlichting ten volle zal kunnen vervullen en de Nederland sche journalist in het sociale en cultureele le ven de plaats zal kunnen innemen, die hem toekomt. De commissaris-generaal stelde het op prijs, dat deze Raad van Voorlichting een Neder- landsch bemiddelingsorgaan zal kunnen zijn tusschen de overheid en de pers in den ruim- sten zin des woords. Ten slotte sprak de commissaris-generaal het vertrouwen uit, dat allen, die op grond van hun karakter, bekwaamheid en goeden wil door den Raad tot medewerking zullen worden uitgenoodigd, het als een eer zullen beschou wen, aan de taak tot ontplooiing der Neder landsche pers te kunnen medewerken. Hierna werd namens den Raad van Voor lichting het doel, dat deze zich voorstelt te bereiken, in bijzonderheden uiteengezet. Het zal in de eerte plaats de taak van den Raad van Voorlichting zijn, een Neder landsche Perskamer voor te bereiden, die de geheele pers corporatief zal omvatten en met publiekrechtelijke bevoegdheid haar in volkschen zin leiding zal geven. Als onmiddellijk terrein van werkzaamheid zal de Raad een bemiddelende taak te ver vullen hebben, zoowel jegens de Nederlandsche pers als jegens de overheid. Deze taak zal dus een tweeledige zijn: a. voorlichting verstrekken aan de pers, welke deze in staat zal stellen, haar taak van natio nale opvoeding ten aanzien van haar lezers te vervullen. Het is duideiyk, dat deze werkzaam heid er op gericht moet zijn, het Nederland sche volk daadwerkelijk te doen deelnemen aan de nieuwe Europeesche gemeenschap; b. waar noodig raadgevend op te treden je gens de overheid. De Raad van Voorlichting bestaat uit de volgende leden: Voorzitter: Dr. T. Goedewaagen (hoofd redacteur „De Waag"). Wnd. voorzitter: A. Meyer Schwencke, hoofdredacteur „Vereenigde Persbureaux") Secretaris: Drs. W. Goedhuys (redacteur Buitenland „Het Vaderland"). Leden: P. J. van Megchelen (hoofdre dacteur „Algemeen Nederlandsch Persbu reau); Dr. Ab. van der Poel (hoofdredac teur „Neerlandia-Pers")Mr. M. M. Rost van Tonningen (hoofdredacteur „Het Na tionale Dagblad".) Het secretariaat is voorloopig gevestigd: Scheveningschelaan 111, Kijkduin (post Loos duinen) Binnenkort zal de raad zich wenden tot een zoo ruim mogelijken kring van Nederlandsche journalisten, teneinde hen in staat te stellen, actief mede te werken. Naar wij vernemen zal prof. dr. Willem Men gelberg binnenkort te Berlijn een aantal con certen van de Berliner Philharmonie dirigeeren. Dit optreden van Mengelberg zal niet de eenige manifestatie 'zijn, die Nederlandsche kunst of Nederlandsche kunstenaars in de Duit sche hoofdstad geven. Zoo zal op 23 Juni in de Beethovenzaal aldaar een clavecimbel-concert plaats hebben met een programma, dat voor het grootste gedeelte gewijd zal zyn aan Nederland sche muziek. De Humboldt-club gaf onlangs een concert, waarin de jonge violist Jan Bom uit Neder- landsch-Indië als solist optrad. MOSKOU, 17 Juni. (D.N.B.) Naar het Rus sische nieuwsbureau Tass meldt, is door de Duitsche ambassade te Moskou aan het volks commissariaat van Buitenlandsche Zaken me degedeeld, dat de vroegere Litausche staats president Smetona en verschillende leden der Litausche regeering in den nacht van 16 Jum de „groene grens" als particulieren hebben overschreden en zich op Duitsch gebied hebben begeven. Smetona en de andere leden der Li tausche regeering zijn door de Duitsche over heid geïnterneerd. MOSKOU, 16 Juni. (D. N. B.) Naar verluidt is de Engelsche ambassadeur te Moskou, Cripps, door den volkscommissaris van Buitenlandschen Handel, Mikojan, ontvangen. Absolute verdelging onder geheimhouding en schriftelijke garantie. Gen. Cronjéstr. 135 - Haarlem - Tel. 11657 ISTANBOEL, 17 Juni. (D.N.B.) Volgens betrouwbare berichten uit Ankara wordt waarschijnlijk nog hedenmiddag een offi cieele bekendmaking over de houding van Turkije in den vorm van een buitenlandsche politieke verklaring ran den minister-pre sident in het parlement verwacht. Voorts verluidt, dat er van een neutraliteit van Turkije geen sprake kan zijn. Turkije zal voorloopig zijn houding van niet-oorlog- voerenden staat handhaven en de verdere ontwikkeling afwachten. Verder wordt bekend, dat de ambassadeurs van Engeland en Frankrijk Vrijdag jl. nog eens een poging bij den president der republiek heb ben ondernomen om Turkije tot deelneming aan den oorlog te bewegen. Turkije zal zijn pact met de Geallieerden wel niet herroepen, maar voor loopig ook niet aan den oorlog deelnemen. KAUNAS, 17 Juni (D.N.B.) Vanmorgen werd te Kaunas de volgende nog niet beves tigde ministerlijst bekend: Ministerpresident en minister van Binnen landsche Zaken, Justas Paleckis. Buitenl. Zaken: processor Kreve Mickevicius. Onderwijs: Antanas Venclova. Oorlog en Opperbevelhebber: generaal Vit kauskas. Voorts Verkeersminister Vidmantas; Land bouw: Mickys; Justitie: Pakarklis. Het zijn al len personen, die reeds vroeger vaak in het openbaar zijn opgetreden en deels wegens hun openlijke sympathie voor de Sovjet-Unie vroe ger vervolgd zijn. IN EEN STAD IN HET WESTEN, 16 Juni. (D.N.B.) In opdracht van het Spaansche staats hoofd, den generalissimus Franco, heeft de chef van den Spaanschen generalen staf, generaal Vigon, rijksminister van Buitenlandsche Zaken, Von Ribbentrop de hoogste Spaansche onder scheiding, den keten van de „Orde van het juk en de pijlen" aangeboden. Rijksminister Von Ribbentrop heeft aan generaal Franco een tele gram van dankbetuiging gezonden. Hij heeft er daarin o.a. op gewezen, dat hij in deze onder scheiding een nieuw teeken ziet van de nauwe verbondenheid en van de traditioneele vriend schap tusschen Spanje en Duitschland. werken pijnstillend en genezen in korten tijd de ontstoken slijmvliezen. maaki het in brengen ge makkelijk. Verkrijgbaar bij alle Apothekers en Drogiaton i (I. 1.50 per dooaje tan 12 atuka Dr. H. NANKING'S Pkana. Cktm. fabriek. NV. DEN HAAG. Zonsondergang 17 Juni 22.05 Zonsopgang 18 Juni 5.16 Zonsondergang 18 Juni 22.06 CDiCDICDNOICDICDiCDNCDICrH m

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 1