Grasboeren, ga toch
omweiden
TOONTJE VAN TEUTEN
INT G
<KdiM&aal
mn
ji
DE MAN «êio_n
TILBURGSCHE MISSIE
ZUSTERS JUBILEEREN
Het Nederlandsche Moeder
huis 25 jaar oud
Die echte, fijne, geurige
brpodsmaak
m
ÓakkIrÏicH©
ZATERDAG 22 JUNI 1940
BEVERWIJK
HILLEGOM
De resultaten zijn goed
door AHRUSCHKA
UIT DEN OMTREK
DE HEER GOEMANS BE
DANKT ALS KERKMEESTER
Eerste H. Mis
Concert
van VAN DER LINDEN'S brood
maakt de broodmaaltijden lot
een feest voor jong en oud.
A)
BAKENESSERGRACHT 71
HAARLEM - TEL. 18382
DE AFZET VAN VROEGE
AARDAPPELEN
Jibbym^r avonds MOdtgeVOCl
tegen het lijf
loop is hij een
gebroken man;
BESTRIJDING VAN
INSECTEN
STAAT VAN BESOMMINGEN
■Lemliclt
aéotateUm,
T&ifoïjf Uw Ut te "Uyk
r
Den 21sten Juni 1915 arriveerden te Tilburg
in haar nieuwgebouwde klooster aan den Bre-
dascheweg te Tilburg de eerste Dochters /an
O. L. Vrouw van het H. Hart, tot dan toe nog
alleen in een voorloopig kloostertje te Waalwijk
gevestigd.
Het was derhalve heden 25 jaar geleden, dat
de stichting van het Nederlandsche centrale
huis van deze missiecongregatie plaats had.
De Congregatie van de Dochters van O. L.
Vrouw van het H. Hart is een zeer bescheiden
instelling. Zij beschikt met over de organen,
die haar meer algemeene bekendheid zouden
bezorgen: zij bezit geen eigen kweekschool, geen
eigen tijdschrift, geen groote stichtingen. Ook
de werkzaamheden, die de Congregatie zich ten
doel stelt, zijn eenvoudig: ziekenverpleging, on
derwijs en opvoeding van kinderen, en op de
voornaamste plaats: het missiewerk. Dit laatste
is „het eerste zielenwerk, waartoe de congregatie
vanaf het begin bestemd en geroepen werd." De
Dochters van O. L. Vrouw van het H. Hart
vormen een echte missiecongregatie, die zich
wel niet uitsluitend maar toch hoofdzakelijk
aan het missiewerk wijdt. Daar niet alle zusters
voor dezen werkkring geschikt zijn, pas gepro-
festen nog niet kunnen vertrekken, en in de
missie verblijvenden soms om gezondheidsrede
nen moeten terugkeeren, neemt de congregatie
ook werkzaamheden, voornamelijk onderwijs en
ziekenverpleging, aan in onze landen.
De stichting van de congregatie is met even
grooten eenvoud tot stand gekomen. De hoog-
eerw. pater Jules Chevalier, die reeds de Con
gregatie van de Missionarissen van het H. Hart
gesticht had, was vanaf 1874 aan het werk om
zoo mogelijk ook een congregatie van zusters op
te richten. Aanvankelijk mislukten de vele po
gingen. In 1881 eindelijk kwam een weduwe uit
den Elzas. mevrouw Hartzer, die al twee van
haar zoons had afgestaan als missionarissen
van het H. Hart. naar Issoudun (Pr.), om zich
als kloosterlinge aan O. L. Vrouw van het H.
Hart toe te wijden. Na een jaar, op Maria Bood
schap 1882, werd een kleine kloostergemeen
schap samengesteld, waarover mevrouw Hart
zer, nu Mère Marie-Louise, als eerste overste
kwam te staan. In groote armoede werd de
grondslag van de congregatie gelegd. Zoo had
iedere zuster slechts één habijt beschikbaar;
moest 't gerepareerd worden, dan was er 'n alle-
mans-habijt, dat beurtelings door de zusters
werd gebruikt!
De verwijderde aanleiding van de vestiging
in Nederland was de uitdrijving van de reli
gieuzen uit Frankrijk. Daardoor kwamen stich
tingen in België en sinds 1911 ook in Neder
land. De eerste Nederlandsche- stichting vond
plaats in Waalwijk, waar twee Belgische en een
Fransche zuster onder het bestuur van de Ne
derlandsche Moeder Stéphanie een klein
schoenmakerswoninkje betrokken. Met zieken
verpleging bij particulieren en met fröbelonder
wijs maakten de zusters zich verdienstelijk. De
overste, een gediplomeerd ziekenverpleegster,
was tevens de onderwijzeres van de kleutersch.wl.
Ook in Waalwijk was het armoe troef! Doch de
Waalwijksche menschen lieten zich van hun
besten kant kennen en hielpen de zusters met
allerlei praktische dingen.
Het bleek echter al spoedig, dat een grootere
stad in e.en Katholieke omgeving beter geschikt
zou zijn Voor eên definitieve Nederlandsche
stichting. De congregatie telde slechts een
paar Nederlandsche zusters, van wie de Til-
burgsche zuster Antoine (Pessers) de eerste ge
profeste was. Onder het bestuur van de alge
meene overste Mère Gertrude en. het wijze be
leid van Moeder Stéphanie werd in 1914'15
aan den Bredaschen weg in Tilburg een ruim
huis gebouwd, dat 21 Juni 1915 in gebruik werd
genomen. De inwijding geschiedde eenige we
ken later, 22 Juli door Monseigneur M. J. D.
Claessens z.g. Het huis begon met drie gepro
feste zusters en vijf novicen, welke laatste in
November van hetzelfde jaar het kloosterkleed
ontvingen en die dit mag wel als bijzonder
heid worden vermeld allen tot op den dag
van heden als Dochters van O. L. Vrouw van
het H. Hart werkzaam zijn.
Na de moeilijke oorlogsjaren volgde een snelle
uitbreiding zoowel van het aantal zusters als
van de stichtingen in Nederland en in de mis
sies. Het tempo der nieuwe stichtingen laat
voldoende zien, dat de energieke Missiecongre
gatie niet tevergeefs op de Voorzienigheid ver
trouwde.
Tijdens den vorigen oorlog hadden de zusters
gedurende enkele jaren zorg gedragen voor de
kinderen der Belgische vluchtelingen te Tete-
ringen en te Ulvenhout. Dit werk was uiteraard
slechts tijdelijk, en toen de oorlog dan ook
voorbij was, werd terstond aan meer blijvende
stichtingen begonnen. Nu volgden Overdinkel
(1919), TilburgBroekhoven (1923), Riel (1926),
Overloon (1927), Hooglanderveen (1928), Kla-
zienaveen (1928), Klein-Dongen (1930), Hapert
(1930), Eindhoven—Tivoli (1930), Giesbeek
(1932), Tilburg-Mariëngaarde (1935), Santpoort
(1937), Hansweert (1938).
Het spreekt vanzelf, dat daarbij de voor
naamste aandacht ging naar het missiewerk.
In 1920 vertrokken de eerste zes zusters naar
het Apostolisch Vicariaat van Nederlandsen
Nieuw-Guinea, waar nu 28 zusters in opvoe
ding, onderwijs en zieken-, speciaal melaatschen-
verpleging haar krachten geven. In het volgen
de jaar gingen de zusters ook naar de missie
van Rabaul, waar zich nu 21 Nederlandsche
zusters bevinden. Bovendien namen de zusters
in 1928 het onderwijs op zich in de Apostolische
Prefectuur van Poerv/okerto (Java). Op het
oogenblik werken daar 35 zusters in ziekenver
pleging (ziekenhuis- en dessa-verpleging)en in
het onderwijs. Vooral het huishoudondenvijs
aan Europeesche, Javaansche en Chineesche
meisjes geeft prachtige resultaten.
Naar wij vernemen, heeft de heer A. Goemans
zijn functie als kerkmeester van de parochie
van O. L. Vr. van Goeden Raad neergelegd, zulks
in verband met zijn Imogen leeftijd. Onlangs
vierde de heer Goemans zijn zilveren jubileum
als lid van het kerkbestuur; thans, na een lang-
durigen en verdienstelijken arbeid wenscht hij
de fakkel aan jongeren over te dragen.
Morgen zal de weleerw. pater Dionysius Cor-
nelisse in de parochiekerk van St. Agatha zijn
plechtige eerste H. Mis opdragen. De plechtig
heid zal om 10 uur aanvangen. Des middags
wordt in het St. Josephsrustoord aan de Pe
perstraat de receptie gehouden.
Op Woensdag 4 juli a.s. hoopt de Beverwijk-
sche Harmoniekapel haar eerste zomerconcert
te geven in de muziektent op het C. H. Moens-
plein. Er zal dan een marsch- en walsprogram-
ma ten gehoore worden gebracht.
R.K.S.V. Concordia Concordia speelt Zon
dag ten bate van het oorlogsfonds 1940. Het
eerste speelt n.l. tegen het sterke Geel Wit uit
Haarlem, terwijl het tweede, dat al als kampioen
van zijn klasse genoemd was doch dit slechts
door een beter doelgemiddelde, nu nog een be
slissingswedstrijd moet spelen, welke door de
medewerking van Lisse ook op ons terrein ge
speeld wordt.
Van de junioren gaan de A-ers naar Haarlem-
Noord bij Onze Gezellen op bezoek waar ze een
heele kluif zullen hebben.
Ernstige aanrijding Een groote vrachtauto
reed Vrijdagmorgen ter hoogte van de Hyacin
tenlaan tegen een aldaar rechts van den weg
staanden lichtmast. De lichtmast werd geheel
vernield en de auto aan de voorzijde totaal inge
drukt. De bestuurder werd slechts aan een der
beenen niet ernstig gewond.
Herziening der lijst van inkwartiering.
Burgemeester en Wethouders van Hillegom
brengen ter openbare kennis, dat op heden is
aangeplakt en gedurende veertien dagen ter
gemeente-secretarie voor een ieder ter inzage
is nedergelegd de herziene lijst, bevattende de
namen der inwoners, die voor het verleenen
van inkwartiering en onderhoud van het krijgs
volk in aanmerking komen, met aanduiding
van de mate, waarin ieder hunner, naar gelang
van de beschikbare ruimte zijner woningen,
van de gebouwen en getimmerten voor stalling
bruikbaar, geacht wordt daarin te kunnen voor
zien.
Hillegom, 19 Juni 1940
Burgemeester en Wethouders voorn.,
Get.: O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN
Distributie van motorbrandstof. De burge
meester van Hillegom maakt het volgende be
kend:
Er is een nieuwe regeling ontworpen voor de
distributie van motorbrandstof, waaronder
wordt verstaan motorbenzine, motorbenzol, en
gasolie voor snelloopende Dieselmotoren. Inge
volge deze regeling is het met ingang van 1 Juli
a.s. verboden, zonder schriftelijke vergunning,
af te geven door den plaatselijken distributie-
dienst, motorbrandstof te koopen of te gebrui
ken.
Op dien datum vervallen alle andere voor
schriften en regelingen ten aanzien van het
afleveren en verbruiken van motorbrandstof,
alsmede de op grond daarvan afgegeven ver
gunningen. Deze vergunningen blijven derhalve
tot en met 30 Juni van kracht; er zullen ech
ter geen nieuwe vergunningen meer worden
uitgereikt.
De plaatselijke distributiedienst zal de nieuwe
vergunningen die op 1 Juli a.s. ingaan slechts
afgeven aan die verbruikers die in het bezit
zijn van een machtiging tot het in ontvangst
nemen van een dergelijke vergunning. Aan
vraagformulieren tot het verkrijgen van een
machtiging zijn gratis bij den plaatselijken
distributiedienst verkrijgbaar.
Nadere inlichtingen betreffende bovenbedoel
de regeling, benevens betreffende de verplichte
registratie van vrachtauto's, (waarbij gerekend
dienen te worden aanhangwagens en opleggers,
tractoren en landbouwtractoren) kunnen wor
den verstrekt door den gemeentelijken distri
butiedienst.
Hillegom, 21 Juni 1940
De Burgemeester voornoemd,
O. VAN NISPEN TOT PANNERDEN
Woensdagmorgen heeft de veilingleider van de
Langendijker Groenten Centrale, de nieuwe re
geling bekend gemaakt voor den aanvoer van
vroege aardappelen. Deze regeling geldt voor
loopig gedurende deze week. Er is bepaald, dat
de Langendijker Groenten Centrale Woensdag
morgen tien spoorwagons vroege aardappelen
zou mogen veflen, groote en kleine bij elkaar.
De partijen, welke hierdoor niet aan bod zouden
komen, worden den volgenden dag geveild, ter
wijl de aanvoerders, welke Woensdagmorgen hun
aardappelen kwijt geraakt zijn, op Vrijdag weer
mogen aanvoeren. Men wil hierdoor den aan
voer iets tegenhouden. De aangevoerde hoeveel
heid van Woensdagmorgen was beduidend groo-
ter dan de hoeveelheid, welke geveild mocht wor
den. Hoewel er nog geen aardappelen voor ex
port worden gekocht, bestond er een flinke be
langstelling voor de Broeker aardappelen. De
beschikbare honderdduizend kilo werden vlug
van de hand gedaan, tegen prijzen, welke lang
niet slecht waren.
De minimumprijs was voor groote en drielin
gen vastgesteld op f 6 per 100 K.G., doch na met
ruim f 6 per 100 K.G. te zijn begonnen, liepen
de noteeringen al spoedig op, totdat tenslotte
boven f 7 tót maximum f 7.40 per 100 K.G. werd
besteed. Ook de drielingen konden heel goed ver
kocht worden. Hiervoor betaalde men van f 7.20
tot f 8.10 per 100 K.G. De kleinste sorteering, de
kriel, liep er ook best uit tegen goede prijzen. Het
liet zich aanzien, dat er nog wel wat meer ge
plaatst had kunnen worden tegen deze behoor
lijke prijzen.
Het binnenland fs nogal gesteld op de aard
appelen van den Langendijk, naar het schijnt.
Het aantal binnenlandsche handelaren, dat op
de Broeker veiling zijn inkoopen doet, is be
duidend.
De schaduwzijde van deze regeling is voor de
tuinders, dat de oogst wel wat wordt verlaat
waardoor men het land niet zoo vlug met na-
teelt kan bezetten. Zij zullen echter wel inzien,
dat in de gegeven omstandigheden anders han
delen niet mogelijk is.
In vervolg op de eerste publicatie thans iets
over de resultaten welke werden bereikt bij de
toepassing van het Nieuwe Weidesysteem op
een klein graslandbedrijfje in West-Prfesland.
Het betrokken bedrijfje is gelegen in Drech-
terland en wordt geëxploiteerd door den heer
M. Bette, Leekerweg D 37 te Wijdenes
Het proefjaar loopt van 1 Mei 1938 tot 1 Mei
1939 en zal hieronder vergeleken worden met
de periode van 1 Mei 1937 tot 1 Mei 1938, toen
het oude systeem van beweiden werd gevolgd.
Alvorens tot het cijfermateriaal over te gaan
dienen eerst nog, voor een goed begrip van za
ken, eenige gegevens te worden vermeld.
Het bedrijfje is 4.27 ha. groot; 0.17 ha. huis
en erf en 4.10 ha. grasland.
De grond moet tot den zwaren kleigrond
gerekend worden en de afwatering geschiedt
door greppels en gedeeltelijk door drains. Het
maaiveld ligt gemiddeld 1 meter uit het water.
Het is uitgebouwd dresland en volgens infor
matie 20 jaar grasland.
Het land is in een lang gerekten vorm achter
het huis gelegen.
Een nadeel is het voorkomen van katteklei
op 40 c.M. diepte en wel over een totaal
areaal van 1 H.A.
De indeeling van het bedrijfje was oorspron
kelijk 4 perceelen n.l. 1 perceel van 0.40 ha.,
1 van 1.80 ha., 1 van 0.90 ha. en 1 van 1.— ha.
Voor het omweiden werd een nieuwe indee
ling in 8 perceelen gemaakt met behulp van
hekken. De hekken zijn gemaakt van dennen
palen van 1.60 M. lang, welke 50 c.M. in den
grond staan op onderlinge afstanden van 3 M-
2 prikkeldraden 1 op 50 c.M. en 1 op 1 M. bo
ven het maaiveld zijn afdoende gebleken.
De grootte van de nieuwe perceelen werd:
1 van 0.40 ha, 3 van 0.60 ha, 2 van 0.45 ha en
2 van 0.50 ha.
De stalmest werd vroeg In het voorjaar (Jan.-
Febr.) uitgereden op de 4 achterste perceelen,
terwijl de gier bij gebrek aan voldoende kelder
ruimte geregeld op de stukken achter 't huis
werd gebracht. Naar schatting werd per ha.
15 M3. stalmest en 7 M3. gier gegeven.
Als kunstmest werd per ha. gegeven: 700
kg. super 17 pet. of 700 kg. Thomasslakkenmeel
16 pet. en 5 600 kg. stikstofmeststoffen. Als
stikstofmeststoffen zijn gebezigd Zwavelzure
ammoniak en Kalkammonsalpeter.
13 Maart werd een stikstof bemesting van 100
tot 300 kg./H.A. gegeven, al naar gelang een
perceel gegraasd, gekuild of vroeg beweid zou
worden.
20 April 1938 werden de koeien in de weide
gebracht; als een perceel was afgeweid werden
de koeplakken geslecht en werd een overbe
mesting van 100 tot 200 kg. stikstofmeststof ge-
No. VI
geven in verband met de bestemming van het
perceel (weiden of maaien).
Thans dan de resultaten.
Overzicht van de resultaten op het proefbedrijf]*
te Wijdenes.
Omschrijving 1 Mei'37-1 Mei'38 1 Mei '38-1 Mei '39
.10 ha. grasland 4.10 ha. grasland
Bedrijfsgrootte 4
Aantal
melkkoeien
Jongvee
Opzietkoeien'
Melkproductie
Aan fabr. gelev.
Eigen gebruik,
jongvee, buurt-
verkoop
Gem. vet
gehalte fabr.
Gel^v. kg. vet
Gras op stal
gevoerd2
Hooi-productie
Kuilproductie
Totaai gemaaid
Stalmest prod.
Gierproductie
Aantal om-
weidingen
Verstr. balen
stikstofmest
stof a 100 kg.
Slakkenmeel
a 100 kg.
Super a 100 kg.
Verstr. voeder-
buiten de be-
dryfsvoeder-
middelen
8
4
3
41.017 kg.
37.973 kg.
4044 kg.
3.69
1399.74
6
4
2
33870 kg.
31040 kg.
2830 kg.
3.56
1104.68
ha. 10.000 kg. 0.40 ha. 7000 kg.
1.65 ha. 7500 kg.
1.- ha. 18.000 kg.
2 ha.. 3.05 ha.
35.000 kg. 45.000 kg.
18.000 Liter 25.000 Liter
f700
42
25
20
10
f785— (verhoogd
door tongblaar)
Wie dit bord
voor zich ziet
moet x t r a
voorzichtig
zijn, want hij
nadert 'n voor
ren gs weg (óók
het verkeer
von Knks laten
vóórgaan!)
24
Neen, ik geloof het tenminste niet. Anders
hadden zij hem zeker reeds gearresteerd. Mijn
waarde collega: Bemer, die alles zoo slim aan
legt heeft me namelijk in 't diepste geheim toe
vertrouwd, dat de heeren Grauenstein „heel
zeker den op mevrouw Walker gepleegden moord
op hun geweten hebben" en dat de politie enkel
nog naar 't noodige bewijsmateriaal zoekt, om
de twee aristocratische misdadigers gevangen te
kunnen nemen. Bemer vertelde my dit alles
zonder te vermoeden dat Ik voor dezelfde zaak
werkzaam ben.
juist iets voor hem, bromde Silas.
Hij liep eenige malen de zaal op en neer en
greep toen naar zijn hoed.
Kom mee, Kockstein, zei hij. Ik zal zelf
met Bolzmann spreken. Het gooit voor mij alles
in de war en staat op het punt zich vreeselijk
belachelijk te maken.
Bolzmann was op zijn kantoor, toen Silas bij
hem binnentrad.
Ik ben waarlijk blij, beste Hempel, u hier
te zien, zei hij na de eerste begroeting. IK
De meneer van den Keuringsdienst immers had stellig ge
dacht met een koe te doen te hebben. De slager was met het
buitenkansje natuurlijk erg in zijn schik en verkocht in de eerst
komende dagen niets dan leeuwenbief en leeuwemspek.
Zonder zich vertier om zijn leeuw te bekommeren, wandelde
Toontje van Teuten verder en hij besloot een melksalon binnen
te gaan om daar wat te eten. De kellner toonde zich aanvankelijk
niet era vriendelijk!
heb veel nieuws voor u; a zult groote oogen
opzetten!
Hempel nam een stoel.
Ik word waarlijk nieuwsgierig, ant
woordde Silas met een ironisch lachje. Wat
voor wereldschokkende ontdekking hebt u wel
gedaan?
Op de eerste plaats deze, dat al uw naspo
ringen in een verkeerde richting gaan.
Zoo, zoo! Heel interessant!....
Dat dunkt mij ookIk zal u maar on
middellijk zeggen, dat de man in 't grijs Graz
niet heeft verlaten. Hij bevindt zich hier!
Kolossaal! Heeft hij misschien zijn visite
kaartje by u afgegeven?
Maak nu geen gekheidIk zal u on
middellijk alles zeggen, wat ik ben te weten
gekomen.
Ik brand van nieuwsgierigheid!
Op de eerste plaats: de majoraatsheer van
Grauenegg heeft hier een broer, gepensionneerd
majoor. Wist u dat?
Er was mij iets van ter oore gekomen.
De broeders leefden van hun jeugd af in
bittere vyandschap. Naar het zeggen van
iemand, die goed op de hoogte moet zyn, is de
majoor 'n man, die tot alles in staat moet wor
den geacht. De zoon zal wel niet veel beter zijn,
hoewel hy als officier goed staat aangeschreven.
Maar u weet, dat moorden van dien aard ge-
wooniyk worden gepleegd door lui, op wie vroe
ger weinig of niets te zeggen viel.
Ja:
Welnu, ik ben te weten gekomen, dat
majoor Graueastein de vermoorde mevrouw
Walker persooniyk gekend, en omgang met
haar gehad heeft....
Pardon, dat laatste is niet waar. Hier
hebt u een brief van hem aan de weduwe,
waarin hij aandringt op een onderhoud, dat hem
vooraf was geweigerd.
Hempel nam den brief van den majoor uit
zijn portefeuille en reikte hem Bolzmann over.
Deze las snel den brief door en wreef zich toen
vergenoegd de handen.
Bravo! riep hij uit. Prachtige aanwinst voor
het bewpsmateriaal.... Ziet u nu, dat ik ge-
lyk had? Hij wilde geweld gebruiken, haar tot
dat onderhoud dwingen. Uitstekend! Zaj heeft
hem natuurlijk opnieuw afgewezen. Hij is haar
niettemin gaan opzoeken; er ontstond een
hevige twist en het einde daarvan was de
moord. Sindsdien zijn beiden, vader en zoon,
,,'n beetje van streek". Is u dat niet voldoende?
O ja. Maar een bagatel zit mij nog in den
weg: de beweegreden!
Wel, die is er zeer duideiyk. Luister maar
even.... De majoor leeft in zeer bekrompen
omstandigheden. Hij moet geweten hebben, dat
mevrouw Walker ryk was, dat zij alléén woonde,
geen familie meer had. En hij wilde geld van
haar. Misschien wilde hy 't in den beginne maar
leenen; misschien was zij hem zelfs van vroeger
geld schuldig en wilde 't niet betalen de pas
sage, waarin hy verklaart „zulke ongehoorde
dingen niet op hun beloop te kunnen laten,"
getuigt daarvoor. Toen zij niets wilde geven,
werd hy' woedend en vermoordde haar....
Wie? De vader of de zoon?
Beiden. Dat wil zeggen: een van de twee
Marleentje heeft twee aanbidders.
Geen wonder, ze heeft een aardig snuitje,
een pittig figuu. weet zich goed te kleeden,
danst voortreffehjk en weet op den koop toe
nog wat van muziek ook.
Al deze byzondere eigenschappen zijn mij
medegedeeld door mijn vriend Jibby, die een
van de twee bedoelde aanbidders is. De andere
rivaal is een zekere Bubbel, die, als ik Jibby
gelooven mag, alle onaangename karakterfouten
bezit die een mensch maar bezitten kan. Hij
moet aanmatigend, arrogant, eigenwijs zijn en
overigens 'n grooten indruk maken op Marleen
tje, die, in hevigen zielestrijd gewikkeld, zich af
vraagt, welken van beide jongelingen zij haar
hartje zal schenken. Als neutraal toeschouwer
weeg ik voorzichtig de kansen, zonder mij door
een opgeschroefde berichtgeving van een der
partyen te laten beïnvloeden en moet wel tot
de slotsom komen, dat de rivalen gelijke kan
sen hebben.
Op zekeren dag
gebeurt er iets
vreeselijks. Als j
met stukjes en beetjes kryg ik de droevige ge
schiedenis te hooren.
Over een week is Marleentje jarig, dat heeft
ze hem verteld, toen hy haar vanavond van
kantoor» haaide. Ze gaf hem gehjkertyd wel
willend haar verlanglyst ter inzage.
„Nou, dat is aardig," onderbreek ik op be
moedigenden toon. „Geschenken onderhouden
de vriendschap. Wat heeft ze het liefst?"
„Roze muiltjes met blauwe bontgarneering,
maat 40," bromt Jibby en trekt zenuwachtig
aan zijn cigaret.
„Alleraardigst, echt iets voor Marleentje. Heb
je ze al gekocht?"
Dat is het hem juist. Jibby kan ze niet meer
koopen. Als een haas is hy, na zün gesprek met
Marleentje, naar den winkel gesneld, waar het
lieve kind ze had zien liggen. Maat 40? Van
middag juist het laatste paar verkocht. Hm
Jibby had een gevoel gekregen alsof een ys-
koude hand zich om zün hart legde; hy was
bleek geworden en had aarzelend gevraagd of
die kooper van vanmiddag somsZeker, een
forsche heer met een grijze overjas, bruine
schoenen en beige slobkousen. Ahadie in
dringer. Bubbel was hem vóór geweest. Dié had
Marleentje vanochtend natuurlyk naar kan
toor gebracht en zijn duisteren slag geslagen.
Dié was triomfanteiyk met het laatste paar
roze muiltjes met blauwe bontgarneering maat
40 onder den arm naar huis gesneld en zat zicK
daar nu inwendig te verkneukelen.
De verkoopster uit den schoenenwinkel had
nog geprobeerd hem een kleinere maat aan te
smeren, maar daar was mijn vriend natuurlijk
niet op ingegaan.
Toen -lij mij deze treurige geschiedenis ver
teld had, trok hij zijn hoed diep over de oogen,
mompelde een goeden avond en verdween in
het duister.
Arme Jibby
Een week later was Marleentje jarig.
's Avonds kwam ik Jibby opnieuw tegen; een
herboren man. Hij was niet alleen, aan zijn
zijde trippelde Marleentje, die met verliefde
blikken naar hem opzag. Ze waren op weg naar
den schouwburg en hadden geen tijd voor mU'
Maar later vernam ik de ontknooping van
het muiltjes-blijspel.
Toen Jibby op dien gedenkwaardigen ver
jaardag 's middags in een trieste stemming
zijn vlam binnentrad, had hij onder den arin
een schoenendoos, waarin muiltjes maat 38.
Beter verkeerde muiltjes dan heelemaal geen
muiltjes, had hij achteraf overwogen; ze moest
ze dan maar ruilen.
Bubbel en zijn muiltjes waren reeds present-
De rivalen reikten elkaar een slap handje,
waarbij het Jibby niet ontging, dat Bubbel meI
duivelsche vreugde naar de 38 op Jibby's schoe
nendoos had gegluurd.
Daar maakte Marleentje de doos open. Zon
der veel enthousiasme; wat moest ze met twee
paar muiltjes doen? Ze had nog niet eens ge*
zien, dat die dingen te klein waren; als ze daar
achter kwam, was het natuuriyk heelemaal mrt
„Dank je wel, Jibby," zei ze vlakjes, ,maar
Bubbeltje heeft mij ook al
,Dat zie ik," bromde mijn vriend. „Bubbeltje
is my voor geweest. Jammer. Misschien kun -
ze ruilen?"
Het ergste kwam nog. Marleentje ging zitten
en trok in gedachten een schoen uit om een
van de muiltjes te passen.
Te kleinveel te klein
Jibby kreeg een hoofd als vuur, stond °P
heete 'kolen. Bubbel grinnikte achter zijn rug
op een naargeestige manier.
Maar daar keek Marleentje op, het muiltje
nog In de hand en bleek heelemaal niet boos te
zijn. Integendeel. fc
„Lieve schat," fluisterde ze zachtjes en kees
Jibby zoo innig aan, dat mijn vriend niet wist
waar hij blijven moest.
„Myn lieve Jibby," fluisterde Marleentje en
drukte het muiltje tegen haar hart. „Ik wis
wel, dat jij een echte galante ridder bent..--
Echt iets voor jou, om my van die snoezige
kleine schoentjes te geven!"
(Nadruk verboden)
Aan deze taJbel dient nog het volgende te wor
den toegevoegd.
De melkproductie is hoog te noemen.
Het hooi van '37''38 was van goede kwaliteit;
het hooi van '38/'39 was van zeer goede kwali
teit en werd gewonnen begin Juni (0.60 ha), half
Juni (0.60 ha) en eind Augustus (0.45 ha) het
geen een goede werkverdeeling gaf.
Het kuilgras werd 20 Mei gemaaid en inge
kuild met toevoeging van 2 pCt. suiker. Het en-
silageprcduct was goed.
Tengevolge van den drogen zamer '38, welke
voor het bedrijf nadeelig genoemd mag worden,
werd meer stikstof gestrooid dan in normale
jaren noodig zal zijn.
Het kracihtvcederverbruik is zoowel in de pe
riode "37/'38 als '38/'39 hoog te noemen. In den
beginne liet het zich aanzien, dat het kracht-
voeder verbruik van '38/'39 beneden dat van
'37/'38 zou blijven. Ten gevolge van de tong-
blaar werd dit verkregen resultaat eehter weer
teniet gedaan. Het hoog kraohtvoederverbruik-
laat zich ook grootendeels verklaren door de
hooge gemiddelde productie per koe pl.m.
5000 Uter) en het opzetten Van een 3-tal koeien.
Het is echter onze stellige overtuiging, dat de
heer Bette, die een echte Fries van geboorte is
en dus streeft naar hooge productie-dieren, de
zelfde zoo niet betere financieele resultaten zou
hebben bereikt bij een geringer krachtvoerge-
bruik.
Tevens zy hierbij opgemerkt, dat het vooral in
de huidige omstandigheden gewenscht is zich
de vraag te stellen: „Hoe krijg ik zooveel mo
gelijk melk met hooi en kuilgras?"
Om 't laatst genoemde te bereiken en dus tevens
het bedrijf zoo rationeel mogeiyk te voeren,
zullen we moeten streven naar het aanfokken
van een koe met een gemiddelde productie van
pl.m. 4000 liter.
Een korte gestopte koe, waarvan de boer zegt
„een koe waar weinig wind onder door kan".
De Hoofdassistent D.K.B.,
J. KOOGER.
moet op den uitkyk hebben gestaan.
Zoo, zoo! En waarom lieten zy dan het geld
liggen?
Blykbaar omdat zü verrast werden. Ik zal
u zeggen, hoe ik my de zaak voorstel. De
graaf wilde dien avond van 't kasteel naar het
station. Om de een of andere nog niet bekende
reden koos hij 't voetpad, dat door de velden
loopt, en kwam zoo 't huis van mevrouw Walker
voorbij. Toen verraste hy de moordenaars.
Voordat zy 't geld hadden genomen, namen zy
de vlucht. De majoraatsheer zette hen na. Zij
wisten, dat zy verloren waren, als zy werden
ingehaald. Daarom legden zy zich in een hinder
laag en overvielen hem. 't Is bewezen, dat de
majoor een revolver bezit.
Zeker een bezwarend feit!
Niet waar? Hij heeft ook een grijs costuum.
is groot en stevig gebouwd en draagt geen
baard
Dat lijkt me zeer verd-acht!
Ik heb beiden sinds eenige dagen in het
oog laten houden. Zoodra ik met bewyzen kan
staven, dat zij dien nacht buiten de stad zijn
geweest, is het net gespannen. Ik laat ze dan
onmiddellijk arresteeren.
Hempel stond op.
Dat zult u niet doen, commissaris! zei hij.
Omdat alles, wat u daar hebt gezegd, onzin is
van A tot Z.
Mynheer Hempel, u schynt te vergeten tot
wien u spreekt!
Heelemaal niet. Maar ik herinner u aan
onze afspraak, volgens welke u my alleen met
het onderzoek in de zaak Walker hebt belast.
Wat de insecten betreft hebben wy niet over
gebrek aan belangstelling te klagen. Nog nooit
heb ik zooveel „vretery" aan vruchtboomen en
sierboomen gezien als dit jaar. Bestrijden van
die insecten is in dit jaar zeer noodzakelijk. In
andere jaren, als er zoo hier en daar eens een
rups of kever te zien is, zijn die dieren wel in
teressant voor diegenen, die zich met de studie
der natuur-wetenschappen bezig houden. Er zijn
inderdaad zeer mooie vormen en kleuren on
der waar te nemen. Nu de boomen op vele
plaatsen kaal dreigen te worden, zou het na
tuurschoon er teveel onder lyden, als wij die
vretende horde haar gang lieten gaan, om maar
niet te spreken van de economische schade, die
aan vruchtboomen kan worden aangericht. Ik
bedoel met dit stukje ook te waarschuwen te
gen rupsen en kevers etc. in tuinbouwgewassen
als kool, uien, aardappelen, bieten, boonen enz.
Insecten, die misschien ten deele nog verschy-
nen moeten.
Over de plantenziektenbestrijding en over de
bestryding van schadelijke dieren zou ik nog een
aardig boekje kunnen opendoen en men staat
't Was al tegen die afspraak, dat u buiten myn
voorkennis den majoor in 't oog liet houden.
Die man is ook voor my van belang, hoewel
in een andere beteekenis dan voor u. Gaat u
verder op den ingeslagen weg, dan dwarsboomt
u rechtstreeks mijn plannen. Over beide geval
len zweeft een geheim, dat ik eerst aan 't licht
moet brengen, alvorens den moordenaar te kun
nen noemen. De majoor kent dat geheim, of
heeft er althans zeker vermoeden van. Door ge
weld kan hem niets worden afgeperst; enkel
door list, of door zyn vertrouwen te winnen, kan
ik iets te weten komen. In ieder geval is niet
hy de moordenaar.
Zoo denkt u er over. Myn meening wijkt
af van de uwe.
't Gaat hier niet over meeningen, maar
over feiten.
En die pleiten voor myn stelling.
Enkel in schijn.
Wie is dan de moordenaar? Noem dan zyn
naam.
Dat kan ik nog niet.
Bolzmann lachte spottend.
Is 't zoo gelegen, zei hy, dan zult u my,
als uw chef in zekeren zin wel willen veroor-
looven te doen wat ik als myn plicht bèschouw.
Ik leg u niets In den weg, ma-ar wil van myn
kant niet gehinderd worden.
En ik, verklaarde hij, ik ben geen machine,
waarmede men doet wat men wil. Goeden
dag, commissaris.
Met deze woorden verliet hy 't bureau.
Wil hy zich verder compromitteeren,
bromde Bolzmann, dan moet hü 't zelf maar
GOEDE GEBRUIKTE KLEEREN HEB
BEN WIJ STEEDS ZEER NOODIG.
NIEUWE GROENMARKT No. 22
OF TELEFOON 1101#
soms verbaasd over de onkunde, die er op dit
gebied nog bestaat, zelfs onder meer of minder
belezen tuinbouwers en liefhebbers.
Zoo zag ik iemand, die hét toch wel beter
weten kon, met Bordeauxsehe pap ook meteen
maar spuiten tegen rupsen in een haag. D®
Bordeausche pap en andere koper bevattend
spuitmiddelen alleen effect hebben tegen zwam*
men en dan nog maar alleentegen de 7,&A'
valsche- meeldauwzw.ammen,' moest toch 8's
bekend kunnen worden aangenomen. Het aan*
tal bestrijdingsmiddelen mag dan in den tuin*
bouw tamelijk groot zijn, het aantal groep®0
van bestrijdingsmiddelen is zeer klein. Wij heb
ben n.l. middelen tegen echte meeldauwzwarü'
men (echte meeldauw in aardbeiden, rozen, ap'
pelen etc.), waarvan zwavel meestal het hoofd'
bestanddeel uitmaakt. Verder de middelen t®"
gen de zij.n. valsche meeldauwzwammen en a°'
dere zwammen van een gelijk karakter (aard'
appelziekte, uienmeeldauw, koolmeeldauw et®"
verder vlekkenziekten in selderij b.v.), waarvan
koper het hoofdbestanddeel is. Tegen de insec*
ten hebben wij heel andere middelen, waarvan
de groepeering minder eenvoudig is, omdat v'U
nog onderscheid maken in maaggiften, zenuW-
giften, ademhalinigsgiften, contactgiften etc.
maaggiften bestaan veelal uit een voor de men
schen giftige stof als arsenicum in verschillen*
de vormen. De ademhalingsgiften bevatten veel
al nicotine, dei-ris of Pyrethrum en verder i®*
sectenpoeders. De contact-giften zijn veelal bil
lende stoffen, die op de huid inwerken. Een
van de bekendste is wel de vruchtboom-carbo-j
lineum, dat slechts als gietmiddel tegen so»*
mige maden wordt gebruikt en verder op blad-
looze boomen in den winter.
Ook zeep is min of meer zulk een stof en
daarom komt het ook in vele insectenbestril"
dingsmiddelen voor. Vele van die middel®
hebben namelijk een gecombineerde werking'
zoodat ze meteen verschillende soorten insect®0
dooden.
Nu zal het duidelijk zijn, dat men zuigend
dieren niet kan bestrijden met een maagguc'
omdat die alleen werken, als ze in de maa»
terecht komen. Alleen rupsen en kevers, dl
stukken uit het blad vreten b.v. kunnen daar
mede bestreden worden. Luizen zuigen
plantensappen en vreten geen blad. Hetzelfd
geldt voor wantsen, thrips en spint.
Wie met deze korte en zeer onvolledige hand
leiding nog niet klaar is, kan altijd schrifte
lijke inlichtingen vragen bij ondergeteekende.
De ambtenaar bij den
Plantenziektenkundigen dienst
IJMUIDEN, 22 Juni. Visch. Snoekbaars 40-'
44, Baars 21, Paling 6270, Tong 1.80, alles P®1
kg.
weten. Trouwens, een lesje zal hem geen kwaad
doen. Wat Hempel in deze zaak onvermydelijK
te wachten staat, zal hem misschien er toe
brengen voortaan 'n beetje minder trotsch
aanmatigend op te treden.
's Namiddags van dienzelfden dag was de
vrouw van majoor Grauenstein alleen thua
De werkvrouw was juist weggegaan en Walter s
oppasser poetste op de binnenplaats het paarde-
tuig van zijn meester.
De woning der Grauensteins had maar een
verdieping; de voorgevel was door een tuintje
van de straat gescheiden. Gelykvloers twee
kamers en de keuken; boven drie kamers van
welke er twee werden verhuurd. De derde werd
door Walter gebruikt, terwyl de ouders beneden
woonden.
•De vrouw van den majoor was bezig hand
schoenen voor haar zoon te wasschen. zy deed
dat altijd zelf, overtuigd dat niemand beter dan
zy de kunst verstond, het zeemleder zacht
soepel te houden. (Wordt vervolgd'
Ofu ue^t/i^otuSenJsJt. bid
