De rantsoeneering van ons land
Distributie van boter,
oliën en vetten
Radiodistributie
Vertrek van Z.H. Exc.
Mgr. P. Giobbe
OPRECHTE VADERLANDSLIEFDE
Koopvaardijschepen als prijs
naar Duitsehe havens
Nieuwe luchtaanvallen op de
Britsche vloot
Het apparaat: Centrale
Distributiedienst
Nieuwe Nederlandsche
Bisschop
Churchill en de Koning
aan gevaar ontsnapt
WL
Z.H. Exc. E. van de Weyer
Ord. Carm.
Voorloopige regeling gaat
reeds 15 Juli in
Voorloopige regeling Voor
centrales
Christus weent over zijn vaderstad
Duitsch legerhericht
L UCHTAANVALLEN
VOORTGEZET
Italiaansch legerhericht
Britsch dorp in Oost-Afrika
bezet
KAAN'S BESTE WOL
KAAN - Gen. Cronjéstr. 129
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZONDAG 14 JULI 1940 - OCHTENDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling)voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27V2 ct. per week.
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22493
Vetdistributie was wekenlang in
alle stilte voorbereid
De leiding
Roemeensch-Turksche handels
besprekingen afgebroken
Roemenië stuurt deel van
troepen naar huis
Zij werden door een Duitschen
bomaanval verrast
Het jrontbericht
De „Washington" is in
New-York aangekomen
Met CENTRALE RADIO,
Neemt men geen risico,
t. a. v. lampenbreuk enz.
STORINGVRIJE ONTVANGST en MEER
CENTRALE RADIO ONTVANGST
HAARLEM Telef. lOOio
De Zondag
Voorziet U nog heden van
voor Uw zelf te breien kleedingstukken
Keus uit 1001 tinten
DIT NUMMEÏ? BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
r
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
(Van onzen Haa-gschen redacteur)
Een uiterst scherp gerationali
seerd bedrijf, waarin 200 man zorg
draagt, dat een bevolking van
8.200.000 menschen dagelijks de
Vastgestelde rantsoenen krijgt, dat
is de Centrale Distributiedienst te
Den Haag. Het strekt zijn arbeid
uit over 500 bijkantoren in den
lande en heeft de geheele voorzie
ning der gerantsoeneerde artikelen
Vast in zijn hand.
Ons distributie-apparaat is een schepping,
Öie reeds lang voor den oorlog door het departe
ment van Economische Zaken was voorbereid:
het was georganiseerd volgens vaste lijnen en
c'oor menschen, die ervaringen hadden opge
daan in een vroegere periode. Vandaar dat het
thans boven alle kinderziekten is uitgegroeid
mi als een stevige instelling werkt tot tevreden
heid van eigen leiders en bezettende macht
aMus vertelde de Regeerings commissaris Groe-
öeveld-Meijer.
De enorme voordeelen van de tijdige voorbe-
*hiding lieten zich terstond bij het uitbreken van
den oorlog in 1939 gevoelen, men was gereed en
hon al spoedig de distributie van suiker ter
hand nemen. Alhoewel na eenige maanden deze
distributie niet meer strikt noodzakelijk scheen,
hebben de leiders deze toch niet opgegeven, om
dat het wijs leek, de organisatie tot iedere even
tualiteit bereid te houden. En toen dan ook op
®n na 10 Mei de plotselinge gebeurtenissen groo
tje veranderingen met zich brachten, was Econ.
2aken gereed: het personeel stond klaar, de
Bebouwen waren gehuurd en geïnstalleerd en
de kaartsystemen en registraties waren af. Ne
derland was Economisch paraat.
Onverwachte gebeurtenissen, als het bombar
dement van Rotterdam en de verwoesting van
Ahdere steden, stelden den dienst voor verras
singen, maar niet voor onoplosbare moeilijkhe
den. Toen duizenden inwoners van Rotterdam na
den oorlog hun stamkaarten misten, toen alle
broodkaarten, die nog niet waren uitgereikt,
vernietigd waren, heeft de Centrale Distributie-,
dienst alle kaarten ongeldig doen verklaren en
hieuwe kaarten uitgereikt: in één week tijd was
de zaak weer gezond; er werd in 2 maal 24 uur
TT ton drukwerk gemaakt en bezorgd. Geheel
m gedeeltelijk dezelfde maatregelen moest men
weffen in Middelburg, Scherpenzeel, Alblasser-
dam en 20 andere gemeenten.
Enkele burgemeesters hadden, bij gebrek
aan contact met Den Haag, zelfstandig
distributie ingevoerd op de broodkaarten;
zoo kwam het dat de eerste 16 bonnen bij
het begin der algemeene brooddistributie on
geldig moesten worden verklaard. In één ge
meente had de overheid op bon 3 beschikbaar
Besteld een doos schoensmeer. Elders waren
distributiekaarten nagemaakt volgens het
model der algemeene kaarten.
Met bijzondere voldoening heeft de Distribu-
P^dienst geconstateerd, dat in moeilijke dagen
'®der op zijn post is gebleven niet vreezend dag
eh nacht door te werken tot welzijn van het
al8emeen.
Daar zijn nog andere onverwachte gebeurte-
fjifsen, die den arbeid moeilijk maken. Zoo ge
beurde het voor enkele dagen terug, dat bij een
b°hiinslag te Barnevcld, plotseling' 2 wagons der
jjhoorwegen spoorloos werden. In deze wagons
^vonden zich enkele miüioenen broodbonnen,
bie op weg waren naar het Centraal Distribu
tiekantoor. Nieuw ingrijpen was noodzakelijk,
bpdat de detaillisten toch de hun toegewezen
hoeveelheden tijdig ontvingen.
...In het voormalige woonhuis van den pause
den Internuntius aan het Bezuidenhout te
°en Haag bevindt zich het secretariaat van den
distributiedienst met aan het hoofd den heer de
I 0o- Van hier uit worden de instructies aan de
£>kale distributiekantoren en aan de agent-
gappen gegeven. Hier ook worden de nieuwe
distributies voorbereid en uitgewerkt. Sinds we-
Ben b.v. heeft men de rantsoeneering van vet en
oter, weike heden is bekend gemaakt, in de
Bi'ootste geheimhouding klaar gemaakt. De mo-
de"en der kaarten zijn ontworpen, de categorie-
h der verbruikers vastgesteld, de klassen der
''stribueerende middenstanders uitgerekend,
j ports heeft men besprekingen gevoerd met de
."iders der distributie-kantoren in groote en
ioine steden om Maandag 15 Juli de zaak vast
handen te hebben zóó dat iedere Nederlan
der
gelijk gerechtigd zijn aandeel krijgt, dat de
under bedeelde ook de juiste bescherming van
e overheid ontvangt. Dank zij de groote terug-
t.°Udendheid van alle hoogere en lagere instan-
trh' ^'e hiermede waren gemoeid, kan deze dis-
v 'butie van vet wederom zonder paniek, rustig
brioopen. Nu krijgt ook ieder het zijne en nie-
^hd heeft te klagen, dat hij tekort komt.
.Het publiek reageert ook inderdaad gewillig
hniet discipline. Immers, wanneer een nieuw
'kei wordt gedistribueerd, bestaat er groot
bnVaar' dat 'ecier hen eersten dag den besten zijn
Jjhhen gaat inwisselen. Er ontstaat op die
ahier bij de handelaren een plotselinge en
°rgroote vraag, waaraan slechts gedeeltelijk
b worden voldaan.
.wanneer daarentegen ieder doet zooals hij ge-
on was te doen, gewoon koopen en niet teveel
bc, eer>s, dan kan de aanvoer ook regelmatig ge
bieden en de aflevering eveneens.
De oproep, welke onlangs tot het publiek
J^ord gericht, om niet alle koffie en thee-
bonnen tegelijk in te wisselen, heeft tot ge-
7% gehad, dat na een week pas de helft
bcr bonnen was ingewisseld. Dat is orde en
"cht, dat maakt het leven rustig.
^stratie van den middenstand. Want in het
hige systeem heeft men de vrijheid zooveel
;i®Ai de hoofdleiding berust ook de heele re-
bgelijk trachten te handhaven. We hebben hier
Vo°rbeeld van een geleide economie, waarbij
widividueele vrijheid hoegenaamd niet wordt
bgetast.
mmers iedere detaillist wordt in staat ge
b mee te doen aan de verkoop van distri
butie-artikelen. Als voorbeeld willen wij aan
halen, dat in totaal 50.000 a 60.000 detaillisten
zijn ingeschreven, nadat zij zelf te kennen had
den gegeven met de distributie mede te willen
doen. Daarbij zijn zelfs de kleinste midden
standers niet uitgeschakeld, want uit de sta
tistieken blijkt., dat er onder hen zijn, die van
één tot negen bonnen van een bepaald artikel
inwisselen. Gelukkig bedraagt hun aantal
slecht 160 over geheel het land, maar het feit,
dat zij niet worden uitgeschakeld, toont eens
te meer hoe de rechten van ieder worden ge
ëerbiedigd.
Het aantal van hen, die 200 bonnen of meer
inleveren bedraagt 11673. Naast deze detaillisten
moeten ook de hotels, café's, restaurants en can-
tines worden bediend, 20.400 in getal. Voor hen
is een bijzonder scherpe controle noodig, om
dat de cijfers over het verbruik niet met zoo
groote nauwkeurigheid zijn vast te stellen.
Het secretariaat heeft een enorme correspon
dentie af te werken: dit geschiedt op zeer mo
derne manier. Ieder der ingeschreven detaillis
ten heeft een codenummer voor zijn correspon
dentie, zoodat men niet vastloopt ten gevolge van
het feit, dat een kleine onontwikkelde midden
stander zijn naam, adres of dergelijke dingen
vergeet te vermelden. De vragen, die worden
voorgelegd aan de detaillisten zijn ook altijd zeer
concreet. Gemiddeld per dag ontvangt het se
cretariaat 20.000 brieven, die in 27 tot 30 post
zakken worden aangevoerd; per dag gaan uit
ongeveer 35.000 brieven.
(Zie vervolg pag. 2)
Dezer dagen is op het Provincia-
laat van Onze Lieve Vrouw van
den Berg Carmel te Merkelbeek
(L.de blijde tijding ontvangen,
dat Mgr. Eliseus van de Weyer,
Administrator Apostolicus van de
Prelazie van Paracatü, bij decreet
van de Congregatie benoemd is tot
titulair bisschop van Gorita, suffra
gaan van Carthago.
(Zie ook elders in dit blad)
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Landbouw
en Visscherij, maakt bekend, dat het nood
zakelijk is gebleken over te gaan tot de
distributie van margarine, spijsvetten,
spijsoliën en boter, met uitzondering van
schapen- en geitenboter. Voorafgaand aan
de definitieve regeling zal van 15 tot en
met 28 Juli a„s. een voorloopige distri
butie plaats vinden. Gedurende deze twee
weken zullen de met „67" en „68" genum
merde bonnen van het algemeen distri-
butiebonboekje elk recht geven op het
koopen van 250 gram boter of margarine
of vet, naar keuze van den kooper.
Het koopen van spijsoliën voor consumptie-
doeleinden zaï gedurende deze twee weken
verboden zijn. Bovendien zal met ingang van
15 Juli af geen room, op welke wijze ook ver
vaardigd en voor welke doeleinden ook be
stemd, mogen worden betrokken, tenzij op
doktersattest, waarvoor nog een nadere rege
ling zal volgen.
Personen, die in aanmerking komen voor
zoogenaamde volksmargarine en volksvet, het
welk verstrekt wordt door het departement van
Sociale Zaken, zullen dit op de gewone wijze
kunnen blijven betrekken. Zij behooren daar
toe evenwel eerst een met de te verstrekken
hoeveelheid volksmargarine of volksvet overeen
komend aantal bonnen van de algemeene dis
tri-, butiebon boekjes in te leveren bij de instan
tie, welke de gebruikelijke bonnen ter verkrij
ging van vlksmargarine of volksvet verstrekt.
De detaillisten, die gedurende het tijdvak
van 15 tot en met 28 Juli a.s. boter, marga
rine of vet verkoopen of afleveren, dienen de
bij hen ingeleverde bonnen te plakken op op-
plakvellen, welke verkrijgbaar zijn bij de plaat
selijke distributiediensten. Op een oipplakvel
mogen slechts bonnen, die alle hetzelfde num
mer dragen worden geplakt. Gedurende de
week van 15 tot en met 21 Juli zijn de detail
listen vrij in den aankoop van boter, marga
rine en vet. Te beginnen met de tweede week,
dus met ingang van Maandag 22 Juli a.s., zul
len de detaillisten echter uitsluitend hun voor
raad kunnen aanvullen met toewijzingen, welke
zij tegen inlevering van de door hen ingeno
men bonnen bij de plaatselijke distributiedien
sten kunnen verkrijgen. Deze inlevering kan
geschieden op de voor hen vastgestelde inle-
veringsdagen, welke zullen vallen in het tijd
vak van 15 Juli tot en met 5 Augustus as.
Iedere detaillist, wiens codenummer begint met
een 1, kan eiken Maandag bonnen inleveren,
iedere detaillist, wiens codenummer met 2 be
gint eiken Dinsdag enz.
De distributiediensten reiken op grond van
het aantal ingeleverde bonnen aan de detail
listen een aantal toewijzingen uit (in coupures
van 2'A, 100, 25 en 100 kilogram) voor een
overeenkomstige hoeveelheid boter, margarine
en vet, in verhouding naar keuze van den aan
vrager. Aan den detaillist is de verplichting
opgelegd op de achterzijde van de toewijzing
terstond zijn naam en volledig adres als „koo
per" in te vullen. Eerst daarna zal hij de toe
wijzing kunnen gebruiken voor het bestellen
van een nieuwen voorraad bij grossier of fa
brikant. De detaillist is verplicht de hoeveel
heid boter, margarine en vet te bewaren op
het adres, dat hij zelf op de toewijzing heeft
ingevuld. De opgeslagen hoeveelheden mogen
dit adres slechts verlaten in geval van recht-
streeksche aflevering aan den consument. Ver
voer naar een andere opslagplaats is dus, be
houdens toestemming van het Centraal Dis
tributiekantoor, niet toegestaan.
(Zie vervolg pagina 2)
In het Zaterdag verschenen Verordenings
blad is opgenomen een Verordening van den
Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied betreffende de voorloopige
regeling der radio-distributie.
Hierin wordt het volgende bepaald:
Voor elke in het bezette Nederlandsche gebied
werkzame radiodistributiecentrale moetbinnen
zeven dagen na het in werking treden van deze
verordening aan den Radioraad een leider wor
den aangewezen, die voor de keuze der pro
gramma's en de technische verzorging van de
uitzendingen verantwoordelijk is.
Een mogelijke wijziging in den persoon van
den leider moet aan den Radioraad binnen 48
uur worden medegedeeld.
1. De in het bezette Nederlandsche gebied
werkzame radioaistributiecentrales mogen uit
sluitend uitzenden:
a. uitzendingen, waarvan de ontvangst over
eenkomstig de bepalingen van de veroidening
no. 35/1940 van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied toegestaan is.
b. Gramofoonplaten, die door den Radioraad
toegestaan zijn.
c. Marktberichten of aankondigingen van
luchtbeschermingsmaatregelen, voor zoover deze
voor de aangesloten abonné's van belang zijn.
2. De leider van een radiodistributiecentrale,
die het verbod van alinea 1 opzettelijk over
treedt wordt gestraft met een gevangenisstraf
van ten hoogste twee jaren en een geldboete
van ten hoogste 10.000, of met een dezer straf
fen. In bijzonder ernstige gevallen kan een ge
vangenisstraf van ten hoogste tien jaren en een
geldboete van ten hoogste 50.000, of een dezer
straffen worden uitgesproken.
3. De in alinea 2 genoemde strafbare han
delingen worden als misdrijf beschouwd.
Op vordering van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied, van den
Duitschen weermachtsbevelhebber in Nederland,
alsmede van hun diensten en organen, is iedere
in het bezette Nederlandsche gebied werkzame
radiodistributiecentrale verplicht om terstond,
binnen het gebied van haar concessie, eéh radio-
distributieaansluiting kosteloos tot stand te
brengen en in technisch goeden staat te houden.
Deze verordening treedt heden in werking.
BOEKAREST, 13 Juli (D.N.B.). De sinds
eenigen tijd te Boekarest gevoerde handelsbe
sprekingen met Turkije hebben zooveel moei
lijkheden ontmoet, dat zij thans moeten worden
afgebroken en de Turksche delegatie huiswaarts
is gekeerd. De moeilijkheden ontstonden vooral
uit het feit, dat Turkije nog meer petroleum
uit Roemenië wilde betrekken dan in vorige ja
ren. Het vermoeden bestond, dat deze grootere.
hoeveelheid voor het grootste deel naar Enge
land zou gaan of voor Engeland verder ver
kocht zou worden
BOEKAREST, 13 Juli. (Stefani). Een con
tingent Roemeensche officieren, onderofficie
ren en reservetroepen is met verlof gezon
den.
Roemeensche politieke kringen wijzen erop,
dat deze maatregel een aanduiding is voor
het groot vertrouwen dat Roemenië thans heeft
in de mogelijkheid dat de vrede in Zuidoost-
Europa gehandhaafd wordt, vooral dank zij den
nntstanen geest door het jongste onderhoud te
München. Dezelfde kringen voegen hieraan
toe, dat het begin der Roemeensche demobili
satie een gebaar is, waarmede Roemenië wil
bijdragen tot de vreedzame en heilzame poli
tieke ontwikkeling van de as.
STOCKHOLM, 13 Juli. (D.N.rf.). Volgens
hier uit Londen ontvangen berichten heb
ben Koning George en minister-president
Churchill de vorige week Vrijdag tengevolge
van een Duitschen luchtaanval in de streek
van Ashford in groot levensgevaar verkeerd.
Terwijl de Koning ten Zuiden van Ashford
verdedigingswerken bezichtigde, voerde
Churchill in de stad zelf besprekingen met
de bestuursautoriteiten van het district. De
aanval van de Duitsehe bombardements
vliegtuigen was gekomen als een volstrekte
verrassing, zoodat Churchill, naar de Lon-
dcnsche correspondent van Stockholms Tid-
ningen meldt, zich nog slechts in veiligheid
kon brengen door een schuilkelder in te
vluchten. De gevolgen van den Duitschen
aanval zouden aanzienlijk zijn geweest.
Om het Britsche publiek niet te verontrusten,
heeft het Londensche ministerie voor de In
lichtingen terstond de instructie uitgegeven, dat
niets gepubliceerd mocht worden over het ge
vaar waarin de Koning en de Eerste Minister
zich hadden bevonden. Koning George zou op
het open veld plat op den grond moeten hebben
gaan liggen, om niet door bomsplinters te wor
den getroffen. Bij deze gebeurtenis wordt met
bijzondere scherpte gewaakt voor discretie, aan
gezien in dit geval een schrikwekkend falen
van de Britsche luchtafweer zou zijn gebleken.
Desondanks was het verhaal van de gebeurtenis
met verbazingwekkende snelheid verbreid onder
de bevolking in Zuidoost Engeland, waardoor de
algemeene paniekstemming nog vergroot is.
In verband met het vertrek van het
corps diplomatique uit- Den Haag vernemen
wij. dat Z. H. Exc. mgr. Paolo Giobbe, Pau
selijk Internuntius te Den Haag, zal ver
trekken Donderdag 18 Juli.
Waar de verhevenste der menschen, die een
Rijk stichtte, ver uitgaande buiten alle enge
nationale grenzen en alle volken en rassen om
vattend, Zich niet heeft geschaamd te weenen
over den ondergang Zijner vaderstad, daar be
hoeven voorzeker die fiere Nederlanders zich
niet te schamen, die op dien droeven avond van
den 14den Mei, den dag der capitulatie, hun
keel voelden dichtgesnoerd en de in hun oogen
opwellende tranen niet wisten te weerhouden.
Christus weenende over Jerusalem blijft voor
ons het verheven voorbeeld van oprechte Vader
landsliefde. Hij, Die in zielegrootheid ons allen
overtreft en Die niet weende bij eigen bitter
lijden en sterven, liet Zijn gevoelens «en vrijen
loop, toen Hij de ineenstorting van Zijn Vader
land voorzag. Hoewel Christus' leer wonderbaar
algemeen is, voor alle volken bestemd en aan
aiie tijden aangepast en hoewel Zijn persoon
lijkheid zich verhief boven elk individualisme
en het enge Joodsche nationalisme tot de stra
lende hoogte van een eeuwig gangbaar toon
beeld, sloot dit Zijn bijzondere liefde tot het
engere Vaderland niet uit, noch verminderde
het Zijn bezorgdheid voor de schapen van
het Huis van Israël, waartoe Hij allereerst was
gezonden. „Hij heeft zich over Israël, zijn
dienaar, ontfermd, Zijner barmhartigheid in
dachtig."
,,De liefde tot zijn land is ieder aangeboren,"'
zong Vondel. Christus heeft ons door Zijn
voorbeeld die ingeboren liefde tot het geboorte
land gemaakt tot een heiligen plicht. Ons be
hooren tot Christus' Kerk maakt ons ook tot
oprechte leden der Nederlandsche volksgemeen
schap. Immers het Christendom wil de eigen
geaardheid van ieder volk eerbiedigen, en daar
om béteekent eenheid in geloof nog niet het
bezitten van eenzelfde nationale gezindheid. De
volkeren kunnen hun eeuwig heil zoeken en tot
het Godsrijk behooren zonder hun gezonde
nationale karaktertrekken te verloochenen of
hun rechtvaardige nationale belangen prijs te
geven. De Kerk toch is als Bruid van Christus
„circumdata varietate" met veelkleurig
heid omkleed. Christelijke broederliefde
beteekent dan ook niet Vaderlandsche stomp
zinnigheid. Wij mogen de grenspalen tusschen
land en land niet omverwerpen, maar wel is
het onze pücht over die grenzen heen elkaar
de broederhand te reiken, zonder de vlam dei
Vaderlandsliefde te dooven.
De stem van den tijd is de stem van God
Iedere tijd heeft zijn eigen nooden en zijn eigen
zorgen en het is onze plicht de stem van God
daarin te herkennen. En als onze tijd op zeer
bijzondere wijze om Vaderlandsliefde roept, dar.
moeten wij die allereerst toonen door onze
bereidvaardigheid tot helpende liefde voor onze
medeburgers, tot een grenzelooze offervaardig
heid, die tegemoet komt aan den huidigen nood
van ons volk. Dan mogen wij niet langer maai
klakkeloos voortschrijden alsof het oorlogs
geweld ons niets geleerd had op den weg
van een kapitalistisch egoïsme, maar moeten
wij onzelfzuchtig en niet gedreven door eigen
baat voortgaan fier en waardig te werken voor
de verheffing van ons volk.
Vooral de katholieke Nederlander heeft den
dankbaren pücht om door een heiügen levens
wandel voor zijn medeburgers getuigenis af te
leggen van de hooge waarde van den godsdienst
voor de zedelijke gezondheid en kracht van ons
volk. Minder dan ooit mag hij daarin thans
te kort schieten. Want wie bereid is Christus
voor dertig zilverlingen te verkoopen, zal straks
het Vaderland voor een nog geringeren prijs
versjacheren.
AÜe gepraat over Vaderlandsliefde is louter
„een rinkelend bekken, een rammelend cym-
baal" wanneer het niet begint met de zede
lijke vernieuwing van ons volk.
Dat toch op ons volk niet van toepassing zij
het woord van Christus, dat het ,,d e n t ij d
zijner ontferming niet heeft er
ken d". Gods straffende hand, die ons heeft
geslagen om onze genotzucht, ons egoïsme, ons
gebrek aan naastenliefde, onze geldzucht en
hoovaardigheid, is thans w:eer uitgestrekt om
ons te verheffen: „Mocht ook gij op
dezen dag nog erkennen wat u tot
vrede strek t".
„Laten wij, dapper als mannen, aantreden
voor ons volk en voor de stad van onzen God.
En de Heer doe dan wat goed is in Zijn oogen
(1. Kron-19.13). Werkende aan de verbetering
van onszelf, van ons gezinsleven, van ons
Vaderland, zullen wij dan tegelijkertijd krach
tig medeheipen, niet alleen aan de verheffing
van ons eigen volk, maar ook aan een nieuwe
wereld, waarin de volkeren eikaar met beter
begrip tegemoet zullen treden. Wie zijn stem
verheft voor den volkenvrede, moet allereerst
werkzaam zijn voor den vrede in den schoot
van eigen volk en moet er het zijne toe bijdra
gen om een einde te maken aan de broeder
twisten onder eigen volk. Men kan niet de
volkeren tot aan het uiteinde der aarde willen
gaan verzoenen, wanneer thuis de eigen volks-
genooten niet als broeders naast elkander
staan.
Omwille van het heil der volkerengemeen
schap geve God aan ons Vaderland, dat wij
liefhebben, de noodzakelijke eenheid in liefde
die geboren wordt uit gemeenschappelijken
nood, en aan iederen Nederlander eerlijkheid
en openheid van karakter, open als dit lani.
dat, geboren uit het water, zich uitstrekt tot
aan den einder, open voor Gods zon en Gods
regen, die op de velden de vruchten doen rijpen
voor de toekomst.
K.
BERLIJN, 13 Juli. (D.N.B.) Het op
perbevel van de Duitsehe weermacht maakt
bekend:
Sinds ge ruimen tijd ondernemen Dnit9Che
zeestrijdkrachten in overzeesrhc wateren
met succes operaties. Verscheiden koop
vaardijschepen met waardevolle ladingen,
die bij deze ondernemingen als prijs zijn
opgebracht, kwamen onze havens binnen.
Een duikboot meldt het tot zinken brengen
van 24.684 bruto registerton vijandelijke
koopvaardijscheepsruimte.
Gevechtsvliegtuigen deden weer aanvallen op
scheepsdoelen voor de Engelsche Oostkust en
in Het Kanaal alsmede op vliegvelden, haven
werken en fabrieken der bewapeningsindustrie
in Engeland en Schotland.
Het gelukte een patrouilleboot en een koop-
ROME, 13 Juli (Stefani). Het Algemeen
Hoofdkwartier der Italiaansche Weermacht
meldt:
Het vijandelijke vlooteskadcr, dat door de
Italiaansche vliegtuigen was opgespoord en
op 11 Juli den geheelen dag in gevecht was
gewikkeld, heeft zich des nachts in drie
groepen gesplitst, die alle met oostelijken
koers, maar met verschillende snelheid, hun
reis voortzetten.
Nadat gisteren in de ochtenduren als gevolg
van de actieve verkenning ter zee het contact
was hersteld, zijn de drie groepen hardnekkig
achtervolgd en gebombardeérd door de lucht
strijdkrachten, die van de bases in Zuid-Italië,
Libye en in het oostelijk deel van de Middel-
landsche Zee waren opgestegen. Uit de tot dus
ver geconstateerde resultaten van dit optreden
blijkt, dat op zijn minst twee kruisers en een
slagschip met stelligheid herhaalde malen door
bommen van zwaar kaliber zijn getroffen.
Tijdens een verkenningsoperatie boven Malta
hebben begeleidende jachtvliegtuigeh vier vij
andelijke jagers tot den strijd gedwongen, waar
van twee brandend werden neergeschoten. Alle
Italiaansche vliegtuigen zijn op hun bases te
ruggekeerd. Een Italiaansche torpedojager is
door vijandelijk geschutvuur tot zinken gebracht.
De bemanning is gered.
In Oost-Afrika werd bij Mojale een Engelsch
dorp bezet en een tegenaanval van den vijand
afgeslagen, die aanzienlijke verliezen leed.
In luchtgevechten werden in hetzelfde gebied
in totaal vier Engelsche vliegtuigen neergescho
ten. De vijand ondernam verscheidene lucht
aanvallen op Kisimaio, Giggiga en Massawa
zonder eenige schade aan te richten. Een vlieg
tuig is door Italiaansche jagers, een ander door
luchtdoelgeschut neergehaald. Alle Italiaansche
vliegtuigen keerden ongedeerd op hun bases te
rug. Een Italiaansche machine, die gisteren als
verloren gemeld werd, is op haar basis terug
gekeerd.
vaardijschip van 2.000 br. r.ton door een bom-
treffer tot zinken te brengen en vijf koopvaar
dijschepen zwaar te beschadigen.
Op het vliegveld St. Merryn werden acht
Britsche gevechtsvliegtuigen op den grond ver
nield. In Exeter werden petroleumopslagplaat-
sen, in Portland, in Newport en Dundee ha
ven- en kadewerken, in Billingham en New
castle fabrieken der bewapeningsindustrie
krachtdadig met bommen bestookt.
Britsche vliegtuigen wierpen ook in den nacht
van 12 op 13 Juli bommen in Noord-Duitsch-
land uit. Daarbij werden verscheidene huizen
vernield en eenige burgers gedood.
De op 12 Juli gemelde verliezen van den
vijand moeten met vier vliegtuigen verhoogd
worden, die des nachts door luchtdoelartillerie
werden neergeschoten.
De verhezen van den vijand bedroegen gis
teren 13 vliegtuigen, daarvan werden er vier
in luchtgevechten overdag en een door nacht
jagers neergeschoten. Vijf eigen toestellen wor
den vermist.
Het frontbericht van het D.NJB. luidt als
volgt:
De successen van de Duitsehe oorlogvoering
tegen Engeland worden van dag tot dag dui
delijker waarneembaar. Het legerbericht van
vandaag boekstaaft succesvolle operaties van
Duitsehe zeestrijdkrachten in overzeesche wa
teren en maakt melding van de aankomst in
Duitsehe havens van verscheidene prijsgemaak-
te schepen met waardevolle ladingen.
Dit beteekent niet anders dan dat sedert de
bezetting van de Noorsche kusten de blokkade-
oorlog van Engeland tegen Duitschland in hoo
ge mate ineffectief is geworden. Duitschland
heeft zich uit den „natten driehoek" bevrijd.
Eenheden van de Duitsehe marine kunnen
thans op volle zee opereeren zonder dat de En
gelsche vloot in staat is de Duitsehe handels
oorlogvoering in den Atlantischen Oceaan en
andere wateren tegen te gaan.
Ook de superioriteit van Duitschland in de
lucht komt steeds sterker naar voren. Opmer
kelijk zijn daarbij de heden geboekstaafde suc
cessen van den Duitschen afweer tegen de nach
telijke vluchten van Engelsche bombardements
vliegtuigen.
NEW YORK, 13 Juli (u.N.B.). Het Ame-
rikaansche s.s. Washington, dat kortgeleden op
instructie van het staatsdepartement zijn laat
ste reis naar Galway heeft gemaakt om Ameri-
kaansche oorlogsvluchtelingen weg te halen, is
vandaag met 1610 passagiers, onder wie zich 273
niet-Amerikanen bevonden, in New York aan
gekomen. Aan boord van de Washington bevond
zich ook de negenjarige zoon van den Engel-
schen minister voor de Inlichtingen, Duff Coo
per, die op bevel van zijn vader het einde van
den oorlog in Amerika moet afwachten.
UITGEBREIDE PROGRAMMA'S
De Zondag is zoo een gansch ande
re dag dan een „weeksche". Hij moet
dit ook zijn krachtens zijn oorsprong:
rustdag, bededag, ontspanningsdag.
Maar in sommige kringen is er een
verstarde vervelingsdag van gemaakt.
Alsof de Dag des Heeren een dag van
verlammende strakheid diende te zijn.
Deze twee begrippen dekken elkander
echter niet, maar zijn aan elkaar te
gengesteld. Want het begrip van God
is er een van heilig ontzag en Fran-
ciscaansche blijheid tevens. Een straat
op Zondagmorgen geeft een gansch
ander beeld, bij den gewonen werkdag
vergeleken. De landweg buiten heeft
als 'i ware een ander karakter gekre
gen. En de menschen? De knaap in
z'n Zondagspakje, het meisje in haar
stijf jurkje, vader en moeder op hun
„best"ze getuigen allemaal in hun
uiterlijk, dat het Zondag is. Maar het
is. of in sommige steden en dorpen,
bij sommige gedeelten der burgerij
een penseelstreek van ongenoegzaam
heid, van strakke landerigheid over
gezichten, gestalten en straten is ge
trokken. Terwijl weer in andere stre
ken en bij andere menschen een vroo-
lijke stemming heerscht welke zich
uit in de gezellige onder-onsjes na de
Hoogmis, in volksmuziek en volksver
maak des middags, terwijl de Vesper
uren vrij blijven en de avond aan ge
zin en kameraadschap wordt gegeven
Laten we het heel uitzonderlijk ka
rakter van den Zondag als rust- en
bededag hoog houden, maar daarom
juist aan dit karakter een aantrekke
lijk verblijden schenken. We moeten
van den Dag des Heeren geen dag van
verveling maken, doch hem voor ons
en de onzen doen worden en blijven
een zevende dag, waarnaar we blij
moedig uitzien tijdens den zegen van
den arbeid in de week.