Saneering van het Nederlandsche
Socialisme
Berlijn noemt de afwijzende
Britsche houding „armzalig"
FARIZEËR EN TOLLENAAR
Bloedig zeegevecht bij Kreta
vereenigde katholieke pers
AANSTELLING VAN EEN
COMMISSARIS
Defensiemaatregelen te
Singapore getroffen
Churchill is niet het
Engelsche volk"
Ciano bij den Führer
Geert ontbinding der
partijen
Fransch commandant dreigt
met represailles
Na de rede van den Führer
Tiende Zondag na Pinksteren
Italiaansche kruiser vergaan;
ernstige Britsche verliezen
ZONDAG 21 JULI 1940 - OCHTENDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE*.
NASSAULAAN 51 TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetalingjvoor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
1 3.25. Bij onze Agenten 27*4 ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 22505
Vrije ontplooiing van
gezonde krachten
Overwegingen ten opzichte
der S.D.A.P.
BEPERKT KABINET TE
TOKIO VERWACHT
De Minseito verklaart Konoje te
willen steunen
Engelsche kinderen in
Canada aangekomen
Zweden en de Volkenbond
Vlaamsche arbeidsdienst
GROOTE DEELNAME AAN
LEIPZIGER MESSE
„Een uniek aanbod"
Omkranste zetels in den
Rijksdag
Italiaanseh tegenbericht:
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
De toegestoken hand
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
De volgende officieele verklaring is Zaterdag
Op de persafdeeling van het Rijkscommissariaat
Afgelegd
Daar de in Nederland bestaande
Marxistische partijen in haar leiding
op grond van haar klassenstrijd
mentaliteit, van haar internationale
verbindingen en beïnvloeding door
onder leiding van Franschen en En-
gelschen staande internationalen, als
mede van de steeds systematisch
door haar gevoerde hetze tegen
het naburige Duitsche Rijk en het
Nationaal-Socialisme geenerlei waar
borg bieden, dat de gewenschte
Duitsch-Nederlandsche samenwer
king op de gebieden van den weder
opbouw, van de werkloosheidsbe
strijding en van de opheffing van
de sociale positie van de breede
lagen der Nederlandsche bevolking,
is een regelend ingrijpen, dat dezen
ongezonden toestand opheft, niet
langer te vermijden geweest.
De Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied heeft dan ook verordend,
dat de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
(SDAP), de Revolutionnair-Socialistische Ar
beiderspartij (RSAP) en de Communistische
Partij Nederland (CPN) onder de uitsluitende
leiding en het uitsluitend beheer van een com
missaris worden gesteld. Op dezen commissaris
gaan terstond alle rechten en volmachten van
de leiding zonder onderscheid, of het gaat over
Afzonderlijke personen of colleges van personen,
over. Hij is gerechtigd alle vereischte maatre
gelen van organisatorischen, personeelen of
financieelen aard te treffen.
Tot oommissaris met den bovenomschreven
bevoegdheidskring is Mr. Rost van Tonningen
benoemd. Hij heeft de hem overgedragen be
voegdheden Zaterdag op zich genomen.
Een van de belangrijkste taken van de
zen commissaris zal het zijn, de sociale
waarden en instellingen, die in de ver
schillende organisaties van de SDAP voor
handen zijn, voor de leden te behouden en
bovendien onder gebruikmaking van de
zich thans voordoende nieuwe mogelijk
heden nog aanzienlijk uit te breiden.
In den loop van deze inwendige sanee
ring en versterking zal aan de arbeiders
de gelegenheid worden geboden, zieh uit
eigen krachten een nieuwe leiding te geven,
welke de groote idealen en doeleinden,
van welke de pioniers van het Nederland
sche socialisme vervuld waren, welker ver
wezenlijking echter door de internationale
verwatering en rassenvreemde beïnvloeding
van de Sociaal-Democratische partijen sterk
werd benadeeld, in vollen omvang zal kun-
hen verwerkelijken. Dit saneeringsproces
moet door geschikte maatregelen van den
commissaris tegen iederen reactionnairen
aanval van buiten af beschermd worden.
Van bevoegde zijde vernemen wij bijzonder
heden omtrent de overwegingen, welke tot den
Maatregel tegen de vroegere leiding van de
s°cialistische partijen hebben gevoerd.
De internationale verbindingen, aldus onze
^gsman, van deze partijen met de internatio
nalen, waren bekend. Deze internationalen,
^elke veelal sterk onder Franschen en Engel
sen invloed hebben gestaan, waren het
Duitsche Nationaal-Socialisme vijandig gezind.
In het bijzonder echter heeft het aan
Duitsche zijde kwaad bloed gezet, dat de
Nederlandsche socialistische partijen er
hiet toe hebben kunnen besluiten deze
verbindingen met de internationalen te ver
breken of althans tijdelijk los te laten,
toen in Augustus 1939 de oorlog uitbrak.
De besprekingen met de internationalen,
Vooral de vertegenwoordiging van de
SDAP bij het congres van de SAJ te Parijs,
Waren geschikt om de Nederlanders te be
trekken in een on-neutrale, anti-Duitsche
strooming. De kritiek, welke hiertegen hier
te lande is geuit, heeft in den boezem der
SDAP geen weerklank gevonden.
Den tweede reden voor den thans genomen
maatregel is de systematische anti-Duitsche
hetze, welke in die kringen is gevoerd. Deze
"etze dateert niet van het begin van dezen
®oriog; toen is zij integendeel onder aandrang
S de Regeering verminderd. De hetze is sinds
■j|s-ren stelselmatig gevoerd. Men kan zeggen,
|.^t de betrokken partijen sinds 1933 in open-
hlke vijandschap tot Duitschland stonden.
Tb de derde plaats was de leiding der par
tijen sterk doortrokken van joodsche elementen,
die daar een veel grootere rol speelden, dan
door het percentage van de aangesloten Jood
sche arbeiders werd gerechtvaardigd.
Een en ander is reden geweest om de
partijen onder het bewind van. een com
missaris te stellen. Opgemerkt diént te
worden, dat zij niet ontbonden zijn, maar
zich mettertijd zelf een nieuwe leiding zul
len kunnen geven.
(Zie vervolg pagina 2)
TOKIO, 20 Juli (D.N.B.). De „Tokio
Nitsji Nitsji" meldt uit Singapore, dat de
Britsche autoriteiten aldaar met het oog
op mogelijke Japansche acties in het Zuid
zeegebied, welke zouden kunnen volgen op
de politieke wijziging in Japan, onmiddel
lijke verdere verdedigingsmaatregelen heb
ben genomen.
Op 17 Juli is op het particuliere vliegveld
van Singapore een vliegerschool geopend voor
de opleiding van jonge Engelschen die daar wo
nen. Bovendien hebben de Britsche autoriteiten
op 19 Juli een verordening uitgegeven, die
drastische maatregelen behelst tegen stakingen
en samenscholingen van arbeiders. Deze maat
regelen zijn naar het schijnt noodzakelijk ge
worden. zoo schrijft het Japansche blad, aan
gezien sedert maanden in Singapore steeds
nieuwe onlusten en stakingen ontstonden. In
het kustgebied ten oosten, zuiden en westen van
Singapore zijn aan de zeekust prikkeldraad- en
andere versperringen aangelegd.
TOKIO, 20 Juli (D.N.B.). Naar Domei
meldt neemt men algemeen aan, dat prins
Konoje het nieuwe kabinet zal beperken
tot zes departementen, n.l. Binnenlandfiche
Zaken, Financiën, Handel en Industrie,
Land- en Boschbouw, Opvoeding en. Justitie.
In het nieuwe kabinet zullen geen politieke
partijen vertegenwoordigd zijn.
De voorzitter van de grootste Japansche po
litieke partij', de Minseito, heeft positieve mede
werking toegezegd aan de beweging voor een
nieuwe politieke structuur, zooals die bepleit
wordt door prins Konoje, wanneer die bewe
ging geleidt wordt volgens de bepalingen van de
grondwet en in overeenstemming is met het
nieuwe partijprogram, dat vandaag officieel
door de party conventie is aangenomen.
NEW YORK, 20 Juli. (D.N.B.) In een Cana-
deesche haven zijn vandaag 851 Engelsche kin
deren aangekomen, onder wie 125 kinderen van
docenten aan de universiteit van Oxford.
STOCKHOLM, 20 Juli. (D.N.B.) Zweden heeft
zijn aandeel in de kosten van den Volkenbond
nog niet betaald, naar „Dagens Nyheter" meldt.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft
medegedeeld, dat de Zweedsche regeering in deze
kwestie een afwachtende houding zal aannemen.
BRUSSEL, 20 Juli. (D.N.B.) Met goedkeuring
der Duitsche autoriteiten is hier thans een
Vlaamsche arbeidsdienst ingevoerd voor jonge
ren en studenten tusschen 16 en 20 jaar.
ROME, 20 Juli (D.N.B.). De opperbevel
hebber van de Fransche troepen in Syrië
heeft volgens de „Messagero" verklaard, dat
het Fransche opperbevel in geval van een
herhaling van Engelsche luchtaanvallen op
Syrië strafmaatregelen zal nemen tegen de
in Aleppo ingesloten Engelsche troepen.
LEIPZIG, 20 Juli. (D.N.B.) Voorzoover tot dus
verre bekend is zullen aan de Najaarsmesse, die
van 25 tot 29 Augustus te Leipzig in 22 gebouwen
wordt gehouden, meer dan zesduizend Duitsche
firma's deelnemen. Ook het buitenland is sterk
vertegenwoordigd. Bulgarije, Estland, Finland,
Griekenland, Italië, Iran, Japan, Joego-Slavië,
Letland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen.
Zweden. Slowakije, Hongarije, Sovjet-Rusland en
net protectoraat Bohemen en Moravië sturen
collectieve staatsinzendingen. De tentoonstel
lingsruimte voor deze collectieve inzendingen
is ruim tweemaal zoo groot als tijdens de Voor-
jaarsmesse. Hieruit blijkt van welke beteekenis
de Leipziger Messe bij de reorganisatie der eco
nomische betrekkingen van alle landen van het
Europeesche vasteland is. De komende beurs zal
de grootste zijn, die ooit in of buiten Europa ge
houden is.
BERLIJN, 20 Juli. (D.NJB.) Ten aanzien
van de uit Engeland komende afwijzende
stemmen betreffende de rede van den
Führer verklaart men in bevoegde kringen
alhier, dat deze stemmen niet kunnen wor
den beschouwd als die van het volk.
De haast, waarmede in Londen - getracht
wordt te antwoorden op het beroep van den
Führer, bewijst dat het niet gaat om ant
woorden, die door verantwoordelijkheidsge
voel worden ingegeven. Deze stemmen kwa
men vooral uit de leidende Engelsche laag
Onafzienbare menschenmassa's ontvingen te Berlijn de eerste soldaten, die van
het Westfront terugkeerden. Men ziet hen hier over ,,Unter den Linden"
marcheeren
en uit de pers. Zij moeten als „armzalig"
gekenmerkt worden.
Zeer interessant zijn de berichten, die Reuter
nog gisteren uit verschillende hoofdsteden zoo
genaamd uit toonaangevende en politieke krin
gen bijeengebracht heeft. Daarin komt het voor
nemen om invloed uit te oefenen op het Engel
sche volk zoo sterk tot uitdrukking, dat men z»
terstond kan begrijpen als op bestelling gele
verd.
De Berlijnsche pers is van meening, dat
in de eerste reactie uit Engeland op de rede
van Hitier het gezonde verstand, waarop de
Führer voor het laatst een beroep deed,
ontbreekt. Een zakelijk initiatief tot het
bestudeeren van de mogelijkheden welke
door de rede geschapen zijn, kan in de
Engelsche commentaren tot dusverre niet
ontdekt worden, aldus de „Deutsche Allge-
meine Zeitung". De „Börsenzeitung" ziet in
de Engelsche commentaren een blindheid
voor den werkelijker: toestand. Wij zijn ons
er van bewust, aldus dit blad, dat deze stem
men geen officieel antwoord zijn. Doch wij
beseffen evenzeer, dat zij geïnspireerd zijn
en de opvatting van Churchül weergeven.
Churchill is niet het Engelsche volk. Tot
dat volk, dat den verderen oorlog zou heb
ben te ondergaan, heeft de Führer zich
gericht.
De „Lokalanzeiger" schrijft; „Wien de goden
willen verderven, slaan zij met blindheid. De
Engelsche pers neemt in het geheel niet de
moeite het volk uitvoerig in te lichten over de
rede van den Führer. Zij heeft de opdracht
ieder vreedzaam en positief initiatief te vernie
len. Het is precies als na 6 October."
De Berlijnsche correspondent van het „Ham
burger Fremdenblatt'dr. Halfeld, schrijft in
een beschouwing: „Buiten het Britsche rijk ont
kent vrijwel niemand, dat het uniek is, dat de
Führer een laatste beroep op het gezonde ver
stand van het Britsche volk en op de wetten
van menschelijkheid gedaan heeft, ofschoon de
militaire, politieke en economische voorwaarden
voor de laatste periode van den geweldigen
strijd in overweldigende meerderheid in het
voordeel van Duitschland zijn. Het is een voor
beeldeloos bewijs van zelfoverwinning, dat de
grootste man van deze eeuw verklaart voor het
voortzetten van den strijd geen dwingende
reden te zien.
Nog eenmaal heeft de politiek het woord.
Dit is mogelijk, doordat het oorlogsdoel van
het Groot-Duitsche rijk van den aanvang af
gelegen heeft op Europeesch terrein en door
dat de Duitsche strijd noodig is geworden
voor het terzijdeschuiven der ordening van
Versailles, maar niet voor het doen verdwij
nen van de positie van Engeland buiten
Europa. Dat alles is ten overvloede bereikt.
Als Engeland niettemin op aanwijzing van
Churchill den strijd wil voortzetten, doet het dat
met het zekere vooruitzicht, dat een verovering
van het Britsche eiland door de Duitsche wa
penen onafwendbaar gewordep is, terwijl van
een wedergeboorte van den Britschen invloed
op het continent nooit meer sprake kan zijn
Dat zijn de strategische en politieke omstan
digheden, waaronder het Duitschland van Adolf
Hitler en het Engeland van Churchill tegen
over elkaar staan. Er kan geen twijfel meer over
bestaan, dat de verschrikkingen van den eind
strijd alles te boven zullen gaan. als Engeland
niet op het laatste oogenblik er toe overgaat zijn
verderver binnen de perken te houden."
De Zweedsche pers wijst eveneens op het
belang van dit oogenblik voor de toekomst
van Europa. De ,-Stockholms Tidningen"
schrijft o.m.:
„In de handen van Groot-Brittannië ligt
thans de zware verantwoordelijkheid van de
beslissing. De waarschijnlijkheid spreekt er
voor, dat de Britsche regeering den strijd
tot het uiterste zal kiezen.'
Tijdens de bijeenkomst van den Rijksdag,
waarin de Fürer over de overwinning sprak,
waren zeven zetels met lauweren bekranst, de
zetels der afgevaardigden, die in den strijd zijn
gevallen. Een hunner is in den Poolschen veld
tocht gesneuveld, de anderen zijn in het Wes
ten gevallen.
Voor het eerst waren ook de tot het Duitsche
Rijk teruggekeerde Oostelijke gebieden verte
genwoordigd. De Rijksdag telt thans 873 leden.
Een der meest kenmerkende verschijnselen van
dezen dynamischen tijd, waarin onder bloed
en tranen zich in denken en handelen van
individuën en volkeren een omwenteling vol
trekt, waarvan de oorlog slechts een begelei
dende gebeurtenis is, is een toenemende be
wondering voor de meer actieve deugden. Groot
heid van volk en ras, koortsachtige scheppings
drang, heldenmoed en ridderlijke dapperheid
zijn begrippen, die spreken tot de jeugd van
dezen tijd, terwijl de meer passieve deug
den als goedheid, bescheidenheid en barmhar
tigheid hen maar matig kunnen bekoren. Be
grijpelijk als reactie op een tot humaniteit ver
waterde Christelijke naastenliefde, die het laag-
tepunt bereikte in de stichting van honden-
kerkhoven, brengt dit streven naar durf en
temperament, naar krachtiger waarden, het ge
vaar met zich mede, dat kracht overslaat in
geweld en dapperheid en heldenmoed ontaar
den in felheid, dwarsheid en verzet. Iedere
deugd draagt in zich de kiem voor een ondeugd
en zoo zien we dat de gevoelstoon van het hui
dige Europa hard is geworden en meedoogen-
loos. Daartegen is het noodzakelijk een pleidooi
te houden voor de hooge waarden der passieve
deugden van bescheidenheid en nederigheid,
goedheid en barmhartigheid. Zielegrootheid
kenmerkt zich niet door het bezit van bepaalde
deugden, maar door de harmonie der deugden,
door strijdbaarheid, gepaard aan geduld, door
sterkte, die de zwakken beschermt, door een
heldenmoed, die in barmhartigheid en goedheid
zijn triomfen viert.
Voor dezen op geweld en kracht ingestelde
tijd moet het gebed van dezen Zondag als 'een
raadsel klinken: „God, die Uw almacnt
net meest toont door te sparen en
U te ontfermen, vermenigvuldig over ons
Uw barmhartigheid".
Naar het voorbeeld van haar God-mensche-
lijken stichter, bij Wien in een verheven syn
these barmhartigheid en rechtvaardigheid el
kander hebben omhelsd, bezit het Christendom
het geheim van de harmonie der excessen. Te
genover den huidigen geest van hoogmoed en
zelfingenomenheid waarschuwt de Kerk in het
Evangelie: ,,Wie zich verheft zal verne
derd, doch wie zich vernedert zal ver
heven worde n."
Van St. Augustinus is de uitspraak, dat aan
God nederigheid over begane zonden meer be
haagt, dan hoogmoed over onze goede daden.
En zeker past het onzen tijd allerminst hoog
moedig te zijn, van welken Paus Pius XI ver
klaarde, dat er misschien geen tijd is geweest
sinds den zondvloed, waarin de moreele nood
zoo groot was.
Nederigheid vereischt een juiste zelfkennis
en een diep bewustzijn van onze verhouding
tot God, dat ons ook bij onze beste daden over
tuigd doet blijven: „Wij zijn slechts onnutte
dienstknechten." Scherp hekelt Christus de zelf
ingenomenheid in de parabel van Farizeër en
tollenaar: de Farizeër als vertegenwoordiger
van officieele deugd en heiligheid en de tolle
naar, de door 't officieele Jodendom geschuwde
zondaar.
Gods gedachten zijn verre verheven bo
ven onze gedachten. De Farizeër waagde het te
bidden: „Ik dank U dat ik niet ben gelijk an
dere menschen: roovers, onrechtvaardige!!,
echtbrekers of ook als deze tollenaar. Maar
Christus was de vriend van tollenaars en zon
daars en een roover ging als eerste binnen in
Zijn Rijk, krachtens Christus' stervensbelofte:
„Heden nog zult gij met Mij zijn in het Para
dijs". En niet St. Petrus, het eerste opperhoofd
der H. Kerk, bleef Christus trouw tot in Zijn
kruisdood, doch een openbare zondares. God
alleen këht het hart en weet wat iedereen
waard is. En het zal tot de merkwaardige ver
rassingen van het laatste oordeel behooren, te
zien hoe menschen, waarop wij met verachting
neerzagen, zondaars en publieke wouwen, ons
zullen voorgaan in het hemelrijk, misschien
niet omdat zij meer goed hebben gedaan dan
wij, maar omdat zij met minder talenten wa
ren begiftigd en omdat hun zondigheid zoo ge
makkelijk verklaarbaar werd uit opvoeding,
milieu en omgeving, terwijl wij met overvloedi
ger genade, grooter kennis en dieper inzicht
zoo weinig goeds tot stand bracht. Deze verge
lijking zal misschien velen ergeren en hun stui
tend toeschijnen, maar moeten zij zich dan ook
niet ergeren over Christus' houding tegenover
de zondaars?
Newman, een der hoogstaande figuren der
Kerk, werd door diezelfde gedachte getroffen,
toen men hem met verachting wees, op iemand,
die zich op ergerlijke wijze aan dronkenschap
had overgegeven. Zijn antwoordt teekënt zijn
nederigheid: „Zoo zou ook Newman zijn zon
der Gods genade".
Een juiste nederigheid zal in ons ook die ge
lijkmoedigheid aankweeken tegenover de moei
lijkheden, die ons omringen en ons vertrouwen
vergrooten in Gods genade, die juist in het
zwakke het meest tot haar recht komt. „Dit
alles bewerkt één en dezelfde Geest, die ieder
toedeelt, zooals 't hem goeddunkt." (Epistel).
In dezen geest krijgt ook het Graduale
van dezen Zondag voor ons dieperen zin: „Van
Uw aanschijn ga mijn oordeel uit; dat Uw oogen
zien wat recht is". In ootmoed ons nederbui-
gende voor God, mogen wij ook rekenen op
Zijn bescherming en hulp en mogen wij met bly
vertrouwen telkens opnieuw herhalen: „Be
waar mij, Heer, als den appel vanUw
oog en beschut mij onder de scha
duw Uwer vleugelen.
K.
ERGENS IN ITALIë, 20 Juli
(Stefani). Legerbericht nr. 41 van
het Italiaansche hoofdkwartier luidt
als volgt:
Bij het eiland Kandia (Kreta) is
gisteren bij het aanbreken van den
dag een gevecht van drie uur ge
leverd tusschen onze lichte kruisers
„Giovanni dalle Bande Nere" en
„Bartolomeo Colleoni", groot 5000
ton, en een Engelsche formatie, be
staande uit twee kruisers van 7000
ton van het type Sydney, benevens
vier torpedobootjagers. Ondanks het
duidelijke overwicht van de vijande
lijke strijdkrachten bonden onze
kruisers den strijd aan, waarbij zij
den vijand ernstige verliezen toe
brachten. De kruiser „Bartolomeo
Colleoni" werd op een vitaal punt
getroffen en tot bewegingloosheid
gedoemd. Hij ging dapper strijdende
ten onder. Men gelooft, dat een deel
der bemanning gered is.
Onze bombardementsformaties hebben de
vijandelijke vlootstrijdkraehten aangevallen
en herhaaldelijk met bommen bestookt,
waarbij de kruisers herhaaldelijk getroffen
werden. Een vijandelijk schip vloog m brand
BERLIJN, 20 Juli. (D.N.B.) Officieel wordt
medegedeeld, dat de Führer hedenochtend
in aanwezigheid van den. rijksminister van
Buitenlandsche Zaken den Italiaanschen
minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
Ciano, heeft ontvangen voor een langdurig
onderhoud. De Italiaansche ambassadeur te
Berlijn, Dino Alfieri, de chef van de „Pra-
sidialkanzlei" staatsminister dr. Meissner,
en de Duitsche ambassadeur in Rome, von
Mackensen, waren by de bespreking aan
wezig.
Verder wordt bericht, dat de plaatsvervanger
van den Führer, Rudolf Hess, hedenochtend
eveneens graaf Ciano heeft ontvangen, die in
gezelschap was van den ambassadeur Dino
Alfieri.
en zonk. Al onze vliegtuigen keerden naar
hun basis terug.
Verder bericht DNB uit Milaan dat de be
manning van het Italiaansche motorschip
„Romolo", groot 9870 ton, het schip op 10 Juli
zelf tot zinken heeft gebracht om het niet in
Engelsche handen te laten vallen. Het schip be
hoorde toe aan de Lloyd Triestino en was on
derweg van Australië naar Japan.
Tenslotte wordt uit Rome gemeld dat
berichten over een as. terugtrekking der
Italiaansche troepen uit China van bevoeg
de Italiaansche zijde worden tegengesproken.
O O
Het gebaar in alle oprechtheid ge
maakt van de zijn tegenstander toe
gereikte, hand ter verzoening treft
altijd het gemoed. In ons dagelijksch
leven moeten we dit roeten 'te waar-
deeren en te verstaan. Wanneer er
vijandschap is dan moet men zich
zelf overwinnen door den ander de
hand ter verzoening te reiken en een
toegestoken hand nooit te weigeren.
Indien er ook maar de kleinste mo
gelijkheid is om tot een vergelijk te
komen dienen we die mogelijkheid
ten volle te benutten. „Laat uw offer
daar voor het altaar en ga u eerst met
uw broeder verzoenen," leert ons God.
Het is een dwaasheid in dit gebaar een
teéken van zwakheid of zich-zelf-ver-
kleinen te zien. Geen mensch is groo
ter en heldhaftiger dan degeen,' die
zich zelf, zijn haat, zijn wrok, zijn on
recht, zijn leed weet te overwinnen
om aan zich zelf en zijn omgeving
den zin des vredes te geven. Slechts
zij die waarachtig groot zijn van ka
rakter vermogen het. Laat ons dan
alleen groot wezen waarin de kleinste
groot kan zijn: het elkaar de hand ter
verbroedering reikenen die aan
nemen. Er kunnen vele moeilijkheden
daarbij rijzen, er zullen vele gemoeds
overwegingen 't zwijgen dienen te wor
den opgelegd. Doch is de uitkomst dit
alles niet waard? We moeten positieve
Christenen zijn óók in dien zin, dat
we weten te vergeven en te vergeten
en de hand der verzoening als een
waardevol levenssymbool metterdaad
hoogschatten.
