Oostzeestaten roepen zich tot Sovjet-republieken uit Vanavond rede van Halifax Rotterdammertj es op vacantie in Salzkammergut Londen weet van geen toegeven Parlementen zoeken om vergaderen gelijktijdig en ver- aansluiting bij Sovjet-Unie WANDGEDIERTE Rijkscommissaris doet hen uitgeleide Achthonderd kinderen in den eersten trein Verduistering Weer bomaanvallen op Engeland Groeiende vredeswil? SINT PETRUS" NIEUW ROOD DE BIJEENKOMST VAN DE SEJM KINADRUPPELS Politieke slag tusschen drie Britsche stroomingen VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS N.V. VERZEKERING MAATSCHAPPIJ MAANDAG 22 JULI 1940 AVONDBLAD Levensverzekering - Stadieverzekering Lijfrente Collectieve Pensioenverzekering DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM Beurs te Antwerpen heden heropend Zal Engeland den oorlog voortzetten 64STE JAARGANG No. 22506 Fa. H. v. LOON - Tel. 23037 I Nieuwe vereenigingen en partijen in België verboden DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN Italiaansch legerbericht: TORPEDOFABRIEK OP MALTA BESTOOKT AMBULANCE KEERT UIT FINLAND TERUG Bemanning van de „Bernisse" de terugreis op Duitsch legerbericht: Zaterdag gingen 22 Britsche vliegtuigen verloren CONFERENTIE TE HAVANNA GEOPEND De kwestie van mandaten over vreemde bezittingen De souvereiniteit van Fransche bezittingen Romeinen genieten van het maanlicht Dr. H. NANNING'» Roosevelt naar Hydepark Een antwoord per B. B. C. 99 MALIEBAAN 50 UTRECHT HAARLEMSCHE 35- Bessen-aperitief Af fl. 2.85 p. literflesch^^) (j KAUNAS, 22 Juli (DNB). In de drie Baltische landen, Litauen, Estland en Letland zijn Zondag op hetzelfde tijdstip de nieuw gekozen volksver tegenwoordigingen bijeen gekomen om beslissende maatregelen voor hun lan den te treffen. In Litauen en Letland hebben de parlementen besloten, dat deze lan den zichzelf uitroepen tot Sovjet-republieken, en om aansluiting bij de Sovjet- Unie verzoeken. In de Kamer van Estland werd eenzelfde voorstel op de agenda ge plaatst, en is een commissie uit het parlement benoemd om dit verder te bestudeeren. In verband met deze besluiten wordt uit Moskou gemeld, dat de Opperste Sovjet der Sovjet-Unie, die formeel over het opnemen der drie Oostzeestaten als bondsrepublieken in het verband der Sovjet-Unie te be slissen heeft, een dezer dagen te Moskou bijeen zal worden geroepen. Te Kaunas is de vergadering van het nieuwe Litausche parlement Zondagmiddag om 12 uur in het staatstheater geopend. Aanwezig hierbij waren de leden der regee ring, hooge vertegenwoordigers van de. Sovjet-Unie met den plaatsvervangenden volkscommissaris van Buitenlandsche Za ken, Dekanosof, aan het hoofd, het diplo matieke corps en talrijke geivoodigden. In een rede, welke een uur duurde heeft mi nister-president Paleckis, die tevens de functie van staatspresident uitoefent ,een .terugblik gegeven op de afgeloopen 20 jaar, .waarin Litauen onafhankelijk is geweest. In aansluiting hierop ontwierp hij een beeld van de activiteit der nieuwe regeering. Met het vroegere regiem rekende hij af in scherpe bewoordingen en hij wees op de noodzakelijkheid een nieuwe grondwet aan te nemen en wel de democratische grond wet van de Sovjet-Unie» De plaatsvervangende minister-president, minister van Buitenlandsche Zaken Kreve- Mickevicius, verklaarde, dat de regeering aftrad. De Sejm sprak daarop echter in de regeering haar vertrouwen ut en verzocht haar in func tie te blijven, totdat op grond van de nieuwe wetgeving een nieuwe regeering zal zijn ge vormd. Nadat de formaliteiten waren vervuld werd de agenda opgesteld. Hierop werden de volgende punten geplaatst: le. Het aannemen van een nieuwe grondwet. 2e. Het toetreden tot de Sovjet-Unie. 3e. De regeling van het agrarische vraagstuk. 4e. De onteigening van groote banken en fa brieken. Nadat deze agenda was aangenomen werd de vergadering verdaagd voor een rustpoos. Dagelijks zullen twee vergaderingen worden ge houden, een des ochtends en een des middags. Nadat de vergadering van de Sejm weer was geopend heeft de minister van Binnen- landsche Zaken, Gidvila, een uitvoerige ver klaring afgelegd. Hierbij is Litauen uitge roepen tot socialistische radenrepubliek en is de Sovjet-grondwet onmiddellijk inge voerd. Deze verklaring is om half vier met algiemeene stemmen aangenomen. In het verdere verloop van de vergadering is ook het tweede punt der agenda, de aanslui ting van Litauen bij de Sovjet-Unie, om half Zes, nadat verschillende redevoeringen waren gehouden, afgehandeld. De minister van Jus titie, Pakarklis, zette in een uitvoerige verkla ring de voordeelen voor Litauen uiteen van zulk 'n aansluiting. In 't slot van zijn rede stelde hij vast, dat, nu ook de Sovjet-grondwet door de Sejm voor Litauen is aangenomen, de ontwor pen aansluiting van Litauen bij de Sovjet-Unie Wettelijk moet worden vastgelegd. Daarom stelde de minister aan de Sejm voor aan den oppersten raad van volkscommissarissen der Sovjet-Unie te verzoeken Litauen als zelfstan dige socialistische republiek op te nemen in de Sovjet-Unie. Dit voorstel werd met algemeene stemmen aangenomen. Daarop werd de verga dering tot Maandag verdaagd. Naar uit Riga wordt bericht heeft in te genwoordigheid van het diplomatieke corps en van eenige buitengewone afgevaardig den der Sovjet-regeering ook het nleuwge- kozen parlement van Letland besloten Let land tot een Sovjet-republiek om te vor men en aan te sluiten bij de Sovjet-Unie. Een verzoek daartoe is te Moskou inge diend. Des avonds werden te Riga groote demonstraties en optochten gehouden, waarbij voor de Sovjet-Unie werd gedemon streerd. Volgens bericht uit Reval is ook in de Ka- bier van Estland, die Zondagmiddag bijeen is gekomen, het toetreden van Estland tot de Sovjet-Unie, op voorstel van den afgevaardig de Jalak, behalve door de regeering, ook bijge woond door talrijke diplomatieke vertegenwoor digers, waaronder de gezanten van de Sovjet- Unie, Duitschland, Italië, Frankrijk en Enge land. Na een uitvoerige gedachtenwisseling werd toet algemeene stemmen het voorstel aange nomen om een commissie van 9 personen te benoemen, welke het vraagstuk van de staatsinrichting van Estland zal behande len. Vervolgens werd de vergadering ver daagd tot 7 uur. Tevens heeft de president van Estland, Paets, *lin ambt neergelegd. In een eigenhandig schrijven stelt Paet$ vast, dat het bijeenkomen van het nieuwe Huis van Afgevaardigden een nieuw tijdperk in het leven van den Estlandschen staat beteekent, Daar zijn taak als president in de tot dusver geldende grondwet van den vrijstaat Estland werd vastgelegd, acht hij het met het oog op den overgang naar een nieuwe principieele or de noodig, zijn volmachten neer te leggen en de staatszaken over te dragen aan minister-pre sident dr. Vares. ANTWERPEN, 22 Juli. (D. N. B.) De Ant- werpsche handels- en scheepvaartbeurs wordt heden heropend. LONDEN, 22 Juli (DNB)» Naar verluidt, zal de minister van Buitenlandsche Zaken, Halifax, hedenavond in een radiorede voor het Britsche Rijk en de Vercenigde Staten een standpunt bepalen ten aanzien van de Rijksdagrede van Hitier. De diplomatieke medewerker van de „Times" is van meening, dat lord Halifax slechts her halen kan, hetgeen reeds gezegd is, aangezien Engeland vast besloten is den oorlog voort te zetten, vooral daar de leiding der weermacht geen reden en ook geen geneigdheid heeft om wijziging te brengen in haar tot dusverre inge nomen „rustige houding vol vertrouwen". Een soortgelijken gedachtengang vindt men terug in een hoofdartikel van de „Times". GEGARANDEERD TOTALE UITROEIING MARNIXSTRAAT No. 116 - HAARLEM Zuiveraars v. Rijks- en Gemeentegebouwen Zondagochtend zijn 800 Rotterdamsche kinderen op vacantie gegaan naar Salz- kammergut. Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart was hij het vertrek aanwezig en sprak op het perron (D.P. Rotterdam) voor de radio. Links de Rotterdamsche burgemeest mr. Oud. Achter de microjoon Oberregierungsrat Hushahn (in uniform) BRUSSEL, 22 Juli. (D. N. B.) Krachtens een verordening van den militairen bevel hebber in België en Noord-Frankrijk is het oprichten van vereenigingen en politieke partijen tot nader order in België verboden. De Rijkscommissaris, dr. Seyss Inquart, drukt den kleinen vriendelijk de hand Zondagochtend om acht uur heerschte op het station D. P. te Rotterdam een drukte van belang. Groote aantallen Rotterdamsche kinderen, voorzien van koffers, en vergezeld door een grooten familie kring, stapten met verheugde ge zichten het stationsemplacement op. Dit aantal groeide, naarmate de tijd vorderde en tegen half elf was het perron zwart van de menschen. Er was politie, er was een Duitsch muziekcorps en er was voor den goeden gang van zaken eenige af zetting van Duitsche militairen. Het betrof hier 't vertrek van den eersten trein uit Rotterdam naar de Oostmark en daar bij was aanwezig rijkscommissaris Seyss Inquart. begeleid door den rijksstadhouder Eigruber van de gouw Overdonau, de Heimatgouw van den Führer, en voorts door commissaris-generaal Schmidt en dr. Langgoht. Toen vrijwel alle kinderen een plaatsje in den uit 14 wagons bestaanden trein veroverd had den om precies te zijn waren er 803 jeugdige vacantie-gangertjes verscheen de rijkscom missaris dien burgemeester mr. P. J. Oud har. telijk begroette. Mede aanwezig was de wet houder van onderwijs, L. de Groot. Voor een muzikale omlijsting van deze ge beurtenis zorgde het muziekcorps van de Ord- nungspolizei te 'sGravenhage onder leiding van luitenant L. Hahn. Nadat rijkscommissaris Seyss Inquart den lei der van den trein, Kreisleiter Hochmeier, be groet had, sprak hij op het perron burgemeester Oud toe en zeide o.a., dat deze prachtige vacantie de Rotterdamsche jeugd zou sterken. Dat is van groot belang omdat Nederland met een sterke, gezonde jeugd een goede toekomst tege moet gaat. Voor de toekomst behoeft Nederland zich in dit opzicht dan ook geen zorgen te ma ken. Voor wat deze verre vacantie betreft, zeide de rijkscommissaris, kunnen de ouders der kin deren gerust zijn, want de jeugd zal in de Oost mark liefderijk worden opgenomen. Nadat burgemeester Oud den Rijkscommis saris dank had gezegd voor zijn woorden wan delde deze langs den trein, teneinde zich er per soonlijk van te vergewissen, of alles goed zou verloopen. Tijdens deze wandeling heeft een der jeugdige deelnemertjes, Leo van Geest, den Rijkscom missaris een boeket bloemen overhandigd. Op een bijgevoegd kaartje waren dankwoorden geschreven. Uit ieder portier werden den rijkscommis saris en den burgemeester enthousiaste kin derhandjes toegestoken en beide functiona rissen drukten deze links en rechts. Hier en daar informeerde de rijkscommissaris even, inspecteerde een deelnemerskaart en noemde dan den jeugdigen vacant ie - ganger by name. Ook burgemeester Oud gaf hier en daar goede vacantie-wenschen mede. Gekomen bij den wagen, waar een groote hoeveelheid versnaperingen gereed lag, om in grage magen te verdwijnen, inspecteerde rijks commissaris Seyss Inquart den inhoud. Toen de lange trein zich om 11.20 onder het luid gejubel van de uitgelaten kinderschare in beweging zette, begon het muziekcorps vroolijke liederen te spelen, o.a. „Musz i denn zum sta- tele hinaus" en eenige bekende Hollandsche liedjes. Het „daaagü" van de kinderen werd telken male door rijkscommissaris en burgemeester met een armgroet beantwoord en daarmede was de vacantiereis naar de Oostmark voor de Rotter damsche jeugd begonnen. Tenslotte heeft de rijkscommissaris nog eenige woorden voor de microfoon gesproken, waarin hij dank bracht aan den rijksgouwleider Eigru ber, die dit mogelijk heeft gemaakt. Nogmaals verzekerde hij den ouders, dat hun kinderen niets dan prettigs staat te wachten. „De kinderen zullen over eenige weken of maanden bij hun terugkomst in Rotterdam een geweldigen indruk medebrengen van het leven in de bergen", zoo zeide spr. „Zij zullen geweest zjjn bij menschen, die hen liefdevol opgenomen hebben en zij zullen vertellen, dat zij bij Duit sche menschen zijn geweest, die hen vriendelijk en goed verzorgd hebben." Tenslotte wees spr. er nogmaals op, dat de toekomst van een volk aan de jeugd is en wan neer die jeugd sterk is, zal de toekomst goed zijn. Hedenmiddag om twee uur zouden de kin deren, die in den trein slapen, in de Oostmark aankomen. Er zijn zestig begeleiders to den trein, dertig Hollanders en dertig Duitschers, onder wie de Rotterdamsche dokters W. v. d. Sluys en v. d Hoeven. De trein ging naar de Adlersee, bij Salzburg en van daar uit zouden de kinderen per lokaaltrein en autobus naar hun plaatsen van bestemming, hun vacantie-oord, reizen. Zonsondergang 22 Juli 21.48 Zonsopgang 23 Juli 5.16 Zonsondergang 23 Juli 21.46 ERGENS IN ITALIË, 21 Juli (Stefani). Het 42ste legerbericht van het Italiaansche algemeen hoofdkwartier luidt als volgt: Onze vliegtuigen hebben bij een nachte lijk bombardement van geringe hoogte een torpedofabriek op Malta doeltreffend «net bommen bestookt, waardoor geweldige bran den ontstonden Al onze vliegtuigen keerden behouden op hun basis terug. In Noord-Afrika werd 'n Britsch vliegtuig neergehaald en de bemanning, bestaande uit drie personen, gevangen genomen. In Oost-Afrika hebben onze vliegtuigen doel treffende bombardementen uitgevoerd op de vliegtuigbasis van Buna (Kenya), op de vlootbasis van Berbera en op de vijandelijke stellingen in het gebied van Kurmuk, in de Engelsch-Egyptische Soedan. Een van onze vliegtuigen keerde niet terug. BERLIJN, 21 Juli. (DN.B.) Het opper bevel van de weermacht deelt mede: Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen on 20 Juli en in den nacht van 20 op 21 Juli vliegvelden, haven- en tankinstallaties in Zuid- en Midden-Engeland, alsmede mdus- trieele bedrijven bij Newcastle aan. Bij aan vallen op convooien werden een vijandelijke kruiser en twee torpedojagers getroffen en zwaar beschadigd. Hierbij schoten onze jagers tijdens luchtgevechten boven het Kanaal acht vijandelijke vliegtuigen neer. Een ander vijandelijk vliegtuig werd by Rot terdam neergeschoten. In den loop van den nacht wierpen Britsche vliegtuigen wederom bommen op Noord- en West-Duitschland en Nederland. De aange richte materieele schade is onbelangrijk. Ver scheidene bommen vielen in een kleine Noord- Duitsche stad, waardoor zeven burgers gedood werden. Bij deze nachtelijke aanvallen gelukte het negen vijandelijke vliegtuigen neer te schie ten, waarvan zeven door de luchtdoelartillerie, en twee door nachtjagers.. Bij een aanval op Wilhelmshafen werden vijandelijke vliegers door den sterken afweer tot vroegtijdig omkeeren gedwongen. Vier van deze vliegtuigen werden door de luchtdoeiartil- lerie der oorlogsmarine neergehaald. De totale verliezen van den vijand bedroegen gisteren 22 vliegtuigen. Vijf eigen vliegtuigen worden ver mist. HAVANA, 22 Juli. (D.N.B.) De president van Cuba, Laredo Bru, heeft heden de con ferentie van de ministers van Buitenland sche Zaken der Amerikaansche landen ge opend. Hij verklaarde o.a.: Amerika schijnt de laatste beschermheer van een verraden beschaving te zijn gewor den. De gevaren stijgen van dag tot dag. Amerika zal gelukkig zijn wanneer het dank zij zijn wonderbare isoleering ook in de toekomst aan de diepere gevolgen van de deprimeerende gebeurtenissen van dezen oorlog zal kunnen ontkomen. Amerika moet in elk geval de feiten onder de oogen zien en zich gereed maken voor de bescherming zijner rechten. In dezen zin wenschte La redo Bru de conferentie veel succes. Volgens een mededeeling van den Argentyn- schen minister van Buitenlandsche Zaken, Oan- tilo, heeft de regeering te Buenos Aires de vraag van Washington beantwoord hoe Argen tinië zou staan ten opzichte van het instellen van mandaten over de bezittingen van niet- Amerikaansche mogendheden. Omtrent de vertrouwelijke notawisseling zijn geen bijzonderheden bekend. Het principieele standpunt van Argentinië zal echter, naar men in politieke kringen alhier verklaart, waar schijnlijk overeenstemmen met de verklaringen, die de leider van de Argentijnsche delegatie, Melo, te Rio de Janeiro heeft afgelegd. Melo heeft toen op de doorreis tegenover de pers verklaard, dat Buenos Aires zich met zulke plannen bezwaarlijk zou kunnen vereenigen. Uit Cuba wordt vernomen dat de Duitsche en Fransche diplomaten en gedelegeerden van de Pan-Amerikaansche conferentie de verze kering hebben gegeven, dat geen enkele poging in het werk zal worden gesteld om wijziging te brengen in de souvereiniteit over Martinique of de andere Fransche bezittingen in de Nieuwe Wereld. Bijgevolg acht men iedere ongerust heid volkomen ongerechtvaardigd, evenals iedere poging om de bezittingen van Euro- peesche naties in Amerika onder een Pan- Amerikaansch protectoraat te stellen. De Nederlandsche ambulance voor Finland heeft haar werkzaamheden beëindigd. Het ge- heele personeel brengt thans, aldus bericht het Nieuws van den Dag, op een eilandje bij Hel sinki een vacantie door, die min of meer ge dwongen is, omdat het personeel namelijk in afwachting is van een doorreisvisum naar Ne- lerland. De Finsehe regeering heeft haar erken telijkheid voor het werk van de ambulance o. a. getoond door den leden een reis van tien dagen naar Petsamo aan te bieden. Wat de bemanning van het stoomschip „Ber nisse" betreft, deze zal Maandagavond de terug reis naar het vaderland aanvaarden. De „Ber nisse" is een van de booten, die tijdens de oorlogshandelingen in de haven van Narvik gezonken zijn. Haar bemanning behoorae tot het zeeliedentransport, dat de wijk naar Zweden heeft genomen. Sedertdien heeft zy te Stock- hqlm vertoefd. ROME, 20 Juli. (Stefani) De aanblik, dien de Eeuwige Stad thans des nachts oplevert, is bijzonder schoon en geheel nieuw, want voor het eerst sinds Rome de hoofdstad van Italië werd kan het licht der volle maan ongehinderd schijnen, zonder dat het electrisch licht dit ver troebelt. De stad levert met haar indrukwek kende monumenten een feërieken aanblik op, wat de bewoners er toe brengt tot diep in den nacht langs de straten en in de parken te wan delen. Men keert aldus terug tot de oude Ro- meinsche gewoonte bij het licht der volle maan te gaan wandelen en deze tochten op te vroo- lijken door zang, muziek en het gebruik van ververschingen op straat. Het aangewezen middel bij: BLOEDARMOEDE BLEEKZUCHT MALARIA - GEBREK A AH EETLUST «i. Men lette op den naam „Dr. H. Nanning" buiten op de roode doos en op de flacon. - Prijs f t.30 Dr. H. NANNING'i Pt»n» Clem. Ftbriek, N.V.. DEN HAAG. WASHINGTON, 22 Juli. (Stefani) Presi dent Roosevelt is naar Hydepark vertrokken Donderdag keert hij naar het Witte Huis terug om den prins-gemaal en de groothertogin van Luxemburg te ontvangen. ROME, 21 Juli. (D. N. B.) De Romeinsche bladen houden zich ook vandaag bezig met de rede van den Führer en met de tot dus verre uit Engeland ontvangen reacties. Men kent weliswaar de officieele reactie van Engeland op de rede van den Führer nog niet, doch men kan, aldus schrijft de „Popoio di Roma", uit de uitlatingen in de Londensche radio en pers concludeeren, dat de regeering-Churchill haar houding hard nekkig en met starre ontoegeeflijkheid wil doorzetten. In het democratische Engeland kan de regeering der plutocraten in den te- genwoordigen tragischen toestand een poli tiek voeren, die in algeheele tegenstelling staat tot de meerderheid van het volk. Welke beteekenis, zoo vraagt de „Messagero" heeft thans nog een verlenging van den uitslui tend door Engeland gewilden oorlog, nu de po sitie van Duitschland en Italië steeds machti ger werd en de spilmogendheden absoluut on overwinnelijk zijn geworden? Op grond van den tegenwoordigen toestand nog van oorlog te spreken, zoo schrijft het blad verder, is een voudig misdadig, temeer daar er bij niemand en ook niet bjj Engeland twijfel kan bestaan over den afloop van het conflict. Wanneer net Engelsche volk in volle vrijheid zou kunnen be slissen, zou dit het einde van den oorlog be- teekenen. Het Engelsche volk is echter niet vry en de duistere krachten onthouden het iedere kennis der waarheid. In ieder geval zijn de ver antwoordelijkheden duidelijk vastgesteld en wan neer het verstand en de mat'iging in Londen niet de overhand krijgen, moeten de wapens beslissen. Volgens een Stefani-bericht uit San Sebas- lian verluidt uit achtenswaardige bron, dat Lloyd George, na de rede van Hitier te hebben «telezen, om een audiëntie by den Koning heeft verzocht en van de regeering het bijeenroepen van het parlement in een geheime zitting zou hebben Verlangd. Zooals Stefani hierby opmerkte, valt er niet aan te twijfelen, dat in Londen achter de parlementaire schennen een groote po litieke slag tusschen drie stroomingen wordt geleverd. De eene strooming, die niet op de rede van Hitier wil antwoorden, wordt door Churchill gepersonifieerd. Een andere strooming, die naar getal het sterkste is, staat gunstig tegenover een informeeren by de spilmogendheden naar de vredesvoor waarden. De derde strooming, die van het volk uitgaat, wenscht een einde aan den oorlog. In de Engelsche hoofdstad doen sedert Za terdag, naar de Zweedsche bladen uit Londen melden, de meest uiteenloopende geruchten en veronderstellingen de ronde, vooral in verband met het feit, dat Lloyd George terstond na de redevoering van den Führer een audiëntie bij den Koning heeft aangevraagd en gepleit heeft voor onderhandelingen met de spilmogend heden. Ook de Hertog van Windsor zou een soort gelijk standpunt hebben uiteengezet in een telegram aan zijn broeder den Koning. Bovendien vertelt men in Londen dat invloed rijke kringen der City eveneens trachten hun invloed te doen gelden, opdat de regeering ten minste een bestudeering der eventueele vredes voorwaarden in nadere overweging zal nemen. Lloyd George zou, naar verder beweerd wordt, de laatste acht en veertig uur reeds veertig Lagerhuisleden voor zijn standpunt heb ben gewonnen. Naar Reuter meldt, heeft de omroeper van de British Broadcasting Corporation tijdens een radio-uitzending in de Duitsche taal over Hit ler's vredesaanbod o.m. verklaard: „Wij wyzen uw beroep van de hand. Ons motief is onze na tionale kracht, onze eergevoelens, ons recht vaardigheidsgevoel en ons verantwoordelyk- ,heidsbewustzyn tegenover de wereld."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 1