•u l I Toekomstige organisatie van boeren en tuinders Mdwftiaal da$ TOONTJE VAN TEUTEN r De inlevering van fijne peulvruchtsoorten Kettinghandel ontdekt in levensmiddelen Verwezenlijking dan de corporatieve gedachte KERKLIJSTEN Holland Week 1940 te Loosdrecht ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1940 IJMUIDEN Geval van zonnesteek Personalia „De Eendracht" HEEMSTEDE Wiik aan Zee ZEILEN Eerste dag verliep onder gunstige weersomstandigheden Britsche vliegtuigen boven Kopenhagen Slachtoffer van de duisternis Regeling voor N.-Holland getroffen Washington desavoueert Cudahy Werkloos raadslid als verkoopagent RIJ KS V1SCH AFSLAG MARKTEN M Ir. G. J. Heümeijer schrijft ons: Veruit de grootste organisatie van boeren en tuinders in ons land heeft het initiatief geno men om te komen tot een Nederlandsche Be drijfsorganisatie voor Land- en Tuinbouw in ocrporatieven geest. De Katholieke Nederland sche Boeren- en Tuindersbond hij telt 77.000 leden heeft hiermede door een forsche daad de nieuwe periode van de agrarische werkge meenschap ingeluid. Moge dit geluid weerklank vinden bij allen, die den tijd verstaan, die hem ook goed verstaan. Allerwege komt de drang naar vernieuwing, naar concentratie van krach ten ook op agrarisch gebied tot uiting. Gelegenheidsordenaars mogen zich ervan be wust zijn, dat hun plannen nog geen vruchtba ren bodem vinden om te gedijen, indien deze niet op een juiste grondgedachte zijn gebaseerd. Om het gebouw van de nieuwe maatschappelijke orde inderdaad hecht en sterk te maken en op te trekken van het beste materiaal, in for- schen harmonischen stijl, moeten de funda menten diep en stevig gelegd zijn en bij den opbouw vaste richtlijnen gevolgd worden om niet een krakend en ondoelmatig geheel en een stijl loos wanproduct te krijgen. De leidende gedachten, die de vernieuwing van de agrarische organisatie verwezenlijken, zullen derhalve op de eerste plaats gericht moeten zijn op de nieuwe toekomstige orde in het geheele maatschappelijke leven. In die maatschappij- orde zal volledig afgerekend moeten worden met de liberale economie, waartegen reeds lang ge vochten is, maar die het wezen der maatschap pij nog steeds beheerscht De heerschappij van het kapitaal zal plaats moeten maken voor de sociale rechtvaardigheid en de primaire functie van den arbeid zal onbelemmerd tot haar recht moeten komen. Hierop zal dan ook het doel van de nieuwe organisatie van boeren en tuinders gericht moe ten zijn en daarop haar taak ingesteld. De toekomstige organisatie zal derhalve een vol komen sociaal-economische oriëntatie in land en tuinbouw moeten brengen en alle groote en kleine boeren, tuinders en arbeiders samenbin den, die in verschillende vormen van bodem productie hun bestaan vinden. Men vervalle niet in de fout, de bedrijven te willen samenbinden, maar men vereenige alle bedrijfsgenooten, de menschen om wier gemeenschappelijk belang het gaat. Ten slotte zal de nieuwe agrarische organi satie de nationale landbouwproductie moeten leiden en regelen, coördineerend de divergeeren- de belangen der verschillende bedrijfsgroepen, het oog strak gericht houdend op het algemeen welzijn van de geheele Nederlandsche werkge meenschap. Kortgeleden publiceerde de heer H. D. Louwes in de pers zijn meening t.a.v. de toekomstige landbouworganisatie. Wij moeten eerlijk zeggen, dat zijn betoog ons heeft teleurgesteld, niet op de eerste plaats om den feitelijken inhoud, maar omdat wij daarin geen groote gedachte aantrof fen als grondslag, waarop het betoog was opge bouwd, omdat wij misten het fundament van een wezenlijke vernieuwing, waarvan de nood zakelijkheid reeds lang werd gevoeld en voorbe reid, maar waarvan de verwerkelijking eerst thans een kans krijgt. H. D. Louwes gaat uit van de gedachte, dat het huidige landbouworganisatieleven met zijn eindelooze splitsing „niet meer van dezen tijd" is en „ondoelmatig..' De oplossing is eenvoudig volgens den heer Louwes: met behoud van de oude grondslagen van het organisatieleven moet er komen één algemeene landbouwvereeniging. Dit moet de vernieuwing zijn, die „van dezen tijd" is en in „echt Nederlandschen stijl". Het moet ons van het hart, dat wij van den heer Louwes een dieper inzicht in de eiscben van dezen tijd verwacht hadden en een juisteren kijk op den Nederlandschen stijl. De organisatie die er komen moet, dient bezield te zijn van geheel andere grondgedachten dan den ouden liberaal-individualistischen geest. Die geest moet vervangen door de gemeen schapsgedachte, het besef, dat de sociaal-econo mische orde gericht moet zijn op de belangen van de geheele agrarische bevolking. Een z.g. eenheidsorganisatie van ondernemers in den ouden geest kan dus de grondslag van de nieuwe orde niet zijn, zulk een „vernieuwing" is niet meer dan het opschilderen van het oiide gebouw met een eenheidsverf. Met het wezen lijke van wat de nieuwe tijd eischt, de omvor ming van de landbouw-organisatie tot een maat schappelijk orgaan, wordt geen rekening ge houden. Wij zijn dan ook niet bereid in dit oude ge bouw onzen intrek te nemen, omdat de geest, die daar heerscht, ons er vroeger reeds uit ver dreven heeft. De tijd vraagt overigens ook geen landbouw-organisatie. maar een levend orga nisme van menschen: boeren, tuinders en hun medewerkers. overtuigd van die noodzaak, dat wij onmiddel lijk een eenheidsorganisatie zouden aanvaarden, mits die organisatie volledig gedragen zou wor den door en doordrenkt zou zijn van een be ginsel van maatschappij-opvatting en levens houding, waarmede wij ons konden vereenigen. Dat deze mogelijkheid in ons land vooralsnog een utopie is, is ook een realiteit. Staande op den bodem der Nederlandsche werkelijkheid, moeten wij derhalve op Neder landsche wijze een eenheid vormen, die zoo sterk is. als in Nederland een volkseenheid sterk kan zijn. De vernieuwing van de agrarische organisatie kan tot stand gebracht worden door een zoo nauw mogelijke samenwerking van de tegen woordige organisatie van boeren, tuinders en arbeiders. Een samenwerking zóódanig, dat in derdaad pit de samenwerkende deelen een wer kelijk nieuw geheel ontstaat. Concreet aangeduid zou het nieuwe orgaan, dat een volledig be drijfsorgaan moet worden, bestaan uit een aan tal personen, aangewezen door de samenwerken de organisaties van ondernemers en arbeiders, aangevuld met vertegenwoordigers van de eco- nomisch-technische organisaties. Dit orgaan treedt als een zelfstandige eenheid naar buiten op en dient met publiek-rechtelijke bevoegdheid te worden bekleed. Het pleegt overleg met de overheid omtrent de groote lijnen der landbouw productie, treft onder opper-toezicht van de overheid daartoe de noodige regelingen en voert die uit. Arbeidsvoorwaarden en loonen worden erdoor geregeld en het draagt zorg voor een juiste verhouding tusschen loonen en prijzen, zoodanig, dat ieder bedrijfsgenoot de belooning voor zijn arbeid ontvangt, die hem toekomt. Het bedrijfsorgaan dient zijn instellingen te hebben tot beslechting van geschillen, zoowel tA.v. de productieregelingen als wat de arbeidsverhou dingen betreft. Het ligt voor de hand, dat een bedrijfsorgaan, met een dergelijke taak belast, een zeer ruime outillage dient te hebben. Voor de verschillende takken van bodemproductie zullen afzonderlijke secties moeten worden ingesteld. Hierbij is te denken bijv. aan secties voor de veehouderij, akkerbouw, zuivel, enz., gecoördineerd in een groepsectie voor landbouw, terwijl daarnaast een groepsectie voor tuinbouw weer afzonderlijke secties onder zich heeft als bijv. voor den groven tuinbouw, kascultures, bloembollenteelt, enz. Voor de loonen en arbeidsverhoudingen kan een sociale sectie worden ingericht, zoo noodig weer met speciale vertakkingen. Onder het centrale top-orgaan, waarvan wij hier de taak in hoofdzaak schematisch hebben aangegeven, staan de provinciale of regionale organen en daaronder weer plaatselijke organen, die re gelend en uitvoerend optreden t.o.v. regionale of plaatselijke belangen en waarvan de onder linge bevoegdheidsverhouding nader dient te worden vastgesteld. Wat nu blijft de taak van de organisaties, als zij het bedrijfsorgaan gesticht hebben? Voor een groot deel, met name wat betreft de naar bin nen gerichte activiteit, kan zij dezelfde blijven. Deze bestaat in het leiding geven aan de leden en het hooren van hun nooden en behoeften, die via het bedrijfsorgaan tot uiting gebracht en bevredigd kunnen worden. Van bijzondere be teekenis is de opvoedende taak der organisaties De opvoeding, de persoonlijkheidsvorming, het leiding en richting geven aan het sociaal-econo mische denken, dat de richting bepaalt van het practisch handelen, blijft de fundamenteel* taak, die voor de organisatie is weggelegd. Dit sluit in, dat het land- en tuinbouwonderwijs in handen moet blijven van de standsorganisaties Daarnaast hebben de organisaties tal van in stellingen op economisch en technisch gebied Hierop wordt gedoeld, wanneer men het heeft over de „ondoelmatigheid" van de splitsing, welke thans in het huidige organisatie-leven be staat. Nu mogen wij op de eerste plaats vast stellen, dat het met die ondoelmatigheid heusch nog wel losloopt, want in verschillende provin cies met een gelijk gezinde bevolking bestaat in dit opzicht geen splitsing en in andere streken is in de latere jaren een bevredigende samen werking gegroeid. Maar voor zoover die niet voldoende is, welnu, dan ligt het voor de hand, dat die zaken, welke zich voor een gemeen schappelijke behandeling leenen en dat zul len er inderdaad zeer vele zijn door het bedrijfsorgaan ter hand worden genomen, ten einde de zoo begeerde eenheid en doelmatig heid te bereiken. Inmiddels staan de zaken er niet zóó voor, dat al datgene, wat de organi saties in jarenlangen moeizamen arbeid hebben opgebouwd, zou moeten worden overgenomen door het bedrijfsorgaan. Daar is geen enkele reden voor. Wij behoeven niets noodeloos af te breken, wat zijn functie nog goed vervult. In dit opzicht is tijd een factor van beteekenis; op den duur zal het bedrijfsorgaan in dit opzicht een sterk samenbindenden arbeid kunnen ver vullen. Hetzelfde geldt voor de talrijke groep van technische en economische instellingen, die thans los van de standsorganisaties bestaan. Hier dtent een band gelegd met het bedrijfsorgaan, dat de bewerkers van den bodem volledig in al zijn functies omvat. Ook in dit opzicht zal na verloop van tijd blijken, dat het bedrijfsorgaan bindenden en coördineerenden arbeid kan verrichten. nature nauwer dan in het agrarische bedrijf; nergens is de overgang tusschen den grooten boer en den loonarbeider geleidelijker dan daar Daarbij komt de gelukkige omstandigheid, dat sinds jaren contact tusschen de landbouworga nisaties en de landarbeidersbonden bestaat, welk contact sedert omstreeks een jaar geleid heeft tot een samenwerking in een permanent overleg, een overleg, dat sedert de oorlogsdagen nog aan zienlijk is versterkt en reeds zeer veel vruchten heeft afgeworpen. De hoofdlijnen van het voor- stol zijn aanvaardbaar voor allen, die, ter wille van de noodzakelijke eenheid, bereid zijn een offer te brengen, want door alle organisaties die medewerken, zal iets moeten worden opge offerd. Wanneer wij de mentaliteit juist aanvoelen, dan kunnen wij van de christelijk georganiseer de boeren en tuinders en alle arbeidersgroepen de medewerking in beginsel verwachten. Wan neer een minderheid, die de eenheidsorganisatie voorstaat, halsstarrig blijft en liever het bestaan de dat zij ook niet wenscht wil behouden, dan in nauw samengaan een eenheid te vormen, waarvan inderdaad groote kracht kan uit gaan, zouden wij dat betreuren. De ontworpen bedrijfsorganisatie in corpora tieven geest, opgebouwd op Nederlandsche wijze, beantwoordt volledig aan de sociale eischen van den tijd en wanneer straks in de leiding man nen worden geplaatst, die daar thuis hooren: bekwaam, oprecht en bezield door edelen geest van gemeenschapszin en sociale liefde, die met jonge stuwkracht het maatschappelijk ideaal nastreven, dan zal later gezegd moeten worden, dat in 1940 een daad is gesteld van historische beteekenis voor de agrarische bevolking en een voorbeeld voor geheel Nederland. Voor het eerst in dit seizoen heeft zich in on ze gemeente aan het strand een geval van zon nesteek voorgedaan en wel bij een 53-jarige dame uit Santpoort, die zich naar het vrije strand van het landgoed „Duin en Kruidberg" had begeven. Hoewel de zon maar matig warmte uitstraalde blijken de vochtige atmosfeer en de koele luchtstroomingen, welke factoren gewoon lijk samengaan, toch van dien aard te zijn ge weest, dat deze bezoekster van het strand ern stig onwel werd. Per taxi werd het slachtoffer naar haar woning vervoerd. Voor het Boekhouddiploma M. O. K 12 slaag de te Den Haag onze plaatsgenoot de heer S. v Popta. Voor het diploma Engelsch M. O. A slaagde de heer H. v. d. Veen alhier. Voor het diploma Fransch L. O. slaagde A. L. Visser. Het Mannenkoor „De Eendracht", directeur Stephen Jansen heeft Donderdag jl. deel geno men aan een concours te Utrecht dat was uitgeschreven door de Chr. Gem. Wijkzangver- eeniging „Julianakerk". In de eerste afdeeling Mannenkoren wist „De Eendracht" met 348 punten beslag te leggen op den eersten prijs. In den eere-wedstrijd wist dit mannenkoor beslag te leggen op een 3en prijs. Een jongen vermist Door de familie V., wonende Binnenweg alhier, is kennis gegeven aan de politie, dat haar 14-jarige zoon Vrijdag middag de ouderlijke woning heeft verlaten en daarin niet is teruggekeerd. De jongen is niet geheel geestelijk normaal. Hij is gekleed in blauwe overall, hooge zwarte rijlaarzen, blootshoofds, donker uiterlijk, zwart haar, flink postuur. Men vreest een ongeluk. En wat dën echt Nederlandschen stijl betreft,! Zal £et v°°*stel van óen Kathoheken Neder- r. 'I landschen Boeren- en Tmndersbond moet het bouwwerk een vormgeving hebben naar Nederlandschen eigen aard met inachtneming van onze eigen historie en eigen oude cultuur. Deze heeft steeds de verscheidenheid gekend naar levensopvatting, die de levenshouding be paalt. Die verscheidenheid van levensopvatting is niet door bedekking met een laag eenheids- verf weg te vagen: te meenen, dat hierin door louter een organisatie-vorm verandering kan gebracht worden is toch wel erg simpel. Door de oplossing in deze richting te zoeken, miskent men dus wel zeer het Nederlandsche volkseigen en bovendien bereikt men er slechts mede een doode mechanische eenheid, een kunstmatige schijneenheid, in plaats van die levende orga nische eenheid, welke de gemeenschap is en door de levende werkgroepen gevormd wordt. Louter door een verzameling individuen onder te brengen in een vereeniging behoudt men een veelheid en ontstaat er evenmin een eenheid als door een hoop steenen op te stapelen. Er dient tusschen de vereenigde individuen een onderlinge verbondenheid te bestaan, die sterk gevoeld moet worden Bij hen, die de gees telijke waarden hooger stellen dan de materieele, bestaat een verbondenheid van hoogere orde, die het materieele bedrijfsbelang, dat van lagere orde is, volkomen beheerscht. Ik doel hier op de confessioneel georganiseer- den. Dat men dit toch goed verstaan moge: niet alleen hun religieuze uitingen, maar hun geheele levenshouding, derhalve ook hun sociaal-econo misch handelen, hun bedrijfshandelingen wor den beheerscht door hun levensopvatting, moet doortrokken zijn van den geest daarvan, moet gericht zijn op het levensdoel Het aantal dergenen, die er zoo over denken in de kringen van boeren, tuinders en arbeiders, is sterk overwegend en dit is een realiteit, waar mede men eenvoudig rekening heeft te houden en die men bij alle concentratie-pogingen en het ontwerpen van eenheidsplannen heeft te eer biedigen. Wij willen de eenheid ook, niet om de eenheid zelve, maar omdat de eenheid noodzakelijk is voor het algemeen volksbelang. Zoozeer zijn wij tot een werkelijk innig samengaan, tot een werkelijken organischen opbouw van de agrarische ge meenschap leiden? Wij weten het niet. maar mogen hopen, dat het zal gelukken dit te be reiken. Wanneer ooit in Nederland door vrijwillig sa mengaan de corporatieve gedachte verwezenlijkt wordt, dan zal zulks in de agrarische gemeen schap het eerste gebeuren. In geen beroep is de verbondenheid van ondernemer en arbeider van ZONDAG: Heden 13e Zondag na Pinksteren. De H.H. Missen zijn om 7 uur en 9.30 (Hoog mis). De H. Communie zal worden uitgereikt om tien min. vóór 7, na de H, Mis van 7 uur en om 8.30. Onder de H.H. Missen schaalcól- lecte voor onze eigen bewaarschool. Vandaag niet om 3 uur, maar om 7 uur Lof met ro zenhoedje voor den vrede. MAANDAG en volgende dagen: 8 uur H. Mis om 7.30 uur uitreiken der H. Communie. DINSDAG 8 uur H. Mis voor een spoedigen vrede (in plaats van Woensdag). WOENSDAG Vigilie van Maria ten Hemel opneming; in de vasten- en onthoudingswet is dispensatie verleend, zoodat het gebruik van vleeschspijzen is toegestaan. Van 67 uur ge legenheid om te biechten. DONDERDAG: Hoogfeest van Maria ten He melopneming, te vieren als Zondag. De H.H. Missen als op Zondag, dus om 7 uur en 9.30 (Hoogmis), om 3 uur Marialof met rozenhoedje voor de zielerust der gesneuvelden. VRIJDAG feestdag van den H. Joachim, va der der Allerheiligste Maagd Maria. ZATERDAG feestdag van den H. Jeroen. Van 58 uur biechthooren, 7 uur Marialof met ro zenhoedje voor den vrede. In den loop der maand Augustus zal de jaar lijksche contributie van het Wit-Gele Kruis bij de leden worden opgehaald. De eerste dag van de Holland Week 1940 te Loosdrecht mocht zich in wel zeer goede weersomstandigheden verheugen. Een fdeaal briesje uit het Zuid-Westen begun stigde de zeilers en zeilsters, die elkaar op de fraaie Loosdrechtsche plassen vin- nigen strijd hebben geboden en elkaar de eerepalm tot het laatst betwistten. Vier kruisrakken stelden aan de deelne mers hooge technische en tactische eischen dij den somtijds zeer straffen wind en vooral de kleinere jachten gaven den zei lers handen vol werk om den strijd in zijn geheel uit te varen. Bij de stars, die als eersten op dezen dag de startlijn passeerden, was geheel in overeen stemming met de verwachtingen Bob Maas de. sterkste. Met een ruimen voorsprong op zijn clubgenoot Stutterheim wist Maas zijn „Bern" als eerste over de lijn te voeren. Interessant was de strijd tusschen de beide valkjachten-zeilers Dudok van Meel en Bruyn- zeel, van wie de eerste door een uitstekenden start op het eerste kruisrak een kleinen voor sprong wist te veroveren, die hij tot het einde wist te behouden. Van Muystee werd, eveneens met klein verschil, derde. Belangwekkend was ook de strijd in de shar- pieklasse A., waarin na een rommeligen start Van Werkhoven en Stap zich wisten ie plaatsen en elkander tot het eind toe feilen kamp om de eerste plaats leverden. Dudok van Meel Jr. bezette met de Plevo de derde plaats. Bij de Olymplajollen A. verzekerde Recourt zich van meet af een voorsprong, die hij en met succes achtereenvolgens verdedigde te gen Evers met „Windekind" Sülcher met de „Skim" en ten slotte tegen „De Mop" van Bollemeyer. Een abuis in de terugroepnummers was oor zaak, dat Loosdrecht een prachtige zege ont ging in den sharpies-groepswedstrijd. Van daag is deze wedstrijd overgezeild. De uitslagen zijn: Internationale startklasse: 1. Bern st. B. Maas (K. W. V. Loosdrecht), 2. Loosdrecht st. mr. E. Stutterhéim (K. W. V., Loosdrecht), 3. Béllatrix st. J. Bussemaker (Kon. Marine Jachtclub) Valkjachten: 1. Pappi st. A. E. Dudok van Beel (K. N. Z. en R. V.), 2. Valk 2, st. K. Bruynzeel (Zaanl. Zeilver.), 3. Zeevogel 2 st. A. M. J. van Huystee Jr. (R. en Z.V. Het Spaarne) Internationale 12 M2. klasse A: 1. „Hip haan" st. H. J. J. van Werkhoven (De Kaag), 2. „All Weather" st. Jac. F. Stap W. V. Am sterdam), 3. „Flevo" st. A. E. Dudok van Heel Jr. (Loosdrecht) Intern. 12 M2. klasse B: 1. „Saenden" st. W. G. Jungschlager (De Kaag) 2. „Pieter" 2 st. Jan Mooy (De Kaag), 3. „M'ieke" 2 st. Ch. F. Boissevaln (Loosdrecht) Intern. 12-voetsjollenklasse A: 1. „Onyx" st. D. Verloop (Loosdrecht), 2. „Springkikker" st. A. C. J. Reitsma. (De Kaag), 3. „Alvertje" st. D. Ie Comte (Loosdrecht). Intern. Olympiajollenklasse A: 1. Ree st. H. Recourt (W. V. Amsterdam), 3. Mop st. H. Bollemeyer (W. V. „Het Nieuwe Diep"), 3. „Black Magic" st. W. Stoutenbeek (De Kaag). Intern. Olympiajollenklasse B: 1. „Flip" st. A. Atten (Zaanl. Zeilver.), 2. „Kemphaan" st. I. Quarles van Ufford ("Loosdrecht"»3. „Hawk" st. Tj. de Vries (W. V. Het Witte Huis). Pampusklasse bijzeilen: 1. „Iris" st. mej. J. L. Hoekstra (Loosdrecht) 2. „IJsselmeer" st. mej. F. Tas (Loosdrecht),' 3. „Oppassertje" st. H. Stumpe (De Kaag). Pampusklasse zonder bijzeilen: 1. „Albatros" st. G. J. Lagendijk (Loosdrecht), 2. „Smelle- ken" st. C. van Hinloopen Labberton (Loos drecht), 3. „Donderkopje" st. J. P. Damme (De Kaag) 16 M2. klasse A: 1. „Roerdomp" 2 st. J. Brunt (Het Witte Huis) 2. „Nix" st. C. H. van Harten (Loosdrecht), 3.'Kwaje Hoek" 2 st. K. L. v. d. Horst (Loosdrecht). 16 M2. klasse B: 1. „Mido" st. D. Terwee (Loosdrecht), 2. Willy st. H. A. Kuylman (Loosdr.), 3. „Slipper" st. J. R. v. d. Ley (Het Witte Huis). B-klasse: 1. I. Come Well st. J. W. Uylen- broek (Aegir), 2. W. 8 st. C. Scherpel.Jr. (Het Nieuwe Diep), 3. Tasman st. J. J. K. Ènthoven (Loosdrecht) Vrijbuitersklasse: 1. „Lfluli" st. J. Smithuy- zen (Loosdrecht), 2. Jean Bart st. M. A, Raasveldt (De Kaag), Sam CQrnelissen 2 st. J. Eylander Het Witte Huis). (Ongecorrigeerd.) Als jongen van tien jaar nam Pol al deel aan de wielerwedstrijden ter gelegenheid van de foor, door het gemeentebestuur uitgeschreven. En het moet gezegd: Pol gaf toen al blijk van zijn vlugheid op de fiets. En aangemoedigd door zijn behaald succes en prijzen: een zakmes, een voetbal of zoo, werd zijn eenige hoop, eens een goed renner te kunnen worden. Maar vrouw Steffêns, de grootmoeder van Pol (ze werd door iedereen op het dorp Meeke (moedertje) genoemd, omdat zij een klein, oud vrouwke was) wilde daar niets van hooren. Pol had zijn ouders verloren en woonde bij haar. Als hij haar over zijn toekomst sprak, dan zei ze: „Gen Jufpphp 'c nottegaa oep stiel ^ure/te o en azzegaa oep s aaven vélo wielt f kl-CMZOOfl raan, den kunde- gaa dè moe oep den Zondag dox, Polle." Pol kwam bij een timmerman in de leer en benutte ieder vrij uur, om zich in het fietsen te bekwamen. Hij nam getrouw deel aan wieler wedstrijden in de omgeving en met de jaren klom zijn vaardigheid in het rennen en weldra zou hij als een goed sprinter onder de juniores gerekend kunnen worden. De prijzen, die hij thuis bracht, waren van meer waarde. Meeke kon zich met dat rennen niet vereeni gen. Ze was maar altijd in angst, dat haar kleinzoon eeiï ongeluk zou overkomen, wanneer hij zoo als een wildeman langs de wegen rende, gebogen over het stuur van zijn rijwiel, schijn baar zonder iets te zien en zonder gevaar te duchten. Als er met Pol iets moest gebeuren, zou ze weer alleen zijn en eenzaam. Nu had ze het zoo plezant met hem. En hij had altijd wat te vertellen. Natuurlijk het meest over zijn spurten, sprinten, wedstrijden, courses en be haalde triomfen. Hij werkte ook wel in hun tuintje en dan floot of zong hij er lustig bij. Soms, in een overmoedige bui, nam hij haar bij de schouders en wilde een dansje met haar maken. Maar zijn timmermansvak begon hij stillekens aan als bijzaak te beschouwen. Dit verontrustte Meeke. Maar dan dacht ze soms weer: Hij is nog jong, als hij wat ouder wordt, zal hij er wel anders over denken. Doch toen dit niet gebeurde, steeg haar bezorgdheid. Meeke hield hem dikwijls voor, dat hij met rennen alleen zijn brood niet kon verdienen, maar hij troonde haar eens mee naar zijn tro feeën en zei: „Zie 'n kie, Bonma, weddekik al gewoenne em er der zal nog veuj miej baako men, dè zeggekik aa. En ken gaonnekik euke eens wienne. Em nog moe 'n bekke geduld, Bonma". Meeke schudde het hoofd: „Ge zodt gaa miej dan aaven stiel motte paaze, Polle." „Doe ies euke ienen scheunen eens mei) te verdeenen." „Moe meij course den! Der zen coureurs, die twie, draa villa's emmen, die raak zaan, of die laoter 'n scheune commercie emmen." „Moe der zaan er euke, diej oep unnen over- doem niekskenie miej emmen, Polle," haalde Meeke aan. „Zen emme eens gewoenne, moe woe zaan ze der meij gebleven? Gen mot gaa Ier maa niete van klappen, joeng." „Ahwel, Bonma, azzekik meij coureur zaan ;ens wien, den zuddegaa iens zeen, weddekik doen," lachte Pol. „En weddegaa van maa ierst kraagt, ies.... 'n nief Leuvensche stoof. De scheunste, die ze bij Flup Byls emmen, zulle! Zedde na content, Meeke Steffens? En zudde naa nie miej zaogen over maanen stiel?" ,,'n Nief stoof, Polle?" Meeke keek verbaasd. In haar oogjes begon iets te glanzen. Een nieu we stoof! Ja, die had ze broodnoodig. Meeke bezag haar kachel, die van ouderdom als op één nier hing, gesteund door een stuk ijzer. De pot was eveneens versletenMeeke peinsde hardop: „Hoe aad ies ze naa euk al?" Er was een groote wielerwedstrijd uitgeschre ven, waarvoor Pol, hij was nu achttien, zich eveneens had aangemeld. Het zou een geweldige wegcourse worden. Geldprijzen waren uitgeloofd. Pol Steffens was KOPENHAGEN, 9 Aug. (D.N.B.). In den nacht van Woensdag op Donderdag zijn Engel- sche vliegtuigen over Kopenhagen gevlogen. De bladen melden, dat het afweergeschut van 0.40 tot 0.50 uur een zeer levendig vuur onderhield Donderdagavond ongeveer half 12 keerden eenige opvarenden van de sleepboot Taunus II liggende in de haven van Harderwijk, naar boord terug na een bezoek aan de stad. Een van hen, de machinist C. IJzelenberg, geraakte, door de duisternis misleid, van de kade en viel in de haven Hulp bieden bleek niet mogelijk De politie slaagde er eerst tegen 3 uur in het lijk te dreggen. in de wolken, trainde zich zooveel hij kon en verzekerde zijn grootmoeder, dat zij de beloofde kachel zou krijgen. Meeke begon nu meer met hem mee te leven, hoewel ze haar belangstelling in den komenden rit niet toonde. Ze hoopte evenwel, ook voor Pol zelf, dat hij een van de eersten zou zijn. De dagen, welke den strijd vooraf gingen, waren voor haar ware feestdagen, want haar huis was, zoodra Pol thuis kwam, vol jonge ren ners en geestdriftige bewonderaars. Deze laatste vooral voorspelden Pol de overwinning. Dan glimlachte Meeke en vroeg: „Zoddegaa da paaze, joeng?" En dan keek ze tersluiks naar haar kleinzoon, of hij een held was. De bewuste dag was aangebroken. Dertig ren ners waren ingeschreven en stonden nu klaar. Weldra werd gestart en de jacht begon. Twin tig ronden moesten worden afgelegd: honderd kilometer. Wie zou nummer één zijn? Ieder meende na tuurlijk zijn favoriet. Elke ronde Was 't opnieuw 'n groote vraag. Dan reed Pol aan de spits, dan een van zijn rivalen. Voor Pol zou het een har de dobber zijn, want drie mededingers had hij vooral te duchten. Men begon te gissen, te wed den. De toeschouwers schenen haast geen ge duld te hebben, om de eindspurt af te wachten. Ze joelden en schreeuwden als het peloton in zicht kwam. Ook Meeke stond bij de eindstreep. Haar hart beefde. En, als Pol haar voorbijvloog alsof een rukwind het stof opwaaide en zij hem hijgend over het stuur zag gebogen, de beenen bewegend als vlug raderwerk, dan sloot ze even de oogen en dacht: Als hij maar geen ongeluk krijgt. Zijn fiets kan breken, hij kan vallen. Dan peinsde ze niet aan de stoof, die ze zou krijgen, als hij zou winnen, maar bad in stilte, dat hij het er zonder kleerscheuren zou afbrengen. De laatste ronde. Meeke hoorde naast haar zeggen: „Polle ka 't nie miej ienhaole. Pierre Bloks wient 't. Gen zuldet zeen." „Ochetoch. diejen erremen Polle," zuchtte Meeke in stilte. Maar dan hoorde ze weer: ,,'t Is Polle diej t gao wienne. Polle Steffens, waddekik aa zeg." En aldus voelde Meeke zich tusschen hoop en vrees geslingerd en tuurde met bezorgdheid, de oogen bijna dicht, om het licht ervan te verscherpen, den langen weg af. Eindelijk! ,,'t les Pierre!" werd er gebruld. „Neije, 't ies Polle! Wa emmekik aa gezeid?" Er werd gejuicht en gejubeld. Pol was voor de laatste maal nummer één de eindstreep ge passeerd. Het scheelde nog geen half wiel met Pierre Bloks, maar eerlijk had hij den strijd gewonnen. Hij werd gelukgewenscht en met een krans omhangen. Enkele der bewonderaars namen hem op hun schouders. En, toen hij daar zoo hoog zat, als op een troon, bemerkte hij zijn grootmoeder als verloren staande tusschen de menschen. Hij wuifde haar toe en riep: „Geil kraagt merregènd de stoof, zulle, Bonma!" ,,'t les goe, joeng," prevelde ze, hem met tra nen in de oogen toeknikkend. Maar toen kwam er een groot moment in het leven van Meeke. De overwinnaar zou gekiekt worden. Pol trok gauw zijn grootmoeder naast zich en nu stond ze daar alsof ook „zij" gevierd werd. En, toen ze den dag daarop hun foto in de krant zag, toen kon Meeke niet nalaten te zeggen: „Oe scheun, Polle, weillie zeuj geetwiejen. Wie zeuj dè naa van me léve gepaasd emme? En ken stoen der scheun oep euke," bewonderde ze zichzelf. „En fluis goenewe de stoof keupen," beloofde Pol. „Zedde naa content, Bonma?" „Jaot jaot moe ken em veuj schriek ge'ad, joeng." „Schriek? Woeveuj?" lachte Pol. „Zun aad Meeke, Allez! Koem, den zaan we weg veuj 'n stoof." Ik zal hem toch nog eens over zijn stiel klap pen, nam ze zich voor. Timmerman zijn is toch beter dan renner. In het dorp ontstond een ware paniek. Vooral toen in het vrije veld de veldwachter door een reusachtige vliegende visch werd aangevallen. Hij kwam er heelhuids af en dit had hij aan öjn koelbloedigheid te danken. Toontje trok zich echter van al die herrie ïiiets aan en hii wandelde verder totdat hij bleef staan bij een slapenden man, dien hij herkende aan zijn geruiten broek. Het was dezelfde man, waarvan hij zijn schiettent had overgenomen. De gezamenlijke Land- en Tuinbouw Orga nisaties uit Noordholland hebben inzake de regeling der inlevering van fijne peulvruchten soorten een bespreking gehad met de Neder landsche Akkerbouw Centrale. Naar aanleiding dezer bespreking kan het vol gende worden medegedeeld: Het is de bedoeling, dat alle soorten fijne peulvruchten en ook het piksel door de P.V.C. worden ingenomen. De prijzen worden nader be kend gemaakt. De aandacht van de letters wordt er op ge vestigd, dat rechtstreeksche verkoop aan den handel is verboden. Voor het vervoer naar schooningsinrichtin- gen, alsmede voor het vervoer naar particu lieren voor het lezen moet bij den plaatselij ken bureauhouder een vervoerbewijs worden aangevraagd. De nadere regeling inzake de inname zal zoo spoedig mogelijk worden bekend gemaakt. Telers, die op een onmiddellijke levering van hun product prijs stellen, kunnen zich hieromtrent met de P. V. C. in verbinding stellen. WASHINGTON. 9 Aug. (D.N.B.). RoosevfJ heeft heden door den onderminister van Bu»' tenlandsche Zaken, Welles, den vroegeren Arne- rikaanschen ambassadeur te Brussel, Cudahy een scherpe terechtwijzing doen toekomen voof zijn interview te Londen. Voorts heeft mj Cu- oahy order gegeven onverwijld naar de Veree nigde Staten terug te keeren. Welles heeft op de persconferentie verklaard, dat Cudahy doof dit interview de bestaande algemeene instruc ties van het staatsdepartemént heeft overtre den Gemeente- en Rijkspolitie te Pijnacker heb ben een einde weten te maken aan een uitge- breiden kettinghandel in levensmiddelen. Bij den caféhouder Van S. werden groote hoeveelheden levensmiddelen in beslag geno men, waaronder 65 flesschen slaolie, 3 groote balen koffie, 150 kilo reuzel en vet, groote par tijen rijst en kisten met gedroogde vruchten. De caféhouder had den geheelen zolaei vol en ontdook de Hamster-, prijsopdrijvings- en distributiewet. De klanten werden schandelijk overvraagd en moesten voor een pond koffie f 2, voor een pond thee 5 enz. betalen Als verkoopagent fungeerde het gemeente raadslid L., dat werkloos is. Bij hem wera eer, verkoopboek gevonden, waarin de tarieven en namen der klanten stonden vermeld. De klan tenkring bleek zeer uitgebreid te zijn en som mige afnemers woonden zelfs in de buurt, van Amsterdam en Haarlem. Aan de hand van deze adressen haalden twee rechercheurs met een auto al deze goederen weer terug. Proces-verbaal is opgemaakt tegen den café houder S„ het raadslid L. en de verschillende hams ter aaxs. IJMUIDEN, 10 Aug. Visch. Gullen 27.00—35 per 50 kg. Zoetwatervisch: Snoekbaars 4547 ct- Baars 2240 cent per kg. ALKMAAR, 10 Aug. Kipeieren groothandel 4.6° —5, eenüeieren 3.50. Handel matig. Boter groot handel 7075, kleinhandel 85. BROEK OP LANGENDIJK, 10 Aug. 160.000 kg. Roode kool 3—3.40 10.000 kg. Gele kool 34.20, 800 kg. Uien 6.10—6.50, drielingen 4.60; 3600 kg. T- -laten: A 1212.20, B 12.20, 12.0C, CC 8.50 151000 kg. aardappelen: Schot- sche Muizen 3.70, Drielingen 2.10—3.10, Eigen heimers 2.30—3.40, Blauwe Eigenheimers 2.3" 3, 25700 kg. vroege Witte kool 2.00, 90 kg' Snijboonen 8—12.10 6650 kg. Slaboonen 9-50j^ 11, 40 kg. Druiven: Frankenthalers 35.IC, 62» kg. Zilveruien: nep 88.60, drielingen 2.00, 22» kg. Tuinboonen 4.10. 's-HERTOGENBOSCH. 9 Aug. N.V. Boterir Aanvoer 12700 kg. Hoogste prijs 1.59, laagste pril" 1.54, middelprijs 1.57 per kg. LEIDEN, 9 Aug. Veemarkt. Aanvoer 498 run deren. 138 kalveren 1682 schapen, 809 varken»' 32 stieren 200.00—340 per stuk, 76—82 cent Pj kg. schoon gewicht, matig. ^111 kalf- en me»^ 1 31" per stuk, "70—94 cent per kg. schoon ^gewich^ Ag - Ovli Wl* V W ivll V| A A At* V A M koeien 200.00350. vlug. 197 varekoeien 130'!ig 220. vlug. 158 vette koeien en ossen 200.003 V vlug. 15 graskalveren 30.00-—50. matig. 21 vc- kalveren 80.00—125 per stuk, 70—120 cent Pf„ kg. schoon gewicht, tamelijk vlug. 102 nuchter kalveren 8.0018, vlug. 200 vette schapen 26" —42, vlug. 1182 weideschapen 18.0034, vWV :.00 vette lammeren 16.0022. vlug. 320 mes- varkens 26.0042. matig. 457 biggen 12.001 vlug. 32 zeugen 60.0080, matig. LEIDEN, 9 Aug Kaasmarkt. 65 partijen Goud' sche kaas: I 38.00—40. II 35.00—37, 14 partij^} Leidsche kaas: T 27-0031. Per 50 kg. Hand goed. NOORDSCHARWOUDE, 10 Aug. 17700 ioode kool 2.30—3, 600 kg. Gele kool 3.20, 900" kg. Ui 1 5.70—5.80, drielingen 4.405.50, ne° 4.00, 250 kg. Bieten 2.20 174200 kg. aardapPf' len: bonken 3.70, Schotsche Muizen 3.704.3 Drielingen 2.40—2.90, kriel 1.60—1.80, Eigen heimers 3.10—f .70 Blauwe Eigenheimers 2.30< 3.10, 60800 kg. vroege Witte kool 2.00, 15f kg. Slaboonen 9.50—11.40. 9200 kg. Zilverig 1—1.20, Zilvernep 8—820, Zflverdrieling* 1.10—1.50,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 6