Brabant gaat land winnen
P.T.T.-ontvangsten
liepen achteruit
1
rouw die m het
donker kwam
Studentenkamp op
„Katwijk"
DE MAASTUNNELBOUW
Grootere boterproductie
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1940
Grootsche werken in Oost
en Midden
BESCHERMING VAN
NATUURSCHOON
De Beerze
De Biesbosch
HET AUTOGEVAAR
KERAMISCHE INDUSTRIE
Dr. K. H. G. LAMERS t
Een duur varken
Sterke daling in het eerste
halfjaar. 1940
Opbouw van de Ned. Studenten
gemeenschap
SECTIE CONFECTIE VAN HET RIJKSBUREAU VOOR
WOL EN LOMPEN VAN HET RLÏKS-TEXTIELBUREAU
Het werk vordert naar wensch
Precieze aansluiting
Landarbeiders tijdens
den oogst
Recht op extra brood- en
boterrantsoen
HET REIZIGERSVERKEER
In 1939 belangrijk gestegen
RESTAURATIE KASTEEL
VAN DUSSEN
BEEN DOOR STAALDRAAD
AFGEKNELD
Kindje aan de gevolgen overleden
Ook regeling van productie en
prijzen van andere zuivel-
artikelen
BABY IN KINDERWAGEN
VERDRONKEN
Lijk geïdentificeerd
UIT DE STAATSCOURANT
Landbouwonderwijs
DOOR SYDNEY HQRLER
Bishop slak zijn hand in de lade san zjjn bu
ii'.
(Van onzen Brabantschen correspondent)
III
In ons vorig artikel hebben wij medege
deeld, dat in Brabant door ontginning,
ontwatering en wat dies meer zij ongeveer
25 percent aan grond voor het beoefenen
van den landbouw en de veeteelt, in totaal
117.500 h.a. zou zijn te winnen, door welke
winning circa 5000 jonge boeren, die mo
menteel geen emplooi kunnen vinden, in de
toekomst voor zich zelf en hun gezinnen
zouden kunnen zorgen.
Eenige werken, welke we met name noem
den, heeft men voor dit doel reeds onder de
spade genomen, doch er zijn nog meer
objecten, die voor vruchtbaarmaking in
aanmerking komen en welke ook voor tuin
derij geschikt zijn.
Reeds wordt in deze provincie het tuinders-
bedrijf druk beoefend. Men zie slechts naar
de streken rondom Helmond en Breda, naar de
Langstraat, waar druk getuinierd wordt en
naar de directe omgeving van den Bosch: St.
Michielsgestel, Den Dungen, Berlicum; en
zelfs in de Kempen treft men talrijke tuinders
aan. De Langstraatsche asperges zijn van kwa
liteit even goed als de befaamde Bergen op
Zoomsche, Vlijmen heeft bloeiende hopcultures,
de omstreken van Breda en ook de Kempen
leveren duizenden en duizenden kilo's erwten
en boonen, Breda ook veel aardbeien en fram
bozen aan de conservenfabrieken en van rond
om Den Bosch komen malsche groenten.
Nu de tuinderij meer winstgevend wordt dan
in het verleden het geval was, zal men zeker
zich hierop met grootere ambitie gaan toeleg-
Ben dan voorheen en met graagte zal men de
daartoe geschikte, thans nog braak liggende
gronden, in exploitatie nemen.
Gebieden, die op ontginning wachten, ligger»
er tot een oppervlakte van 2000 h.a. in de Kem
pen; ook in de Peel, ofschoon daar reeds heel
Wat is geschied, is nog terrein genoeg ter keuze
voorhanden, terwijl het gebied van de Beersche
Overlaat, nu de Maas aan banden ligt, op be
werking en ruilverkaveling wacht.
Hoe eerder het plan van Vuuren wordt uit
gevoerd, des te liever zal het den boeren zijn
Voorts zijn er tal van broekgronden en leem-
houdende zandgronden, thans als beemden in
gebruik, die, na bewerking, uitstekende akkers
zullen opleveren
Een groot plan, dat een nog volkomen waar
deloos terrein van 2000 h.a., gelegen tusschen
Oirschot en Oisterwijk, omvat, is dezer dager
aangepakt.
Het betreft hier een gebied, in den loop van
het riviertje de Beerze, een voor den natuur
vriend idyllisch oord, dicht begroeid met kreu
pelhout en heidegewassen, wat de bodemge
steldheid aan gaat van hooge waarde, doch
thans onbruikbaar, omdat het steeds oVerlast
Van het water ondervindt.
Men gaat het riviertje noren aliseeren en daar
na het terrein verkavelen. De voltooiing van
deze werken levert straks een winst van 1200
h.a. goede gronden, waarop nieuwe boerderijen
kunnen worden gesticht en die het mogelijk
Zal maken bestaande bedrijven effectvol uit te
breiden.
Reeds geruimen tijd was men voornemens
deze streek van den wateroverlast te bevrijder
het waterschap „Het stroomgebied van de
Dommel' had daartoe een ontwerp gemaakt
doch deze plannen stuitten op verzet vanwege
de Vereeniging tot behoud van Natuurmonu
menten, de eigenaresse van de Campinaheide
onder Boxtel, welke eveneens door de Beerze
doorsneden wordt. Tevens liggen in het te ver
kavelen gebied twee gedeelten, eigendom dier
vereeniging.
De afdeeling Oirschot van den N.L.B. drong»
echter in het voorjaar van 1939 opnieuw krach
tig op ruilverkaveling aan en het gevolg hier
van was, dat na besprekingen tusschen den cul-
tuurtechnisehen dienst, de genoemde vereeni
ging en het waterschap „De Dommel" overeen
stemming werd bereikt.
Doordat de Vereeniging tot behoud van Na
tuurmonumenten zich heeft aangesloten bij de
tuilverkaveling kan thans een aangesloten ge
heel worden verkregen en ligt in het verschiet
de stichting van een Brabantsch Nationaal
Park, waarin thans is het gebied volledig
ontoegankelijk wegen zouden kunnen worden
Sangelegd. Het plan is nu zoodanig opgezet
dat de afwatering van de Beerze Oostelijk van
den loop zal plaats vinden, zoodat het stroompje
«elf en zijn dal niet te zeer wordt geschonden
«n dus aan rijkdom aan natuurschoon weinig
Of niets wordt ingeboet.
Met de regeling van den loop van de Maas
vormt de ontwatering van de Biesbosch en de
afsluiting van de Donge en Het Oude Maas-
Ie zeker een der groote werken, welke in het
belang van de provincie zijn of worden uitge
roerd.
De Biesbosch-drooglegging, als we 't zoo mo-
fcen noemen, zal aan ongeveer 8000 mensshen
bieuwe levenskansen bieden. Thans wonen tus-
*chen de moerassen nauwelijks 600 personen.
Ook in het gebied van Het Oude Maasje en
de Donge zullen de vestigingsmogelijkheden
*eer worden verruimd.
De Biesbosch, omvattende een gebied van
r°nd 37.000 h.a., moest tot voor korten tijd on
aangeroerd blijven: immers, ze werd beschouwd
als een reservoir, dat bij stormvloed het teveel
aan water moest opnemen en tevens omdat
ze ook uit oogpunt van defensie niet zonder
belang werd geacht.
Ofschoon reecis sedert langen tijd »"om de
vruchtbaaimaking van de Biesbosch is ge
vraagd: het bleef bij vrome wenschen. Doch
begin Juli kwam, gansch onverwacht, de mede-
deeling van de voorgenomen directe uitvoering
van de plannen, welke den waterstaatkundigen
toestand in een groot deel der provincie Bra
bant volkomen wijzigen en geheel nieuwe pers
pectieven bieden zal. Land- en tuinbouw zullen
nu straks allereerst in de Biesbosch zelve in
tensief kunnen worden beoefend, terwijl tevens
te verwachten is, dat de Beneden Langstraat,
waar in de reeds vruchtbare poiaers de tuin
bouw hoofdbedrijf vormt, een tuinbouwcentrum
van méér dan provinciaal belang zal worden.
Daarnaast zal het verkeer te land in hooge
mate door de water vrij making worden gediend.
Immers tot op heden ondervond dit door de
in winter en voorjaar geregeld terugkeerende
inundatie ernstige stagnatie. Waspik, Raams-
donk, 's-Gravenmoer, Waalwijk waren dikwerf
afgesloten; zelfs tot bij Den Bosch liep de
groote verkeersweg, die via Vlijmen naar de
Langstraat leidt, bij hooge waterstanden nog
onder. Het Land van Heusden en Altena was
nagenoeg iederen winter van de buitenwereld
ten Zuiden practisch geïsoleerd.
Over de Biesbosch zelve behoeven we niet te
spreken, daar was tot heden het verkeer te
land „een groote onbekende''.^ Er zijn dan ook
geen wegen, tenzij in de hooge in het Noorde
lijk deel gelegen polders.
Nu de watervrijmaking direct aan de orde is,
durft men zelfs reeds denken aan de verwe
zenlijking van een schoonen droom, te weten
den aanleg van een grooten verkeersweg van af
Hank-Keizersveer rechtstreeks naar Kop-van
het-Land, in verbinding met Dordrecht.
De Biesbosch wordt ingedijkt, te beginnen bij
Geertruidenberg: ze zal straks vloedvrij zijn en
enkele overlaten zullen voor gevallen van nood
worden behouden. Ten einde Zuidholland voor
wateroverlast, dat door de indijking zou kun
nen ontstaan, te vrijwaren, zullen de Merwede-
dijken op den Hollandschen oever van af Go-
rinchecn worden verzwaard.
Het is een grootsch werk, voor Brabant van
levensbelang, doch eveneens van zulk belang
voor overig jNederland, dat aan de uitvoering
er van nationale beteekenis mag worden ge
hecht. Bovendien helpt deze indijking de werk
loosheid krachtig bestrijden, want zeer gerui
men tijd, minstens een jaar of vier, vijf zullen
de werkzaamheden aan honderden handen ar
beid verschaffen.
Zoo is er alle reden, verheugd te zijn over
het grootsche, dat op het gebied van ontgin
ning en ontwatering in Brabant gebeurt en nog
op het punt staat te gebeuren. Want Brabant
heeft honger, landhonger. En die wordt thans
gestild.
C. G. Schreinemacher te Maastricht is in be
roep gekomen van een besluit van Gedeputeerde
Staten van Limburg, waarbij hem vergunning
is geweigerd een terrein af te graven onder de
gemeente Gronsveld om daarop een kalkfabriek
te vestigen. Deze vergunning is hem geweigerd
op grond, dat door bedoelde afgraving de
schoonheid van het omliggende landschap zou
worden geschaad.
De secretaris-generaal van het departement
van Binnenlandsehe Zaken heeft thans het be
roep van S. ongegrond verklaard uit overweging,
dat door de voorgenomen afgraving in het Sa-
velsbosch, dat met zijn omgeving tot een der
aantrekkelijkste gedeelten mag gerekend wor
den, het natuurschoon zou worden geschaad.
Op den Stadionweg te Rotterdam is de 7-
jarigè Johannes Muyen, gewoond hebbend op
den Feijenoorddijk, spelenderwijs den rijweg
overgestoken en gegrepen door een vrachtauto.
Het kind werd op slag gedood. Den chauffeur
treft geen schuld.
Te Leeuwarden is de zevenjarige Sjauke van
der Ploeg door een vrachtauto aangereden. Het
meisje was onmiddellijk dood.
Het bureau voor de keramische industrie
(sectie van het Rijksbureau voor verwerkende
industrieën) is gevestigd te 's-Gravenhage,
Bezuidenhoudscheweg 123, en telefonisch aan
gesloten onder no. 720060.
De dagelijksche leiding van dit bureau berust
bij1 een gedelegeerd bestuurslid, als hoedanig is
benoemd dr. F. Ph. Groeneveld.
Het bureau voor de keramische industrie is
ingesteld voor alle ondernemingen, die zich als
hoofd- of nevenbedrijf bezig houden met het
vervaardigen, bewerken, verwerken en/of verhan
delen van onderstaande producten of de
daarvoor benoodigde grond- en hulpstoffen
voorzoover deze grond- en hulpstoffen niet val
len onder een andere sectie van het Rijksbureau
vor verwerkende industrieën of een ander Rijks
bureau voor de nijverheid met inbegrip van
hen, die by den handel in die producten of die
grond- en hulpstoffen hun bemiddeling ver-
leenen, doch met uitzondering van den detail
handel.
Huishoudelijk aardewerk, sieraardewerk vuur
vast aardewerk, biscuit, hotelporselein, huishou-
deiyk porselein, laboratorium-porselein, technisch
porselein en aardewerk, sanitair (aardewerk,
vuurklei, vitreous china) ,terra-cotta, aardewerk
tabakspijpen, vuurvaste steenen.
Al de bovengenoemde artikelen, zoowel gegla
zuurd als ongeglazuurd.
Huishoudelyk glaswerk, verpakkingsglaswerk,
sierglaswerk, verlichtingsglaswerk, ballon-, buis-
en staafgas, technich en optisch glaswerk.
Binnenkort zal een beschikking in de Neder-
landsche Staatscourant worden geplaatst, waar
in 6.m. aan alle betreffende ondernemingen de
verplichting wordt opgelegd zich bij het bu
reau voor de keramische industrie te laten in-
schryven. Ter bespoediging bestaat reeds thans
gelegenheid zulks te doen.
Te 's-Hertogenbosch is ruim 69 jaren oud over
leden dr. Karei H. C. Lamers.
Dr. Lamers is te 's-Hertogenbosch. geboren. In
1895 verwierf hij aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht het apothekersdiploma, waarna hij zich
in zyn geboortestad vestigde. Op jeugdigen leef
tijd promoveerde hij tot doctor in de scheikunde.
Dr. Lamers maakte deel uit van de firma dr.
Lamers en dr. Indemans; in 1929 na fusie tus
schen dit grootbedryf en de firma Elands en
Van Buren, kwam tot stand de N.V. Chemisch
Pharmaceutische Fabriek en Groothandel in
ziekenverplegingsartikelen Dr. Lamers en Dr. In
demans. Daarvan was de thans overledene de
president-commissaris.
15 Juli 1897 was de heer Lamers benoemd tot
lid der Gezondheidscommissie, welke functie hy
tot de opheffing dier commissie bekleed heeft;
in 1928 was hij voorzitter geworden.
Hij was om. oprichter van het Groene Kruis,
van wélke vereeniging hij penningmeester is
geweest. Voorts was hy o.a. lid van den Raad
van Arbeid.
Dr. Lamers was ridder in de Orde van Oranje-
Nassau.
De begrafenis geschiedt Vrijdag, na de plech
tige uitvaart om 10 uur in de Leonarduskerk, op
het R.K. Kerkhof te Orthen.
Twee slagers, broers, bedachten dezer dagen
een stout plannetje. Zij voerden het uit ook,
maar nu zullen ze er spijt van hebben. Op de
markt in Rotterdam werd een varken gekocht.
In den nacht van Maandag op Dinsdag werd
het beest in een schuur op een weiland by Schie
dam geslacht. De stukken vleesch werden in
manden gestopt en met z'n tweeën gingen ze
op de fiets het Westland in om te trachten het
spek en vleesch met een zoet winstje te ver-
koopen. Zoo kwam het tweetal tenslotte in Den
"laag terecht. Een half varken zat nog in de
manden. Ze liepen tegen de lamp, toen ze twee
keurmeesters ontmoetten, die een goeden neus
hadden en het tweetal aanhielden. Drie pro
cessen-verbaal volgden: wegens frauduleus
slachten, frauduleus vervoeren en wegens het
ontduiken van de vleeschkeuringswet. In ver
band met het onderzoek brachten de broers den
nacht op het hoofdbureau van politie te 's-Gra-
venhage door.
Woensdagmorgen zijn ze weer op vrije voe
ten gesteld. Het vleesch en spek zyn in beslag
genomen.
Hieronder volgen twee 0pbrengst-staten, waar
uit men kan zien, hoezeer de inkomsten van
het P.T.T.-bedryf achteruit geloopen zyn, in
verband waarmede de tarievenverhooging is in
gevoerd, ingaande Dinsdag 1.1.
Juni 1940.
Poster yen
Telegrafie
Telefonie
Postcheque- en
girodienst
Totalen
f 1.877.740
f 64.554
f 2.069.102
Meer of minder dan
1939
f 1.012.950
f 246.988
f 483.739
f 800.378 f 70.198
f 4.811.774 f 1.673.479
Januari tot en met Juni 1940.
Posteryen
Telegrafie
Telefonie
Postcheque- en
girodienst
Totalen
f 15.427.323
f 2.195.665
f 14.869.228
f 4 798.975
f 37.291.191
f 1.760.716
f 283.746
f 71.179
f 650.319
f 897.830
Zooals wy de vorige week hebben aangekon
digd wordt op Huize Katwijk in Den Haag een
studentenkamp gehouden, waar studenten van
de verschillende vereenigingen en steden zijn sa
mengekomen met het voornemen gezamenlijk
mede te werken aan den opbouw van de Neder-
landsche studentengemeenschap. Dit kamp is
Maandagavond geopend met een inleiding van
dr. H. v. d. Wielen, de leider van het volkshooge-
schoolwerk, die over dé Nederlanden binnen
Europa" sprak. Op boeiende wyze vatte spreker
de economische en sociale problemen van Ne
derland samen en toonde aan hoezeer ons land
afhankelijk is van den aan- en doorvoer van
grondstoffen uit de factoryen en later het kolo
niale ryk en van het scheppen van industrieën
die deze grondstoffen tot producten van hooge
waarde verwerken. Bij het wegvallen van deze
factoren zou Nederland een uitsluitend agrarisch
land moeten worden met alle groote moeilijk
heden welke daaraan verbonden zijn.
Op deze inleiding volgde een levendige ge-
aachtenwisseling. Dinsdagochtend sprak dr. Kre
kel over de moderne strooming van het „autori
taire socialisme". Hy noemde de kern van het
huidige conflict den strijd tusschen de gedachte
's-GRAVENHAGE, 21 Augustus. Het Departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend, dat de sectie confectie
van het Rijksbureau voor wol en lompen en van het Rijks-textiel-
bureau, tot dusverre gevestigd te Enschede, Oldzaalschestraat 10,
met ingang van heden is verplaatst naar: Amsterdam-C., Keizers
gracht 542, Telefoon 33812.
Op de maandeiyksche persconferentie over
den tunnelbouw te Rotterdam is medegedeeld,
dat in de afgeloopen maand flinke vorderin
gen zyn gemaakt, die vooral het riviergedeelte
betreffen. Daarby moet men in aanmerking
nemen, dat er slechts drie weken is gewerkt in
verband met de vacantie der bouwvakarbeiders.
Het werk aan het riviergedeelte betrof voor
namelijk het vyfde tunnelstuk, dat zonder ha
peren snel in de rij van de vier voorgaande
werd neergezet en gedeeltelyk reeds aan het
vierde tunnelstuk verbonden.
Tegelijkertyd werd gewerkt aan de verbinding
tusschen het eerste tunnelstuk en het venti
latiegebouw op den rechteroever, welke ver
binding thans tot stand is gebracht en men
is op dit oogenblik bezig, het kopschot van het
eerste tunnelstuk en den opgaanden 2.80 M.
dikken wand van het ventilatiegebouw te door
breken. Eerlang zal men dus vanuit de land-
tunnel door het ventilatiegebouw tot in den
rivierunnel kunnen loopen, zooals het thans
reeds mogelijk is, van den landtunnel door het
ventilatiegebouw de roltrappenschacht te be
reiken. Deze laatste is intusschen drooggema
len en aan deze zijde zijn de tydelijke wanden
afgebroken.
Verder in het riviergedeelte wordt hard ge
werkt aan het maken van den ryvloer, welke
de ruimte der ventilatiekanalen onder dezen
vloer scheidt van de eigenlyke ruimte, welke
voor het rijverkeer is bestemd, terwijl in de
voetgangers- en wielrijdersbuis reeds een groot
gedeelte van den tusschenvloer, die deze beide
doorgangen scheidt, is gebetonneerd.
Wanneer wb' in dit gedeelte van den rivier-
tunnel loopen, kunnen wy constateeren, hoe
goed de eerste drie stukken by de vorige aan
sluiten. Nergens is eenig verschil in hoogte of
dwarsligging te bespeuren en men moet zoeken
naar de plaats waar de kopschotten hebben
gezeten en dus afgehakt ruw beton aan den
dag treedt om te weten waar de scheidingslyn
tusschen twee stukken was.
De baggermolen heeft intusschen het laat
ste gedeelte grond voor het ventilatiegebouw
op den linkeroever weggegraven en alles wordt
daar in gereedheid gebracht om het stuk nr. 9
te ontvangen. Dit stuk komt te liggen tegen
het ventilatiegebouw op den linkeroever, waar
na resp. de stukken 8 en 7 daartusschen worden
gelegd, terwijl tenslotte nr. 6 het sluitstuk tus
schen het reeds gezonken vijfde en het nog
te zinken zevende stuk zal vormen.
In de ventilatiegebouwen op beide oevers wordt
met kracht voortgegaan met het monteeren
der ventilatie-inrichtingen, welk werk op den
rechteroever reeds ver is gevorderd. Alle zes
tien ventilatoren staan daar reeds opgesteld en
het bordes, dat gelegenheid geeft, de motoren
boven op de ventilatoren te inspecteeren, is
grootendeels voltooid. Op den'linkeroever is men
nog niet zoo ver. Daar is eerst onlangs een
begin gemaakt met het stellen van de onder-
deelen der ventilatoren.
Ook aan het electrisch gedeelte wordt thans
gewerkt. In het gedeelte landtunnel op den
rechter-Maasoever zijn reeds groote hoeveel
heden kabels getrokken en in het ventilatie
gebouw op den rechteroever zyn ook reeds
verschillende electrische apparaten opgesteld.
Naby de Velgersdijkstraat is thans het ver
keer van de Boergoenschestraat over de onder
doorgangen, die daar zyn gemaakt, geleid en
thans is men doende met het aan te leggen
opstelplein en de garage voor de LM.O. aldaar
te bouwen.
Ten slotte nog een woord over het werk in
de Waalhaven, dat zyn einde nadert. Stuk nr. 9
ligt thans geheel opgetuigd te wachten tot het
tot zinken zal worden gebracht, terwyi het res-
teerende drietal byna gereed is, zoodat over
enkele weken dit werkterrein als zoodanig niet
meer zal bestaan.
van tastbare, natuurlyk gebondenheid eenerzyds
en de oude overschatting van de abstracte be
grippen anderivjds. Het oude socialisme erkende
slechts den abstracten mensch, doch niet de
concrete volksgemeenschap. De erkenning van
de tastbare werkelykheid der gemeenschap is de
gedachte van dezen tijd.
Het spreekt van zelf dat aan de gedachten-
wisseling over dit onderwerp algemeen en inten
sief werd deelgenomen.
Nog vele interessante beschouwingen staan op
het program.
Prof. Schrieke, dr. P. J. Bouman, prof. v
Apeldoorn zullen o.a. in den loop van deze en de
volgende week de vele kanten van de huidige
vraagstukken behandelen.
Studenten die zich voor deze gedachten in
teresseeren kunnen alsnog aan dit kamp komen
deelnemen door zich te vervoegen op Huize
Katwyk, Raamweg 47, Den Haag.
Het Centraal Secretariaat voor Land- en
Tuinbouw heeft pogingen in het werk gesteld om
de landarbeiders, die zware oogstwerkzaamheden
verrichten, in aanmerking te doen komen voor
extra brood- en boter- of margarine-rantsoen.
Ten aanzien van het brood-rantsoen was reeds
in dien zin beslist. Woensdag werd van het Cen
traal Distributiekantoor mededeelir.g ontvangen,
dat landarbeiders, die voortdurend zware ocgst-
werkzaamheden verrichten, behalve op een
extra brood-rantsoen van 100 pCt, aanspraak
kunnen maken op een extra boter- (c.q. marga
rine-) rantsoen van 200 pCt.
Die extra oogst-rantsoenen worden slechts tot
1 September verstrekt. De plaatselijke distribu
tie-diensten zyn overeenkomstig geïnstrueerd.
In het jaarverslag der Ned. Spoorwegen over
1939 trekken eenige merkwaardige cyfers de
aandacht, behalve dan die der inkomsten en uit
gaven, die reeds bekend gemaakt zyn.
Een der meest belangrijkste cyfers is „nihil"
bf geen cijfer voor het aantal in 1939 door
spoorwegongevallen omgekomen reizigers. Wat
ook veranderde en dat is heel wat (overigens al
leen ten gunste), de befaamde veiligheid is ge
bleven.
Andere cijfers van belang zijn die van het
aantal vervoerde reizigers. Hierin zijn niet te-
grepen de reizen op ABK, aangezien die moeilijk
zyn vast te stellen. Zoo zien we dan, dat in 1939
werden vervoerd 61.445.603 reizigers tegen
47.838.423 in 1938, een vooruitgang dus van rond
13 'A milliOen. Schat men het aantal reizen op
ABK op tweederde van dit aantal, dan komt
men op ruim 100 millioen reizigers. Het aantal
enkele reizen is natuurlijk belangrijk verminderd
en het aantal retours aanzienlijk vermeerderd,
hetgeen voortspruit uit de invoering van week
eind-feestdagen- en zomerretours.
Van bovengenoemd aantal reizigers maakten
0.4 pCt. gebruik van de eerste kl, 4.9 pCt. van
de tweede en 94.7 pCt. van de derde kl.
Niettegenstaande het verlies op de vele retour-
kaarten en de verschillende ingevoerde gunstige
reizigersbepalingen, die meestal neerkwamen op
reducties voor het publiek, waren de inkomsten
uit dit vervoer in 1939 nög rond 6 millioen gld.
hooger dan in 1938, terwijl het aantal trein-KM.
werd opgevoerd tot 55.405.050, een aantal slechts
eenmaal in zeer geringe mate overtroffen, n.l.
in 1934, toen echter rond 300 K.M. meer spoor-
lengte in exploitatie was.
Hoe enorm het spoorwegverkeer toenam, blykt
wel by vergelyking met 20 jaar geleden, toen
men het bracht tot 37.792.206 trein-K.M.
Ten slotte merken wy nog op, dat in 1939 ook
het binnenlandsch goederenvervoer vooruitging.
In dat jaar werden nl. beladen 1.046.569 wagens
tegen 938.512 in 1938 bf 108.050 meer.
Met de werkzaamheden der restauratie van
het Kasteel van Dussen, dat tot gemeentehuis
wordt ingericht, is men begonnen.
By deze werken wordt de tot het kasteel be-
hoorende kapel afgebroken. Deze kapel dateert
uit het begin der twintigste eeuw, terwijl het
kasteel zelf uit de dertiende eeuw stamt. Na de
historische wederwaardigheden van vele eeuwen
werd in het begin dezer eeuw het kasteel be
trokken door uit 'naar land verdreven Fransche
Karmelitessen. Deze religieuzen lieten een slot
kapel bouwen, die architectonisch in volmaakte
disharmonie tot het oude monumentale bouw
werk staat. Daarom wordt by de nu begonnen
restauratie dit bedehuisje gesloopt.
Een ernstig ongeluk is aan de Laakhaven in
Den Haag gebeurd. Een 30-jarige schippers
knecht, wonende in Zaandam, raakte met het
rechterbeen in een staaldraad verward, toen hy
een motorschip aan den wal wilde vastleggen.
Het been werd onder de knie afgekneld. Het
slachtoffer is in het ziekenhuis aan den Zuid-
wal in Den Haag opgenomen.
De 6-jarige C. van Roon, een van de 15 kin
deren, die Maandagavond op den Alkmaarsche-
weg onder Beverwijk dor een auto werden aan
gereden, is in het St. Anthoniusziekenhuis te
IJmuide'n-Oost aan zyn verwondingen bezweken.
Het is nu wel voldoende duideiyk, schryft
G. in het officieel orgaan van den Algemeen
Nederlandschen Zuivelbond, dat men er van de
zijde der Duitsche overheid naar streeft, de
productie van boter in ons land zooveel mo
gelijk te bevorderen. Zeker zal dit het geval
zyn gedurende de komende najaars- en winter
maanden.
Het complement van een grootere boter
productie -is het verwerken van minder
botervet in kaas, gecondenseerde melk en
melkpoeder, dus beperking der vettere
kaassoorten en volle gecondenseerde melk
en melkpoeder en eenigerlei regeling ten
aanzien van de consumptiemelk.
Nu zien wy, dat den laatsten tijd de produc
tie zich juist in de tegenovergestelde richting
heeft bewogen. De productie van volle melk
poeder vooral, maar ook die van 40plus kaas en
volle gecondenseerde melk is sterk toegenomen
en die van boter week na week afgenomen.
De oorzaak hiervan ligt voor de hand. De
boterprys staat door het gevolgde prijzenstelsel
reeds vanaf begin Mei op f 1.55 per kg. en is
na den oorlog zelfs enkele centen gedaald, om
dat toen de z.g. overprijs op de commissie-
noteering is komen te vervallen. Ook de ma
gere melkpoeder, die aan de N. Z. C. geleverd
kon worden, bleef op denzelfden prijs gehand
haafd, hoewel dit den laatsten tijd niet veel
beteekenis meer heeft, omdat voor den vast-
gestelden prys van f 0.15 per kg. zoo goed als
niets meer geleverd wordt, daar men in den
vryen handel veel meer kan maken. Ook voor
de volle melkpoeder, kaas en gecondenseerde
melk heeft men» den laatsten tijd aanmerkelijk
hoogere pryzen kunnen maken dan overeen
kwam met den uit een boterprys van f 1.55
per kg. te berekenen melkprys. Het behoeft
ons derhalve heelemaal niet te verwonderen,
dat het met de productie juist den anderen
kant is uitgegaan dan men gaarne wilde. Bo
vendien heeft er, tengevolge van dezen gang
van zaken, een scheeftrekken plaats gevonden
in de opbrengst van de melk naar gelang van
de producten die men daaruit kon maken. Voor
de kaas begint het nu eenigszins in de richting
van de boter te gaan, omdat de N. Z. C. voor
het door haar 0ver te nemen gedeelte pryzen
heeft vastgesteld, welke gebaseerd zyn op den
algemeenen richtprijs der melk, welke later op
6 cent per kg. by 3,3 pet. vet is bepaald.
Het zal zeker niet lang duren, of dit ge
schiedt ook voor de andere producten en dit is
ook de eenige manier oir. tot een productie
regeling te komen. Pas wanneer men pryzen der
pioducten vast stelt, welke alle neer komen op
een ongeveer gelyken prys der melk, kan men,
zonder groote onbiliykheden te begaan, de pro
ductie binnen bepaalde grenzen gaan regelen
Men zal er dan ook rekening mede heb
ben te houden, dat zeer binnenkort maat
regelen op dit gebied genomen zullen wor
den. Een verbod van het maken van volle
melkpoeder, beperking der volle geconden
seerde melk en levering aan België van uit
sluitend 20plus kaas, wyst in dezen al de
richting aan, die wy zullen hebben te gaan.
Intusschen zullen wy bet er wel over eens
zijn, dat het ernstig te betreuren is, dat het
zoo moet, want het zyn juist onze vette pro
ducten, die op de verschillende markten onze
beste „goodwill" hebben. Wy hebben dit echter
als oorlogsnoodzaak te aanvaarden en zullen
goed doen er niet- te veel over te klagen, maar
te trachten er het beste van te maken wat er
onder de huidige omstandigheden van te ma
ken is.
Wy hebben in het bovenstaande niet gespro
ken over den melkprys als zoodanig. Het spreekt
vanzelf, dat deze by de stijging der onkosten,
maar vooral door te verwachten achteruitgang
der productie tengevolge van het gebrek aan
krachtvoer tegen den winter een aanzieniyke
verhooging zal moeten ondergaan.
Te Oud-Beijerland is een drie maanden oud
kindje van de familie Kraak in een sloot ver
dronken. Het kind lag in een kinderwagen, die
in de nabijheid van het ouderlijke huis stond en
vermoedelyk door den wind in beweging werd
gebracht.
Spelende kinderen zagen den wagen in de
sloot verdwynen en waarschuwden door hulp
geroep de moeder, die haar kind spoedig op het
droge bracht. De levensgeesten bleken evenwel
reeds geweken te zijn.
Het te Schiedam uit de Schie opgehaalde lijk
is aan de hand van hierop aangetroffen voor
werpen herkend als te zyn van een inwoner van
IJmuiden.
Met 1 September 1940 zyn benoemd tot lid
van de commissie van toezicht op de Ryksland-
bouwwinterschool te Schagen: G. P. Kistemaker
te Middenmeer, K. zyp Hzn. te Beemster.
(Nadruk verboden)
•.Om te beginnen is hy schatryk, en verder
van de beste polospelers van de wereld. Half
Arnerikaansch, half Engelsch: ik zou haast zeg-
®en dat hij het beste van de twee landen in zyn
Jarakter vereenigd heeft. Behalve dat en het
e't dat hy bitter weinig om vrouwen geeft is
heel weinig van hem bekend, niettegenstaan-
rï6 We al zes jaar lang de beste vrienden zijn,
er gevonden kunnen worden. Hij is evenwel
®el op reis, moet je niet vergeten."
..Het is heel eigenaardig dat Valerie hem
Ju'st moest ontmoeten."
f ..Ja, tot op zekere hoogte wel," gaf de ander
.9®. „Wanneer een vrouw zich echter in moei-
'i.ikheden bevindt en dat moet ze zonder twij-
U1 geweest zyn behoort Holiday precies tot
type man, dat ze al dadelijk op het eerste
gezicht zou vertrouwen. Ben je het met me eens
01 niet?"
•>Ja. Heb je nog wat van haar gehoord?"
'Geen woord." Traill ging rechtovereind m
stoel zitten en er kwam een eigenaardige
^drukking in zijn oogen. „Vraag je dat met
bepaald oogmerk.?."
„Ja, tot op zekere hoogte wel. Stadenfield
pochte vanavond dat zyn bende Valerie Insall te
pakken had gekregen, en haar wanneer het noo-
dig was, in gijzeling zou houden. ^Ik - vermoed
niettemin dat de kerel enkel blufte."
„Groote God. Maar veronderstel eens dat het
de waarheid is? Ik verzeker je dat ik het beest
dan met mijn eigen handen zal vermoorden.
Laten we afspreken, dat ik zoodra ik eenig be
richt krijg, je daarvan op de hoogte stel."
„Uitstekend! En pas goed op het pakje op den
terugweg, want zonder twyfel bevat het iets van
waarde."
„Het is me een raadsel waarom je het met
open gemaakt hebt," verklaarde de ander.
„Ik heb me hiervan weerhouden als een zekere
boetedoening. Na vanavond ben ik heusch tot de
ontdekking geraakt nergens anders dan in een
zaak voor heerenuitrustingen thuis te hooren.
Ik geloof heusch niet dat ik het verdien mezelf
als beambte van den Geheimen Dienst te mogen
beschouwen. Verder kan ik er nog aan toevoegen
eigenlijk geen tijd te hebben gehad om den in
houd van het pakje na te gaan." Een schaduw
van zijn ouden ondeugenden glimlach verscheen
om zyn lippen.
In ieder geval ben jij van alle blaam gezui
verd; daarvoor zal ik wel zorgen," merkte zyn
collega van den Geheimen Dienst op. TralU
borg het pakje, waaraan zulk een groote waarde
was verbonden, in een binnenzak van zijn Jas
en wilde vertrekken.
„Pas op jezelf," luidden zijn afscheidswoorden.
reau en haalde hieruit een revolver te voor-
schyn.
„Ik hoop maar dat er vanavond nog iemand
op bezoek komt," zei hij peinzend.
Een half uur later opende Peter Traill de deur
van zyn eigen flat. Hy woonde in het schilder
achtige en romantische gedeelte van West-End,
dat bekend staat onder den naam van Adelphi.
Dit district achter het Strand blijft door alles
heen een van de genoeglijkste plekken waar een
vrijgezel zyn tenten kan opslaan. Beroemde
schryvers en dichters hebben zich daar geves
tigd. Het feit dat ze vaak vlak in de buurt wo
nen van de grootste misdadigers der wereldstad,
kan hun enthousiasme niet bekoelen. Traill be
woonde bijvoorbeeld zelf de kamers, welke eens
een beruchten misdadiger hadden toebehoord:
een man die zulke beestachtigheden had uitge
haald dat de autoriteiten genoodzaakt waren
hem uit het land te verbannen.
Indien die geschandvlekte persoon een minder
aangename atfosfeer in de ruime, gezellige ka
mers had achtergelaten, dan was Peter Traill
zonder twijfel niet degene, die hiervan iets had
bemerkt.
Hy voelde zich volmaakt gelukkig in York
Buildings No. 44, in Adelphi W. C. 2. Hy placht
dan ook meermalen vol trots te zeggen, dat geen
zijner kennissen zulk een genoegiyke flat als hy
bezat.
Het klokje op den mahoniehouten schoor
steenmantel w4es vyf minu'en na middernacht
aan, toen hy op een diepen stoel voor 't haard-
ïuur zonk,
Het pakje dat hij uit zyn zak had genomen,
lag op een tafeltje dicht bij, en hij nam zich
voor dit te openen als hij zijn pijp gestopt had.
Zoodra Iqy hierin dan ook den brand had ge
stoken, verbrak hij de zegels waarmede het was
afgesloten, en schonk zijn volle aandacht aan
den inhoud daarvan. Terwyi hij de verschillende
documenten doorlas, welke een fijn net hand
schrift vertoonden waaruit karakter sprak, en hij
van tijd tot tijd naar de drie portretten keek die
er by ingesloten waren, ontsnapte hem zoo nu
en dan een lichte kreet van bewondering.
Hy had het laatste document nog niet geheel
doorgenomen, toen er aan de deur werd gescheld.
Hy wachtte, waarna er nog driemaal achter el
kaar gebeld werd.
Gerustgesteld stond hy op. ^Niettemin achtte
hy het beter eerst den inhoud van het pakje
in veiligheid te brengen. Hy legde dit in de lade
van zyn bureau, en sloot die met 'n sleutel die
aan een bos bevestigd was, welken hij in zyn
zak droeg, af.
Zelfs toen nog er stond zooveel op het spel
liet hy een kleine revolver in zijn zak glij
den, voordat hy de kamer verliet. Nadat hij de
deur evenwel' had geopend, slaakte hy al dade-
ïyk een kreet van vreugde en verlichting.
„Valerie!" zei hy. „Groote God, wat ben ik
biy je' te zien!" Het meisje kwam haastig bin
nen en niet voordat de deur veilig en wel achter
haar gesloten was, begon ze te spreken.
„Peter, heb je het pakje gekregen?" Haar
stem trilde van opwinding. „Ik moest een groot
risico nemen, doch.,,,"
Peter klopte haar geruststellend op den schon
der.
„Tob maar nergens over," verzekerde hij haar.
„Nog geen uur geleden bracht ik het van Bis
hop's flat hierheen."
Er had nu een merkwaardige verandering
met de uitdrukking van haar gezicht plaats.
„Dus mynheer Holiday heeft het veilig door
kunnen krijgen?" vroeg ze terwyl ze in haar
handen klapte.
„Ja.... doch zijn leven heeft er mee op het
spel gestaan, vermoed ik. Dezelfde man, die een
ander in jouw plaats in den Blauwen Trein ver
moordde, viel hem 's nachts in zijn hotelkamer
in Avignon aan. Holiday wist echter te ontko
men hij schijnt buitengewoon handig te we
zen en alles is dus in orde. Tusschen twee naak-
jes, het was heel merkwaardig dat je juist de
hulp van een van myn vrienden moest inroe
pen."
Het meisje keek hem verbaasd aan.
„Is Holiday een vriend van jou. Peter?"
„Ik ken hem al ruim zes jaar," luidde het ant
woord. „Waarom koos Je hem uit? Maar wat ben
ik schandelijk onhebbelijk je aldoor te later,
staan. Ik zou je willen vragen als je tenmin
ste niet om de conventies geeft in de zitka
mer te komen. Heb je al gesoupeerd?"
„Ja. Oh wat is het hier vredig en gezellig."
zei ze met een zucht van tevredenheid, terwijl
ze het vertrek rondkeek.
Nadat Peter haar verzocht had in zyn eigen
stoel plaats te nemen waarin haar tengere
figuurtje bijna heelemaal verzonk nam hij zijn
bezoekster met een intensiteit op, welke een
Valerie Insall had een baant je opgeknapt, wat
een der handigste beambten van den Geheimen
Dienst haar niet had kunnen verbeteren. Het
jonge meisje was zich van dit feit op het oogen
blik evenwel nog niet bewust.
Ze maakte allerminst den indruk van een
avonturierster. Weliswaar bezat ze een opval
lende schoonheid, maar het was de schoonheid
van een Engelsch meisje, dat alt yd buiten heeft
gewoond. Ze had haaf hoed afgezet, waardoor
dik, bruin, krullend haar te voorschijn kwam;
haar wangen deden aan een perzik denken; haar
mond was vol en rood en in de grijze oogen lag
een kalme, rustige uitdrukking, die niets van de
verschrikkingen verraadden, welke ze niet lang
tevoren had moeten doormaken. Ze was een en
al eenvoud en bekoring en hierdoor kwam het
dan ook, dat Peter, die haar liefhad, ofschoon
hy heel goed wist geenerlei kans bij haar te
hebben, dien avond tot Holiday had gezegd dat
Valerie de mannen in een ander daglicht bekeek
dan vrouwen over het algemeen plegen te doen.
Ze was veel te lief en aantrekkelijk om het
werk te verrichten, waarop ze nu eenmaal ge
steld bleek te zyn. Het was arbeid voor een man,
en niet voor zulk een teer schepseltje als zij.
Toen hy haar voor de zooveelste maal op dat
feit attent maakte, glimlachte ze slechts.
„Je moet niet altyd denken dat ik volmaakt
nutteloos ben, Peter," zei ze.
(Wordt vervolgd).
i
