De Hongaarsche verwachtingen
volledig bevredigd
THANS
HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE
De opvoeding in den Opbouwdienst
m
1
r
„N00RD-BRABAND"
Nachtelijk^ Kroon
raad in Roemenië
De Rijkscommissaris
bezocht Drente
Japans grieven tegen
Amerika
Na het ongeval te
Zaltbommel
TELEFOON 10010
Oude en nieuwe Boekhandel H. de Vries
Engelsche luchtaanval
op Berlijn
DANSLES!.'
De Nederlandsche Unie
r
Verduistering
Sblikan
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
De uitspraak Van de as te Weenen
1
Bi*
IS HET TIJDSTIP VOOR INRUIL
VAN UW OUD TOESTEL TEGEN
'N GRATIS AANSLUITING OP DE
Een uiteenzetting van den
heer J. D. Paters
1*|
GROOT HOTEL
FIGI
PENSION
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1940 -
AVONDBLAD
LEVENSVERZEKERING
1843 WAALWIJK 1843
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22575
Boedapest juicht delegatie toe
Duitsche pers over de
besprekingen
Zwitserland protesteert bij
Britschen gezant
II Jiff -A-A
in m
WMm
„Vlootbasis der VS. op Singapore
een directe bedreiging"
Rijkscommissaris stelt aanzienlijk
bedrag beschikbaar
UW SCHOOLBOEKEN UIT VOORRAAD LEVERBAAR
Jongere krachten belast met be
langrijke juncties op centraal
secretariaat
Willkie contra Roosevelt
GEZIN
HOOIMEMER*
Hotel Restaurant Chateau Bleu
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeeiingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Vooi
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
BOEDAPEST, 31 Aug. (D.N.B.) IN
Hongaarsche politieke kringen wordt ten
aanzien van de Weensche uitspraak ver
klaard, dat deze de Hongaarsche verwach
tingen volledig bevredigt.
De uitspraak maakt het mogelijk,
dat in dc toekomsrt met Roemenië niet
alleen een normale maar zelfs een
vriendschappelijke verhouding tot stand
komt. hetgeen twintig jaar lang door de in
triges van de mogendheden der vroegere
entente verhinderd is.
Naar in de Roemeensehe hoofdstad officieel
wordt medegedeeld, is er vannacht onder voor
zitterschap van Koning Carol een Kroonraad
gehouden. De Roemeensehe gezant in Berlijn
gaf een schildering van het verloop der be
sprekingen te Weenen. De minister-president
deed mededeeling van den door Duitschland en
Italië gegeven waarborg der integriteit en on
schendbaarheid van het Roemeensehe staats-
gebied. Aan den Kroonraad namen behalve le
den van dit college bovendien de leden van
het kabinet, alsmede de vroegere minister-pre
sident Julius Manioe en professor George Bra-
tianoe
Uit Boedapest meldt het D.N.B.:
De Hongaarsche hoofdstad was Vrijdagavond
wegens den terugkeer van de Hongaarsche de
legatie uit Weenen met vlaggen getooid en
volop verlicht. De zoeklichten der luchtverde
diging vormden een bundel stralen in het lucht
ruim. Toen de extratrein met de delegatie het
versierde station tegen middernacht binnenreed,
klonken de volksliederen van Hongarije en van
Duitschland en Italië. Een geestdriftige menig
te bereidde de terugkeerende delegatie een da
verende ontvangst. De vreugde der bevolking
over den terugkeer van Zevenburgen aan Hon
garije werd dankbaar en spontaan tot uiting
gebracht in spreekkoren met de namen van
den Führer en den Duce.
De delegatie werd door alle leden van het
kabinet alsmede door vertegenwoordigers van
het leger en van het gemeentebestuur ontvan
gen. In antwoord op de tot hem gerichte woor
den van welkom, sprak de minister van Buiten-
landsche Zaken, graaf Csaky, over de dank
baarheid, welke thans eiken Hongaar vervult
jegens de asmogendheden voor haar rechtvaar
dige uitspraak. Op het stationsplein schreden
graaf Csaky en graaf Teleki langs het front
van een eêrecompagnie oudstrijders.
„Vredesdaad van de as voor het Donaubck-
ken". Onder dergelijke opschriften maakt de
Duitsche pers in grooten opmaak melding van
de scheidsrechterlijke uitspraak van Weenen,
waarom de Roemeensehe cn de Hongaarsche
regeering de Rjjksregeering en de Italiaansche
regeering verzocht hadden.
De asmogendheden, zoo schrijft de Bórsen-
zeitung, stonden voor een moeilijke taak. Het
betrof de ontknooping van een geographisch en
ethnographisch hoogst ingewikkelden toestand,
welke door het dictaat der westelijke mogend
heden van 1919 ontstaan was. De kern van het
kwaad ligt ook hier in het principieele stand
punt van de z.g. overwinnaars van 1918: Wie
met Frankrijk en Engeland was meegegaan en
wie men niet zoo gevaarlijk achtte als Italië,
werd op kosten der overwonnenen rijk beladen.
Hetgeen na oplossing van de Russisch-Roe-
meensche kwestie over Bessarabië. na het Bul-
gaarsch-Roemeensche accoord over de Do-
"broedsja en na de uitspraak van Weenen als t
door Duitschland en Italië gewaarborgde Roe
menië thans onaantastbaar voor ons staat, is
een Roemeensehe staat in zijn natuurlijk ge-
groeiden vorm, in historische en ethnographisch
gerechtvaardigde grenzen, een staat die zijn
volk een gelukkige toekomst verzekert. De
wenschen van Hongarije zijn in vervulling ge
gaan. Alle mogendheden van het Donaubekken
en met hen heel Europa profiteeren van de
thans in vollen omvang en definitief verwezen
lijkte kalmeering van het Donaubekken.
De belangrijkste factor, zoo schrijft de Ber-
ljjnsche correspondent van het Hamburger
Fremdenblatt is, dat de Engelsche invloed uit
Zuidoost-Europa verdreven is. waar zooals be
kend de Engelsche garantie aan Roemenie als
springplank voor plannen tot uitbreiding van
den oorlog der Westelijke mogendheden moest
dienen In plaats daarvan komen de beide as
mogendheden door een formeele verplichting
en met haar geheelen politieken invloed voor de
integriteit en onschendbaarheid van het Roe
meensehe staatsgebied op, dat met den 30sten
Augustus 1940 zijn nieuwen en definitieven
vorm ontvangen heeft.
In de daad van de asmogendheden openbaart
zich opnieuw de geest van de Europeesche kal
meering als tegenstelling tot den Britschen zin
naar interventie en uitbreiding van den oorlog.
Slowakije heeft zijn levensvatbaarheid al lang
bewezen. Met Bessarabië is oud-Russisch ge
bied weer bij Rusland gekomen. De Zevenburg-
sche oplossing van 30 Augustus 1940 echter be-
teekent de laatste herziening, welke door het
willekeurige dictaat der westelijke mogendhe
den van 1919 noodig geworden was. Daarmede
is de buitenlandsche politieke waarde der ga
rantie, welke Duitschland en Italië het konink
rijk Roemenië verleenen, voor de geheele Eu
ropeesche toekomst van buitengewone beteeke-
nis. Het geheele Donaubekken is n.l. thans ont
trokken aan de egoïstische en vreemde invloe
den van derde mogendheden, voor welker prak
tijken Engeland en Frankrijk een roemloos
voorbeeld waren.
Zoo verstaan Duitschland en Italië, besluit
het Hamburger Fremdenblatt, hun taak voor
den vrede van Europa.
Nadat de Rijkscommissaris Rijksminister
Seyss-Inquart bij de voortzetting van zijn in
spectietocht door ons land Donderdag Twente
had bezocht, heeft hij gisteren, na te Boekelo
te hebben overnacht, een bezoek gebracht aan
Drente. Via Almelo en Coevorderen werd Vrij
dagochtend naar Emmen gereden. Aan de grens
der provincie werd de Rijkscommissaris begroet
door zijn gevolmachtigde voor deze provincie,
Gaü-Amtsleiter Thiel.
In Emmen werd de Rijkscommissaris door den
burgemeester, mr. J. L. Bouma, begroet, die een
korte uiteenzetting over de positie der stad gaf.
waarbij hij speciaal op den te Emmen bestaan-
den woningnood wees en den Rijkscommissaris
om medewerking verzocht. De Rijkscommissaris
dankte den burgemeester in een korte toe
spraak, tijdens welke hij er op wees, dat hij
de taken en vraagstukken erkende en dat het
woningprobleem uitermate belangrijk is, dat
naar zijn meening door middel van een plan
wel op te lossen was. Daarover moet gemeen
schappelijk beraadslaagd worden.
Een plan te maken voor de toekomst is dê
BERN, 30 Aug. (Stefani). Men verneemt,
dat de president van het eedgenootschap, ten
einde te protesteeren tegen de schendingen van
het Zwitsersche luchtruim door Engelsche vlieg
tuigen, Donderdag den Engelschen gezant, die
met verlof was, heeft genoodzaakt naar zijn
standplaats Bern terug te keeren. De gezant
heeft verklaard, dat hij zijn regeering den Zwit-
serschen wensch zal overbrengen, dat de schen
dingen van het zwitsersche luchtruim zich niet
meer herhalen. Vrijdag heeft de president van
het eedgenootschap de leden van den federalen
raad van dit onderhoud op de hoogte gesteld.
In politieke kringen houdt men rekening met de
mogelijkheid, dat in geval Engeland, ondanks
dit derde energieke protest zou doorgaan het
Zwitsersche luchtruim te schenden, Zwitserland
dit zou beschouwen als een onvriendelijke
daad en dan het verbreken van de diploma
tieke betrekkingen in overweging zou nemen.
5 Si"
Mist®» immrn
m ii
Het stadhuis te Nijmegen wordt met
een nieuwen vleugel uitgebreid, waar
voor de werkzaamheden in vollen gang
zijn
(Foto Pax-Holïand)
taak der gemeente Emmen. Hierbij wilde de
Rijkscommissaris gaarne helpen.
Nadat vervolgens de oudheidskamer bezocht
was, bezichtigde het gezelschap de veenontgin-
ningen in Drente, hierbij voorgelicht door ir.
Mesu. De Rijkscommissaris bezichtigde voorts
eenige woningen en hofsteden.
Nadat de hunriebëd'den bij Emmen bezocht
waren, werd aldaar het middagmaal gebruikt.
Na het middagmaal werd de tocht door
Drente voortgezet, waarbij enkele groote boe
renhofsteden werden bezichtigd, evenals 't vuil-
stortingsbedrijf van de V. A. M.
De Rijkscommissaris begaf zich voorts naar
Vollenhove, waar hij de Zuiderzeewerken kort
bezichtigde. Tevoren werd nog een wandeling
door Giethoorn gemaakt. Vervolgens reed het
gezelschap naar Lemmer, waar de Zuiderzee
werken nauwkeurig in oogenschouw werden ge
nomen.
Van Lemmer werd via Sneek en den Afsluit
dijk de terugtocht aanvaard.
De Rijkscommissaris is op deze reis vergezeld
geweest van de commissarissen-generaal
Schmidt, Fischboeck en Ranter, Landesbauem-
fuehrer Graf Grote, Reichsamtleiter dr. Heli-
wig en Oberregierungsrat, Hushhahn. Een ge
deelte van de inspectiereis heeft bijgewoond de
Rijksstadhouder en gouwleider dr. Meyer uit
Munster (Westfalen), die zich te Hengelo bij 't
gezelschap gevoegd had.
TOKIO, 31 Aug. (D.N.B.). De betrekkin
gen tusschen Japan en de Ver. Staten staan
vooral op grond van de jongste ontwikkeling
steeds op den voorgrond in de beschouwingen
van de Japansche pers. Als aanleiding tot de
deels uiterst scherpe houding van de pers wor
den de volgende feiten genoemd:
1. De anti-Japansche uitingen en bedreigin
gen van vooraanstaande Amerikanen.
2. Het groote bewapeningsprogram van de
Ver. Staten, vooral van de vloot.
3. De inrichting van Amerikaansche steun
punten in den Stillen Oceaan, alsmede berich
ten over Amerikaansche verlangens voor vloot-
bases te Singapore en Hongkong.
4. De reis van een Amerikaansche delegatie
journalisten naar Nederlandsch-Indië en Sin
gapore.
Over de aankomst van deze delegatie te Sin
gapore schrijft de Asahi Sjimboen, dat de lei
der der delegatie Haward aan een maaltijd ver
klaarde: Singapore is tot dusver uitsluitend
door de Britsche vloot gebruikt, maar moet
thans tevens als steunpunt van de Amerikaan
sche vloot beschouwd worden. Het blad Hotsji
Sjimboen bespreekt uitlatingen van admiraal
Yarnell en admiraal Sterling, welke laatste
verklaarde dat het gemakkelijk zal vallen Ja
pan klein te krijgen, wanneer Singapore en
Hongkong voor de Ver. Staten beschikbaar Zijn:
Daar deze verklaringen, schrijft het blad, eén
bedreiging voor Japan vormen, kunnen wij te
genover Amerikaansche voorbereidingen zooals
het inrichten van nieuwe vlootbases op de
Wake- en Midway-eilanden, besprekingen met
Costarica en Ecuador voor het afstaan van de
Cocos- en Galapogos-eilanden, niet onverschil
lig blijven. En wanneer ten slotte de Ameri
kaansche macht ook nog tot Singapore wordt
uitgebreid, moet Japan zich rechtstreeks be
dreigd gevoelen.
In tegenstelling met de tot nu toe genoemde
getallen betreffende de slachtoffers van het on
geluk met de spoorbrug te Zaltbommel welk
werk werd uitgevoerd door de Nederlandsche
Spoorwegen en de Nederlandsche Dokmaat
schappij te Amsterdam kan thans worden
medegedeeld, dat tot op heden het ongeluk aan
offers heeft gevergd: twee dooden, vyf vermis
ten, drie zwaargewonden en zes lichtgewonden.
Om den ergsten nood van de familieleden der
slachtoffers te lenigen, heeft, naar wij verne
men, de Rijkscommissaris een aanzienlijk be
drag ter beschikking gesteld.
JACOBIJNESTRAAT no. 3.
GED. OUDE GRACHT 27—27 A
De opbouwdienst is nu aan het werk ge
gaan. Maandag zullen de sportleiders die
hun eerste opleiding achter den rug heb
ben hun taak bij de corpsen aanvaarden.
Van 29 Juli af heeft de opleiding van deze
700 menschen geduurd en nu zijn zjj voor-
loopig gereed om leiding te geven aan het
werk bij de corpsen.
Dit is één van de onderdeden van het werk
der geestelijke en lichamelijke opvoeding van
degenen die dienst hebben genomen bij den
Opbouwdienst. Dit opvoedingswerk staat onder
leiding van de afd. IV van den staf van den
Opbouwdienst, waarvan de heer J. D. Paters
chef is.
In een uiteenzetting heeft de heer Paters,
vroeger leider van O. O., een en ander me
degedeeld over de plannen voor de toekomst.
In het algemeen achten de autoriteiten het
noodZakeilijk den mannen meer waardeering
voor den arbeid bij te brengen, alsmede zin
voor saamhoorigheid, orde, tucht en gemeen
schapszin, als onontbeerlijke eigenschappen om
een vruchtbaren arbeid te verlichten.
Het eerste en meest geëigende middel daar
toe is de sport, een factor van opvoeding, cUe
cm begrijpelijke redenen in het verleden te
veel door ons volk werd verwaarloosd. Het valt
niet mede den grooten achterstand op dit ge
bied in te halen te meer waar de waardeering
voor de lichamelijke opvoeding bij velen niet
zoo groot is.
Met het voorbereidende werk is reeds den dag
van de oprichting van den Opbouwdienst een
begin gemaakt. Het sportopleidingssysteem is
geheel in handen van 50 leeraren M. O. lich.
opvoeding. Zij hebben de 700 eerste sportlei
ders getraind en zullen nu nog reserves klaar
maken. De opleiding van hulpkrachten wordt
verzorgd door de districtscentra. Het Centraal
Opleidingsinstituut zal bovendien nog de
leeraren voor zwemmen en athletiek gereed
maken.
Aan allen, die met goed gevolg bepaalde
proeven va nvaardigheid zullen hebben afge
legd, zal een onderscheiding worden uitgereikt,
zoomede aan de commandanten der geslaag
de corpsen. De organisatie der wedstrijdpro
gramma's is spoedig te venvachten alsmede de
invoering van uniforme sportkleedij.
Om den geest nog meer te stimuleeren in
de goede richting hebben zooals gemeld Piet
Tiggers en Jo Pollman de opvoeding in muzika-
len zin ter hand genomen. Zij willen richting
gevend en smaakvormend optreden en wel dooi'
het geven van lessen, samenstellen van een
bundel goede Nederlandsche liederen, door het
uitgeven van geschikte marschen voor fanfare
Een lied uit volle borst tijdens den
propagandadag voor de lichamelijke
opvoeding door den Opbouwdienst te
's-Gravenhage
(Foto Pax-Holïand)
en harmoniecorpsen, welke in den O. D. zullen
worden opgericht. Lichte klassieke muziek zul
len zij ten gehoore doen brengen en de leden
toelichten. Door het vervaardigen van filmen
hoopt de leiding de jongens tot zelfopvoeding
te stimuleeren.
De Opbouwdienst kan het niet doen zon
der reclame, naar binnen zoowel als naar
bui'ten. Daarom is voor de leden opgericht
het tijdschrift „Pak Aan", dat de gevoelens
en besluiten van de leiding zal propageeren.
Voorts zullen ten behoeve van de corpsen
inlegbladen worden ingestoken, waarin de
geest van de manschappen zelf naar voren
treedt.
Brochures omtrent het groote inzicht van taak
en arbeid alsmede foto's en films der verrichte
werkzaamheden zullen het licht zien.
Het oude werk van O. O. in het leger zal
in eenigszins gewijzigden vorm in den Opbouw
dienst worden toegepast. Cabaretavonden zul
len vervallen, maar aan tooneel en films zal
meer aandacht worden besteed.
De ca-ntines zijn voor onze Hollandsche man
schappen onontbeerlijk: zij immers wenschen
des avonds een rustig hoekje om te schrijven
of te lezen. De cantines zullen vanwege de dis
tributiemoeilijkheden in centraal beheer blijven
en wel zoo, dat daar de geest van den Opbouw
dienst blijft heerschen. Dat beteekent, dat de
jongens hier tijdschriften, dagbladen en foto's
zullen vinden, waarin zij over hun eigen ar
beid kunnen lezen en over dien van hun ka
meraden.
Voors zal hun lectuur van vaderlandschen
bodem worden aangeboden, alsmede vaklitte
ratuur. Zij moeten ook het lezen leeren, het
geen o.m. kan geschieden door goede leerzame
voordrachten. Daarmede heeft de heer Paters
al eerder uitstekende ervaringen opgedaan.
Tenslotte heeft de Opbouwdienst in overwe
ging genomen de leden in staat te stellen te
sparen; zij toch hebben daaraan dringend be
hoefte.
De Opbouwdienst vraagt aan het publiek
slechts dit dat hulde wordt gebracht voor het
initiatief dat zoo snel werd genomen en dat
de dienst in rust kan verder werken. Als b.v.
oefeningen worden gehouden moet men niet
blijven kijken, nog minder zich spottend uit
laten.
BERLIJN, 31 Aug. (D.N.B.). In den af-
geloopen nacht hebben de Engelschen hun
aanval op de rijkshoofdstad voortgezet. Na
middernacht werd gedurende ruim twee uur
luchtalarm gemaakt. Verscheidene Etrit-
sche vliegtuigen vlogen in dit tijdvak boven
het stadsgebied van Berlijn en wierpen op
verschillende plaatsen talrijke brand- en
brisantbommen uit.
De bommen vielen in de binnenstad alsmede
in woonwijken en deden in woonhuizen en
openbare gebouwen dakbranden en instortin
gen ontstaan. In Neukoelln viel een bom op
een ziekenhuis, waardoor er brand ontstond.
Twee andere bommen vielen op de belen
dende kerk. Militaire doelen werden niet aange
vallen. Als gevolg Van de ordelijke houding der
bevolking kon vermeden worden, dat een groot
aantal slachtoffers gemaakt werd. Drie burgers
Zijn ernstig en drie anderen licht gewond.
UW CADEAU i 12.50
De INSCHRIJVING voor onze R.K. CLUBS
begint 1 SEPTEMBER A.S.
Prospectus vanaf dien datum verkrijgbaar
DANSSCHOOL KWEKKEBOOM
NIEUWE GRACHT 98 - Privé-les dagelijks
In de afgeloopen week heeft de Nederlandsche
Unie jongere krachten belast met enkele be
langrijke functies op het centraal secretariaat.
Ter assistentie van dr. H. G. W. v. d. Wielen,
algemeen secretaris, is tot adjunct-secretaris
benoemd H. Roelfsema, die tot nu toe secretaris
was van de Groninger Gemeenschap.
Met de leiding van den inwendigen dienst,
opbouw van de beweging en discipline is belast
Jef de Brouwer, leider van het secretariaat van
Brabantia Nostra.
Met de leiding van de afdeeling studie, pers
en propaganda zijn belast dr. E. W. Hofstee en
Geert Ruygers. Dr. Hofstee is secretaris van de
N.E.T.O. (Noordelijk Economisch-Technologi-
sche Organisatie) en privaat-docent in de
sociographie aan de universiteit van Groningen.
Geert Ruygers is hoofdredacteur van Brabantia
Nostra.
Voor jeugd, onderwijs en volksopvoeding is be
noemd dr. P. Bouman uit Middelburg. Dr. Bou-
man is bekend geworden door talrijke publicaties
op historisch en sociologisch gebied.
Ten slotte werd met de technische leiding van
het algemeen secretariaat belast P. G. S.
Geurmonprez. De heer Guermonprez is om.
docent aan de technische afdeeling van de Aca
demie van Beeldende Kunsten in Den Haag.
Een reeks nieuwe benoemingen, os. betref
fende de gewestelijke secretariaten, kan de vol
gende week verwacht worden.
NEW YORK, 31 Aug. (D. N. B.) De repu-
blikeinsche candidaat voor het presidentschap
Willkie heeft Roosevelt openbaar uitgedaagd
zich uit te spreken over de bepaling in het
wetsvoorstel op den militairen dienstplicht,
waarbij de president van de Vereenigde Staten
wordt gemachtigd in tijd van vrede industrieele
bedrijven in beslag te nemen, indien de minis
ter van Oorlog of de minister van Marine niet
in de gelegenheid zijn met de commissies voor
bewapening tot overeenstemming te komen.
Willkie noemde dezen passus een begin van so
cialisatie van de Amerikaansche industrie,
waarbij de president dictatoriale volmachten
krijgt, welke zonder voorbeeld zijn ten opzich
te van de Amerikaansche industrie.
In de persconferentie van heden heeft Roo
sevelt verklaard, dat men poogt hem te betrek
ken in een politieke controverse over een aan
hangige wet.
Met deze verklaring dient men genoegen te
nemen.
KNAPPEND EN BROS*
Fabr. Barendrecht by Rotterdam Telefoon 406
ZEIST - Teleph. 2211 (3 lijnen)
BADHUISWEG 232 nabtf Wittebrug Scheveningen
van allereersten rang,
alle comfort, telefoon in
alle kamers
Mooie suite disponibel.
Reci. 3688 b
Telefoon 555651
Kip eten
btj.MOEDER HENDRINA'l
SPUISTRAAT 29% AMSTERDAM-C
Eethuysje Ji Swarte Schaep
LeldschepUln II
Dagschotels 0.60 en 0.7S
Le rendez-vous du monde distingue
Haagsche Bosch
TELEFOON 772060 (6 lijnen) - DEN HA \G
Zonsondergang 31 Aug 20.31
Zonsopgang 1 Sept. 6.50
Zonsondergang 1 Sept. 20.29
Maan opkomst 4 32 Ondergang 19.40
