EEN JAAR OORLOG
Kruisvaart in den nieuwen tijd
Dr. Goebbels spreekt
te Kattowitz
Kou - Kou - Kou
Bereid tot Vorming van één
jeugdorganisatie
ARBEID EN INSPANNING
HET DEVIES
DE STRIJD OM EEN BABY
Kerkelijk Leven
Zaligverklaringsproces
van Mgr. Hamer
Hoever staat het er mee?
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1940
Onteigening der olievelden
in Mexico
WEEKBLAD „MARIANNE"
VERBODEN
Hevige koude op den
Balkan
Engeland werft Ameri-
kaansche vliegers
Duitsch-Russische juridische
overeenkomst
Het bestuur van den
Volkenbond
Engelsche bommen
op Chartres
EEN VERGROOT
VALKENBURG
Annexatie van gedeelten van
omliggende gemeenten
JAARBEURS EN OPENBARE
ARBEIDSBEMIDDELING
DERDE LEEUWARDER
NOODBEURS
TE WATER GERAAKT EN
VERDRONKEN
Vereeniging voor waterleidings-
belangen
Tweede Limburgsche Noodbeurs
Oude munten gevonden
Wij luisteren naar j
Dinsdag 3 September
Onderzoek inzake het in de puin-
hoopen gevonden lijkje van
belang geacht
NEDERL. INSTITUUT
VAN ARCHITECTEN
Medewerking tot een algemeene
organisatie
„REN0VATUM" ■i-iomjojgi
Rijwieldief gearresteerd
Hij opereerde in Ede en omgeving
De varkenspest
BENOEMINGEN
In het bisdom Haarlem
Kloosterjubilea
Gisteren was het een jaar geleden, dat de
Duitsche troepen Polen binnenmarcheerden. Na
een week van enerveerende politieke spanning,
welke volgde op het verrassende pact tusschen
Berlijn en Moskou van 23 Augustus, waardoor
Duitschland met één slag den regeeringen van
Londen en Parijs de troeven, welke deze nog
meenden te kunnen uitspelen, uit handen
sloeg en waarin de diplomaten als in een roes
den stuiptrekkenden vrede nog poogden te
redden, werd het plots stil in de ambassades,
want in die eerste dagen van September kwa
men de diplomaten op het tweede plan en
traden de legers op den voorgrond, om met
geweld van wapens dat te bereiken, wat den
diplomaten niet gelukte.
Het geweldige Duitsche leger, dat de laatste
jaren telkens bij belangrijke politieke gebeur
tenissen reeds zijn dreigende schaduw had
vooruitgeworpen men denke slechts aan
München 1938 kwam dien lsten September
in beweging en raasde achttien dagen als een
geweldige orkaan over het PooLsche land: toen
was het pleit beslist. En toen het offensief in
het Oosten ten einde was, volgde na een' half
jaar van schijnbare rust het Westen Ook daar
verbrijzelden de mokerslagen van het Duitsche
leger, in een offensief van nauwelijks tien
weken, wat onmogelijk te vernielen scheen. Ais
een kaartenhuis stortte Frankrijks sterkste
veste, de Maginotlinie ineen. Duitsche tanks
en vliegtuigen vernietigden allen tegenstand.
En na een jaar staan wij thans tooi den eind
strijd: Duitschland te zamen met den as-
genoot Italië, dat 10 Juni 1940 den oorlog in
ging, tegen Engeland; de as tegen het Brit-
sche Empire, een gigantische worsteling, waar
van op het oogenbiik de laatste ronde wordt
uitgevochten.
Danzig en de opmarsch van het Duitsche
leger in Polen vormden de onmiddellijke
aanleiding tot dezen oorlog. Hoe, zal men mis
schien vragen, kon Danzig de aanleiding wor
den? Was Danzig niet een volkomen Duitsche
stad; was het zoo onbillijk dat Duitschland
het verdwijnen van den corridor eischte of
een corridor in den corridor, die Oost-Pruisen
met het Rijk zou verbinden? Moesten Londen
en Parijs om zulk een op zichzelf toch vrij
onbelangrijke kwestie aan Duitschland den
oorlog verklaren? Toch is dit geschied en
waarom? Omdat rondom de Danzigsche kwestie
alle andere zich groepeerden. Danzig was de
limiet, die Engeland en Frankrijk zich gesteld^
hadden bij hun concessies aan Berlijn. Vbor
Berlijn waren Danzig en de Corridor echter
wanproducten van Versailles, die moesten ver
dwijnen; Londen en Parijs meenden evenwel,
dat een toegeven voor hen een nieuw München
beteekende.
Juist om dit te voorkomen had Chamberlain
immers, na lang aarzelen, onder druk vooral
van Labour en de Churchill-Eden-groep, zijn in
Februari 1938 begonnen verzoeningspolitiek, ruim
een jaar later, in Maart 1939, na de bezetting
door de Duitschers van Bohemen en MOravië,
opgegeven. Londen sloeg sindsdien een nieuwen'
weg in en Parijs volgde; het was een weg, die
direct tot den oorlog voerde. Deze weg leidde
naar Oost-Europa, naar Polen en Rusland. 2ag
Londen kans deze twee landen in een zooge
naamd front tegen agressie in te schakelen,
dan was volgens hen het evenwicht in Europa,
door het steeds krachtiger wordende Duitsch
land verbroken, weer hersteld. Polen zelf, een
product van Versailles, sloot zich aan, Sovjet-
Rusland weigerde. Niet botweg, maar het trai
neerde de besprekingen, voerde zijn eischen
steeds meer op. Stahn wist, dat nu zijn kans
gekomen was, hij wist, dat hij alle troeven in
handen had, zoowel tegenover Londen als Ber
lijn. 23 Augustus kwam het pact tusschen
Moskou en Berlijn tot stand; het vredesfront
van Chamberlain was mislukt. Duitschland
was in den rug gedekt, het behoefde niet te
vreezen dat het een oorlog op twee fronten
moest voeren. De gebeurtenissen, die nu in een
snel tempo volgden, lieten de wereld zien,
van welk een beslissende beteekenis het pact
MoskouBerlijn was geweest. 1 September
marcheei'den de Duitschers over de Poolsche
grens, zeventien dagen later, toen het pleit
beslist was, trokken ook de Russen het Pool
sche land binnen; Polen was verloren; 28 Sep
tember vloog Von Ribbentrop wederom naar
Moskou om een grens- en vriendschapsverdrag
te sluiten. Polen, ontstaan ten koste van
Duitschland en Rusland, werd door diezelfde
twee mogendheden ook weer verdeeld.
Engeland en Frankrijk, welke beide Polen
tegen een Duitsche agressie hadden gegaran
deerd, verleenden practisch geen enkele hulp.
Wèl verklaarden zij na eenige aarzeling 3 Sep
tember den oorlog aan Duitschland. Maar aan
den Westwall en de Maginotlinie kwamen de
milliOenen-legers niet in beweging.
Na den val van Polen breekt die merkwaar
dige periode voor het Westen aan, waarin een
oorlog gevoerd werd, die geen oorlog was. De
legerberichten brachten vrijwel iederen dag
het stereotiepe; niets te melden. De kanonnen
zwegen, de diplomaten kwamen weer in actie.
6 October deed Hitier een vredesaanbod aan
het Westen, maar Engeland en Frankrijk sloe
gen het aanbod af. Toch duiken in de maan
den October, November en December geregeld
vredesgeruchten op. Ook Roosevelt roert zich.
Hij stuurt Sumner Welles, zijn onder-staats
secretaris van Buitenlandsche Zaken, naar
Europa om in Rome, Berlijn, Parijs en Lon
den van de opvattingen der regeeringen kennis
te nemen, hij zendt als zijn bijzonderen verte
genwoordiger bij het Vaticaan Myron Taylor
Een oogenbiik schijnt het, dat de krachten,
die den vrede willen, de overhand krijgen
Amerika, Italië en het Vaticaan trachten, ieder
Op zijn eigen manier, en alle drie uit geheel
verschillende motieven, den vrede in Europa
bpniéuw te redden, althans zoo leek het. Op den
Vooravond van Kerstmis komt het Vaticaan met
een vredesprogram en tegelijk is de wereld ge
tuige van vriendschapsbetoogingen tusschen den
H. Stoel en het Quirinaal.
Terwijl het Westen zich illusies maakte over
de mogelijkheden van een spoedigen vrede, ont
plooide Moskou in de Oostzeelanden Estland,
Letland en Litauen een koortsachtige activiteit;.
Een voor een werden de ministei-presidenten
en ministers van Buitenlandsche Zaken op het
Kremlin ontboden, waar Molotof hun ultima
tief voorstelde, verdragen te sluiten, welke
practisch hierop neerkwamen, dar,, tengevolge
van de strategische punten die Rusland in
deze landen ging bezetten, de Baltische staten
hun onafhankelijkheid verloren. Zoo nam
Moskou, zonder op eenig verzet van Duitsch
land te stooten, een machtige positie in het
Oostzeegetied in. Tegelijk met de Baltische
ministers vertoefde ook de Turksche minister
van Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe, te
Moskou. De besprekingen leverden echter geen
resultaat op. Nog vóórdat Saradjogloe in
Turkije was teruggekeerd, sloten Londen en
Parijs een verdrag met Ankara, waarbij Enge
land en Frankrijk aan Turkije hulp en bij
stand beloofden, indien dit land werd aangeval
len. Op zijn beurt zou Turkije hulp verleenen als
een van deze landen in de Middella-ndsche Zee
zou worden aangevallen. Turkije kon echter niet
verplicht worden de wapens tegen Rusland op
te nemen.
Dit verdrag, dat in October 1939 een groot
succes scheen voor de diplomatie der Geal
lieerden, heeft tot nu toe in de practijk weinig
resultaat opgeleverd. Het verloop van den .strijd
in het Westen heeft Ankara blijkbaar huiverig
gen aakt zich m het avontuur van een ooiiog
te sterten aan de zijde van Eng'-land.
Hadden de randstaten Estland, Letland en
Litauen zich gelaten bij de Russische eischen
neergelegd, het in het Noorden gelegen Fin
land weigerde zijn onafhankelijkheid prijs te
geven. De vertegenwoordiger der Finsche regee
ring, Paasikivi, vertoefde weken lang te Mos
kou, tot een accoord kwam men echter niet.
26 November had de crisis haai hoogtepunt
bereikt. Moskou eischte, dat de Fmsche troe
pen zich 25 K.M. van de grens zouden terug
trekken, vier dagen later rukten de Russische
troepen Finland binnen. Hoewel de Finnen
zich buitengewoon dapper verdedigden en de
Russen aanvankelijk weinig successen boék-
ten, moest Finland toch, na zich drie en een
halve maand taai verdedigd te hebben, voor
de Russische overmacht zwichten. 12 Maart
eindigde de oorlog in een overwinning voor
de Russen.
De oorlog tusschen Finland en Rusland was
vooral belangrijk, omdat de groote oorlogvoeren
de mogendheden en Scandinavië zich voor het
verloop buitengewoon interesseerden. Toen
Londen er. Parijs zager, dat Finland ir. staat
was sterken tegenstand te bieden, meender. zij,
dat thans de kans schoon was om te inter-
venieeren, teneinde het verstarde Westfront
naar het Noorden te verplaatsen. VOoral Chur-
ehill drong op interventie aan, doch Noor
wegen en Zweden weigerden hun grenzen voor
de troepen der Geallieerden open te stellen. Ook
de Volkenbond gaf half December nog teeke
nen van leven en stootte Rusland uit den bond.
Intusschen kwam de nederlaag aer Finnen
eerder dan verwacht werd. Een crisis, zoowel in
het Fransche als het Engelsche kabinet, was
het gevolg, daar de nederlaag als een eigen
politieke nederlaag werd gevoeld. Chamberiahi
wist zich te handhaven, maar Daiadier ging
heen. Paul Reynaud volgde hem als premier
op. Over het verder verloop van den oorlog in
een volgend artikel.
wacht echter, dat de onteigende oliefirma's alles
in het werk zullen stellen om nieuwe rechtsmid
delen te doen gelden.
MEXICO STAD, 1 Sept. (D. N. B.) De eerste
districtsrechter Ponciano Hernandez Ortega
heeft Zaterdag vonnis geveld in de kwestie der
vaststelling van het bedrag der schadevergoe
ding voor de op 18 Maart 1938 onteigende Duit
sche oliefirma's. De uitspraak luidt, dat de
Mexicaansche regeering voor onteigenden eigen
dom 177.624.190 Mexicaansche pesos moet be
talen. Daarmede is een beslissing gevallen in
een conflict, dat bijna 21/, jaar heeft geduurd.
Tegen de uitspraak van dezen rechter kan geen
hooger beroep aangeteekend worden. Men ver-
KATTOWITZ, 1 September. (D. N B.) Zon
dag is Rijksminister dr. Goebbels te Kattowitz
aangekomen, waar hij des middags het woord
heeft gevoerd op een groote demonstratie, ge
houden in verband met het feit, dat Oostelijk
Opper-Silezië een jaar geleden werd bevrijd.
De minister herinnerde aan den tijd van nu
een jaar geleden, toen de Duitsche weermacht
de grenspalen neerwierp, welke de „overwin
naars" van 1918 wederrechtelijk en tegen den
wil van het volk in het Duitsche land hadden
geplant.
Dr. Goebbels teekende in een duidelijk over
zicht de gebeurtenissen, die Duitschland dwon
gen het zwaard in de hand te nemen en gaf een
overzicht van de dramatische gebeurtenissen
en trotsche overwinningen van verleden jaar.
Uit deze overwinningen en uit de verandering
van den politieken toestand, welke de voorge
nomen insluiting van Duitschland verhinderde
en de Engelsche plutocratie als laatsten tegen
stander hebben geïsoleerd, moet men, even
als uit de onoverwinnelijke kracht van het
eigen volk. zooals de redenaar betoogde, het
vaste geloof putten aan de Duitsche eindover
winning.
GENèVE, 1 Sept. (D.N.B.). De Fransche
radio deelt mede, dat het weekblad „Marianne"
dat betrekkingen onderhield met het vroegere
Volksfront, in verband met een artikel van den
Jood Lacache voor drie maanden is verboden.
Door hun kóu, koorts en pijnuitdrijvende
werking helpt hierbij altijd veilig en
vlug een poeder of cachet van Mijnliardt te Zeist.
Mi,,"' rdt's Poeders por stuk 8 ct. Doos 45 et.
Cachets, genaamd „Mynhardtjes" Doos 10 en 50 ct.
BELGRADO, 2 Sept. (D. N. B.) Hevige
koude, gepaard gaande met zware stormen, valt
waar te nemen in Dalmatië, Bosnië en Zuidelijk
Servië. Voor het eerst sinds menschenheugenis
valt in dezen tijd in het Zuiden van Servië tot
dicht bij de Grieksche grens .reeds sneeuw,
waardoor de tabaksoogst gevaar loopt. Uit
Split wordt gemeld, dat op de Adriatische Zee
verscheidene visschersbooten ronddrijven. Bij
Dubrovnik is een boschband uitgebroken, die
aangewakkerd door den storm, een geweldigen
omvang heeft aangenomen, zoodat verscheidene
dorpen reeds ontruimd moesten worden.
NEW-YORK, 2 Sept. (D.N.B.). De Engelsche
regeering heeft het onlangs gedane aanbod aan
Amerikaansche Vliegers, die oorlogsvliegtuigen
naar Engeland willen vliegen, tot duizend dol
lar per maand verhoogd. De vliegers worden
door rondreizende Engelsche agenten overal in
de Vereenigde Staten geworven. Hun taak is
om van Canada uit bommenwerpers over den
Atlantischen Oceaan te vliegen, vermoedelijk
Lockheed- en Martin-toestellen. Het honora
rium van duizend dollar per maand wordt ook
betaald, wanneer slecht weder den tocht ver
hindert. Ter aansporing van de vliegers be
loven de Engelschen hun nog een vergoeding
van 500 dollar per maand voor elke vlucht, die
een aflevering van twee machines per maand
overtreft.
BERLIJN, 1 Sept. (D. N. B.) Gisteren is te
Berlijn een overeenkomst geteekend voor de re
geling van den rechtstoestand aan de grens, die
was vastgesteld in het Duitsch-Russische grens-
en vriendschapsverdrag van 28 September 1939
De onderhandelingen, die een maand hebben
geduurd, zijn in goede verstandhouding gevoerd
GENèVE, 1 Sept. (D.N.B.). Avenol, die tot
dusver secretaris-generaal van den Volkenbonc
is geweest, heeft per einde Augustus zijn post
verlaten. Zijn functies worden waargenomen
door den Ier Lester, die tot dusver plaatsver
vangend secretaris-generaal is geweest
BERN, 2 Sept. (D.N.B.) De „Matin" meldt, dat
op 31 Augustus Engelsche oommen op he: cen
tum van de stad Chartres geworpen zijn. Een
van deze bommen kwam vlak bij de kathedraal
terecht. Twee Fransche burgers werden gewond.
Naar verluidt zal de gemeente Valkenburg wel
dra worden vergroot met het grootste gedeelte
der gemeente Hcuthem, met gedeelten van Huls
berg en Berg- en Tenblijt, en met Schin-op-
Geul en Oud-Valkenburg. Groot-Valkenburg
krijgt dan 8500 inwoners.
De directeur van den Rijksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling ves
tigt de aandacht van belangstellenden er op,
dat op de a.s. Jaarbeurs te Utrecht een afzon
derlijke stand is ingericht voor de openbare
arbeidsbemiddeling in Nederland. Statistieken
en geschriften geven éen beeld van doel en be
teekenis der arbeidsbemiddeling. Over de be
middeling van Nederlandsche arbeiders naar
Duitschland wordt een afzonderlijke folder uit
gereikt.
Tijdens den geheelen openingsduur van de
Jaarbeurs bestaat gelegenheid, bij de op de
stand aanwezige Rijksambtenaren inlichtingen
te verkrijgen over de arbeidsbemiddeling en an
dere bemoeienissen van genoemden Rijksdienst,
zooals wachtgeldregelingen bij tijdelijk stilliggen
van bedrijven of gedeelten van bedrijven.
De star.d is gevestigd op de tweede étage on
der no. 3044.
Het Comité van de Leeuwarder Noodbeurs
heeft besloten, op 26 en 27 September een derde
Noodbeurs te houden, welke in het teeken zal
staan van de komende St. Nicolaasviering.
In principe heeft het comité besloten, in de
maand October te Heerenveen eveneens een
Noodbeurs te organiseeren.
Door onbekende oorzaak is in den nacht van
Zaterdag op Zondag omstreeks half twee in het
water van de Dunne Bierkade te Den Haag
geraakt de 65-jarige B. van de B. die in een
logement aan die kade verblijf hield. De 22-
jarige sergeant van den Opbouwdienst, H. Ri-
chart, is gekleed te water gesprongen en heeft
den man op het doge gebracht. Oogenblikke-
lijke toegepaste kunstmatige ademhaling mocht
niet baten, de man bleek reeds te zijn over
leden.
De Vereeniging voor waterleidingsbelangen in
Nederland zal haar najaarsvergadering dit jaar
op 12 en 13 September te 's-Hertogenbosch hou
den. Deze vergadering zal o.a. gewijd zijn aan
een bezichtiging van en een bespreking over
de werken der Gemeente Waterleiding aldaar
en die der N.V. Waterleidingmij. „Oost-Brabant".
Van 23 tot 26 September wordt in Maastricht
de tweede Limburgsche Noodbeurs gehouden.
Bij het afbreken 'van de oude kapitale boer
derij Kloosteranstel te Kerkrade is een kistje
met oude munten gevonden.
Tijdens de bijeenkomst van de
Cohortleidingen der Kruisvaart, wel
ke Zondag te Den Haag werd ge
houden, heeft de centrale directeur
der Kruisvaart, rector Th. v. d.
Lugt, een uiteenzetting gegeven van
het standpunt, dat de Kruisvaart
wil innemen tegenover den nieuwen
tijd en van haar bereidheid om zich
aan te sluiten bij een groote Neder-
landsche jeugdorganisatie.
Nadat de vergaderinig was geopend en de Wel-
eerw. heer Van der Lugt de gasten had welkom
geheeten (onder hen bevonden zich rector H.
M. van Spanje directeur van het Jeugdwerk in
het bisdom en de heer p. van Leeuwen commis
saris der N.P.V.), herdacht hij de gevallen
jeugdleiders.
Vervolgens zeide hij. Ook al doen wij niet mee
met hen die alle draden met het verleden wil
len doorsnijden en iederen dag opnieuw den tijd
van vroeger als zondebok de woestijn in jagen
wy mogen van den anderen kant ook onze oogen
niet sluiten voor de realiteit: dat de wereld
gebeurtenissen een nieuwen tyd inluiden, welke
zeker de groote gevaren in zich draagt, maar
ook nieuwe mogelijkheden biedt voor een betere
maatschappelijke orde, welke wy Katholieken
reeds lang hebben voorgestaan, maar welke
helaas niet tydig tot stand is gekomen.
Wij kunnen gerust eeriy'k bekennen, dat
wy in het verleden sommige levenswaarden
wel eens hebben onderschat en zijn natuur
lijk ook bereid om dit uit overtuiging en in
Nederlandschen geest te herzien; en juist
deze Nederlandsche geest waarborgt de er
kenning van de niet minder waarachtige
realiteit, dat de godsdienst voor mensch en
gemeenschap de hoogste levenswaarde is.
Als Kruisvaart behoeven we den weg naar den
nieuwen tijd niet zoekend en tastend op te gaan
Onze beginselverklaring is eenerzyds de waar
borg om niet te verstarren en behoedt ons van
den anderen kant voor het gevaar van een ont
sporing.
In het laatste nummer van ons leidersblad
werd het scherp en juist door onzen medewerker
Edward Bruno gezegd: wy staan niet vreemd
tegenover een nieuwen tijd. De dynamiek is een
der drie wezenskenmerken van de Kruisvaart.
Wij hebben sinds jaar en dag geleerd niet
krampachtig vast te houden aan letter en kom
ma.
Wij kruisvaarders kennen ook de veelzijdig
heid. Ook dit komt ons te stade, want het
groote gevaar van dezen tyd schuilt juist in net
eenzijdig beklemtonen van een of andere uit
zyn evenwicht gerukte waarheid. Wij hebben
er stèeds naar gestreefd de hiërarchie der
waarden te huldigen, wij zullen dat nu meer
dan ooit moeten biyven doen.
We kennen tenslotte de algemeenheid. En
dit is het derde voorname punt voor een
dagen. Het gaat niet meer om een spel van
jongens, om een kern, een groep of een ge
deelte; het gaat om de Nederlandsche
jeugd in haar geheel".
Wie deze overtuiging in zich draagt zal zich
ook bewust zijn van zyn groote verantwoorde
lijkheid. Verantwoordeiykheid jegens de jon
gens, jegens de ouders, Kerk en volksgemeen
schap. Ook deze laatste verantwoordelijkheid
dienen we ons ten volle bewust te zijn en nog
meer dan voorheen heeft ieder van ons zich te
beijveren om onze jongens door de geestelijke en
lichamelijke vorming, welke zij in onze be
weging ontvangen, te maken tot volwaardige
volksgenooten en goede vaderlanders. In onze
dagen voelt de Nederlandsche jeugd zich nog
meer dan vroeger een en daarom dient de Ne
derlandsche jeugdbeweging deze taak in nauwe
aaneengeslotenheid te vervullen: één van geest
en zoo'mogeiyk één in program en leiding.
Komt er een eenheid tot stand, waarbij volgens
Nederlandschen volksaard rekening wordt ge
houden met de rechten van ouders, Kerk en
Staat dan zullen wij ons als Kruisvaart geluk
kig gevoelen, van onzen rijkdom te mogen geven
aan geheel de Nederlandsche jeugd.
Mocht de toekomst een anderen organisatie
vorm wenschelijk maken en deze de goedkeuring
wegdragen van de Kerkelijke Overheid, dan
zullen wy hiertoe gaarne medewerken; hierby
behoeven we den draad met het verleden niet
geheel af te breken.
Spr. beriep zich vervolgens op de onzeker
heid van derinekomst, maar toonde zich ervan
overtuigd, dat de katholieke jeugdbeweging ook
daar haar plaats zal innemen.
Hij wijdde nog eenige woorden aan het jaar
program,, dat zal staan in het teeken van arbeid
en inspanning. Dit jaar zullen de jongens meer
dan voorheen doordrongen moeten worden van
deze beginselen.
Mijn arbeid en inspanning zijn noodig voor
mijn teoekomst.
Mün arbeid en inspanning zijn plicht jegens
ouders en gezin.
Mijn arbeid en inspanning zijn plicht jegens
mijn volk.
Mijn arbeid en inspanning zijn bovenal dienst
van God. Hierin komt al het andere tezamen.
In dezen zin werden dien middag eenige
voordrachten gehouden, liederen gezongen enz.
De leiders kregen voorts eenige instructies om
trent zingen, vertellen en het geven van licha
melijke oefeningen,
i
JAARSVELD, 414.4 M.
NCRV-Uitzending
8.00 Berichten ANP, 8.25 Gewijde mu-
ziek (gr.pl.), 8.35 Gramofoonmuziek. 9.30
Pianovoordracht en gramofoonmuziek. T
10.15 Gramofoonmuziek, 11.00 Gramoioon-
muziek, 11.15 Quintolia en gramofoonmu- i
ziek 12.15 Quintolia. 12.45 Berichten ANP
1.00 Gramofoonmuziek, 1.45 Zang met
pianobegeleiding en gramofoonmuziek. J
2.30 Voor tuinliefhebbers, 3.00 Klarinet, i
piano en gramofoonmuziek, 3.40 Gramo-
tconmuziek, 4.30 Gramofoonmuziek. 4.45 f
ApoCo-ensemble en gramofoonmuziek, 5.15
5,30 Berichten ANP, 6.45 ..De 43e Ne-
derlandsche Jaarbeurs", causerie, 7.00 Vra-
gen van den dag (ANP), 7.30 Reportage of
muziek, 8.00 Berichten ANP. 8.15 Orgel-
concert. 9.15 NRCV-klein-koor en -orkest, T
10.05 Gramofoonmuziek, 10.1510.30 Be- I
richten ANP en sluiting. I
KOOTWIJK. 1875 M.
KRO-Uitzending
7.30 Wij beginnen den dag, 8.00 Berich
ten ANP. 8.15 Gramofoonmuziek, 12.00
Rococo-octet, 12.45 Berichten ANP. 1.00
Gramofoonmuziek, 1.15 KRO-orkest, 3.00
Gramofoonmuziek, 5.15 Berichten ANP.
5.30 KRO-Meloalsten en solist, 7.00 Vra
gen var. den dag (ANP), 7.15 Gramofoon
muziek, 8.15 Berichten ANP. 8.45 KRO-
Melodisten en solist. 9.30 Musiquette, 9.55
Wil sluiten den dag, 10.15 Berichten ANP.
Vandaag heeft het gerechtshof te 's-Graven-
hage in hooger beroep uitspraak gedaan in de
procedure tusschen twee Haagsche families om
het bezit van een baby dat deze families elkaar
betwisten na de verwarring, ontstaan by een
bominslag in de Bethlehemkliniek op 10 Mei j.l.
Zoo men zich herinnert, heeft in kort geding
de president van de rechtbank het kind, dat
zich ten huize van de familie Van der W. be
vond, toegewezen aan de familie S.
Het Hof heeft thans overwogen, dat het van
zeer groot belang moet worden geacht, dat in
rechte kome vast te staan, dat het in de puin-
hoopen gevonden lijkje dat was van een kind
van zaal 9.
Op dezen grond is geïntimeerde alsnog toe
gelaten zulks te bewijzen.
Het Hof heeft daarom iedere verdere uit
spraak aangehouden.
Het desbetreffende verhoor zal op 5 Sep
tember a.s. plaats hebben.
Omtrent de overwegingen van het gerechts
hof te Den Haag kan nog. worden medegedeeld:
De appellante achtte zich o.m. gegriefd om
dat de president reeds aanstonds, toen hy 19
getuigen had gehoord en blijkens den inhoud
van zyn vonnis nog twüfel behield omtrent de
identiteit van het kind, had behooren te beslis
sen, dat geïntimeerde niet geslaagd was in het
bewijs, dat een voorziening bij voorraad in kort
geding wettigt en mitsdien de vordering had
behooren af te wijzen.
Het Hof heeft deze grief ongegrond geoor
deeld. Een diepgaand onderzoek toch aldus
het Hof als door den president bij vonnis van
10 Juli bevolen, is door de wet niet uitdrukkelijk
uitgesloten en een goede procesorde wordt er
ook niet door geschaad. Integendeel acht het
Hof het in het belang van beide partyen, dat de
president in deze zaak, welke wegens haar ka
rakter een snel en diepgaand onderzoek ver-
eischte, een zoodanig onderzoek bevolen heeft,
ten einde eenerzijds geen slechts tydelyk aan
wezig bewijsmateriaal verloren te doen gaan en
anderzijds in staat te zyn, een goed gefundeerde
voorloopige voorziening bij voorraad te geven.
De appellante heeft zich er voorts nog over
beklaagd, dat de president de vordering heeft
teoegewezen, hoewel gebleken was, dat
mevrouw Van der W. het kind in een
ander gebouw dan dat der Eerste Neder
landsche in ontvangst genomen heeft en zulks
hoewel dit laatste feit tot de stellingen der dag
vaarding behoorde.
Het Hof bleek dienaangaande evenwel van
meening, dat de president aldus vryelijk kon
beslissen omdat laatstgemeld feit, hoewel by
dagvaarding gesteld, niet behoort tot de eigen-
lyke middelen van eisch en alléén diende ter
adstructie van het essentieel gestelde, dat ap
pellanten het kind, waarover de familie S. de
ouderiyke macht uitoefende, aan die ouderlijke
macht onttrokken hielden.
In een te Utrecht gehouden ledenvergadering
van het Nederlandsch Instituut van Architec
ten, N.I.V.A., is met bijna algemeene stemmen
het besluit genomen mede te werken aan het tot
stand komen van een Algemeene Nederlandsche
Architectenorganisatie en wel in samenwerking
met de Maatschappij tot bevordering der bouw
kunst, Band van Nederlandsche Architecten
B.N.A. en den Nederlandschen Bond van Bouw
meestersgilden N.B.B.G.
Het gevolg van dit besluit is, dat het NJ.V.A.,
hetwelk werd ojigericht in 1928 en thans 270
leden telt, wordt ontbonden.
Tevens werd in deze vergadering besloten, zich
te wenden tot den Regeermgscommissaris voor
den wederopbouw met een met redenen om
kleed verzoek, de onbiliyke en onevenwichtige
arbeidsverdeeling onder de architecten in het
geheele land te herzien en te vervangen door
een in dat verzoek nader toegelicht stelsel,
waardoor het mogelijk zal woraen, dat de voor
den wederopbouw beschikbaar komende of zynde
gelden ook ten goede komen aan een zoo groot
mogelijk deel van deze gemeenschap.
OOK GIJ WENSCHT UW BEZITTINGEN
te beschermen door een verzekering tegen
Vraag een uitgebreid prospectus aan bij het
Algemeen Onderling Waarborg Genootschap
Amsterdam, Spuistraat 219221. Tel. 35026
Onderlinge verwaarfcorging met beperkte aan
sprakelijkheid. Schade-afrekening per halfjaar.
In de omgeving van Ede werden den laatsten
tyd herhaaldelijk rijwielen gestolen.
De politie van Ede heeft thans den arbeider
A. P. gearresteerd, die bekende medeplichtig te
zyn aan diefstal van dertig fietsen. Het onder
zoek wordt voortgzet.
De varkenspest heeft zich in Mijdrecht In de
afgeloopen week opnieuw u tgebreid. By tien
veehouders heerscht thans deze gevaariyke
ziekte.
Wij lezen in „Sint Jansklokken"-
Velen zijn er in den lande, die over een
mogelijke zaligverklaring van Mgr. Hamer on
geduldig beginnen te worden of zeifs van een
mislukking spreken. Daar is heelemaal geen
reden toe. We moeten niet vergeten, dat de
officieele vijftig jaren, welke gewoonlijk tusschen
dood en zaligverklaring moeten verstrijken, nog
niet bereikt zijn en.... dat Rome zyn tijd af
wacht, vooral met zalig- en heiligverklaringen.
Terwijl onze martelaren in die verschillende en
moeilijke instanties van het proces een lang
vagevuur moeten doormaken, geiyeten zij onge
twijfeld reeds lang van het zalig aanschijn van
God, voor wien zij hun bloed hebben gestort.
Nog onlangs schreef Mgr. Morel, de vroegere
delegatus, die intusschen de derde opvolger van
Mgr. Hamer is geworden, een brief "an geluk-
wenschen aan den Z. E. P. Rector van het
Missiehuis Bisschop Hamer te Nymegen, bij het
eerste eeuwfeest van onzen patroon en juichte
de feestviering van harte toe. Hij besloot zijn
brief met de volgende woorden: ..Daar ik zelf
het informatief proces heb geleid en dus goed
heb kennis gemaakt met den „eerbiedwaar-
digen" bisschop, aarzel ik niet als mijn meeriing
te zeggen, dat (salvo judicio Nostrae Matris
Ecclesiae) indien Mgr. Hamer geen ware mar
telaar is, er geen meer zijn in het kalenda-
rium van de Kerk!"
In het kapittel van de congregatie van Scheut
in 1930 richtten de capitularissen het dringend
verzoek tot den Centralen Raad om in over
eenstemming met den postulator causae (den
Z.E.P. Nevejan, procurator der congregatie te
Rome) het zaligverklaringsproces van Hamer
en Gezeljen spoedig en krachtig ter hand te ne
men. Tegelijk drukten zij den wensch uit. dat
een bekwaam persoon het verdere onderzoek in
China zou voortzetten. Nadat Mgr. Frederix
z.g. als oud-apostolisch vicaris van een ge
deelte der missie van Mgr. Hamer zich hier
mee had bezig gehouden, werden in 1934 de pa
ters L. Morel en P. Laigneil respectieveiyk als
judex delegatus en als notarius met het ge
tuigenverhoor belast. Op 27 April 1935 waren
zy daarmee klaar en werden alle stukken ge
teekend en verzegeld om kort daarna verzon
den te worden aan Mgr. Frederix, die er voor
moest zorg dragen dat deze met de processen
der martelaren uit de andere vicariaten van
Scheut veilig Rome bereikten. In November
1936 kwamen ze hier aan. Nadat verzegeling,
brieven van de Bisschoppen enz. in orde waren
bevonden en de formeele aanvraag was gedaan
tot „opening" der stukken, kon men (het was
al ver in 1937) overgaan tot het overschrijven
van dit volumineus proces. Het belangrijkste
deel, dat van het vicariaat van Mgr Hamer,
daarin werden 700 christenen met name ver
noemd werd overgeschreven door een kloos
terzuster, die dergelijk werk meer had verricht;
de rest door scribenten van de Congregatie der
Riten. Door beëedigide ambtenaren van de
zelfde congregatie werden daarna afschrift en
oorspronkelijke tekst vergeleken, gepostilleerd
en goedgekeurd door den kanselier Hiermee
was men voor het vicariaat van Mgr. Hamer
klaargekomen in Juli 1939. Daar de stukken uit
de andere vicariaten echter tegelijkertijd moes
ten worden behandeld, moest men wachten tot
April 1940, voor men verder kon handelen.
De authentieke stukken werden daarop ten
eeuwigen dage in het archief van de H. Congre
gatie der Riten opgeborgen, terwijl de copiesn
in handen bleven van den postulator. Uit een
brief van dezen, gedateerd 3 Mei j.l., blijkt,
dat de advocaat, Mgr. Nicolo, thans met de
studie hiervan begonnen is om er een resumé
van te maken. Daar er weer heel wat tijd
noodig zal zijn voor het drukken of copieeren
van dit resumé een exemplaar ervan moet
ran den promotor fidei, Mgr. Natucci, en an
dere officialen (o.a. aan den advocaat van den
duivel) worden ter hand gesteld drukte de
procurator de vrees uit, dat men hiermee niet
zou klaar komen voor de zomervacantie van de
Romeinsche Congregaties. Verder moet dan nog
een kardinaal-ponens of -relator worden geko
zen die het aan de Congregatie en aan den
Palis voordraagt. Deze beslist dan of er vol
doende redenen zijn om het proces verder door
te voeren. Na deze toestemming wordt 't proces
aanhangig gemaakt bij de Congregatie der Riten
en mag men al gauw aan Mgr. Hamer den titel
van „eerbiedwaardig dienaar Gods" geven. De
hoop om dit jaar zoover te geraken, zal men
wel moeten opgeven.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd
Tot Pastoor te Bergen den weleerw. heer Th.
J. van Beers.
Tot pastoor te Bergschenhoek den weleerw.
heer P. Poppen, thans kapelaan te Haariem
(H.H. Elisabeth en Barbara).
Tot rector te Berkel (St. Petrusgesticht) den
weieerw. heer J. J. Schoorl.
Tot rector te Wijk aan Zee (Heliomare) den
weleerw. heer H. J. Bangert, voorheen V loot-
aalmoezenier te Den Helder.
Tot kapelaan de volgende weleerw. heeren:
Te Schiedam (H. Llduina): N. J. de Ruyter.
Te Amsterdam (H. Maria Magdalena)P. Tb.
A. Perquin.
Te Voorschoten; P. J. Zoutenbier.
Te Kethel: L. L. Pas (Neom.).
Te 's Gravenhage (H. Martha)H. H. Kooy-
man.
Te Heemstede (O. L. Vrouw Hem.): C. M.
Schuttelaar.
Te De Zilk: H. J. A. van Dyk (Neom.).
Te Hazerswoude: J. Koning (Neom).
Te Oude Tonge: P. H. L. van Ingen (Neom.).
In het klooster Beyart, het Moederhuis der
Congregatie van de Broeders van de OnbevL
Ontvangenis te Maastricht, viert 8 September
zijn diamanten kloosterjubileum de eerw. broe
der Albanus; hun gouden kloosterjubileum her
denken de eerw. broeders Lucillianus, Crescentius
en Laetantius.
