Cusanus
Distributie geldt ook voor restaurants
BIJBEL
De Maastunnelbouw
vordert gestaag
EEN DEEL
Rij kscommissaris bezocht
het Westland
De schaapskudde op de
Gooische heide
Uitvaart en begrafenis
J. A. A. M. de Gruyter
TROTTOIRS VRIJ
Soberheid en eenvoud zijn
noodzakelijk
DE NEDERLANDSCHE
STANDAARDVERTALING
VAN DEN
Waterwerk aan den linker
oever begonnen
ZONDAG 8 SEPTEMBER 1940
DE ROTTERDAMSCHE
POLITIE
Bezoek van generaal der
Ordnungspolizei
VERTALING UIT DEN GRONDTEKST
MET AANTEEKENINGEN
IN OPDRACHT VAN DE APOLOGETISCHE
VEREENIGING „PETRUS CANISIUS"
VERSCHEEN DEZER DAGEN IN
3125 BLZ. HANDIG FORMAAT, DUIDELIJKE
DRUK, PRIJS GEBONDEN IN BUCKRAM-
LINNEN F 8.50
BESTELT EEN EXEMPLAAR PER GIRO
BOEKHANDEL H. COEBERGH
HAARLEM GIRO 85843
Veel belangstelling voor de
glascultuur
UITVOER VAN EIEREN
Geen restitutie meer van invoer
heffing op veevoeder
DE BEPERKING VAN DEN
VARKENSSTAPEL
Huidige prijzen vragen
verbetering
PROPAGANDA VOOR DE
ZOMERZEGFLS
Radiorede van prof. mr. G. P. M.
Romme a.s. Dinsdagavond
LIJK OPGEHAALD
Hoog bezoek aan Winschoten
HIJ ZOU KLOKKEN EN
HORLOGES REPAREEREN!
Geëvacueerde horlogemaker ver
kocht de artikelen evenwel
Aangeteekende zendingen
naar Duitschland
Verdere uitbreiding wordt er
aan gegeven
Jongetje verdronken
Moet ze wegens gebrek aan voeder
verdwijnen?
Bij aanrijding op slag gedood
De laatste groote denker van de Christelijke
Middeleeuwen is Nicolaus Cusanus, of Nicolaas
von Cusa, zoo genoemd naar het Rijnlandsche
dorpje Kucs, waar hij in 1401 geboren werd en
Waar nog heden zijn hart wordt bewaard in de
mooie Gothische kapel, die hij zelf heeft laten
bouwen voor het Sint Nicolaas Hospitaal. Zijn
familienaam was Chrypffs of Krebs, maai
wordt nooit gebruikt om hem aan te duiden.
Hij ontving zijn eerste wetenschappelijke op
leiding in Nederland, n.l. van de Broeders des
Gemeenen Levens te Deventer daarna stu
deerde hij aan de Universiteiten van Heidel-
berg, Padua en Keulen in het kerkelijk recht
en de wis- en natuurkunde. Dit beteekent, dat
zijn ontwikkeling zeer gecompliceerd was. Na
den geest der moderne devoten, leerde hij te
Heidelberg de nominalistische wijsbegeerte van
Willem van Occam kennen. Te Padua werd hij
opgevoed in de sfeer van het humanisme. Te
Keulen kwam hij onder leiding van traditio-
neel-gezinde leermeesters, die het werk van
Sint Albertus den Grooten en van Sint Thomas
van Aquine voortzetten. Zoo was hij overrijk
toegerust, toen hij zich in 1424, afgestudeerd op
23-jarigen leeftijd, te Mainz vestigde als advo
caat. In een der Duitsche bibliotheken, die hij
met ijver doorsnuffelde, ontdekte hij het hand
schrift van een tot dusver onbekend blijspel
van Plautus. Dit maakte hem, in die dagen
van het ontluikend humanisme, op slag be
roemd. Maar deze roem bevredigde hem niet.
Hij begon theologie te studeeren en werd in
1430 priester gewijd. Een zijner vroegere Pa-
duaansche leermeesters, Cesarini, inmiddels
kardinaal geworden van de Roomsche Kerk,
hoodigde hem uit, de algemeene kerkvergade
ring van Bazel bij te wonen, en zijn bescher
mer Ulrich von Manderscheid, later bisschop
Van Trier, gaf hem de opdracht, daar de Rijn
landsche inzichten te verdedigen. Die opdracht
heeft de jonge rechtsgeleerde (hij was nu 29
jaar!) schitterend vervuld, maar middelerwijl
kwam hij over menige zaak, die op het Con
cilie werd besproken, tot nieuwe en oorspron
kelijke conclusies. Tegen de meerderheid van
de vergaderde vaders in koos hij de zijde van
Paus Eugenius IV; daarenboven verdedigde hij
de opvatting, dat het herstel der Christelijke
eenheid, na de afscheuring der Oostersche ker
ken en de ketterij van de Hussieten, het groot
ste geestelijke belang van Europa was.
Hieraan wijdde hij zijn meesterwerk, het ge
schrift over de „Katholieke Eendracht". Hadde
hij niets nagelaten dan dit ééne boek, hij zou
recht hebben op een wereldnaam, want met dit
werk liet hü zich kennen als de eerste Christe
lijke Europeeër van den nieuwen tijd. Gedach
ten, die men vaag uitgesproken vindt bij de
dichters Dante en Petrarca, worden nier heidei
verantwoord. Dat hij daarenboven de vader
werd van het dialectische denken, dat hij tal-
looze suggesties van de moderne wijsgeerige
stelsels, zooais het intuïtionisme, de phaemo-
nologie en de Existential-philosophie in zijn
geschriften verspreidde, -dat hij de mystiek van
Eckhardt voor vergetelheid behoedde en dat hij
het heelalbeeld van Copernicus propageerde,
terwijl hij de eerste moderne denker was, die
zich bezig hield met de zoogenaamde para
doxie en ironie van het religieuze bewustzijn,
verklaren ons, waarom geen middeleeuwsch
Wijsgeer zoo populair is onder moderne denkers
als Nicolaus Cusanus, wiens volledige geschrif
ten sedert 1931 in kostbare editie worden be
zorgd door de Uitgeverij van Felix Meiner te
Leipzig. Zij beslaan veertien kloeke boekdeelen
waarvan „De Concordantia Catholica" de beide
laatste in beslag neemt. Op het gebied der pro
fane en kerkelijke geschiedenis, der aardrijks
kunde en der mathematica, der geneeskunst en
der wijsbegeerte, der rechtswetenschap en der
kennis van de mystiek is deze philosoof een
groot vernieuwer. Hij is het eerste „Universal-
Genie" van de Renaissance in de Noordelijke
landen. Mist hij de artistieke scheppingskracht
van Lionardo da Vinei, hü overtreft misschien
diens legendarische scherpzinnigheid, waarvan
men zeggen kan, dat zij de meest luciede was.
die ons christelijk werelddeel heeft gekend, na
het genie van Sint Augustinus. Niets schijnt
schoolsch aan Cusanus, alles oorspronkelijk
Zijn stijl is daarenboven vloeiend en meeslee-
pend, paradoxaal en verrassend, gedrongen en
toch rustig.
Zijn idee van de kerkgeschiedenis wordt
thans opnieuw actueel door het oecumenische
verlangen, waarvan alle ahdere hedendaagsche
tendenties naar eenheid slechts een zwakke,
practische afschaduwing zijn. Wat in werkelijk
heid, dus in de diepte, de wereld beweegt, is
altijd religieus van aard, en voorzoover het dit
niet zou zijn, loont het de moeite niet, die men
schen eraan besteden. Welnu: dit besef, dat de
laatste beweegkracht der Wereldsche dingen
wezenlijk religieus is, en niet anders kan zijn,
is de grondgedachte der wijsgeerige geschie
denisbeschouwing van Nicolaas von Cusa.
De „Concordantia Catholica" is dan ook het
boek van een „idealist", zooals men tegenwoor
dig iemand noemt, die niet zoozeer meeleeft met
de feiten van den dag als met de geestelijke
stroomingen, waarvan zij de veelzijdig vertroe
belde uitvloeisels zijn. Wij zien in dit ma
gistrale boek de wereldgeschiedenis geplaatst in
het hcht der Goddelijke Openbaring, dus be
schouwd „sub specie aeternitatis". Het ziet de
Wereld in een visioen, beheerscht door de grond
gedachte „Het Woord is Vleesch geworden en
Het hëeft onder ons gewoond". In den vorm
van samensprekingen wordt deze gedachte uit
gewerkt ten opzichte van alle godsdiensten er:
volkeren.
Er wordt gesproken met de Grieken. Aan hen
Verschijnt het Woord Gods als opperste wijsheid
en trekt hen onweerstaanbaar aan. Dan volgen
de Italianen aan wie Het Woord Gods zich
openbaart als de Eenvoud van net beginsel. Het
spreekt vervolgens tot de Muzelmannen en
openbaart zich als voorwerp der opperste ver
eering. Aan de Hindoes, de Chaldeeuwen en de
Joden openbaart zich daarna het Woord Gods
overeenkomstig de diepste waarheidskern
van hun godsdienstig bewustzijn.
Dan verschijnt Sint Petrus als rots der waar
heid en spreekt achtereenvolgens met de Fran-
Bchen, de Perzen, de Syriërs, de Spanjaarden,
de Turken, de Düitschers en de Tartaren. Hij
Weerlegt hun speciale bezwaren door te schet
sen, hoe de godsdienstige waarheid van nature
algemeen is.
Sint Paulus, leeraar der volkeren, spreekt op
dezelfde wijze met de Armeniërs, de Bohemers
en de Engelschen. Hij verdedigt de algemeene
Kerk-opvatting tegen sectarische verbijzonde
ring.
De conclusie van deze dialogen, die lang vóór
de Hei-vorming te boek gesteld werden, luidt:
dat de vrede van de godsdiensten onontbeer
lijk is voor wie het begrip van den waren gods
dienst overdenkt, en dat alleen de „algemeene
eenheid" dus de Unio Catholica dezen
geestelijken wereldvrede kan waarborgen.
Het Duitsche denk;n heeft geen dieper genie
aan de wereld geschonken dan dezen laatster:
middeleeuwer, doch hij is lang veronachtzaama
en ook een tijd, die zooveel waarde hecht aan
de cultuurkritiek van Nietzsche als de onze nog
doet, schijnt niet rijp om den breederenom
vang van Cusanus' gedachten te doorpeilen.
Behalve dit boek over de Christen-eenheid
schreef Cusanus talrijke wijsgeerige en mystieke
verhandeüngen; hij was werkzaam als kloos
terhervormer en als bisschop, werd in 1448 kar
dinaal, in 1450 aartsbisschop van Brixen, en
stierf in 1464 te Todi in Umbrië. De rijkdom
van zijn levensgang is even w'eelderig aan
groote daden als aan diepe gedachten. Maar
toen hij gestorven was, verzonken de middel
eeuwen en het zou duren tot na 1800, voordat
het werk van Cusanus weer de aandacht begon
te trekken, die het verdiende.
Iets gevaarlijks is er in zijn denkwijze. Ze
neigt naar het pantheïsme en naar de over
schatting van het irrationeele, twee verschijn
selen, die doorgaans samengaan. Ze is, kortom,
romantisch en Germaansch, terwijl de scho
lastiek klassiek en Latijnscli is. Een volkomen
heldere oplossing van de moeilijkheden, die dit
meebracht, heeft de groote denker niet gevon
den, en ook na hem vond het moderne denken
deze klaarheid niet. Wij, die in een verwarden,
door subjectiviteit vertroebelenden tijd leven,
zijn hierdoor eenerzijds in staat, het gedachten-
leven van Cusanus te begrijpen, en voelen
anderszins het heimwee naar heldere orde, dat
hem altijd onbevredigd bijbleef.
Hij was kerkelijk gezant geweest te Con-
stantinopel om te onderhandelen over een
verzoening met de Schismatieken; hij schreef
zijn meesterwerk in het jaar, waarin het Chris
telijke Constantinopel tot val werd gebracht
door de Turken. Uit de breuk der tijden rijst
de nieuwe orde altijd op en zij is altijd anders
dan de som der factoren, die deze breuk ver
oorzaken. Dit leert ons Nicolaus Cusanus, doch
de eenvoudige lezer kan deze moeilijke leer ver
talen in den simpelen stelregel, dat godsdienst
zin altijd meer waard is dan begrip van dé
wereldsche dingen, en dat al wat gebeurt, alleen
gebeurt omwille van den godsdienstzin der een-
voudigen, het eenige vermogen, dat de geeste
lijke wereld in stand houdt. In de stoffelijke
eld is er niets, dat stand houdt.
Generaal Schumann van de Ordnungspolizei
heeft, vergezeld van zijn adjudanten, een be
zoek gebracht aan de Rotterdamsche politie. De
generaal werd ontvangen door den wnd. hoofd
commissaris van politie, commissaris J. P.
Roszmach, en voorgesteld aan de verschillende
commissarissen. Hierna heeft hij de onderdee-
len van de Rotterdamsche politie geïnspecteerd.
Omstreeks kwart voor elf begaf hij zich naar
het bureau van de rivierpolitie, waar hij door
hoofdinspecteur J. Rietdijk werd verwelkomd.
De generaal heeft de schepen van de rivierpo
litie bezichtigd en bracht een bezoek aan de
Rotterdamsche politie-opleiding, waar 300 nieu
we agenten worden gevormd. De hooge gast
heeft met zeer veel belangstelling de inrich
ting in oogenschouw genomen en verschillende
practijklessen, ook op sportgebied, gevolgd.
De Horecaf-persdienst verzoekt ons het vol
gende mede te deelen:
Het Nederlandsche publiek is verwend, dat
weten de restaurateurs uit ondervinding. Het
publiek wil in hun inrichtingen goed eten, liefst
nog een tikje overdadig en in elk geval beter
dan thuis. Het restaurant is voor hem een
„uitje", waarbij de kwaliteit en hoeveelheid van
het gebodene het hunne moeten bijdragen om
de stemming te verhoogen
In de restaurants heeft het Nederlandsche pu
bliek tot op heden van distributie nog niet
veel gemerkt. Het kon vrijwel nog bestellen wat
het wilde en van een rompslomp met bonnen
was bovendien geen sprake. Integendeel, som
mige slimmerds hadden reeds gemerkt, dat zij
zich in het huishouden wel eens een bonnetje
konden uitsparen door in een restaurant, te
eten.
Gelden de distributiemaatregelen dan niet
voor hotels? Vraagt het den restaurateurs
en ge zult zien, hoe hun gezicht betrekt
Ook zij zijn voor hun inrichting onderwor
pen aan dezelfde restricties als het publiek,
alleen volgens een ander systeem. Maar
vraagt hun niet, hoeveel kopzorgen het hun
kost om het publiek er zóo weinig mogelijk
van te laten merken.
Zij zien zich n.l. maandelijks van de waren,
welke aan de distributie onderhevig zijn, een
percentage toegewezen van de hoeveelheden,
welke zij verleden jaar in dezelfde maand ge
bruikten. Daarmede moeten zij rondkomen, het
geen wil zeggen, dat zij de porties voor het
publiek van de gedistribueerde goederen in
evenredige mate moeten inkrimpen. Deze werk
wijze brengt voor hen vele moeilijkheden mee,
doel: deze wegen ruimschoots op tegen de soe
pelheid van het systeem, dat hen niet nood
zaakt, voor elke bestelling bonnen van de gas
ten te vragen. Zij zullen u zeggen, dat zij de
overheidsinstanties hoogst dankbaar zijn voor
de getroffen regeling, welke tevens bet bewijs
vormt voor het gewicht, dat de overheid aan
het restaurantbedrijf als economischen factor
in onze volkshuishouding toekent. Deze regeling
beteekent een groote gunst; daarom verwacht de
overheid, dat de restaurateur blijk geeft van
zijn waardeering door de uiterste zuinigheid
met de hem toegewezen levensmiddelen in acht
te nemen.
Soberheid en eenvoudigheid zullen daar
om hun stempel drukken niet alleen op de
menu- en dagkaarten, doch ook op de op
gediende schotels. Geen keuze meer uit een
dagkaart van eenige bladzijden, immers
uitgebreide dagkaarten noodzaken tot het
aanhouden van groote verscheidenheid van
voorraden en te voren klaargemaakte spjj*
zen en daaruit voortvloeiende evenredige
stijging van bederf.
Geen zoodanige hoeveelheid van jus meer op
schotels of in kannen, dat het publiek een ge
deelte overlaat, dat in den gootsteen verdwijnt.
Geen brood meer bij de soep en geen mooi op
gemaakte schotels, waarbij extra grondstoffen
moeten worden verwerkt. Kleine geschenken als
toegiften bij de thee en den borrel zullen even
eens verdwijnen al naarmate de distributie
voortgang vindt.
'Het publiek profiteert in hooge mate van de
gunstige distributieregeling voor het restaurant
bedrijf, al moet men ook met minder tevreden
zijn dan voorheen. De menu- en dagkaarten
blijven „voor elck wat wils" bieden en de koks
doen extra hun best om het bestelde zoo sma
kelijk mogelijk op te dienen. Het blijft daarom
aanlokkelijk, eens in een restaurant te eten.
Wilt gij, dat die toestand gehandhaafd blijft.''
Dan rust ook op u, bezoeker van restaurants,
de plicht om den restaurateur te steunen bij
zijn streven naar zuinigheid met grondstoffen.
Toont begrip voor de moeilijkheden welke
daaraan verbonden zijn en vraagt geen extra's,
welke niet op de kaarten vermeld staan. er-
wacht geen toegiften of kleine attenties, be
staande in extra hapjes. De restaurateur, die
niet de uiterste soberheid betracht, brengt de
gunstige distributieregeling in gevaar en het pu
bliek, dat niet steunt, toont weinig begrip voor
den tegenwoordigen toestand.
Rijkscommissaris Seyss-Inquart heeft Vrijdag
middag een bezoek gebracht aan het Westland-
sche tuinbouwcentrum. De Rijkscommissaris
was in gezelschap van verscheidene autoriteiten,
o.w. graaf Grote.
Ir. J. M. Riëmens, rijkstuinbouwconsulent en
directeur van den proeftuin te Naaldwijk, leid
de het hooge gezelschap rond en gaf inlichtin
gen. Allereerst werd de komkommer- en toma-
tenkweekerij van den heer Van Spronsen te
Loosduinen bezichtigd. Hierna werd een bezoek
gebracht aan den Proeftuin van het Zuid-
Hollandsch Glasdistrict te Naaldwijk. De Rijks
commissaris toonde groote belangstelling voor
de verscheidene Westlandsche cultures en voor
de proeven met nieuwe groenten- en fruitsoor-
ten. De hooge bezoeker liet zich inlichten over
het verloop der proeven betreffende de soya-
boonen- en paprikacultuur.
Nadat deRijkscommissaris nog het nieuwe
laboratorium voor den tuinbouw te Naaldwijk
in oogenschouw had genomen, vertrok het ge
zelschap weer naar Den Haag.
Tot dusverre werden bij uitvoer van eieren
aan de exporteurs uitkeeringen verleend, welke
ten doel hadden de betaalde invoerheffing op
het veevoeder aan de pluimveehouders terug
te geven.
Nu er geen veevoeder meer wordt ingevoerd,
is er geen aanleiding, hiermede voort te gaan.
Dienovereenkomstig zullen met ingang van
Maandag 9 September geen restituties bij uit
voer van eieren en eiproducten meer worden
verleend.
In de dezer dagen gehouden vergadering van
het bestuur der Friesche Maatschappij van
Landbouw werd er op gewezen, dat de prijzen,
die thans voor varkens worden uitbetaald, zoo
danig zijn, dat de kans op een verdere inkrim
ping van de varkenshouderij, dan onder de be
staande omstandigheden gewettigd is, geens
zins uitgesloten geacht moet worden.
Besloten werd, er nogmaals de aandacht op
te vestigen, dat de geldende prijzen dringend
verbetering behoeven.
Besloten werd, de aandacht der autoriteiten
er ook op te vestigen, dat de te verwachten re
gelingen inzake aardappelen spoedig bekend
gemaakt dienen te worden. Ook voor de zand-
aardappelen is dit dringend noodzakelijk, nu
deze voor een belangrijk gedeelte voor con
sumptiedoeleinden dienen te worden gereser
veerd
Daar bij den handel in voederbieten het ge
halte aan droge stof als een beteren grondslag
werd beschouwd dan het suikergehalte, werd
besloten, de bestaande verkoopsvoorwaarden zoo
danig aan te vullen, dat onderzoek op droge-
s tof-gehalte kan geschieden.
De radiorede door den voorzitter van het
Centrale Propagandacomité voor de Zomerze-
gels 1940, prof. mr. C. P. M. Romme, is defini
tief vastgesteld op Dinsdag 10 September, des
avonds om 8.25 uur. Zij zal voor de A.V.R.Ö.-
microfoon worden uitgesproken.
Zaterdagmorgen is uit het water van het Open
Havenfront te Amsterdam opgehaald het lijk
van een onbekenden man van het volgende
signalement:
Lang 1,90 meter, oud tusschen 45 en 50 jaar,
donkerblond achterovergekamd haar, bol ge
zicht, flink postuur. Gekleed in grijs overhemd
met roode streep; om den hals donkere grijze
das met wit streepje. Droeg verder rood-bruine
lage schoenen, met rood-bruine gebreide sok
ken. Aan de rechterhand was een gladde gou
den ring, aan de linker een gouden ring met
monogram (onleesbaar). Voorts waren in het
overhemd manchetknoopen, waarin ongeveer
acht niet te ontcijferen letters en een portret
van een man met lang haar.
De Commissaris van Politie, waarnemende de
6e Sectie te Amsterdam, verzoekt dengenen, die
inlichtingen kunnen verschaffen, zich te willen
vervöegen aan het politiebureau Warmoesstraat,
aldaar.
De gevolmachtigde van den i j kscommissaris
voor de Provincie Groningen, dr. H. Conring,
vergezeld door den Commissaris der Provincie,
mr. J. Linthorst Homan, bezocht Vrijdag Win
schoten. Begeleid door den burgemeester begaf
het gezelschap zich' allereerst naar de school
voor buitengewoon lager onderwijs voor geeste
lijk onvolwaardigen, waar kinderen uit Win
schoten en omstreken les krijgen.
Vervolgens werd de nieuwe drukinktfabriek
van de N.V. Chemische Industrie Gembo bezocht,
waarna ten stadhuize dr. Conring werd inge
licht over de ontwikkeling en de huidige positie
van Winschoten.
Men leest nu wel philippica's
Tot hen, die 's avonds ioopen
Niet op 't trottoir, maar op den weg,
En zoo de fietsers nopen
Nog méér dan vlijmscherp uit te zien
In 't helsche pikkedonker,
Dat slechts bij tijden wordt verzacht
Door spaarzaam ster geflonker.
Natuurlijk, ja.' Het is verkeerd.
Dat op den rijweg loopen:
De fietser kan dat even als
De wand'laar duur bekoopen
Voor fietsers moet de rijweg vrij.
Er zijn genoeg gevaren,
Dat 't heusch onhebb'lijk is, die nog
Onnoodig te verzwaren.
Maar dan één ding:- men moet ook
niet
Bij voorkeur fietsen „stallen"
Op plaatsen, waar de wandelaar
Er vast zal over vallen.'
Ook nu staan fietsen nog „gezaaid"
Langs boomen, tegen muren;
Degeen die loopt op het trottoir
Moet het dan maar bezuren
De wandelaars op het trottoir.'
De fietsers op de wegen,
Maar: geen obstakels, hier noch daar,
Dan is er niets op tegen!
HERMAN KRAMER
Met een regelmaat als van de klok ge
beuren de werkzaamheden van den Maas
tunnelbouw te Rotterdam. Het landwerk
verloopt volgens het schema en ook het
werk op en onder het rivieroppervlak ge
schiedt met groote nauwkeurigheid geheel
volgens den opzet.
Zoo is thans het negende tunnelstuk van
de Waalhaven versleept naar zijn plaats in
de rivier en daarmede is een begin- gemaakt-
met het werk in het water aan den linker-
Maasoever.
Evenals bij het vervoer van de overige tun
nelstukken werkte het weer mee. Men heeft bij
het transporteeren van de Waalhaven naar de
bestemde plaats op de rivier van deze ongeveer
15.000 ton wegende kolossen graag goed weer
en liefst een rimpellooze rivier. De omstandig
heden kwamen thans dit ideaal zeer nabij.
In alle vroegte, te ongeveer zeven uur, maak
ten acht sterke sleepbooten van Piet Smit het
tunnelstuk vast en begon de reis. De kapiteins
van de sleepbooten, die dit werkje reeds ver
scheidene malen ondernomen hebben, kennen
zoo langzamerhand het klappen van de zweep
er. konden onder leiding van een ervaren ri-
vierloods met groote zekerheid manoeuvreeren.
Met zes sleepbooten voor en twee voor de
correctie er achter, vond de sleep zijn weg over
de stille rivier, en omstreeks half negen was
hij te bestemder plaatse aangekomen, waarna
onmiddellijk met het ankeren werd begonnen.
Wanneer de drijvende bokken ter beschikking
zijn, denkt men a.s. Maandag met het zinken
een begin te kunnen maken.
Zoo zijn de tunnelstukken 1, 2, 3, 4 en 5 aan
den rechteroever reeds gezonken. Maandag
komt nummer negen aan den linker Maasoever
aan de beurt en daarna komen de nummers 8
en 7 aan den rechteroever aan de beurt. Het
laatst zal men tunnelstuk nr. 6 doen zinken.
Tusschen de beide ventilatiegebouwen
komt in totaal ongeveer 560 meter tunnel
oppervlak onder water, waaraan thans nog
slechts 185 meter gezamenlijke lengte van
drie stukken waarbij dan gerekend zijn
de stukken voor het voegen, van ongeveer
een meter per stuk ontbreekt.
Tot nog toe zijn de werkzaamheden buiten
verwachting vlot verloopen. Gesteld, dat men
met dezelfde snelheid kan voortwerken, dan
zullen ook de drie overige tunnelstukken op
hun bestemde plaats in de rivier rusten vóór
het jaar 1940 ten einde is.
Een uit Rotterdam geëvacueerde horlogema
ker, de 50-jarige J. L., had, na in allerlei In
richtingen voor vluchtelingen te hebben ver
toefd, zijn intrek in Haagsche logementen ge
nomen.
Van daaruit ging hij bij particulieren vragen
of hij defecte klokken en horloges mocht repa-
reeren. Hij verzuimde echter, deze voorwerpen
terug te bezorgen.
De politie werd in enkele gevallen hiervan in
kennis gesteld en dit leidde dan tot teruggave
met de mededeeling dat de reparatie door om
standigheden was vertraagd.
Toen dezer dagen aangifte werd gedaan van
vermissing van een ter reparatie afgegeven gou
den horloge, zoomede van een zilveren dames
polshorloge en van een paar Friesche klokken
viel de verdenking op denzelfden Rotterdam
mer. Ditmaal kon deze de uurwerken evenwel
niet teruggeven, omdat hij deze had verkocht.
De man is aangehouden en in bewaring gesteld.
In het postverkeer met Duitschland was het
tot nog toe alleen mogelijk, brieven en brief
kaarten aangeteekend te verzenden. Van heden
af is ook aanteekening van drukwerken, mon
sters, acten. gemengde zendingen en pakjes
toegelaten.
Het 10-jarig zoontje Gerrit van den heer C.
H. van der Meer is in de Does te Hoogmade ver
dronken.
Het ongeluk gebeurde bij het oversteken van
de Does.
Op het hulpgeroep kwamen omwonenden en
tuinarbeiders toesnellen, doch ofschoon het
ventje vrij spoedig gevonden werd, mocht de
toegepaste kunstmatige ademhaling niet meer
baten.
De Vereeniging van Vrienden van het Gooi-
Reservaat heeft haar jaarvergadering gehouden
in Hotel Hamdorff te Laren, onder voozitterschap
van den heer J. van Tyen.
Deze memoreerde de samenwerking met de
Gooische Natuurwacht, aan welke dank werd
gebracht voor haar onbaatzuchtige hulp. In een
bijeenkomst met de leden van de Gooische Na
tuurwacht kwamen belangwekkende zaken naar
voren. Er werden klachten gehoord over achter
uitgang van den wildstand, over het weinige toe
zicht op het vandalisme enz. Noodig zal zijn,
dat de toegang tot de heide door greppels be
perkt wordt. Het schoonkappen van dennenbos-
schen zal voor vele jaren het landschap niet ten
goede komen. Toch wordt dat werk voor de toe
komst raadzaam en noodig geacht. Hierbij vinden
30 tot 50 arbeiders werk. Begrijpelijk is, dat hier
door het wild wordt verjaagd.
Tot slot deed spr. eenige mededeelingen in
zake de schaapskudde. Het advies is ingewonnen
van den Rijksveeteeltconsulent in Alkmaar. Deze
raadde het houden van heideschapen zonder-
vermenging met ander bloed af. Voorts advi
seerde hij 25 van de oudste ooien te verkoopen
en de kudde terug te brengen tot ongeveer 50
ooien en 30 lammeren. Dit advies zal worden
opgevolgd. De kudde bestaat thans uit 202 bees
ten, waarvan 71 lammeren.
De penningmeester, de heer Th. Slinkers,
bracht verslag uit. Het bleek dat er een nadeelig
saldo was van ƒ369.06. De schapenexploitatie
bracht ƒ363.44 op (vorig jaar ƒ727.22).
Op grond hiervan en tevens van de ver
wachting, dat dezen winter geen krachtvoer
ter beschikking zal zijn en de hooiprijzen zeer
hoog zullen zijn, achtte de penningmeester
het dringend noodig, de geheele schaaps
kudde nog voor het a.s. najaar van de hand
te doen.
Blijkens het verslag van de secretaresse, mej.
mr. A. Moltzer, steeg het ledental van 810 tot
1298.
Vervolgens bracht het hoofd van de Gooische
Natuurwacht, de heer J. A. Poortermans, verslag
uit. Het aantal leden steeg van 47 tot 50. Deze
leden waren zeer actief bij het toezicht op de
Gooische heide. Er werden zes processen-verbaal
opgemaakt. Bij het toezicht werd de hulp ver
kregen van 26 manschappen van den Opbouw-
dienst.
De voorzitter bracht den Natuurwa.
en bood hun als blijk van waardeering ieder een
fraaie portefeuille aan. Het hoofd van de Na
tuurwacht had een fraai bord, waarop het werk
der vereeniging is gesymboliseerd, in ontvangst
te nemen.
Wegens periodiek aftreden van de bestuurs
leden, mej. mr. A. Holtzer en den heer J. A.
Poorteman werden gekozen de heeren dr.
ir. J. P. Dudok van Heel te Naarden en A. J. G
Strengholt te Blaricum.
Bjj de rondvraag zeide de heer C. de Vlugt
naar aanleiding van de opinie van den penning
meester inzake de schaapskudde, dat men zich
de oude Gooische heide niet zonder de schaaps
kudde kan voorstellen, terwijl de kudde er Is
ter verbetering van de heide. Spr. meende, dat
de kleine kudde in stand moet worden gehou
den.
De voorzitter wees er ten slotte op. dat het
bestuur er niets voor voelt de kudde op te geven.
Zaterdagmorgen heeft te 's-Hertogenbosch
onder enorme belangstelling de plechtige uit
vaart en begrafenis plaats gehad van het stoffe
lijk overschot van den heer Jacques A. A. M.
ae Gruyter, grootindustrieel van het bekende
bedrijf van De Gruyter. De St. Leonarduskerk,
in diepen rouw gehuld, was dicht met geloo-
vigen bezet. Om 8 uur celebreerde pastoor Van
der Kant een stille H. Mis voor de zielerust van
den overledene aan het hoofdaltaar, terwijl aan
de zijaltaren tot dezelfde intentie H.H. Missen
werden opgedragen door pastoor F. de Wijs uit
Leende en kapelaan Vehmeyer. Deze H.H. Mis
sen woonde het voltallig personeel der kanto
ren en fabrieken bij. Om 10 uur droeg Mgr. Th.
van Roosmalen, apostolisch-vicaris van Suri
name, met assistentie van pastoor v. d. Kant
als presb. assistens, kapelaan Van Boxtel als
diaken en kapelaan Ras als subdiaken, een pon
tificale Requiemmis op. Ceremoniarius was de
weleerw. heer Van Susante, secretaris van het
bisdom, terwijl de overige functies werden
waargenomen door verschillende kapelaans der
stad. Aan de zij-altaren werden missen gecele
breerd door Mgr. L. de Gruyter uit Luik, pas
toor Dr. L. de Gruyter uit Eindhoven, pas'toor
G. van Dijk uit Schijndel en pastoor H. Eras
uit Vught. In het priesterkoor woonde Z. H.
Exc. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van 's-Her
togenbosch, de plechtigheid bij. Onder de aan
wezigen merkten wij verder nog op den Com
missaris der Provincie, jhr. mr. dr. A. B. G. M.
van Rijckevorsel, B. en W. van 's-Hertogen
bosch, den vicaris-generaal Mgr. Hendrikx. Van
den raad van Commissarissen der N.V. waren
aanwezig Mr. Th. Fruin en Mr. K. v. d. Man-
dele. Voorts zagen wij o.m. de burgemeesters
van Vught en St. Michiels-Gestel, het college
van Regenten der Godshuizen, deputaties van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken te
's-Hertogenbosch en van talrijke vereenigingen,
bedrijven enz.
Het voltallig personeel woonde den Pontifi-
calen Uitvaartdienst bij.
Het versterkt zangkoor voerde onder leiding
van den heer P. Kallenbach de Requiemgezan
gen van Perosi uit, aan het orgel begeleid door
den heer P. Hörmann. Na de kerkelijke plech
tigheden trok de droeve stoet naar de R. K.
Begraafplaats te Orthen. Bij het passeeren van
de kantoorgebouwen en de fabrieken sloten zich
deputaties van het kantoorpersoneel en het fa-
briekspersoneel bij den stoet aan. De koets,
waarin het stoffelijk overschot werd vervoerd,
werd voorafgegaan door weesmeisjes, die op
kussens de ordeteekenen van den overledene
droegen.
De baar werd gedekt door drie bloemstukken
en wel van de familie, van den Raad van Com-
missarisen en de Directie. De vele bloemstuk
ken en kransen, die nog getuigden van het
medeleven van vele zijden, waren reeds'tevoren
naar de Begraafplaats gebracht. Op het kerk
hof verrichtte pastoor G. v. d. Kant. met assis
tentie der kapelaans Van Boxtel en Ras. da
absoute. Aan de groeve werd niet gesproken.
Drs. L. de Gruyter dankte voor de eer, zijn
overleden vader bewezen.
Op den Rijksweg onder Noordbergum is de 58-
iarige J. Rinzema. rijdende met zijn driewielige
bakfiets in de richting Leeuwarden, door een
auto aangereden en op slag gedood.
