In vele behoeften wordt voorzien
SPORT EN SPEL
FINANCIEN
mtmipmLyw
DE INGESNEEUWDE
SLAAPWAGEN
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
Gemeentefinanciën en
wederopbouw
Dagfilm
De Jaarbeurs
Een wereld Vol nieuws
Vindingen en verbeteringen
op velerlei terrein
BO U V V" dco? HBiTRpfaociDifJct.pfó&paJ: fa
INDUSTRiA
AMSTERDAM.C
DINSDAG 10 SEPTEMBER 1940
En wat is „Hanglij?"
Om onder water te werken
Licht in de duisternis
VOETBAL
GOEDE TIJDING VOOR
H.B.G.
Overgeplaatst naar 2e klasse B
afdeeling I
Noodindeeling in afd. V
Eerste klasse gesplitst en met
tweede klassers aangevuld
Wedstrijdprogramma voor
Zondag a.s.
UITVOERING VAN
AMSTERDAM
EFFECTENORDERS
WATERPOLO
Om het kampioenschap
van Nederland
WIJ LUISTEREN NAAR.
SCHAPENFOKDAG
OP TEXEL
Gestolen goederen gevonden
Woensdag 11 September
Van een korenmij t gevallen
en gedood
MARKTEN
Een rijkscommissie van advies
ingesteld
VALUTAKOERSEN
UTRECHT, 9 Sept.
Het is een feit dat de woorden „nieuw an
„model" vaak zeer willekeurig of zelfs te onpas
gebruikt worden. Dikwijls is reeds een zeer
kleine wijziging van iets bestaans voldoende,
om den fabrikant gelegenheid te geven, weer
eens met een z.g. „nieuw model" *iit te komen.
Toch kan men niet alle „nieuws" wantrouwen
en behoeft men ook niet elk „modeP'-fabrikaat
te negeeren.
De Jaarbeurs illustreert en demonstreert vol
doende, dat er reden genoeg is, om met be
langstelling kennis te nemen van velerlei vin
dingen, welke mogen gelden als verbeteringen,
althans van grooter nut kunnen zajn dan men
aanvankelijk geneigd zou zijn, hieraan toe te
schrijven.
Wij denken in dit verband o.a. aan de door
de fa. Heunink te Utrecht in den handel ge
brachte Hapee-adresseermachine.
Wat hier geboden wordt is niet alleen een
geheel nieuw model, doch ook voor de hand-
adresseermachines een geheel nieuw systeem.
In deze betrekkelijk kleine hand-adresseer-
machine vindt men ongeveer de werkwijze, zoo
als deze tot nu toe slechts voorkwam bij de
groote en dure electrische of voetmachines.
Bij iedere machine wordt één bakje (als op-
vangbakje) bijgeleverd. Wil men een bepaald
aantal adressen afslaan, dan neemt men een
der betreffende laatjes uit het kastje en
plaatst dit, mét de daarin zijnde adresplaatjes
in de machine. Het opvangbakje wordt aan de
linkerzijde in de machine gezet en wanneer
trien gaat werken, gaan de adresplaatjes over
geleider en „afdrukplaats" naar het opvang
bakje, waarin zij in precies dezelfde volgorde
en stand weer worden opgenomen.
Tegenover de tot nu toe gebruikelijke hand-
adresseermachines springt het groote verschil
van werken onmiddellijk naar voren.
Voor het verwerken van lijsten is een „Lijst-
apparaat" beschikbaar, dat met weinig moeite
afneembaar op elke machine van dit mo
del kan worden aangebracht.
De algemeene indruk, dien de machine maakt,
is bijzonder goed; ze heeft een haast gedistin
geerd uiterlijk.
De machine is voor 100 pet. Nederl. fabrikaat
onze industrie brengt hiermede iets aan de
markt, dat gezien mag worden en kan wed
ijveren met veel, dat op dit gebied van over de
grens werd ingevoerd.
Om ons voorloopig nog even bij het kantooi-
leven te houden, vestigen wij de aandacht op
de A. S. B.-zichtbare verticale kaartsystemen,
welke geëxposeerd worden door Veenman's kan-
toorinstallatiebureau te R'dam.
Deze systemen zoo licht men ons toe be-
teekenen een belangrijke verbetering op dit
gebied. De patenten betreffen: een zichtbaar
kaartsysteem met numerieke afstelling en een
zichtbaar kaartsysteem met alfabetische afstel
ling.
Door schuine insnijding in den kop van de
kaart is het mogelijk, uit een groep van 10
kaarten elke willekeurige kaart te lichten zon
der zoeken. Met gebruikmaking van een logische
tabverdeeling van 1000-tallen, 100-tallen en 10-
tallen is het mogelijk uit een groot aantal
kaarten, onverschillig of dit 1000 of 100.000 kaar
ten zijn, de gewenschte kaart in een minimum
van tijd te lichten. Hierdoor wordt enorme
tijdsbesparing bereikt. Door de schuine rfnden
van de kaarten van een merkteeken te voorzien
of daarop een naam te schrijven, wordt een
zekere controle op de aanwezigheid van de
kaarten bereikt. Bij het doorloopen van het
systeem springt onmiddellijk in het oog waar
een kaart ontbreekt. Ook dit beteekent een
voordeel t.o.v. de oudere systemen, waarbij een
dergelijke controle niet mogelijk is.
Het alfabetische systeem is, evenals het nu
merieke, gebaseerd op een schuine uitsnijding
aan den kop. Het afstellen geschiedt meestal in
groepen van 10 of 15, terwijl gebruik wordt ge
maakt van alfabetische tab-verdeeling, afhan
kelijk van de grootte van het systeem. De
titels (namen of dergelijke) worden op den schui
nen rand geschreven, zoodat bij 't opslaan van
een tabkaart daarachter steeds 10 of 15 namen
in alfabetische volgorde zichtbaar zijn.
De systemen zijn reeds bij vele bedrijven in
gebruik, waar zij hun doeltreffendheid hebben
bewezen.
Hanglij is een doodeenvoudig opbergsysteem,
waarbij de mappen hangen en glijden door mid
del van roestvrije metalen strips langs roest
vrije metalen rails. Map achter map, als solda
ten in het gelid, zijn bij Hanglij de mappen
opgeborgen.
Volgens de N.V. Samson, die dit systeem ter
beurze demonstreert, kan men met Hanglij in
denzelfden tijd minstens tweemaal zooveel
brieven opbergen als met de verouderde sys
temen: een doorloopende demonstratie in stand
3022 toont dit duidelijk. Daar de mappen zich
steeds in verticalen stand bevinden, is de over
zichtelijkheid grooter dan bij een kaartsysteem.
Naar gelang van aard ên omvang der op
berging kan van verschillende meubelen ge
bruik worden gemaakt; voor elke toepassing
wordt in stand 3022 een goed advies verstrekt.
Daar zal den bezoeker uiteengezet worden, hoe
eenvoudig het is de copieën van allerlei uit
gaande stukken en binnenkomende brieven op
de juiste wijze te bewaren.
In de afgeloopen maanden brachten de om
standigheden mede, dat diverse werkzaamheden
moesten verricht worden, welke voorheen niet
aan de orde van den dag waren. Een en ander
bracht mede, dat voor deze bijzondere werk
zaamheden óok bijzondere werktuigen gebruikt
moesten worden. Zoo hebben honderden snij
branders en daarbij behoorende gereedschap
pen, benevens een groot aantal onderwater-
snij-installaties belangrijk werk verzet bij het
opruimen en herstellen van de vele bruggen,
die in Holland waren vernield.
In dit verband doen Loos Co.'s Fabrieken,
te Amsterdam, van zich spreken door haar
complete onderwater-snij-installaties, waarbij
het bijzondere schuilt in den eigenlijken onder
watersnijbrander Deze werd tot nog toe nog
nimmer in Holland vervaardigd, terwijl er op
15 Mei slechts een paar installaties disponibel
waren en er groote vraag bestond. Met veel
succes (tijd tot experimenteeren was er bijna
niet) is echter de fabricage hiervan ter hand
generfnen en een groot aantal installaties is
thans nog dagelijks in gebruik. Zoo heeft men
in korten tijd reeds groote ervaring kunnen
verzamelen. Vermeldenswaard is dat de bran-
dec zoowel met druklucht als met zuurstof kan
werken.
Verder zien wij, dat deze firma nog een
nieuwe kans waarneemt en plotseling uitkomt
met handige hoogdruk-soldeerapparaatjes, die
buitengewonen aftrek blijken te hebben. Nu
benzine, petroleum, butagas, propaangas e.d.
nog slechts in kleine hoeveelheden verkrijg
baar zijn, zal dit apparaat buitengewoon van
pas komen; ook zal het kunnen dienen voor
verlichtings- en kookdoeleinden op het platte
land.
Iets geheel nieuws is ook de zg. Acetyleen-
Explosielamp, een goedkoop en automatisch
werkend toestel om vogels uit boomgaarden ts
verdrijven, evenals wild en ander schadelijk ge
dierte. Werkend op carbid, ontstaat, met en
kele centen aan kosten per uur, telkens na een
kort tijdsverloop een luide explosie. Wanneer
hier en daar in een boomgaard zoo'n lamp
wordt opgehangen, zullen niet alleen de vogels
op doeltreffende wijze worden verschrikt, doch
tevens heeft men dan voor het schieten en leven
maken in den bongerd geen arbeidskrachten
noodig.
De toepassing van fluorescentie is reeds meer
malen op de Jaarbeurs te zien geweest. Prac-
tische toepassingen blijken alleszins te voldoen
en reeds zijn openbare vermakelijkheden met
fluoresceerende verven als hoofdverlichting uit
gevoerd, terwijl ook het tooneel direct heeft
gegrepen naar de wonderlijke kleurenpracht,
met behulp van fluoresceerende stoffen te be
reiken.
Den phosphoresceerenden materialen wordt
echter door verkeerd gebruik, zoowel als ver
keerde waardeering niet altijd voldoende recht
gedaan. Toch is de phosphoresceerende verf in
deze dagen een groot hulpmiddel voor de vei
ligheid, binnens. zoowel als buitenshuis, voor
de aanduiding van trappen, opstappen, gang-
hoeken en vele andere gevaarlijke plaatsen. De
goede werking van de phosphoresceerende
materialen, welke in allef'lei toepassingen in
stand 4049/4051 van het Technisch Bureau
S.I.A., te Leiden, zijn te zien, komt bij de vol
komen duisternis goed tot haar recht.
Eveneens wordt daar gedemonstreerd, wat ook
op het gebied van fluorescentie of phosphores-
centle bereikbaar is, zooals plafond-verlichting,
wanddecoratie, architectuur en beeldhouwkunst,
fluoresceerende platen en fotografieën en ver
duisteringshulpmiddelen.
Ook met het oog op deze en dergelijke arti
kelen mag zonder eenig voorbehoud gezegd wor
den, dat deze Jaarbeurs in velerlei behoeften
zal weten te voorzien.
Naar de Sportkroniek meldt, is H. B. C„ dat
oorspronkelijk in afd. II was ingedeeld, alsnog
ingedeeld in de 2de klasse B van afd. I, welke
daarmede in 12 clubs is gebracht. De indeeling
van deze afdeeling isE. D. O., Hercules, H.F.C.,
Hilversum, H. V. C.. De Kennemers, R. C. H., De
Spartaan, Velox, Watergraafsmeer, H. B. C„ Vo-
lendam
De beperkte treinverbindingen in het Noor
den van het land hebben het bestuur van afd.
V van den N.V.B. genoopt behalve een nood-
competitie ook een noodindeeling te maken. De
tien eerste klassers uit het Noorden zijn ver
deeld in een Groningsche en een Friesche af
deeling, aangevuld met een aantal prominente
tweede klassers. De indeeling is als volgt:
Afd. A: G.V. A.V., Be Quick, Velocitas, H.S.C.,
Jan Pijnenburg heeft bij zijn heengaan
hartroerende woorden gesproken tot zijn
sportvrienden. Pijnenburgs laatste groet
als wielrenner op de Bossche wielerbaan
(Foto Het Zuiden)
W.V.V., Achilles, Veendam, G.R. C„ B.R.C. en
Woltersum.
Afd. B: Leeuwarden, Heerenveen, Sneek,
Friesland, Frisia, F. V. C., L. S. C., Black Byos
en De Kooi.
Naar wij vernemen is voor as. Zondag 15
Sept. in de afdeelingen I en II hetzelfde pro
gramma vastgesteld als op 8 Sept. zou zijn ge
speeld. Verleend uitstel blijft gehandhaafd.
Hieruit volgt dus, dat de zilveren-balwedstrij-
den, welke Zondag j.l. niet doorgingen, thans
op 15 Sept. worden gehouden.
KAPITAAL f 55.010.000.—
RESERVE f 31.500.000.—
De wedstrijden' om het waterpolokampioen-
schap van Nederland zijn thans vastgesteld
als volgt: Zondag 22 September 1 uur, Het IJ
HZ en PC, scheidsrechter J. de Vries; Zondag
29 September 5.15 uur HZ en PC—Het Y.
scheidsrechter A. Verhoeff.
Indien partijen gelijk eindigen zal de beslis
singswedstrijd op 13 October worden vastge
steld. Deze wedstrijd zal dan worden geleid
door den heer A. J. Braam, en verspeeld worden
in het Sportfondsenbad te Haarlem.
De Maandag gehouden schapenfokveedag is
zeer goed geslaagd. Het aantal inzendingen was
groot, n.l. 146 stuks. Er ontwikkelde zich een
levendige handel. Een 2-jarige ram werd ver
kocht voor f 125; verder noteerden ramlam-
meren van f 80100 en zeer vele ramlam-
meren van f 4565. In de aan deze tentoon
stelling voorafgegane vergadering, welke o.m.
werd bezocht door burgemeester A. F. Kamp,
kwam duidelijk aan het licht, dat de Texel-
sche schapenboer den moed niet heeft ver
loren.
Een paar kleine jongens hebben te Loenen
bij het spelen twee pakken gevonden, die ver
borgen tusschen de struiken lagen. De politie
werd gewaarschuwd, welke de pakken aan een
onderzoek onderwierp. Hierin vond men van
alles, o.a. zilveren lepels, vorken en messen,
verschillende tinnen bekers, een fototoestel, enz.
Achteraf bleek, dat deze vondst in verband kon
worden gebracht met verschillende diefstallen,
welke in Mei jJ. gepleegd waren in woningen,
waarvan de bewoners geëvacueerd moesten wor
den. Enkele menschen hebben rc*ds voorwer
pen herkend.
JAARSVELD, 414.4 M.
KRO-Uitzending
8.00 Nieuwsberichten ANP, 8.15 Wij be
ginnen den dag, 8.30 Gramofoonmuziek,
10.15 Gramofoonmuziek, 11.30 Godsdien
stig halfuur, 12.00 Berichten, 12.05 Gra
mofoonmuziek, 12.15 Rococo-octet, 12.45
Nieuws- en economische berichten ANP,
gramofoonmuziek, 1.15 Musiquette, 2.00
Vrouwenuurtje, 3.00 KRO-Melodtsten en
solist. 3.30 Gramofoonmuziek, 3.45 KRO-
Melodisten,- 4.30 Kina'eruurtje, 5.15
Nieuws- en economische berichten ANP,
5.30 Gramofoonmuziek, 5.45 KRO-Nach-
tegaaltjes, 6.05 Gramofoonmuziek, 6.15
KRO-orkest, 7.00 Vragen van den dag
(ANP), 7.15 Berichten, 7.20 KRO-orkest,
7.45 „Bescherming van het Nederlandsche
Handelsmerk", vraaggesprek, 8.00 Nieuws
berichten ANP, 8.15 KRO-orkest en gra
mofoonmuziek, 9.30 Gramofoonmuziek,
9.40 Cyclus „Uitingen van Nationale Cul
tuur", 9.55 Gemengd koor „Laetare", 10.10
Wij sluiten den dag, 10.1510.30 Nieuws
berichten ANP.
KOOTWIJK, 1875 M.
AVRO-Uitzending
8.00 Nieuwsberichten ANP, gramofoon
muziek, 9.00 Concertgebouworkest en so
list (opn.), 10.15 Orgelspel (gr.pl.), 10.30
AVRO-Amusementsorkest, 11.30 Omroep
orkest. 12.45 Nieuws- en economische be
richten ANP, gramofoonmuziek, 1.00 Syl-
vestre-trio, 1.45 Gramofoonmuziek, 2.15
Gramofoonmuziek, 3.10 Zang en piano,
3.45 Gramofoonmuziek, 3.50 Trompet en
orgel, 4.15 De Romancers en soliste (opn.),
5.15 Nieuws- en economische berichten
ANP, 5.30 Omroeporkest en solist, 6.30 On
derwijsfonds v. d. Scheepvaart: Causerie
„Stoomketels en stoommachines aan boord
van binnenschepen", 7.00 Vragen van den
dag (ANP), 7.15 AVRO-Amusementsorkest,
8.15 Nieuwsberichten ANP, 8.45 Fluit en
piano, 9.30 Gramofoonmuziek, 10.15
Nieuwsberichten ANP.
ongelukkige naar het R.K. Ziekenhuis te Win
schoten overgebracht, waar hij hedenmorgen
aan de gevolgen van zijn val is overleden.
De 38-jarige gehuwde S. Riemersma, wonende
te Scheemdermeer, in dienst bij den landbou
wer R. te Midwolda, is Maandagavond bij het
verrichten van werkzaamheden door tot nu toe
onbekende oorzaak van een hooge koremnijt
gevallen. In zorgwekkenden toestand werd de
BODEGRAVEN, 10 Sept. Kaasmarkt. Aangevoerd
282 partijen Goudsche kaas, waraonder 12690 met
rijksmerk, wegende 114210 kg. Ie soort met R.M.
40.0040.50, 2e soort 38.0039, met. rijksmerk
zwaarder tot 40.50. Handel vlug.
GRONINGEN, 10 Sept. Veemarkt. Kalf- en
Melkkoeien 290.00—310, 2e -srt. 230.00—250, 3e
srt. 160.00190, Kalfvaarzen 230.00260, 170.00
200, Vroegm. koeien 180.00200, 130.00-150,
Vare koeien 160.00—180, 110.00150, Vaarzen
110.00145, Stieren 72—76, 68—70 ct. per kg.
Kalveren en Pinken 75.00130, Slachtvee 8486,
6570, 46—50 ct. Vette kalveren 1.00—1.05, 0.80
0.86 per kg. Melkschapen 20.0028, Weidescha-
pen 22.0031, Vette Lammeren 17.00—25, Vette
Schapen 44.0050, 32.0038, Biggen 5.009, 1.00
1.30 de week. Aanvoer: Runderen 1079, Kal
veren 270, Schapen 694, Varkens 14, Biggen 192.
Overzicht: Kalf- en melkvee bij niet grooten
aanvoer handel zeer langzaam. Slachtvee bij
overgrooten aanvoer prijzen onveranderd, doch de
handel niet vlug. Stieren prijshoudend. Vette
kalveren kalveren minder goed te plaatsen en
nauwelijks prijshoudend. Nuchtere kalveren wer
den mét uitzondering van de zware soorten ver
handeld van 9.0014. Vette en weideschapen
duur. Vette lammeren minder goed te plaatsen.
Biggen nauwelijks prijshoudend.
PURMEREND, 10 Sept. Verhandeld! 15 partijen,
wegende 75000 kg. Handel goed. Hoogste prijs
33.75. 5 st. Kleine Boeren 32.25 per 50 kg. Handel
vlug, gew. 1863 kg. 818 kg. Boter 1.521.59 per
kg. 1063 Runderen, waarvan 560 vette koeien 0.80
0.97 per kg. Handel goed. 438 Gelde en Melk-
koieen 140.00307 per stuk. Handel matig. 65
Stieren 0.750.80 per kg. Handel matig. 15 Paar
den 160.00215 per stuk. Handel stug. 52 Vette
kalveren 0.600.95 per kg. Handel matig. 60 Gras
kalveren 40.0085 per stuk. Handel matig. 202
Nuchtere kalveren voor de slacht en fokkerij 10.00
18 en 16.0024 per stuk. Handel matig. 26 Ma
gere varkens 25.0045 per stuk. Handel matig.
84 Biggen 8.0016 per stuk. Hana'el matig. 1221
Schapen slacht 38.0055. Handel goed. Idem
handel 22.0032 per stuk. Handel matig. 1314
Lammeren, slacht 22.0030 per stuk. Idem han
del 7.0014 per stuk. Handel goed. Kipeieren 3
6.50 per 100 st. 900 Nrd. Holl. Blauwen 0.80
0.90 per kg. 5200 Oude kippen en hanen (wit
en rood) 0 500.65 per kg. Konijnen 0.502.25
per stuk. 3100 Eenden, oude 0.350.45,5, jonge
0.75—0.80 per stuk. Duiven 0.40 per paar. 800
Jonge Hanen (wit en rood) 0.804.90 per kg.
PURMEREND, 10 Sept. Kleine eendeneieren 4
4.80, 60000 kippeneieren 5.506.20.
OBDAM, 9 Sept. „De "Tuinbouw". 3500 kg. Gele
kool 2.60—3.50, 37000 kg. Uien 44.10, 24700 kg.
Roode bieten 1.903.50, 210 zak Slaboonen 1.95
2.35.
BROEK OP LANGENDIJK, 10 Sept. Aangevoerd
65600 kg. Roode kool 2.50—8.40, 13300 kg. Gele
kool 3.406.60, 1200 kg. Savoye kool 3.303.40,
22800 kg. Uien 4.004.10, grove uien 4.004.10,
drieling uien 4.00, nep uien 4.004.20, stek uien
Uit een mededeeling van Ged. Staten van
Noord-Brabant aan de gemeentebesturen in
dat gewest blijkt, dat de secretarissen-generaal
van de departementen van Binnenlandsche Za
ken en van Financiën een rijkscommissie van
advies voor de gemeentefinanciën inzake den
wederopbouw hebben ingesteld.
Deze commissie heeft tot taak:
1. te adviseeren omtrent de regeling der
Rijksbijdragen in het herstel der oorlogsgeweld-
schade, toegebracht aan gemeentelijke eigen
dommen
2. de beoordeeling van de financieele zijde
van de herbouwplannen, welke financieele ge
volgen voor de gemeenten medebrengen;
3. te adviseeren omtrent de in individueele
gevallen toe te kennefi bijdragen met inacht
neming van de onder 1 bedoelde vast te stellen
bijdrageregeling.
Het bureau der commissie is gevestigd in het
gebouw van het departement van Binnenland
sche Zaken.
Omtrent de werkwijze der commissie wordt
het volgende medegedeeld;
Zooals uit de taakomschrijving blijkt, zal zij
eensdeels als adviseerend lichaam optreden en
anderdeels fungeeren als centraal orgaan voor
de beoordeeling van den gemeentelijken finan-
cieelen kant van den wederopbouw.
Alle plannen tot herbouw behooren, zooals
tot nu toe geschiedde, door de gemeentebestu
ren aan het Regeeringscommissariaat voor den
Wederopbouw te worden ingezonden. Dit com
missariaat zorgt in dezen voor het vereischte
contact met de commissie, Welke laatste zich
zoo noodig met het gemeentebestuur verstaat.
Het vorenstaande sluit niet uit, dat de gemeen
ten zich met alle moeilijkheden van financiee-
len aard, welke verband houden met den weder
opbouw, rechtstreeks tot de commissie kunnen
wenden. Uiteraard zal de commissie, wanneer
zich bij haar arbeid vraagstukken voordoen,
waarbij de belangen van andere departementen
betrokken zijn, zich met deze departementen
verstaan.
Het wordt noodzakelijk geacht, dat de
gemeentebesturen bij het maken van plan
nen tot wederopbouw zich terstond reken
schap gevèn van de financieele gevolgen,
welke deze voor het gemeentelijke budget
in de toekomst zullen hebben. Tweeërlei
invloed is hier mogelijk. In de eerste plaats
de kosten van wederopbouw van gemeente
lijke objecten. De rente en aflossing van de,
na aftrek van de eventueele rijksbijdrage,
teil laste der gemeente blijvende kosten kun
nen een last op de begrooting leggen, welke
het financieel herstel lange jaren in den
weg kan staan. De tweede, doch daarom
niet minder belangrijke factor is de in
vloed, welken het herstelplan op de alge
meene kosten van de huishouding der ge
meente in de toekomst, zal hebben.
Daarbij moet in aanmerking worden genomen,
dat de rijksfinanciën in geen geval toelaten
verder tegemoet te komen dan in de kosten van
zoo sober en zoo oeconomisch mogelijk opge
zette plannen en evenmin toelaten bijdragen
te verleenen in de kosten van gemeentehuis'
houdingen, welke niet aan deze eischen voldoen.
Het is daarom, ter voorkoming van teleur
stelling en van onnoodige kosten van voorbe
reiding, gewenscht, dat vroegtijdig omtrent de
plannen overleg wordt gepleegd met den Re-
geeringscommissaris voor den Wederopbouw, die
zich op zijn beurt weer met de commissie ver
staat. Bovendien is het noodzakelijk, dat bij
den financieelen opzet, ook al zouden niet on
middellijk vaste leeningen voor de werken kun
nen worden gesloten, van het begin af rekening
wordt gehouden in de- begrooting met de af
lossing door het ramen van plaatsvervangende
bijdragen van den gewonen dienst aan den
kapitaaldienst.
1.00—1.70, 800 kg. Peen 1.50—2.50, 3800 kg. Bie
ten 1.203.10, 1650 stuks Bloemkool 6.709.80,
idem 2e soort 2.404.50, 4000 kg. Tomaten A 11.00
—11.40, idem B 11.00—11.10, idem C 11.00, idem
CC 8.00, 18200 kg. Aardappelen: Bevelanders 3.20
3.60, Eigenheimers 3.704, Blauwe Eigenhei
mers 3.504.10, 66300 kg. Vroege Witte kooi 1.50
—3.00, 180 struik Andijvie 1.00—1.50, 850 kg.
Rammenas 3.40—4. 125 kg. Snijboonen 13.00
21.10, 4350 kg. Slaboonen 11.00—14.10, 1960 kg.
Druiven: Frankenthalers 27.6029, Alicante 28.50
—40.00.
NOORD-SCHARWOUDE, 10 Sept. 1400 K.G.
roode kool 2.506.30; 1300 K.G. gele kool 4.50—
5.00; 36.200 K.G. uien 4.00, grove uien 4.004.20,
drieling uien 4.00, nep 4.004.30; 1600 K.G. peen
2.30; 41.800 K.G. aardappelen: bonken 2.40
3.20; kriel 1.90; koopmans blauwe 4.10; drieling
muis 2.503.20; eigenheimers 3.703.80; blauwe
eigenheimers 4.004.40; bevelanders 3.303.60;
26.700 K.G. vroege witte kool 2.603.00; 11.200
K.G. slaboonen 9.3015.10; 20.800 K.G. pootaard-
aardappelen: eerstelingen 28/35 a. 6.30, b. 5.20;
eerstelingen 35/55 a. 4.70, b. 5.50.
Tusschen de Vereenigde Staten en Neder-
landsch-Indië is een overeenkomst gesloten,
volgens welke naar verluidt, Amerika Indi
sche Tin zal afnemen, met gevolg dat alle
tinbedrijven -volledig icerk zullen hebben.
De Radio-Corporation of America boekte
in het kwartaal per einde Juni een netto
winst van 1.415.728 of 0.44 per aandeel
tegen 724.091 of 0.06 per aandeel in de
zelfde periode van het vorig jaar. Voor de
periode van 1 Juli lot 30 September j.l. is
een dividend gedeclareerd op de 3.50 cum.
coiiv. eerste pref. aandeelen van 0.87VZ,
terwijl over dezelfde periode van het vorig
jaar een dividend is aangekondigd van
1.25 per aandeel.
De Vereenigde Staten zouden een volledig
uitvoerverbod voor schroot overwegen, nadat
onlangs een dergelijk verbod was aangekon
digd voor hoogwaardige schrootsoorten.
De Lockhead Aircraft boekte in het eerste
half jaar een n.etto-winst van 2.023.000 te
gen 509.000 in het eerste hal jaar 1939.
China voert met de Vereenigde Staten
onderhandelingen tot het verkrijgen van
een dollarcrediet van 100 millioen.
New-Yorksche rubberkringen spreken
over een spoedige verhooging van de rub
ber-quota van 85 pCt. tot 90 pCt. van de
standaardhoeveelheden. Het doel hiervan
zou zijn een snellere levering van rubber
aan de Vereenigde Staten te bevorderen.
De American Waterworks and Electric
boekte in het eerste half jaar aan bruto-
ontvangsten 28.68 millioen tegen 26.02
millioen in het eerste half jaar 1939 en aan
netto's 9.67 millioen tegen 8.80 millioen.
In het jaar per einde Juni aan bruto's
56.86 millioen tegen S 51.79 millioen en
aan netto's 19.56 millioen tegen 17.89
millioen. De netto-ontvangsten bedroegen in
het jaar per einde Juni 1.45 per aandeel
tegen 5 0.48 per aandeel in het vorig jaar.
De Amerikaansche regeering is voorne
mens in verschillende LatijnschAmeri
kaansche landen proefstations voor rubber
cultuur in het leven te roepen, om minder
afhankelijk te zijn van den rubberinvoer uit
Oost-Azië. Voor onderzoek is voorloopig
500.000 uitgetrokken.
De staalproductie in de Vereenigde Staten
bedroeg in de vorige week 82 pCt. der capa
citeit tegen 91 pCt. in de laatste week van
Augustus. De achteruitgang was het gevolg
van Labor-Daytoen de productie werd
stopgezet. Men verwacht voor deze week
weer een sterkere productie n.l. tot 91.5 pCt.
DeAmerikaansche particuliere werven
voor de oorlogsmarine plus orders van han
delsschepen welke te zamen 1.6 millioen
bruto ton meten.
In de Vereenigde Staten waren in het
midden van het jaar nog 8.2 millioen ar
beiders werkloos tegen 9.5 millioen in Sept.
1938 en 5.7 millioen in September 1937.
De goudvoorraad-in de Vereenigde Staten
nam in Juni j.l. gemiddeld 200 millioen per
week toe; in Juli 100 millioen; in de eer
ste week van Augustus 106 millioen; in de
tweede week 121 millioen; in de derde
week van Augustus $111 millioen en in de
vierde week met 73 millioen.
I*
Sedert het uitbreken van den oorlog is
hst tegoed van buitenlandsche banken 'bij
de Federale Reservebank van 350 millioen
tot 890 millioen einde Augustus, toege
nomen.
GE DOl'Vv - LEESMUSEUM
RÓLMN (O? TEl-GSPSiS
AMSTERDAM, 10-9-4
De Nederlandsche Bank publiceerde heden d
volgende valuta-koersen:
Uitbetaling Berlijn 75.2875.43.
Uitbetaling Zurich 42.8043.88 (42:844-2.92)
Uitbetaling Brussel 30.1130.17.
Uitbetaling Stockholm 44.8144.90.
Uitbetaling Heisingfors 3.813.82.
Uitbetaling New-York 188 3/16—188 9/16.
Zwitsersch bankpapier 42.364202 (42.76-42.90
Zweedsch bankpapier 44.7644.94.
Belgisch bankpapier 30.08—30.20.
New-York bankpapier 1.86%190%.
(Alles onveranderd).
door
Agatha
Christie
HOOFDSTUK I
Het was vijf uur op een wintermorgen in
Syrië. Op het perron in Aleppo stond de trein,
in de spoorboekjes grootsch aangeduid als de
Taurus Express. Hij bestond uit een keuken
en een restauratiewagen, een slaapwagen en twee
personenwagens.
Op de tree van den slaapwagen stond een
Jong Fransch luitenant, schitterend in zijn uni
form, te converseeren met een kleinen man,
ingepakt tot zijn ooren, van wien niets zicht
baar was dan een neus met een rosen top en de
twee punten van een naar boven krullende
snor.
Het was vriezend koud en dit baantje: een
voornaam vreemdeling uitgeleide te doen, was
niet te benijden, maar luitenant Dubosc vol
voerde zijn taak als een man. Bevallige frases
gleden van zijn lippen in gepolijst Fransch. Niet
dat hij wist waar het over ging.
Er waren geruchten geweest, natuurlijk, als
altijd in zulke gevallen. Het humeur van den
generaal zijn generaal was slechter en
slechter geworden. En toen was die vreemdeling
gekomen, die Belg, heelemaal uit Engeland,
naar het scheen. Er was een week verloopen, een
week van eigenaardige spanning. En toen ge
beurden er een paar gekke dingen.
Een vooraanstaand officier had zelfmoord ge
pleegd, een ander had plotseling zijn ontslag
genomen, ongeruste gezichten hadden plotseling
hun ongerustheid verloren, zekere militaire
voorzorgsmaatregelen werden verslapt. En de
generaal luitenant Dubosc's eigen generaal
had er plotseling tien jaar jonger uitge
zien.
Dubosc had een deel van een gesprek tusschen
hem en den vreemde opgevangen. „Je hebt ons
gered, mon cher," zei de generaal geroerd, zijn
groote witte snor trilde terwijl hij sprak: „Je
hebt de eer van het Fransche leger gered! Je
hebt veel bloedvergieten voorkomen! Hoe kan
ik je danken, dat je aan mijn verzoek hebt vol
daan? Zoo ver te zijn gekomen
Waarop de vreemde monsieur Hercule
Poirot genaamd een gepast antwoord had ge
geven: „Kom, wees wijzer, zou ik dan vergeten
dat je mijn leven hebt gered?"
En toen had de generaal daar weer een ge
past antwoord op gegeven, allen dank voor dien
vroegeren dienst afwijzend en onder herhaalde
vermelding van Frankrijk, België, glorie, eer en
dergelijke zaken hadden ze elkaar hartelijk om
helsd en de conversatie was geëindigd.
Waar het allemaal over ging, was luitenant
Dubosc zoo duister als mokka, maar hem was
de plicht toebedeeld, monsieur Poirot uitge
leide te doen naar den Taurus Express en hij
voerde dien uit met al den ijver en het vuur,
passend aan eeji jong officier met een veelbe
lovende loopbaan voor den boeg.
„Vandaag is 't Zondag," zei luitenant Dubosc.
„Morgen, Maandagavond, bent u in Stamboel."
Het was niet de eerste keer dat hij die op
merking had gemaakt. Gesprekken op het per
ron, vóór het vertrek van een trein, hebben
neiging eenigszins in herhalingen te vervallen.
„Dat is zoo," stemde monsieur Poirot toe.
„En u denkt daar een paar dagen te blijven,
meen ik?"
„Mais oui, Stamboel is een plaats, die ik
nooit bezocht heb. Het zou zonde zijn er door
te gaan comme ga." Hij knipte met zijn
vingers. Er is geen haast; ik zal er een paar
dagen blijven als toerist."
„De Aja Sophia is erg mooi," zei de luitenant,
die ze nooit gezien had.
Een koude wind kwam over het perron fluiten.
Beide mannen rilden. De luitenant slaagde er in,
een heimelijken blik op zijn horloge te werpen.
Vijf minuten voor vijven nog maar vijf
minuten.
Vreezend dat de ander dien heimelijken blik
had opgemerkt, haastte hij zich weer te spreken.
„Er reizen weinig menschen om dezen tijd van
het jaar," opkijkend naar de raampjes van den
slaapwagen boven hen.
„Dat is zoo," stemde monsieur Poirot toe.
„Laten we hopen dat u niet insneeuwt in den
Taurus."
„Gebeurt dat wel eens?"
„Het is gebeurd, ja. Dit jaar nog niet."
„Laten we dan maar het beste hopen," zei
monsieur Poirot. „De weerberichten uit Europa
zijn slecht."
„Heel slecht. In den Balkan is veel sneeuw."
„In Duitschland ook, heb ik gehoord."
„Eh bien," zei luitenant Dubosc haastig, toen
een nieuwe pauze scheen te zullen ontstaan.
„Morgenavond om 7.40 is u in ^stanboel."
„Ja," zei monsieur Poirot, die'wanhopig door
ging: „De Aja Sophia moet heel mooi zijn."
„Schitterend vind ik."
Boven hun hoofd werden de gordijntjes van
een van de slaapwagenscoupé's opengetrokken en
een jonge vrouw keek naar buiten.
Mary Debenham had weinig slaap gehad
sinds ze Bagdad den vorigen Donderdag had
verlaten. Nóch in den trein naar Kirkoek, nóch
in het Rusthuis te Mosoel, nóch den vorigen
nacht in den trein had ze behoorlijk geslapen.
Nu, moe van het wakker liggen in de warme
benauwdheid van haar oververhitten coupé,
stond ze op en gluurde naar buiten.
Dit moest Aleppo zijn. Niets te zien natuurlijk.
Alleen een lang, slecht verlicht perron, waar
ergens luide, woedende twistgesprekken in het
Arabisch aan den gang waren. Twee mannen
onder haar raam spraken Fransch. Eén was een
Fransch officier, de ander was een klein man
netje met een enorme snor. Ze glimlachte
flauwtjes. Ze had nog nooit iemand zoo zwaar
ingepakt gezien. Het moest erg koud zijn buiten.
Daarom stookten ze den trein zoo vreeseljjk. Ze
probeerde het raam lager neer te duwen, maar
het ging niet.
De slaapwagen-conducteur kwam naar de twee
mannen toe. De trein ging vertrekken, zei hij.
Monsieur moest maar instappen. De kleine man
nam zijn hoed af. Wat had hij een eivormig
hoofd! Ondanks haar preoccupaties glimlachte
Mary Debenham. Een belachelijk uitziend man
netje! Het slag van mannetjes, dat je nooit
ernstig kon nemen.
Luitenant Dubosc sprak zijn afscheidsrede.
Hij had ze van te voren bedacht en bewaard
tot de laatste minuut. Het was een heel mooie,
gepolijste toespraak.
Om niet voor hem onder te doen, antwoordde
monsieur Poirot op dezelfde wijze.
„Instappen, monsieur," zei de conducteur.
Met een air van oneindigen tegenzin klom
monsieur Poirot in den trein. De conducteur
klom hem na. Monsieur Poirot salueerde. Met
een heftigen ruk zette de trein zich in beweging.
„Enfin," mompelde monsieur Hercule Poirot.
„Br-r-r-!" zei luitenant Dubosc, in vollen om
vang beseffend hoe koud het was.
„Voilé,, monsieur." De conducteur onthulde
Poirot met een dramatisch gebaar de schoonheid
van zijn slaapcoupé en zijn keurig gerangschikte
bagage. „Het kleine valies van monsieur heb ik
hier gezet."
Zijn uitgestrekte hand was suggestief. Hercule
Poirot legde er een opgevouwen bankbiljet in.
„Merci monsieur." De conducteur werd kwiek
en zakelijk. „Ik heb de biljetten van monsieur..
Ik zal ook den pas nemen, als u wilt. Monsiquri
onderbreekt zijn reis in Stamboel, meen ftt?"
Monsieur Poirot bevestigde dit.
„Er zijn niet veel reizigers, zeker?" zei h$.
„Neen monsieur. Ik heb maar twee andere
passagiers, allebei Engelschen. Een kolonel uit
Indië en een jonge Engelsche dame uit Bagdad.
Heeft monsieur nog iets noodig?"
Monsieur vroeg om een fleschje Perriec.
Vijf uur 's morgens is een lastige tijd om te
reizen. Het duurde nog twee uur, vóór het dag
zou worden. Zich bewust van een onvoldoende
nachtrust en van een met succes volbrachte
kiesche zending nestelde monsieur Poirot zich in
een hoek en viel in slaap.
Toen hij wakker werd, was het half tien en
hij stevende naar den restauratiewagen op
zoek naar warme koffie. Er was maar één passa
gier op het oogenblik blijkbaar de jonge
Engelsche dame waarover de conducteur gespro
ken had. Ze was lang, slank en donker mis
schien achtentwintig, jaar.
Er was iet/: koel-zakelijks in de wijze waarop
ze zat te ontbijten en den kellner riep om haar
meer koffie te brengen, hetgeen ondervinding
van de wereld en van reizen verried. Ze droeg
een donkere reisjapon van dunne stof, uitste
kend geschfkt voor de verhitte atmosfeer van den
trein.
Monsieur Poirot, die niets beter te doen had,
vermaakte er zich mee, haar te bestudeer en zen
der het te laten blijken.
(Wordt - vervolgen
