EEN BELANGRIJKE REDE
Voldoende aardappelen - en niet duur
De bespreking met
Suner te Rome
Zomertijd voorloopig
gehandhaafd
Burgerslachtoffèrs
van oorlogsgeweld
r
Verduistering
Gaan Amerikanen uit
Sjanghai vertrekken?
De laatste kinderen uit
de Oostmark terug
ALS MEN TEXEL WIL
BEZOEKEN
Nederlandsche arbeiders
in Duitschland
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
Willkie contra Roosevelt
1 ^jy§ lüser i I
Geen voorraadjes - óók geen
distributie
Dr. H. NANNING's
In Duitschland, en wellicht
ook in ons land
Steunverleening uit het
Herstelfonds
DINSDAG 1 OCTOBER 1940 - AVONDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling)voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27y2 ct. per week.
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22627
De Rijkscommissaris verwel
komde de blijde schare
„Spanje bereid met de wapens
in te grijpen"
Toestemming alleen bij noodzaak
Regeling van de ziekteverzekering
van hun gezinnen
Zuid-Dobroedsja bezet
ZEEPBESPARING
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
BRITSGHE VLIEGTUIGEN
BOVEN DUITSCHLAND
Deviezengrens met protectoraat
opgeheven
[nstortingsramp te Montevideo
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
De Duitsche overheid in ons land,
die gaarne Nederlandsche initia
tieven van Nederlanders tege
moet ziet ter bevordering van de onder
linge en wederkeerige samenwerking,
heelt enkele van dergelijke initiatieven
met voldoening kunnen begroeten. Zoo
heeft zij blijken van sympathie gegeven
bij het optreden van den Raad van
Voorlichting voor de Nederlandsche Pers,
Welke Raad zelfs zóó voortvarend te
Werk ging bij zijn voorbereiding van een
Nederlandsche Perskamer, dat het zelfs
ae Duitsche overheid ietwat te snel
schijnt te zijn gegaan. Immers, na het
bericht van het verlijden van de no-
tarieele stichtingsacte van die kamer,
werd van Duitsche zijde verklaard, dat
dit bericht ietwat voorbarig moest wor
den geacht. Nu is ook een Nederland
sche Cultuurkring voor het voetlicht der
openbaarheid getreden, van welken kring
de Amsterdamsche archaeologie-pro
fessor, dr. G. A. S. Snijder, de voorzit-
ter blijkt te zijn. Deze kring heeft als
een der belangrijkste punten, waarover
in zijn boezem geen meeningsverschil
bestaat, de samenwerking met de Duit
sche overheid op. het gebied der ver
nieuwing van de Nederlandsche cultuur
in zijn program geschreven. Dat onze
Nederlandsche cultuur die uiteraard
méér dan de Duitsche sterk bein-
vloed is door het wereldverkeer,
waaraan wij als maritieme mogend
heid intens moesten deelnemen, en door
het wereldhandelsverkeer, waarop wij
uit levensnoodzakelijkheid alzijdig wa
ren ingesteld, verdiept en bevorderd
en verrijkt kan worden, zal wel door
geen Nederlander worden bestreden,
maar of zij ook vernieuwd dient te wor
den en zoo ja, op welke wijze, daarover
achten wij wel eenige discussie moge
lijk.
Belangrijker dan hétgeen van Ne
derlandsche zijde bij het optreden
van den Nederlandschen Cultuur
kring is gesproken, komt ons de rede
voor, welke de Rijkscommissaris voor
het bezette gebied, dr. Seyss Inquart, bij
die gelegenheid heeft gehouden. In 1918
heeft de wereld aanschouwd, hoe de
overwinnaars den overwonnenen niet
alleen geen vriendenhand hebben toe
gestoken, maar getracht hebben den
overwonnenen gekromd te houden on
der het juk van hun moeilijk bevoch
ten zege. Het gevolg daarvan is geweest,
dat heel de wereld onder het juk van
een meedoogenlooze crisis is door moe
ten gaan om tenslotte weer in een
nieuwen oorlog van nog steeds niet sta
biele afmetingen en onberekenbare ge
volgen terecht te komen. Duitschland,
dat met zijn militaire overmacht in en
kele dagen tijds het Nederlandsche mi
litaire verzet wist te overwinnen,
wenscht blijkbaar ten aanzien van ons
niet het slechte voorbeeld te volgen
van de houding, die de overwinnaars
Van 1918 jegens Duitschland hebben
aangenomen. Bij herhaling en thans
duidelijker dan ooit heeft de Rijkscom
missaris namens de Duitsche overheid
ons land vriendschap aangeboden, zij
het natuurlijk ook op zekere door Ne
derland te vervullen voorwaarden. Tus
schen de Nederlandsche en de Duitsche
cultuur hebben steeds goede be
trekkingen bestaan. Het leeren van de
Duitsche taal neemt in ons onderwijs
een behoorlijke plaats in, al zal in de
toekomst waarschijnlijk daaraan nóg
meer tijd en aandacht moeten worden
besteed. De meeste Nederlanders spre
ken zoo niet een feilloos, dan toch een
aardig mondje Duitsch, en de Duitsche
litteratuur vond hier een gretig afzet
gebied. Ook de Duitsche muziek en de
Duitsche film vonden hier goede ver
staanders. Bij de cultureele uitwisseling
tusschen Duitschland en Nederland
speelden ook de Duitsche vertalingen
Van enkele Nederlandsche auteurs een
rol. Nederlanders reisden vaak en graag
naar Duitschland en Duitschers waren
bij ons geregeld in grooten getale te
gast. Vooral in het Rijnland, Beieren
en het voormalige Oostenrijk voelden de
Nederlanders op vacantie of zakenreis
zich behaaglijk in de sfeer van een ge
moedelijkheid, die hun lag. Cultureele
betrekkingen worden ten zeerste gebaat
- door vriendschappelijke betrekkingen
en zooals de Rijkscommissaris terecht
opmerkte, kan vriendschap slechts tus
schen zelfstandige, vrije, volkomen ver
antwoordelijke menschen bestaan.
Vriendschap kan niet afgedwongen
Worden, maar moet spontaan uit we-
derzijdsche achting en waardeering
groeien en wordt geschaad door een ver
houding. waarin dé een al te zeer afhan
kelijk is van den ander.
Het cultureele leven van een volk al
dus zeide de Rijkscommissaris moet
in zijn diepste diepte gegrondvest
vijn op een hechte wereldbeschouwing,
öie haar kracht weer put uit het besef
Van eigen volk en het opgaan in de ge
meenschap van dit volk eischt. In Ne
derland is deze wereldbeschouwing nog
Mtijd de Christelijke en zij dient dat te
blijven. In dit verband is van het groot
ste belang, dat de Rijkscommissaris den
godsdienst de hoogste geestelijke uiting
van alles om ons heen noemde. Spre
kend over de kameraadschap, die het
Duitsche en het Nederlandsche volk
moeten omsluiten, zeide de Rijkscom
missaris o.m. de volgende overwegens-
waardige woorden:
„Kameraadschap der volken beteekent
evenzeer als bij kameraadschap der en
kelingen het vaste besluit eikaars lot te
deelen en voor elkaar in te staan. Het
Duitsche volk is tot deze kameraadschap
volkomen bereid en zal voor deze ka
meraadschap alles in het werk stellen,
wanneer het om het bestaan van den
ander mocht gaan. Het mag dan op
het oogenblik schijnen, alsof van het
Nederlandsche volk op het oogenblik
meer gevergd wordt. Doch dit houdt al
leen verband met de uiterlijke levens
omstandigheden, die juist tengevolge
van de gemeenschap van het lot
aan dezelfde beperkingen onderhevig
zijn, in welke het Duitsche volk zich op
het oogenblik schikt. Doch Nederlanders,
die een ruimeren kijk op de dingen
hebben, zullen begrijpen, wat het betee-
kenen kan, wanneer de gansche reëele
macht van het Duitsche 85 millioenen
volk en het Groot-Duitsche Rijk, als het
erop aankomt, bereid is op de bres te
staan voor het bestand van hetNeder-
landsche volk en den Neder
landschen staat, want hierin
schuilt juist de kern van het lot van de
zen staat, dat zijn reëele machtsbasis
verre ten achter bleef bij zijn uitge
strektheid. En zonder mij nu bij deze
gelegenheid met politiek of zelfs pro
blemen der buitenlandsche politiek te
willen bezig houden, zoo dient u toch te
wéten, dat onder alle omstandig-
h e'd e n de gansche uitgestrektheid van
het toekomstig gebied, waarover de in-
yloed van het Duitsche rijk en het
nieuwe Europa zich uitstrekt, te uwer
beschikking zal staan en wel ter beschik
king van vrije Nederlanders, on-
z'e kameraden. Het gaat dus niet
om vrijheid, zelfstandigheid en onaf
hankelijkheid."
In dezen passus wijst de Rijkscommis
saris op de materieele lotsverbondenheid,
die na de bezetting tusschen het nog
oorlogvoerende Duitschland en het over
wonnen Nederlandsche gebied natuur
noodzakelijk moest ontstaan en nog al
tijd voortduurt zooals ook wij beklem
toond hebben in ons artikel van eenige
dagen geleden, waarin wij onzen lezers
nog eens inscherpten, dat wij in een
door een oorlogvoerende mogendheid be
zet gebied leven en dienovereenkomstig
de gevolgen van die oorlogvoering on
vermijdelijk moeten ondergaan. En te
vens wil het ons voorkomen, dat dr.
Seyss Inquart hier een antwoord geeft
op de ernstige vraag, welke wij in ons
artikel van Zaterdagavond j.l. talloozen
Nederlanders uit het door de gebeur
tenissen in Noorwegen bezorgde hart
grepen.
NEW YORK, 1 Oct. (DN.B.) De republikein-
sche candidaat voor het presidentschap, Willkie
noodigt in een speciale boodschap het volk der
Vereenigde Staten uit, Roosevelt en zijn regee
ring wegens „volkomen onbekwaamheid" af te
zetten.
Maandagmiddag was de Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart persoonlijk te Rotter
dam aanwezig bij de terugkomst van den laatsten kindertrein uit de Ostmark. De
Rijkscommissaris informeerde belangstelt end hoe de kinderen het th de Ostmark
hadden gehad (Foto Polygoon)
Zonsondergang I Oct. 19.18
Zonsopgang 2 Oct. 7.42
Maanopkomst 7.24 ondergang 19.47
NEW YORK, 1 Oct. (D.N.B.) Volgens berich
ten. aan Amerikaansche bladen uit Sjanghai,
heeft de commandant van het Amerikaansche
eskader in de Aziatische wateren gisteren aan
boord van het vlaggeschip „Augusta" met Ame
rikaansche diplomaten geconfereerd over de
evacuatie der 5.000 Amerikaansche burgers uit
Sjanghai, voor het geval de betrekkingen der
Vereenigde Staten met Japan zich zouden ver
scherpen.
De Nederlandsche Unie heeft Maandag
morgen in Amsterdam haar eersten zgn.
„vliegende winkel" geopend in het per
ceel Damrak 58
Maandagmiddag om 5 uur is de laatste
trein met 750 Rotterdamsche kinderen, die
een heerlijke vacantie in de schoone Oost
mark hebben genoten, aan het station Maas
te Rotterdam aangekomen. De Rijkscom
missaris, door wiens toedoen zoov'eel dui
zenden Nederlandsche kinderen in een
mooie omgeving konden vertoeven, heeft de
laatste kleinen, die uit zijn eigen geboorte
land terugkeerden, verwelkomd.
Hij arriveerde om zes uur op het station,
waar de vroolijke en uitgelaten kinderschare
hem reeds wachtte. Met zichtbaar genoegen
monsterde de Rijkscommissaris de opgeruimde
kinderen. Vervolgens stapte het jongetje Louis
Brugman naar voren om Voor den Rijkscom
missaris een gedicht op te zeggen, waarin tot
uiting kwam, hoe de Rotterdammertjes het in
de Oostmark naar den zin hebben gehad.
Hiema vroeg de Rijkscommissaris Rijksmi
nister Seyss-Inquart sommigen kinderen per
soonlijk, wat zij zooal hadden beleefd en wat
hun uit de schoone Oostmark wel het meeste
was bijgebleven. Voor de microfoon hield hij
vervolgens een toespraak waarin hij dank
bracht aan gouwleider Eigruber en de andere
Oostmarksche functionarissen, die zoo veel
werk voor de Kinderaktion hebben verricht en
aan "wie de Nederlandsche kinderen zeer Veel
dank verschuldigd zijn. Tenslotte sprak hij er
zijn vreugde over uit, dat de vacantieganger-
tjes in de Oostmark gemiddeld vier kilo zijn
aangekomen, hetgeen een bewijs te meer is,
dat zij het er uitstekend hebben gehad.
Hiermede was de officieele ontvangst, welke
een zeer ongedwongen karakter had, ten einde
De Rijkscommissaris vertrok toen naar Den
Haag.
Doordat de ouders zich in twee rijen voor
het station hadden opgesteld, hadden de
kinderen hun Verwanten spoedig gevonden.
Blij was het weerzien, en reeds op het perron
begonnen de opgetogen verhalen, welke
men kan het zich voorstellen ondanks de
vermoeienis van de reis des avonds in de huis
kamer werden voortgezet. Verhalen over de
mooie gastvrije Oostmark en ovter de lange
reis en daarbij was menig dankbaar woord
voor Rijkscommissaris Rijksminister Seyss-In
quart, die op zulk een treffende en hartelijke
wijze duizenden Nederlandsche kinderen een
paar schoone maanden heeft bezorgd.
(Van onzen Haagschen redacteur)
Aardappelen hebben wij in Nederland ge
noeg méér dan genoeg voor het nor
male gebruik. Daar zijn echter in dezen
tijd twee factoren, die het gebruik eenigs-
zins verhoogen: vooreerst de omstandig
heid, dat verschillende andere levensmid
delen gedistribueerd zijn en het publiek de
nog vrij zijnde aardappelen als aanvulling
gebruikt. Vervolgens de omstandigheid,
dat velen thans, uit angst voor komende
distributie, en vooraadje in huis gaan
nemen en, het moet gezegd, daarbij lang
niet altijd deskundig te werk gaan; aard
appelen in huis nemen, die zich niet lang
laten bewaren, bederven en dus heelemaal
geen dienst meer doen voor de volksvoeding.
De eerste van deze beide omstandigheden is
uitstekend. Het is uitdrukkelijk de bedoeling
aldus verklaarde de Regeeringscommissaris
voor de voedselvoorziening, de heer Louwes, op
de dagelijksche persconferentie van Maandag
dat de Nederlandsch verbruiker den aard
appel kan krijgen zooveel als hij noodig heeft
om daarmee aan te vullen, wat hij bij de dis
tributie aan een voldoende voeding te kort
komt. Dan moet echter de mogelijkheid tot
het vormen van hamstervoorraden worden weg
genomen.
Om dit te bereiken werd met ingang van
Maandag 30 September een reeks maatregelen
getroffen, welke alle tezamen hierop neer
komen:
1. Den yerbouwer wordt de mogelijkheid
afgesneden de aardappelen, welke voor
menschelijke consumptie geschikt z'jn, als
veevoeder te gebruiken. Aardappelen, die
een bepaalde grootte niet bereiken met
een zeef is dat te controleeren en aard
appelen, die te slecht zijn van kwaliteit om
den mensch tot voedsel te kunnen dienen,
zulks ter beoordeeling van den Provincialen
Voedselcommissaris, mogen als veevoeder
worden aangewend. Alle andere moeten
worden ingeleverd.
2. Den verbouwer wordt behoudens in en
kele uitzonderingsgevallen verboden aard
appelen aan anderen af te leveren dan de
daartoe uitsluitend gemachtigde koopers van
de algemeene organisatie van den aardappel-
handel: V.B.N.A., in de wandeling Vebena ge
noemd.
3. De Vebena, die alleen in de zoogenaamde
productiegebieden de aardappelen mag ver-
koopen, moet de aardappelen, bestemd voor de
consumptiegebieden daar vallen o.m. alle
groote steden onder overdragen aan de or
ganisatie van den kleinhandel „Centraal Be
lang", de eenige die gerechtigd is de aardap
pelen in de consumptiegebieden te vervoeren en
af te leveren.
4. Het ligt in de bedoeling om ter ver
zekering van een constanten aanvoer ook
gedurende den winter eerst die aardappelen
op te gebruiken, die het slechtst bewaard
kunnen worden en de aardappelen, die be
ter of het best bewaard kunnen worden
voorloopig op de boerderij te laten. Voorts
zullen eveneens om in den winter geen stag
natie te krijgen de aardappelen in de pro
ductiegebieden, die het dichtst by de
groote steden zyn gelegen, het langst be
waard biyven. Komen er dan gedurende
den winter moeilijkheden in het verkeer
dan liggen de aardappelen dicht bü de groo
te centra en kunnen de aanvoermoeilük-
heden dus gemakkelijker en zekerder worden
overwonnen.
Dit houdt dus in, dat de Bevelanders en alle
gekleurde aardappelsoorten, de Zeeuwsche bon
ten, de Zeeuwsche blauwen enzoovoort ,door de
boeren niet mogen worden afgeleverd en op de
boerderij moeten blijven. Verboden is ook de
aflevering van aardappelen uit de Haarlemmer
meer, uit Boskoop, Waddinxveen. de Rotter
damsche eilanden enzoovoort Het eerst zijn
voor consumptie aan de beurt de nog aanwezige
vroege aardappelen en dan de Eigenheimers. In
verband ook met de vervoersmoeiiykheden
zullen zij, die in de buurt van de productiege
bieden der zandaardappelen wonen, zich met
dezen aardappel moeten tevreden stellen, al mag
misschien een of andere lekkerbek liever klei-
aardappelen hebben.
5. De aardappelen zullen by de boeren wor
den opgekocht voor een prijs, die varieert tus
schen f 2.75 en f 4, waarboven waarschijnlijk
een 15 pet. marge komt. De normale handels-
kosten van f 1.20 per 100 k.g. blijven bestaan
Zoodat uiteindelijk de prijs, waarvoor de
consument in de groote steden de aard
appelen krijgt, vrijwel gelijk blijft aan den
prijs, dien hij in het verleden daarvoor
placht te betalen. Er zullen dus geen oor-
logsprijzen worden gemaakt Hoogstens een
cent zal de prijs oploopen.
6. Om geen enkele risico bü de voorziening
met dit volksvoedsel bij uitnemendheid te loo-
pen, zal het Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening voorraden aanleggen in de nabijheid van
de groote steden en zelf groote aanknopen bij
de boeren doen. Blijft het bureau met deze
voorraden zitten verleden jaar was dat het
geval dan zal het daarvan niet de minste
spijt hebben, omdat dit voor hem een teeken is,
dat het Nederlandsche volk In de afgeloopen
periode geen gebrek aan aardappelen heeft ge
had.
Op deze manier is het mogelijk, de aardap
peldistributie, die in hooge mate onaangenaam
zou werken en die ook in Duitschland achter
wege kon blijven, te voorkomen,
ROME, 1 Oct. (Stefani) Uit naam van
het Fascistiscch Italië richten de ochtend
bladen een zeer warmen groet tot den
Spaanschen minister Serrano Suner, die
hedenochtend in Rome aankomt om met
den Duce en graaf Ciano de te Berlijn be
gonnen besprekingen voort te zetten.
De „Popoio di Roma" schrijft in een
hoofdartikel, na er op gewezen te hebben,
dat het Spanje van Franco, een betrouw
bare vriend van Italië en Duitschland, zich
thans in Europa in het politieke systeem
der asmogendheden bevindt, dat de positie
van Spanje, zooafs die is en blijft, voor het
oogenblik hierop neerkomt, dat alles, wat
in Europa en de wereld gebeurt, waakzaam
en met voortdurende aandacht wordt ge
volgd, terwijl het bereid is om op het ge
schikte oogenblik zijn rechten te doen gel
den en zelfs met de wapens zijn aspiraties
te verwezenlijken.
De besprekingen van Suner te Berlijn en
Rome, zoo voegt het blad hieraan toe, passen
in deze duidelijke Spaansche gedragslijn. De
vriendschap, die Spanje met Italië verbindt,
gaat zoo diep, dat er geen andere feiten noodig
zijn om de plaats van Madrid aan den kant
van Berlijn en Rome te vervolmaken of te
definieeren.
Te Rome, zoo besluit de „Popoio d'Italia",
zullen de besprekingen eindigen, die in Berlijn
zijn begonnen en het is niet twijfelachtig dal
de gedachtenwisselingen, die Serrano Suner zal
hebben met den Duce en met graaf Ciano, al
komen zij niet tot nieuwe besluiten, er toe zui
len dienen de samenwerking tusschen de drie
landen steeds actiever te maken.
Ter aanvulling van reeds verschenen pers
berichten omtrent het verkrijgen van een ver
blijfsvergunning voor de Waddeneilanden wordt
ten aanzien van het inzenden voor de gemeente
Texel nog het volgende gemeld:
De aanvragen dienen ten minste tien
dagen tevoren te worden ingezonden ten raad-
huize te Den Burg onder opgave van naam,
voornaam en leeftijd van verzoeker, het doel
der reis, de tijdelijke verblijfplaats op het
eiland en het vaste woonadres aan den
vasten wal, de namen der op Texel te be
zoeken zaken-relaties of familieleden.
Doorloopende vergunningen worden niet af
gegeven, terwijl de duur eener vergunning
slechts bij uitzondering langer dan twee wtken
zal bedragen.
Rijks- en provinciale ambtenaren, die kunnen
aantoonen op Texel werkzaamheden te moeten
verrichten en die zich kunnen legitimeeren met
een bewijs van aanstelling en het gebruikelijke
identiteitsbewijs met foto, behoeven geen aparte
vergunning.
Ten slotte wordt opgemerkt dat vergunningen
slechts worden verstrekt voor zaken- en familie
bezoek, waarvan de noodzakelijkheid kan wor
den aangetoond.
Het hoofdbestuur van den Centr. Bond van
Ziekenfondsen in Nederland heeft aan de aan
gesloten fondsen medegedeeld, dat met betrek
king tot bet lidmaatschap van de Ziekenfondsen
van de in Duitschland werkende Nederlandsche
arbeiders een verandering is ingetreden.
De Duitsche autoriteiten hebben namelijk
besloten, dat de gezinnen van de in Duitsch
land werkende Nederlandsche arbeiders in
Nederland voor rekening van de Duitsche
Krankenkassen zullen worden behandeld.
Het hoofdbestuur heeft, waar nog niet geheel
vaststaat, wat de verzekering van de Duitsche
Krankenkassen zal omvatten, zich om inlich
tingen gewend tot de autoriteiten.
Met name is niet duidelijk of de behandeling
van de echtgenooten en kinderen van de in
Duitschland werkende Nederlandsche arbei
ders geheel voor rekening van dié Kranken
kassen zal komen en of ook de medicijnen voor
rekening van deze Kassen worden verstrekt en
hoe de verpleging in een ziekenhuis en het ver
strekken van klinische hulp geregeld zullen
worden, met name of deze ook geheel of ge
deeltelijk door de Krankenkassen zullen worden
betaald.
Wanneer het hoofdbestuur terzake nadere
gegevens heeft en kan mededeelen wat wel en
wat niet betaald wordt door de Duitsche Kran
kenkassen. zaï het de aangesloten fondsen na
der inlichten. Tot zoolang acht het handhaving
der verzekering in Nederland gewenscht.
SOFIA, 1 Oct. (D.N.B.) Naar uit Toetra-
kan wordt gemeld, bevinden zich sedert giste
ren geen Roemeensche soldaten en Roemeen-
sche ambtenaren meer op gebied van de zui
delijke Dobroedsja. Dinsdag wordt de vierde
en laatste zone met de stad Silitria aan den
Donau bezet,
Schuimende HUISHOUD AMMONIA
voor 't reinigen van schilderwerk, glazen, 't
poetsen van zilver, 't wasschen van wollen
en flanellen goederen. Verkrijgbaar bij
drogisten a 65 cent incl. flesch en verh.
omz.belasting. Dr. H. Nanning's Fharm.
Chem. Fabriek, N.V., Korte Poten 7a. Den
Haag.
BERLIJN, 1 Oct. <D. N. B.) De zomertijd
heeft zoo goed voldaan, dat hij tot nadere
aankondiging gehandhaafd blijft. De desbetref
fende verordening van den ministerraad voor
de Rijksverdediging zal in de komende dagen
in het staatsblad gepubliceerd worden.
(Hoewel omtrent het behoud van den zomer
tijd hier te lande niets bekend is, mag men
aannemen, dat de in bovenstaand bericht ver
melde regeling ook zal gelden voor de door
Duitschland bezette gebieden, dus ook voor Ne
derland, zsoodat het waarschijnlijk is, dat ook
wij den zomertijd behouden.
Eenige positieve mededeeling daaromtrent is
echter nog niet te verstrekken. Red. A. N. P.)
In voorbereiding is een regeling vanwege
het departement van Sociale Zaken, vol
gens welke in bepaalde gevallen steun kan
worden verleend uit het Herstelfonds aan
gezinnen, waarvan de kostwinner tengevolge
van oorlogsgeweld invalide is geworden of
daaraan door den dood is ontvallen.
Bedoeld worden gezinnen, die in zooda
nige omstandigheden zyn geraakt, dat zy
onderstand van noodc hebben, terwijl hier
buiten beschouwing blijven de gezinnen,
waarvan de kostwinner bü het uitoefenen
van zijn militairen dienstplicht invalide is
geworden of om het leven is gekomen en
die zelf of wiens nabestaanden voor een
uitkeering vanwege het departement van
Defensie in aanmerking komen.
De wd. secretaris-generaal, wd. hoofd van
het departement van Sociale Zaken, heeft in
een circulaire aan de gemeentebesturen inlich
tingen gevraagd in hoeverre burgerslachtoffers
van oorlogsgeweld, als hier bedoeld, aanwezig
zijn, zoomede over de samenstelling en de fi-
nancieele positie dezer gezinnen. Hiervan zal
mede. afhangen de beantwoording van de vraag,
op welke wijze het meest doelmatig hulp zou
kunnen worden verleend, bijv. door het ver
strekken van een uitkeering ineens of door een
periodieke wekelijksche uitkeering.
Ten slotte worden inlichtingen gevraagd om
trent niet-kostwinners, die ten gevolge van het
oorlogsgeweld invalide zijn geworden en dien
tengevolge niet in hun eigen levensonderhoud
kunnen voorzien (en niet voor een uitkeering
vanwege het departement van Defensie in aan
merking komen).
BERLIJN, 1 Oct. (D.N.B.) Britsche vlieg
tuigen hebben in den nacht van 30 September
op 1 October vluchten gemaakt naar Noord
en West-Duitschland. Een deel hunner kwam
reeds in het westen voor een versperring van
nachtjagers. Na een kort gevecht werden drie
bommenwerpers, twee Hampton-Herfords en
een Vickers-Wellington neergeschoten. Uit een
brandend neerstortend vliegtuig sprongen twee
inzittenden met valschermen; zij werden ge
vangen genomen. Het waren Nieuw-Zeelan
ders, die eerst sedert vier weken dienst deden
en hun eerste vlucht naar vijandelyk gebied
maakten. Zij verklaarden, dat hun toestellen
alleen brandplaatjes en lichtkogels aan boord
hadden. Eenige bommenwerpers drongen door
tot Berlijn en vlogen op groote hoogte boven de
Rijkshoofdstad. Het luchtafweergeschut opende
spoedig een systematisch vuur, zoodat de vijand
verhinderd werd gerichte bommen uit te wer
pen.
BERLIJN, 30 Sept. (D.N.B.). Tegelijk met de
opheffing van de douanegrens wordt 1 October
ook de deviezengrens tusschen het protecto
raat Bohemen en Moravië en het overige deel
van het Duitsche rijksgebied afgeschaft.
MONTEVIDEO, 1 Oct. (D.N.B.) Tijdens de
voorstelling is in een bioscoop alhier door onbe
kende oorzaak het dak ingestort en in de zaal
gevallen. Tot dusver heeft men zes dooden en
17 gewonden uit het puin te voorschijn gehaald.
