Arbeidsopvoeding in de bedrijven
Waardeert de Ned.
Spoorwegen
Weensche kunstweek in ons land
rouw die in het
'donker kwam
DINSDAG 8 OCTOBER 1940
Sociale aanwending der
Psychotechniek in den
scheepsbouw
STELER EN HELERS VOOR
HET HOF
Bezoek van de Staatsopera en
Wiener Philharmoniker
Kerkelijk leven
V/S
zÜn
fchc de
Ook als eens buiten de dienst
regeling wordt gereden
VERREKENING SLACHT-
EN KEURLOONEN
ONDERLING BEHEERDE
ZIEKENFONDSEN
Uit een goederenloods te Rotter
dam werd gestolen meer dan
een jaar lang
ECHTPAAR IN HET WATER
GELOOPEN
Waarschijnlijk door de duisternis
misleid
Koopt bloembollen!
Onpersoonlijke reclame
in het binnenland
Dr. L. J. VAN DER WAALS
OVERLEDEN
BOMMEN OP STAVOREN
Jongetje verdronken
Mozart en Rossin
UIT DE STAATSCOURANT
Ontslag militaire dienst
Pater G. Breukers O. F. M.
Dr. M. Nijsters
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN HET DEPARTEMENT
VAN HANDEL, NIJVERHEID EN SCHEEPVAART
Naaldhout, populierenhoul, brandhout
Broeder Leo
EN.
^POR SYDNEY HORLER
>uwen
stad,
s de
ar de
>bouW
t ver
een
3 ver
at ion,
ische-
grens.
gsweg
atius-
roeste
traat,
in de
:hter-
L uit-
(Van onzen redacteur)
kcuz°alS de Psychotechniek by de beroeps-
L de grondslag is, waarop aanwijzingen
v 1 Sogeven voor het beroep zoowel als
het, ('rdere karaktervorming, zoo is zy in
1 edrÜfsleven zelf de grondslag voor een
>o- C16 Se"ectie> terwijl dan haar opvoedende,
be 'lcilcie taak eigenlijk pas begint. Voor een
ij zal er alles aan gelegen zijn om vak-
j.. Wame werkkrachten te kweeken, die boven-
'henschen van karakter zijn. Het moet
tok (je
jonge krachten, die in zijn dienst zijn,
eren, al naar hun meerdere geschikt-
a ten
orden
suller.
ge
enaar
We-
ingen
y be-
hoek-
[olen-
wor-
een
ingen
id uit
opge-
n op-
[electe,
vt>or een bepaalde afdeeling.
atldaar dat sedert eenigen tijd enkele groote
eröamsche ondernemingen een begin heb-
get»aakt met de psychotechnische selectie
f,°rvan hun jonge arbeiders, wier op-
:ste',n? 511 het bedrijf zij in handen hebben
e c van den ervaren psycholoog en paeda-
die de menschen niet alleen test op hun
>ok i aahleg en hun geschiktheid, maar
Cijzin hun werk en naar wiens aan-
klien s n hi het belang van de vorming van
Lh 611 van elk individu in het bijzonder
I ande!d wordt
Tot de <»v
Ps j gro°te Amsterdamsche bedrijven, die
bureau C Van leider van het Algemeen
taat h V°°r ^eroePskeuze te Amsterdam in
sela ekheh gesteld tot dit nieuwe en hoogst
Bederj kende experiment, behoort ook de
Faar ant'sclle Scheepsbouw Maatschappij,
Eet reeds "^Phiorkelijke resultaten zijn bereikt.
N j)'Sf Cho(:ecllnisch onderzoek beslist in eer-
perkk5 'e aannemen van nieuwe
ieS(. .'ra°hten; op zich is dit niets nieuws. De
r Ermede echter niet geëindigd. De
ïérkenS doorloopen nu het geheele bedrijf,
P'aat 6en jaar °P de leerlingen-werk-
fhzoid Vervolgens eenzelfden tijd op den mal-
(ernet Gr ^Waar scheepsvormen worden Uit-
kenio<«l) daarna zes maanden in de aftee-
^ake en etodeIyk op het schip zelf. Zij
hee ÖUs de ?eheele wording van het schip
fehl'es" '^6n daarb« tijdens de werkuren tee-
611 ^h bovendien verplicht een avond
school
de huidige ontwikkeling der scheepsbouwtech-
niek steeds belangrijker wordt.
Het spreekt voor zich, dat in een aldus ge
organiseerd bedrijf de belangstelling der men
schen in het werk wordt gewekt en de ar-
beidslust geprikkeld. De vakbekwame werk
man heeft meer zekerheid, dat hij die plaats
in het geheel inneemt, welke hem naar aan
leg en capaciteiten toekomt en waar hij ten
volle wordt gewaardeerd; zijn ambitie komt
zijn werkkracht, zijn ijver en daarmee zijn
productie en uiteindelijk zijn loon ten goede.
Ook voor den geest, die in het bedrijf
heerscht, kunnen langs dezen weg dus waar
devolle resultaten bereikt worden.
Deze bedrijfsopleiding opent nieuwe per
spectieven, die elke arbeidsgemeenschap en
daarmee het geheele volk ten goede komen. De
psychotechniek vervult aldus een sociale taak.
Da:
jaarna V00r s°beepsbouw te volgen.
Bj<l, Wordt> eveneens tydens den werk
ten dt>o CliameIiJhe opvoeding ter hand geno-
een leeraar M. O.
Gedurende
le pg deze geheele ontwikkeling volgt
|an 0 ecbiiicus met volle medewerking
jongejm C le' ingenieurs en bazen, elk der
^nvoudi^^°°Wel het verrichten van het
toe. j. .SSte Werk tot het zwaarste en mooiste
ilaat ij' Dlaakt dus heel hm wording mee,
in jjrj-611 den arbeid gade, praat met hen
3y Jst tevens zijn informaties van de bazen.
L ent alle omstandigheden, waaronder ge-
L wordt en gaat de moeilijkheden, die
voordoen, na. Zoo mogelijk worden ver
in l1"8en in het werksysteem aangebracht
van den arbeid of de verdee-
Het
gsche
[taüë,
moe-
onal8
den
den
enwel
irlaas?
oriyk
geval
aan*
3cottt
layer
l en
lavië)
1940
irsche
36.40,
44.85,
Tsje-
Dinaf
ilden)
der taken gereorganiseerd.
amen
Haag
;n P.
:oraal
ingen
Vlola-
iveen-
;sexa-
v. d.
N. W-
es
na A
n, W'
Hein'
van
e Den
ti«Uw resultaat k, dafc aldus geleidelijk een
lie a arbeidsgemeenschap wordt opgebouwd,
3ien de bctogste eischen voldoet en boven
kant VaU 6611 uitstekenden geest bezield is.
|°or hun' aUeen ziJn aUe werkkrachten op de
1011 gesteld^11168 en geschiktheid beste plaat-
tok inn Wat na herhaalde test en selectie
nderdaad
F°rdt
'arak
F. ^voi
L ^toestand,
een feit is, maar bovendien
rdt door d
karakter gestadige zorg zoowel voor de
fe bev0!°rraitl® als de vakontwikkeling
Ordering van den algemeenen gezond-
ge-
kWeejjt" ,"auu' eeh keur van menschen
krbeicjgi 16 b1 bobge mate arbeidsvreugde en
Waats "USt kenneh, die weten dat zij op hm
en alles bereiken kunnen.
vroeger
>ractjjk hnmers was in vele bedrijven de
^rachtet.Z°°' dat nauwelijks naar de jonge werk-
Ng Riq Werd omgekeken, die zelf maar hun
raklhan (?S''en v^eken en trachten een goed
'an worden. Een triest voorbeeld daar-
fe der lö het ^bespsbouwbedryf de catego-
perk v nageljongens, die jarenlang eenzelfde
!toaldetierricllten' niets 'eerden en op een be-
taer, n 1<"Gftijd meestal werden afgevloeid en
jen eiïreciea als by het begin, met leege hoof-
Kj st0nd°nbekwa^ handen in de maatschap-
t<tode v en' terwijl velen van hen wellicht bij
baddeu °°r!ichting, leiding en vorming iets
'at or., unhen bereiken. Thans is het zoo,
Het N.S. Maandblad der Nederlandsche
Spoorwegen bevat deze maand een op rijm
gestelden open brief aan alle reizigers, welken
wij hieronder gaarne afdrukken:
Waarde Lezeressen, Lezers,
Is Uw trein weer wat te laat? Moppert U
weer op het spoortje, dat het „zoo belabberd"
gaat? Dat U weer zoo lang moest wachten voor
de diesel binnenkwam? Dat U nu te laat zult
komen bij Uw klant in Amsterdam?
Of nog erger soms ontlokte het op tijd
gaan van den trein U sarcastisch; „Hoe be
staat het, dat een trein op tijd kan zijn?"
Vindt U 't ook „zoo erg vervelend" dat het
steeds zoo'n drukte is en de treinen overvol
zijn? „Waarvoor dat toch noodig is?"
lieve lezeressen, lezers, denkt eens even rus
tig door; Denkt eens aan de moeilijkheden
van het steeds toch rijdend! spoor! Denkt
eens aan het 's nachts rangeeren in de diepste
duisternis, waarbij iedere manoeuvre steeds weer
vol problemen is!
Onderstelt eens: zou het wachten op dien
langen kolentrein niet eens juist voor het ver
voeren van Uw portie kunnen zyn?
Heusch, mijn waarde Maandblad-lezers, ook
wij weten al te goed, dat het met den Zoop der
treinen lang niet gaat zooals het moet.
Maar wij kunnen U verzekeren: over heel de
lange baan, wordt van hoog tot laag, door
ieder het alleruiterste gedaan!
En wij achten al die moeite en dien arbeid
ruim beloond indien U slechts een begrijpen
onzer moeilijkheden toont.
Springt U eens één enkel keertje voor ons
spoortje In de bres! En wilt dan den dank
aanvaarden van
UW ZWOEGENDE N.S.
van een goede voorziening op ziekenfondsgebied
gewenscht of noodzakelijk maken.
Een zoodanige concentratie zou op onnatuur
lijke wijze ook datgene bijeen brengen, wat op
grond van principieele en ideëele verschillen
practisch niet te vereenigen is. Volgens de re
solutie zou daarmede de ziekenverzorging der
halve niet gediend, maar veeleer geschaad
worden.
Een wettelijke regeling op ziekenfondsgebied,
zooals deze in uitzicht is gesteld, kan, aldus
verklaarde de vergadering, aan het tot stand
komen van een goede, doeltreffende samenwer
king tusschen alle groepeeringen, welke bij het
ziekenfondsiwezen betrokken zijn, zeker bevor
derlijk zyn.
Door de verordening nr. 167 van den secre
taris-generaal van het departement van Sociale
Zaken, opgenomen in Verordeningsblad
no. 30 wordt de verrekening van slacht- en
keurloonen geregeld voor het slachten en keuren
van varkens, die door het slachtverbod voor
varkens nog slechts mogen worden geslacht in
de slachtplaatsen van bepaalde gemeenten,
tusschen de gemeenten wier ontvangsten hooger
worden, en de andere gemeenten, aan wie de
keurloonen door de nieuwe regeling ontgaan.
Daarvoor moeten de kleinere gemeenten het
personeel en de inrichting van den gemeente
lijken keurdienst geheel ter beschikking stellen
van de centrale gemeente.
hageljongen, thans klinkerjongen
dlen hij eenigen aanleg heeft, de
het~>^rkr^ om vakman te worden in
^komsti Uit d® besten van hen worden de
Be lasschers gekweekt, wier taak bij
Het A.N.P. bericht:
Zaterdag werd onder voorzitterschap van den
heer W. van Herwaarden uit Botterdam een
vergadering gehouden der landelijke contact
commissie van onderling beheerde ziekenfond
sen. Zij was bezocht door bestuursdelegaties
van ziekenfondsen uit verschillende plaatsen
van het land, die gezamenlijk ruim 155.000 le
den omvatten.
Er kwam o. a. ter sprake, dat de Maatschap
pij voor Geneeskunst, alsook enkele medici in
dividueel, de samenvoeging propageeren van
alle ziekenfondsen tot een ziekenfonds voor het
geheele land. Deze fusie-propaganda werd ge
kenschetst als een poging om het ziekenfonds-
wezen geheel in handen te leggen van één
groep van belanghebbenden, n.l. de organisatie
der dokters.
In een met algemeene stemmen aangenomen
resolutie verklaart de vergadering ten aanzien
van het denkbeeld van concentratie in het zie
kenfondswezen, indien daaronder wordt ver
staan samensmelting van alle ziekenfondsen
in Nederland tot één ziekenfonds, dat geen
gegronde motieven kunnen worden aangevoerd,
die een zoodanige concentratie in het belang
Bij herhaling meer dan een jaar lang
verdwenen uit een goederenloods by het station
Feijenoord te Rotterdam artikelen van allerlei
aard, van manufacturen tot complete radio
toestellen, die ter verzending aan een groote
expeditie-onderneming waren toevertrouwd en
die aldus hun bestemming niet bereikten, al
thans niet in handen van de geadresseerden kwa
men. Het politie-onderzoek leidde tenslotte tot
de aanhouding van een bediende dezer onder
neming, welke bediende voor duizenden guldens
aan goederen bleek te hebben verkwanseld aan
opkoopers, van wie er enkele als helers in het
complot bleken te zitten.
De Rotterdamsche rechtbank veroordeelde
dezen expeditiebeaiende, L. Km tot een jaar
gevangenisstraf en vier andere personen, na
melijk A. H. W., J. T. W„ Th. M. S. en A. J
wegens heling te dezer zake resp. tot een jaar,
tot zes maanden, tot acht maanden en eveneens
tot -acht maanden gevangenisstraf, allen met af
trek van preventief.
Het geheele vijftal ging in hooger beroep, zoo
dat 't Haagsche gerechtshof deze affaire Maan
dag opnieuw te behandelen kreeg.
De expeditiebediende legde een volledige
bekentenis af en toonde diep berouw, doch
de procureur-generaal kon hierin geen aan
leiding vinden om de opgelegde straf voor dezen
bediende, die een inkomen van f 27.50 per
week plus 'n pensioentje genoot, voldoende
te achten. Hier is, aldus de P. G., schromelijk
misbruik van vertrouwen gemaakt, van dien
aard, dat een hoogere straf, en wel ander
half 'jaar gevangenisstraf, meer zou over
eenstemmen met den ernst van de gepleegde
feiten. Tot deze straf concludeerde spr. dan
ook, evenals de officier van Justitie bij de
rechtbank in eerste instantie had gedaan.
Mr. Schim van der Loeff vestigde in zijn
pleidooi de aandacht op de zeer geringe con
trole, welke in deze loods werd uitgeoefend en
gaf den indruk te kennen, dat deze verdachte
aoor zyn gesloten karakter de schuld van diverse
anderen zou dekken. Bovendien is de man in het
huls van bewaring te Rotterdam opgesloten ge
weest, toen de stad werd gebombardeerd, werd
toen vrijgelaten en heeft onmiddellijk werk bij
het puinruimen gezocht en gevonden. Daarna
kon hij werk in Duitschland krijgen, doch hij
heeft het door hem gevraagae advies, de
behandeling der onderhavige rechtszaak af te
wachten, rustig opgevolgd. Onder deze omstan
digheden ware er allen aanleiding voor een voor
waardelijke veroordeeling, meende pleiter.
Ten aanzien van den als heler verdachten A.
H. W. requneerde de procureur-generaal beves
tiging van het vonnis, evenals voor Th. M. S..
terwijl hij voor J. T. W. een voorwaardelijke
strafoplegging voldoende achtte en voor A. J.
een verzwaring der straf tot een jaar vorderde.
Het hof zal 21 October arrest wijzen.
Zaterdagavond is het bejaarde echtpaar A. A.
C. van der Drift uit Voorburg in de gemeente
Leidschendam ter hoogte van Houthandel v. d.
Ham in de Vliet geloopen en verdronken. Ver
moedelijk zijn de heer en mevrouw v. d. Drift
door de duisternis misleid.
Nu de exportverhoudingen voor het bloem-
bollenbedrijf, ondanks de veel grootere afname
van ons product door het Groot-Duitsche Rijk,
door het wegvallen van overzeeschen export
moeilijk zijn geworden, zoo schrijft het Week
blad voor Bloembollencultuur, is er alles op
gezet om het gebruik in het binnenland te
verhoogen. Om dit te bereiken is een reclame
actie op gr-oote schaal ingezet, die aansluit op
de beplantingen die dit voorjaar zoo sterk de
aandacht van het publiek getrokken hebben.
Om te beginnen was dit najaar op de Jaar
beurs te Utrecht een stand van droge bloem
bollen ingericht, die bedoeld was om dengenen,
die de bloembollen verkoopen, te toonen, hoe
zij geëtaleerd kunnen worden. Ook bij het
overige publiek, dat de Jaarbeurs bezocht, is
het artikel in het verkoopseizoen .nog eens onder
de aandacht gebracht.
Voorts is, in opdracht van het Centraal
Bloembollen Comité, een klein, luchtig geschre
ven en uitnemend geïllustreerd propaganda
boekje met handleiding vervaardigd, dat in zeer
groote oplaag onder het publiek zal worden
verspreid.
Aan alle scholen in Nederland is een circu
laire gezonden, met een aanbeveling van het
wnd. Hoofd van het Departement van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, met de op
wekking om schoolwedstrijden te organiseeren
De bollen, die hiervoor noodig zijn, worden
niet, zooals in enkele gevallen in vorige jaren,
gratis beschikbaar gesteld, doch worden voor
dit doel tegen lage prijzen verkocht.
Dit wordt ook gedaan voor huisbroei-wed-
strijden, waartoe afdeelingen van de Ned. Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde, van de
Ned. Huisvrouwen Vereeniging, van den Bond
van Boerinnen en andere plattelandsvrouwen,
van den Bond van Volkstuinders, van de Ver
eeniging van oud-leerlingen van cursussen,
proeftuinen, tumbouwvereenigingen en -scholen
e.a. zyn opgewekt. Deze organisaties dienen
haar bollen ln den normalen handel te koopen;
het C.B.C. verstrekt, naast de prijzen, hand
leidingen.
Voorts wordt onder de Nederlandsche dag
bladen een puzzle verspreid, die de aandacht op
het product vestigt en waarbij voor de beste
oplossingen belangrijke geldprijzen worden be
schikbaar gesteld.
Tenslotte zyn aan alle bloemenwinkeliers in
Nederland affiches gezonden.
Naast de gebruikelijke radio-praatjes en ar
tikelen in allerlei bladen wordt dus een onper
soonlijke propaganda op groote sehaal gemaakt
die aansluit op de voorjaarsbeplantingen. Laten
wij hopen, dat dit voorjaar, in den tijd dat de
beplantingen, waarvoor nu weer plannen wor
den gemaakt, aller aandacht zullen trekken,
alle Nederlandsche tuinen met Nederlandsche
bloem,bollen gesierd zullen zijn, na een winter,
waarin in de Nederlandsche gezinnen onze pro
ducten het voorjaar reeds voorspeld hebben.
Zondagochtend is plotseling te 's Graven
hage in 57-jarigen ouderdom overleden dr. L.
J. van der Waals, administrateur, hoofd van
de vierde afdeeling van het departement van
Koloniën.
De begrafenis van het stoffelijk overschot
zal Woensdag a.s. om 2.15 uur bp de begraaf
plaats Oud Eik en Duinen te 's Gravenhage
geschieden, nadat om 1 uur een rouwdienst ten
sterfhuize zal zijn gehouden.
Dr. van der Waals Is 7 September 1883 te
Groningen geboren. 1 November 1901 werd hij
als schrijver aangesteld bij het departement;
van Kolbniën. In 1904 werd hij klerk, in 1909
adjunct-commies, in 1914 commies en in 1919
hoofdcommies. In 1925 volgde zyn benoeming
tot referendaris en in 1930 werd de heer Van
der Waals administrateur aan het departement.
Van 19111914 was dr. Van der Waals gede
tacheerd in Indië bij het departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel. In 1938
maakte hij nbg een studiereis naar Indië.
De heer Van der Waals heeft zich bijzondere
bekendheid verworven als secretaris van de
commissie der Parijsche koloniale tentoonstel
ling in 1931. Tevens was hij permanent verte
genwoordiger van het departement van Kolo
niën bij de Ned. Jaarbeurs.
In 1926 prbmoveerde hij aan de handels-
hoogeschool te Rotterdam tot doctor in de
handelswetenschappen op het proefschrift, ge
titeld: „De Indische invoerrechten een fiscaal-
ecbnomische studie".
De overledene was ridder in den Ned. Leeuw,
officier in de orde van Oranje-Nassau, com
mandeur in de orde van Leopold H van België
en officier in het Legioen van Eer van
Frankrijk.
Zondagmiddag zijn zes bommen geworpen op
Stavoren. De bommen kwamen in een weiland
terecht. Een schaap en vier kalveren werden
gedood. Er is veel schade aangericht aan ven
sters. Er vielen geen dooden.
Te Alphen aan den Rijn is het 214-jarig zoon
tje van den veehouder J. Rijlaarsdam in een
onbewaakt oogenblik in de sloot voor het ouder
lijke huis geraakt en verdronken.
Men schrijft ons;
Twee wereldberoemde kunstinstellingen, de
Weensche Staatsopera en de „Wiener Philhar
moniker" zullen binnenkort een aantal uitvoe
ringen in Nederland geven. De Staatsopera zal
twee buitengewone voorstellingen in het geoouw
van Kunsten en Wetenschappen te 's Graven
hage en twee in den Stadsschouwburg te Am
sterdam geven, met solisten, koor, ballet en or
kest van genoemde Instelling en eigen décors
en costumes. De „Wiener Philharmoniser" zul
len eveneens twee uitvoeringen in Den Haag
en twee te Amsterdam geven. De concerten,
waarvan het eerste een klassiek program der
Weensche school, het tweede een „Weensche
avond" met composities van Johann Strauss,
Josef Lanner enz. zal brengen, worden te Am
sterdam in het Concertgebouw en te 's Graven
hage ln Gebouw voor Kunsten en Wetenschap-
Pen gegeven.
In de wintermaanden zijn de voorstellingen
der Weensche Staatsopera en de concerten der
Wiener Philharmoniker hoogtepunten van het
rijke en veelzijdige Weensche kunstleven, in de
zomermaanden hebben de genoemde instellin
gen de modeluitvoeringen en feestelijke concer
ten der „Salzburger Festspiele" tot evene
menten weten te maken.
De „Wiener Philiharmoniker" kunnen reeds
op byna een eeuw van artistiek werken terug
zien. Hun eerste dirigent was Otto Nicolai, die
in 1842 de Weensche Philharmonie heeft op
gericht. Vele der grootste orkestleiders hebben
sindsdien dit vermaarde orkest gedirigeerd:
Hans Richter, Arthur Nikisch, Felix Mottl, Ri
chard Strauss, Schalk, Muck, Weingartner, Cle
mens Krauss, Mengelberg, Knappertsbuscn,
Furtwangler enz.
„Die Wiener Philharmoniker, schrijft dr.
Erwin Kerber, sind das in sich geschlossen-
ste orehester der Welt. In diesem orchester
kommt nicht der Holzblaser aus Frankreich,
der Streicher aus Ungarland uftd der Blech-
blaser aus dem Deutschen Norden, nein,
alle stammen sie aus dem gleichen Heimat-
boden und so tritt diesëS Meisterorchester
der strahlenden Beseeltheid eines Mozart,
der wuchtenden Grosse eines Beethoven,
der kühlen Tiefe eines Brahms, der tanze-
rischen Beschwingtheid eines Johann
Strauss mit vollig homogener geistiger Hal-
tung gegenüber.
Die Wiener Philharmoniker haben sich
unter der Führung der grössten Dirigenten
den gesamten schier unermesslichen Raum
der Tonkunst erschlossen, und über höchste
fachtechnische Meisterschaft und souverane
Routine hinaus jene einmalige, sich auf ge-
heimnisvolle Art fortsetzende, nicht mit
allen Reichtümem der Erde kaufliche, son-
dern nur in einem Jahrhundert hingebungs-
voller Arbeit zugangliche Erfahrung gesam-
melt, die so viele für sich reklamieren und
so wenige wirklich besitzen: Tradition".
De feestelijke muziekweek in Nederland begint
met een Mozart-opera en wel met „Die Hoch-
zeit des Figaro", Dinsdag 15 October zal in
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen Den
Haag, Woensdag 16 in den Stadsschouwburg te
Amsterdam deze opera worden gegeven.
Donderdag 17 October komt in Den Haag en
Zondagmiddag 20 October in Amsterdam Ros
sini's opera „Der Barbier von Sevilla" ter op
voering. De Concerten.der „Wiener Philharmo
niker" zullen plaats vinden op Donderdag 17
October in Gebouw voör Kunsten en Weten
schappen Den Haag en op Zaterdag 19 October
in het Concertgebouw te Amsterdam. De Wiener
avonden zijn vastgesteld op Zondagavond 20
October in Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen Den Haag en Maandagavond 21 Octo
ber in het Concertgebouw te Amsterdam.
De Weensche kunstweek te Amsterdam en
Den Haag wordt georganiseerd door het Amster
damsche concert- en theaterbureau Ernst
Krauss. Door persoonlijke onderhandelingen
met de verschillende instanties te Weenen Is
het Ernst Krauss gelukt, alle moeilijkheden te
overwinnen, om dit groote apparaat van eenige
honderden personen en vijf wagons décor in
dezen tijd naar Nederland te krijgen.
Wij kunnen hier nog aan toevoegen, dat „Die
Hochzeit des Figaro" gedirigeerd zal worden
door Hans Knappertsbusch, „Der Barbier von
Sevilla" door Leopold Ludwig. Beide opvoerin
gen worden uitgezonden door den K.R.O.
Op het daartoe door hen gedaan verzoek is
een eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst aan den reserve-majoor R. T. Elshof van
het wapen der infanterie, aan de reserve-kapi
teins J. Timmermans, J. T. L. Rozendaal en
E. Nijgh, allen van het wapen der artillerie,
zoomede aan den reserve-eersten-luitenant J. F.
Paul en den re serve-eersten-luitenant voor
speciale diensten J. A. Hazewinkel, beiden van
het wapen der infanterie.
Ter zake van langdurigen dienst is een eervol
ontslag verleend uit den militairen dienst,
a. op het daartoe door hen gedaan verzoek
aan luitenant-kolonel K. R. Lankenau en aan
den kapitein F. Schouten, beiden op nonacti
viteit van het wapen der infanterie;
b. aan den kolonel C. P. Brückel, op non
activiteit van het wapen der infanterie.
Op het daartoe door hen gedaan verzoek, is
een eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst aan den reserve-kapitein J. H. Steeg-
mans, van het wapen der infanterie en A. B.
Bosman, van het wapen der genie, aan defï
reserve-officier van gezondheid der eerste klas
se E. O. Weytingh, van den geneeskundigen
dienst der landmacht, zoomode aan den reserve
eersten-luitenant W. Gerritsen, van het wapen
der infanterie.
Aan den kapitein-luitenant ter zee bij de
marine-res. J. J. Moret Is op zijn verzoek eer
vol ontslag uit den reserve-dienst verleend.
Ter zake van langdurigen dienst is een eer
vol ontslag verleend uit den militairen dienst
aan den kapitein T. van Leuven op nonactiviteit
van het wapen der infanterie.
Op daartoe dcor hem gedaan verzoek, is een
eervol ontslag verleend uit den militairen dienst,
aan den reserve-luitenant-kolonel F. N. F.
van der Schrieck, van het wapen der infan
terie.
Zondag werd het gouden professiefeest gevierd
van Pater Gondulphus Breukers O.F.M. in het
klooster te Ophoven Sittard.
Geassisteerd door Pater Rector Em. Pompen
O.F.M. en Pater Paschasius droeg de gouden
jubilaris een plechtige Hoogmis tot dankzegging
op. Voor de Hoogmis werd de jubilaris toege
sproken door den Hoogeerw. Pater Prudentius
van Leusden, Provinciaal, terwijl deze na een
Te Deum den jubilaris kroonde.
Bij de receptie, welke in het klooster werd
gehouden, mocht de gouden jubilaris veel be
langstelling ondervinden.
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart, maakt bekend, onder verwijzing naar
zijn publicatie van 10 Augustus j.l., dat de directeur van het Rijksbureau
voor Hout de bij voornoemde publicatie verleende dispensatie met ingang
van heden intrekt ten aanzien van;
1. het koopen, verkoopen, afleveren, bewerken verwerken, doen be
werken en doen verwerken van inlandsch rondhout-naaldhout, voor
zoover dit op stam met schors gemeten een doorsnede op borsthoogte had
van 18 cm. of meer;
2. a. het koopen, verkoopen, afleveren, bewerken, verwerken, doen
bewerken en doen verwerken van popülierenhout, anders dan zware
kwastvrije onderstammen, voor zoover dit populierenhout niet in aan
merking komt voor de fabricage van triplex, lucifers of klompen;
b. het koopen, verkoopen, afleveren bewerken, verwerken, doen be
werken en doen verwerken van zware kwastvrije populieren onderstam
men, voor zoover deze op stam met schors gemeten een doorsnede op
borsthoogte hadden van 45 cm. of meer, voor alle andere dan voor schil-
doeleinden ten behoeve van de fabricage van triplex, fineer en lucifers
(als onderstam wordt beschouwd het onderste deel van den stam tot een
doorsnede aan het dunne einde van 40 cm.)
3. het bewerken, verwerken, doen verwerken van rondhout, dat in
aanmerking komt voor zaaghout, mijnhout, werkhout of paalhout tot
brandhout, brandhoutblokjes, blokjes voor gasgeneratoren.
Het bepaalde onder 1. en 2. is niet meer van toepassing op het ver
koopen en afleveren door den producent, die geen handelaar is.
Derhalve is het vanaf heden verboden de onder 1, 2 en 3 genoemde
handelingen te verrichten zonder vergunning van den directeur van het
Rijksbureau voor Hout.
Uit het onder 1 bepaalde blijkt, dat de dispensatie van kracht blijft
voor inlandsch rondhout-naaldhout, dat bestemd is voor mijnhout.
Vergunningen als bovenbedoeld dienen te worden aangevraagd bij
het Rijksbureau voor Hout, Driekoningenstraat 4 te Amsterdam.
Dr. Math. Nijsters, missionaris van het H.
Kart, geb. te Oirsbeek (L.), die op 4 dezer in de
Missie van Brazilië zijn gouden professiefeest
vierde, is ruim 70 jaren oud. Hij werd op 30 Mei
1896 in Rome tot priester gewyd. In Juli 1897
promoveerde hij tot doctor in de philosophie en
theologie. Hij doceerde aan de missiescholen te
Bargerhout (B.), Arnhem en Tilburg. In 1902
werd hij benoemd tot overste van het Missie
huis te Bargerhout en stichtte een nieuw missie
huis nabij Brussel. In 1920 na zijn terugkeer als
overste van de nieuwe missie op de Philippijnen
werd hij benoemd als Provinciale overste in
Nederland.
In September 1922 stichtte hy het Missiehuis
in Stein (L.), het jaar daarop het rectoraat
Overhoven-Sittard en het missiehuis in Drie-
ïiuis-Velsen. In 1923 volgde zijn benoeming als
Overste van de M.S.C. in Campinus (Brazilië).
Daar werd een monumentale kerk gebouwd. In
1926 werd hij belast met de zielzorg in Itajuba
en thans is de ijverige missionaris als zoodanig
werkzaam in Pirasununga (Brazilië).
Het heeft den eerw. Broeder Leo van de Con
gregatie der Broeders van den H. Jozef te Heer
len bij de viering van zijn gouden kloosterfeest
niet aan blijken van belangstelling ontbroken.
Deken Nicolage celebreerde in de kapel van
het Moederhuis der Congregatie een plechtige
Hoogmis met assistentie. Rector Krijn hield de
feestpredicatie. De druk bezochte receptie werd
qoor den Generaal-Overste Broeder Servatius
met een korte toespraak geopend. De belang
rijke diensten door den jubileerenden priester
aan de Congregatie bewezen werden duidelijk
belicht. Broeder Leo is steeds een steunpilaar
van de Congregatie geweest.
Verder voerden nog het woord de eerw. heer
Garis en rector Krijn. Broeder Leo sprak een
dankwoord. Namens den burgemeester bood
wethouder Stappers gelukwenschen aan. De dag
eindigde met het opvoeren van een tooneelstuk
door de Juvenisten.
Hét hoogtepunt van den feestdag was wel,
toen de bisschop van Roermond, Z.H. Exc. Mgr.
dr. G. Lemmens, den jubilaris kwam geluk
wenschen.
U-
l mej-
R.C-
imius»
mï*
x.
WO'
R..C'
;tobef
i uit'
fail'
ns ter-
in; -
otter'
n óet
Nadruk verboden
3°'Ie ',delUk zag hij in gedachten het bleeke,
'r°egeretlC^ met de fletsblauwe oogen van zijn
e gesfiv tler voor zich. Het vreemde van de
te!'jk ."'edenis was eigenlijk dat de man wer-
ras gewe dusdanige functie bij hem in dienst
,a'res" tp est< en niets met de eigenlijke „af-
fftot jjU: maken had. Zoodra hij dan ook ont-
de Revodat dle bediende eenige jaren terug
aadden gerüs had gezeten, had hij hem op
h.fanae'Vaft ontslagen.
tegen t herinnerde zich nog precies wat
fktner iat hem gezegd had. Hij had hem in de
"Het Rn:.h tornen, waarin hy nu gezeten was.
had u me dat ik je moet ontslaan, Ton-
It. kentu ..Ik toan het tegenover mijn
r' u*oorrwSen uit gezelschapskringen niet ver-
Jl"and di ianger in betrekking te houden.
ekeh, drit eens van het eerlijke pad is afge-
der d het meer, en ik voel er .niets voor
e". rwke verleiding in mijn eigen huis te
li„ueWfiL. is alles: je kunt gaan."
htblauJ. een vreemde uitdrukking hadden de
e oogen hem toen aangezien..». JA.
dat herinnerde hij zieh nu heel duidelyk. Op
datzelfde oogenblik had de man zich vermoede
lijk al voorgenomen zich te wreken. Wellicht
had het zelfs in zijn bedoeling gelegen chantage
te plegen welk een grap zou dat zijn geweest
en mogelijk was het bewuste epistel reeds een
zekere voorbereiding.
De man moest dan vlug wezen. Zoodra die
Hedingfield-gesehiedenis achter den rug was,
zou hy een andr plan ten uitvoer brengen, dat
wellicht nog belangrijker was. Zijn jacht lag
reeds gereed; met al het geld dat hij de laatste
jaren verdiend had, kon hy rustig een poosje
vacantie nemen en een wereldreis maken. Er
bestonden nog heel wat dingen, die ruimschoots
de moeite van het zien waard waren....
In die momenten had Pandervell zelfs zich
zelf niet willen bekennen, dat het epistel uit Pa-
rys hem eigenlyk tot een dergelijk besluit had
gebracht. Er lag nog steeds een sombere uit
drukking in zyn oogen, toen hy ten laatste het
velletje papier verscheurde en het daarna ver
brandde.
Dit was ternauwernood geschied, toen er op
de deur werd geklopt.
„Ja, wie is daar?" riep hij.
Een bediende trad binnen.
„Mevrouw Laidley Craig is gekomen, mijn
heer."
Voordat zijn meester iets kon antwoorden,
had de bezoekster den knecht reeds terzyde ge
duwd.
„In orde, Simmons."
De bediende verdween. Bi vertoonden zich
eenige diepe rimpels in zijn voorhoofd, toen
Pandervell een stoel naderby schoof.
„Een dergelijke overhaasting kan opzien ver
wekken.... en wanneer dit gebeurt, moet het
als een teeken van onopgevoedheid beschouwd
worden," zei hij op strengen toon. „Je houding
is zeer onbehoorlijk."
„Ik moest komen, Hector."
De man trok zyn wenkbrauwen op een eigen
aardige manier op.
„Uit dit gezegde mag ik zeker opmaken, dat
het je lukte een afschrift van het nieuwe vloot-
verdrag met Amerika in handen te krijgen?"
Ze schudde met haar hoofd.
„Je moet mij tijd geven; ik heb er nog geen
kans voor gehad," smeekte ze. „Nee, ik kwam
vanavond om een andere reden hierheen."
„Druk je wat duidelijker uit," zei Pandervell
kortaf. „Ik kan me niet voorstellen om welk an
der motief je de reis van Londen naar hier hebt
gemaakt."
„Begryp je dat werkeiyk niet?" riep ze heesch
uit. „Volgens Stadenfield denk je er over van
avond hier een moord te begaanen ik kwam
om dat te verhinderen."
Pandervell wachtte eenige seconden en tikte
met zijn vingers op het glanzende hout van zijn
bureau.
„Ik vrees dat je niet precies weet wat je
eigenlijk zegt," zei hij ten slotte. „In welk op
zicht denk je de macht te hebben me van voor
nemen te doen veranderen?"
Ze werd ineens volkomen onderworpen.
„Dat bedoelde ik niet.... Ik weet eigenlyk
niet eens goed wat ito gezegd heb. Maar....
dringt het groote gevaar dan niet tot je door?
Een moordhaar stem ging in een zacht
gefluister over „menschen die een moord be
gaan worden opgehangen, Hector."
„Wie zou dit beter kunnen weten dan de echt-
genoote van een van de hoogste ambtenaren van
het Ministerie van Buitenlandsche Zaken, me
vrouw Laidley Craig?" vroeg hij uit de hoogte.
„Niettemin zullen juffrouw Insall en Holiday er
vandaag aan moeten gelooven. Ze weten te veel
en worden dientengevolge gevaarlijk. Indien het
hun gelukte hier vandaan te ontsnappen, dan
zou alles verraden worden en kwamen we alle
maal in de gevangenis terecht. De mogelijkheid
bestond natuurlijk dat ik zou ontkonïen, maar
voor jou zou er geenerlei hoop meer bestaan.
Heb je daarover wel eens nagedacht?"
„Maar het is bekend dat het meisje Insall het
week-end op „The Bam" doorbracht," protes
teerde ze.
„Volkomen juist, en het kan niet lang meer
duren of er ontstaat argwan. Op het oogenblik
is er echter nog geen reden zich ongerust te
maken; daarvan kun je verzekerd wezen."
Het geluid van de telefoonbei liet zich hooren.
Hy nam het toestel van den haak en luisterde
aandachtig.
„Er wordt me medegedeeld dat alles in ge
reedheid is gebracht. Wellicht voel je er iets
voor me te vergezellen?"
„Waar.... waar ga je naar toe?" vroeg de
vrouw heesch, terwyl ze haar hand naar haar
hart bracht.
„Ik ga de lykplechtigheid bijwonen van twee
onzer vijanden," luide het antwoord.
HOOFDSTUK XXXIII
Doodsgevaar
Valerie had' op een gegeven oogenblik een
angstkreet niet kunnen weerhouden. Ze had kort
tevoren te kennen gegeven dat ze bang was, en
dat was de waarheid. Het vreemde feit dat de
tegenwoordigheid van Gerald Holiday haar moed
deed verdwynen, inplaats van haar krachten te
geven, maakte haar zoo angstig. Ze kon de ge
dachte niet verdragen te oeten aanzien hoe hij
gemarteldvermoordwerd. Het zou de
grootste verschrikking wezen, welke er in het
leven kon bestaan.
Er bleef haar nog een aasje hoop over, maar
dat was ook zoo weinig, dat ze er ternauwernood
aan durfde denken. Het was een kans van één
op het illioen; meer niet.
Holiday had te kennen gegeven dat Bishop
uit zyn huis was veartrokken. De mogeiykheid
bestond, dat hy dor zijn Chef naar het buiteno-
land werd gezonden, in welk geval hij, tenzy hy
de belofte van geheimhouding verbrak die hij
haar had gegeven, haar belangen in den steek
moest laten en zonder verdere vragen de order
diende op te volgen. Doch zelfs onder die om
standigheden dat hij haar toch wel even van
zich laten weten, veronderstelde ze.
Misschien was dat ook wel gebeurd; de moge-
lykheid bestond dat de bewuste brief in haar
flat lag te wachten. Ze was verscheidene dagen
weg geweest, en Mabel, haar dienstmeisje, had
geen adres waarheen ze de post kon verzenden.
Of wellicht was Bishop zelf in een valstrik
gelokt. Het was juist iets voor zulk een duivel
als Stadenfield om den man op wien ze al haar
hoop gevestigd had, op het laatste oogenblik
onschadelijk te maken.
Wat had hij tegen Gerald gezegd? „Zonder
twijfel heeft de Inlichting, die jullie beiden kon
den bemachtigen ook Bishop bereikt, en dan zal
dat nieuws als een zekere uitdaging voor hem
werken." Stel eens voor dat Bshop de utdagng
reeds had aangenomen en gevangen was geno
men?
Ze kreunde en ze wide dat haar hersenen
zouden ophouden te werken.
„Lieveling," klonk het zacht.
Dit woord deed een rilling van geluk door haar
leden voeren en al het andere was voor het
oogenblik vergeten. Trotsch hief ze haar hoofdje
op.
„Als je me alleen maar kon kussen, voordat..."
stamelde ze. Holiday lachte.
„Als God het wil, dan zal ik je in de toekomst
nog duizendden malen kunnen liefkoozen," zei
kan me nog niet indenken dat deze boeven on-
stoord...."
Hij hield Ineens op. De deur van den kelder
was geopend en eenige menschen kwamen bin
nen. Ze waren van een verschillend type en za
gen er meer dan ongunstig uit.
Eerst kwam de vrouw naar voren, die Holiday
onder den naam van Lulu kendede vrouw.
die hem zoo diep scheen te haten. Haar oogen
glansden als kolen vuur, toen ze eerst hem en
daarna Valerie aankeek.
(Wordt vervolgd.)
