PONTIFICALE UITVAART OUD-DEKEN
H. C. J. SONDAAL
De bomaanval op
Amsterdam
1
Haarlem, 11 Oct
Verslapping
w.
Hevige gevechten
boven Zuid-Engeland
„Hij had zoo'n groot gezag, omdat hij zelf zoo gehoorzaam was"
W. HOLTHUIZEN
OPTIEK ERDTSIECK
m I iiü* I
I i
Het winterjassenpaleis wordt
in Haarlem druk bezocht
-jje onrust-
oanatogen is geen
kalmeerend middel,
maar een voedsel voor
de zenuwen - her
maakt Uw zenuwen
FÏÏf
{$8
VRIJDAG 11 OCTOBER 1940
STADSNIEUWS
HAARLEM
WILHELMINASTR. 37 - TEL. 17644
ALLE BELASTINGZAKEN
Nu speciaal
WINST BELASTING
OMZET BELASTING
TRAGISCHE DOOD
Radicaal aangepakt
Op tijd naar huis
Goed afgeloopen
Opgepast
Ja of nee.
RUSSISCHE IKONEN
Tentoonstelling in de R.K. Open'
bare Leeszaal te Arnhem
Wat de Radio-centrale
morgen geeft
Begrafenis H. B. Butzel
Sg/Opllel^
tRDTJIECK
Onze geweldige voorraad stelt ons in staat U elk
gewenscht MONTUUR voor te leggen
ZIJLSTRAAT 57 - TEL. 19223 - HAARLEM
Leverancier aan alle Ziekenfondsen
aüHP
De kist met het stoffelijk overschot van oud-deken H. C. J. Sondaal wordt door het
■personeel van „Alverna" te Aerdenhout van de kapel naar de groeve gedragen. On
middellijk achter de kist schrijdt o.a. Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
De begrafenis van oud-deken H. C. J. Sondaal op het kloosterkerkhof „Alverna"
te Aerdenhout. Deken A. J. C Melchers verricht de absoute in het bijzijn van den
bisschop en zeer veel leden van het hoogwaardig kathedrale kapittel
.(Foto Stevens).
B-bonnen alleen in de Vleeschhal
verkrijgbaar
BURGERLIJKE STAND
(Vervolg)
Omgeving Adelaarsweg
Bom wordt uitgegraven
Sanatogen
Uitv
r
Ko
|h hofgs
toif Van
AGENDA
Bioscopeti
12 Octobef
Bioscopeil
Apotheekdiensten
Het:
fangd
Sedra
kalm,
van c
der s
liefde
Amst
ie Hi
De p
Aambeien?
Huiduitslag?
Overtollig vet?
Dr. Schieffer'g
Stof wisse li ngszout
Onze
die g
schoi
op i
tot z
Tot
overj
voor2
°hze
üorg?
coR]
laar.
M
Haar
Druq
De p
Waai
dag
H«ro
Hem
h(
a.
sk>r<i
In de kapel van het Klooster Alverna te Aer-
denhout werden hedenmorgen om half tien de
Lauden gezongen voor de zielerust van den
hoogeerwaarden heer H. C. J. Sondaal, oud-
deken van Haarlem, rector der Maria-stichting.
Celebrant was Mgr. L. J Wille«fborg, assisten-
tie verleenden rector L. Beune en kapelaan H.
Roelvink.
Cantores waren prof. A. Vollaerts, directeur
Van de Vrouwelijke Jeugdbeweging voor Katho
lieke Actie, en kap. F. van Buuren uit Alk
maar.
De pontificale Uitvaart werd opgedragen door
Z.H. Exc Mgr J. P. Huibers; als presbyter-
assistens fungeerde Mgr. H. J. M. Taskm. oud-
praeses van vtarmond, troondiaken waren ka
nunnik J. C. Aalberse en plebaan F. Filbry, als
diaken rector L. Beune en als sub-diaken ka
pelaan H. Roelvink, de laatsten familieleden van
den oud-deken; de overige lagere functies wer
den vervuld door de familieleden van den over
ledene en door de kapelaans J. Sym en C.
Campfens.
Ook Dij deze plechtigheid zongen dezelfde
Cantores.
In het Priesterkoor hadden o.a. plaats geno
men Mgr. N. L. A. Ammerlaan, vicaris-generaal
en Mgr. M J. Möllmann, oud-vicaris-generaal,
de kanunniken Mgr. G. C. van Noort, L. Wes-
terwoudt, J. H. Nlekel, verder Mgr. L. J. W. Wil-
lenborg. Mgr. J. Th. Ijagerweij, Mgr. J. M. v. d.
Tuijn. deken van Den Haag, Mgr. J. Noordman,
Mgr. Th. Beckers, dr. C. J. Henning, regent van
Hageveld en verschillende leeraren, deken A. J.
C Melchers uit Haarlem, de beide secretarissen
H. W. Agterhof en F. J. Bank. vele pastoors uit
het dekenaat en vrienden van den overledene.
De Requiemmis werd o.a bijgewoond door den
burgemeester van Haarlem, dr. J. J. baron de
Vos van Steenwijk, en de beide R.K. wethouders
dezer gemeente, de heeren mr. dr. F. A. Bijvoet
en W. J. B. van Liemt, mr. J. B. Bomans. lid van
Ged. Staten van Noord-Holland, dr. W. B. Smit,
directeur van den G.G.D. in Haarlem, dr. J. G.
Hoge, geneesheer-directeur van de Maria-
stichting, de chirurgen dr. Th. Koot, dr. W. C.
van der Laan en jhr. C. G. J. von Wmrung en
verschillenae andere doctoren van dit zieken
huis. verder dé directie van de N.V. Drukkerij
de Spaarnestad, de heeren J. W. Lucas en C.
Ooms, den directeur van de Vereen. Katholie
ke Pers den heer J. J. W. Boerrigter, den hoofd
redacteur van de Nieuwe Haarlemsche Courant
den heer L. Speet, prof. dr. A. Steger, de besturen
van het Wit-Gele Kruis, de R.K. Oratoriumver-
eeniging, de St. Elisabethsvereeniging, de Graal,
de R.K. Tooneelvereeniging Thalia, verschillende
figuren uit de katholieke onderwijswereld, onder
wie de heer H. v. d. Weijer, inspecteur van het
Lager Onderwijs en de oud-mspecteur G. H.
V/eustink. het bestuur van de R.K. School voor
buitengewoon lager onderwijs, mr. A J. M.
Leesberg namens de Bisschoppelijke Kweek
school.
Naast vele zusters van de Congregatie der
Franciscanessen van Heijthuizen waren in de
kapel aanwezig deputaties van de Zusters van
Bethanië, van de Juliaantjes en de Vrouwen van
Nazareth. Het koor van de zusters van Alverna
zong de liturgische gezangen.
Na de pontificale Uitvaart sprak rector H.
Sondaal uit Oegstgeest de lijkrede uit. De rec
tor had tot titel gekozen:
Wie Mij belijdt voor de menschen zal ook Ik
voor Mijn Vader belijden, Die in den Hemel
is. (Math. X: 32)
De doodsgedachte is een bitter kruid, het
groeit in ieder menschenlewen en wordt
meest in stilte en afzondering geplukt.
Staande bij de lijkbaar van dezen Pries
ter beseffen we echter, dat de gedachte
aan zijn dood ons al maanden heeft bezig
gehouden en dat talloos velen van eiken
rang en stand de bitterheid voorvoelden,
die voor hen dit komende sterven zou
bevatten.
Hubertus Carolus Joannes Maria Sondaal
werd geboren te Amsterdam uit een oude, de
gelijke Katholieke familie, aan welke God de
eer verleende er twee priesters en één reli
gieuze uit te kiezen, van welke drie hij de jong
ste was.
De blijkbare familietraditie, om allen kinderen
den naam Maria mede te geven, krijgt wel een
merkwaardig accent, wanneer wij bedenken.dat
tusschen twee Maria-feesten: Maria's Naamaag
en Haar Rozenkrans-festijn zijn heele leven
besloten ligt 13 September 1876 tot 7 Oc
tober 1940 en toen wij op dezen dag zijn
uitvaart en begrafenis vaststelden, dachten wij
er werkelijk niet aan, dat het heden het feest
is van Maria's Moederschap.
15 Augustus 1901 werd hij priester gewijd, 30
Augustus van dat jaar benoemd tot kapelaan
aan de Hildegardis te Rotterdam en na zeven
jaar komt hij op 30 Augustus 1924 als kapelaan
aan de St. jozef-kerk in den Bisschopsstad, de
stad waar hij tot aan zijn dood zijn arbeid in
velerlei functies heeft mogen vervullen.
Als ik nu op dit oogenblik op het stramien
van zijn levensdata een volledig karakterbeeld
zou willen teekenen, zou ik vele en variante
kleuren van noode hebben. Het kan niet mijn
taak zijn, eenvoudig wijl ik er niet toe compe
tent ben, zijn werk als kapelaan, pastoor en
deken van Haarlem, als raadsman der Zusters
van deze Congregatie te schetsen. Wel meen
ik in de aanwezigheid van kerkelijke en we
reldlijke autoriteiten en in de sympathieke geste
van den Commissaris der provincie een goeae
getuigenis te mogen zien, zoowel jegens den
edelen priester als den nobelen burger.
Wanneer ik een poging mag doen, U de
kracht te laten zien, waarop dit leven werd
gedreven, dan zou ik het willen markeeren met
het Paulinische woord: „Mihi vivere Christus
est": „Leven beteekent voor mij Christus."
Daardoor heeft hij dien Christus overal en
altijd voor de menschen, wie dan ook, beleden
en het is vooral daardoor, dat wij vertrouwen,
dat hij in dien Christus een voorspreker en
pleitbezorger heeft gevonden bij den Vader.
Op dit diep geheide geloof aan Christus en
Zijn leer trok hij het gebouw zijner dagen van
jongsaf aan op en in dit stevig gefundeerd zijn
lag de kracht, waardoor dit lichamelijk zoc
zwak bestaan machtige dingen tot stand kon
brengen.
Uit dit geloof bloeide zijn gehoorzaamheid
en door deze gehoorzaamheid beleed hij Chris
tus te allen tijde, in alle omstandigheden, be
seffend, „dat niet zij die als maar roepen „Heer.
Heer," het Rijk van den Vader binnengaan,
maar wel zij, die den Goddelijken Wil vol
brengen."
Hij gehoorzaamde met opoffering van eigen
meening en inzicht, niet omdat hij de verant
woording vluchtte van eigen daden, maar vit
het volledig besef, op zijn geestelijke overheid
te moeten toepassen dat andere woord van
Christus: „Wie U hoort hoort Mij, wie U ver
smaadt, versmaadt Mij."
En als ik één factor mag noemen, die zijn
werk heeft gezegend voor U, Zusters Francis
canessen, en voor allen, die geloften van ge
hoorzaamheid hebben afgelegd, dan mag ik die
wel bewoorden met den psalmist: Vir otoediens
loquetur victorias: hij had zoo'n groot gezag,
omdat hij zelf zoo gehoorzaam -was.
In deze strakke, onverbiddelijke gehoorzaam
heid, voortkomend uit zijn diep geworteld ge
loof, ligt misschien ook wel de verklaring van
het typische feit, dat hy, confessarius van t&l-
looze vrouwelijke religieuzen, dat heilig ambt
ook vervulde jegens vele priesters en zelfs je
gens hem, die als onwrikbare loods op het kom
pas van in fide nihil hesitans Haarlems Kerk
bestuurde.
Hij beleed Christus voor de menschen ook
door zijn milddadigheid. Hij gaf, omdat hij goed
móest zijn, omdat hij móest helpen, omdat hii
overtuigd was, dat Christus Zelf hem ook ge
nade op genade gaf.
Ofschoon honderden er misbruik van maken,
munt Christus toch ook dagelijks uit de schat
kamers van Zijn Goddelijk Hart nieuwe schat
ten aan. Ook daarin wilde hij Christus navol
gen en bleef hij helpen al degenen, die bij
hem aanklopten; ook al werd er bij hem mis
bruik van gemaakt, ook al waren zij niet dank
baar, hij liet het geven niet na en als men
hem waarschuwde, dan kon er iets in hem tin
telen van Gezelle's: „ik laat mij liever voor
duizend francs bedriegen, dan een armen tob
ber een francske te weigeren."
Zelf daarentegen was hij kinderlijk en soms
verlegen-makend dankbaar daarmede onbewust
het woord van den dichter vertolkend dat dank
baarheid het beste bloeit op vroom bebouwden
grond.
Thans staan we hier rondom zün lijkbaar.
Hij is gestorven hij is heengegaan.
Gij allen, die zijn zorg hebt genoten, die op
zijn vriendentrouw hebt gebouwd, die van zijn
hulp hebt geprofiteerd en door zijn raad zijt
verlicht, ik zal U niet spreken over wat hij ge
weest is voor zijn familie, maar tracht met uw
verlies het onze slechts te peilen.
Waar licht is, valt ook schaduw. En hoe ster
ker het licht, te sterker ook de schaduw.
Deze man, deze priester had fouten. Hij be
loofde wel eens wat hij vergat na te komen. Hij
was een gevoelige natuur, men deed hem gauw
pijn, wat nog heel iets anders is, dan dat hij
zich gauw gekwetst voelde.
Maar och, het heeft geen zin dit alles op te
sommen, waar Christus zelf getuigt: „de recht
vaardige valt zeven maal per dag" en waar
eigen ervaring wel onderstreept, dat wij allen
in veel misdoen. In het bewustzijn van zijn
eigen tekortkomingen had hij misschien daar
om het schietgebied zoo lief: O, Jezus, door
Uw bloed en Heilige wonden, vergeef mij alle
bekende en onbekende zonden."
Met droefheid staan wij bij zijn lijkbaar. Met
droefheid, maar ook met een milden glans van
vreugde, omdat de zegen Gods ons in dezen
priester werd geschonken.
En daarom laat ons voor hem bidden:
Heer Jezus Christus wij vragen, dat deze,
Uwe dienaar, die U beleden heeft voor de men
schen, ook door U moge worden beleden voor
Uw Vader in den Hemel en Wil om zyn zorg
voor armen en geringen, zijn zonden en fouten
vergelden met de barmhartigheid Uwer vergif
fenis en laat hem ingaan tot Uw licht en
Uw rijk.
De absoute op het kerkhof van Alverna werd
verricht door deken A. J. C. Melchers.
Een bijzonderheid was, dat het personeel van
het Klooster Alverna de kist naar ouden trant
van de kapel naar de groeve droeg.
ACCOUNTANT - BELASTINGCONSULENT
Donderdagmiddag reed de 57-jarige A. C..
wonende aan den Stationsweg, over den Looster-
weg, toen hij plotseling van de fiets viel. De
gewaarschuwde arts onstateerde hartverlam
ming.
Dezer dagen werden hier 16 jongens door de
politie aangehouden wegens ergerlijke balda
digheid in verschillende gedeelten van de ge
meente.
Een verloofd paar werd door de politie na 10
uur op den openbaren weg aangetroffen. Zij
kregen huisvesting op het politiebureau
Een zes-jarige jongen kwam in botsing met
een vrachtauto en werd tamelijk ernstig aan
zijn achterhoofd gewond. Dr. Ten Hoope en
E.H.B.O. verleenden eerste hulp, waarna hij met
een auto naar zijn ouderlijke woning werd ver
voerd.
De politie verbaliseerde twee personen, die
niet in het bezit waren van een geldig identi
teitsbewijs.
Zaterdagavond, aanvangende kwart voor
zeven, geeft de tooneelgroep „Het Masker",
directeur Ko Arnoldi, een opvoering van 't blij
spel „Ja of neevan Kenneth Horne,
waarmee dit gezelschap overal evenveel succes
heeft als bij de eerste opvoering te Haarlem. De
voorstelling zalte negen uur geëindigd zijn.
vids; 3. Girl in the upstairs' flat, Joe Loss; 4
The way you look tonight, B, Crosby en D. Lee.
5. Yes sir, Zarah Leander; 6, Waltz of the flo
wers v. Tschaikowsky, Leopold Stokowsky; 7
Lakme v. Delibes, A. Galli Curci; 8. Morgen-
stimmung v. Grieg, Operaork. Parijs; 9. Die
Zauberflöte v. Mozart, sopr., bariton, ork.; 10
Herbstweisen, Ork. v. d. Berl. Opera; 11. The
Continental, L. P. Acc. Band; 12. Annem&ne,
Bob Scholte; 13. Rose dreams, G. Elliott; 14.
Carolina, Nat Gonella; 15. Stardust, Mills Bro
thers; 16. Swinging the fiddles, Ramblers; 17.
Das alte Spinnrad, Meistersextet; 18. Away in
Hawaii, Roy Fox.
Na in het Museum Amstelkring te Amsterdam
geëxposeerd te zijn geweest, worden de Russische
ikonen uit de verzameling van den heer L. J. M
Bouvy te Overveen thans in üe R. K. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek aan de Nieuwe Gracht
te Haarlem tentoongesteld. Ruim drieduizend
personen hebben voor deze expositie het Mu
seum Amstelkring bezocht. En de verwachtin
gen voor het bezoek in Haarlem zijn dan ook
begrijpelijkerwijze hoog gespannen.
Indertijd hebben wij aan de verzameling van
den heer Bouvy reeds een artikel gewijd en tei
gelegenheid van de tentoonstelling in Amster
dam heeft onze kunstmedewerker Jan Engel
man een beschouwing aan deze verzameling
gewijd. Wij kunr.en hier dus volstaan met een
krachtige opwekking om deze interessante en
bijzondere expositie te gaan bezichtigen.
De heer C. W. H. Baard, conservator van den
Amstelkring, heeft de tentoonstelling in de
Leeszaal van de Bibliotheek op overzichtelijke
en artistieke wijze ingericht. Men krijgt een in
druk van deze schoone Russische kunst, die
hoofdzakelijk door monniken werd beoefend en
die aan het volk, dat voor het grootste gedeelte
uit analphabeten bestond, een begrijpelijke voor
stelling gaf van verschillende punten der ge
loofsleer. Bij de zestig ikonen zijn er, die met
zilver en halve edelsteenen zijn versierd en an
dere, die door schitterende kleuren en prach
tige compositie uitmunten.
De tentoonstelling is op werkdagen van 105
uur gedurende een maand geopend.
Het programma van het gramofoonplaten-
concert der Haarlemsche Radio-Centrale, op
Zaterdag 12 October, 78 uur, luidt: 1. Hot
Dog, Sydney Torch; 2. De Olieman, Louis Da-
Hedenmorgen werd onder groote belangstel
ling op het R.K. kerkhof St. Barbara het stoffe
lijk overschot ter aarde besteld van den twin-
tigjparige H. B. Butzel, het achtentwitigste
slachtoffer van het bombardement op Haar
lem, in den nacht van 2 op 3 October.
Door kapelaan Eeker van de Spaarneparo-
chie werd in de kapel de absoute verricht, daar
na trok de stoet naar het graf, waar de laat
ste liturgische plechtigheden plaats vonden.
De aanwezigen stortten een gebed voor de
zielerust van den overledene.
De burgemeester was ditmaal vertegenwoor
digd door den heer J. G. Luitingh, ambtenaar
van den Burgelijken Stand; ook de patroon van
het slachtoffer, cfc heer J. Broerse was op de
begraafplaats aanwezig. Een broer dankte voor
de belangstelling, waarna namens de buurtbewo
ners van den Zijlweg, waar de heer Butzel lan
gen tijd heeft gewoond, de heer P. H. Martin
eenige gevoelvolle woorden sprak.
Haarlem (Foto Stevens),
De Haarlemmer heeft in dezen bonnen-
tijd geleerd wat wachten beteekent. Menig
maal doorstond zijn geduld de vuurproef,
die in de dagen der „idifikaasie" het hoog
tepunt bereikte. Zoo rustig als deze stede
ling is, zoo kriebelig werd hij in de uren,
dat hij in 'n eindeloozen staart de schoon
ste van alle deugden moest beoefenen.
En nu gaat diezelfde Haarlemmer weer in
de rij staan, niet om zijn geduld te trainen,
maar om een extra-bon te halen voor een
gloednieuwe winterjas of wintermantel.
Dat is zooiets als een attractie, die we in den
St. Nicolaastijd beleven. Je geeft iets weg en
zonder dat je er om hoeft te vragen krijg je iets
terug.
Vanochtend kwamen de eerste verrassingen
binnen in het groote Haarlemsche winterjassen-
paleis, de Vleeschhal, waar honderden zich
reeds om half 10 a la queue hadden opgesteld
met koffertjes in de hand. Het leek er wel wat
op, of de Vleeschhal aan een bezichtiging van
een reisgezelschap werd prijs gegeven.
Toch waren het alleen maar rasechte Haar
lemmers, die met rieten koffertjes of een groot
pak onder den arm de Vleeschhal binnenstap
ten in de stille hoop, dat hun niet-nieuwe win
terjas of wintermantel in aanmerking kwam
voor een bon, waarmede zij op hun beurt
een spiksplinternieuwe jas konden koopen.
Als de honderden voeten weer eens schuife
len, gaat er weer een groepje van tien men
schen de steenen wenteltrap op, waar zij na
dertig treden de bovenverdieping bereiken. Hier
worden de koffertjes op groote tafels uitgepakt
en de inhoud door deskundige oogen getoetst
aan kwaliteit en bruikbaarheid.
De meeste jassen en mantels verkeeren in
goeden staat en het is hun aan te zien, dat zij
eerst nog onder de ijverige handen van de
huismoeder zijn geweest, voordat ze naar het
jassenpaleis gingen. De uitdrukkingen als: „Hij
is heelemaal gestoomd en nieuwe knoopen zit
ten er ook aan," hooren de ambtenaren her
haaldelijk, terwijl ze met zorg de extra-bonnen
uitreiken. Ook zijn er bezoekers, die het er
maar op wagen. „Zoo nauw zullen ze wel niet
kijken".
Maar die vallen spoedig door de mand en het
geeft niets of men bidt of smeekt. Als niet aan
de gestelde eischen wordt voldaan, gaat de on
deugdelijke winterkleeding retour in het kof
fertje of het groote pakpapier.
De ingeleverde kleedingstukken, die het liefst
van een kleerenhanger moeten zijn voorzien,
vinden ieder naar hun soort een plaatsje aan
het groote rek.
De keuring en afgifte van de bonnen ge
schiedt vlot, zoodat van lang wachten geen
sprake is.
Den geheelen dag door bezochten de
Haarlemmers het winter jassenpaleis, waar
zij geregeld met koffertjes vol mantels en
jassen naar boven gaan en na enkele mi
nuten weer de trap afkomen zonder jassen,
maar met den begeerden bon, waarmede zij
zich weer in een nieuw winterkleed kunnen
steken.
Geboren: 10 October; H. M. Verzijlbergh-Mai-
tens, d.; C. A. E. Sensv. Warmerdam, z.; C.
E. Ackermann— v Wijk, d; 9 Oct. C. J. Vlaar-
kamp—Smit, d.; 11 Oct. M. L. Oudendijk—
Amor, d; 10 Oct. R. M. P. GerritsenLitjens.
z.; C ,S. StevenhaagenKiekens, z.; H. E. Ger
ritsen— Logmans, d.
Overleden: 10 Oct.: A. Vringde Bruijn, 69 j.
Fabriciusstraat.
In totaal zijn in Tuindorp-Oostzan zeven
bommen neergekomen. Een ervan kwam terecht
tusschen het huizenblok van de Algemeene Wo-
ningbouwvereeniging en den Meteorenweg en
den Zonneweg. Hier alleen zijn reeds 20 huizen
aan de achterzijde totaal vernield. Ook in de
Maanstraat zijn ongeveer 20 huizen alsmede
een gasleiding zwaar beschadigd. Bommen zijn
voorts nog gevallen op den Meterorenweg, de Ri-
gelstraat en in het Orionplantsoen. Hier vielen
gelukkig echter geen slachtoffers.
Uiteraard heerscht in Tuindorp Oostzaan,
waar alle slachtoffers woonden, diepe versla
genheid en rouw. De verontwaardiging tegen de
Engelschen is zeer groot. Vele gezinnen verlo
ren alles wat zij hadden.
In de omgeving van den Adelaarweg zijn
drie bommen neergekomen, waarvan er een
terecht kwam op de perceelen Adelaarsweg 78
en 79. gelegen op den hoek van den Riet-
zangerweg, in de directe nabijheid van het
politiebureau. Drie agenten spoedden zich on
middellijk na den inslag te hulp en Vonden een
hopeiooze ruïne. De beide panden waren vol
komen verwoest. Uit het puin stegen kreten
om hulp op en de politiemannen slaagden er
in mevrouw Bergsma met drie van haar zes
kinderen, die in dit pand hadden gewoond, te
bevrijden. Zij hadden gelukkig vrijwel geen
letsel bekomen. Met mannenmacht werd het
opruimingswerk voortgezet en inderdaad ge
lukte het een brigade van den stut- en sloop-
dienst na korten tijd nog een vierde kind van
de familie Bergsma levend te redden. De oud
ste twee jongens van 19 en 24 jaar heeft men
vanmorgen weten te bergen.. Zij waren toen
reeds overleden. De heer Bergsma was korten
tijd voor de ramp naar zijn werk gegaan. De
familie Van der Ham, die de tweede verdie
ping bewoonde, was toevallig vannacht niet
thuis. De bewoners van de benedenverdieping,
de familie Voges, zijn er wonder boven won
der zonder letsel afgekomen.
De tweede bom viel in de tuinen tusschen
de woningen van de Sijsjesstraat, het Zwanen-
plein en de Putterstraat. De achtergevels van
deze huizen zijn vrijwel geheel en al vternield.
Drie personen liepen snijwonden op; zij zijn
naar een ziekenhuis vervoerd. De derde bom
viel op den Buiksloterweg, nabij de R.K. kerk.
Hier is slechts materieele schade aangericht.
Hoe geweldig groot de schade, aangericht
door deze lukraak geworpen bommen, wel is,
blijkt uit het feit, dat zeker 200 arbeiderswo
ningen min of meer ernstig beschadigd zijn.
De bom, die in de Piet Gijzenbrugstraat in
Amsterdam-West is ingeslagen doch niet is
ontploft wordt thans uitgegraven en zal nader
onderzocht worden. De voorzorgsmaatregelen,
bestaande uit 't evacueeren van alle bewoners
binnen een straal van vijftig meter, hebben een
vlot verloop gehad. Vooral het optreden van het
Korps Vrouwelijke Vrijwilligers, dat de verzor
ging van de geëvacueerden op zich had ge
nomen, verdient allen lof.
Zooals wij reeds meldden, is mevrouw Koning
door deze bom getroffen en op slag gedocd.
Haar zuster, die bij haar woonde, was licht
gewond. Twee kinderen en een twintigjarige
.iongen, die eveneens in het huis woonden, heb
ben geen letsel bekomen. De beide echtgenoo-
ten van deze vrouwen maken deel uit van den
Cpbouwdienst. De namen van de slachtoffers in
de Stölwijkstraat zijn inmiddels ook bekend ge
worden. 't Zijn de heer Peerdeman. die op slag
is gedood, en zijn vrouw, die zeer ernstig is ge
wond. Van de ov.erige bewoners van het huis.
zijn er acht licht gewond, terwijl enkele wor
den vernist,
den vermist.
Men neemt echter aan, dat ze nog in leven
zijt',
Op zeer gelukkige wijze zijn de schipper en zijn
gezin, die woonden op de zandschuit, welke aan
de Sloterkade lag, aan den dood ontsnapt. Zij
hadden het schip verlaten; de bom trof het,
waardoor het kapseisde en zonk.
De aanblik van de verwoestingen in de per
ceelen Legmeerstraat 67 en 69 tart iedere be
schrijving. De bom is vlak achter deze percee
len in den tuin terecht gekomen, waardoor de
achterzijden der huizen als het ware zijn open
gereten. Dat hier geen slachtoffers te betreu
ren zijn, is wel zeer merkwaardig. BeicTe per
ceelen waren onder en boven bewoond en ver
schillende bewoners, onder wie acht kinderen,
moesten uit de puinhoopen worden bevrijd. Be
halve lichte verwondingen hadden zij geen let
sel. Ook in den tuin van het perceel Aonstel-
veenscheweg 81 is, naar thans gebleken is, een
bom terecht gekomen. De materieele schade is
aanzienlijk, doch ook hier zijn geen slachtoffers.
De brand in de bootenopslagplaats aan de Koe-
nenkade heeft verschillende bootenhuizen ver
woest. Hierin waren jachten en kano's opgesla
gen. De brandweer heeft deze door het bij uitstek
brandbare materiaal fel uitslaande vuurzee met
elf stralen van een motorspuit van den gemeen
telijken dienst en 4 van den luchtbeschermings
dienst bestreden. Tegen 5 uur had men den
brand onder de knie en tegen 6 uur was op een
spuit na al het materiaal weer ingerukt. Be
halve de genoemde loodsen zijn ook eenige
kleine huisjes een prooi der vlammen geworden.
Bijna was een gedeelte van de aan de overzijde
van het water gelegen gebouwen ook in brand
geraakt, doordat bootjes, welke aan den steiger
waren vastgebonden, losbrandden en op drift
raakten. Met enkele emmers water hebben de
brandweermannen dit gevaar echter kunnen be
zweren. De brand heeft gewoed achter het R.K.
Internaat, dat aan den Amstelveenscheweg is
gelegen.
Het werk van de verschillende onderdeelen
van den luchtbeschermingsdienst, de brandweer,
het K.V.V. en den Opbouwdienst, dat in den
afgeloopen nacht wel buitengewoon zwaar was,
dwingt aller bewondering af. Nogmaals hebben
de Amsterdamsche luchtbeschermingsdienst en
allen, die daaraan verbonden zijn, overtuigend
bewezen, dat zij volkomen voor hun taak bere
kend zijn. Nergens heeft de verzorging van de
gewonden en de getroffenen ook maar een oogen
blik gestagneerd. Alle diensten waren in be
wonderenswaardig korten tijd ter plaatse en de
paraatheid der manschappen, die steeds precies
wisten wat hun taak was, verdient allen lof.
tn de
de r
Neringf
hg van
6''Tand r
eden is
*r te bet
fhmerke;
r1, den
ischieder
'verdere.
r"ng
"s "ord.
Fa lang
Ftie var
fining,
«ksinstit
de com:
Len bet,
F een b-..
rjs van c
prüfstno#
f.n uitga
fveringsi
-torïoopig
?t>ouwd
ffhs slee.
^erder
Nchaffh
r et» tot;
urloon k
gjsehoudl
Na aftrc-
Gebouw St. Bavo: R. K. Bevolkingsbureau, 7.3öfh de fc
uur, Kinderkoor, 6 uur, Haarlems Gemengd Koot
7.30 uur, R. K. Schaakclub 7.30 uur.
Stadsschouwburg: 2.15 uur: „De getrouwd0
Vrouw", door het Nederlandsch Tooneel voor dö 1
Ned. Ver. van Huisvrouwen.
Frans Halsmuseum: Expositie van nieutf®
werken van Kees Verwey, 104 uur.
Huis van Looy, Kleine Houtweg 108: BezicB'
tiging van schilderijen en teekeningen van 1®
tot 12 uur. i
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a: g®'
opend van 10 tot 9 uur.
Verkrijgbaar vanaf i
N.V. A. WULFINO CO'S CH£M. PROO. - ƒ.8 GRAVENHAQE
Rembrandt: „Trenck dé Pandoer", eiken leef'
tijd, 2.30, 4.45 en 7 uur.
Cinema Palace: „Jij bent mijn leven", bove"
14 jaar, 2, 4.45 en 7 uur.
Luxor: „Es war eine Rauschende Ballnacht'1
volw., 2.30 en 69 uur doorloopend.
Frans Hals: „Wittebroodsweken", boven
jaar, 2.30, 4.30 en 7 uur.
Spaarne: „De Klauw", Woensdag 2.30, Zatef'
dag 2.30, Zondag 2 en 4 uur, iederen avond 7 uur'
Getouw St. Bavo: Gewone zittingen, 4 en
uur, Geel Wit, 6.30 uur, Ziekenfonds, 4 uufj
Receptie Woningbouwvereniging St. Bavo,
uur.
Ned. Herv. Kerk, Bakenessergracht: Kerfc'
concert, 2.30 uur.
Frans Halsmuseum: Expositie van nieu#e
werken van Kees Verwey, 104 uur.
Huis van Looy, Kleine Houtweg 108: Beziel1'
tiging van schilderijen en teekeningen van 1
tot 12 uur.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a: ge'
opend van 10 tot 9 uur.
Rembrandt: „Trenck de Pandoer", elke11
leeftijd, 2.30, 4.45 en 7 uur.
Cinema Palace; „Jij bent mijn leven", bov®1'
14 jaar, 2, 4.45 en 7 uur.
Luxor: „Es war eine Rauschende Ballnacht''
volw., 2.30 en 69 uur doorloopend.
Frans Hals: „Wittebroodsweken", boven
jaar, 2.30, 4.30 en 7 uur.
Spaarne: „De Kauw", Woensdag 2.30, Z»'
terdag 2.30 Zondag 2 en 4 uur, lederen avotfd
7 uur.
De Zondag- en avonddiensten der apothek®1'
zullen tot en met Vrijdagavond worden waar'
genomen door de volgende apotheken: Fa. C'l
G. Loomeyer en Zn.. Barteljorisstraat 11, t#L
10175; Park-apotheek, Kleverparkweg 13, t®';
11793; Teylerapotheek, Teylerplein 79, tel. 17946'
C, Schotsman, Binnenweg 206, Heemstede, te1,
28320.
ELI
Wed
Fr;
Pc
in de
jaar.
DAN
Men voelt zich vrijer en gezonder.
Flaoon f 1.06. Dubbele flacon 11.TS
bij apothekers en vakdrogisten.
A. NATTERMANN CIE. KöLN-BRAUNSFEh"
STOCKHOLM, 11 Oct. (D. N. B.) De on1'
roep te Londen deelde Donderdagavond med^
dat in den loop van den dag buitengewoon he'
vige gevechten waren gevoerd boven de Enge1'
sehe Zuidkust en het Theemsdal en dat Duif'
sche formaties verscheidene malen hevige e
langdurige aanvallen op verschillende plaatse'
van Zuid-Engeland gedaan hebben. Nog vo°
het invallen van de duisternis begonnen toe11
zooals de omroep het uitdrukte, zooals gewoot1'
lijk de nachtelijke aanvallen der Duitsche vlie'
gers op Groot-Londen. In golven hebben
den geheelen nacht hun aanvallen op Lond®'1
gedaan. De schade moet zeer omvangrijk zi^
want de omroep zeide, dat volgens de op' d11
tijdstip ontvangen berichten 50 Londensche dlSJ
stricten ggbombardeerd werden. De omroep^
voegde ieraan toe, dat dit niet beteekende, dat
die districten volkomen verwoest waren. Uit
opmerking maakt men op, dat de aanvall®
een bijzonder groote uitwerking hebben geha
In den loop van den nacht zijn verder
gens de Engelsche mededeelingen aanvallen
di
Oftl
8raf,
Hof
daan op talrijke plaatsen in het Zuid-Wes
en het Zuidoosten van Engeland alsmede
,te«.
nieuwe industriegebieden in het Noordoosten-
elijl
C.
H