Luchtgevechten boven Engeland De verhouding Rusland tot „In den geest der hartelijke betrekkingen met de as" De Britsche aanvallen op Berlijn Een vuurgloed hangt boven Londen Militaire missie der V.S. naar Londen, De Amerikaansche bases in Zuid-Amerika Perspolemieken tegen Hongarije gestaakt De Asama-vulkaan in Japan in werking Pétain op inspectie in het onbezette gebied VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS 31 Britsche vliegtuigen neergeschoten Churchill bij den Koning De grenzen van Indo-China I HEERKENS THIJSSEN alCo. I Megerle over de Duitsche eenheden in Roemenië Het Virchow-ziekenhuis en een woonwijk getroffen DE EVACUATIE DER AMERIKANEN HET GEDENKTEEKEN VOOR PIUS XI IN ST. PIETER WOENSDAG 16 OCTOBER 1940 - OCHTENDBLAD BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal t 3.25. Bij onze Agenten 27y2 ct. per week. per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22652 De luchtbescherming in Engeland »Das Reich" over de betrekkingen tusschen Berlijn en Moskou Engelands oorlogsdoeleinden De discipline in het Roode Leger Verordening van maarschalk Timosjenko Verzekering van geldtransporten Brand in oliebronnen snel gebluscht NIEUWE GOUVERNEUR VAN DEN SOEDAN Verdere samenwerking van de V. S. met Canada De Russische tegenspraak De werkverschaffing in Frankrijk Staatsgevaarlijk optreden in Frankrijk De Vereenigde Staten, Japan en Nederlandsch Indië Japansche oorlogsbodem te water gelaten Bulgaarsche minister van Land bouw in Rome Lucifer Geen der ingezonden ontwerpen aanvaard Geen Duitsche troepen in Noord-Afrika Italiaansch dementi ADMIRAAL VON THROTHA BEGRA VEN NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor prijzen der .Omroepers" zie de rubriek BERLIJN, 15 Oct. (D.N.B.). Bij de aanvallen, Dinsdagochtend door Duitsche bommenwerpers op Londen ondernomen, slaagden de begeleidende jagerformaties er in, Britsche jagers tot den strijd te dwingen, hoewel die een gevecht trachtten te ont wijken. Er ontwikkelden zich verscheidene luchtgevechten, waarbij 31 vijandelijke vlieg tuigen zijn neergeschoten. Vijf Duitsche vliegtuigen worden vermist. Naar aan het D.N.B. wordt gemeld, hebben iü den nacht van Maandag aan de aanvallen °P Londen weer eenige honderden vliegtuigen deelgenomen. Er werden groote hoeveelheden bommen van alle kalibers, ook het zwaarste, neergeworpen. Het gunstige weer maakte het Voor alle toestellen mogelijk nauwkeurig te échten, zoodat de grootste uitwerking kon wor den verkregen. De vliegtuigbemanningen ma ken eensgezind melding van het overweldigen de, gruwelijke schouwspel, dat de zwaar getrof fen stad in den nacht bood. Steeds weer scho ten reusachtige steekvlammen omhoog, terwijl op eenige plaatsen omvangrijke branden om £ich heen grepen en over de geheele stad ver deeld kleine branden als fakkels brandden. De Vuurgloed boven de spookachtig verlichte stad ivas reeds van het Kanaal af te zien en wees den nieuwen golven van aanvallende Duitsche gevechtsvliegtuigen den weg naar hun doel. Gedurende de laatste uren van den nacht waS boven de stad een dikke laag rook en nevel opgetrokken, die bloedrood was gekleurd door het schijnsel der branden, een vreeselijk beeld van ondergang. Duitsche verkenners hebben geconstateerd, dat de reusachtige steekvlammen, die in den nacht werden waargenomen, veroorzaakt zijn door het ontploffen van verscheidene gashou ders der Kensington-gasfabriekén, die door Duitsche vliegtuigen waren gebombardeerd. Een Duitsch verkenningstoestel heeft Dinsdag ochtend aan de Zuidkust van het Britsche eiland een door torpedoboot jagers beveiligd convooi aangetroffen. In verschillende aanval len dreef het het convooi uiteen. Volgens een D.N.B.-bericht uit Stockholm be klaagde de Manshester Guardian er zich bit ter over, dat het gebrek aan initiatief bij de Engelsche instanties, die voor de luchtbescher ming verantwoordelijk zijn, koren op den molen der communistische agitatie in Engeland is. Bij de ondergrondsche stations te Londen, waar menschen beveiliging zochten, is een communis tisch vlugschrift verspreid, waarin verlangd wordt, dat de stations niet ontruimd worden, zoolang er geen bomvrije kelders gebouwd zijn. In dit vlugschrift werd woordelijk gezegd: „Met uw arbeid en uw geld zijn de onder grondsche spoorbanen aangelegd. De spoorweg- millionnairs trekken 40 millioen pond winst per jaar. Vormt stationscomité's, die met andere samenwerken. Vereenigt u in den strijd voor een volksregeering, die bomvrije kelders zal bouwen." Hetzelfde blad laat doorschemeren, dat in het Oosten van Londen het anti-semitisme toe neemt en wel ten gevolge van het gebrek aan beschermingsmaatregelen. In een hoofdartikel „De verhouding tot Rus land" maakt het bekende Duitsche weekblad ..Das Reich" een vergelijking tusschen het stre ven van Londen naar een vertroebeling van de Uuitsch-Russische betrekkingen en de tastbare eh positieve resultaten, waarop men kan terug gen. na een ruim een-jarige economische sa menwerking tusschen het Rijk en de Sovjet- linie. De betrekkingen tusschen Duitschland en Rusland, zoo schrijft het blad o.m., ontwikkelen Zich langs den veiligen en beproefden weg van liet gemeenschappelijke pact van vriendschap. Set gaat hier niet om verklaringen op papier °f mooie praatjes, doch om iets dat zeer solide Ss, namelijk een uitgebreide en voor beide par tijen uiterst belangrijke economische samen werking, welke elke vroeger bereikte intensi- f-eit verre overtreft. Voegt men hier nog bij Se uitbreiding der wederzij dsche verkeersver bindingen en het transitoverkeer door Siberië, "Sat in voorbereiding is, dan ontstaat het beeld van een voor beide partners zeer vruchtbare economische ontwikkeling, welke in ieder geval met in overeenstemming is met de door Enge land gedroomde wenschen. Binnenkort zullen te Moskou nieuwe bespre kingen worden gehouden, waarin de geprojec teerde halfjaarlijksche balans zal worden op gemaakt en naar wegen zal worden gezocht °öi het bij Rusland gekomen gebied der Oost- Zeestaten en Bessarabië in het gemeenschap pelijke economische systeem in te schakelen. In het artikel wordt dan verder gezegd, dat Se openbare meening van Engeland en Ame rika steeds weer er over spreekt, dat men boven een verbetering der economische betrek kingen moet pogen met de Russen tot poli tieke zaken te komen. In tegenstelling hier- biede, zoo meent het blad, is de Sovjet-Unie Evenals andere landen, door de uitvoerverboden Ser Vereenigde Staten getroffen. Of de Ver enigde Staten, zelfs indien zij dit wilden, Rus land in een aanzienlijken omvang machines kunnen leveren, is op zijn minst genomen twij felachtig, daar zij met de eigen bewapening eU de leveringen aan Engeland de handen meer öan vol hebben. In de plaats hiervan hebben ingeland en de Vereenigde Staten het goud van de vroegere Oostzee-staten vastgehouden eU weigeren zij daarenboven de door Rusland m het oosten geschapen nieuwe ordening te 6rkennen. Dat tusschen de As-mogendheden en de Sovjet-Unie ideologische verschillen bestaan, is van geen enkele zijde ooit betwist. De ideolo gische tegenstellingen met de plutocraten zijn echter, zoo meent het blad, aanzienlijk grooter ah hebben er niet in de laatste plaats toe bij gedragen Rusland en Duitschland op een ge meenschappelijke politieke lijn te brengen. Rusland heeft uit de door Engeland gegaran- Seerde staten een aanzienlijke gebiedsuitbrei- Sihg verkregen en aan zijn Westgrens herzie ningen tot stand gebracht, welke het Engelsch- f^ansche alliantie-systeem tot nu toe belet had. Het is bovendien moeilijk in te zien, welk v°ordeel Moskou uit een vijandschap met de mogendheden van het Ber!ijnsche pact van bfie zou kunnen behalen, want het Duitsche 6,1 Japansche volk zijn evenmin weg te den ken van de Russische grenzen als dat met Rus- 'ahd zelf het geval is. Het blad besluit met de woorden: „De drie buurlanden zullen zich steeds en in alle om- stanctigheden met elkaar moeten verstaan, baar zij op elkaar aangewezen zijn. Wat zij ''bf nu toe verworven nebben of in de toe- k *°mst verwerven zullen. Kunnen zü slechts he iligen door een goede nabuurschap, die aan *eh ieder dfetgene toewijst, 'waarop hij krach- |€hs zijn beteekenis en prestaties aanspraak ah maken." LONDEN, 15 Oct. (D.N.B.) De Koning van Engeland heeft vandaag in Buckingham Palace Churchill in audiëntie ontvangen. Voorts ont ving hij de ministers van Luchtvaart en Marine, Sinclair en Alexander. In het Lagerhuis verklaarde" Churchill in ant woord op een vraag: „Het oogenblik is nog niet gekomen, waarop een officieele verklaring over de oorlogsdoeleinden afgelegd kan worden, die verder gaat dan de reeds gegeven, zorgvuldig overwogen algemeene verklaringen." Op een nieuwe vraag antwoordde Churchill: „Ik geloof, dat wij ons in groot, gevaar bege ven, indien wij over dit punt verkaringen af leggen, die niet zeer algemeen van karakter zijn." LISSABON, 15 Oct. (D.N.B.) Maandag zijn te Lissabon drie hooge officieren van het Amerikaansche leger aangekomen, die als leden van een buitengewone militaire missie der Amerikaansche regeering naar Londen doorreizen. MOSKOU, 15 Oct. (D.N.B.). Volgens de Krasnaja Swjesda heeft de Sovjet-commissaris van Oorlog, maarschalk Timosjenko, een nieu we verordening op de discipline voor het roode leger uitgevaardigd. In een commentaar op deze nieuwe verordening op de discipline wijst het militaire orgaan er op, dat de Sovjet-Unie om ringd wordt door een kapitalistische wereld en dat de gespannen internationale toestand ver plicht tot voortdurende paraatheid. In dezen toestand moet de grootste zorg besteed worden aan de versterking der militaire discipline. Dien overeenkomstig is ook de nieuwe verordening op de discipline van het Roode Leger geheel gericht op de instelling van een „ware Sovjet- discipline". Artikel 1 houdt in, dat de „militaire Sovjet discipline" bestaat in de kennis en de nauw keurige inachtneming van de binnen het Roode Leger ingevoerde discipline. Naar uit de nieuwe verordening verder blijkt, verplicht de „militaire Sovjet-discipline" tot nauwkeurige inachtne ming van den eed aan de vlag, van de militaire bepalingen en van alle bevelen der superieuren, voorts tot consciëntieuze uitvoering van dej diensttaken, streng bewaren van militaire en staatsgeheimen en zorgzaam omgaan met mili tair en staatseigendom. In geval van insubordi natie, openlijk verzet of kwaadwillige overtre ding der discipline en orde heeft de militaire superieur het recht alle dwangmaatregelen, in clusief het gebruik van wapenen, te nemen. Niet-uitvoering van een bevel wordt een mis daad genoemd en leidt tot verschijnen voor den krijgsraad. Commandanten, die in geval van insubordina tie en van vergrijpen tegen de discipline en orde niet de noodige besluitvaardigheid toonen en niet alle maatregelen nemen tot uitvoering van de bevelen, zullen eveneens voor den krijgsraad worden gedaagd. SJANGHAI, 15 Oct. (D.N.B.). Volgens een bericht uit Hanoi zouden de Japanners voor bereidselen treffen, om van de Oostgrens van Indo-China weg te trekken in de richting van Haiphong. De aandacht der Indo-Chineesche regeering concentreert zich thans op de beveili ging der Westelijke provinciën, waarop Thailand (Siam) aanspraak maakt. De gouverneur. De- coux, is voornemens morgen naar de protecto raten Kambodja en Annam te vertrekken om daar met de plaatselijke autoriteiten te onder handelen en eventueel de grensverdediging te inspecteeren. miiiiiiitiiimiiMiimiiiimiiiiimimiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiic ASSURANTIEBEZORGERS TEGEN ELK DENKBAAR RISICO f DAMRAK 60 AMSTERDAM C. Telef. 45014 45016 Hll IIIIIIHIII lil IIIII [It II1111 II IIIII11( III li MI IIIII III IIIII III IIIIII li in in IIIII RIO DE JANEIRO, 15 Oct. (D. N. B.). Op de vraag, hoe het met de Amerikaan sche persmededeelingen over het afstaan van Zuid-Amerikaansche bases aan de Ver eenigde Staten staat, heeft, de woordvoer der van het ministerie van Buitenlandsche Zaken van Brazilië den vertegenwoordiger van D. N. B. geantwoord, dat hij niet in staat was, daarover opheldering te geven. Volgens berichten uit Santiago heeft de Chileensche minister van Buitenlandsche Za ken het gerucht, als zou Chili bases aan de Vereenigde Staten willen verpachten, tegenge sproken. Uit Buenos Aires verluidt, dat de Ar- gentijnsche minister van Buitenlandsche Zaken op een overeenkomstige vraag heeft geant woord, dat hem niets bekend is van plannen, volgens welke Argentinië onderhandelt over het afstaan van steunpunten aan de V. S. BERLIJN, 15 Oct. (A.N.P.). In de Berliner Börsenzeitung schrijft Karl Megerle, dat wan neer Duitschland gevolg heeft gegeven aan het verzoek van de Roemeensche regeering tot het zenden van zekere instructie-formaties en lucht strijdkrachten voor de bescherming van de Roe meensche militaire industrie, dit van het stand punt van Duitschland zoowel als van Roemenië slechts natuurlijk is en alleen niet direct be grijpelijk is voor degenen, die hierdoor hun duis tere voornemens zien doorkruist. De moeilijke belevenissen van Roemenië in het nabije verleden hebben voor dit land liaar buiten en naar binnen een diepen schok met zich mede gébracht. Het land bevind* zich mid den in de reorganisatié van zijn betrekkingen met de naburen. Het beleeft in zijn staatkundig, sociaal en economisch leven een crisis. Het" is derhalve begrijpelijk, dat Roemenië den wensch heeft deze crisis met behulp van de Duitsche garantiemogendheid snel en zoo be veiligd mogelijk door te komen, ten einde in volkomen rust te kunnen beginnen met den wederopbouw en de totale hervorming van het nationale leven De aanwezigheid van de gevraagde Duit sche eenheden versterkt in Roemenië het gevoel van veiligheid naar binnen en naar buiten, maakt de krachten vrij voor den opbouw en geeft verhoogd vertrouwen in zichzelf en in de effectiviteit der heerschen- de harteljjke betrekkingen met de as. De behoeften van Roemenië raken op dit punt die van de asmogendheden. Ook zij heb ben er belang bjj dat Roemenië zijn binnen- landsch en buitenlandsch evenwicht spoedig en ongestoord hervindt en door de beveiligde op langen termijn levende ontwikkeling zijn capa citeiten kan uitoefenen binnen het kader van de aspolitiek en de nieuwe Europeesche orde. Uit Boekarest meldt het D.N.B.: De een- BERLIJN, 15 Oct. (D.N.B. Bij de lucht aanvallen van Engelsche vliegers op het Duit sche rijksgebied is Maandag een persoon gedood en zijn verseheidenen gewond. De bij de aanval len op Berlijn neergeschoten Engelsche vliegtui gen" zijn drie Bristol-Blenheim bommenwerpers. Een Duitsche nachtjager wordt vermist. Onder de groote ziekenhuizen van Berlijn is er nauwelijks één dat niet door de Engelsche vliegers gebombardeerd is. In den nacht van Maandag op Dinsdag is ait in de geheele we reld bekende Virchow-ziekenhuis geweest, dat voor de derde maa! tijdens de vluchten der nachtelijke „gangsters" getroffen is. Werd tot dusver op het terrein van dit ziekenhuis slechts schade aangericht door brandbommen, Maan dagnacht zijn niet minder dan vier brisantbom men midden in het complex van het ziekenhuis neergekomen. Dat er ditmaal geen doodeu te betreuren zijn, is alleen te danken aan de voor beeldige organisatie, die in de Duitsche zieken huizen heerscht. Wel werd een aantal personen licht gewond. Drie afdeelingen leden ernstige schade. Huizen moesten ontruimd worden, daar een der vier brisantbommen niet ontplofte en thans nog eenige gebouwen bedreigt. Behalve dezen aanval op zieke burgers hebben de bom men van de R. A. F. elders in het Westen van de rijkshoofdstad in een woonstraat een reeks huizen getroffen, waarbij een groot aantal per sonen érnstig gewond werd. Men vreest, dat er onder het puin ook nog dooden liggen. De aanvallen op het Virchow-ziekenhuis en een woonstraat in het Westen van de Duitsche hoofdstad worden door de Berlijnsche avond bladen in scherpe bewoordingen gelaakt. In hun gedetailleerde beschrijvingen van de verwoestin gen, die door Engelsche bommen teweeggebracht z.ijn, wijzen de bladen er met nadruk op, dat de Britsche aanvallen gedaan werden in een nacht met helderen sterrenhemel en lichte maan en dat zich in den verren omtrek van de getroffen woonstraat geen enkel militair object bevindt. De Lokalanzeiger schrijft, dat Churchill zich zeer zou vergissen, als hij hoopt het Duitsche volk „klein te krijgen" door aanvallen op woon- en ziekenhuizen. Elke overval op Duitschers. zoo betoogt het blad, is een reden te meer om den Britten tegemoet te treden met vastberadenheid! koelbloedigheid en de superioriteit van onzen strijdlust. Elke bom verstevigt deze houding. Wij vinden het verachtelijk als de Britsche vliegeis achtereenvolgens thans langzamerhand alle Ber lijnsche ziekenhuizen bombardeeren. In denzelfden geest merkt de Angriff op: Wij jammeren niet. Wij constateeren slechts de mis daden. Wij kennen de misdadigers. Ons ant woord is: vergelding tot het uiterste. suur heeft aan de Roemeensche pers voor geschreven geen verdere polemiek met Hon garije te voeren. Dientengevolge ontbreekt in de ochtendbladen van Dinsdag elke zin speling op het Roemeensch-Hongaarsche conflict. In een officieel communiqué wordt medege deeld, dat op 14 October door nog niet opge helderde oorzaak brand is uitgebroken in drie petroleumbronnen te Baicoi. Dank zij de mede werking van Duitsche bewakingsploegen kon het vuur in slechts drie kwartier worden gebluscht. De schade bedraagt 3 tot 4 millioen lei. Het werk bij de bronnen wordt normaal voortgezet. TOKIO, 15 Oct. (D.N.B.) De vulkaan Asama in Japan is gisteren om 17 uur 30 tot uitbarsting gekomen, zoo deelt het centrale me teorologische observatorium mede. Driemaal zwaar gerommel, voorafgaande aan de eruptie, waarschuwde de observatoria in Maebasji, Ka- roeizawa en Oiwake en toonde, dat de eruptie ongewoon krachtig zou zijn. Volgens berichten uit Nikko ontstond een zeer dikke aschregen, die om 19 uur begon en een kwartier duurde. Gemeld wordt, aat de aschlaag zoo dik was, aat men er een parapluie in kon steken. STOCKHOLM, 15 Oct. (D.N.B.). De gouver neur-generaal van den lEngelsch-Egyptischen Soedan, George Stewart Symes, is, naar de Londensche radio meldt, afgetreden. Tot zijn opvolger is de vroegere gouverneur van Nigeria, Bernard Henry Bourdillon, benoemd. Sir Ste wart Symes was sinds 1933 gouverneur-generaal van den Soedan. WASHINGTON, 15 Oct. (D.N.B.). De regee- ringen der Vereenigde Staten en van Canada zijn volgens een officieele mededeeling over eengekomen, het plan tot oprichting van een groote electrische centrale aan de St. Lawrence practisch te bestudeeren. De ontworpen centrale moet de levering van stroom voor de wapen fabrieken van beide landen verzekeren. BERLIJN, 15 Oct. (D.N.B.). Onder het op schrift „Moskou vernietigt Engelsche verwach tingen" levert de Nachtausgabe commentaar op de tegenspraak van Tass naar aanleiding van berichten over Russische besprekingen met Turkije, Bulgarije en Griekenland. Moskou beeft, aldus het blad, tnet deze tegenspraak cteu Engelschen politici opnieuw een oorvijg toege diend. De Britsche diplomaten moeten langza merhand begrijpen, dat hun hoop op een span ning tusschen Duitschland en Rusland onzin nig is. Alle Britsche toenaderingspogingen heo- ben zeer besliste tegenspraken uit Moskou tot gevolg gehad. Churchill's verwachtingen t>ij dit spel hebben even weinig kans als de Engelschen voor het uitbreken van den oorlog, ten tijde van Chamberlain, hadden. De Lokal-Anzeiger schrijft: „De bestaande verdragen tusschen Duitschland en Rusland, zouden, wanneer ze nog niet tot stand gekomen waren, ook thans en in de toekomst in den zelfden geest gesloten kunnen worden. Dat mag men te Londen eindelijk wel eens géCan inzien." GENèVE, 15 Oct. (DJ7.B.)De chef van den Franschen staat, maarschalk Pétain, heeft vol gens berichten uit Yichy Maandagmiddag een inspectietocht gemaakt naar de provincie Am- bert in de Auvergne. Dit was een onderdeel van een groote inspectiereis, die de maarschalk in de eerstvolgende weken voornemens is te ma ken naar de meest verschillende streken van het niet-bezette gebied, teneinde zich persoon lijk op de hoogte te stellen van de door de re geering voor het herstel van het land genomen maatregelen. In Ambert bracht maarschalk Pé tain een bezoek aan de verschillende instellingen der stad. Overal bracht de bevolking, die langs de straten stond, den maarschalk hartelijke ovaties. Omtrent de werkverschaffing in Frankrijk verneemt het D.N.B., dat de aanvullende voor ziening van het land met electriciteits- installaties een der voornaamste punten vormt binnen het kader van het groote werkverschaf fingsprogram, waartoe door de Fransche regee ring is besloten. Naar uit een mededeeling van de F*ransche regeering blijkt, ligt het in het voornemen de electriciteitsproductie te ver- hoogen met 4!4 milliard kilowattuur, hetgeen neerkomt op een uitbreiding der jaarlijksche productie met 45 In de eerste plaats is hier bij gedacht aan de electrificatie van spoorlijnen, o.m. de lijn ParijsLyon, de lijn Sete—Nimes, BordeauxMontauban en BriefMontauban. Bovendien zullen de electrische geleidingen in groote mate uitgebreid worden. De totale uit gaven voor deze electrificatie van het land be dragen 6 milliard francs. De werkzaamheden van het program omvatten rond 200 millioen arbeidsuren, d.w.z. dat in de komende 0V2 jaar 25.000 arbeiders werk zullen kunnen vinden. 10.000 arbeiders zijn reeds bezig. De Pêtit Marseillais meldt uit Nimes, dat op grond van een verordening van den prefect van het departement Gard 11 personen wegens staatsgevaarlijk optreden in een concentratie kamp zijn opgesloten. In Parijs en omgeving zijn sedert 1 Juni 512 personen veroordeeld wegens ongeoorloofde prijs- verhooging. De Parijsche bladen melden, dat 180 zaken voor goed door de politie zijn gesloten. De bevoegde instanties hebben voorts opdracht gekregen, scherpere maatregelen tegen specu lanten te nemen. Gisteren zijn de colleges in de rechtsweten schap aan de universiteit van Parijs hervat SJANGHAI, 14 Oct. (D.N.B.). Op grond van den raad der autoriteiten hebben zich meer dan duizend in Sjanghai wonende Amerikanen op de evacuatielijst laten plaatsen. Uit het feit, dat zoodoende een vierde gedeelte van de Ameri kaansche kolonie voor het vertrek gereed is, wordt opgemaakt, dat Amerikaansche kringen in het Verre Oosten den toestand ernstig beoordee- len. Het opbreken van Amerikaansche huishou dens en het sluiten der zaken nemen steeds grootere vormen aan. Uit Peiping meldt Reuter: Het Amerikaansche departement van Marine heeft allen leden van de Amerikaansche ambassade bevolen Peiping te verlaten. Door dit bevel worden veertig vrou wen en kinderen getroffen. Zeventig van de 540 Amerikaansche staats burgers in Peiping willen zoo snel mogelijk ge- evacueerd worden. Verschillerftie gezinnen van de leden der ambassade, waaronder ook de vrouw van den ambassadeur met haar twee kinderen, zullen waarschijnlijk 7 November van Sjanghai uit vertrekken. Volgens een Dinsdag ontvangen bericht heeft het staatsdepartement te Washington bekend gemaakt, dat de s.s. „Monterey" en „Mariposa" van de Matson scheepvaart maatschappij en het sa. „Washington" van de United States Lines speciale tochten zul len ondernemen naar het Verre Oosten, om Amerikaansche burgers te evacueeren. On geveer 3000 van naar schatting 17000 in China en Japan verblijf houdende Ameri kaansche onderdanen wenschen naar de Ver eenigde Staten terug te keeren Volgens bericht uit Tokio heeft Joseph Laird, medewerker aan het Amerikaansche weekblad „Time", die Zondag op doorreis naar Berlijn, waar hij een bureau van de „Time" wil openen, in Japan is aangekomen, in een persge- sprek verklaard, dat, hoewel er weinig gesproken wordt over de mogelijkheid van een oorlog tus schen Japan en de Vereenigde Staten, omdat het Amerikaansche volk zich ertegen verzet betrok ken te worden bij de kwesties van het Verre Oosten, de Japansch-Amerikaansche betrekkin gen toch steeds slechter zullen worden als gevolg van de verscherping der in Washington gevoerde politiek. Amerika vreest, aldus Laird, dat Japan, tot wanhoop gedreven door de Amerikaansche embargo's, bezit zal nemen van Nederlandsch- Indië, waarna Japan zou kunnen weigeren aan de Vereenigde Staten tin en rubber te verkoo- pen, grondstoffen, welke van essentieel belang zijn voor de Amerikaansche bewapening. De Vereenigde Staten zijn vastbesloten, zoo besloot Laird, de zuidwaarts gerichte politiek van Japan tegen te gaan. Als middelen om deze politiek te stuiten noemde Lair de Amerikaansche leeningen aan de regeering van Tsjoengking en het op roepen van de Amerikaansche vlootreserves. TOKIO, 15 Oct. (Domei). Vanmiddag Is eer- nieuwe eenheid toegevoegd aan de Japansche vloot met de te water lating van den bodem „Kasjii", die gebouwd is op de werven van de Mistoebisji scheepsbouwindustrie. De te water lating geschiedde in tegenwoordigheid van ad miraal Prins Foesjicni. ROME, 15 Oct. (D.N.B.) De Bulgaarsche minister van Landbouw is vandaag per vlieg tuig uit Berlijn te Rome aangekomen. In dezen ernstigen tijdnu de sa menleving meer dan ooit behoefte heeft aan verdieping van den geest, is het een winst voor de gemeenschap, dat ons tooneel weer het Vondel drama tot opvoering doet komen, met name Vondels Lucifer. Van zijn jeugd af heeft Vondel de .wereld als eeh theater bekeken, waar ieder zijn rol speelt en zijn deel krijgt. Aan deze wereld hield hij den Lucifer voor als waarschuwend voorbeeld van hoog moed, welke ten val komt. Lucifer, Gods Stedehouder, kon niet verdra gen, dat de Mensch zou worden uit verkoren en in zekeren zin boven hem geplaatst. Afgunst is een vernielend kwaad en hoogmoed een bedwelmende waan, welke ieder ten onder brengt, die er zich aan vergaapt. We weven ons zelf in een net van verontschuldi gingen en drogredenen, wanneer wij ons laten meesleepen door den hoog- moedigen geest. Niet zoo dadelijk ge ven we ons gewonnen; dat deed ook Lucifer niet bij de inblazingen van Beëlzebub, doch door er naar te luis teren, door er aan toe te geven, raak te hij zijn geestelijk evenwicht kwijt. Lucifer is een droevig voorbeeld van opstand tegen God door afgunst en hoogmoed. En daarom is het machtig Vondel-drama zoo actueel en voor alle tijden, leder mensch en ieder ge slacht leere er uit, hoe het zich ver eenigen met Gods raadsbesluiten en het zich deemoedig neerleggen bij Zijn Wil de eenige weg voor den mensch is om gelukkig te worden. Wat geeft het. tegen God op te staan? Wat geeft het, onzen hoogmoed te voeden en ons te verhoovaardigen op iets, dat we ten slotte slechts van God vefkregen en bij Zijn wil behouden kunnen? Men schrijft uit Rome aan de Maasbode: Zooals bekend zou in den loop van deze maand de beslissing van de commissie van kardinalen vallen omtrent de ontwerpen voor een waardig monument in de basiliek van Sint Pieter ter nagedachtenis van Paus Pius XI. Tal van kunstenaars hadden aan de door de com missie uitgeschreven prijsvraag deelgenomen en zooals men zich zal herinneren, zijn hun plastieken en teekeningen een tijd lang in de zalen van het Museum Petrianum naast de Va- ticaansche basiliek tentoongesteld geweest. Ver schillende vooraanstaande Italiaansche kunst critici echter onderwierpen de ontwerpen aan een felle critiek en lieten duidelijk merken, dat naar hun oordeel nauwelijks een van de inge zonden ontwerpen voor uitvoering in aanmer king kwam. Lezers, die deze kwestie hebben gevolgd, zullen zich ongetwijfeld nog het alles behalve malsche artikel herinneren van de „Messaggero" over dit onderwerp, dat we inder tijd ook in ons Wad hebben gepubliceerd. De commissie van kardinalen kwam ook zelf spoedig tot de bevinding, dat geen enkel ont werp feitelijk beantwoordde aan het ideaal dat zij zich voor een monument ter nagedachtenis van en zoo grooten Paus had gevormd De meeste kunstenaars hebben dan ook reeds spoe dig hun ontwerpen ingetrokken. Thans heeft de commissie den deelnemers aan de prijsvraag, die dit nog niet gedaan hadden, eveneens verzocht, hun ontwerpen te komen af halen, met de bijgevoegde verklaring, dat „de commissie hun dank zegt voor de artistieke aanbiedingen, welke er toe bestemd zijn, het aandenken aan een grooten Paus te bewaren". Dit komt practisch hierop neer, dat geen enkel ontwerp waardig is bevonden om te worden uit gevoerd. Men zal nu moeten afwachten, of een nieuwe prijsvraag zal worden uitgeschreven. ROME, 15 Oct. (D. N. B.) De Engelsche om roep heeft opnieuw de bewering geuit, dat Duitsche troepen naast de Italiaansche in Noord-Afrika strijden en wel, zooals thans met nadruk gezegd werd, om zich voor te bereiden voor latere operaties in de tropen. Naar van bevoegde Italiaansche zijde wordt medegedeeld, missen ook deze beweringen iede- ren grondslag. "BERLIJN, 15 Oct. (D.N.B.) Op bevel van den Führer is hedenmorgen voor het monument Unter den Linden de plechtige staatsbegrafenis voltrokken van Admiraal von'Throtha Het stof felijk overschot werd door een gemotoriseerde afdeeling op een affuit naar het plein gebracht. Korten tijd later arriveerde ook de Führer in gezelschap van groot-admiraal Rader. Terwijl de muziek een treurmarsch van Beethoven speelde, naderde de Führer de kist. Vervolgens betrad groot-admiraal Rader het spreekgestoel te, teneinde de laatste groeten en den dank der marine der Duitsche weermacht en van het Duitsche volk aan den doode uit te spreken. Na de rede legde de Führer een krans bij de kist van den overledene, terwijl de schoten van het rouwsaluut weerklonken. Vervolgens oegaf de Führer zich naar de bloedverwanten van den gestorvene om hun zijn condoleantie aan te bieden. Nadat de Führer was vertrokken, werd de kist weer ophet affuit gedragen en begaf de rouwstoet zich naar Glienicke. waar admi raal Von Throtha zijn laatste rustplaats zal vinden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 1