STAD
Rioleeringsplan wordt voltooid
Lodewijk de Vocht
UIT AMSTERDAM
Het Asterdorp voor
Rotterdammers
C
V
Ruim 36.000 ton tot
zinken gebracht
WOENSDAG 16
OCTOBER 1940
KOSTEN THANS BIJNA
I MILLIOEN
Verklaring van wethouder
Van Dok
Qdt handen!
Voorloopig zeventig
gezinnen
Inlagen en terugbetalingen
op de Rijkspostspaarbank
N.Z.H.T.M.
D.M.K. Bel Canto Haarlem
Tentoonstelling Russische Ikonen
Wat de Radio-centrale
morgen geeft
WANDELSPORT
Vereeniging „Haerlem"
VOETBAL
R.K. clubs in den N.V.B.
Standen in de 3e en 4e klasse
IJMUIDEN
Laffe daad
Aanklacht ingediend
HAARLEMMERMEER
HÏLLEGOM
RAAp VAN BEVERWIJK
Benoemingen
De gaslevering
Rioleeringsplan
Schadevergoeding
Begrooting
Een verklaring van wet
houder Van Dok
Een groote teleurstelling
Zijn St. Jozef smis in de Willihror
dus kerk te Amsterdam
SLACHTOFFER VAN BOM
AANVAL BEGRAVEN
De heer Woudenberg van
Tuindorp Oostzaan
Duitsch weermachtsbericht
Torpedobooten vallen Brit-
sche Kanaalkast aan
99
De Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg Maat
schappij N.V. bericht, dat de Vervoersopbrengst
gedurende September 1940 (ongecontroleerd)
bedroeg 278.267.— 284.792.— in 1939).
Bovengenoemd kwartet, dirigent Tom de
Vries, heeft gezongen voor de patiënten van de
Stichting „Brederodeduin". Dat het gebodëne
zeer in den smaak viel, bewees wel het dank
bare applaus na elk gezongen nummer.
Vooral „Pilgerchor" van Wagner en „De Apo
theker" hadden veel succes. „Bel Canto" kan
met voldoening op dit geslaagd concert terug
zien.
De tentoonstelling van Russische Ikonen, die
In de R.K. Leeszaal gehouden wordt, is ook
toegankelijk op Zondag van 1.30—5 uur.
Het programma van het gramofoonplatencon-
cert der Haarlemsche Radio Centrale, 78 uur,
op Woensdag 16 October, luidt:
1. Darktown strutter's Ball, Ramblers; 2. I'm
a savagfe, Bernard Ette; 3. There's a hole in the
old oaken bucket, Nat Gonella; 4. One two three
O'Leary, Andrew Sisters; 5. Plegaria Amorosa,
Oscar Calle; 6. Them there eyes, Q. du Hot CI.
de Prance; 7. Laufmaschen, Albert Vossen; 8.
Jeepers Creepers, Nat Gonella; .9. Where is our
bluebird of melodylane, Victor Silvester; 10. Ja
der Peter, Adalbert Lutter; 11. Jitterbug's
Nightmare, Ramblers; 12. Push out, Bernard*
Ette; 13. 't Aint what you do, Nat Conella; 14.
Love is where you find it, Andrew Sisters; 15
Calabaza, Oscar Calle; 16. Swing from Paris,
Q. du Hot CI. de France; 17. Fraulein wenn vom
Himmelszelt, Albert Vossen; 18. Just a kid na
med Joe, Nat Conella; 19. In der himmelblauen
kleinen Limousine, Adalbert Lutter.
Het bestuur van de vereeniging „Haerlem"
organiseert voor haar leden Zaterdagmiddag 19
October een wandeling op het landgoed „Els-
wout" te Overveen. Samenkomst om 2.30 uur
voor de ingangspoort.
Afd. I 3e klasse
B.
Echoten
3
3
0
0
6
11— 4
Beverwijk
4
3
0
1
6
16— 4
D. E. M.
3
2
1
0
5
17— 6
Kinheim
3
2
1
0
5
11— 7
Zandvcort
4
2
1
1
5
10— 8
Ripperda
3
2
0
1
4
13— 4
T. Y. B. B.
4
0
2
2
2
7—13
Bioemendaal
4
0
2
2
2
6—14
Santpoort
2
0
1
1
1
3— 6
Onze Gezellen
2
0
0
2
0
1—10
Zeemeeuwen
4
0
0
4
0
2—19
4e klasse H.
T. H. B.
4
4
0
0
8
11— 3
Vliegende Vogels
4
3
0
1
6
23— 6
E. H. S.
4
3
0
1
6
12— 6
Halfweg
4
3
0
1
6
10— 6
V. V. E.
4
2
0
2
4
13— 8
D. S. S. H.
4
2
0
2
4
9— 9
V. V. B.
4
1
0
3
2
5—10
D. I. O.
4
1
0
3
2
4—12
Spaarnevogels
4
1
0
3
2
6—25
B. S. M,
4
0
0
4
0
8—16
Afd. II 4e klasse A.
G. S. V.
4
3
1
0
7
11— 3
Vogel
4
3
0
1
6
20— 9
Archipel
3
2
1
0
5
11— 6
Texas
4
2
1
1
5
12— 9
Lisse
4
2
0
2
4
10—14
Wilhelmus
4
2
0
2
4
11—16
Rouwkoop
3
1
1
1
3
8— 7
L. D. W. S.
3
1
1
1
3
10— 9
Tey lingen
3
1
0
2
2
8—U
V. V. L.
3
0
1
2
1
6—10
Graaf Willem
2
0
0
2
0
2—1]
Tona
3
0
0
3
0
5—12
Afd. I 4e klasse
A.
D. T. S.
3
3
0
0
6
15— 5
Watervogels
2
1
1
0
3
6— 4
Uitgeest
2
1
1
0
3
4— 3
Schagen
2
1
1
0
3
9— 8
C. S. V.
2
0
1
1
1
6— 7
A. D. O.
1
0
0
1
0
0— 1
Vitesse
1
0
0
1
0
2— 5
Bergen
t
3
0
0
3
0
6—15
Afd. II 3e klasse A
Laakkwartier
4
4
0
0
8
16—12
Tonegido
3
2
1
0
5
6— 4
Blauw Zwart
4
3
1
1
5
9— 5
Lugdunum
3
2
0
1
4
7— 7
A. S. C.
3
2
0
1
4
9—10
L. T. C.
4
2
0
2
4
11— 6
Ooievaars
3
1
1
1
3
5— 7
R. V. C.
4
1
0
3
2
10—11
Hillinen
4
1
0
3
2
4—12
S. J. C.
2
0
1
1
1
3— 5
ID. O. S. R.
2
0
1
1
1
3— 9
Hillegom
4
0
1
3
1
7-11
Voor de tweede maal in korten tijd werd van
de woning van den heer H. O. aan den Wijk
aan Zeeërweg alhier door baldadigen des nachts
een ruit ingegooid.
Het is de recherche tot heden nog niet mogen
gelukken de dader (s) te vatten.
Naar wij vernemen heeft de 70-jarige slager
W., die Zaterdagmiddag j.1'. op de Julianabrug
naar het Kringhuis werd gevoerd, thans een
aanklacht ingediend wegens vrijheidsberooving.
IJsclub „Haarlemmermeer" De ijsclub
„Haarlemmermeer" hield in de Landbouw haar
jaarvergadering.
Uit het verslag van den secretaris, den heer
C. Meeuwig, merken we op, dat het ledental
tot 394 opliep.
De ontvangsten bedroegen f 1893.15, de uit
gaven f 2101, zoodat de rekening werd afgeslo
ten met een nadeelig saldo van f 207.85.
Het geheele bestuur blijft door herkiezing
zitten.
Tenslotte wordt besloten een oefen- en trai
ningsclub op te richten, die zal staan onder
leiding van den heer Keizers uit Haarlemmer
meer.
Consul N. V. B. Door den Nederlandschen
Voetbalbond is de heer R. G. C. Hoffschlag uit
Hoofddorp benoemd tot consul over de terreinen.
Deze zal daartoe voor eiken wedstrijd in café
Bootsman op het Marktplein bekend maken de
uitslagen der keuringen, zoodat niemand een
vergeefsche reis behoeft te maken.
Burgerlijke Stand Geboren: Anna PetrO-
nella Marga,retha, dochter van H. P. Bakker en
J. P. Reekers; Franciscus Eduardus, zoon van
P. van Poecke en M. A. F. Everaardt; Barend,
zoon van D. lilaassen en H. Venema; Jacob
Cornelis, zoon van C. de Vos en j. Visser; Theo-
dorus, zoon van A. Gosselink en G. de Wilde;
Willihrordus Johannes, zoon van J. Krom en
J. E. Ferdolage; Eeltje, dochter van M. van
Oudheusden en S. J. Bokhorst; Piieter, zoon
van A. Leen en M. KOoij; Pieter Johannes,
zoon van D. Sloterdijk en M. van Huis; Frede-
rika, doch','er van j. Lissenberg en N. Biemond;
Jan, zoon van M. M. Franken en G. Markus;
Jan, zoon van H. den Dekker en A. van der
Stelt.
Overleden: W. Serné, 77 jaar, wedr. van J.
C. Zuidbroek; L. Boering, 49 jaar, geh. met Q.
van den Ochtend; A. J. Bontje, 54 jaar, geh.
met M. A. NieuwenhuijzenC. van Schouten,
68 jaar, ongehuwd.
Bevolking Gevestigd: J. M. van den
Ancker, Weeresteinstraat 118; P. C. van Beek
van der Hoorn, Burg. Pontstraat 112; Wed. W.
J. van der LeeGaljee, Mariastraat 20; C. M
van der Linden, Vossedwarsstraat 8; Wed. W.
TaalPasterkamp, Vosselaan 12; P. A. Veelen-
turf, Hoofdstraat 182; A. M. Weenen, Meer
straat 182; M. van der Zwet, Molenstraat 12.
Vertrokken; P. Adriaans®Bruinenberg,
's-Gravenhage, Appelstraat 175; C. Algera-van
Mourik, Lisse, Julianastraat 125; M. J. Beek,
Swalmen, Boscstr. 374; A. A. L. Bijen, Oegst-
geest, Rijnzichtweg 11; C. M. Daniels met ge
zin. Bergen op Zoom, Markt 8; C. M. Dol en
echtg., Haarlem, Waldeck Pyrmontstraat 24 rd.;
C. Flentrop, Amsterdam, Domselaerstraat 41
hs; M. Meeldijk, Dussen, Wijk C 342; E. de
Möojj, Bergen op Zoom, Zandstraat 11; A. C.
Polman, Swalmen, Boschstraat 375; C. H. Zon
neveld, Noordwijkerhout, Zilkerduinweg 71; W.
Zijlstra, Leeuwarderadeel, Huizum, Dorp 66.
De gemeenteraad van Beverwijk verga
derde gisteravond onder voorzitterschap van
den burgemeester, Mr. H. J. J. Scholtens.
Benoemd werden:
tot onderwijzer aan de Julianaschooi J. A.
H. de Klerk te Hilligersberg (no. 3 van de voor
dracht)
tot onderwijzer aan de o.l. school te Wijk
aan Zee ir.ej. J. H. Bulsink te Beverwijk (no. 3
van de voordracht);
en tot hoofd van de Noorderschool de heer
G. L. M. de Mol, hoofd eener school te Kol-
hom (eveneens no. 3 van de\ voordracht)
De VOORZITTER betfeurde dezen gang van
zaken. Bij het opmaken der voordrachten is uit
sluitend rekening gehouden met de belangen van
het onderwijs in de gemeentel
De voorstellen van B. en W. tot wijziging van
het ambtenaren-reglement en van de arbeids
overeenkomstenverordening, die in overeenstem
ming met de rijksregeling moeten worden ge
bracht, werden goedgekeurd.
Ook de wachtgeldverordening moet in over
eenstemming worden gebracht met de van rijks
wege geldende bepalingen, door opneming van
de regeling betreffende het z.g. korte wachtgeld.
Verschillende raadsleden hadden hiertegen in
dertijd bezwaar gemaakt, weshalve deze bepa
ling uit de verordening was gelaten.
De heer VINK bleef op zijn vroeger reeds te
kennen gegeven standpunt staan en verklaarde
zich tegen de wijziging.
In stemming gebracht werd het voorstel
van B. en W. verworpen met 5 tegen 11
stemmen.
Het voorstel van B. en W. om de overeen
komst mét de N.V'. Kon. Ned. Hoogovens en
Staalfabrieken, betreffende de gaslevering, on
der dezelfde voorwaarden, met vijf jaar te ver
lengen, werd goedgekeurd.
Nadat verschillende voorstellen, o.m. tot toe
kenning van gelden voor de aanschaffing van
leermiddelen ten behoeve van de.R.K Jongens
school aan den Galgeweg, waren goedgekeurd,
volgde de voorloopige vaststelling van de ge
meenterekening over 1939
In behandeling kwam hierna het voorstel van
B en W. tot uitvoering in werkverschaffing van
den bovenbouw der zuiveringsi\ richting, de ver
betering der stadsrioleering en de wijziging der
perceelsrioleeringen.
De voortzetting van de plannen is thans ver
zekerd, zij het dan, dat eenige versobering moest
worden toegepast.
De kosten van het werk, na aftrek van h'et
subsidie in de loonen, kunnen thans berekend
worden op f 966.864.Het voorschot uit 's Rijks
kas, vermeerderd met het bedrag der kosten,
welke ten laste moeten komen van de bouw
grond-exploitanten in Wijk aan Duin; bedraagt
in totaal f 590.000. Het verschil ad f 376.364.
moet door de gemeente uit haar eigen mid
delen worden gefinancierd. Rekening houdende
met een rente-percentage van 4% en een af-
lossingsduur van 40 jaar kan de exploitatie
sluitend worden gemaakt.
De heer v. Groningen (voorm. S.D.A.P.) be
treurde het dat het werk in werkverschaffing
wordt uitgevoerd. Zal de versobering niet tot
gevolg hebben, datde installatie niet aan de
verwachtingen beantwoordt? Spr. vroeg of de
inrichting later toch gecompleteerd kan wor
den.
De heer NIJSSEN (R.K.) was tegen het voor
stel, omdat het plan in werkverschaffing wordt
uitgevoerd.
De heer VISSER (onafh.) meende daaren
tegen, dat men er in zal moeten toestemmen,
omdat het geheele plan anders blijft liggen.
De heer VAN DOORN' (R.K.) had de verze
kering gekregen, dat de zuivering van het water
voldoende zal zijn. Spr. had ook veel liever
gehad, dat het werk in vrij bedrijf werd uit
gevoerd, maar hoogere instanties hebben nu
eenmaal anders beslist
De heer PASSCHIER (A.R.) merkte op, dat
men oorspronkelijk 4 filters noodig achtte eh
thans blijkt te kunnen worden volstaan met
één. Spr. vroeg daaromtrent opheldering.
Weth. v. Dok (voorm S.D.A.P.) antwoordde,
dat d,e drie overige filters als reseive waren
bedoeld om de uitbreiding op te vangen, die
het gevolg zou zijn van den bevolkingsgroei.
De fundeeringen voor alle filters worden, ge
legd en wanneer 'de bevolking toeneemt en
dat zal ongetwijfeld het geval zijn zijn die
andere filters noodig.
Spr. wees er verder op dat het budgetteren
van dit werk zeer moeilijk wa,s. Op een ge
geven oogenblik zagen B. en W. geen kans het
plan verder te doen uitvoeren. Het college is
er evenwel in geslaagd den opzet zoodanig te
budggtteeren, dat -zij de goedkeuring van de
hoogere instanties verkreeg. Dat was eigenlijk
buiten verwachting van het college. Ware de
opzet gericht geweest op uitvoering in het vrije
bedrijf, dan was die goedkeuring nooit ver
kregen.
Gezien het feit, dat het hoofdriool bijnage
reed is, wat reeds een groot kapitaal heeft
gekost, moet het piUn verder uitgevoerd wor
den, anderslzou hét geld nutteloos zijn. besteed.
En dat zou onverantwoord zijn. Uitvoering in
werkverschaffing was de eenige mogelijkheid.
Na nog eenige discussie werd het voorstel
van B. en W. aangenomen.
B. en W. stellen voor aan de Beverwijksche
Conservenfabriek N.V. een vergoeding toe te
kennen van f 16.500.wegens schade, welke
zij ondervindt van de rooilijnwijziging van een
gedeelte in de Breestraat. Hierbij zal een strook
grond van 172 M2 kosteloos aan de gemeente
worden overgedragen.
Aldus werd besloten.
Teneinde ordeverstoringen tegen te gaan werd
in de politieverordening een bepaling opgeno
men, inzake sluiting van de automaten tusschen
10 uur des avonds en 5 uur des morgens. De
burgemeester kan van dit verbod ontheffing
verleenen.
Enkele leden vroegen of deze bepaling geen
aanleiding zal geven tot onbillijkheden.
De heer PASSCHIER qualificeerde de auto
maten ais uitwassen. Als er ie tsgedaan wordt,
dan wilde spr. geen onderscheid maken maar
dan moet het over de geheele linie gebeuren.
De VOORZITTER merkte op, dat algemeene
regelen door den rijkswetgever moeten worden
gesteld. De gemeentelijke wetgeving mag niet
verder gaan dan deze bepaling die bedoeld is
om ordeverstoringen te voorkomen.
Overigens behoeft er geen: vrees te bestaan
voor ongelijke behandeling. „De eene automaat
is mij niet liever dan de andere!", aldus de
voorzitter.
Nou en óf!! Sterk accelereeren, het
gaspedaal forsch intrappen
krachtig remmen en door de bocht
.scheuren", dat is haast even slechl
voor de banden als rijden op te lag*
spanning.
Het voorstel werd hierna goedgekeurd.
Hierna volgde de aanbieding van de begroo-
ting voor 1941.
De VOORZITTER deelde mede, dat er in de
begrooting weinig speling zit en dat de samen
stelling niet zonder moeilijkheden is gegaan.
Daarom adviseerde spr. de begrooting niet
in de afdeelingen te doen onderzoeken. Dit is
overbodig. Hetzelfde kan worden bereikt met
behandeling in de financieele commissie en
openbare vergadering.
De heer VISSER wenschte niettemin afdee-
lingsonderzoek, waarna de heer VINK in over
weging gaf, de begrooting vooraf in een
bijeenkomst van raadsleden te bespreken.
Na eenige bespreking werd met 15 tegen 1
stem besloten geen afdeelingsonderzoek te
houden.
Voor uitbreiding van de speelplaats der R.K.
Meisjesschool aan de Peperstraat werden de be-
noodigde gelden toegestaan.
B. en W. vroegen een crediet van f 1200.
voor het inrichten van een kleederdrooginrich-
ting in het politiebureau, ten dienste van het
politiepersoneel err het personeel van den lucht
beschermingsdienst.
Daarnevens moeten ten dienste van de doc-
tyloscopische en fotografische afdeeling in het
politiebureau eenige moderne apparaten worden
aangeschaft. Hiervoor vroegen B. en W. f SOO.
De VOORZITTER deelde «nede dat de uit
breiding van het politiecorps nog even moet
wachten. De centrale instanties die hierover be
slissen, zijn nog niet tot Beverwijk gevorderd.
Na afhandeling der agenda legde de voorm.
sociaal-democratische wethouder, de heer W.
VAN DOK, een verklaring af omtrent zijn
toetreden tot de onlangs opgerichte Neder-
landsche Socialistische Werkgemeenschap.
De maatregelen, door de bezettende autoritei
ten genomen, hebben tot gevolg geha dat de
S.D.A.P. practisch niet meer bestaat, waardoor
voor ons geen andere mogelijkheid overbleef,
aldus spreker, dan het zoeken naar onderdak bij
een van de andere nog oestaande of nieuwge
vormde maatschappelijke groepeeringen of in
politieken zin de woestijn in te gaan. Naar het
oordeel van tal van spreker's politieke vrienden
en van hem zelf, zou noch het een noch het an
der bevrediging kunnen schenken aan hen die
geleid worden door het verlangen, ook onder
den nieuwen toestand te zoeken naar een orga
nisatievorm, waaronder het werk der S.D.A.P. kon
worden voortgezet.
De Socialistische Werkgemeenschap is ge
sticht, nadat ten aanzien van dezai belangrijke
kwestie volkomen zekerheid van de zijde der be
zettingsautoriteiten was verkregen. Ook is de
verzekering namens den Rijkscommissaris ge
geven, dat de Socialistische Werkgemeenschap
na haar eigen leiding te hebben gekozen voor
de voortzetting van haar arbeid in opbouwenden
zin in haar doen en laten vrij zal zijn, natuur
lijk binnen de begrenzing welke gedurende de
bezetting voor ieder Nederlander getrokken is.
Aan de omstandigheid, waaronder de nieu
we organisatie is tot stand gekomen, mee-
nen wij het recht te ontleenen, aldus spr.,
bij vernieuwing het vertrouwen van de bur
gerij en van den raad dezer gemeente te
vragen bij het voortzetten van onzen arbeid,
die wij hopen ook onder de nieuwe verhou
dingen met dezelfde toewijding te kunnen
verrichten als wij zulks in het verleden mee-
nen te hebben gedaan
Spr. sprak den wensch uit, dat er na het af
leggen van deze verklaring gen wijziging zal
komen in de goede verstandhouding en de pret
tige samenwerking tusschen den raad en spre
ker.
Voor den heer VINK (R.K.) was deze verkla
ring een groote teleurstelling. Vóór 10 Mei was
er samenwerking tusschen de grootste bevol
kingsgroepen die allen naar en vernieuwing
streefden. Daarnaast was het volgens spr. be-
Voor den tweeden Zondag in October heeft
het Willibrorduskoor de St. Jozefsmis van den
Antwerpenaar Lodewijk de Vocht in den Vlaam-
schen missen-cyclus uitgevoerd.
Hier is een wezenlijk onderscheid te merken
tusschen De Vocht (geboren 1887) en den jon
geren, Flor Peeters, hoewei op het eerste ge
hoor beide composities even „modern" aandoen.
De Vocht behoort tot de Vlaamsche kunste
naars, die medegewerkt hebben aan de ontwik
keling van de eigen, zelfstandige cultuur èn
tot degenen, die den wereldoorlog hebben door
leefd.
In de jaren na 1900 is er we zouden haast
zeggen met geweld gearbeid aan de muzika
liteit van het Vlaamsche volk en deze arbeid
werd verricht door het propageeren van het
volkslied en het kunstlied. Wat er toeri in
Vlaanderen gecomponeerd werd op dit gebied
is wel met de pen geschreven, doch eigenlijk
niet met de pen te beschrijven! Men trok er ge
woonweg als saltimbanque op uit. Jos de
Klerck, de toonkunstenaar, die met den oorlog
naar Nederland kwam en zich blijvend in
Haarlem vestigde, heeft zulke lied-reizen wel
uitgestrekt tot in Fransch Vlaanderen toe. Men
zong, teekende uit den volksmond de nog be
waarde folklore op, richtte volkszangavonden
in, gaf concerten enz.
Men gaf Hullebroeck-, Meulemans-, Van Hoof -
en De Vocht-avonden, waar tusschen door dan
cok nog talrijke andere componisten aan de beurt
kwamen: behalve de reeds genoemde Dé Klerck
ook Wilford, Verheyden, Broecks, Ontrop, Su-
delhof, Van Vlemmeren, Lebrun e.a.
Hiervan mogen wel in het bijzonder ge-
noemd worden Emile Hullebroeck, die met zijn
Gentsch a cappella-koor ook de 16e eeuwsche
Nederlandsche muziek propageerde en Lode
wijk de Vocht, die in zijn geestelijke liederen
het geheele liturgische jaar becomponeerde.
Midden in dit opgewekt leven brak de we
reldoorlog uit. Het is hier de plaats niet om
den geweldigen invloed van deze ramp in het
algemeen te schetsen. Na dien tijd dateert De
Vocht's connectie met Nederland, want we
hebben hem toen in ,,De Violier" gehoord, zijn
geestelijke liederen voordragend en niet lang
daarna kwam bij Van Rossum zijn „Engelen-
Mis" uit welke door haar ascetische gestalte
hier veel opzien baarde. Aansluitend bij Caplet's
bekende 3-stemmige mis en anderen, zooals
Hendrik Andriessen, inspireerend tot dergelijk
werk heeft deze mis een onmiskenbaar belang
rijke rol gespeeld in onze kerkmuziek.
En nu het vorig jaar een tweede mis van
hem bij Van Rossum verscheen, verwachtte
men jia zoo'n lange tusschenpoos een ,,De
Vochtsch' werk, dat stellig de belangstelling
overwaard zou zijn.
De auteur mocht directeur van het Ant-
werpsche Conservatorium en dirigent van het
prachtige oratoriümkoor St. Caecilia geworden
zijn, hij mocht symphonische en oratorium-par
tituren geschreven hebben: zijn werkzaamheid
als kerkkoordirigent der O. L. Vrouwekerk, was
er ons borg voor, dat zijn belangstelling voor de
kerkmuziek niet zou verflauwen.
De Vocht is een vroom mensch, die er niet
voor terugschrikt te verklaren, dat hij sympho-
nieën en oratoria schrijft om zijn compositie
techniek der kerkmuziek te vervolmaken. Hij
erkent voor de musica sacra slechts één doel:
de geloovigen als het ware tot bidden te
dwingen!!
Bekijkt men de melodische structuur van
deze St. Jozefs-mis, dan voelt men aanstonds,
dat inderdaad de zangstem slechts één taak
heeft n.l. het woord, den zin zoo duidelijk en de
voot mogelijk uit te beelden. Maar bovendien
moet de muziek iets eigentijdsch hebben en
daarom is de harmonische ondergrond van de
diatonische melodiek gekleurd naar den heden-
claagschen smaak.
In zoover is deze partituur dan ook werkelijk
een voorbeeld voor de kerkelijk muzikale kunst-
vsn-heden. Nietwaar? De devote woordverklan
king zonder pathos en de harmonie in den
geest van den tijd, dat zijn ook de altijd-gel-
dende regelen, in het Motto Proppo van 1903
en de Constitutie van 1928 uitgewerkt.
In een ander opzicht echter is deze mis geen
voorbeeld. Want De Vocht keert zich hier be
wust tegen het contrapunt en voert zijn inzicht
zóó consequent door, dat inderdaad geen en
kele stem een andere imiteert. Alle stemmen
zingen dus deft tekst steeds gelijk en de auteur
doet bewust afstand van een der sieraden van
dc poly phone koormuziek.
Ik zou willen zeggen: dat mag in dit geval de
melodisch en harmonisch fijnvoelende De Vocht
alleen doen. Waarachtige muzikaliteit open
baart zich toch, ook al werkt de componist vol
gens een systeem. Wanneer dit systeem hem
vleesch en bloed geworden is, schept hij toch
schoone dingen en loopt een navolging door an
deren, die op dat systeem afkomen, op niets
Uit.
Hetzelfde zien we in 't groot! bij
Wagner.
Door deze manier van werken werd het ook
mogelijk de mis in verschillende bezettin
gen uit te voeren, düs met minder dan de vier
koorstemmen sopraan, alt, tenor en bas en dit
mag men dan niet betitelen met den altijd
eenigszins verdachten naam: arrangement.
Maar het rijkst klinkt de mis toch in haar
volledige partituur van gemengd koor met or
gel, vooral daar de orgelpartij met een zekeren
Viaamschen zwier geschreven is.
Zonder één woordherhaling ,dus met een zéér
kort Benedictus, met een smeekend Kyrie en
Agnus, met een blij zingend Gloria, een pom
peus Credo, als van een marcheerend, getui
gend volk en een melodisch rijk versierd Ho
sanna maakt deze mis een zeer devoten en
'jaarnaast een absoluut eigen muzikalen indruk.
Reden, waarom zij in dezen cyclus stellig haar
plaats opeischte.
THEO V. d. BIJL
ter geweest in het belang van land en volk, wan
neer alle constructieve krachten waren saam-
gebundeld, om daarmede te werken aan den
nieuwen opbouw.
Wij allen erkennen, dat op politiek terrein
groote fouten zijn gemaakt. Verbetering was
noodzakelijk. Zoo kon spr. zich b.v. niet ver
eenigen met de wijze waarop de onderwjjsbenoe-
mingen geschiedden.
De raad mist de competentie om daarover te
oordeelen. Zoo is er veel voor verbetering vat
baar, maar dat moet op Nederlandsche manier
gebeuren. Op het oogenblik wordt door vele
Nederlanders onnatuurlijk gehandeld.
De heer VISSER (Onafh.) was over de ver
klaring niet verwonderd. Hij had meer eerbied
voor de S.D.A.P.'ers, die van deze onder cura-
teele van de N.S.B. staande Werkgemeenschap
afzijdig blijven staan. Zulk een houding is b.v.
ook door Vorrink aangenomen.
Spr. vond het een Werkgemeenschap zónder
werkers.
De heer BAAS (C.H.) zag het zóó, dat men
gewoon doorgaat, maar onder ander etiket.
Wethouder VAN DOK antwoordde, dat men
niet is gaan werken, alvorens vaststond, dat men
vrij zou zijn, dus niet onder curateele en dat
men dezelfde rechtspositie zou bezitten als elke
andere groepeering, die toegelaten is. Spr. stond
voor de keus; zich opbergen bij een van die
andere groepen, of, politiek gesproken, de
woestijn in te gaan. Doch in dezen tijd moet
ieder zijn eigen verantwoordelijkheid kennen en
spr. meende, dat het niet aangaat om de woestijn
in te trekken.
De S.D.A.P.'ers, die een publiek-rechtelijke posi
tie bezitten, moeten ook onder den nieuwen toe
stand een groote bevolkingsgroep achter zich
hebben. Daar hebben zij recht op. Andere par
tijen lossen zich ook niet op, maar laten hun
leden vrij zich bij de „Unie" aan te sluiten.
De heer VINK merkte op, dat de R. K.
Staatspartij op het standpunt stond van wij
ziging in het staatsbestel. Zij was er ook van
overtuigd, dat er fouten waren gemaakt. Na
10 Mei heeft zij als politieke partij afgedaan,
maar zij wil voorlichtingswerk blijven ver
richten voor den nieuwen tijd, die komen
gaat. Wij willen meewerken aan den nieu
wen tijd met anderen, aldus spr., daarom
betreuren wij deze afscheiding. Het zou beter
geweest zijn wanneer allen gezamenlijk tot
den nieuwen opbouw op Nederlandsche wijze
meewerkten. Nu zullen er velen zijn, die niet
onder voogdij willen staan.
De heer PASSCHIER (A.R.) zeide, dat men
elkander in de „Unie" hoopté te vinden.
Ten aanzien van de A.R. en C. H. is dat even
wel niet mogelijk gebleken. De groote fout is, dat
een tè scherpe lijn getrokken wordt tusschen
hetgeen historisch is gegroeid en wat komen
gaat. Het is goed eens te herinneren aan de
ware woorden van Bilderdijk: „In het heden ligt
het verleden, in het nu, wat worden zal."
Men kan de historische continuïteit niet weg
werken. Spr. respecteert de verklaring van wet
houder van Dok en van den heer de Vink, daar
spreekt karakter uit. Maar wij kunnen de een
heid nu eenmaal niet forceeren. Spr. wilde ho
pen, dat wij als Nederlanders elkander vinden.
Men kan ook verdraagzaam samenwerken op po
litiek en sociaal gebied om den geweldigen ar
beid, die voorheen verricht is, voort te zetten en
te consolideeren.
De heer VAN DOK zeide nog, dat deze woor
den hem uit het hart gegrepen waren.
Spr. had zijn overtuiging niet prijsgegeven. Hij
was en is nog socialist en hoopte het altijd te
blijven. De grenzen, voor de Werkgemeenschap
gesteld, gelden voor ieder ander evenzeer. Men
zou ook critiek kunnen uitoefenen op de manier,
waarop de „Unie" tegen den N.S.W.G. te keer
gaat.
De discussies werden hierna gesloten.
(Berichten reeds geplaatst in een
deel van onze vorige oplaag)
'7
Het Asterdorp in Amsterdam-Noord wordt
thans ingericht voor Rotterdamsche gezin
nen, die thans in Rotterdam in nood
woningen verblijven. Voorloopig zullen zeven
tig gezinnen er hun intrek kunnen nemen.
Men is thans bezig de huizen op te knappen
en de meubelen aan te koopen, zoodat de
Rotterdammers reeds de volgende week er
kunnen gaan wonen. Het ligt in de bedoe
ling het heele Asterdorp voor de Rotterdam
mers beschikbaar te stellen. De 62 gezinnen,
die er nu in wonen, zullen dan naar andere
gemeentelijke woningen worden overge
plaatst. Totaal zullen dan dus 132 Rotter
damsche gezinnen er onderdak vinden
Onder zeer groote belangstelling is op de
Nieuwe Oosterbegraafplaats het stoffelijk
overschot van den heer A. Th. Woudenberg,
die als blokhoofd van den Luchtbeschermings
dienst tijdens het bombardement van Donder
dagnacht j.l. op Tuindorp-Oostzaan tijdens
de uitoefening van zijn plicht het leven liet, ter-
aarde besteld, Tal van buurtbewoners uit Am
sterdam-Noord waren naar het kerkhof getogen
cm den overledene de laatste eer te bewijzen.
Onder de aanwezigen bevonden zich de heeren
C. Woudenberg en H. J. Woudenberg, commis
saris van het N. V. V. Voorts waren aanwezig
de heeren J. J. D. H Verschoor, hoofd van den
Amsterdamschen Luchtbeschermingsdienst, mede
als vertegenwoordiger van het gemeentebestuur,
G. J. M. van Lingen, stafchef van den Lucht
beschermingsdienst, dr. Fache Schëfer wijk-
hoofd te Tuindorp-Oostzaan, K. Vorrink, C.
Staal, oud-wethouder van Gouda en vertegen
woordigers van den post van den Luchtbescher
mingsdienst aan het Zonneplein.
Onder de talrijke bloemstukken op dit zoo
versche graf zagen wij een fraaien krans van
den Rijkscommissaris, Rijksminister dr. Seys-
Inquart, van het gemeentebestuur, van den
Luchtbeschermingsdienst Tuindorp-Oostzaan e:i
van den Algemeenen Nederlandschen Mijnwer-
tersbond, waarvan de overledene eenigen tijd
bestuurslid is geweest.
Op verzoek van den overledene werd aan het
graf niet gesproken.
BERLIJN. 15 Oct. (D. N. B.) Het
opperbevel van de weermacht maakt be
kend:
Een onderzeeboot heeft twee vijandelijke
tankschepen van tezamen 20.000 b.r.t., die
in convooi voeren, vernietigd en een ander
schip zwaar beschadigd. Een andere onder
zeeboot bracht het bewapende Britsche
koopvaardijschip „Devonshire" van 11.275 b.r.t.
tot zinken, een derde onderzeeboot bracht
een bewapend koopvaardijschip van 4.900
b.r.t. tot zinken.
Bij een aanval van torpedobooten op de
Britsche Kanaalkust werden eenige dagen
geleden twee vijandelijke duikbootjagers en
twee kleine koopvaardijschepen vernietigd.
Veertig Engelschen werden gevangen geno
men.
f
Londen werd gisteren met bommen van zwaar
kaliber bestookt. De uitwerking van de aanval
len overdag werd door aanvallen des nachts
verder versterkt. In het gebied tusschen
Hydepark en de India Docks ontstonden
hevige ontploffingen en steekvlammen, aan
beide zijden van de .Theems groote brand
haarden, die snel om zich heen grepen en
door hun rookontwikkeling het overigens goed®
uitzicht naar de aarde aanzienlijk belemmerden.
Ten noorden van Londen verwoestten voltref
fers hangers en onderkomens van een vlieg'
Andere formaties gevechtsvliegers deden aan
vallen op een troepenkamp in Z'uid-Engeland
van geringe hoogte af. De hier in barakken en
onderkomens verwekte branden waren op den
terugtocht nog totin het midden van het
Kanaal zichtbaar. Ook spoorlijnen in Zuid- en
Midden-Engeland werden met bommen van deels
het zwaarste kaliber bestookt.
Zooals gebruikelijk vloog de vijand pas bij
het Invallen van de duisternis naar Duitschland
en de bezette gebieden. Hij stuitte daarbij op
doeltreffend afweervuur van nachtjagers en
luchtdoelartillerie. De uitgeworpen bommen
richtten geringe materieeie schade aan, uit
sluitend op niet-militaire gebouwen en instal
laties. De verliezen aan menschenlevens zijl1
ook alleen onder de burgerbevolking te betreu
ren. Het Rudolf-Virchow Ziekenhuis te Berlijn
werd opnieuw door een brisantbom getroffen,
hoewel het uitgebreide complex van het rood®
kruis is voorzien. Bijzonder hevig waren d®
verwoestingen, welke de Britsche bommenwer
pers de laatste dagen in de Fransche haven
stad Le Havre en op Nederlandsch grondgebied
hebben aangericht. Talrijke gebouwen werdeö
door branden vernield, zoodat deelen der bur
gerbevolking dakloos geworden zijn.
De vijand verloor gisteren bij elkaar z®5
vliegtuigen, waarvan drie door nachtjagers wer
den neergeschoten. Een kleine havenpatrouill®
schoot aan de kust van het Kanaal een vijan-
dejijk vliegtuig* neer. I.en Duits ;h egtuig guit
verloren.
In verband met de deviezenverordening 194"
en de verordening betreffende de behandeling
van vijandelijke vermogens wordt met betrek
king tot inlagen en terugbetalingen op de Rijks
postspaarbank met intrekking van vroeger®
regelingen terzake het volgende njedegedeeld
a. Op spaarbankboekjes ten name tem met-in
gezetenen (personen die niet binnen het bezet'®
Nederlandsche gebied hun woonplaats hebbed'
niet gewoonlijk daar verblijven, noch aldaar kan
toor houden) kan alleen worden ingelegd, indie"
deze boekjes, benevens hun stamkaarten, voorzie"
zijn van een aanteekening in rood „geblokkeef"
ten gunste van het clearingsinstituut".
b. Terugbetaling op boekjes van met-ingeze
tenen (al of niet geblokkeerd ten gunste van lJ®
Ned. clearinginstituut) vindt alleen plaats, oo*
voor bedragen beneden f 100.— nadat een aad'
vraag hiertoe is ingediend bij den directeur va"
de Rijkspostspaarbank te Amsterdam en daar®?
gunstig is beslist, welke aanvraag eveneens noo
dig is ten behoeve van overschrijving op ee"
postrekening.
c. Geen terugbetaling vindt plaats aan houd®1'3
van boekjes, wier tegoed als vijandelijk vermo
gen moet worden beschouwd, t.w.: zij die onde"'
daan zijn van of hun woonplaats of verblijf fie"'
ben in Groot-Brittannië en Noord-Ierlqnd m®
de Overzeesche bezittingen, koloniën, protect®'
raten en mandaatsgebieden, evenals de dom'?
nions Canada. Australische bond, Nieuw-Zeela"
en Zuid-Afrikaansche Unie met hun mandaat5"
gebieden, Frankrijk, met inbegrip van zijn b®'
zittingen, koloniën, protectoraten en mandaat5'
gebieden, Egypte, Soedan, Irak en Monaco.
Indien de beschikking van het tegoed noodig 9
binnen het kader van het bestuur van een b®'
drijf of onroerend goed of ter voortzetting v®"
een huishouding, kan een aanvraag om terug'
betaling tot den directeur van de Rijkspo5''
spaarbank worden gericht.
Dit laatste moet eveneens geschieden als m®11
op dergelijke boekjes wenspht in te leggen.
d. Op boekjes ten name van gehuwde vrouw"1*
van Nederlandsche nationaliteit en verblijf ho"'
dend binnen het bezette Nederlandsche gebi®^
mag worden terugbetaald, ook al verblijft h®"*
echtgenoot in een vijandelijk land.
i wijst niet op wijs
jleid als de richtingaan
wijzer nog wijst hoewel er
ia de bocht niets meer
te wijzen is. Wijst uw ver
geetachtige medeauto
mobilisten daar eens opi
n Richtingaanwijzer
s een nuttige helper,
-naar
GEEFT HEM RUST NA DE BOCHT
tnac
geei
ovei
of v
ring
oms
wen
de c
een
collt
van
zou
lege'
secre
seen
stuu
drie
Pen,
Fror
Wij
derli
B. ir
de i
sym]
genii
Word
rede:
noen
besli
Nede
toen'
over<
sen.
deze
gevoi
hoev
een
reikt
het
Weg'
der
hfeye
afdee
daar
van 1
inoge
niet,
zet ii
een
öiijde
ten i
Wezei:
tige
Be N
toe g:
lande
schap
Verwis
nog i
allee*
ster
te do
en d*
Word
sterk
actie*
die e»
klant
öieer
sche
entef
tieve
Zeer
heeft:
te vi
het f
geen
derhi
heffeï
zin v.
derhi
Vraa;
Veng»
stanc
Vrijh
Werk
Verw»
gron*
Nede
Wijze*'
Werk
inins-
dit e