Ordelievend
Nederland
M
i
1
1
Japansche bommen
op Birmaweg
i
mm
Groote overstroomingen
teisteren Spanje
Zullen Amerikanen de
Philippijnen verlaten?
Consolidatie vlottende
schuld
ZANDVOORT
Verduistering
v£?
INDISCHE PETROLEUM
VOOR JAPAN
1
VEREENIGDE katholieke pers
in -
MO LEST-VERZEKERING
Sklikan
r~
ZATERDAG 19 OCTOBER 1940 - AVONDBLAD
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
t 3.25. Bij onze Agenten 27y2 ct. per week,
per kwartaa' f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
Tass dementeert een bericht
van Reuter
Takkenbosschen en Rijzen te koop
JlV^ ^\^T'
i -
m - W
Tweehonderd vrachtauto's reeds
te Koengmin aangekomen
„Nergens verzet"
VERWACHT GIBRALTAR
EEN GROOTEN AANVAL?
Levering van ongeveer 7 millioen
barrels
Italiaansche priesters en
bloedtransfusiedienst
Hotel Restaurant Chateau Bleu
lÉBlKÉ
Machtiging ter voorziening
in kasbehoeften
LUCHTAANVAL OP
GROOTE SCHAAL
Londen hedennacht weer
zwaar bestookt
Sèimelpennmck
UW WOONPLAATS OOK
IN DEN WINTER!
Inl. V.V.V., Zandvoort, Tel. 2262
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
.J
THE RHYTHM SELLERS!! (9 man)
Rijksbureau voor diamant
ingesteld
BOUWMATERIALEN
KOLENDISTRIBUTIE
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ALGEMEENE FRIESCHE
LEVENSVERZEKERING-MIJ.
Leeuwarden Burmani ahuis
GROOT-NOORDHOLLANDSCHE
VAN 1845
Amsterdam. Van Brienenhuis
Beider garantie voor alle verzekerden
Nederland is een ordelievend land.
Het Nederlandsche volk houdt
niet van onrust, troebelen en
agitatie, dat heeft het weinige succes,
dat onruststokers en agitatoren in ons
land wisten te behalen, overduidelijk
bewezen. Het wil het liefst ongestoord
Zijn werk, zijn taak en plicht vervullen;
kalm, vastberaden, ernstig en evenwich
tig. Wie een beroep doet op zijn orde
lievendheid, richt zich niet tot doove-
tnansooren, integendeel om eens een
in dit verband' minder ordelijk aan
doende uitdrukking te gebruiken hij
trapt een wagenwijd openstaande deur
in. Maar wij leven in 'n uitzonderlijken
tijd en onder bijzonder moeilijke om
standigheden, die zelfs den meest kal-
men en ordelievende Nederlander wel
eens te machtig zouden kunnen worden,
hoe diep hij er ook van doordrongen
moge zijn, dat juist thans orde en
ordelievendheid in het belang van hem
Zelf en geheel het volk méér en dringen
der dan ooit geboden zijn. Het is waar
schijnlijk daarom dan ook, dat de nieu
we hoofdcommissaris van politie in wel
een van de meest ordelievende steden
van ons land, het op zijn deftigheid ge
stelde 's Gravenhage, het noodig heeft
geoordeeld, zij het dan ook „wellicht ten
overvloede", een beroep te doen op de
ordelievendheid der Haagsche burgerij
en het vertrouwen uit te spreken, dat
ieder goedwillend burger het zijne er
toe zal bijdragen, botsingen en ongere
geldheden van politieken aard te voor
komen of te vermijden.
„Een ieder bedenke daarbij", aldus
de hoofdcommissaris „dat in dezen tijd
het uitlokken of veroorzaken van poli
tieke relletjes van onberekenbare gevol
gen kan zijn op een geregelden gang van
zaken, bij de handhaving en bevorde
ring waarvan allen belang hebben en
waaraan dus allen, zonder uitzondering,
naar hun beste vermogen dienen mede te
werken."
Niet alleen elke weldenkende Ne
derlandsche Hagenaar, maar elke
weldenkende Nederlander in
welke stad of dorp ook zal deze woor
den gaarne en met overtuiging onder
schrijven. Alleen kan er verschil van
meening bestaan en bestaat er blijk
baar ook verschil van meening over
wat er onder uitlokken of veroorzaken
van politieke relletjes moet worden ver
staan. De Haagsche hoofdcommissaris
verklaart, dat het niet geduld zal wor
den, dat leden van afweerorganisaties
van politieke groepen bewapend zijn en.
evenmin, dat het publiek op ontoelaat
bare wijze reageert op een toelaatbaar
optreden door leden van afweerorgani
saties zooals bijv. het op gepaste wijze
colporteeren of het houden van een
toegelaten optocht.
In al deze gevallen zal, aldus de H. C„
de politie met kracht en indien noodig
met geweld optreden en zal niet wor
den geschroomd, de scherpste maatre
gelen te treffen, teneinde de voor alles
gewenschte openbare orde en rust te
handhaven of te herstellen.
Wij hopen van harte, dat alle politie
commissarissen in geheel ons land dit
zelfde standpunt zullen innemen, en dat
er dus ook een einde zal worden ge
maakt aan gewelddadige aanslagen op
vreedzame étalages van winkels, waarin
propagandacentrales van Nederland
sche polftieke groepeeringen zijn geves
tigd. Bovendien vertrouwen wij, dat er
een krachtig politioneel stokje gestoken
zal worden voor een politieke colportage,
die eiken oprechten Nederlander moet
prikkelen en provoceeren, omdat zij hem
zijn eigen nationaal bewustzijn en het
Nederlanderschap wil ontnemen door
de verschillen tusschen het Duitsche en
het Nederlandsche volk, hun onder
scheiden aard. cultuur en geschiedenis
te loochenen, terwijl die verschillen door
den heer Rijkscommissaris toch bij her
haling en uitdrukkelijk in het openbaar
zijn erkend Zij, die deze colportage en
propaganda bedrijven, dragen toch zeker
niet het hunne ertoe bij om in een tijd
als deze botsingen en ongeregeldheden
van politieken aard te voorkomen of te
vermijden, integendeel, zij lokken die
uit.
MOSKOU, 19 Oct. (D.N.B.) Tass publiceert
de volgende tegenspraak: de Engelsche bladen
«News Chronicle", „Daily Herald", „Daily
Mail" en „Daily Express" hebben een Reuter-
bericht gepubliceerd volgens hetwelk Sovjet-
Russische troepen Roemenië zouden zijn binnen
gedrongen en een Russische torpedoboot een
Roemeensch schip in de Zwarte Zee zou heb
ben getorpedeerd. Turksche bladen te Istan-
boel hebben voorts op 16 October een bericht uit
Londen afgedrukt, als zou in. de buurt van
Galatz en botsing zijn voorgevallen tusschen
Sovjet-Russische en Duitsche troepen. Tass
is gemachtigd te verklaren, dat al deze berichten
van eiken grondslag ontbloot zijn.
Aanvragen: HOUTZAGERIJ en HOUTHANDEL
JONKER CO.. Soendaplein 23, Haarlem,
Telefoon 25424
Southampton onder bommenregen. Een luchtopname van het vliegveld der
Engelsche havenstad tijdens het bombardement door een Duitsch vliegtuig eskader.
Duidelijk zijn de explosies op den grond waar te nemen
(Foto Weltbild)
SJANGHAI, 19 Oct. (D.N.B.) Japansche
vliegtuigen hebben Vrijdag den Birma-weg
in de provincie Joennan, enkele uren nadat
deze heropend was, gebombardeerd en een
voor het verkeer belangrijke brug zwaar
beschadigd, zoo meldt het opperbevel van de
Japansche vloot in Zuid-China. Voorts wer
den fabrieksinstallaties o-p tien kilometer
ten Westen van Mengtse in Zuidoostelijk
Joennan met bommen bestookt en werd al
daar groote schade aangericht.
Zooals uit Tsjoengking wordt bericht heeft de
plaatsvervangende minister voor verkeer der
regeering-Tsjang Kai Sjek, Peng Sjoe-pei,
verklaard, dat voor het beschermen van dezen
weg door Birma tegen Japansche bomaanvallen
voorzorgsmaatregelen zijn getroffen. Langs den
weg ligt reservematerieel voor het bouwen van
bruggen en ijzeren balken. Voor geval van
nood is langs dezen weg luchtdoelgeschut op
gesteld. Het ministerie van verkeer heeft gel
den ter beschikking gesteld voor het verhoogen
der vervoersmogelijkheden.
Volgens een bericht van het Chineesche
consulaat te Rangoon zijn de eerste 200
vrachtauto's met brandstof en oorlogsma-
terieel na een ongehinderden tocht in
Koengmin aangekomen. De wagens zou
den, zooals United Press aan haar bladen
meldt, niet aangevallen zijn.
Zooals later uit Tokio werd bericht heb
ben Japansche vliegers, die gisteren den
Birmaweg gebombardeerd hebben, gerap
porteerd, dat nergens verzet is gepleegd en
dat er nauwelijks nog teekenen van ver
voer te bespeuren zijn. Bij een nieuwen
bomaanval op de stad Joennan zijn een
munitiefabriek en andere belangrijke mili
taire inrichtingen vernield.
De Japansche pers wijdt veel aandacht aan
de Japansche bomaanvallen op den Birma
weg. Deze toonen aan, zoo schrijft de „Kokoe-
min Sjimboen", dat Japan vastbesloten is, op
den Engelschen maatregel dienovereenkomstig
te antwoorden. De opening van den weg via
Hongkong beteekent een nieuwe inmenging en
openlijke uitdaging van Japan, waarop slechts
één antwoord mogelijk is. De „Mikajo Sjim
boen" constateert, dat de opening van den weg
door Hongkong niet meer alleen als een on
vriendelijke maax als een vijandige houding
beschouwd moet worden. Engeland moet daar
om wel weten dat Japan besloten is uit zelf
verdediging en om den weg van leveranties
naar den Vijand te blokkeeren, tot wapenge
weld over te gaan.
DE WEG NAAR BIRMA
TALI FOE
T5JOESIOCNO
JOCNNAN
(KOENMINS)
y INDO-CHIN
i THAILAND
ALGECIRAS, 19 Oct. (D. N. B.) Het
staatsblad van Gibraltar publiceert een veror
dening, voigens welke alle Engelsche onderda
nen in Gibraltar tusschen 18 en 41 jaar mili
tairen dienst moeten verrichten. Met veel men-
schen en materiaal worden de vestingwerken
de laatste dagen voorwaarts gebracht. Men
heeft hier den indruk alsof de Engelsche over
heid te Gibraltar eiken dag een grooten aan
val verwacht.
Verder wordt uit Algeciras bericht dat gister
middag onder krachtige dekking van oorlogsche
pen verscheidene troepentransportschepen met
oorlogsmateriaal en 3000 so'daten aan boord uit
Gibraltar zijn vertrokken met onbekende be
stemming.
Volgens de laatste berichten is de
Birmaweg door de Japansche lucht
macht gebombardeerd. Zooals bekend
is deze weg, waardoor de Tsjoengking-
regeering wapenmateriaal uit Britsch,-
Indïè ontvangtDonderdag j.l. heropend.
Het kaartje geelt een duidelijk beeld
der situatie en toont ook de Japansche
vloot- en vlieg-steunpunten in de
Zuid-Chineesche Zee, w.o. de Paracel
en de Spatley-eilanden
NEW YORK, 18 Oct. (D.N.B.) Naar de „New
York Times" meent te weten, zouden het con
cern der Nederlandsche Petroleum Maatschappij
en de Standard Oil op het punt staan een con
tract af te sluiten voor de levering van petro
leum aan Japan.
Volgens deze overeenkomst zouden de maat
schappijen een vierde gedeelte van haar Neder-
landsch-Indische petroleumproductie aan Japan
leveren. Het betreft hierbij de levering van naar
raming zeven millioen barrels, waardoor 40 pet.
van de behoeften aan petroleum van Japan ge
dekt zouden kunnen worden.
MADRID, 19 Oct. (D.N.B.). De dagen
lange regenval in Catalonië en Zuid-Spanje
heeft talrijke rivieren en beken doen zwel
len en groote landstreken doen overstroo-
men, waardoor aanzienlijke schade is ont
staan.
Vooral de stad Gerona in Catalonië heeft
zwaar van het water te lijden, dat in sommige
straten tot de eerste Verdieping der huizen
staat. Eénige wijken van Gerona zijn volkomen
van de buitenwereld afgesloten. Soldaten, ma
trozen en leden der organisaties van de Pha
lanx zijn bezig de opgesloten bewoners in vaar
tuigen te redden. Kilometers ver vormen ge-
heele streken een geweldigen stroom en veel is
aan de ramp ten offer gevallen. Ook vallen er
menschenlevens te betreuren. Zoo werd te Ge
rona een brug weggeslagen waarop zich ver
scheidene personen bevonden. Alle verbindin
gen met het geteisterde gebied zijn verbroken.
Ook in Vich en andere Catalaansche plaat
sen heeft l;et noodweer groote schade aange
richt en ook hier zijn menschenlevens te be
treuren. De regeering heeft tal van hulpacties
op touw gezet en hulptroepen naar het waters-
noodgebied gezonden. Het noodweer in Cata
lonië houdt nog steeds aan, zoodat voorloopig-
een terugloopen van den waterstand niet te
verwachten is.
BARCELONA, 19 Oct. (D.N.B.) De overstroo
mingen in Catalonië nemen steeds grooteren om
vang aan. Nabij Vich heeft het water van de
Ter, die binnen enkele uren ruim vier meter
was gestegen, ontzettende verwoestingen vooral
in Torello aangericht. Binnen twintig minuten
waren ongeveer 200 huizen vernield. Tachtig
menschen worden vermist. Heele gezinnen zijn
met hun have en goed spoorloos verdwenen.
Nauwkeurige cijfers over het aantal' gewonden
zijn nog niet bes£iikbaar.
Toen een trein met geringe snelheid over de
spoorbrug van de Ter reed, stortte de brug in.
Verscheidene wagons en de locomotief vielen in
het water en twee passagiers verdronken. Bij het
instorten van een brug te Gerona zijn tien per
sonen omgekomen. Aan de spoorlijn van Gerona
naar de Spaansch-Fransche grens is een aard
storting ontstaan, waarbij een trein bedolven
werd. Het aantal slachtoffers is nog niet bekend.
De bevelhebber van het district Barcelona, Ge
neraal Orgaz, en vertegenwoordigers van het
provinciale bestuur zijn naar het geteisterde ge
bied vertrokken om het reddingswerk te leiden.
Generaal Franco heeft, het bevel gegeven tot
uitgebreide hulpmaatregelen, om den eersten
nood te regelen. De regeering heeft 100.000
peseta's voor dat doel ter beschikking gesteld.
MANILLA. 19 October Alle officieren en
manschappen van de Amerikaansche vloot op
de Philippijnen men schat hun aantal op
vier- A vijfhonderd hebben bevel gekregen
zich gereed te houden om binnen korten ter
mijn te kunnen vertrekken. Een steeds grooter
aantal burgers treft voorbereidingen om naar
de Vereenigde Staten terug te keeren. ofschoon
de Philippijnen niet behooren tot de Oost-
Aziatische gebieden, die op bevel van het Ame
rikaansche ministerie van Buiten!andsche Za
ken ontruimd moesten worden, aldus meldt
United Press aan haar bladen.
De opperbevelhebber van de Amerikaansche
vloot in Oost-Azië heeft aan boord van het
slagschip „Augusta" Sjanghai verlaten. Men
neemt aan. dat hij zich naar Manilla begeeft.
BERLIJN, 19 Oct, (V.P.B.) Volgens de semi-
officieele „Giomale d'Italia" hebben zich tal
rijke Italiaansche priesters voor den bloedtrans
fusiedienst ter beschikking gesteld.
Kardinaal Schuster van Milaan heeft den
priesters van zijn aartsbisdom verzocht, de vrij
willige deelneming aan dezen dienst zooveel mo
gelijk aan te bevelen. „In dezen tijd," aldus de
aartsbisschop, „is de gave van zijn eigen bloed
een grootmoedig offer der christelijke charitas.
Daarom verleenen wij onzen zegen aan dit offer,
zooals het christelijk geloof dit zegent, en drin
gen er bij onze priesters op aan, hierover de ge-
loovigen voor te lichten."
Le rendez-vous du monde distlngrue
Haagsche Bosch
TELEFOON 772060 <6 lijnen) - DEN HA\G
S n
De Nederlandsche Circus-Revue heeft haar voorstellingen beëindigd. Van de
groote tent op het Frederiksplein te Amsterdam staat nog slechts 'n geraamte,
dat zonderling afsteekt tegen de najaarslucht
(Foto Pax-Hö!ïand
Huizen, inboedels, goederen
KOSTER - ASSURANTIES - Vers pronckweg 80 - Haarlem - Tel. 18223
Het heden verschenen Verordeningenblad bevat
een verordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied betreffende
voorziening in kasbehoeften en consolidatie van
vlottende schuld.
Daarin wordt met ingang van 19 October
1940 de secretaris-generaal van het depar
tement van Financiën gemachtigd, ter voor
ziening in kasbehoeften, tot het beloop
daarvan, schatkistbiljetten of schatkistpro
messen uit te geven, schatkistbiljetten te
beleenen cn leeningen op korten termijn te
sluiten.
Voorts wordt de secretaris-generaal gemach
tigd ter consolidatie van vlottende schuld lee
ningen. op langen termijn aan te gaan.
Het tijdstip en de voorwaarden van uitgifte
worden door hem bepaald.
Tijdens een Engelschen luchtaanval op
ziekenhuis beschadigd. Een der bommen
grooten
Berlijn werd het bekende Virchow-
kwam in het park terecht en sloeg een
bomtrechter (Foto weitbiid)
BERLIJN, 19 October. (D.N.B.) Vrijdag
avond zijn formaties Duitsche bommenwerpers
weer opgestegen van alle vliegvelden om over
het Kanaal naar Engeland te vliegen. Evenals
in vorige nachten gingen zij naar Londen en
andere Engelsche industriesteden om de groote
fabrieken, waarin Engeland zijn wapens maakt,
te treffen en haar vernietiging voort te zetten.
Naar het D.N.B. verneemt droeg het op
treden van het Duitsche luchtwapcn te
Londen in den nacht van 17 op 18 October
het karakter van een aanval op groote
schaal. Behalve bommen van licht en mid
delzwaar kaliber, werd ook een aantal bom
men van het zwaarste kaliber uitgeworpen,
zooals tot dusver slechts in enkele gevallen
gebruikt zijn.
Eenige nonderden gevechtsvliegtuigen bewo
gen zich boven de stad en lieten hun bommen
neerkomen op belangrijke militaire doelen. Het
gewicht van de uitgeworpen bommen bedraagt
verscheidene honderdduizenden kilogram. De
uitwerking van de ontplofbare stoffen viel waar
te nemen aan de vele branden die ook Vrijdag
nog in Londen woedden. De afweer was betrek
kelijk zwak. Er werden slechts enkele nacht
jagers gezien, doch deze gingen niet tot den
aanval over. Slechts één Duitsch vliegtuig werd
bij de nachtelijke aanvallen neergeschoten, ter
wijl twee toestellen bij de landing verloren gin
gen.
Een statistische berekening van den gezamen-
lijken duur van het luchtalarm in Londen voor
den tijd van 15 September tot 17 October 1940,
uit zeer betrouwbare bron afkomstig, komt tot
belangwekkende getallen, volgens welke er in
Londen overdag gedurende 120 uren een toe
stand van luchtalarm heerschte. Des nachts
van het invallen der duisternis tot het ochtend
krieken moesten de Londenaars gedurende
350 uren in de schuilplaatsen vertoeven, het
geen overeenkomt met een dagelijkschen duur
van het luchtalarm van bijna elf uren.
Een Duitsch gevechtsvliegtuig dat tot op
dracht had de uitwerking van een aanval op
een vliegveld in het Zuidoosten van Engeland
vast te stellen, trof dit en de daarbij behooren-
de gebouwen geheel verwoest aan.
In de buurt van het vliegveld zag de be
stuurder een troepenkamp, waar de bemanning
juist, stond aangetreden. Terstond ging hij tot
den aanval over en wierp uit 250 meter hoogte
verscheidene bommen, voordat de Britsche sol
daten dekking konden vinden. De bommen vie
len midden in de formaties.
UW CADEAU i 12.50
Sctie/<£rt.c&
Goede fram- en treinverbindingen
Zonsondergang 19 October 18.38
Zonsopgang 20 October 8.13
Zonsondergang 20 October 18.36
Zonsopgang 21 October 8.15
Maansopkomst 20.27, ondergang 11.07.
spelen Zondag voor The American Club
in de Leeuwerik, Kruisstraat 30, Haarlem,
van 69.30. Zondag GEEN Thé-Dansant.
De staatscourant bevat een „Diamantbeschik
king", waarbij te Amsterdam een rijksbureau
voor diamanten, onder directie van dr. ir. A.
H. W. Hacke, wordt ingesteld, waarbij de ver
werkers, importeurs en handelaars van ruw
en bewerkte diamant, diamantpoeder, boort en
industrie-diamant zich moeten laten inschrij
ven.
De algemeen gemachtigde voor den weder
opbouw heeft aan alle gemeentebesturen een
circulaire gezonden, welke bestemd is voor de
gemeentelijke diensten van bouw- en woning
toezicht en waarin hij P.m. het volgende me
dedeelt:
De in den laatsten tijd steeds ongunstiger
wordende voorraadspositie van hout (vooral
van heipalen en van gezaagd naaldhout), be
nevens die van ijzer- en staalproducten, ver
plicht den algemeen gemachtigde de noodza
kelijkheid van een uiterst zuinig gebruik van
deze materialen voor de bouwnijverheid nog
eens met klem onder de aandacht van de ge
meentelijke diensten van bouw- en woning
toezicht te brengen.
Bfj de behandeling van de formulieren voor
het aanvragen van goedkeuring voor de uit
voering van bouwwerken is gebleken, dat door
particulieren, zoowel als door overheidsinstan
ties, veelal nog te weinig rekening wordt gehou
den met de voorgeschreven „maatregelen ter
besparing op bouwmaterialen".
Teneinde vertraging in de behandeling der
aanvragenzooveel mogelijk te voorkomen, ver
zoekt de algemeen gemachtigde den gemeente
lijken diensten van bouw- en woningtoezicht
derhalve dringend de bij deze diensten inge
leverde. meergenoemde formulieren ook te con
troleeren op materialenverbruik.
Voorts deelt de algemeen gemachtigde mede,
dat hij, door tusschenkomst van de Gedepu
teerde Staten, aan de desbetreffende gemeen
tebesturen in overweging heeft doen geven,
het gemis van genoemde materialen in voor
komende gevallen als overmacht te beschouwen,
en derhalve toch een bouwvergunning te ver
leenen, indien thans reeds bouwaanvragen aan
hangig zijn gemaakt. Waar zoodanige bouw
aanvragen nog niet aanhangig zijn gemaakt,
zouden de gemeentebesturen nu reeds de bouw
verordeningen in overeenstemming kunnen
brengen met den feitelijken toestand en het be
zigen van schaarsche materialen niet meer in
de gemeentelijke bouwverordening dwingend
voorschrijven.
Koopt nu, indien Ge Uw voorraad kolen wilt
sparen haard- en kachelblokken bij HOUT
ZAGERIJ EN HOUTHANDEL JONKER CO.
Soendaplein 23. Haarlem, Tel. 25424 en 10677
Ook aanmaakhout en blokken voor centrale
verwarming
