Italianen naderen reeds Janina
Turkije hoopt buiten
oorlog,te blijven
DANSVERBOD
I
De hoogste
Gemeenschapsgedachte
Voetgangerslantaams
goedgekeurd
Britsche hulp laat op
zich wachten
Sblikan
Nieuwe maximum-prijzen
voor eieren
Wederom bomaanval
op Berlijn
r~
Verduistering
Hoofdpyn - Kiespijn - Gevatte koude
Winterkleeding in nood
gevallen
De strijd in Griekenland
Verslering van oorlogsgraven
in Nederland
v
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1940 - AVONDBLAD
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANC No. 22682
GIBRALTAR WEER DOOR
BOMMEN BESTOOKT
De toestand te Athene
UW CADEAU 112.50
^■Sdiimelpenmnck
1 Hs.
rJ Jg
INONOE VERKLAART:
Vriendschap met Londen
en met Moskou
Balkanentente als ontbonden
beschouwd
Alle eieren zullen binnenkort van
een klasse-nummer worden
voorzien
W inkelprijzen
Sc£efen-i6
KEIP
marsman-tentoonstelling
BOEKHANDEL H. DE 1 RIES
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Tatekawa bij Molotof
GENERAAL SMITH BIJ
PRESIDENT INONOE
ALGEMEENE FRIESCHE
LEVENSVERZEKERING-MIJ.
Leeuwarden Burmaniahuis
GROOT-NOORDHOLLANDSGHE
VAN 1845
Amsterdam Van Brienenhuis
Beider garantie voor alle verzekerden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 ce«
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voot
prijzen der „Omroepers" zie de rubriek
De gemeensehapsgedachte is bezig
de wereld te veroveren. Zij geeft
een geweldig élan aan de volkeren,
die de leiding van het continentale
Europa voor zich opeischen, zij maakt
zich meester van hen, die reeds voor den
druk dier volkeren hebben moeten
zwichten, zij sterkt ook het hardnekkig
verzet van hen, die deze leiding niet
wenschen te aanvaarden, omdat zij de
leiding, die zij hadden veroverd, niet uit
handen wenschen te geven. Uit gemeen-
schappelijken druk en gemeenschappe
lijk gevaar en gemeenschappelijken nood
springt de gemeenschapsgedachte op
den voorgrond. Dat hebben wij niet
alleen gezien in Duitschland én Italië,
maar ook in het verslagen Frankrijk en
het zich krampachtig verwerende Enge
land. In ons eigen land hebben de oor
logsdagen en de daarop volgende noo-
den de gemeenschapsgedachte een
sterke stimulans gegeven, zoodat zij
eindelijk uit de studeerkamer en van
het oratorisch gestoelte is gewaaid en
zich thans begint vast te zetten in het
volk. Nationaal-socialisme, fascisme,
corporatisme of hoe de verschillende
stroomingen van den nieuwen tijd ook
mogen heeten, zij hebben alle dezen
éénen stelregel gemeen, dat gemeen
schapsbelang gaat voor eigenbelang en
dat men zijn eigen belang niet beter kan
dienen dan door zich met hart en ziel,
tnet kunde en kracht in dienst te stel
len van de gemeenschap, waarvan men
deel uitmaakt en waartoe men van na
ture behoort. Deze ééne stelregel is niet
meer aanvechtbaar, hoezeer men ook
van meening kan verschillen over den
aard en den vorm van de gemeenschap
en de wijze waarop men die gemeen
schap heeft te dienen. Onzes inziens is de
nationale gemeenschap, die zooveel mo
gelijk moet samenvallen met de volks
gemeenschap, primair. Uit die" nationale
gemeenschappen zullen sterke conti
nentale gemeenschappen worden opge
bouwd en de verschillende continentale
gemeenschappen zullen moeten samen-
Werken tot heil en welvaart van de ge-
heele wereldgemeenschap der mensch-
heid.
Het liberalistische individualisme, zoo
wel in de verschillende volkeren zelf als
in de internationale samenleving der
verschillende volkeren onderling behoort
tot het verleden, onverschillig, hoe de
definitieve uitslag van den oorlog zal
zijn. Wie dit niet gelooven wil, zal het
ervaren.
De gemeenschapsgedachte is een goe
de en gezonde gedachte, al kan zij bij
de practische toepassing natuurlijk ver
minkt en vertroebeld worden. Practische
toepassingen zijn nu eenmaal afhanke
lijk van de menschen, die deze in- en
doorvoeren. Hoe sterker en zuiverder
deze menschen in en uit de gedachte
leven, hoe sterker en zuiverder zal
die gedachte door hen ook in de prac-
tijk tot uiting worden gebracht. Zoo is
het niet alleen met de sociale, economi
sche, politieke en nationale gemeen
schapsgedachte, maar ook met de meest
Verhevene gemeenschapsgedachte, die
hu al meer dan negentien eeuwen de
Katholieke Kerk beheerscht en al de
kinderen Gods in het hier en het hier-
hogmaais te zamen bindt. Aan deze ge
meenschapsgedachte, die de zegevieren
de kerk van Allerheiligen met de lijden
de kerk van Allerzielen en de strijdende
Kerk op aarde vereenigt, zijn de eerste
dagen van November gewijd. En thans
hu zoovelen dagelijks uit het leven wor
den weggerukt en opgaan naar de eeu
wigheid, spreekt die gemeenschapsge
dachte der Kerk nog treffender en
troostrijker dan in andere, minder be
wogen tijden. Wij kunnen ons niet diep
genoeg doordringen van deze sublieme
leed en lijden verzachtende en leven en
dood overbruggende gemeenschapsge-
gedachte, want deze gedachte van bo
vennatuurlijke orde geeft ons leiding en
richting bij de bepaling van onze hou
ding en plaats in de natuurlijke gemeen
schappen. Zij sterkt onze menschelijke
draagkracht en uithoudingsvermogen.
Zij opent ons het heerlijke uitzicht op
een onvergankelijk geluk, dat het loon
zal zijn van ieder menschenleven, dat
aan de genade heeft beantwoord. Deze
hoogste gemeenschap te dienen is de
schoonste taak en de schoonste plicht,
die ons werd opgelegd.
Naar „Het Vaderland" verneemt, kan ook
Iedere houder van een stamkaart met het woord
hoofd, die de bonnen A en AA van zijn textiel-
kaart reeds ingeleverd heeft bij het inruilen van
een kleedingstuk of dekking, toch nog een jas
°f mantel krijgen, als hij aan bijzondere voor-
Waarden voldoet.
Hij kan n.l. aan het distributiekantoor in zijn
gemeente een extra toewijzing aanvragen in
dien zeer aannemelijk is, dat de aanvrager of
het lid van zijn gezin, voor wie hij de aanvrage
doet, niet in het bezit is van een wintermantel
°f winterjas.
Deze toewijzingen zijn er alleen om nood
gevallen te voorzien. Er zal zeer karig mee wor
den omgegaan en de controle er op is streng
Amsterdam bewaart zijn oude gebouwen voor het nageslacht. Rijksmonumen
tenzorg heeft zich over het perceel Spui straat 55, genaamd „in 't Vlygende Kalf",
dateerend uit 1633, ontfermd. Het historische geveltje wordt gerestaureerd. Ten
einde deze restauratie afdoende te doen geschieden, wordt de gevel eerst afgebro
ken, om daarna opnieuw in zijn oors pronkelijken vorm te worden opgebouwd
(Foto Pax-Holland)
De eerste voetgangers- en hanglantaarns zijn
thans officieel voor het gebruik voor het publiek
goedgekeurd. De voetgangers- oftewel zaklan
taarns, aldus meldt de Telegraaf, welke thans
in den handel verkrijgbaar zullen worden ge
steld, zijn zoodanig geconstrueerd, dat zij wel
naar beneden, doch niet naar boven licht ge
ven. Dit geschiedt door een kogelcontact, dat
zoo werkt, dat het licht uitgaat als men de
ktmp naar boven houdt.
De hanglantaarns, die eveneens voor het ge
bruik door voetgangers goedgekeurd zijn, wor
den aan een jasknoop vastgemaakt. Deze hang
lantaarns zijn zoodanig gemaakt, dat zij uit
sluitend licht werpen voor de voeten van de
voetgangers.
Deze lampen worden resp. als I.L.B. 202 voor
de voetgangerslantaarns en als I.L.B. 201 voor
de hanglantaarns in den handel gebracht.
Het Comité ter versiering van de oonogsgra-
V6ll iil i>l ctttxicliict Uvbtu uai CictilK u€
medewerking der diverse instanties, thans is be
gonnen met de verzending van bloembollen voor
versiering der graven van in Nederland gesneu
velde militairen.
De distributie van deze bollen vindt plaats
volgens de gegevens van het Nederlandsche
Roode Kruis en van de Duitsche weermacht.
Het Comité heeft van tal van gemeenten reeds
de toezegging ontvangen, dat zij voor een vak
kundige en passende beplanting der graven
zullen zorg dragen.
Mochten ergens in Nederland plaatselijke co-
mité's, met een soortgelijk doel, nog bijzondere
plannen hebben, dan worden zij verzocht de
zending der bloembollen af te wachten, of zich
met het secretariaat van het Comité ter ver
siering van oorlogsgraven, Apeldoornschelaan
260 te Den Haag, in verbinding te willen stellen.
CEUTA, 2 Nov. (D.N.B.) Vrijdagmiddag werd
ten oosten van Ceuta een op groote hoogte in
de richting van Gibraltar gaand vliegtuig van
onbekende nationaliteit waargenomen. Kort
daarop werden uit de richting Gibraltar vier he
vige ontploffingen gehoord, alsmede zwaar vu
ren van het luchtdoe'geschut. Op zijn terugweg
werd het vliegtuig weer waargenomen.
MILAAN, 2 Nov. (D. N. B.) Naar de
„Corriere della Sera" meldt, hebben de
Italiaansche voorhoeden het gebied van
Janina in Griekenland bereikt. De stad en
de omgeving zijn uitsluitend door Albanec-
zen bewoond en liet gehcele leven is ge
oriënteerd op de Albaneesche haven Porte
Edda. De grensplaats Rakavija is herdoopt
in Borgo Tellini.
De Romeinsche bladen wijzen er op dat er
van een actieve Engelsche hulp niet veel te
bemerken valt. Na den vijfden dag van het
conflict hebben alle Italiaansche colonnes de
Kalamas-rivier reeds overschreden of bereikt.
Zooals „Popoio di Roma" meldt trekt het
Grieksche leger, dat aan de „Metaxas-lime"
meent te kunnen standhouden, voor dc op
rukkende Italiaansche troepen terug. De bruw
van deze linie bewijst overigens dat men in
Athene nauwkeurig wist, hoe de politiek van
voortdurende provocaties tegenover Italië en
van bondgenootschap met Engeland tot een ge
wapend conflict moest leiden. Een bewijs voor
de Grieksche medeplichtigheid met Engeland
heeft zoojuist ook de vroegere eerste lord dei
Britsche admiraliteit, lord Chatfield gebracht,
die openlijk toegeeft, da Griekenland waarde
volle diensten heeft verleend aan de Britsche
strijdkrachten.
Wat de Britsche hulp aan Griekenland
betreft heeft Chatfield zich moeten beper
ken tot de weinig hoopvolle beweringen, dat
de Britsche vloot en luchtmacht zich in de
Middellandsche Zee in een moeilijke posi
tie bevinden om den oorlog naar de Italiaan
sche kust over te brengen.
Een V.P.B.-correspondent berichtte uit de
Grieksche hoofdstad:
De bevolking van Athene onderscheidt zich
door een merkwaardige kalmte. Zij kreeg op een
eigenaardige manier kennis van den keer, dien
de gebeurtenissen hadden genomen: om half
zeven des morgens werd luchtalarm gemaakt en
alles begaf zich in voorbeeldige orde in de
schuilkelders Het bleek evenwel valsch alarm te
zijn geweest, want er was geen vliegtuig te zien.
Om tien uur volgde een tweede alarm, en thans
werden twee Italiaansche vliegtuigen waarge
nomen boven Athene, die echter de stad met
rust lieten. Zij vergenoegden zich er mede, bom
men te werpen op het vliegveld Tatoi, in de na
bijheid van de hoofdstad, waarbij zij door het
Grieksche afweergeschut werden beschoten.
De Italiaansche gezant in Athene, die er blijk
baar weinig voor voelde door een Italiaansche
bom uit dit leven te scheiden, zocht zijn toe
vlucht in de Duitsche ambassade, alvorens de
terugreis naar Italië te aanvaarden.
Ondanks de talrijke, daaraan verbonden ge
varen acht men het hier zeker, dat Engelands
eerste hulp aan Griekenland hierin zal bestaan,
dat het met een vloot te hulp komt. Misschien
zal de vloot worden vergezeld door vliegtuigen,
misschien ook zullen deze later volgen. Men
maakt zich er hier geen illusies over. dat En
geland in onbeperkte mate hulp zou kunnen
bieden, gezien de aanvallen waaraan het zelf
op het ocgenblik blootstaat; doch men rekent
er vast op, dat de vloot in staat zal zijn, de
Italianen aan de kust op een afstand te houden.
Ook heeft Athene Londen verzocht zware
kustbatterijen te zenden. Het bezit daarvan is
van groot belang voor het land, omdat het op
dit punt niet voldoende van verdedigingsmidde
len is voorzien. Men hoopt dus, dat zij nog te
rechter tijd zullen aankomen, om zich te kun
nen verdedigen tegen een aanval uit zee van de
Italiaansche vloot, welke naar men algemeen
aanneemt niet lang op zich zal laten wachten
Tegen het verdragende Italiaansche scheepsge
schut zou men met de batterijen, waarover men
beschikt, niet veel kunnen uitrichten.
DE GRIEKSCH-ZUID-ALBAANSCHE GRENS
trseke
ZUID
ALBANIË
'^Uaraplana Vi/y»
GJORGUCAI
"rï<„,
Zitsa
G R\* I
- KRETSUNISTA
JkeramTtsa
^m)Konispolrs
Sagias ,philiot,z
m DR/A r/SCHE
NT E
PUARANTA
BUTRINTO
£B/don=
tamos
Plakoti
JANINA
OR F U- V
9
Var tam
Mmma
Grava E P I
Gumenitsa ^^aIDONAT
Crakochori.
Piataria
Mazarak/a
40 km
Hoofdwegen
Landgrenzen
(4O07J 0
Wij publiceeren hierbij de eerste frontkaa rt van Griekenland. De hoofdaanval der
Italianen is begonnen te Konispolis en vandacvr wordt langs de kust de opmarsch
voortgezet. Hierbij werd het dal der Kala mis bereikt; volgens andere berichten na
deren de Italianen reeds Janina. De Grieken trekken ondertusschen terug in den
Epirus Vit de kaart blijkt tevens, dat in het strijdgebied slechts weinig wegen te
vinden zijn; de Italiaansche opmarsch wordt hierdoor vertraagd
ANKARA, 2 Nov. (D.N.B.)Staatspresident
Inonoe heeft gisteren in de nationale ver
gadering met betrekking tot het Italiaansch-
Grieksche conflict verklaard te hopen, dat
Turkije ook in de toekomst voor de ver
schrikkingen van den oorlog gespaard moge
blijven.
Met betrekking tot de TurkschRussische
betrekkingen zeide de president, dat het
wederzijdsche vertrouwen van vriendschap-
pelijken aard is geworden.
Naar United Press aan haar bladen meldt
zeide Inonoe verder, dat Turkije het stadium der
niet-oorlog-voering denkt te handhaven. De
president verklaarde: „De nieuwe ontwikkelin
gen bij de uitbreiding van den oorlog elschen
onze uiterste opmerkzaamheid. Onze buurman
en vriend: Griekenland, welks gebied in een
zone ligt, waarvan de veiligheid en rust ook voor
ons van de grootste beteekenis is, ziet zich
ongelukkigerwijs gedwongen in een oorlog te
treden. Te zamen met onzen bondgenoot Groot-
Brittannië zullen wij van nu af aan zoo zorg
vuldig mogi
gadeslaan."
Over de verhouding van Turkije tot de Sov-
et-Unie verklaarde de president„Onze be-
rekkingen tot de Sovjet-Uiie, die reeds een
20-jarig verleden hebben, zijn na vele moeilijk
heden, .waarvoor men geen van beide partijen
verantwoordelijk kan stellen, thans tot de nor
male vriendschap teruggekeerd. Dit is een om
standigheid, die ik met bevrediging constateer.
Temidden van de wisselende voorvallen, waar
aan de wereld is onderworpen, beteekenen de
Russisch-Turksche verhoudingen veel Onze
twee landen moeten zich steeds en onafhanke
lijk van alle andere invloeden voor het voortbe
staan van dit feit inspannen. Wij zijn ervan
overtuigd dat, in dit licht 'gezien, deze politiek'
vruchten zal dragen voor beide partijen.
Onze instelling als niet-oorlogvoerend land
behoeft volstreekt niet als een hindernis te
gelden voor alle andere staten, die denaelfdei)
goeden wil toonen. Dit maakt het den oorlog
voerenden zonder uitzondering onmogelijk ons
gebied, onze zeeën en onzen hemel voor oor-
ogshandelingen te gebruiken. Onze houding zal
ook in de toekomst een dergelijk misbruik met
zekerheid onmogelijk maken, zooiang wij zeli
niet in den oorlog verwikkeld zijn."
Over het pact met Engeland zeide Ir.onoe
nog: „Op een tijdstip, dat Engeland een
heldhaftigen strijd voert om zijn bestaan,
beschouw ik het als mijn plicht bekend te
maken, dat de banden van het verbond, die
ons vereenigen, sterk en niet te verbreken
zijn."
De rede van den president duurde drie
kwartier.
Volgens D.N.B. sprak Inonoe over Griekenland
als „onzen vriend en buur" en verklaarde hij
nog o.m.:
„Bijzondere waarde hecht ik er aan te con-
stateeren, dat de betrekkingen tusschen Tur
kije en de Sovjet-Unie met oog op de wissel
vallige wereldpolitiek op zich zelf een waarde-
vollen factor vormen, welke onafhankelijk van alle
andere invloeden bewaard dient te blijven. Deze
politiek zal voor beide partijen nuttig zijn en de
belangen van beide landen dienen zonder iemand
afbreuk te doen. Het is mogelijk en zelfs waar
schijnlijk, dat de menschheid een langen tijd
van lijden te wachten staat. Turkije, dat buiten
gewoon gevoelig is voor alles wat de levensbe
langen van het land betreft, zal desondanks
trouw blijven aan zijn vriendschappen en bond
genootschappen. Nu Engeland in een strijd om
zijn bestaan gewikkeld is, is het onze plicht te
verkondigen, dat het bondgenootschap, hetwelk
ons met Engeland vereenigt, hecht en onwrik
baar is".
Volgens D.N.B. wijdt men in politieke kringen
te Belgrado er groote aandacht aan, dat de
president der Turksche republiek in zijn. rede
voor de Turksche Nationale Vergadering in het
geheel geen gewag heeft gemaakt van Joego
slavië en Bulgarije. In deze kringen ziet men
daarin een bevestiging van de meening van Joe-
go-Slavië, dat de Balkanentente thans ook of
ficieel heeft opgehouden te bestaan en dat
Joego-Slavië geenerlei verplichtingen krachtens
het Balkanpact meer heeft. -v
Het 'Rijksbureau voor de Voedselvoorziening
in Ooorlogstijd deelt het volgende mede:
Door het prijsverloop der laatste weken
zijn de groothandelsprljzen voor eieren m
die mate gestegen, dat er voor den detail
handel van eenige winst bijkans geen sprake
meer was. Ten einde thans te komen tot
redelijker verhoudingen tusschen de groot
handels- en detailprijzen zijn met ingang
van 1 November de volgende maximum
prijzen voor producenten, grossiers en de
taillisten vastgesteld.
Voor producenten bedraagt de maximumprijs
f 1.05 per kg. Voor zoover de eieren per stuk
worden verhandeld, moet een overeenkomstige
prijs per stuk worden berekend.
Voor het verhandelen van de eieren door den
grossier zijn de eieren in verschillende klassen
ingedeeld, in een officieele publicatie zijn deze
klassen met vermelding van de maximum-prij
zen, welke de grossier aan den kleinhandel mag
berekenen, bekend gemaakt.
De daarin genoemde grossiersprijzen gelden
tevens voor zoover producenten met machti
ging van de Centrale eieren rechtstreeks aan
consumenten verkoopen.
De maximum-prijzen, waarvoor de win
kelier eieren mag verkoopen aan den con
sument, zijn thans als volgt vastgesteld:
Versche eieren.
Klasse 1: 8 cent per stuk.
Klasse 2: 7% cent per stuk.
Klasse 3: 7 cent per stuk.
Klasse 4: 6'A cent per stuk
Klasse 5: 6 cent per stuk.
Klasse 6: 5V2 cent per stuk.
Kaikeieren: 5% cent per stunk
Ten einde het publiek in staat te stellen, te
zien tot welke klasse de eieren behooren en
welke prijs derhalve door den winkelier of han
delaar mag worden berekend, zullen de eieren
binnenkort met een der nummers 1 tot 6, over
eenkomende met bovenstaande klassen, worden
voorzien.
Onderschat niet
hel belang van de juiste bril wanneer
Uw oogarts U er een voorschrijft.
Ga in Uw eigen belang naar
GR. HOUTSTRAAT naast Luxor
Wordt nu lid van THE AMERICAN CLUB.
Geeft U op Lourens Costerstr. 23, Haarlem.
Doe het voor het te laat is. Binnenkort
mogen wij geen nieuwe leden meer aan
nemen!
werken - curiosa - brieven
van 2 tot 16 november
jacobijnestraat ,3 - haarlem
MOSKOU, 1 Nov. (D.N.B.). De Japansche
ambassadeur te Moskou, Tatekawa, die Maan
dag aan Kalinin zijn geloofsbrieven heeft over
handigd, is, naar men verneemt, op 30 October
ontvangen door den volkscommissaris van Bui-
tenlandsche Zaken, Molotof.
BERLIJN, 2 Nov. (D.NB.) Vrijdagavond heb
ben eenige Britsche bommenwerpers geprobeerd
de Rijkshoofdstad te naderen. Het krachtige
Duitsche afweergeschut verdreef de meeste
Engelsche vliegtuigen naar het Zuiden en het
Noorden. Daarbij wierpen zij brisantbommen
er. brandbommen op woonwijken en tuindorpen.
Brandbommen troffen o.a. weer het reeds een
keer geteisterde wereldvermaarde Rudolf Vir-
chow-ziekenhuis; de uitbrekende dakbranden
werden spoedig gebluscht.
Schade van beteekenis is er niet ontstaan. Onder
de burgerbevolking vallen verscheidene dooden
en gewonden te beklagen. Bij dezen aanval is
opnieuw gebleken, dat de Royal Air Force ook
bij hélderen sterrenhemel woonwijken van bur
gers bombardeert, die ver van militaire doelen
verwijderd liggen.
ISTANBOEL, 2 Nov. (D-N.B.). De chef van
den generalen staf van het Britsche leger in
het Nabije Oosten, generaal-majoor Smith, is
Vrijdag door den Turkscben president ontvan
gen. Heden wordt hij te Istanboel verwacht.
Men spreekt van zijn mogelijk bezoek aan Grie
kenland.
Hotel Restaurant Chateau Bleu
Le rendez-vous du monde distingué
Haagsche Bosch
TELEFOON 772060 <6 lijnen) DEN HAAG
Zonsondergang 2 Nov. 18.11
Zonsopgang 3 Nov. 8.38
Zonsondergang 3 Nov. 18.09
Zonsopgang 4 Nov. 8.40
Maanopkomst 11.27ondergang 20.27
Allerzielen op het militaire graf op den Grebbeberg
(Foto Pax-Holland)
Mijnhardtjes (dit zijn hartvormige cachets) helpen snel en goed. Doos 50 ct. Pr oefdoos 10 ct.