Heemskerk wenscht geen samenvoeging
met Castricum
Interview met Göring over de
luchtactie tegen Engeland
Uit andere bladen
Successen van het
duikbootwapen
Saloniki wederom
gebombardeerd
Duidelijk verband met
presidentsverkiezing
Het groote succes van
den oorlog ter zee
Engelsche troepen op
Kreta geland
Enschedeesche V.V.V.'
film
DINSDAG 5 NOVEMBER 1940
LAATSTE NIEUWS
Zelfstandigheid of aan
sluiting bij Beverwijk
VOOR DE GESNEUVELDE
GEZELLEN
Harde feiten tegenover
Britsche beweringen
HEEMSTEDE
Officieele première van Oud en
nieuw uit Twenteland"
Duitsch weermachtsbericht
Ital. weermachtsbericht
Staat en bevolkingsvraagstuk
UIT DE HOOFDSTAD
Het torentje van praeses v. Nispen
tot eere-monument
De N.S.B. wil slechts samen-
Werking in de N.S.B.
Aanvallen op Londen nog niet
op hoogtepunt
Frontbericht van D.N.B.
Bombardementen op Rome
te verwachten?
Radiorede van Antonescoe
HILLEGOM
aanroepen en vereeren als Patroon van de huis
gezinnen, Patroon van den arbeid, Patroon van
den maatschappelijken vrede, maar ook Patroon
voor een zaligen dood. En, zou het dan niet te
vens een blijvende daad van piëteit kunnen zijn
jegens onze gesneuvelde gezellen, wanneer wij
nu deze gelegenheid aangrijpen, om hiervan een
monument te maken ter vereering van hun na
gedachtenis?
Daarvoor is echter noodig naast een werkelijk
mooi St. Josephbeeld, waarvoor Amsterdam I
wel zou kunnen zorgen, dat door een erkend
kunstenaar een passende symboliek wordt aan
gebracht, om de bedoeling weer te geven, alsook
een marmeren herinneringsplaat, waarop in
gulden letters de onsterfelijke namen van onze
fiere, jonge helden. Maar een en ander kost
geld. Dit nu is een nationale eeretaak van heel
het Centraal Verband, opdat we hier inder
daad zullen hebben een stille hulde en een stee-
nen bede van alle gezellen voor onze gevallenen.
Wanneer ik bemerk, dat dit initiatief ingang
mocht vinden, zult U er wel meer van hooren.
Op hoop van zegen....
De gemeenteraad van Heemskerk heeft gister
middag uitspraak gedaan over de kwestie samen
voeging met Castricum, zooals deze door den
secretaris-generaal van het Departement van
Binnenlandsche Zaken in overweging is gege
ven.
B. en W. stelden voor:
le. met kracht de zelfstandigheid der gemeente
te bepleiten op gronden, die in een memorie
uitvoerig zijn aangegeven;
2e. geen samenvoeging te erlangen met de ge
meente Castricum, daar beide gemeenten prac-
tisch geen gemeenschappelijke belangen hebben;
3e. mocht onverhoopt de zelfstandigheid niet
gehandhaafd kunnen worden, dan zou samen
voeging met Beverwijk zijn te overwegen.
Dit voorstel werd gedaan op de volgende
gronden;
Overtuigd, dat in de toekomst de land- en
tuinbouw een grooter plaats in het economische
leven zullen gaan innemen dan voorheen, omdat
de welvaart tenslotte in den grond zit, is reeds
daarom de raad van oordeel dat deze gemeente
grootendeels bestaande van land- en tuin
bouw tevens in verband met hare geaard
heid, mede uit zelfrespect, prijs blijft stellen op
hare zelfstandigheid.
Een voorstel tot samenvoeging van deze
gemeente met die van Castricum lijkt den
raad minder gelukkig, want nóch geografisch
nóch in maatschappelijk opzicht heeft deze
gemeente met Castricum iets gemeen. Inder
daad zouden hare belangen daardoor zelfs
ten zeerste worden geschaad, want als deze
gemeente zal moeten worden samengevoegd,
dan is zij daarin het meest aangewezen op
de gemeente Beverwijk.
Eerstens is zij het eindpunt van de noorde
lijke strook Haarlem, waar zij is aangewezen op
de Arrondissementsrechtbank en het Kantonge
recht, terwijl na Beverwijk Haarlem voor haar
d e stad is.
Met de gemeente Beverwijk heeft zij al hare
belangen op het gebied van onderwijs, zieken
huiswezen, winkelstand, gas, rioleering, arbeids
bemiddeling en werkloosheidsverzekering, ver
keer, markt-, kade-, slachtpost-, distributie, en
strandwezen gemeen, als gevolg waarvan zij ge
meenschappelijke regelingen met Beverwijk heeft
op het gebied van het openbaar onderwijs, ar
beidsbemiddeling en werkloosheidsverzekering,
gasvoorziening en slachthuis, terwijl nog meer
dere te regelen belangen als rioleering, contro
leerend geneesheer enz. in het verschiet liggen.
Vervolgens ligt Heemskerk tegen Beverwijk
aangebouwd. Aan de Maerten van Heemskerck-
straat en Jan van Kuikweg behooren de zuide
lijke bewoners van die wegen tot de gemeente
Beverwijk en de noordelijke tot die van Heems
kerk, terwijl eerstgenoemden hun electrisch licht
ontvangen via het Heemskerksch net. Voegen
wij hier als niet het minste nog aan toe dat
Heemskerk is opgenomen in het streekplan
IJmond-Noord, waardoor het met Beverwijk als
één geheel wordt beschouwd en eventueele uit
breidingsplannen hiermede rekening dienen te
houden.
En dan vooral ook is Heemskerk op Beverwijk
aangewezen door den afzet van zijn land- en
tuinbouwproducten. Als bewijs hiervan moge
dienen dat alleen van de Veilingvereeniging
In het bijzijn van verschillende heeren
burgemeesters van Oost-Twentsche gemeen
ten, bestuursleden van V.V.V.'s, hoofden
van bedrijven en instellingen, alsmede ver
schillende andere genoodigden vond Zater
dagmiddag in de groote hall van het stad
huis te Enschede de première plaats van
de in onze kolommen reeds meermalen be
sproken film der Enschedeesche VV.V.
De aanwezigen werden welkom geheeten door
den voorzitter der plaatselijke V.V.V., den heer
H. B. Peteri, die er op wees, dat het V.V.V -
werk geen kwestie is van persoonlijke liefheb
berij. maar een belang van voorname economi
sche en sociale orde, die den steun der over
heid behoeft. Het gemeentebestuur van Ensche
de heeft een open oog voor deze groote belan
gen gehad, hetgeen zich geuit heeft in den
daadwerkelijken steun, dien men hiervan heeft
ondervonden. Spr. is ervan overtuigd, dat de
film van eroota beteekenis zal blijken, niet al-
Kennemerland te Beverwijk ongeveer 70 pet. der
leden uit Heemskerkers bestaat.
Uit het bovenstaande moge voldoende blijken
dat deze gemeente geheel op Beverwijk is aan
gewezen, terwijl bovendien na samenvoeging
met Beverwijk zich geen grensmoeiliikheden
zullen voordoen en de gemeenschappelijke
regelingen zullen kunnen vervallen, wat bij
samenvoeging met Castricum niet het geval is.
Tenslotte wordt er met klem op gewezen
dat het verdwijnen dezer oeroude gemeente
een groote historische fout zou zijn. De
heerlijkheid Castricum was sedert eeuwen
een onderdeel van de ambachtsheerlijkheid
Heemskerk. Eerst in 1664 kwam daaraan
een einde, toen de toenmalige Vrouwe van
Assumburg, Jonkvrouw Anna de Renesse,
Vrijvrouwe van Heemskerk, Assendelft en
Castricum, de heerlijkheid Castricum ver
kocht voor f 30.000 aan den heer Mr. Cor
nells Geelvinck te Amsterdam en nog in
1888, voor het laatst, was de burgemeester
van Heemskerk tevens burgemeester van
Castricum.
Mocht onverhoopt de gemeente Castricum
weer bij Heemskerk worden gevoegd, dan
ware nog de naam Heemskerk te hand
haven.
Bü de hierna volgende discussie merkte de
heer BEENTJES (R.K.) op, dat in het me
morandum te veel den nadruk wordt gelegd op
aansluiting bij Beverwijk, terwijl toch aller
eerst getracht moet worden om de zelfstan
digheid te behouden. Er openen zich voor den
tuinbouw betere perspectieven en wanneer
deze werkelijkheid worden, zal de financieele
positie van Heemskerk vanzelf gunstiger wor
den, waardoor de noodlijdendheid verdwijnt.
De heer MUI JEN (Neutr.) wees er Op, dat de
gemeente niet door eigen schuld in moeilijk
heden is geraakt. Deze zjjn het gevolg van de
manier, waarop de laatste 10 jaar de tuinbouw
is behandeld. De gemeente heeft daarvan den
terugslag ondervonden.
Spr. wees er verder op, dat Heemskerk van
de kom van Castricum een uur gaans ver
wijderd is, terwijl de bebouwing met Beverwijk
ineenvloeit. Wanneer het gaat om samenvoe
gen, dan behoort Heemskerk bij Beverwijk.
Wethouder DUIVENVOORDE (R.K.) zeide
dat de gemeente een oppervlakte heeft van
2800 H.A. Wanneer het waar is dat de welvaart
in den grond zit, dan moet de gemeente zelf
standig blijven.
De heer BEENTJES wees er op, dat Cas
tricum geheel andere belangen heeft, waarna
de heer CASTRICUM (R.K.) de aandacht ves
tigde op de mogelijkheid om zelfstandig te
blijven, wanneer er weer gebouwd kon worden
Tenslotte constateerde de heer v. d. OUTE-
NAAR (Chr.) dat bij een eventueele volksstem
ming zeker 99 pCt. van de bevolking zich tegen
aansluiting met Castricum zou verklaren.
Nadat B. en W. hadden toegezegd, dat
het memorandum nog zal worden aange
vuld, werd het voorstel van B. en W., met
het memorandum, door den raad z. b. s.
aanvaard.
B. en W. boden de gemeentebegrooting
voor 1941 aan. Deze werd in handen gesteld
van een comité van onderzoek, bestaande uit
de heeren Beentjes, v. d. Outenaar en Vendel.
leen voor Enschede, maar voor het geheele ge
west.
Tenslotte bracht de heer Jassies dank aan
de heeren Kleinstra en Nieuwenhuis van
Deltafilm en beriep zich op den daadwerke-
lijken steun en medewerking van alle aanwe
zigen bij de vervulling van de taak der ver-
eeniging.
Hierna werd een aanvang gemaakt met de
vertooning van de drie-deelige kleurenfilm,
welke wij reeds uitvoerig bespraken, waarna
nog het woord werd gevoerd door den voor
zitter van de algemeene vereeniging voor
vreemdelingenverkeer (A.N.V.V.) den heer R. de
Waal uit Den Haag, die er zijn verheugenis
over uitsprak dat de film juist was geworden,
wat zij zijn moest: een propaganda-film van
economische# sociale en cultureele beteekenis
voor Enschede en naaste omgeving. Dat een
en ander tot stand kon komen is niet het
minst te danken aan het gemeentebestuur dat
de verhouding met de V.V.V. hier volkomen
juist heeft aangevoeld en spr. zou deze samen
werking dan ook gaarne ten voorbeeld willen
stellen aan alle V.V.V.'s in Overijsel.
De bijeenkomst werd besloten met een woord
van dank van den heer Jassies aan alle aan
wezigen, waarna de bezoekers van buiten En
schede een rondgang maakten door het fraaie
stadhuis.
(Berichten reeds geplaatst in een
deel van onze vorige oplaag)
BERLIJN, 4 Nov. (D. N. B.) Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend:
De onder bevel van den eersten luitenant
ter zee Kretschmer staande duikboot heeft de
beide Britsche hulpkruisers Laurentic (18.724
bx.t) en Patroclus (11.314 b.r.t.) alsmede het
bewapende Britsche koopvaardijschip Casanare
(5376 b.r.t.) tot zinken gebracht. Met dit re
sultaat heeft de eerste luitenant ter zee
Kretschmer in totaal 217.198 bx.t. scheepsruim,
te tot zinken gebracht en daarmede is hij de
tweede duikbootcommandant, die meer dan
200.000 b.r.t. scheepsruimte vernietigd heeft.
Het ongunstige weder heeft het iuchtwapen
niet weerhouden zijn aanvallen op Londen en
Schotland voort to zetten, hoewel in kleineren
omvang. In een dappere duikvlucht deden ge
vechtsvliegtuigen een aanval op een rangeer
station in het Noorden van Londen en troffen
stationsgebouwen en verkeerswerken. Verschei
dene stukken luchtdoelgeschut brachten zij
met machinegeweervuur tot zwijgen. Aanvallen
op Britsche vliegvelden haden ook gisteren
succes. In Stratishali staan de inrichtingen van
het vliegveld in brand. In Wattisham werden
hangars en vliegtuigen vernield. Andere vlieg
velden en voor de oorlogvoering belangrijke in-
dustrieele doelen, vooral in Schotland, werden
met succes gebombardeerd. Bij Ierland en aan
de Schotsche Oostkust, deden gevechtsvlieg
tuigen aanvallen op afzonderlijke schepen en
konvooien.
Een koopvaardijschip van 19.000 b.r.t. kreeg
een zwaren treffer. Bij Kinnaird-Head werden
een torpedojager, een patrouilleboot, een groot
koopvaardijschip en een vrachtschip zwaar ge
troffen.
Britsche Vliegtuigen ondernamen slechts en
kele vluchten naar Nederland en Noord-
Duitschland. In Nederland werden twee huizen
verwoest. Twee personen werden gedood entwee
gewond. In Duitschland vielen slechts op drie
plaatsen bommen, die in het geheel geen scha
de aanlichtten.
De vijand verloor gisteren drie vliegtuigen.
Twee Duitsche toestellen worden vermist. De
bemanningen van een gevechtsformatie onder
leiding van den commandant Hauptman Storp
onderscheidden zich door met succes uitgevoerde
aanvallen op Britsche vliegvelden en voor de
oorlogvoering belangrijke doelen in Londen
ROME, 4 November (Stefani). Het hoofd
kwartier van de weermacht maakt bekend:
In den sector Epirus wordt de actie van de
Italiaansche troepen voorbij de stellingen van
Kalibaki voortgezet. Het Italiaansche Iuchtwa
pen heeft aan de operaties te land meegewerkt,
waarbij de vijandelijke stellingen in de omge
ving van Corciano krachtig met bommen be
stookt werden. Voorts werden de bombardemen
ten op Saloniki, de citadel van Korfoe, het fort
Navarino en de berghelling ten Noord-Oosten
van Janina langs den verkeersweg Janina-Ka-
libaki herhaald. Een Italiaansch vliegtuig is niet
teruggekeerd. Tijdens 't /luchtgevecht dat, zoo
als in het weermachtsbericht van gisteren ge
meld, zich boven Saloniki afspeelde, werden be
halve het vliegtuig waarvan gemeld was, dat
het waarschijnlijk was neergehaald, nog vijf
andere vijandelijke toestellen neergeschoten.
Een Italaansch watervliegtuig, dat op patrouil
le was, heeft een tweemotorig vijandelijk toe
stel van het type Blenheim aangevallen, dat
In het „Nederlandsch Dagblad" schrijft de
bekende katholieke vrouwenarts dokter Aus-
sems:
„Onder de vraagstukken die voor het
gansche volk van vitaal belang zijn, be
hoort ongetwijfeld het bevolkingsvraagstuk.
Over lang niet alle onderdeelen hiervan
zijn op dit oogenblik de discussies reeds
gesloten, doch over één, de geboortebeper
king, is men vrijwel algemeen tot de erken
ning gekomen, dat het voor een staat nood
lottig is, wanneer het tegengaan der ge
boorten tot gemeengoed van de bevolking
en tot algemeen aanvaard stelsel is gewor
den. Van een zuiver individueele aangele
genheid heeft het vraagstuk der geboorte
beperking zich vooral in den loop van deze
eeuw tot een maatschappelijk verschijnsel
van uitsluitend dègeneratieven aard ontwik
keld en een staat die zich wil hervormen
en hernieuwen, zooals ook de onze, kan er
niet aan denken zich reeds bij den aanvang
van den heropbouw te infecteeren met een
smetstof die met zekerheid tot afbraak
voert.
Daarom moet de nieuwe volksgemeen
schap beginnen, o. a. met een absoluut ver
bod van moedwillige actieve geboorte-beper
king.
Wat wil dat zeggen?
Dat wil zeggen, dat alles verboden wordt
wat op eenigerlei wijze, rechtstreeks of zij
delings, te maken heeft met moedwillige
actieve geboortebeperking, dus vereenigin-
gen, propaganda, consultatiebureaux, adver
tenties, geschriften, benevens de fabricage,
invoer en verbreiding van scheikundige
technische en andere hulpmiddelen tot
voorkoming van zwangerschap.
Sedert de laatste jaren is een deel van
ons volk achter de malthusiaansche ge
boortebeperking aan komen sukkelen met
een naar den vorm schijnbaar goedaardig,
doch in wezen even verwerpelijk stelsel, dat
P. O. genoemd wordt. Het spreek* vanzelt,
dat dit stelsel, dat door ae aannahgers als
een geoorloofd substituut van het malthu
sianisme, maar tegelijk als een gevaarlijke
overgang daarheen wordt beschouwd, even
eens onder het verbod valt.
Wordt met al deze verbodsbepalingen niet
op verregaande wijze iedere vrije beschik
king over het eigen lichaam bekort? Neen
want ieder moge ten slotte zelf verantwoor
den wat hij binnenskamers doen wil, doch
de overheid heeft tot plicht te zorgen ne
verscheidene malen getroffen werd en met
zware schade aan boord moest terugkeeren.
In Noord-Afrika verdreef een colonne Itali
aansche snelle troepen vijandelijke pantserwa
gens. Vijandelijke vliegtuigen deden aanvallen
op kleine formaties bij Gam-ul-Greid ten
Noord-Oosten van Giarabuh. Twee man wer
den gedood en eenigen gewond.
In Oost-Afrika werden vijandelijke aanvallen
op Italiaansche strijdkrachten, die het berg-
massief Sciusceib (Kassala) bezet houden, met
lichte verliezen aan Italiaansche zijde afgesla
gen. Wij maakten eenige krijgsgevangenen. In de
Roode Zee bombardeerde ons Iuchtwapen een
schip dat door een kruiser vergezeld werd, als
mede de havenwerken van het eiland Perim.
Vijandelijke toestellen bombardeerden Assab,
waar drie personen gedood en eenigen gewond
werden. Er ontstond lichte materieele schade
aan woonhuizen.
In den afgeloopen nacht probeerden vijande
lijke vliegtuigen een aanval op Napels te on
dernemen. Door krachtig spervuur tegengehou
den, moesten zij hun bommen op open land
laten vallen. Er wordt melding gemaakt van
een doode en drie gewonden.
De Centraal Praeses van de St. Josephs-
gezellenvereenigingen schrijft in het „Kolpings-
blad" o.m. het volgende:
In dezen tijd gaan onze gedachten meer dan
anders naar hen, die in de lente van dit jaar
in de lente van hun leven gevallen zijn als
offer voor ons vaderland. Daarom vragen wij
in deze Novembermaand niet het minst om
het gebed en H.H. Missen voor onze gesneu
velden.
Heel bijzonder treden uit hun rijen, die nu
in onze verbeelding als een geheimzinnige be
schermende macht langs de grenzen van ons
dierbaar vaderland staan, voor ons de gesneu
velde gezellen te voorschijn.
Vrienden, moeten we onze helden vergeten?
Misschien leven wij nog, omdat zij ons leven
met hun leven hebben verdedigd. En, ais straks
ons Vaderland weer vrij is, dan hebben zij met
hun bloed de grenzen getrokken, dan is hun
bloed het zaad geweest, waaruit boven hun graf
een nieuwe en gelukkige samenleving kan op
bloeien. Moeten wij dan hen aan de vergetel
heid prijs geven? Nooit.
Daarom heb ik een idee. 'tls alleen nog maar
een idee. Van de medewerking onzer gezellen
zal afhangen, of dat idee levensvatbaarheid
heeft.
In het hart van ons Centraal Verband, in
het hart van Amsterdam, direct achter de
toegangspoort tot het Gezellenhuis van Am
sterdam I, enkele meters van de drukke
Stadhouderskade, staat een Gothisch to
rengebouwtje. Men vertelt, dat Praeses van
Nispen dit bulten het eigenlijke Gezellen-
huis heeft laten bouwen om er in te
sterven.
Omdat Christus gestorven was buiten Jeru
zalem, wilde deze kinderlijke devote priester
ook sterven buiten zijn „Jongensstad". Daarom
had hij bepaald, dat hij, als zijn einde nader
de, moest worden overgebracht naar dit ge
bouwtje. De hemel heeft anders beschikt, wane
Praeses van Nispen is plotseling gestorven en
dood op bed gevonden. Maar nog altijd staat er
het mooie gebouwtje, stijlvol en pitoresk, even
wel ongebruikt en min of meer verwaarloosd.
In vele steden, vooral in Zuidelijke landen,
vindt men hier en daar, dicht aan een drukke
straat, een of ander devotiekapelletje.
Nu was mijn liefste wensch dit „torentje" te
maken tot een voor iedereen toegankelijke de-
vatiekapel ter eere van St. Joseph in net hart
van de grootstad. Daar kan men St. Joseph
quid detrimenti res publica capiat, dat de
gemeenschap geen schade wordt toege
bracht en daarom moet voorkomen worden,
dat ontoelaatbare dingen uit de binnenka
mer zich naar buiten kunnen verspreiden
en op deze wijze opnieuw uitgroeien tot een
systeem, dat aan den natuurlijken opbouw
der maatschappij vijandig gezind is
En hoe dan als de individueele gezond
heid in het gedrang komt? Alsdan moet
niet het verkeerde systeem in actie worden
gebracht, maar zal de huisarts voor eik
bepaald geval een bruikbaren uitweg wij
zen. Onder bruikbaar te verstaan: afdoende
voor den patiënt en aanvaardbaar voor de
overheid."
De N.S.B. wenscht geen toenadering noch fu
sie tusschen de bestaande belangrijke bewegin
gen, doch „toenadering van volgeling tot leider
In het jongste nummer van „Volk en Vaderland"
publiceert Goedewaagen over dit standpunt een
hoofdartikel, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
„De tijd van onderhandeling als gelijke
partijen is allang voorbijgegaan. De N.S.B. is
geen „partij" aan de groene tafel meer.
Geen fusie in den zin van „gelijk overste
ken" zoeken wij. Wij transigeeren niet meer
over beginselen, waarvoor wij nu welhaast
tien jaren geofferd hebben en waarmee wij
ons in feilen strijd hebben vereenzelvigd."
En verder luidt het:
„Er is maar één middel om de echo van
alle lastertaal in onze ooren te doen ver
stommen. Dat middel is de open daad der er
kenning van ons leidersrecht. In het Neder-
landsche gezin zijn wij het jongste kind, de
dragers van de toekomst der ouders en hun
liefste en diepste verwachting. Wie onzen
Leider zijn Leider noemt, reiken wij voluit
de hand, vanwaar hij ook komt, rechtaan,
zooals het mannen betaamt. Toenadering
aanvaarden wij, van overal, waar men ons
ziet, zooals wij in den loop der jaren gewor
den zijn: als de pioniers, de eersten en
sterksten in den lande, die den nieuwen weg
van vaderland en continent hebben betre
den. Wie na lange omwegen onze colonne
vindt, begroeten wij met rechte rechterhand.
Schamper en smadelijk heeft men ons be
jegend; wij echter erkennen het goed recht
van ieder, die eerlijk meekomt in den marsch
onder het zwartroode vaandel en den Leider
zijn Leider weet.
Toenadering van „partijen" riekt naai
parlementarisme en individualistische vrij
heid. Toenadering van volgeling tot Leider
is voor ons de eenige mogelijkheid."
BERLIJN,v 4 Nov. (A.N.P.)Internatio
nal News Service publiceert het volgende
interview van haar correspondent Huss
met Rijksmaarschalk Göring.
„Rijksmaarschalk Göring, die van de
Franschc Kanaalkust uit de voortdurende
aanvallen op Engeland leidt, heeft zich
omstreeks middernacht den, tijd gegund om
voor een exclusief bliksempersgesprek aan
de telefoon te komen. Hij verklaarde dat de
Duitsche luchtaanvallen hun hoogtepunt
nog niet hebben bereikt en dat de Britsche
beweringen, dat zij het Rijk en inzonder
heid Berlijn succesvol gebombardeerd heb
ben, verzonnen leugens zijn, die slechts ten
doel hebben de Amerikaansche verkiezin
gen te beïnvloeden.
Göring bevond zich blijkbaar 's nachts op
het vliegveld, want ik hoorde het doffe grom
men der vliegtuigmotoren, terwijl ik op mijn
bureau te Berlijn telefoneerde. Dit is de eerste
maal sedert het begin der massale aanvallen op
Londen, dat de Rijksmaarschalk een persge-
sprek toestond. Hij scheen in uitstekende stem
ming en beantwoordde bereidwillig mijn eerste
vraag, waarom de militaire censuur haar be
richten over de aanvallen v. d. Royal Air Force
op Berlijn gedurende de laatste dagen plotse
ling baseerde op de verslagen van buitenland
sche correspondenten.
Göring zeide: ..Ik zal u zeggen waarom: De
Britten verspreiden den laatsten tijd zulke
groteske leugens over de zoogenaamde verwoes
ting van Berlijn en van andere belangrijk!
steden o.a. zouden de Potsdamer, Anhal-
ter en Stettiner Bahnhof in vlammen staan
en de electrische centrale Klingenberg zou ver
woest zijn dat ik graag zou willen zien tot
hoever enen met deze leugens wel kan gaan. Er
is ook nog een tweede reden: de Engelschen
hebben hun bommen op zoo grooten afstand
van hun doelen geworpen, dat ik geen reden
heb hun door een opgave overeenkomstig de
feiten mede te deelen, dat zij geenszins daar
geweest zijn, waar zij meenden te zijn.
„Wij willen nu eens zien hoever de geestelijke
verwarring in den tegenwoordigen tijd kan
gaan. U, als correspondent te Berlijn hebt de
beste gelegenheid uzelf te overtuigen, Ik heb
mijn toestemming gegeven, dat u Maandag met
luitenant-generaal Weise een vlucht boven
Berlijn onderneemt om de schade persoonlijk
vast te stellen.
„Als de Engelschen beweren dat wij op één
dag 185 vliegtuigen verloren hebben, waarvan
er meer dan honderd boven Londen vernietigd
zouden zijn, maken zij eenvoudig van eiken
bomtreffer een vernietigd vliegtuig. Hun tactiek
is zoo kinderlijk dat wij wel eens wilden zien,
hoever dit idiotisme nog opgevoerd kan wor
den".
Ik vroeg hem of de censuur voor den duur
van den oorlog zoo zou blijven. Göring ant
woordde: „Geenszins. Ik zou alleen willen
zeggen, dat ik niet geloof, dat de Britsche
vliegers zulke onzinnige rapporten uitge
bracht hebben. Daarvoor houd ik ze nog al
tijd te eerlijk. Ik kan me alleen voorstellen
dat het ministerie van Voorlichting onaf
hankelijk van de feitelijke gebeurtenissen
steeds doorliegt. Ik ben er van overtuigd,
dat de Britsche vervalschingen in deze da
gen een bepaalde bedoeling hebben, die met
de Amerikaansche presidentsverkiezingen
verband houdt.
Door de verspreiding van berichten, dat Ber
lijn in vlammen staat en dat stations en elec
trische centrales verwoest zijn, willen zij de aan
dacht van de ontzaglijke te Londen aangerichte
verwoestingen afleiden. De Engelschen beweren
bijv. dat de Royal Air Force in den nacht van 29
October tijdens een sneeuwstorm boven Berlijn
geweest is. Ik zeg, dat dien nacht geen enkel
vliegtuig het Duitsche gebied is binnenge
drongen. Het feit, dat de Engelschen het Ame
rikaansche volk dergelijke leugens opdisschen in
de veronderstelling, dat dit volk daaraan geloof
zal hechten, is niet vleiend. Den afgeloopen
nacht hebben ze in Berlijn bijv. anderhalf uur
alarm gehad, hetgeen veroorzaakt was door een
Duitsch vliegtuig, dat zijn richting kwijt was ge
raakt. Gisternacht is geen enkel vliegtuig bin
nengedrongen en u kunt er verzekerd van zijn,
dat er ook vandaag geen zal binnendringen."
Hierna vroeg ik of de grootscheepsche aan
vallen op Londen, ondanks de Britsche bewe
ringen van het tegendeel, voortgingen. De Rijks
maarschalk antwoordde:
„Ik heb 7 September de grootscheepsche aan
vallen op Londen geopend. Tot dusverre is er
geen enkele nacht voorbijgegaan zonder oat
Duitsche vliegtuigen boven Londen vlogen. Met
uitzondering van vier dagen zijn onze vlieg
tuigen ook overdag boven Londen geweest. Ik
geef de verzekering dat met uitzondering van
één enkel geval, toen de dekking door de wolken
gunstig was, niet een enkel Britsch vliegtuig
overdag boven Duitsch gebied is doorgedrongen,
terwijl de Duitsche vliegtuigen bij dag en bij
nacht hun bommen uitwierpen.
Deze aanvallen zullen niet ophouden. De
Engelschen weten dat ik tot dusverre onze
volledige sterkte nog niet in het vuur ge
bracht heb, maar dat de actie van het
Iuchtwapen tot nu toe op beperkte schaal
geschied is."
Ik wees toen op de Britsche bewering dat het
niet mogelijk zou zijn nog grootere resultaten te
bereiken. Göring zei daarop:
„Dat beweren ze. U meent, dat de Engelschen
ontkennen, dat ik ongeveer 20.000 vliegtuigen
bezat. Nu, zij beweren, dat zij er al 15.000 neer
geschoten hebben. Men kan zich dit alles slechts
verklaren als men Churchill's boek kent, waar
in hij hymnen aan de leugen wijdt. Dit is niets
anders dan een poging om de verkiezingscam
pagne in Amerika te beïnvloeden. Ik geloof dat
er in Amerika een verstandig volk woont, in
staat den werkelijken toestand te beoordeeierr,
als men het de feiten voorlegt. Ik geloof, dat
de Amerikaansche ambassade, voor zooverre zij
nog aanwezig is, getuigenis over de Britsche
leugens kan afleggen. Ik kan u verzekeren dat
geheele wijken van Londen verpletterd zijn en
dat de haveninstallaties een chaos vormen. Ik
kan slechts betreuren dat ik u niet tot een
vlucht boven Londen kan uitnoodigen
BERLIJN, 4 Nov. Het frontbericht van het
D.N.B. luidt als volgt:
Het opperbevel van de weermacht plaatst
boven aan het verslag van heden van de ge
vechtshandelingen der laatste vierentwintig uur
de groote successen van den onderzeeër, die on
der leiding van Kapitan-leutnant Kretschmer
staat. Nadat Engeland in de maand October in
totaal 827.000 b.r. ton scheepsruimte heeft ver
loren, ongerekend de schepen, die zwaar be
schadigd en ten deele in hopeloozen toestand
zijn gebracht, bewijzen reeds de verliescijfers
van de eerste dagen van November, dat de blok
keering zich steeds nauwer om Groot-Brittan-
nië sluit. De Duitsche marine verstaat het haar
nieuwe steunpunten aan de kust van den Atlan-
tischen Oceaan te gebruiken om ook van het
Westen uit de Engelsche aanvoeren doeltreffen
der rj te sluiten. De profetieën van Engelsche
vlootdeskundigen, dat de havens aan den At-
lantischen Oceaan in de practijk de Duitsche
oorlogvoering tot last zouden zijn, liepen op het
tegendeel uit, naar de feiten intuaschen hebben
bewezen.
ROME, 4 Nov. (Stefani) Uit Londen wordt
officieel gemeld, dat Britsche troepen op het
eiland Kreta aan land zijn gegaan. Het is niet
mogelijk, aldus vervolgt het communiqué, de
belangrijkheid en de sterkte van deze troepen
nader aan te geven, noch den datum waarop de
ontscheping heeft plaats gehad.
Men merkt hier op, dat het eenvoudig lezen
van de Italiaansche weermachtsberichten vol
doende opheldering verschaft over het voorbe
houd. dat in het Engelsche communiqué wordt
gemaakt. In het weermachtsbericht nummer 148
van 2 November werd medegedeeld, dat den
vorigen dag Italiaansche bommenwerpers aan
de Britsche strijdkrachten, die ontscheept wer
den op Kreta, zware verliezen hebben toege
bracht. Het is eveneens bekend dat de Italiaan
sche dagbladen reeds gepubliceerd hebben, dat
Britsche strijdkrachten zich op het eiland Kreta
bevonden lang voor het Italiaansche ultimatum,
en dat hun aanwezigheid een van de oorzaken
vormde voor de Italiaansche actie in Grieken
land. In de afgeloopen dagen hebben de Brit
sche strijdkrachten op Kreta versterkingen ont
vangen. Dit beteekent niet alleen geen enkele
welkome hulp voor de Grieksche troepen, die in
den steek gelaten en alleen in Epirus strijden, en
brengt ook geen verandering in de bestaande
factoren van den toestand in het Oostelijk ge
bied van de Middellandsche Zee, maar vormt
het bewijs, dat Groot Brittannië zich slechts uit
sluitend op Grieksch grondgebied bevindt wegens
de strategische belangen van eigen vloot en
luchtmacht.
BERN, 4 Nov. (ANP) Naar uit Bern wordt
gemeld heeft commander West, luchtattaché bij
het Engelsche gezantschap te Bern verklaard,
dat de Royal Air Force, zoodra de verkiezingen
in Amerika zijn gehouden, op groote schaal
bombardementen op Rome zou beginnen. Deze
bombardementen zouden eerst na de verkiezin
gen in de V. S. plaats vinden, daar men anders
reacties in katholieke Amerikaansche kringen
bij gelegenheid van de verkiezingen vreest.
BOEKAREST, 4 Nov. (Stefani). Generaal
Antonescoe heeft een toespraak voor de radio
gehouden waarin hij den lof sprak van den
stichter der IJzeren Garde, Codreanoe. Anto
nescoe verklaarde dat Codreanoe is gevallen,
maar zijn overtuiging heeft gezegevierd. Hij be
sloot met de groenhemden uit te noodigen zich
met hem te vereenigen voor den moreelen
wederopbouw en de grootheid van Roemenië,
Wie dit bord
voor zich ziet
moet x t r
M voorzichtig
J ztyn, want htj
nadert 'n voor-
«h, yT rangsweg (óók
sTaS*. bet verkeer
van Mnks laten
vóórgaan^
Badhuis. In het Badhuis aan de Postlaan
werden in de week van 28 Oct. t/m. 2 Nov. ge
nomen 498 douchebaden en 23 kuipbaden.
Aan 39 kinderen werd een gratis schoolbad
verstrekt op Woensdagmiddag van 2 tot 4 uur.
Van de gelegenheid tot kosteloos baden op
Woensdagavond tusschen 5 en 8 uur werd door
40 volwassenen gebruik gemaakt.
Loop der bevolking. Gevestigd: G. S. de
Brabander, Stationsweg 4; C. A. de Bruin, van
den Endelaan 63; L. van den Burg, van Tets-
straat 1; J. Heersman, Weerlaan 23; C. D.van
Kerkhoven met gezin, Burg. Pontstraat 64; A.
M. Kortekaas, Molenbuurt 3; M. Th. Kruijden-
bergBoermans met gezin, Weeresteinstraat
26, A. J. van der Laan, Molenbuurt 13; E.
Luijer, Hoofdstraat 140; W. J. Pluijmers met
gezin, Leidschestraat 167; J. M. Reinders en
echtg., Vosselaan 7; A. Rikkers—Heersman,
Weerlaan 23; A. R. Roode—Smits, Burg. Went-
holtstraat 6.
Vertrokken: G. B. Bultink. 's-GraVenhage,
Loosduinscheweg 635a; J. J. Corbee, Leeuwar
den, Marechaussee Kazerne; A. C. Daim, Dort
mund—Eving (Duitschland), Hessischestrasse
165; B. A. M. Förster, Oss, Boterstraat 71; C.
M. Hoogenboom, Roelof Arendsveen, Alke
made B 183; A. M. van der Hulst, Heemstede,
Heemsteedsche Dreef 266; P. M. A. Lankes,
Doesburg, Koepoortstraat 16; A. Philippo,
Heemstede, Joh. Vermeerstraat 13.
In enkele korte bewoordingen wenschte de
burgemeester, de heer J. J. G. E. Rückert de
V.V.V. geluk met het genomen initiatief, want
spr., die reeds met de film heeft kunnen ken
nismaken. weet, dat zij goed is en hij hoopt,
dat Enschede het nut ervan moge ondérvin-
den.
De heer K Jassies, directeur van de V.V.V.-
Enschede besteedde vervolgens eenige aandacht
aan de taak van een vereeniging voor vreem
delingenverkeer.
Twente is, aldus spr., een der in verschillen
de opzichten belangwekendste gedeelten van ons
land. Het natuurschoon is van een groote veel
zijdigheid en bovendien leeft er een eeuwen
oude volkscultuur, die zich openbaart in den
bouwtrant der oude behuizingen, in eenvoudige
gebruiksvoorwerpen, in volksgeloof en volks
leven. In dit opzicht openen zich wijde perspec
tieven voor een vereeniging, die zich de be
vordering van het vreemdelingenverkeer ten
doel stelt en die ernaar wil streven Twente en
in het bijzonder Enschede die bekendheid te
verschaffen, welke zij ruimschoots verdienen.
Dat dit noodig is bewijzen de pijnlijkste mis
verstanden, die herhaaldelijk aan den dag tre
den. Dat met een en ander ook economische en
sociale belangen van de hoogste orde zijn ge
moeid is bovendien duidelijk, maar ook de cul
tureele zijde vraagt niet het minst de aan
dacht. Te veel nog uit ouden tijd is verloren
gegaan; te groot is de onbekendheid met de
schatten uit het verleden, die ons door vorige
geslachten zijn nagelaten; te weinig nog weten
wij veelal van de levensomstandigheden, van
de opvattingen onzer voorouders, van groote
gebeurtenissen die hen beroerden. Ook op dit
terrein meent de V.V.V. een taak te hebben,
waarbij zij zich niet het minst tot de men-
schen van eigen stad en streek richt. In ver
band hiermede herinnert spr. aan de beweg
wijzering van twaalf wandel- en fietsroutes
door het plattelandsdeel der gemeente en in
hetzelfde verband moet ook de film „Oud en
nieuw uit Twenteland" worden bezien. Niet
voor niets is het een cultuurfilm, al dient ze
meteen het economisch en sociaal streven.
