De voorgeschiedenis van den oorlog I Beursoverzicht TOONTJE VAN TEUTEN tdaMfiaal aan den dag BEURS VAN AMSTERDAM £|rab(kila De poging DONDERDAG 7 NOVEMBER 1940 MARKTEN DONDERDAG 7 NOVEMBER 1940 de verschrikkelijke Karl Megerle over oorlogspolitiek van Washington Machine-herstelplaats (>EHIt. MAAGDENBERG Aanvankelijk verdeeld, later afwisselende markt. Verder verloop DOOR BE RTHA RUCK Wij ontvingen van de hand van den be kenden Duitschen publicist op politiek gebied Karl Megerle de volgende beschouwing over de verhouding tusschen Frankrijk en Ame rika, naar aanleiding van het oordeel, on langs door den Franschen ex-minister, Georges Bonnet, uitgesproken over de ma noeuvres van Amerikaansche diplomaten, voorafgaande aan het uitbreken van dezen oorlog. „Hier spreekt een vertegenwoordiger van het volk, dat het belangrijkste slachtoffer van een even utopische als misdadige politiek is gewor den. Bonnet jdoelt, ook al moet hy zich begry- pelykerwyze voorzichtig uitdrukken, vooral op bepaalde Amerikanen, die op den achtergrond een fatale rol hebben gespeeld. Onder hen, die hem wegens het accoord van München hebben aangevallen, bevinden zich vooraanstaande Amerikaansche diplomaten zooals Bullitt, Biddle, ■Kennedy en hun opdrachtgevers. Zy waren, in overeenstemming met de Britsche en Fransche oorlogsparty, de „harden", die om elke vreed zame oplossing te verhinderen na München van Bonnet eischten, een politiek van blinden tegen stand tegen allen en alles te voeren. De door hem bekend gemaakte Poolsche do cumenten, waarvan niemand de echtheid durfde betwyfelen, spraken een even duideiyke taal als het nieuwe Potocki-document en die passage in Kennedy's onlangs uitgesproken rede, waarin hu openiyk toegeeft dat men te München slechts tyd heeft willen winnen, om daarna met wapen geweld deze „dwaling" te herstellen, en in sa menspel van de Geallieerden met Amerika aan Europa zyn wü op te leggen. Men moet nogmaals herinneren aan de be langrijkste passages in die Poolsche diplomatieke stukken, om geheel de misdadige lichtzinnigheid te begrijpen, waarmee eerst Polen en toen Frankrijk aan den haat tegen de krachten der nieuwe orde werden ten offer gebracht. „Over Duitschland en Hitier sprak Bullitt met groote heftigheid en haat. Op mün vraag, hoe hy zich den komenden" oorlog voorstelde, antwoordde hij dat vóór alles de Vereenigde Staten, Frankrük en Engeland zich geweldig moesten bewapenen. Eerst) dan, als het gunstige oogenblik is aange broken, zal men de laatste beslissingen kunnen \reffen. Op myn vraag, of de Vereenigde Staten aan zulk een oorlog zouden meedoen, antwoord de hy: „Zonder eenigen twyfel. Maar eerst dan, wanneer Engeland en Frankrük eerst aan den gang gaan". Zoo berichtte de Poolsche ambas sadeur Fotocki uit Washington op 21 November 1938, dus nog vóér men zich op het gebeurde in Tsjecho-Slowakije eft Polen kon beroepen. Op 16 Januari 1939 krügt Potocki tydens een nieuw onderhoud met Bullitt den indruk, dat de president beslist meende dat Parijs en Londen aan elke compromis-politiek met de totalitaire staten een einde moesten maken, en dat men „de moreele zekeitieid had van de bereidheid der Vereenigde Staten, in geval van een oorlog actief de party van Frankrijk en Engeland te kiezen". Op 22 Januari 1939 berichtte dezelfde Pool sche diplomaat over de verdere fatale ontwik keling, hoe men in de Vereenigde Staten een kunstmatige oorlogspsychose aankweekte en het vreedzame Amerikaansche volk voorhield, dat men in geval van een Wereldoorlog ook actief zou moeten optreden. Men bazelde over een aanval van de totalitaire staten op Amerika. München was den presidient zeer ongelegen geko men. DergeUjke uitlatingen kon men hooren van lieden, „die de hoogste plaatsen in^de Ameri kaansche regeering bekleeden". Februari 1939 berichtte de Poolsche ambassadeur te Parijs na een onderhoud met Bullitt, dat men op het deel nemen door de Vereenigde Staten aan den oor log aan de zijde van Frankrijk en Engeland kon rekenen, natuurlijk pas eenigen tyd na het uit breken van het conflict. Bullitt had dit als volgt uitgedrukt: „Als er een oorlog uitbreekt zullen wij er in het begin zeker niet aan meedoen, maar wry zul len hem beëindigen". Later verklaarde de Amerikaansche ambas sadeur dat men door het uitoefenen van druk op Londen er in slaagde Engeland .actief te AMSTERDAM Verricht: Draai-, Schaaf- en Fralswerken Telefoon 47148 maken" op het gebied der defensie. Want Ame rika bezat de middelen, dit tot stand te brengen, en Kennedy had daarvan in Londen reeds ge bruik gemaakt. Bonnet had geen vertrouwen in de Amerikaan sche beloften, maar Daladier en Reynaud lieten zich verblinden. En nog thans zoo constateert Megerle spreken Amerikaansche diplomaten over Engelands „dapperen strijd", die moet wor den gesteund. Het volk der Vereenigde Staten wil echter den vrede, wü handel drijven met een eensgezind, welvarend Europa. Daarvan begin nen de eerste lynen reeds zichtbaar te worden. Maar dit kan niet tot stand komen zoolang En geland en zyn Amerikaansche vrienden volhar den in hun tegenwoordige houding, die slechts naar den ondergang voert. AMSTERDAM, 7 November 1940. De verwachting, dat de New-Yorksche beurs op de herverkiezing van Roosevelt gunstig zou reageeren, is gisteren ten onzent een misreke ning geweeest. De markt verkeerde in een ge drukte en zeer afwisselende stemming en sloot op het laagste punt van den dag. Men over tuigde zich er van, dat de nieuwe bewinds aanvaarding van Roosevelt de voortzetting be- teekent van de New-Deal, waarvan de Ame rikaansche zakenwereld in den laatste jaren veel teleurstelling heeft moeten ondervinden en ging van de veronderstelling Uit, dat de regee ring een aantal in het bedrijfsleven ingrijpen de maatregelen zal gaan nemen, waartoe zij tot nu toe nog niet was overgegaan. Of voor dit pessimisme alle grond bestaat, nu de tijd van economische inzinking in Amerika, welke de regeering tot drastische maatregelen nood zaakte achter den rug is, zal de toekomst uit maken. Niet te ontkennen valt, dat in het pro gramma der regeering met betrekking tot de bewapening geen wijziging komt en honderden millicenen dollars disponibel blijven voor de ontwikkeling van den bedrijfstoestand. De in vloed hiervan kan op de beurs niet achterwege blyven, zoodat de mogelykheid voor een her stel in Wallstreet niet is uitgesloten. Bovendien zal het van Roosevelt's as. regeeringsverkla- ring afhangen, hoedanig de tpekomst van het zakenleven moet worden opgevat. Men was op het Damrak vandaag zoo vrij de flauwe stemming gisteren in Wallstreet niet zeer ernstig op te vatten en gaf den voorkeur aan de verwachting, dat de New Yorksche beurs weer spoedig zal reageeren op de buitengewoon gunstige bedrijfsontwikkeling in de Vereen. Sta ten, vooral wanneer Roosevelts speech cir.trent zijn te volgen politiek aanleiding mocht geven tot 'bemoediging. Uiteraard kon een reactie in Amerikaansche shares niet uitblyven, omdat men op hoogere New Yorksche slotkoersen ge rekend had, en thans hierin wordt teleurge steld. De reactie was echter een natuurlyke correctie op de styging, aangezien het ter markt komend materiaal niet groot was. Na op lager koerspeü geopend te zyn, ontwikkelde zich echter voor staal- en koperfondsen weer goede vraag,waardoor herstel intrad en welk feit ook op andere shares van invloed was. Steels openden 2% dollar en Bethl. Steel 3y. dollar lager, maar spoedig trad weer herstel in van %—VA. Republic Steel zette 1 3/8 lager in maar liep weer '/idollar op. Anaconda Copper moest aanvankelijk 2% doUar prysgeven om weer 1 punt te herwinnen, terwyl Kennecoth 2 ver loor en weer Viaantrrok. Voorts bewogen Vliegtuigaandeelen Carfoudry, General Motors als Spoorwegen zich aanvankelijk op lager peil, maar was de ondertoon niet flauw, omdat ge leidelijk weer meer belangstelling viel waar te nemen. Op de locale markt was de stemming ain- vankelijk verdeeld, waarna spoedig een alge meen vastere ondertoon de overhand verkreeg. Op de Petroleumafdeeling opende Koninklijke olie 6 pet. lager, ni. op 299. Op dit punt ont wikkelde zich weer aanstonds vraag en wegens toenemende belangstelling van verschillende zijden trad binnen enkele minuten een stijging in tot 305310 ct. Shell Union en Tidewater werd 'A1 dollar lager verhandeld, waarna weer een betere stemming de overhand ver kreeg. In den Suikerhoek moest HVA wegens licht aanbod 6 pet. prysgeven. maar ook hier ver kreeg de vraag weer de overhand, waardoor herstel intrad van 75 tot 480. Vorstenlanden zette l'/2 lager in maar herwon dit verlies weer. Rubberaandeelen hadden weer een vaste markt. A'dam Rubber kon bij opening 1 a 314 pet. hoogere prijzen bedingen. Voor andere soorten was de ondertoon eveneens bevredigend, maar hierin kwam het voorloopig niet tot handel. Tabakken waren goed gevraagd en zeer vast; oude Deli boekte een stijging van 12 a 13 pet.; Deli Batavia liep 3 a 5 pet. omhoog en Senem- bah eveneens 10 pet. Scheepvaartaandeelen hadden voor Scheepv. Unie en Holl. Amerika Lijn zich verliezen te getroosten van circa 2 pet.; Kon. Booten ech ter waren vast en lienen 2 a 4 pet. omhoog. Java-China-Japan lijn eveneens gevraagd, kon 1% a 2% monteeren. Binnenlandsche indus- trieelen openden voor Unilever en Aku luier 1 a 2 pCt. lager, maar wegens hernieuwde vraag konden deze verliezen weer herwonnen worden. Op de beleggingsmarfct was de stemming voor Nederlandsche Staatsfondsen niet beter en voor de 3—314 pCt. 1938 eerder nog iets luier. Het verder verloop was tamelijk verdeeld wegens afwisseling van vraag en aanbod. Op verschillende punten viel een winstaanbod weer te nemen, waarna dan weer gedeeltelijk herstel volgde. Na een reactie van a 1 dollar konden Steels en Bethl. Steel weer herstellen. Republic Steel e. a. waarden volgden hierin. Voor Anaconda bleef de ondertoon vast. Konklijke Olie liep 24 pCt. teru, maar her won dit verlies weer. H.V.A. liep 13 pCt. te rug, maar trok weer iets aan. A'dam Rubber moest 7 pCt. prysgeven, waarop weer gedeelte lijk hertel volgde. Deli-Batavia Rubber was weer zeer vast. Bandor Rubber luier. Van ta bakken liep Oude Deli 23 terug. Scheepvaart aandeelen brokkelden in koers af, maar kwa men hiema weer tot gedeeltelyk herstel. Japan- lijn bleef vast. Voor Unilever bleef de stemming vrijwel stabiel. Aku liep 23 pCt. op maar boekte weer een reactie van 12 pCt. Fhilips- lampen trokken eenige percenten in koers aan. Wat Duitsche industrien betreft stond de handel hierin feitelijk stil in verband met het feit, dat naar verluidt Duitsche fondsenaan- koopen te Amsterdam aan belasting zijn onder worpen. Van beleggingen boekte de Youngleening een reactie van 24 pCt. In andere Duitsche beleg gingen viel geen handel waar te nemen in ver band met bovenoemde belasting. Geld op prolongatie 2%. (Ongecorrigeerd.) BEVERWIJK, 6 Nov. Snijbloemenveiling t Cen trum. Prijzen als volgt* diverse Troschrysanten 1836 cent. grootbloemige 825, Freesia s 16 24, Helianten 6—10, Herfstasters 5—7, Judaspen ning 2536, Physalis 1422, Eik 2036, Groen 716, Cyclamen 1848, Primula 1520, Capsi- cuum 1525, Begonia la Reine 2534, Palmen 50125 cent. Am. Anjers per 10 stuks 3244. IJMUIDEN, 6 Nov. Visch. Deensche consignatie- visch: Kleine Schol 47.00, Schar 2528.50, Kl. Wiiting 14.0016. alles per 50 kg. Zoetwatervisch: Snoekbaars 86, Baars 50. Blei 10—35, Voorn 38 cent. alles per kg. IJm. 209 32% kist versche Haring 1528.00 Versche haring 4045 cent per Jjcr HEM (Zuider-Kogge),' 6 Nov. Groentenveiling- Bloemkool: I 12—12.30, II 9.00, III 5.50 per 100 stuks. Andijvie 1.00 per 100 struik. Tomaten 8.0U —12 Roode kool 5.70, Gele kool 2.90, Groene kool 3 10 Witte kool 2.50, Chineescbe kool 1.00. Spruit- k'ool 13.20—14.60, Peer. A 3.0C. B 2.20—2.50, C 1.90 2.20. Uien: grof 4.605. middelbaar 4.905.70, drielirgen 44.30, nep 4.00, Witlof I 2123.70, II 17.00—19. alles oer 100 kg. Fruitveiling. Winterjan 12.20—1980, Wmterlouw 11 30—18.70, Comtesse de Paris 12.4016.90, Nou veau Poiteau 7.80—16.10, Gieser Wildeman 2070. Soldat Laboureur 7.9013.30, Doyenne du Comlce 12.0022. Gratiau 9.80—13.30, Beurre Clairgeau 16.70—26.90, Present van Engeland 6.00 —9. Goudrelnet 6.00—8. Glorie van Holland 22.00, Bramley Seedling 6.00—15, Bismarck 6.00—15, Zoete Appelen 8.00 per 100 kg. Druiven: Alicante I 3948, II 35 cent per kg. TER AAR. 6 Nov. Centrale Veiling. Spinazie 16 —45 cent. Andijvie 1025 cent, Boerenkool 12— 21 cent, Kassnijboonen 2.103.85, Druiven 23— 24 cent, Waschpeen 2.50—5. Uien 47.20. Prei 5 —7 20, Spruitkool 14.5018.10, Roode kool 4— 5 50 Witte kool 22.60. Savoye kool 1.805.50, Chineesche kcol 1.10—2.30, Groene Savoye kool 3—4 90. Knolrapen 2.60—5.20. Knolselderie 2.60, Peterselie 0.90—2. Kroten 1—3.80. Bospeen 4.00 —6. Selderie 0.90—.210. Sla 11.40, Bloemkool 4 16, Tomaten 410.60. WIJHE, 5 Nov. Veemarkt. Heden werd de eer- stp najaarsveemarkt in deze gemeente gehou den Er werden aangevoerd 33 koeien. Voor deze markt was van de zijde der veekoopers veel be langstelling. De handel was vlot en er werden flinke prijzen betaald. WIJK BIJ DUURSTEDE, 6 Nov. Eieren. Aange voerd 850 stuks van 66.50 per 100 st. Geen biggen. WIJK BIJ DUURSTEDE, 6 Nov. Eierenveiling. Aangevoerd 7610 stuks van 6.506.90 per 100 st. Geen eendeieren. Heneieren 5.406.20 per 100 st. Geen kaas en geen boter. WIJK BIJ DUURSTEDE, 6 Nov. Beurre Clair geau 1028, Samuelsperen 816, IJsbouten 5 —14, Brederodes 816, Jodenperen 6—15, Leghi- pont 817, Kaneelzuur val 89.5, St. Remy 7 15, IJzendijkers 715, Ribbers kroet 68, Win ter jannen 816, Soldat Laboureur 825 cent, al les per kg. 's-HERTOGENBOSCH, 6 Nov. Veemarkt. Op de markt van heden waren aangevoerd 2909 stuks: 1870 runderen, 41 vette kalveren, 78 nuchtere kal veren, 580 biggen, 56 zeugen, 141 loopers, 143 schapen-lammeren. De prijzen waren als ovlgt: kalfkoeien 250.00330, jongvee 120.00200, gras kalveren 70.00120, nuchtere kalveren 12.0020, zeugen 90.00140, loopers 34.00—40, biggen 10.00 18, schapen 54.00—70, lammeren 30.Q042. Verdere mededeelingen. Aanvoer van rundvee, vooral van jongvee, vrij groot met zeer vluggen handel en stijgende prijzen. Graskalveren en pinken ruime aanvoer, handel vlot, hooger in prijs. Stieren weinig aanvoer, duur. Fokvarkens aanvoer goed, handel Iets beter met goede prij zen. Loopers en jonge slachtvarkens weer groote aanvoer met levendigen handel en goede prij zen. Biggen matige aanvoer, nog steedis flauwe handel vrij lage prijzen. Nuchtere kalveren weinig aanvoer, duur. Schapen en lammeren goede aan voer van zeer ulteenloopende kwaliteit, goede soorten zeer duur, met levendigen handel. Donderdag 7 November Bossche paardenmarkt. TIEL, 6 Nov. Tielsche Fruitveiling. Cox Oran je Pippin 22.0040, Goudreinetten val 5.008, Notarisappel 14.0022, Haneman zoet 1516.50, Rembours 1516.50, Beurré Clairgeau 12.0024, Beurré Diel 14.0022, Comtesse de Paris 12.00 20, Doyenne du Comice 284305., Emile d' Heyst 1120.50, Jodenpeer 12.5018. TIEL, 6 Nov. Veiling- Tiel en Omstreken. IJs bouten 11.0018, Winterjannen 9.0018, St. Remy 13.0015, Kampervenen 9.9015, Ponds peer 11.0014, Gieser Wildeman 1222.50, Bre- derode 1421.50, Wintervijgen 9.5018, Nouveau Poiteau 811.50, Herfstmaagd 912.50, Zwijndr. Wijnperen 13.5019, Black Alicante 220040, Noten 0.350.60, Mispels 8.0014 per 100 kg. UTRECHT, 6 Nov. Vereen. Groenten- en Vruch tenveiling „Utrecht en Omstreken". Radijs 0.50 2, Wortels 3.506.30 per 100 bos. Andijvie 11.70. Bloemkool 20014, Bleekselderie 1.508, Knol selderie 1.06. Komkommers geel 3.106, Sla 1 4.50 per 100 stuks. Andijvie 23.30. Bieten 1.20 —4.50, idem gekookt 4.09, Boerenkool 13.50, Chineesche kool 23.80, Gele kool 24.60. Groene kool 24.60, Roode kool 2.107.40, Witte kool 1.202.50, Postelein 10.0011, Prei 13.50, Rapen 24.60, Snijboonen 12.0033, Winterspi- nazie 2.009. Zomerspinazie 2.0010, Spruiten 5.0015, Uien 3.807.60, Waschpeen 2.508, Winterwortelen 2.504.40, Witlof 5.0025, Pe terselie 10.0026, Selderie 4.0016, Tomaten 7.00 38. Aardbeien 60.00. Druiven blauw 36.0052, per 100 kg. Aardbeien 0.805.20, Citroenen 3.80 4.50 per 100 stuks. BARNEVELD, 7 Nov. Pluimveemarkt. Oude kippen per Kg. 3662, oude hanen 0.901.50, jonge hanen 0.600.85, N.H. blauwen per Kr. 0.75—1.00, jonge hennen 0.80—1.50, duiven per paar 0.25—0.35, tamme eenden 0.300.55, wiide eenden (in jachttijd) 0.800.90, ganzen 2.25— 3.40, kalkoenen per Kg. 0.700.90, tamme ko nijnen 1.00—3.00, wilde konijnen 0.800.90, ha zen (in jachttijd) (6 pond) 3.00—3.75, fazanten (in jachttijd) 1.001.35. Aanvoer 26.000; han del vrij vlug. Eiermarkt: Groote kipeieren 7—8, kleine kip eieren 67, eendeneieren 56. Aanvoer 132. handel eenigszins weifelend. NOORD-SCHARWOUDE, 7 Nov. 3400 kg. roode kool 3.50—5.10. 9000 kg. gele kool 2.90— 3.80. 22200 kg. Deensche witte kool 2.80—3.10. 2 kg. Succes Witte 3.00. 8400 kg. uien 5.50—6.50 Grove uien 5.80—6.20. Drieling uien 4.10—4.40. Nepuien 4.00. 6000 kg. Peen a 2.00—2.40, b. 3.30 —3.70, c. 2.70. 51800 kg. Vroege witte kool 1.60— 2.50. GOUDA. 7 Nov. Veemarkt. Aangevoerd in to taal 742 stuks, waarvan 184 magere varkens 25.00 —38 367 biggen 6.0010, 127 runderen, 33 nuchtere kalveren en 6 graskalveren overgeno men door de Veehouderij Centrale, 25 bokken en gelten 6.0010. Algemeene markt. 82 partijen kaas: le kwal. met R.M. 4i.50, 2e kwal. met R.M. 40.0041. Handel vlug 200 stuks eieren: kleine eieren 4.505, kipeie ren 7—7.50 per 100 stuks. Handel vlug. Coöp. Zuid-Holl. Eierveiling g.a. Aanvoer 47000 kipeieren, regeeringsprijzen. BROEK OP LANGENDIJK, 7 Nov. aO.OOO kg. Roode kool 3—5.30, 27000 kg. Gele kool 2.90— 3 20 70.000 kg. Deensche Witte kool 1.503.20, 12500 kg. Savoye kool 2.903.10, 11000 kg. Uien 5 206 70, grove 6.106.40, drielingen 4.204.60, nep 4.204.80, stek 3.10, 10.000 kg. Peen 2.00—3, 2200 kg Bieten 1.503.60, 1000 stuks Bloemkool 1 7.50—9. II 2.102.30, 37500 kg. vroege Witte kool 2.50. 20.000 struik Andijvie 11.60, 400 kg. Ramenas 2.70 ALKMAAR, 5 en 6 Nov, Veemarkt. Groote na- jaarsveemarkt. In totaal aangevoerd 1621 runde ren (vorig jaar 1680) en 345 kalveren (vorig jaar 319) De prijzen waren als volgt: kalfkoeien 180.00—280, melkkoeien 280.00—380, geldekoeien 150.00300, kalfvaarzen 150.00—280. geldevaarzen 150.00250, geldepinken 150.00210. graskalveren 85.0—145, stierkalveren 10.00185. Handel goed. Op zekeren dag kwam Toontje voorby een bouwvallig huisje, dat midden op de hei stond. Hy wets zoo moe, dat hy besloot om er wat uit te gaan rusten. Weldra was hij in slaap gevallen en plotseling stond er een grappig mannetje voor hem, die hem een idioot verhaal deed, waar het kereltje zelf het hardst utoest lachen. Op zijn hoofd droeg hy een slaapmuts. NinHiNiNiittmiNHitmfnmiitMimiNiiMi Juffrouw Marie, die achter de toonbank stond van het winkeltje op den hoek van de Hoog straat met de Kruissteeg, liep tegen de veertig. Het winkeltje was van origine een bakkerszaak, maar in den loop der jaren was juffrouw Marie, die de eigenaresse was, overgegaan tot den ver koop van nog eenige andere producten, zooals boter, worst en spek voor de boterham. En het was haar voor den wind gegaan. Haar bank rekening groeide met kleine bedragen maar on ophoudelijk en ging op dit oogenblik ongetwy- feld de f 5000.reeds te boven. De eenige wensch, dien juffrouw Marie nog had, was, een goeden echtgenoot te vinden, die haar helpen zou deze bankrekening te gebruiken voor een onbekommerden ouden dag. En het scheen dat ook deze nog eens zou ko men. Of liever gezegd: het scheen dat deze er al was. Want reeds enkele weken kwam er in het winkeltje van juffrouw Marie een klant, waarop zy, om het heel duidelijk uit te drukken, verliefd was geraakt. Hy moest ongeveer van haar leeftyd zyn. Bo vendien was hij knap van gezicht en kon men aan hem zien dat hij een heer was. Wel waren zijn kleeren oud, hier en. daar wat versleten en verfomfaaid, maar zijn manieren en zfjn spraak lieten over hem geen twyfel bestaan. Hy kwam tweemaal daags in het winkeitje. Des middags kocht hy twee broodjes en des avonds vier. En met vrouwelijk intellect had juffrouw Marle uitgepuzzeld, dat hy deze vier broodjes voor de helft gebruikte bij f wyze van avond- wijze van ontbijt. i Waar zij zich I l IIIIIIMIMMIINIIIIIIIIIIMinilllUIMIIIIIHIIIM evenwel over ver wonderde was, dat hy nooit boter, noch een enkel onsje worst of spek kocht, om dezen so- beren kost wat meer appetytelijk te maken. Waar hij woonde wist zij niet en evenmin kende ze zijn beroep of ambacht. Doch op zeke ren dag ontdekte ze aan zijn vingers gekleurden inkt, waaruit ze de conclusie trok dat hy schü- der was. En des avonds, na het sluitingsuur, overdacht ze dikwyls, hoe jammer het toch maar was, dat deze kunstenaar, die vast en zeker een genie was, zich zoo moest beperken, dat hij nooit iets op zyn boterham kon eten en dat zijn avondmaal altijd bestond uit twee droge broodjes. En tegelijk peinsde ze dat haar bank rekening reeds meer dan. f 5000.bedroeg en dkt het heerlijk voor hem moest zijn, zich in zijn kunst gesteund te weten door deze som en het winkeltje dat óók zijn verdiensten opleverde. 'Soms maakte hij wel eens een praatje. Dan genoot juffrouw Marie en heel den dag was alles zonnig en blij voor haar. Met spyt hoorde ze de deur achter hem dichtgaan en als er geen klant kwam, zat ze dikwyls met starende oogen naar buiten te kyken, alsof ze verwachtte dat hy daar zou Voorbijgaan. Toen ze meende, dat hij magerder en bleeker werd hetgeen niet te verwonderen viel by zulk een diëet! begon ze zich beter te klee- den. En zelfs zag iemand uit die buurt haar eens uit een schoonheidssalon lëomen. Nu ja, waar om ook niet? Op zyn veertigste jaar mag men nog iets van het leven verwachten en schoone toekomstdroomen behooren dan nog geenszins tot de absurditeiten. Op zekeren dag, tegen den middag, was hij als gewoonlijk binnengekomen. Hy sprak een oogen blik met haar terwyl zij de twee broodje^ voor- zichting in 'n papiertje rolde en vertrok. Maar hij wist niet in welke opwinding hij juffrouw Marie in het winkeltje achterliet! Hy had haar zenuw achtige gebaren niet gezien! En evenmin was het hem opgevallen hoe zy had gekleurd toe» ze de broodjes inpakte! Och, een menschenhart is maar zwak. En vooral het hart van juffrouw Marie was zwak, wanneer het dezen klant betrof. En niemand mag het dan ook een wonder vinden, dat zy twee broodjes had klaargemaakt: met heerlyke roomboter besmeerd en er het beste spek op had gelegd dat in haar winkeltje te vinden was! Deze broodjes had zy wat apart gelegd, met de bedoeling, ze in te pakken voor den geliefden klant. En deze bedoeling had ze in een daad omgezet! Men begrypt ook haar opwinding! Hoe zou hij het vinden? Haar zwakke hart klopte, als zy zich deze vraag stelde. En dat deed ze wel hon derd keer in de minuten die na zijn heengaan volgden. Was ze te overmoedig geweest? Zou hy zich beleedigd gevoelen? Een artist was zoo fyn- besnaard! Maar neen! Hij zou glimlachen, en denken aan de goede fee die zoo goed voor hem zorgde. Hy zou dien avond terugkomen en niets, niets zeggen, maar fyntjes glimlachen. En zyn oogen zouden misschien de hare zoeken. Zij had dat immers zoo dikwyls gelezen en zoo dikwyls gezien op de film. Samen zouden zi.i een kleinen roman beleven! Terwyl zij met deze gepeinzen achter haar toonbank zat, ging plotseling de winkelbel over. Haastig rees ze overeind, vlug nog haar zyden blouse recht schikkend. Twee heeren waren het; De eene was een jonge man dien ze nog nooit had gezien. En de ander was haar heer! Maar hij deed heel boos Ja, hy hief zelfs zijn vuist opnaar juffrouw Marie Het was alsof ze heel koud werd. Nauwelyks hoorde ze wat hy zei. Trouwens, de jongere man probeerde voortdurend hem te overschreeuwen en hem den winkel uit te dringen. Maar één ding hoorde ze toch wel. En dat was dat hy zeer, zeer boos was, woedend, op haar, omdat zij boter en spek op zijn broodjes had gedaan! De jongere man slaagde erin, den kwaden „schilder" de deur uit te werken. Zelf keerde hy daarna terug, om alles eens rustig uit te leggen. Toen vernam zij de toedracht, die de oorzaak was van de boosheid van hé-ar heer. Hij was een architect, die een plan uitwerkte voor een groot bouwwerk. Binnen een week sloot de inzending. Alles was gereed en vandaag wilde de architect juist de laatste hand leggen aan de teekening die hij zou insturen. Hy was als het ware bezeten door een alles overwinnenden werklust. Want zijn ontwerp zou zeker als het beste worden bekroond! En daarmee zou zijn carrière gemaakt zijn! Hij was gewoon, onder het eten rustig door te werken. Om zijn papieren niet te bevlekken at hij altijd droog brood: vier broodjes als (Hit- bijt, twee rond twaalf uur. Des avonds ging hij ergens in de stad eten. Maar nu was er iets verschrikkelijks voorge vallen. Door de boter, die op de broodjes zat, buiten zijn weten, was er een groote vetvlek op de teekening gekomen. Arbeid van dagen en nachten was daardoor bedorven. Geen wonder dus dat de architect zichzelf niet meester was van woede jegens degene die er de schuld van was! Misschien, misschien kon hy nog op tyd de teekening over makenZoo niet, dan was hy gedupeerd! Toen de jonge man weg was, liep juffrouw Marie snikkend naar de kamer achter den win kel. Ze verwisselde de zyden blouse voor een van eenvoudiger stof. En de fleschjes met schoon heidsmiddelen, die sinds kort hun intrede had den gedaan in haar domein, goot ze leeg in het fonteintje. Ze is alleen gebleven achter de toonbank van het winkeltje, op den hoek van de Hoogstraat en de Kruissteeg. (Nadruk verboaeni Vorige Slotk. Staatsleeningen 4% Nederl. 1940 II 94# 3% Nederl. 1896—05 78 i 33 y„ Nederl. 1938 84 I 2 y2 N.W. Schuld 67 i 3% Indië 1937 84 i 5% Youngleen 1940 32# Banken Koloniale Bank 182 Ned. Ind. Handelsb141 Cert. Handel-My124 Industrieën Unüever 141 Calvé Delft 85 Alg. Kunstzyde 123 i Van Berkei's Pat. 50 Philips 215 J Ned. Ford 328 Fokker 194 Industrieën Buitenland Anaconda 31# Kennecott 40 Bethlehem Steel 90 U. S. Steel 75 Rep. Steel 27 Intern. Nickel 32# N. Am. Aviation 21 i Am. Car Foundry 35 i General Motors 56 j Am. Enka 49 f Petroleum Kon. Olie 305 l Continental Oil 22 Shell Uniön Oil 13 Onderhandsche en executiekoers Open. Heden 94 5 78 i 84# 67. 84 185 140 123 141 85 123 48 215 330 193 29 38 88 73 f 25# 31 i 20 i 34 55 i 49 i 10 321 i \2-*> Vorige Slotk. Tidewater 121 Rubber A'dam Rubber 274 1 Bandar 138 Deli Batavia Rubber 201 i Serbadjadi J^9 SUau 1*2 V. I. C. O*7° Intercontin. Rubber 5 Scheepvaart Java Chin. Japan 148 Holland—Amerika Lijn 121 i Kon. Ned. Stoomb 158 i Scheepvaart-Unie 171 Rott. Lloyd H5 St. S£ij. Nederland 150 Suiker H. V. A. 481 Jav. Cultuur 256 N. I. S. U-26* Vorstenlanden '32a Tabak Deli Batavia *48 Oude Deli f62 i Oostkust *J~* Senembah 205 Spoorwegen Illinois Cert13 New York Cert. 191 Pennsylvania 28 South. Pac14 i South. Railw. 171 Open. Heden 12# 277 190 203 130 113 171 4# 1501 119 161 169 142 147 4-9 270 265 131 202 2741 168 215 111 18 1 27 131 17 nominaal t as ex dividend zy lachte een jongen met uitgesproken Cockneytrekken vierkant uit in zyn hulpeloos gezicht. Het jongmensch had zich behoedzaam op den rand van de roodfluweelen sofa ge waagd en de kussens met vlammende borduur sels in zyn zenuwachtigheid reeds tienmaal ver schikt. Inmiddels keek hy haar aan, alsof zy zoo uit het rijk der schoonheid in deze kamer was neergedaald. En ik geloof werkelyk dat hij dit in alle oprechtheid geloofde, want hij was nog zeer jong en Arabella was zyn eerste liefde. „Ja, ga zoo maar door, lach 'n mensch maar midden in z'n gezicht uit," zei het jongmensch op de sofa, in zyn verontwaardiging al de gratie van zyn Cockney ten toon spreidend. „Ik zal niet zeggen, dat jy geen vrijers kunt vinden, die niet een beetje knapper zyn dan ik ben, maar ik zeg maar," dat je d'r ook wel ereis eentje zult tegenkomen, die een beetje leelijker *yn, miss Arabella enne...." hy leunde een beetje voorover en keek met onverholen bewon dering in die prachtige oogen, en scheen bijna pleizier te vinden in den spottenden lach om de hagelwitte tanden, „maar je kunt heel Londen afloopen, maar ik zeg je, ik mag geen Sharpe meer heete, of geen reiziger meer zyn in cor ned beef als jij ooit'een jongen zult vinden, die meer gek op jou is dan ik, of die meer voor jou over zal hebben dan ik. Dat heb ik je ai eens gezegd en ik zeg het nog eens of je naar me luistert of niet." „Als je het maar niet te dikwyls zegt," zei Arabella Ames, terwyl ze hem rustig zat uit te geeuwen. „Ik heb je op mijn beurt toen geant woord, mr. Sharpe, als er iets is, wat ik niet uit kan staan, dan is het die vervelende saaie sentimentaliteit, waarmee je me altijd aan mijn hoofd ligt te zeuren. Wat mijn huwelyk betreft. Ik trouw niet! Denk je dat ik gek ben om mijn heerlyke vrijheid op te offeren om met handen en voeten gebonden te worden aan het gasfor nuis van myn echtgenoot, om meneer zijn eten klaar te maken, de verschrikkelijke gaten in zijn sokken te stoppen en eiken morgen tegen hetzelfde onuitgeslapen gezicht aan de ontbyt- tafel „goedenmorgen schat" te zeggen." „Ik zal niet iederen morgen aan de ontbijt tafel zitten," protesteerde mr. Sharpe. „Dat is al een van de voordeelen als je met een reizi ger trouwt. Ik zal fninstens vier dagen van de week op sjouw zijn." „De drie andere zouden al meer dan genoeg voor me zyn. Dank je. Ik zeg je, ik neem geen man." „Nou ja; zooveel haast is er natuurlyk niet by. Maar later zal je er misschien heel anders over denken, Arabella, en dan kon je er wel eens spyt van hebben, dat je nou geen ja hebt ge zegd," ging de handelsreiziger verder met een overredingskracht en een geduld, die zijn be roep eer aan deden en tegelykertijd een over tuigend bewijs waren van zyn ernstige liefde. „Je kon wel ereis raar opkijken ^ls je wat anders te doen kreeg dan gelukkig te leven met een aardigen jongen, die een behoorlijken duit ver dient met zyn vak en gewoonweg al den grond in zyn zak zou willen steken waar jy je kleine voetjes op heb gezet." „Zeker, het zou heel wat slechter kunnen, maar nooit eentoniger," antwoordde de wreede miss Ames. „En wanneer ik er ooit anders over zou denken „Ja," vloog de vurige minnaar ineens op dit laatste sprankje hoop af. „Als jij van plan bent om er anders over te gaan denken?" „Nou, dan zou al heel wat moeten verande ren," zei Arabella Ames. „Dat is alles." Jouw hart Is compleet van steen," zei mr. Sharpe bitter. „Ik zie wel in, dat ik er al mijn tijd aan verspil." En hy stond op. „Saluut!" „O, ta, ta!" zei miss Arabella, terwijl ze hem vanaf haar pianokrukje nog eens medelijdend nakeek. „Laat tenminste een haarlok achter." De jonge Sharpe sloot de deur heel voorzich tig achter zich dicht. Hij vond dat het een heel wat fynzinniger protest was dan een harde slag. Ofschoon zijn onstuimige hart hem aanvanke lijk tot dit protest had aangezet. Nog voordat hij het huis verlaten had, hoorde hij miss Arabella met alle kracht een ragtime uit de toetoen trommelden. Maar hy heeft nooit geweten, dat die zelfde wreede Anabella, dit luide „De profundis" van zijn huwelyksaspiraties onmiddellijk beëindigde, toen zij hem even later op den landweg wist en hem daar van achter het gordijn zoo lang bleef volgen als haar blauwe oogen maar zien konden. „Het is toch een verbazend kranige kérel en ik vind, dat hy keurig van zich heeft afgespro ken," bekende ze even later tegen zich zelf. „Hy ziet er nog zoo slecht niet uit voor een aan komenden man, maar lk zou toch liever hebben, dat hy eens wat verstandiger praat verkocht, als hij hier kwam, in plaats van me altyd te vervelen met zijn huwelijksaanzoeken!" Arabella Ames was een zeer rechtschapen kind, maar op dit punt hield ze zich zelf toch een beetje voor den mal. Zij zou het heelemaal niet liever gehad hebben, indien de jonge Sharpe haar niet met zyn huwelijksaanzoeken had lastig gevallen, telkens als hij het dorp aandeed voor een order van zijn beroemde Tomayne's Tinned Tongues. Ze had den jongeman dan ook heel wat beter kunnen behandelen, maar dat is al weer iets anders. Toen ze byna sentimenteel zich van het ven ster afwendde, werd ze uit haar opkomende droomerijen gewekt door 'n vervaarlijk gegü van uit den winkel: „Bella!" „Ja, pappie? Ik ben hier." De oude Ames trad de „lichte" kamer bin nen. Zyn gezicht straalde ais had hy zoo juist zyn bruid naar het altaar gebracht, zoodat Ara bella hem verrast vroeg: „Maar wat is er met jou gebeurd, pappie? Waarom zie je er zoo stralend uit? Heb je weer eens een reuze koopie gedaan? ,Nou en of," zei de oude Ames, terwyl hy zich in een leunstoel liet neervallen, die kreunde onder dit blyk van doorslaande sympathie. „Ik zal het je onmiddellijk vertellen, maar biecht me eerst eens op, tegen wien of wat jy daar kushandjes stond te geven aan het raam? Arabella kreeg zoo mogelijk een nog dieper kleur. Toen begon ze zenuwachtig te lachen om haar onrust te verbergen. „Ik had het eigenlijk niet moeten doen, gaf ze toe. „Maar hy heeft me niet gezien hoor, pappie. Ik zat hem eigenlyk achter zyn rug nog voor den aap te houden. Ik heb hem alleen maar op kushandjes getracteerd, toen hij me niet meer zag, zooiets van „opgeruimd staat netjes, begrijp je wel." „Ja, maar hem? Wie was het? Wie was dat „opgeruimd"?" „Och, de jonge Sharpe, die altijd tong komt verkoopen." „Tong! Hy loopt wat al te veel met zyn tong te "koop.die onbeschaamde rakker. Om zijn oogen te durven verheffen naar het edele aange zicht van myn dierbare dochter! Zy is niet voor hem, daar kan hy alvast „Amen" op zeggen!" „Dat heb ik hem ook al gezegd, pappie,' zei miss Ames bedeesd. „Goed zoo. Ik zie, dat je voelt, wat voor hoóge toekomst er voor jou is weggelegd, .ofschoon ik niet begrijp, van wie jy die fyn- gevoeligheid kunt hebben. Staar het zal in ieder geval de laatste keer geweest zyn, dat je hem de deur hebt moeten wyzen. Voordat je nog tot drie kunt tellen heb jy het fynste huwelijk ge sloten, dat je maar denken kunt." „Werkelijk?" zei miss Ames vroolijk. „Bent U een of anderen markies of hertog, tegengekomen, pappie? Want by my is nog niemand naar miss Arabella Ames komen vragen?" „Je behoeft je ouden vader met uit te lachen, vervelende spotvogel, want het is dood ernstig." „Wat is het? Kom op, pappie. D r moet iets gebeurd zijn, dat heb ik wel in de smiezen. Zeg maar ineens, wat het is." En hij vertelde haar alles. „Ik heb het dus klaar gespeeld," besloot hy met een triomfantelijk gezicht, nadat hij lang had stil gestaan bij wat hij tegen den squire had gezegd en wat de squire tegen hem had ge zegd, „dat jy binnen veertien dagen voor loopig op „De Schuur" gaat wonen." „Ik?" vroeg Arabella en van verbazing ver loor ze haar evenwicht, zoodat het pianokrukje begon te draaien en miss Ames met haar vollen arm op de toetsen neerkwam. Tijd genoeg zou ik meenen, om je in te span nen, om met al die hooge dames gelijk op te kunnen gaan. Daar! Daar nou. Bella! Wat zeg je nou van je pappie?" (Wjordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1940 | | pagina 6