Also sprach Dr. Salazar
Luchtactie bleef
beperkt
Ontslag van tijdelijk personeel
Bloedige gevechten aan het front
van Solloem en Bardia
Thailand tot vreedzame
regeling bereid?
Verduistering
v
r
Italiaansche tegenstand
wordt krachtiger
Bepalingen bij z.g.
onwerkbaar weer
Vijandelijke kruiser tot
zinken gebracht
Werk in de bouwvakken
Spoorwegongeluk onder
Leidschendam
Groote brand te Helmond
ALPH.ELSENBURG
A
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
J'
79.000 Nederlanders in
Duitschland werkzaam
Duitsch weermachtsbericht
Stad in Midlands
gebombardeerd
Ital. hoofdkwartier meldt:
Van paard gevallen en overleden
HEVIGE AUTOBOTSING
EERSTE SOORT
MAANDAG 16 DECEMBER 1940 - AVONDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 22756
BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling)voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27% ct per week,
per kwartaa' f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
NV.
TÊTmËUGOËDlllE
Slechts 4000 van hen moesten
hun arbeid staken
Plaatsing van Nederlandsche
arbeiders in België en
Noord-Frankrijk
Dochter van burgemeester van de
Mortel te Tilburg het slachtoffer
f%. NI VA
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
HAARD- en KACHELBLOKKEN
Jonkers Houtzagerij en Houthandel
Waarschuwing aan slagers
Tegen voorhanden hebben
van varkensvleesch
li
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
N.Z. VOORBURGWAL 165-167
Tel. 32087-49313 - Telegt.-ad'es:
Cretonnes - Chinlies en alle andere
jijden en katoenen tanlajie-ttollen
Mr. Dr. E. Brongersma heeft in de
serie „Verkenningen" een zeer
lezenswaardig en overwegens-
waardig boek gepubliceerd, waarin hij
ons met groote kennis van zaken een
treffend en suggestief beeld geeft van
oen huidigen Portugeeschen minister-
President, dr. A. de Oliveira Salazar, den
onbaatzuchtigen, nobelen en bekwamen
bouwer en behouder van het nieuwe Por
tugal. Dr. de Oliveira Salazar is niet
omhooggekomen door den opwaartschen
druk van persoonlijke ambities, maar op
grond van zijn groote kwaliteiten van
geest en hart werd hij geroepen, zijn in
vele opzichten door wanbeheer, revolu
ties, corruptie en knoeierijen, zoowel
geestelijk als politiek en economisch
»heruntergekommen" vaderland te die
nen als dictator. Ofschoon afkeerig van
alle uiterlijk eerbetoon heeft deze uni
versiteitsprofessor aan die roepstem ge
volg gegeven en voert nu reeds sinds ja
ren een autoritair bewind, dat tot grooten
zegen van Portugal strekt. Natuurlijk
heeft hij bij zijn hardnekkigen strijd
tegen alle elementen, die van het Portu-
geesche verval wilden profiteeren, per
soonlijk groote risico's geloopen, maar
dat heeft hem niet weerhouden met zelf
verloochening zich te wijden aan een
corporatieven opbouw van het land.
waarbij hij uit het verleden slechts dat
behield, wat deugdelijk en bruikbaar
was, en alles, wat besmet was met. de
ziekte van verwording en misvorming,
uitroeide. Deze stille en bescheiden, maar
gestage werker, die door hooge be
ginselen wordt geleid, treedt slechts zel
den in de openbaarheid om zijn volk toe
te spreken, maar wanneer hij een rede
voering houdt, legt hij getuigenis af van
een menschelijke en staatkundige wijs
heid, die bewondering afdwingt. In het
boek van Mr. Dr. E. Brongersma wordt
een aantal redevoeringen van dr. Sala
zar aangehaald, redevoeringen, die naar
vorm en inhoud van een helderheid en
schoonheid en verstandigheid zijn, waar
aan men zich gaarne gewonnen geeft.
Als overtuigd en practiseerend katho
liek staan voor dr. de Oliveira Salazar
eenige waarheden zóó onomstootelijk
vast, dat alle discussie en debat daar
over bij voorbaat uitgesloten dienen te
worden.
„Wij redetwisten niet over God. Wie
het absolute buiten God zoekt, vervalt
noodzakelijk in de dwaling, erger, tot het
misdrijf, den staat, de kracht, den rijk
dom, de techniek, de schoonheid of de
ondeugd te vergoddelijken.
Wij redetwisten niet over het Vader
land en zijn geschiedenis. Er zijn wel
licht schooner, grooter, machtiger landen
dan het onze maar geen rechtgeaard
zoon verlangde ooit kind te zijn van een
andere moeder.
„Op politiek en sociaal terrein", zegt
Salazar, „is er voor ons, Portugeezen van
heden, met een verleden van acht eeu
wen achter ons, geen proces dat herzien
kan worden, geen debat, dat heropend
kan worden, geen stukje soevereiniteit
of grondgebied, dat ons te zwaar weegt
en dat wij bereid zijn uit vermoeidheid
of onverschilligheid te laten vallen."
Wij redetwisten niet over het gezag.
In het gezin, in de school, in de kerk, in
de fabriek, in de vakvereeniging, in het
kasteel, in den Staat is het gezag er
nooit om wille van zichzelve. maar altijd
ten bate van anderen: het is geen bezit,
het is een last.
Wij redetwisten niet over het gezin.
«Als het gezin tot verval komt, dan ver
valt het huis, dan vervalt de bloedver
wantschap en tegenover den Staat blijft
de mensch dan geïsoleerd, als een vreem
de zonder houvast en zedelijk ontdaan
van de grootste helft van het eigen ik;
hij verliest zijn naam; hij wordt een
nummer; het maatschappelijk leven
krijgt in het vervolg een ander voorko
men."
Wij redetwisten niet over den arbeid,
noch als recht, noch als verplichting."
Ofschoon wij het van huis uit Ka
tholieke Portugal niet willen ver
gelijken met ons land, waarin de
confessioneele verdeeldheid met histo
risch zeer diepgaande wortels zich on
wrikbaar heeft vastgezet, hebben deze
Woorden ook voor Nederland en het Ne-
derlandsche volk groote beteekenis. Ons
land en ons volk zijn niet geteisterd ge
worden door een reeks van fatale revo
luties, als het land en volk van dr. Sa
lazar. Maar evenals Portugal mag Ne
derland op een roemrijke koloniale tra
ditie bogen. Zooals Portugal eenmaal
voor de beslissing stond, in volslagen
anarchie ten gronde te gaan of zichzelf
te redden door een krachtige en doel
bewuste leiding, zoo ziet Nederland zich
thans gesteld voor de taak zichzelf te
herzien en waar noodig te saneeren om
harmonisch met behoud van eigen aard
en eigen cultuur, van eigen waarde en
nationaal zelfrespect aan te sluiten bij
en mede te werken in de zich vormende
nieuwe ordening van Europa en de we
reld. In Portugal werd die noodzaak
geboren van binnenuit, uit eigen bederf,
bij ons, waar. ondanks verschillen
de verschijnselen van politieke en
economische ontbinding, het bederf niet
diep had doorgevreten en de reactie
daartegen reeds actiever werd. nebben
omstandigheden buiten ons om de nood
zaak tot zelfherziening scherper geac
centueerd en naar voren gedrongen. Wij
mogen daar blij om zijn, want er is niets
gevaarlijker zoowel voor den individuee-
len mensch als voor geheel een volk dan
in te dutten in de wel behaaglijke, maar
hoogst ongezonde warmte van een ge
makzuchtige en niet verantwoorde zelf
genoegzaamheid. De oorlogsdagen neb
ben, Goddank, velen in den lande, die
sliepen of vegeteerden, wakker geschud
en tot bezinning gebracht en bij het be
zinnen komen de hierboven aangehaalde
woorden van den Portugeeschen autori-
tairen bewindsman ons goed van pas. Ook
wij, Nederlanders, hoe verschillend onze
confessioneele opvattingen ook mogen
zijn, moeten bij het Nationale herstel
werk niet onvruchtbaar redetwisten over
God. De overgroote meerderheid van ons
Nederlandsche volk is positief Christe
lijk en buiten de positief Christelijke
kringen zijn er maar weinigen, die niet
de essentieele waarde van het Christen
dom voor ons nationale leven willen
erkennen en behouden. Ons volk is in
zijn geheel een in God geloovend volk
en het larmoyante Dageraadsgedoe van
de militante vrijdenkerij heeft er geluk
kig nimmer vat op gekregen. Maar wan
neer dat zoo is, dan hebben wij thans
niet te redetwisten over God, doch die
nen wij ons krachtig te weer te stellen
tegen alle elementen, die het absolute
buiten God zouden willen zoeken en,
zooals dr. Salazar het zoo eenvoudig en
juist zegt, daardoor noodzakelijk moeten
vervallen in de dwaling den staat, de
kracht, den rijkdom, de techniek, de
schoonheid of de ondeugd te vergodde
lijken.
Wij, Nederlanders, hebben onder
de huidige omstandigheden min
der dan ooit te redetwisten over
het vaderland en zijn geschiedenis.
Zooals een rechtgeaard zoon nimmer het
kind verlangt te zijn van een andere
moeder, zoo verlangt een rechtgeaard
Nederlander nooit naar een ander va
derland, hoezeer hij ook overtuigd moge
zijn van de fouten en gebreken van dat
vaderland. Integendeel, juist de liefde
voor zijn vaderland zal hem aandrijven,
naar vermogen ertoe mede te werken,
dat die mogelijke fouten en gebreken,
zullen worden weggenomen of verbeterd.
Op politiek en sociaal terrein moeten wij
het Salazar nazeggen, dat voor ons, met
een verleden van vele eeuwen achter
ons, er geen proces is dat herzien kan
worden, geen debat, dat heropend kan
worden, en er geen stukje souvereiniteit
of grondgebied is, dat ons te zwaar weegt
en dat wij bereid zijn uit vermoeidheid
of onverschilligheid te laten vallen. Ge
dane zaken nemen geen keer, maar wij
dienen ons met alle krachten in te
spannen, een goeden keer te geven aan
de zaken, die wij nog te doen hebben.
En zoo moeten wij ook Salazar's
uitspraken over het gezag en gezin,
school, kerk, fabriek, vakvereeniging en
den staat, over het recht op arbeid en
den plicht tot arbeid tot de onze maken
en alle nutteloos geredetwist daarover
staken.
Wij, Nederlanders, hebben de neiging
graag en veel te redetwisten, maar dat,
wat onder normale omstandigheden een
betrekkelijk onschuldige sport of zelfs
een aangenaam gezelschapsspel kan
zijn, zou in de hoogst ernstige tijden, die
wij nu beleven, tot een onverantwoor
delijke lichtzinnigheid kunnen worden.
BANGKOK, 15 Dec. (Domei)De Thai-
landsche regeeriug heeft een communiqué
uitgegeven, waarin zij verklaart, bereid te
zijn, de grenskwestie met Indo-China op
vriendschappelijke wijze te regelen en er
mede accoord te gaan, dat de reeds be
noemde leden van de grenscommissie, die
de beide landen hadden ingesteld, hun eer
ste bijeenkomst houden. In het communiqué
wordt verder gezegd, dat, ofschoon Thai
land niet voornemens is, den vrede van den
buurtstaat te verstoren, het al het door
Fransch Indo-China begane onrecht wenscht
hersteld te zien.
Naar van welingelichte zijde wordt medege
deeld, hebben 79.000 Nederlandsche arbeiders
tussclien 20 Juni en 2 November werk gevonden
in Duitschland. Rond 27.000 van hen zijn grens
arbeiders.
Naar tot op heden is vastgesteld zijn van de
79.000 Nederlandsche arbeiders vóór 2 November
slechts 4.000 naar Nederland teruggekeerd. Een
groot aantal moest om gezondheidsredenen het
werk in Duitschland opgeven. Uit dit getal blijkt,
dat de Nederlandsche arbeiders in Duitschland
bevredigende arbeidsverhoudingen hebben aan
getroffen en dat derhalve de overgroote meer
derheid op haar post blijft.
Zonsondergang 16 December 17.28
Zonsopgang 17 December 9.45
Maanopkomst 19.37; -ondergang 10.32
BERLIJN, 15 Dec. (D. N. B.) Het opper-
oevel der Duitsche weermacht deelt mede:
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag bleef
de bedrijvigheid der luchtmacht ten gevolge
van het ongunstige weer, beperkt tot het leg
gen van mijnen voor Britsche havens.
In den loop "ar Zaterdag hebben afzonder
lijk vliegende Duiische toestellen verscheiden
voor den oorlog belangrijke objecten in Zuid
en Midden-Engeland aangevallen, voor een deel
in duikvlucht. In de Midlands werd een belang
rijke fabriek door zware bommen rechtstreeks
getroffen.
Boven het Duitsch rijk hebben geen vijan
delijke toestellen gevlogen. In het bezette ge
bied wierp de vijand op twee plaatsen bommen
zonder schade aan te richten.
Zondagavond waren verscheidene forma
ties Duitsche gevechtsvliegtuigen onderweg,
die een belangrijke stad in de Midlands op
succesvolle wijze bombardeerden. De toestel
len konden, beschermd door het wolkendek,
onbelemmerd door den Britschen afweer hun
aanvalsdoel naderen en hun bommen met
groote trefkans door de openingen in de
wolken laten vallen. Weer werd de bewolkte
hemel door de zee van vlammen beneden
hel verlicht. De eerste terugkeerende be
manningen konden reeds melding maken
van dertig groote brandhaarden.
BELGRADO, 15 Dec. (A.N.P.). De Italiaansche
tegenstand aan het Grieksche front wordt van
dag tot dag krachtiger en men kan reeds zeggen,
dat het den Italianen gelukt is, den opmarsch
der Grieken tot staan te brengen.
Italiaansche vliegtuigen hebben in ver
scheidene golven de stad Pogradec en den
straatweg tusschen Pogradec en Koritza ge
bombardeerd. Zaterdagavond werden uit de
richting van Koritza verscheidene zware ont
ploffingen gehoord. Men neemt aan, dat de
Italiaansche vliegers Grieksche munitie
depots hebben getroffen.
De Grieksche en Britsche vliegtuigen bombar
deerden de Italiaansche stellingen aan den
straatweg naar Elbasan.
Ook de Grieksche bladen die Zaterdag in Joe-
go-Slavië zijn aangekomen, constateeren, dat de
tegenstand der Italianen steeds sterker wordt en
dat de Italianen vooral in den sector bij Tepe-
leni versterkingen hebben samengetrokken. In
den Noordelijken sector van het front is de
Grieksche opmarsch tot staan gebracht.
De directeur-generaal van den arbeid vestigt
de aandacht op zijn algemeene vergunningen
tot:
1. ontslag van tijdelijk personeel,
2. tijdelijke stopzetting van werk of vermin
dering van den werktijd bij zgn. onwerkbaar
weer.
Deze vergunningen zijn opgenomen in de Ne
derlandsche staatscourant, respectievelijk van
2 Juli 1940, no. 126 en van 6 en 7 December
1940, no. 239.
Bij de sub 1 genoemde vergunning wordt aan
werkgevers vergund om arbeiders, die met het
oog op een bepaald, met name aangewezen
werk, dat ten hoogste drie weken duurt, voor
dien tijd in dienst zijn of worden genomen, te
ontslaan, mits zoodanige indienstnemingen in
het desbetreffende bedrijf gebruikelijk zijn en
voorts door den werkgever, direct na de in
dienstneming van zoodanigen arbeider, aan het
bevoegde districtshoofd der arbeidsinspectie een
schriftelijke kennisgeving in tweevoud wordt
toegezonden, houdende opgave van:
a. den naam en het adres van den werk
gever;
b. het door den werkgever uitgeoefend be
drijf;
c. de plaats waar de werkzaamheden worden
verricht of het werk is gelegen;
d. den naam, de voorletters en het adres van
den arbeider;
e. de werkzaamheden die deze te verrichten
heeft;
f. het tijdvak, waarvoor hij in dienst geno
men is.
Wanneer het werken betreft, die langer dan
drie weken duren, of wanneer het gaat om be
drijven, waarin dergelijke tijdelijke werkzaam
heden niet gebruikelijk zijn, dan kan bij de aan
neming van personeel, dat bestemd is voor een
bepaald werk, reeds onmiddellijk aan de ar
beidsinspectie vergunning gevraagd worden om
dat personeel na afloop van dat bepaalde werk
weer te mogen ontslaan.
Wanneer het niet mogelijk is den tijd, be-
noodigd voor deze werken, precies te schatten,
dan kan bij de aanvrage om vergunning volstaan
worden met een ruime schatting, b.v.: „6 weken
of zooveel langer, als het werk mocht duren".
Er behoeft dus bij werkgevers bij het aan
stellen van tijdelijk personeel onder de hier
boven omschreven omstandigheden geen vrees
te bestaan, dat zij dit personeel na afloop van
het werk in,dienst moeten houden. Hieruit
volgt, dat men, al naar behoefte, zooveel moge
lijk personeel kan aanstellen voor tijdelijke
werkzaamheden, aangezien de arbeidsinspectie
in zoodanige gevallen met den tijdelijken aard
van het werk in alle opzichten rekening zal
houden.
Bij de sub 2 genoemde vergunning wordt aan
werkgevers vergund om het werk in de onder
neming hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk tijdelijk
stop te zetten of den werktijd in de onderne
ming tot minder dan 36 uren per week in te
korten, voor zooveel betreft den arbeid:
a bij in aanbouw, aanleg, verbouwing, her
stelling, slooping of onderhoud zijnde bouw-,
grond-, waterwerken, ondergrondsche leidingen
en wegen;
b ten behoeve van de vervaardiging van bak
steen en dakpannen;
c bij de vervaardiging van cement- en be-
tonwaren;
d bij het ginnen van zand en grind;
e op scheepswerven en -slooperijen.
indien en voor zoolang tengevolge van de
weersgesteldheid de werkzaamheden tijdelijk
moeten worden stopgezet en de arbeiders niet
op een andere plaats in dezelfde inrichting
werkzaam kunnen worden gesteld.
Als voorwaarde wordt gesteld:
Dat door den werkgever, die van deze ver
gunning gebruik maakt, onverwijld, nadat het
ERGENS IN ITALIË, 15 Dec. (Stefani) Het,
191ste communiqué van het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
Na de ontruiming van Sidi el Barrani.
welke gisteren, op den zesden dag van den
grooten slag, plaats vond, hebben de Ita
liaansche en Engelsche troepen elkaar in
het woestijngebied van Forte Capuzzo (SoJ-
loem) en Bardia van den ochtend tot den
avond in bloedige gevechten aangevallen.
Zonder ophouden speelden zich de aanval
len en tegenaanvallen af. Het slagveld is
bezaaid met groepen vijandelijke pantser
auto's en gevechtswagens, die in brand
staan, maar de druk der vijandelijke strijd
krachten is niet afgenomen.
De luchtmacht is met bewonderenswaardiger
offerzin, die naar kenmerkt, opgetreden en
heeft zonder onderbreking gebombardeerd en
gevochten Bij de gevechten van gisteren heb
ben onze jagers 11 vliegtuigen neergeschoten
Volgens aanvullende inlichtingen is het aantal
vijandelijke vliegtuigen, dat op den voorgaan-
den dag werd neergehaald, tot 12 gestegen
Zes onzer bommenwerpers zijn niet terugge
keerd.
De vijand heeft bases te Bardia en Tripoils
gebombardeerd. Boven de laatste stad zijn twee
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Aan het Grieksche front zijn in verscheiden
sectoren vijandelijke aanvallen door onze te
genaanvallen afgeslagen, waarbij de vijand
aanzienlijke verliezen leed.
Onze luchtmacht heeft onophoudelijk doel
treffende aanvallen gedaan op Grieksche troe
penconcentraties, ravltailleeringscolonnes en ge
motoriseerde afdeelingen, waarbij rechtstreeks
werd samengewerkt met de op den grond ope-
reerende strijdkrachten. Onze Picchiatelli (duik
bommenwerpers) hebben kruispunten van we
gen onbegaanbaar gemaakt en vijandelijke troe
pen met bommen en machinegeweervuur be
stookt. Andere formaties hebben een viaduct in
de spoorlijn Saloniki-Athene getroffen.
In Oost-Afrika hebben onze vliegtuigen vij
andelijke militaire objecten in het gebied van
Gallabat gebombardeerd. Aan de grens van den
Soedan bedrijvigheid van patrouilles en artil
lerie. De vijand heeft luchtaanvallen gedaan op
eenige plaatsen in Erythrea zonder slachtoffers
te maken of aanzienlijke schade aan te richten.
De onder bevel van korvettenkapitein Fer-
ragutti Carlo staande duikboot „Neghelli" heeft
voor de Egyptische kust een vijandclijken krui
ser van het type „Southampton" getorpedeerd
en tot zinken gebracht.
In den afgeloopen nacht zijn drie vijandelijke
luchtaanvallen op Napels gedaan Er werden
explosieve bommen en brandbommen op de
stad geworpen. In de haven Is een marine
vaartuig van middelbare tonnage getroffen. De
schade is niet belangrijk. Een vijftigtal leden
van de bemanning werd gedood of gewond. Een
door een bom getroffen treiler is gezonken.
Branden op bovenverdiepingen van zekere wo
ningen werden onmiddellijk doo rde snel optre
dende brandweer bedwongen en gebluscht. Acht
burgers zijn gewond. De houding der bevolking
is voorbeeldig geweest
werk moet worden stopgezet, aan het bevoegd?
districtshoofd der arbeidsinspectie wordt ge
zonden een schriftelijke kennisgeving in twee
voud en tegelijkertijd een afschrift van deze
kennisgevl ng wbrdt gezonden aan het ge
meentebestuur van de woonplaats van den be
trokken werknemer, houdende opgave van:
1. den naam en het adres van den werk
gever,
2. het door den werkgever uitgeoefend
bedrijf,
3. de plaats, waar de werkzaamheden wor
den verricht of het werk is gelegen,
4. den naam, de voorletters en het adres
van den arbeider,
5. de werkzaamheden, die de werknemer
voor de stopzetting verricht heeft,
6. het tijdstip (datum en uur), waarop er.
de redenen, waarom de werkzaamheden moes
ten worden stopgezet.
In deze kennisgeving mogen op eenzelfde
blad slechts worden vermeld werknemers, die
in dezelfde gemeente woonplaats hebben.
Deze vergunning verleent geen toestemming
om werknemers te ontslaan, zoodat het dienst
verband blijft voortbestaan en dus de vlerk-
gevers dezelfde werknemers, zoodra werkhervat
ting mogelijk is, weer aan het werk moeten
stellen.
De directeur-generaal van den arbeid ves
tigt er met nadruk de aandacht op, dat over
treding van het bepaalde bij deze vergunningen
tot het opmaken van proces-verbaal kan lei
den.
Men kan veel onaangenaamheden voorkomen
door zooveel mogelijk inlichtingen te vragen bij
de districtshoofden der arbeidsinspectie.
Op het departement van Sociale Zaken is een
bespreking gehouden van vertegenwoordigers van
het Rijksarbeidsbureau met een aantal Neder
landsche aannemers in de bouwbedrijven, die
binnenkort ten behoeve van de Duitsche weer
macht met aanzienlijke groepen van personeel
in België en Noord-Frankrijk werken zullen
kunnen uitvoeren.
Van de zijde der Duitsche opdrachtgevers is
bepaald, dat de aannemers de voor deze werk-
zaamneden noodige aantallen bouwvakarbeiders
uitsluitend mogen betrekken door tusschenkomst
van de organen der openbare arbeidsbemiddeling
in de plaats, waar zij zijn gevestigd.
Deze organen zullen dan in nauwe samen
werking met het Rijksarbeidsbureau te 's Gra-
venhage zorgen, dat de gevraagde aantallen ar
beiders ter beschikking staan.
De bouwvakarbeiders, die voor plaatsing bij
deze werken in aanmerking wenschen te komen,
moeten zich dus aanmelden bij de arbeidsbeurs
of het agentschap der arbeidsbemiddeling in
hun woonplaats.
Het grootste deel van het loon zullen de werk
gevers rechtstreeks aan de familieleden der ar
beiders hier te lande uitbetalen, terwijl de arbei
ders zelf, ter bestrijding van noodzakelijke uit
gaven, het resteerende deel ter plaatse waar zij
werken zullen ontvangen.
Zaterdagmiddag is in Tilburg een tragisch
ongeluk gebeurd, dat het leven heeft gekost
aan de oudste dochter van Tilburgs burge
meester, den heer Van de Mortel.
De 27-jarige mej. Josefien van de Mortel
was in gezelschap van haar verloofde te on
geveer twee uur te paard vertrokken naar
de Meet van den Cross, welken de Tilburg-
sche Rijvereeniging gaf. Op den Hilvaren-
beekscheweg is het paard van mej. van de
Mortel geschrokken en plotseling een zijweg
Ingeslagen.
Bij een scherpe bocht in dezen weg
is mej. Van de Mortel van het paard geval
len. Zij sloeg daarbij met haar hoofd tegen
een paaltje en bleef bewusteloos liggen. Per
auto van den G.G. en G.D. werd zij in em-
stigen toestand naar het St. Elisabethzie-
kenhuis overgebracht, waar zij in den loop
van den nacht Is overleden.
Bijzonder tragisch zijn de omstandigheden
waaronder dit ongeluk heeft plaats gehad. Bur
gemeester mr. J. van de Mortel is namelijk ver
leden week opgenomen in het Onze Lieve Vrou-
we-gasthuis te Amsterdam. Hij zou daar van
daag worden geopereerd. In verband daarmede
was ook mevrouw Van de Mortel-Houben in
Amsterdam.
Algemeen is de deelneming met het gezin van
den burgemeester.
Hedenmorgen omstreeks half acht heeft op den
nieuwen Rijksweg tusschen Delft en Overschie
een ernstige botsing plaats gehad tusschen twee
luxe auto's waarbij twee personen licht en één
ernstig werd gewond.
Een luxe auto, bestuurd door den heer De R.
uit Utrecht, reed in de richting Overschie. Ter
hoogte van het auto-kerkhof kwam plotseling,
met vrij groote snelheid, een luxe-auto uit een
zijweg, zonder signalen te geven.
Een en ander had ten gevolge, dat de wagen
van de R. pardoes op dezen auto inreed. De
heer R. werd uit den wagen geslingerd en bleef
bewusteloos liggen. Bij nader onderzoek bleek,
dat zijn rechterarm benevens een paar ribben
waren gebroken, terwijl hij hevig bloedde.
De bestuurder van den anderen auto, de heer
Van der H. uit Rotterdam, liep evenals zijn
passagier de heer G. M. uit Rotterdam, snij-
wonden op.
De heer De R. is door de Eerste Hulp naar 'n
ziekenhuis overgebracht; de beide andere ge
wonden werden ter plaatse verbonden.
TANDPA!
TANDPASTA
op wetensefcoppefijke basis mot natvurtfjko
aetherischo oliën bereid, reinigt, desin
fecteert en polijst het gebit zonder hel
glazuur of te slijpen, door zij geen scherpe
of horde bestanddeelen bevat.
Het schuim dringt in alle sp1eet|es ee
doodt de schadelijke bacteriën.
Kinderen gebruiken NIVA ook goorne
vanwege den aongenamen pepermunt*
smook. Verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten in tuben a 25 en 60 cents.
GeschiKt voor alle stookdoeleinden
Franco huis - vanaf 35.per 1000 K.G.
Uit voorraad leverbaar.
Transvaalstraat 5 Telef. 20549. Na 6 uur
Haarlem
Uit Den Haag vertrok hedenochtend 6.28
uur een electrisch voortbewegen kolentrein,
«bestaande uit 50 wagons. Toen deze trein
onder de gemeente Leidschendam ongeveer
halfweg Voorschoten gekomen was, zijn de
laatste 15 wagens door nog onbekende oor-
zaak ontspoord.
Juist toen dit gebeurde, passeerde van de an-
de richting de electrische sneltrein no. 1105
AmsterdamDen Haag. Deze trein nad een snel
heid van 100 kilometer en greep in volle vaart
de ontspoorde goederenwagens. De hevige bot
sing, welke hierdoor ontstond, had een geweldige
ravage tengevolge. Tevens was 't gevolg, dat de
motorwagen van den personentrein met den kop
in een sloot terecht kwam. Het tweede rijtuig
kwam eveneens over de sloot heen te staan, ter
wijl het derde ontspoorde. Masten van de bo
venleiding braken af.
Uit Voorschoten en 's-Gravenhage kwam
spoedig medische hulp opdagen Men kon langs
een landweg per auto dicht bij de plaats van
het ongeluk komen.
Den bestuurder van den personentrein kon
men niet bereiken.
Aangezien de situatie, waarin hij verkeerde,
ernstig moest zijn, hield men er rekening mede,
dat deze bestuurder zou zijn overleden. Voorts
was er een aantal licht gewonden. De gewonden
zijn per goederenwagen naar Den Haag ver
voerd.
De overige reizigers begaven zich te voet naar
het station Laan van Nieuw Oost-Indië. Het
reizigersverkeer tusschen Den Haag en Amster
dam werd vandaag voor wat betreft het baan
vak Den HaagLeiden bediend door de N.Z.
H.TM.
Zondagmiddag omstreeks drie uur ont
dekte men te Helmond brand in een aantal
bergplaatsen, gelegen achter de perceelen
Molenstraat 190198. De brandweer rukte
met al haar materiaal uit en bijgestaan
door een aanal Duitsche militairen taste
zij het vuur, dat in de opgeslagen goederen
woedde, met een aantal stralen aan, doch
zij kon niet verhinderen, dat het oversloeg
naar den vóór den vuurpoel gelegen per
ceelen van de heeren Franssen en Van
Bokhoven, die er resp. een galanteriezaak
en een manufacturenwinkel hadden, welke
aan de achterzijde vrijwel geheel uitbrand
den.
Wel slaagde de brandweer er in, de slagerij
van den heer Hurk, een onbewoond huis en het
atelier van den fotograaf Van den Kerkhof te
behouden. Deze perceelen kregen lichte Krater-
schade.
Om vijf uur was het gevaar voor verdere uit
breiding geweken en kon met het nablusschen
worden begonnen. De schade is aanzienlijk en
bedraagt enkele tienduizenden guldens.
In de bergplaatsen lag veel brandbaar ma
teriaal opgestapeld o.a. manufacturen en galan
terieën.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening
in Oorlogstijd maakt bekend, dat ondanks de
ernstige waarschuwing, welke eenigen tijd ge
leden in de pers Is gegeven, het euvel van
frauduleuze slachtingen van varkens en het
verkoopen van daarvan afkomstig vleesch zich
herhaaldeljjijk voordoet. Sedert 1 October jl.
zijn doo-r de Nederlandsche Veehouderij-cen
trale niet minder dan 63 slagers wegens het
voorhanden hebben van varkensvleesch, dat
niet van de vereischte goedkeuringsstempeis
was voorzien en dat van frauduleuze slachting
afkomstig was, uitgesloten van het verkrijgen
van een toewijzing voor rund- en varkens
vleesch.
Met nadruk wordt er nogmaals de aandacht
op gevestigd, dat overtredingen van dezen
aard onder de huidige omstandigheden vol
strekt ontoelaatbaar zijn. Slagers, die in het
vervolg betrapt worden op het voorhanden
hebben van varkensvleesch, afkomstig van een
frauduleus geslacht varken, zullen niet alleen
van het verkrijgen van een toewijzing van vee
en vleesch worden uitgesloten, doch hun naam
en woonplaats zullen in de pers worden be
kend gemaakt.