Roosevelts invloed
op de Amerikanen
ImHouim's
out2m 1S4-1:
m
i
m
Canada, de graanschuur van
het Britsche empire
w
<fidwükaal mn Am da§
BOEK en BLAD
w
VRIJDAG 3 JANUARI 1941
Belastingmaatregelen in
Ned. Indië
Er wordt 35pCt. meer tarwe
verbouwd dan geheel En
geland noodig heeft
Kerkdijk leven
Pemsionauw, Pensions
DE SONNAVILLE RUSTHUIS
METALEN
ENTRALE VERWARMING
De oorlog ter zee
Zweden breidt vliegtuig
industrie uit
AI sedert 1828 wordt de bekende
Van Houten's Cacao de beste ge
noemd.
In later jaren kwam daar de Van
Houten's Chocolade bij, een aan
gename verrassing voor ieder,
die van goede chocolade houdt.
En niet te vergeten de Van Hou
ten's pudding, een smakelijk na
gerecht van uitstekende samen
stelling.
Ook in 1941 zal Van Houten trach
ten U deze artikelen te blijven
leveren volgens haar eigen recept:
Nieuwe heffingen en ver-
zwaring van oude
Slecht weer in Argentinië
Winterhanden11TT11AT
Winsten
Winterteenen ->Bij Apoth. en Drogist
9H
Nieuwe aanwinsten in Artis-
aquarium te Amsterdam
Spiegelkarper in het aquarium
Botsingen in Mexico
inierhulp Nederland;
één voor allen, allen één.
komen en, daar Verkeeren
WIJ LUISTEREN NAAR..
Zaterdag 4 Januari
Voorzitter van Britsch-Indische
Congrespartij gearresteerd
Audiëntie
inierhulp Nederland:
geef! niei alleen, offer! ook
werkelijk.
te HEES bij Nijmegen
PENSIONAAT SINT URSULA
ZUURSTOF, STIKSTOF EN LUCHT:
DELFT
Het is inderdaad zeer moeilijk een algemeenen
indruk te krijgen van de houding van het Ame-
rikaansche volk als geheel ten opzichte van de
laatste rede van president Roosevelt, welke zich
kenmerkte door buitengewone scherpte. Het
Amerikaansche volk staat dit is wel zeker
voor het grootste deel afwijzend tegenover het
denkbeeld van deelname aan den oorlog. Maar
wil dit ook zeggen, dat het niet instemt met
Roosevelts partijkiezen voor Engeland? Hiervan
poogt de correspondent te Washington van het
VJ'.B. een overzicht te geven.
Allen, die het land kennen, zijn het er over
eens, dat de Amerikaan een eigenaardig wezen
is. Hetgeen hij vandaag met de grootste hard
nekkigheid verdedigt, zal hij morgen met even
veel vuur bestrijden, als hij tot een nader inzicht
is gekomen. En dit inzicht kan binnen 24 uur
worden géwijzigd door een spreker, die de gave
bezit, zijn publiek, zichtbaar of onzichtbaar,
mede te sleepen. Zulk een spreker is president
Roosevelt. Het zou dwaasheid zijn, te willen
ontkennen, dat hij een buitengewoon grooten
invloed uitoefent op het Amerikaansche volk.
Als hij spreekt, luistert iedereen, aanhanger zoo
wel als tegenstander. Het is merkwaardig te
constateeren dat velen, die het in verschillende
opzichten met Roosevelts richting niet eens zijn,
in andere opzichten met hem door dik en dun
gaan. Zoo is het ook met de kwestie van de
houding der Vereenigde Staten tegenover En
geland. Nagenoeg iedereen is het er over eens,
dat men met alle mogelijke middelen ernaar
moet streven, om Amerika te houden buiten den
oorlog, die Europa op het oogenblik verscheurt.
Maar tegelijkertijd is een zeer groot deel van
het Amerikaansche volk het eens met de woor
den en de houding van zijn president, hoewel
het zich er zeer goed rekenschap van geeft, dat
die woorden en die houding het onweerstaan
baar naar den oorlog drijven.
Het getuigt van een verbluffende tegenstel
ling in het Amerikaansche karakter, wanneer
het grootste deel van het Amerikaansche pu
bliek de vraag van het bekende instituut van
prof. Gallup: „Wenscht gij Amerika in den oor
log te zien betrekken?" zonder aarzelen beant
woordt met „neen", doch tegelijkertijd de vraag,
of men het eens is met president Roosevelts po
litiek, beantwoordt met „ja". Hier staat men voor
een psychologisch raadsel. Hier is een volk, dat
bekend staat om zijn nuchterheid, zijn zake
lijkheid, dat zich er dus volkomen rekenschap
van geeft, dat het volgen van Roosevelts politiek
gelijk staat met het deelnemen, over korteren
of langeren tijd, aan den oorlog door Amerika
dat desondanks verklaart, het daarmede eens
te zijn.
Men zou geneigd zijn, dit toe te schrijven aan
massasuggestie. Velen laten zich ondanks zich
zelf overtuigen door de argumenten, welke Roo
sevelt te berde brengt. Er zijn enkele slagzinnen,
woorden zelfs, waarvan hij ach bedient, die „het
doen" bij het volk vooral bij de minder ont
wikkelden. Doch ook de meer ontwikkelden kun
nen zich daaraan niet onttrekken.
Is de grondtoon van de antipathie tegen En-
gelands vijanden te zoeken in rassenhaat? In
bloedverwantschap met het Engelsche volk? In
afkeer van de gebezigde methoden? In angst,
dat hetzelfde lot Amerika zou kunnen treffen?
In de algemeen menschelijke neiging, de meeste
sympathie te voelen voor „the underdog"
voor dengene, wiens kansen het slechtste staan?
Of in een combinatie van dit alles?
Wij hebben den indruk, dat veel zal afhangen
van de reactie van de tegenstanders op de jong
ste agressieve redevoering van den president.
Veel zal odk afhangen van de komende gebeur
tenissen. Een enkel feit van betrekkelijk weinig
beteekenis kan een grooten invloed hebben op
de publieke opinie hier te lande vooral wan
neer er op handigs wijze gebruik van wordt ge
maakt. Het lezende publiek volgt met gespannen
aandacht de kwesties, waarbij de Vereenigde
Staten zijn betrokken. Een bepaalde zet van een
dergenen, die de vox populi hier te lande be
schouwt als tegenstander van Amerika, om het
zacht uit te drukken, kan gevolgen van zeer in
grijpenden aard hebben.
Waar zeer zeker de rassenhaat in tot uiting
komt, is in de houding van Japan tegenover de
V. S. De te Tokio gehouden redevoeringen, de
toon van de Japansche pers prikkelen hier tot
verzet. Dat de Japansche gezant te Washington
vervangen wordt door een ander, laat de Ame
rikanen koud. Zij verwachten daarvan weinig
Verandering in de verhouding tusschen beide
landen, noch ten goede, noch ten kwade.
Alles bijeen genomen kan men zeggen dat de
Amerikanen weifelen. Er zijn hier en daar vrij
zwakke protesten opgegaan tegen Roosevelts
rede. Doch er behoeft slechts weinig te gebeuren
om de balans definitief te doen doorslaan ten
gunste van den president.
NEW YORK, 3 Jan. (D.N3.) Mackay
Radio heeft een daadloos bericht opgevangen,
waarin gemeld werd, dat een stoomschip cp 500
mijl ten Noordwesten van Dakar en 500 mijl
ten Zuiden van Teneriffe getorpedeerd was.
De naam van het schip staat nog niet vast,
In scheepvaartkringen alhier neemt men aan,
dat het het Britsche 6579 brt. nietende vracht
schip Nalgora betreft, dat Maandag op 1000
mijl ten Noorden van de door Mackay Radio
opgegeven plaats meldde een „verdacht schip"
te hebben gezien.
Het New Yorksche zeevaartaregister heeft
bekend gemaakt, dat kort geleden de Engelsche
tankboot Scottish Maiden, groot 6993 brt. en het
Engelsche vrachtschip Kensane Head, groot
5225 brt., tot zinken zijn gebracht.
Het registratiebureau voor de scheepvaart
heeft verder bekend gemaakt, dat onlangs de
vrachtschepen Convallaria (1996 brt.) en Gun-
borg (1572 brt.) tot zinken gebracht zijn.
STOCKHOLM, 3 Jan. (A.N.P.). De Zweedsche
Rijksdag heeft kort geleden een regeeringsplan
goedgekeurd betreffende een verdere uitbreiding
van de Zweedsche vliegtuigproductie. Doel van
het plan is Zweden onafhankelijk te maken van
buitenlandsche industrieën voor de behoeften
aan vliegtuigen van allerlei aard. Deze behoeften
zijn door de aanzienlijke uitbreiding van het
Zweedsche luchtwapen sterk gestegen.
De vliegtuigindustrie van Zweden is de laatste
jaren aanzienlijk uitgebreid en bouwt thans
vliegtuigen van verschillende types. Er bestond
echter nog een zekere import van machines.
Aangezien deze echter door den oorlog moeilijk
is geworden, heeft Zweden besloten zijn eigen
productie uit te breiden om zeker te zijn van
de leveranties.
VA N
fc: HOUTEN'S
wrKwCMMO**
nuf*
Het Amsterdamsch Effectenblad ontleent on
derstaande aan een particulier schrijven, dat o.m.
handelde over de in Ned. Indië genomen belas
tingmaatregelen
„Strevend naar een sluitend budget, zijn de
uitgaven beperkt en zijn naast belastingverzwa
ringen, verschillende nieuwe belastingen inge
voerd. Ingaande 1 Juli is:
a. het defensie-uitvoerrecht verhoogd van 1
pet. tot 3 pet. van de waarde, waarbij besten
digd wordt de vrijstelling voor in noodpositie
verkeerende producten en met bestendiging even
eens der bestaande uitzonderingen.
b. Verhooging van accijns en invoerrecht op
tabak en bier. Op in Indië vervaardigd bier zijn
de opcenten op den accijns verhoogd van 50 op
150, zoodat het tarief van 9, zijnde 6 plus 50
opcenten verhoogd is tot 15 per hl., zijnde 6
plus 9 opcenten. Het invoerrecht op bier, voor
heen 16.50 per hl. (t.w. ƒ11 plus 50 opcenten)
is verhoogd tot 19.80 door de opcenten te bren
gen van 50 op 80.
c. Heffing van extra-opcenten op inkomsten-,
vennootschaps- en oorlogswinstbelasting. Op de
aanslagen in de inkomstenbelasting over 1940 en
op de vennootschapsbelasting over boekjaar 1939
worden onderscheidenlijk 50 en 100 extra op
centen geheven en daardoor gebracht van 75 resp.
125 op 150 resp. 250.
Op de oorlogswinstbelasting, kalenderjaar 1939,
worden 80 opcenten geheven. De vennootschaps
belasting Bedraagt daarna 35 pet. en de oorlogs
winstbelasting 63 pet.
d. Een extra uitvoerrecht van 5 pet. op aard
olie en aardolieproducten, kinabast, kinine, rub
ber en tin. Dit zijn de z.g. sterke producten, van
de zwakke worden er verschillende gesteund.
Zoo treedt het koffiefonds op als „single
buyer" en als „single seller" voor robusta. De
productie wordt uit de markt genomen voor
13 per quintaal voor ondememingskoffie en
voor 8 voor bevolkingskoffie. Ook copra en
palmolie worden op dergelijke wijze gesteund,
evenals Loemadjang tabak".
BUENOS AIRES, 3 Jan. (D.N.B.). Het
slechte weer van de laatste weken brengt in
toenemende mate de Argentijnsche huishouding
in gevaar. Terwijl in de Zuidelijke deelen des
lands en in het bijzonder in de gebieden Rio
Negro en Santa Cruz sedert geruimen tijd een
aanhoudend? droogte heerscht, waardoor de
veestapel ernstig te lijden heeft, worden ook
de laatste dagen steeds weer de noordelijke pro
vincies door noodweer geteisterd. Zoo is in de
provincie Cordoba de rivier Tedua builen haar
oevers getreden en heeft een groote overstroo
ming veroorzaakt. Ongeveer 10.000 H.A. waar
devol eraanlard staan onder water. Rond 30.000
ton hennep en 5000 ton tarwe moeten als ver
loren worden beschouwd. In het plaatsje San
Msrcos, dat het ergst is getroffen, staan alleen
nog de daken der huizen en de kruinen der
boomen boven het steeds nog rijzende water
uit. Daar de overstrooming voor een deel plot
seling en onverwacht ir.trad, zijn vrij groote
hoeveelheden vee omgekomen.
m
Aan de zoetwaterzijde, rechts bij het binnen
komen in de groote zaal van het „Artis"-
aquarium, zijn eenige bijzonder mooie en merk
waardige nieuwe aanwinsten te bewonderen.
Groote, diep-roode „kasteelgoud visschen",
prachtige matgulden of oranje-rood overwaasde
goudzeelten, glanzende slanke goud- en zilver-
winden, karmijn-flonkerende „rosettes" (een
kruisingsproduct tusschen goudwinde en blank-
voorn). Verder nog forsche edel-, spiegel- en
lederkarpers, alle afkomstig uit de Vischkwee-
kerij „De Zwaansprong" bij Apeldoorn, ver-
leenen een bijzonder en indrukwekkend cachet
aan de toch al rijk bevolkte zoetwaterbassins
met hun stemmige clair-obscuurwerking.
Bovendien zijn er dan nog de mooi uitge
groeide Chineesche goudkarpers of Higoi's in
dertijd uit Oost-Indië geïmporteerd), witte pa
ling en goudaal, een merkwaardige goudbaars
en last not least een kolossale, nagenoeg me-
terlange reuzenkarper, destijds in de Vinke-
veensche plassen aan den reep gevangen en
door den heer K. Zeegers aan „Artis" geschon
ken.
De forellen-eieren in de „beek" van de klei
ne zaal zijn gedeeltelijk nog in ontwikkeling
(Foto V.K.P.)
i
en voor een deel al uitgekomen. Vele larven met
hun rose dooierzakjes liggen al zijdelings op
den bodem van de beek of zwemmen met wrik
kende beweginkjes een eindje tegen den stroom
m.
Tevens zijn er nu de groote, doorschijnende
salamander-eieren van den Amerikaanschen
axolotl te zien, door de in het aquarium aan
wezige wijfjes vastgekleefd aan de stengels der
waterplanten.
Wat speciaal den liefhebbers van kameraqua
ria zal opvallen is, afgezien van de soortenrijke
collectie exotische siervisschen en -vischjes, de
kostelijke plantenrijkdom in verschillende tafel
aquaria van de kleine zaal, die onder de kunst
matige belichting niet alleen bijzonder mooi uit
komt, maar ook voortreffelijk gedijt. Welhaast
elk afzonderlijk aquarium is een wonder van
schoonheid, zoowel wat de flonkerende kleuren
pracht der tropische visschen, als wat de weelde
van sierlijk zich ontvouwende of droomstil op
rijzende en uitstaande waterplanten betreft.
We herinneren er onze lezers nog"aan, dat
het aquarium ook na Nieuwjaar nog eenigen tijd
verlichten tegen gereduceerden prijs toeganke
lijk zal zijn.
(Van een V. P. B.-correspondent)
Canada vormt voor het moederland een ware
bron van hulp en troost door de materieele en
moreele hulp, welke het biedt. De gevoelens,
welke Canada voor Engeland koestert, laten
zich niet weerhouden door de meer dan 3000
kilometer Oceaan, welke beide landen van el
kaar scheidt.
Ontegenzeglijk schuilen er groote economi
sche mogelijkheden in Britsch Noord-Ameriïa.
Daar is in de eerste plaats het 110.000 vier
kante kilometer groote eiland Newfoundland.
Dit is sedert 1933 als half-Dominion nauwer
aan Londen gebonden dan aan Canada. De
gouverneur is een Britsche admiraal. Het eiland
vormt het eindpunt van de Engelsche luchtver-
bindiyg tusschen Europa en het Angelsaksische
Amerika. Uit zijn rijkdom aan hout produceert
men cellulose, die in waarde reeds gelijk staat
met de inkomsten uit visscherij en mijnbouw,
die van ouds de hoofdbronnen van inkomsten
vormen.
Het is echter niet waarschijnlijk, dat dit zoo
zal blijven, want er komen delfstoffen voor in
overvloed, in de eerste plaats ijzer- en koper
erts en steenkolen, die nog lang niet volledig
worden geëxploiteerd.
Op het vasteland ten Westen van Newfound
land, aan de St. Laurensrivier, is de mijnbouw
sterker ontwikkeld. Hier bevindt zich het kern
gebied van het Dominion in het Zuiden van
de provincies Quebec en Ontario. Landbouw,
mijnbouw en industrie wedijveren met elkaar
in belangrijkheid. De bodem bevat goud, nikkel,
koper, lood, zink, zilver, platina, ijzer- en as
best, en wel in zoo aanzienlijke hoeveelheden,
dat 80 pet. van al het nikkel, 55 pet van al
het asbest, 10 pet. van al het lood en 5 pet van
al het goud ter wereld van hier afkomstig is.
Ook steenkool komt hier zeer veel voor, hoe
wel zij zoodanig over het land is verdeeld, dat
er juist op de plaatsen, waar men ze het beste
zou kunnen gebruiken, gebrek aan is.
Er heeft zich een levendige industrie op het
gebied van machinebouw en de constructie van
vaartuigen ontwikkeld. Ook de vliegtuigbouw
heeft er wortel geschoten, zoodat Canada een
zekere plaats inneemt in de wereldindustrie.
Daarnaast vindt men in Quebec en Ontario
molens, lederfabrieken, brouwerijen, conserven-
en papierfabrieken Als energiebron maakt
men meer en meer gebruik van door water
kracht opgewekte electriciteit, welke vooral
wordt geleverd door de machtige wateren van
de St. Laurensrivier en de watervallen van de
Niagara.
Ten Noordwesten van het kerngebied strekt
zich een reusachtig woudgebied uit. dat zich
in westelijke richting uitbreidt over een opper
vlakte van 3 millioen vierkante kilometer. Ten
Zuiden van de woudzone vertoont zich een
onafzienbare vlakte aan het oog. die men niet
anders kan noemen dan een reusachtig tarwe
veld. Hier werkt de landbouw alleen met ma
chines.
Over het algemeen is de tarwe in vier
maanden rijp. doch hier is men erin geslaagd,
ze te doen rijpen in minder dan 100 dagen.
Zoodoende kon men er toe overgaan, tarwe te
zaaien op veel hoogere breedte dan tot dus
verre mits men er kon rekenen op minstens
100 vorstvrije dagen. In Canada treft men te
genwoordig 225000 vierkante kilometer bouw
land aan. Alleen aan tarwe produceert het
ongeveer 35 pet. meer dan geheel Engeland
noodig heeft. Voorts produceert het 10 pet van
hetgeen de wereld behoeft aan haver en 5 pet.
aan gerst. Het is dus niet te verwonderen, dat
men Canada wel de „voorraadschuur van het
Empire" heeft genoemd.
Alles bijeengenomen kan men Canada moei
lijk anders noemen dan een gebenedijd land.
Het klimaat valt echter niet bijzonder te
roemen. De meeste beschreven streken liggen
Zuidelijker dan Berlijn: de Niagarawatervallen
kunnen zich er zelfs op beroemen dat zij op
denzelfden breedtegraad liggen als Rome. Doch
welk een onderscheid in het klimaat! Bijna el-
ken winter kan men lezen, dat de wateren van
de Niagara zijn bedekt met een dikke ijskorst,
of zelfs dat de watervallen geheel bevroren zijn.
De arctische invloeden doen zich hier zoo sterk
gelden, dat de economische hulp van Canada
steeds een onzekere basis vormt voor Engeland.
De bevolking telt 11 millioen zielen, waaron
der nauwelijks 200.000 kleurlingen. Van de blan
ken zijn 40 pet. van Britsche. 12 pet. van Ier-
sche en 28 pet. van Fransche afkomst. Dit
laatste is verklaarbaar, omdat Canada tot 1783
In Fransch bezit was. Dit leidt vaak tot moei
lijkheden doch deze zijn nooit van emstigen
aard. De bevolkingsdichtheid Is slechts 1 in
woner per K.M.2!
MEXICO, 3 Jan. (D.N.B.). Bij de installatie
van de nieuwe gemeentebesturen is het in tal
rijke Mexicaansche plaatsen tot min of meer
bloedig verloopen botsingen gekomen. De gou
verneur van den staat Tamaulipas moest, naar
uit Matamoros gemeld wordt, zelfs den staat van
beleg afkondigen om onlusten te verhinderen
In talrijke Mexicaansche plaatsen zijn thans
twee gemeentebesturen aanwezig, die in min of
meer scherpe vormen tegen elkaar in werken.
Tot bijzonder bloedige botsingen, waarbij ver
scheidene dooden en gewonden vielen, is het in
Valladolid en andere plaatsen in den staat Yu
catan gekomen. Ook uit Torreon en andere ste
den in den staat Coahuila komen berichten over
felle vechtpartijen.
Op een dag kwam de kostjuffrouw van'Hen
drik Erders zijn kamer in en liet hem een
brief lezen, waarin men haar de woning op
zegde, aangezien deze wegens verdeeling van
een erfenis verkocht zou worden. „En waar
moet ik nu heen?" snikte de weduwe. „De huur
is overal zoo hoog en hier ging het nog. En ik
ben aan dit huis gewend. En mijn mal zaliger
was er ook zoo aan gehecht. En u hebt, zoolang
als u bij mij in den kost bent, den tuin zoo
prachtig onderhouden. Voor u zal het ook niet
prettig zijn, hier vandaan te moeten. En
en zou ik een grooter huur te betalen hebben,
dan zou ik het niet aandurven en moest ik
kleiner gaan wonen en dan kon ik u natuurlijk
ook niet meer houden. Dit zou mij erg spijten,
meneer Erders, want ik beken het eerlijk: u is
niet lastig op het eten, altijd tevreden en ik
hoef geen dag op het kostgeld te wachten."
Met een bedrukt gezicht aanhoorde Hendrik
Erders het ver
haal van Rika 1
Veibleens, die van j rr l
*n klein pensioen- tlCL hCM
tje moest rond- j
dit niet gerr.akke-
lijk ging gommend
had, door een kostheer te nemen, zich beter
te kunnen redden, hetgeen dan ook het geval
was.
„Tja", zei Hendrik Erders, „een vervelende
geschiedenis, juffrouw Verbleens. En de ter
mijn is zeker drie maanden?"
,Ja, meneer Erders. En.... en dan zijn juist
de meeste van onze bloemen zoo mooi in bloei.
En de boontjes en erwten, die u gezet hebt,
zullen dan onderhand ook wel rijp zijn." Rika
Verbleens zuchtte. „Ik zal dan maar op zoek
gaan naar een andere woning. Maar als ik u
dan niet meer houden "kan, is dit niet mijn
schuld, meneer."
.Dit begrijp ik. Er is niets aan te doen.
Maar wij hebben drie maanden voor ons."
Hoofdschuddend verliet de hÓspita de kamer.
Hendrik Erders ging voor het raam staan,
dat uitzicht gaf op den tuin, die er zeer ver
zorgd uitzag. Hij had pleizier in tuinieren en
het was voor hem, nu hij gepensionneerd was,
een aangenaam tijdverdrijf. Hij vond het ook
jammer, alles waaraan hij zijn zorgen besteed
had, te moeten achterlaten.... En zou juffrouw
Verbleens wel met een geschikte woning sla
gen, zoodat hij bij haar in pension kon blij
ven? Ook dit zou hem zeer spijten, mocht ze
hierin niet slagen. Hij was in alles ten hoogste
tevreden over haar. Hij betaalde niet veel; het
eten werd goed bereid; hij kreeg voldoende en
de tuin was zijn verzet.
Lang nog stond Hendrik Erders te pemzen.
Toen nam hij papier en potlood, schatte onge
veer de waarde van de woning en berekende
hoeveel hij van zijn fortuintje zou overhouden,
als hij het huis kocht. Dit viel hem mee. Maar
hij moest zichzelf bekennen, dat het meer uit
egoïsme was, het huis te wiilen koopen, dan
juffrouw Verbleens hierdoor uit den brand te
willen helpen. En omdat ze niet mocht weten
dat hij geld bezat, want zij had hem ai een
paar maal te kennen gegeven, dat ze door zijn
kostgeld niet veel verder kwam, had hij zich
altijd gehouden, maar net met zijn pensioen te
kunnen rondkomen. Hü zou zich dus als leuge
naar zelf aan de kaak stellen, als zij koorde
dat hij eenig fortuin had. Al dikwijls had hy
er over gedacht, wie hij zijn fortuintje zou ver
maken, maar wrs hiervoor nog niet tot een be
sluit gekomen, omdat hij geen" naaste familie
leden had en de verdere niet persoonlijk ktnde
Zij zou er ook nooit achter kunnen komen, wie
de eigenaar was van het huis, want hij zou ai-
les door den notaris, die met den verkoop er
van belast was, in orde laten maken. Hij kon
ook wel huur vergen: zooveel als ze nu betaal
de, maar alle levensmiddelen waren op weg
duurder te worden, dus zou ze hem vroeg of
U-at verzoeken, méér te betalen, waarin nij, ge
zien zijn vroegere bewering van zijn klein pen
sioen te moeten bestaan en geen geld te oe-
zitten, niet kon toestemmen. Maar dit bleef
hem gespaard als hij haar het huis, sendnk.
Iemand moest hij toch zijn geld vermaken en
aldus beleefde hü er zelf ook nog pleizier van
en niet minder van den tuin.
Eenmaal dit besluit genomen, toog Hendrik
Erders, zoodra een bord voor de deur vermeld
de, dat het huis te koop was. naar den nota
ris, die er mede was belast.
De notaris moest echter eerst van de erfge
namen hiervoor verlof hebben. Hij zou zoe
gauw mogelijk bericht zenden.
Ongedurig, zenuwachtig bracht Hendrik Er
ders die dagen door. Zyn hospita liep met be
traande oogen door het huis. Het eten werd
verwaarloosd. Ze verontschuldigde zich: „Mijn
hoofd is in de war, meneer Erders. En ia ben
al in enkele woningen een kijkje gaan nemen,
maar de eene is te groot en de andere te klein.
Ik weet geen raad. En voor u is het ook erg. U
zult zeker wel gouw op zoek gaan naar een
ander pension?"
„O, ik heb den tüd," antwoordde de \rüge
zei. „Je ziet overal kamers te huur."
„Maar of u het zoo goed zult hebben ait. bil
mü? Dit is een groote vraag."
Ja, dit was een groote vraag en Hendrik Er
ders had maar het liefst aanstonds gewétcn, of
de koop zou doorgaan.
Enkele dagen later berichtte de notaris hem,
dat hij verwacht werd. De koop werd gesloten.
Maar Hendrik had bedacht, dat het beter was,
dat hij de eigenaar ervan bleef, doch zün kost-
juffrouw. zoolang ze leefde, geen huur te laten
betalen: hü was er door gered en het huis bleef
zijn eigendom. De notaris zou er zorg voor dra
gen, dat Rika Verbleens er nooit achter kon
komen, wie het huis gekocht had en dus ook
niet zou weten, wie haar zoo goed bedacht had.
Hü belastte er zich ook mee, haar het groote
nieuws te gaan brengen.
Hendrik zat tegen dien tüd in zijn kamer. Hü
hoorde den notaris komen en gaan. Toen kwam
de weduwe bü hem binnengestormd en struikel
de büna over haar woorden: „Moet u hooren,
meneer Erders! Ik.... ik mag dit huis blyven
bewonen tot mün dood....''
Hü kreeg het relaas te hooren en toonde zich
zeer voldaan.
„Ik heb den notaris gevraagd, of münneef,
u weet wel. Piet Ravings die onlangs overleden
is hiervoor soms gezorgd heeft, maar hü mag
niets verklappen."
„Dat is natuurlük beroepsgeheim," zei Hen
drik. ,Maar zooals u zegt dit zou best kunnen.
U hebt hem laatst immers verteld dat u er zoo
aan gehecht was en dat het u speet, het niet
te kunnen koopen."
„En voor wie het later was, mocht hü' ook
niet vertellen."
„In alle geval is u uit den brand, Juffrouw
Verbleens. En „ik" hoef niet naar een ander
kosthuis uit te zien."
,Ja, ik ben nu echt uit den brand. Geen zorg
meer voor de huur, dat wil wat zeggen. Maar.,
maar nu is het niet meer noodig, dat ik nog
een kostganger houd. Ik ga ai naar de vijftig
en ik kan er, nu ik geen huur hoef te betalen,
goed komen."
,Dit wil zeggenschrok de vrijgezel.
.Dat u toch maar.... toch maar een ander
pension moet zien te krijgen. Maar het heeft
geen haast, hoor! Het komt er op een maand
niet op aan."
„En u zei onlangs nog, dat het u zou spüten,
mü niet als kostganger te kunnen houden,"
herinnerde hij haar.
„Ja, dit is wel zoo. U bent niet lastig.... ik
kon goed met u overweg, maar.... het brengt
toch altüd veel zorg mee en nu ik dus niet meer
vanwege het geld genoodzaakt ben.... Neemt
u mü niet kwalük, meneer Erders. Maar Ik zeg
nog eens: het heeft geen haast."
Toen nam Hendrik Erders zich maar voor, het
met haar tot 'n huwelük te zien te brengen. HÜ
mocht haar wel en hü hoopte, dat ze tegen zijn
zestig jaren geen bezwaar zou hebben
(Nadruk verboden)
HILVERSUM L 415 M.
Nederlandsch programma
KRO
8.00 Nieuwsberichten ANP, 8.15 Wü be
ginnen den dag, 8.30 Gramofoonmuziek
10.00 Nederlandsch koorconcert iopn.1. 10.80
Musiquette, 11.00 De Meesterzangers en
pianovoordracht (opn.). 11.30 Godsdienstig
halfuurtje. 12.00 Kinderkoorconcert «opn.i,
12.15 Rococo-octet, 12.45 Nieuws- en eco
nomische berichten ANP. 1.00 Vraaggesprek.
1.15 KRO-Orkest. 2.00 Voor jong Nedei-
land, 3.00 Onze Zaterdagmiddag. 5 15
Nieuws-, economische en beursberichten
ANP, 5.30 Reportage. 6.00 Gramofoonmu-
ziek, 6.10 „Wat in Nederland verscheen"
causerie, 6.30 Overpeinzing met muzikale
omlijsting- 6.45 Actueele reportage of gra-
mofoonmuziek, 7.C0 Vragen van den cag
ANP. 7.15 Gramofoonmuziek. 8 00 Nieuws
berichten ANP 8.15 Gramofoonmuziek. 9.55
Wij sluiten den dag. 19.00—10.15 Nieuwsbe
richten ANP.
HILVERSUM n. 301.5 V
VARA
8.00 Nieuwsberichten ANP, gramofoon
muziek, 12.15 Gramofoonmuziek. 12.45
Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 VARA-orkest. 215 Gramofoonmuziek
3.00 Tulnbouwhalfuurtje, 3.30 Variété-con
cert, 4.30 ..De kok in de keuken", causerie
4 50 Gramofoonmuziek. 5.15 Nieuws-, eco
nomische en beursberichten ANP. 5.80
VARA-orkest, 6.45 Actueele reportage of
gramofoonmuziek. 7.00 Gronlngsch praatje
ANP.
VOGELS VAN HET DENNENBOS
Ondanks de ongunst der tüden blyven de
deeltjes der serie „Wat leeft en groeit" bü Het
Spectrum te Utrecht regelmatig verder verschij
nen. Gelukkig voor de natuurvrienden, die steeds
zoon fleurig uitgegeven boekje met verwach
ting openslaan. Ook ditmaal worden zy niet
teleurgesteld, nu in deel 6 de „Vogels van het
Dennenbos" met veel liefde en deskundigheid
worden beschreven door Jan Vriends.
Of beter gezegd: de schrijver, die zelf Juist
als de meezen, valken en uilen tusschen de den
nen woont en elk hoekje zijner omgeving kent,
neemt ons mee op een aantal wandelingen,
waarop hij ons met zün gevederde vrienden en
hun aantrekkelü'k leventje in kennis brengt, en
geestdriftig daarover verhaalt. Daarom is dit
een zoo prettig leesbaar boekje geworden. De
mooie foto's en teekeningen verhoogen nog het
genot voor den lezer.
Eén kleine opmerking: op blz. 90 wordt van
den regenworm gezegd, dat „een middenmoot, al
was het maar een lid, weer tot een heelen worm
kan uitgroeien. Hiermede is het regeneratiever
mogen dezer dieren wel wat overdreven voorge
steld! Overigens een kleinfe fout in een aller
aardigst en waardevol werkje. M B.
HERDRUKKEN
•Van het werkje van dr. E. Bruning O FM. en
pastoor I. P. J. Kaarsgaren: Katechismus van
de Kerkzang, verscheen bü N.V. Gooi en Sticht
te Hilversum de derde druk.
STOCKHOLM, 3 Jan. (D.N.B.). Reuter meldt
uit Allahabad, dat de voorzitter van de Britsch-
Indische Congres party, Aboekalam Azad, gear
resteerd is.
Z. H. Exc. de Bisschop van Breda zal Maandag
en Woensdag a.s. geen audiëntie verleenen.
I
KATHOLIEKE INSTELLINGEN roar
ONDERWIJS, OPVOEDING. VER
PLEGING en GOEDE VERZORGING
voor onderwyzeressen verpleegsters names en
meisjes Prima geiegenneio vooi ra<tkoren
onder leekendirectie en medische ei ding.
Billijke condities - Vraagt inlichtingen aldaar
Onder Bestuur der Ursulinen
van de Romeineche Unie
VOOGDIJSTP.AAT IC - ROERMONT*
EXTERN'AAT INTERNAAT
Erkende Middelbare Meisjesscnoo, HOUUtKr
BURGERSCHOOL 5-JARIGE CURSUS Op
leiding M.U.L.O A en B Muziek Handels-
J^m^^^^ndelscorresj>ond£nu^JSteno^^j^>ep
gecomprimeerd en in vloei
baren toestand
N.V. W.A.HOEK-9 machine*
EN ZUUBSTOFFABR1EK
Hoofdkant. Schiedam. Fabrie
ken te 8chledam. Amsterdam
Groningen. Utrecht. Hengelo,
Dieren
randjong Prtok en Soerabaja
BRAAI
