Zandvoortsche krulstaarten krijgen een
nieuw kamp
Laatste Nieuws
Inbraak te Zandvoort
Activiteit in zone van
Tobroek
Slachtverbod voor
geiten en bokken
De stichting Saxo-Frisia
Kennedy over de hulp
der Ver. Staten
H
WOENSDAG 22 JANUARI 1941
Vischafslag Scheveningen
Staatsraad Kooien 70 jaar
Een weldaad voor de gemeente, waarop men jarenlang
heeft gewacht
Aanvallen bij daglicht
op Engeland
Nieuwe aanslag in Roemenië
HAARLEMSCHE INDUSTRIE
FAILLISSEMENTEN
BURGERLIJKE STAND
DAMMEN
T.E.P..Het Noorden
SCHAKEN
R.K. Schaakvereeniging
„Bloemendaal"
BEVERWIJK
DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
VELSEN
„Kleur en glorie onzer tropen"
Werkloosheid iets gedaald
Verkeersongeval
IJMUIDEN
Verkoop van huizen
Dertien balen suiker ontvreemd;
de daders gepakt
Ital. weermachtsbericht
Kassala in Oost-Afrika
werd ontruimd
„Bio-V acantieoord"
Collecte bracht bijna f 40.000 op
„Terug naar de school van Grimm"
De belangen der Neder-
landsche letterkunde
Adres van Nationaal Front
Het Nederlandsch Ballet
Vleeschschaarschte in Engeland
KAMER VAN KOOPHANDEL
VOOR RIJNLAND
Gewonden bij autobotsing
Ernstig verkeersongeval bij Etten
Academische examens
oudi Uw volk in stand/
steuni het groote gezin.
Winterhulp van allen voor allern
STAD
Op 3 Februari des voormiddags te 11.45 uur zal
op het Stadhuis gelegenheid worden gegeven om
ten overstaan van het gemeentebestuur bezwa
ren in te brengen tegen het oprichten van een
fabriek voor bereiding en verven van bontvellen,
in het bestaande fabrieksgebouw aan den
Spaarndamscheweg nos. 254 en 256, van de com
manditaire vennootschap „Union", bereiderij en
ververij van bontvellen te Haarlem, directeur K.
Eilenberg.
Aan de firma Jan Keijzer, alhier, is vergun
ning verleend tot oprichting van een inrichting
voor het vervaardigen van meubelen in het per
ceel aan de Brouwersvaart no. 48A.
Aan J. H. Sudmeier en Zn., alhier, is vergun
ning verleend tot oprichting van een metaal
draaierij in de perceelen aan de De Witstraat
nos. 10 en 12.
De Haarlemsche Rechtbank sprak gisteren de
volgende faillissementen uit:
J. Kruyff, bloembollenexporteur, wonende te
Lisse, van Bönninghausenlaan 3.
Curator Mr. A. G. H. H. Roeffen te Aalsmeer.
C. van der Linde, stoffeerder, wonende te Be
verwijk, Koningsstraat no. 32.
Curator Mr. H. J. Pot te Haarlem.
J. H. Bets, broodbakker, wonende te Zaandam,
Czaar Peterstraat no. 73.
Curator Mr. O. H. van Wijk te Heemstede.
Rechter-commissaris in al deze faillissementen
Mr. C. G. Bijleveld te Haarlem.
Door het verbindend worden der uitdeelings-
lijst is geëindigd het faillissement van de N.V.
„IJsselmond", gevestigd te IJmuiden, gem. Vel
gen. Curator Mr. W. Veniet te Heemstede.
De Rechtbank heeft op 21 Januari 1941 in de
faillissementen van de nalatenschap van Jhr. H.
J. Deutz van Lennep en C. Stolp, wonende te
Wormerveer, wegens overlijden van den curator
Mr. M. van Toulon van der Koog, in diens plaats
benoemd Mr. F. J. D. Theyse te Haarlem.
Beboren: 18 Jan. C. BalfoortPenaat, d.; 17
Jan.: W. F. van Koperen—Lory, d.; 17 Jan. J. C.
J. Kokde Ridder, d.; 18 Jan.: R. C. Hessels
van Riet, z.; 17 Jan.: G. Braaijde Vries, d.;
18 Jan.: M. J. TerhorstVeerman, z.; 19 Jan.:
A. M. KosterKoelemeijer, z.; 20 Jan.: M. van
den Bergvan der Maden, d.; 18 Jan.: E. de
LoozeBrasser, z.; 18 Jan.: W. S. Grootvan
Lemel, z.; 19 Jan.: G. MiddelkoopKlootwijk,
d.; 19 Jan.: G. K. M. Kuipervan der Reep,
19 Jan.: A. T. van HooijdonkDudalski, z.; 18
Jan.; M. T. P. Moeke—Uijl, d.; 19 Jan.: A. C.
van Tunenvan Musscher, z.; 20 Jan.: W. P.
van RaaijVerweijmeren, z.; 19 Jan.: N. Roose
Kol, d.; 19 Jan.: E. M. Dijksmanvan den
Broeck, z.; 20 Jan.: M. K. van RijnTeeuwen,
d.; 20 Jan.: J. van KouterenDuin, z.; 18 -Jan.:
J. J. de VreugdKruijt, z.; 21 Jan.: W. B. Hof-
mansKuijkhoven, z.; 20 Jan.: A. C. Staphorst
van Hamelsveld, d.; 18 Jan.: A. P. A. Lubbers
de KruUf, d.; 19 Jan.: M. J. Romkesvan
Leuven, z.
Overleden: 17 Jan.: A. Versteeg, 53 j., Scho-
terweg; 17 Jan.: A. M. Toeset, 64 j., Zonne
bloemstraat; 18 Jan.: G de Haanvan Rijn
berg, 78 j., Koudenhorn; 18 Jan.: O. van der
Zee, 63 j., Boekenrodestraat; 17 Jan.: N. Pool—
Klaij, 9i j., Kenaupark; 18 Jan.: B. Uijlenburg
Glazemaker 46 j., Lambr. van Dalelaan; 18
Jan.:S. G J. Kleijnvan Keeken, 73 j., Marnix-
straat; 18 Jan.: S. Kaan, 75 j„ Maerten van
Heemskerkstraat; 18 Jan.: J. de Weers, 72 j., Ke
naupark; 19 Jan.: J. B. m„ z. v J. B. van der
Vossen, Alb. Thijmstraat; 18 Jan.': A. de Zwaan,
78 j., Timorstr.; 20 Jan.: W. Plantjé, 81 j„ Spij
kermanslaan; 19 Jan.: P. G Schabbing, 18 j.,
Kamperlaan; 19 Jan.: L. H. W. 4 m., z. van L.
A. de Bruijn, Florapark; 20 Jan.: J. Korte
Felder, 61 j., Korte Verspronckweg; 20 Jan.: W.
H. van Maas, 85 j., Kamperlaan; 19 Jan.: C.
Bongervan Rosenbeek, 85 j., Westerhoutpark;
20 Jan.: E. B. Erdtsieck, 74 j., Nwe Groenmarkt.
Maandagavond werd de wedstrijd T.E.P.„Het
Noorden" in het clubgebouw van T.EP. aan het
Frans Halsplein gespeeld. Na een zeer spannen-
den strijd wisten de T.E.P.-ers wederom een
overwinning te behalen, zij het ditmaal met een
gering verschil.
Hieronder volgt de uitslag van den wedstrijd.
TIP.„Het Noorden"
1. H. RumpC. Harmsen 11
2. P. HollenbergH. Boekei 02
3. B. v. d. KroftL. Poots 20
4. J. SpijkersH. Dienske 02
5. Joh. v. d. KroftW. Leuffen 02
6 D. RumpA. Blom 20
7. N. A. van LoenenG. v. d. Meulen 20
8. C. KoekA. Bron 02
9. Jac. v. d. KraftG. Lobbes20
10. J. OvertoomA. J. Molhoek 20
11—9
Daar de heeren van Loenen en van der Kroft
na het beëindigen van de competitie gelijk wa
ren, werd besloten de twee wedstrijden tegen
„Het Noorden" mee te tellen. De heer van Loe
nen behaalde hiermede aen fraai resultaat, dat
wel verdiend is.
De stand aan den kop is:
N. A. v. Laenen
B. v. d. Kraft
H. Rump
P. Hollenberg
5
4
3
2
12
11
7
7
Zondag werd in het clubgebouw van de R. K.
Schaakvereeniging St. Bavo te Heemstede de
wedstrijd St. Bavo-Bloemendaal gespeeld. Het is
D« arm tun mt
fiaaer Is geen too-
ventaf: vóór het
veranderen van
richting moet hl]
zich ervan over»
tuigen of de ma
noeuvre VEILIG
volvoerd zal kun
nen worden I
een groote overwinning geworden voor de R. K.
Schaakvereeniging Bloemendaal. De uitslagen
waren als volgt:
P. A. C. v. d. BronkA. Boot
Ir. W. Wolf v. d. Baumenv. d. Weiden 1 0
M. v. d. BergBoting 1 0
G. v. d. BergD. Pronk 1 0
P. v. BuurenD. Rump 1 0
C. v. d. BronkOlijerhoek 1 0
B. SpoorH. Rump 1 0
G. KruupN.N. 1 —0
J. B. v. BuurenH. J. Brandt 1 0
J. A. v. Emmerik—J. Diependaal 1 —0
Totaal uitslag 9%lA
Maandag 10 Febr. a.s. zal in hotel Vreeburg
de wedstrijd Bloemendaal't Witte Paard wor
den gespeeld. De wedstrijd begint om half acht.
Van 23 Jan. tot met 1 Febr. zal de uitreiking
plaats hebben van textielkaarten, boter- en
vetkaarten.
De uitreiking zal geschieden per gezin op ver
toon van alle distributiestamkaarten en voor
de vetkaarten en/of toeslagkaarten textiel, te
gen inlevering van ingevulde aanvraagformu
lieren.
Tevens moet worden overgelegd het laatste
aanslagbiljet in de inkomstenbelasting of andere
bescheiden, waaruit het gezinsinkomen blijkt.
Voor Beverwijk zal de uitreiking geschieden
als volgt:
Letter A tot en met F (met uitzondering van
B) op Donderdag 23 Jan.;
Letter B op Vrijdag 24 Jan.;
Letter G en H op Zaterdag 25 Jan.;
Letter I tot en met K op Maandag 27 Jan.;
Letter L tot en met O op Dinsdag 28 Jan.;
Letter P tot en met U (met uitzondering van
S) op Woensdag 29 Jan.;
Letter S op Donderdag 30 Jan.;
Letter V tot en met Z op Vrijdag 31 Jan.
De uitreiking geschiedt in het lokaal Raad
huisstraat 5 (voormalige Huishoudschool), tel
kens van 9.301 uur en van 25.30 uur.
Voor Wijk aan Zee heeft de uitreiking plaats
op Zaterdag 1 Febr. in de politiepost, St. Odulf-
straat, van 9.301 uur en van 24 uur.
Men zie verder de advertentie in dit nummer.
De zeldzaam mooie natuurfilm ..Kleur en
Glorie onzer Tropen" zal Zaterdagavond 1 Fe
bruari a.s. vertoond worden voor de leden van
de vereeniging Papyrus" en introducé's.
Voorzoover er nog plaatsen beschikbaar zijn,
zullen deze tegen entree toegankelijk zijn voor
hen die niet aan de Papierfabriek werkzaam zijn.
Deze unieke film is een documentaire kleuren
film der N.V. Stoomvaart Maatschappij „Neder
land" en dank zij deze kleurenfilm kan men
onvergetelijke indrukken opdoen van de Indische
bevolking, de fauna en flora.
Het aantal ingeschreven werkzoekenden daal
de in de afgeloopen week van 2343 tot 2226,
waarvan 2172 personen geheel werkloos waren.
De totale werkloosheid in de overeenkomstige
week van het vorig jaar bedroeg 2124.
Tengevolge van de gladheid van den weg viel
een 29-jarige wielrijdster op het plein voor de
Pont met haar rijwiel tegen een met paard be
spannen wagen. De dame kreeg het wiel van
den wagen over een harer beenen, waardoor dit
lichaamsdeel werd verwond. Zij werd in een
nabijgelegen woning binnengebracht.
Een groot aantal woningen, ter waarde van
ruim 100.000 zal dezer dagen van eigenaar
veranderen. De Coöp. Bouwvereeniging „Eigen
SCHEVENINGEN, 21 Jan. Aan de markt
waren hedenochtend 36 motorloggers met f 5654;
18 kotters met f 8701 en 61 motorschokkers met
f 8000 besomming. In totaal besomden 115 kust-
visschers f 22.355.
De besommingen van de motorloggers waren:
SCH 57 A. Roeleveld f 378, KW 43 J. F. van
Duin f 40; KW 95 P. van Duivebode f 69; SCH
196 M. de Heyer f 110; KW 163 L. v. d. Plas
f 206; SCH 342 W. de Graaf f 122; SCH 135
J. Kléin f 204; KW 104 C. Messemaker f 129;
SCH 284 P. den Heyer f 170; KW 154 W. van
Beelen f 85; SCH 89 A. Rog f 215; IJM 201 B.
v d Plas f 32; SCH 102 J. Westerduin f 148;
KW 97 D. Kuit f 125; IJM 283 J. Dijkhuizen
f 178; SCH 23 A. Taal f 343; KW 49 J. Dubbe-
laar f 84; IJM 204 J. Plug f 64; KW 59 J. v. d.
Plas f 63; SCH 25 C. de Graaf f 552; KW 108
K Kuit f 46; SCH 16 W. Rog f 129; KW 151
T v d Plas f 65; SCH 14 W. Rog f 108; KW
166 H. v. d. Plas f 132; KW 144 P. Varkevisser
f 448; KW 60 C. Maasnoot f 47; KW 178 Gebr.
van Duin f 110: SCH 302 A. Taal f 391; SCH
245 G. den Heyer f 81; KW 103 A. van Beelen
f 119; KW 89 H. Schaap f 57; KW 91 A. Voois
f 85; KW 40 C. v. d. Klas f 73; KW 52 J. de
Hsi&s 74
Van de kotters waren de besommingen: KW
116 D. Haasnoot f 49; HD 75 L. Koom f 36;
SCH 37 C. de Jong f 97; TX 14 A. Ellen f 1508:
SCH 12 G. den Heyer f 730; TX 33 J. Drijver
f 1074; TX 39 B. v. d. Vis f 1091; TX 29 W.
Drijver f 552, IJM 210 C. Gouda f 86; KW 72
W. v. d. Plas f 57; IJM 213 C. Wezelman f 49;
KW 94 W. Voois f 87; TX 125 W. v. d. Vis
f 1043; HD 125 T. Slot f 411; SCH 70 T. v. d.
ZWan f 64; IJM 27 G. v. d. Heyde f 336 TX 37
A. v. d. Vis f 1407, en 61 motorschokkers met
tezamen f 8000 besomming.
Verschillende kustvisschers hadden veel sar
dien gevangen en maakten mooie besommingen.
Aan de markt waren hedenochtend 600 kisten
van deze vischsoort. Niettegenstaande den veel
meer aanvoer hield de prijs van sardien zich
goed. De noteering hiervan was f 18—28 per
kist van 4o kg.
Een vijftal kotters maakte mooie tochtbe-
sommingen van f 1043 tot f 1508, terwijl de
motorschokker SCH 18, schipper S. Bakker ruim
f 1500 aan sardien besomde.
Schar noteerde f 10—23 per kist van 40 kg.
Haard" was eigenaresse van eenige Wokken
huizen gelegen aan de Napierstraat, Napier
dwarsstraat, Edisonstraat en Bloemstraat. Deze
massale verkoop zal dezer dagen zijn beslag
krijgen.
Zondag j.l. werd ontdekt, dat in Je Zeestraat
to Zandvoort was ingebroken. De daders had
den zich via een achterdeur en door verbreking
van eenige binnendeuren toegang verschaft tot
't inwendige van den grooten IJssalon „Gamba",
welke in het seizoen wordt geëxploiteerd en bij
de badgasten en inwoners een bijzondere popu
lariteit geniet.
Bij het door de politie ingestelde onderzoek
bleek, dat 13 balen suiker, die in een der op
slagruimten waren opgeslagen, door de dieven
waren buit gemaakt.
Op denzelfden dag deed een inwoner aangif
te, dat hij had bemerkt, dat onbevoegden zich
toegang hadden verschaft tot zijn loods in de
Baan. Er werd niets vermist.
Een rechercheur die ter plaatse een kijkje
nam, deed een verrassende ontdekking. Hij trof
op een boven de eigenlijke bergruimte aanwezige
vliering, verborgen onder een dekzeil, elf der in
de Zeestraat ontvreemde balen suiker aan. De
eigenaar van de loods was geheel onkundig van
de aanwezigheid van dezen waardevollen voor
raad.
Daar het aannemelijk was, dat de dieven, wel
licht met een adspirant-kooper, bij hun suiker
zouden terugkeeren, werd de loods onder scherpe
politiebewaking gesteld.
Nadat gedurende Zondagavond- en nacht en
ook des Maandags, niemand aandacht aan de
loods had besteed, bemerkten Maandagavond
de beide verdekt opgestelde politiemannen, dat
twee personen zich met geweld toegang ver
schaften. Toen deze binnen waren, kwamen de
politiemannen te voorschijn.
Een waarschuwingsschot was noodig, om de
indringers aan het bevel „handen omhoog" te
doen gehoorzamen. Zij werden geboeid naar het
politiebureau overgebracht en bleken te zijn de
inwoners M. en D., beiden 17 jaar oud. Zij
bekenden met een medeplichtigen B., die daar
op eveneens onmiddellijk is gearresteerd, op
een avond in de afgeloopen week. in de Zeestraat
te hebben ingebroken en de suiker, benevens
enkele andere goederen, vervolgens te hebben
.opgeslagen" in de loods aan de Baan. Twee
balen die nog aan de partij ontbraken, waren
reeds bijna aan een liefhebber verkocht. Zij kon
den in een leegstaande woning worden achter
haald, zoodat thans de politie in haar bureau
beschikt over de geheele kostbare partij.
Berichten reeds geplaatst in een
deel van onze vorige oplaag)
„Je hoeft mij het spel heusch niet
uit te leggen want ik weet, dat hij,
die den man onder de gordijnroede
treft, gewonnen heeft"1,
t
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft
bepaald, dat het zonder slachtvergunning
van de Ned. Veehouderij Centrale met in
gang van Dinsdag 1.1. is verboden geiten en
bokken te slachten of te doen slachten.
Oud-minister Staatsraad mr. dr. D. A. P. N.
Kooien, oud-voorzitter der Tweede Kamer, heeft
op zijn zeventigsten verjaardag van vele zijden
belangstelling mogen ondervinden. Tal van
bloemstukken werden te zijnen huize aan de
Javastraat te Den Haag bezorgd, o.a. van het
Ned. Roode Kruis, waarvan hij dagelijksch-
bestuurslid is, de St. Vincentius-vereeniging, de
Ned. Spoorwegen, curatoren der Technische
Hoogeschool, enz. In al deze lichamen bekleedt
mr. Kooien een commissaris- of een bestuurs
functie. Ook was er een bloemstuk van den Raad
van State. Dinsdagmiddag kwamen velen hem
gelukwenschen.
ERGENS IN ITALIË, 21 Jan. (Stefani). Het
228ste Italiaansche weermachtsbericht luidt als
volgt:
Aan het Grieksche front normale activiteit van
patrouilles en artillerie. Onze luchtmachtforma
ties hebben de vlootbases van Griekenland aan
een krachtig bombardement onderworpen. Ha
veninstallaties en gemeerde booten werden doel
treffend geraakt. Bovendien werden enkele
plaatsen gebombardeerd, terwijl troepenconcen
traties en uitrustingsstukken werden getroffen
door bommen van klein kaliber. In den strijd te
gen vijandelijke jagers schoten onze bommenwer
pers vier vijandelijke toestellen neer. Een van
onze machines is niet teruggekeerd. Men zag, dat
de bemanning er met de parachute uitsprong.
De vijand heeft een aanval op Valona onderno
men zonder schade aan te richten. Onze jagers
kwamen terstond tusschenbeide, achtervolgden
den vijand en schoten een toestel van het type
Blenheim brandend neer.
In Cyrenaica toenemende artilleriebedrij
vigheid in de zone van Tobroek en vijande
lijke activiteit in de lucht tegen de verster
king Tobroek, waarbij eenige materieele
schade aangebracht is, maar niemand letsel
heeft gekregen. Onze vliegtuigen hebben vele
malen vijandelijke installaties en bases ge
bombardeerd.
In Oost-Afrika aan het Soedanfront acties
van onze afdeelingen tegen vijandelijke ge
motoriseerde strijdmiddelen, waaraan onze
jagers, die terstond ter plaatse waren, mede
werkten. De vijand leed aanzienlijke verlie
zen. Strategische noodzaak heeft aan het
commando de ontruiming van Kassala op
gelegd.
Onze formaties luchtstrijdkrachten hebben
spoortreinen in de omgeving van Tehilla (Soe
dan) gebombardeerd en vijandelijke gemotori
seerde strijdkrachten op vele plaatsen van den
Soedan. De vijand heeft een aanval gedaan op
Neghelli en Oboch (Galla Sidama). Alleen in
eerstgenoemde plaats werd geringe schade aan
gericht.
Op het eiland Kreta is een vliegveld met bom
men en mitrailleurvuur bestookt, waarbij bran
den en zichtbare schade veroorzaakt werden.
In den afgeloopen nacht hebben vijandelijke
vliegtuigen een aanval op Catania gedaan, waar
bij eenige schade is aangericht, maar niemand
letsel opgeloopen heeft.
Het bestuur der Stichting „Bio-Vacantieoord"
heeft thans de telling der Kerstcollecte 1940, die
zooals bekend is voor Stichting „Bio-Vacantie
oord" en Winterhulp Nederland heeft plaats
gevonden, beëindigd.
De raad van Zandvoort behandelde Maan
dagmiddag twee met het belang van de bad
plaats zeer nauw samenhangende kwesties,
nml. de verplaatsing van het varkenskamp
en de voorgeschreven verslechtering van het
onderwijs.
Wat betreft het afbreken van het zgn. „En-
tos"-terrein en de plannen om verder van het
dorp vandaan in de plaats er voor een steenen
complex op te bouwen, hier spraken de vroede
vaderen zeer weinig over. Algemeen bleek men
er thans nu bovendien door beide partijen
volledige overeenstemming was bereikt voor,
het varkenskamp, dat zijn geuren en anderen
hinder dikwijls te royaal aan de badplaats mede
deelde, te verplaatsen en modem in te richten.
Dit laatste gaf den heer Elffers (Gemeente
belang)" aanleiding te vragen of de :n verband
met de hooge bouwkosten te betalen huur zoo
danig zal zijn, dat de varkenshouders haar kun
nen betalen en anderzijds de gemeente er niet
aan te kort komt.
Uit de toelichting op het plan van Wethouder
Siegers (R.K.) vernamen we, dat de huur per
hok pl.m. 3,50 per maand zou bedragen, wat
als voldoende dekking beschouwd kan worden
voor rente en slijtage.
Per slot van zaken, aldus de wethouder, be
oogde men Zandvoort van een onhoudbaren
toestand te bevrijden zonder daarbij een aantal
inwoners van een gedeeltelijke broodwinning te
berooven.
De tijdsomstandigheden, zoo viel te be
luisteren, spraken overigens ook een woordje
mee. Had de wethouder het niet over het
behoud van kostbaar voedsel in eigen om
geving en de noodzakelijkheid om alles te
doen wat in het vermogen lag om uitbrei
ding van het aantal varkens in de hand te
werken?
Dit voorstel van het college werd dan ook
met algemeene stemmen goedgekeurd.
Anders verging het 't voorstel noodwendig
door B. en W. gedaan? om toe te stemmen
in een verslechtering van het onderwijs alhier.
Jarenlang kon men te Zandvoort door de mede
werking van kweekelingen en volontairs het
onderwijs op hoog peil houden, nu deelde het
college mede geen nieuwe argumenten te kun
nen vinden om het van hoogerhand bevolen ont
slag van een tweetal kweekelingen, waardoor
zeer groote klassen moeten worden gevormd, te
voorkomen.
De raad toonde grootendeels het hier niet
mee eens te zijn, want al had een ieder als o.a.
de heer Suerink tot uitdrukking bracht, groote
waardeering voor alles wat het college van B.
en W. in de afgeloopen jaren voor het onder
wijs had weten te behouden, een dergelijk fu
nest voornemen tot berusting mocht z.i. niet
ondersteund worden. Ook de heer Bolwidt
(Gem.-belang) eischte onvoorwaardelijke ver
werping van het gevraagde. Hij betoogde hoe
zeer een verslechtering van het onderwijs als
een strop voor Zantvoort te beschouwen viel.
Alle wethouders hebben voor het onderwijs ge
ijverd, zoo zeide hij, en, nu dreigde datzelfde in
de vakbladen dikwijls als voorbeeld gestelde on
derwijs te Zandvoort in één klap teruggeslagen
te worden op een veel lager peil. Nooit zou hij
hieraan zijn medewerking verleenen.
Nadat ook de heeren Molenaar (eigen lijst)
er Elffers nog hadden betoogt hoe funest aan
neming van dit voorstel voor het onderwijs al
hier zou zijn, kreeg Wethouder Van der Moolen
(S.D.A.P.) het woord over deze zaak. Spr. was
het met den raad eens, dat de gevraagde maat
regelen tegen het belang van Zandvoort zijn,
al wilde hij naar voren brengen, dat in ver
schillende andere gemeenten deze verslechte
ringen reeds lang doorgevoerd zijn. Daar hij de
kans aanwezig achtte, dat de raad zich in dezen
zal verzetten, wees hij op het nuttelooze hier
van. In stemming gebracht verklaarde de raad
zich met 74 stemmen (twee raadsleden waren
afwezig) niet accoord met het verplichte ont
slag van de kweekelingen. Wel was men er voor
de vergoedingen aan hen die een inrichting voor
hooger onderwijs elders bezoeken belangrijk te
herzien.
De telling heeft uitgewezen, dat deze collecte
ruim f 39.000 heeft opgebracht.
Het bestuur brengt dank aan het bioscoop
bezoekend publiek, dat in zoo grooten getale
de Kerst- en Nieuwjaarsweek zijn gaven in de
Bio-bussen gedeponeerd heeft.
In een vergadering in ca'fé-restauralit „De
Faun" te Groningen heeft prof. dr. J. M. N.
Kapteyn dezer dagen voor een aantal genoodig-
oen een rede gehouden ter inleiding van de
stichting Saxo-Frisia,
Als Germanist en beoefenaar der Duitsche en
Friesche philologie zag spr. zich genoodzaakt
zijn meening kenbaar te maken omtrent dat,
wat in onzen zorgelijken tijd op philologisch
gebied te doen is. Hij wilde dit doen in verband
met de overwegingen, die hem er ruim twee
jaar geleden toe gebracht hadden het tijdschrift
Saxo-Frisia op te richten. Het besluit daartoe
was gedurende vele jaren langzaam gerijpt. Als
Germanist had spr. onveranderd vastgehouden
aan de tradities der historische school van de
gebroeders GrimmAan dezen, voornamelijk aan
Jacob Grimm, danken wij ook, aldus spr., het
begrip „Germaansch" en de methodische ger
manistiek. Dat wij de Germaansche volken, zoo
betoogde prof. Kapteyn, als een groote eenheid
beschouwen, is gemeengoed geworden sedert hur.
pionierswerk. De door hen gestichte historische
school maakte een einde aan de nationalisti
sche geschiedschrijving, der humanisten, zooals
bij ons b.v. Schotanus, Ubbo Emmius, Picardt
en den Oast-Fries Hermann Conring. Over den
gemeenschappelijken oorsprong der Germanen
wilde spreker het thans niet hebben, alleen,
zoo zeide hij, wilde hij er op wijzen, dat de
Noordwesthoek van ons vaste land, dat zijn de
landen om de Noordzee, voor dit vraagstuk van
bijzonder belang zijn. Wel wil hij wijzen op het
besef, dat wij deel uitmaken van een groot-
Germaansch volkencomplex, een besef, dat, hoe
wel het tegenwoordig bijzonder veel naar voren
wordt gebracht, al dateert van de gebroeders
Grimm.
Spreker ging dan na, waarin het specifiek
Germaansche wezen bestaat, en merkte tevens
op, dat, naar de getuigenissen van de schrijvers
der klassieke oudheid bij de afzonderlijke stam
men het besef van een innerlijke saamhoorig-
'heid herhaaldelijk aan den dag getreden is.
Als het meest bekende voorbeeld daarvoor
noemde spreker Herman de Cherusker. Hij
haalde vervolgens aan wat Mueller-Freienfels
over de wezenlijke karaktertrekken der Duit-
schers heeft gezegd, karaktertrekken, die in on
gelijke gewichtsverdeeldheid weliswaar, voor alle
Germaansche volken gelden.
Het is een fout, vervolgde spreker, wanneer
men aan hen de criteria aanlegt, die voor an
dere volkeren b.v. de Romaansche wezenlijk zijn
en als zoodanig voor hen mogen gelden, doch
die niet als maatstaf gebruikt mogen worden
voor Germanen, en wij mogen niet vergeten dat
wij ook Germanen zijn. Door en door Ger
maansch bleven de gebroeders Grimm in hun
heelen geweldigen arbeid. Hun grondslag, de al
les beheerschende gedachte was daarbij hun op
vatting van de volksziel. Er ligt daarin, vervolg
de spr., zonder twijfel een mystiek element,
maar het is onjuist hen te veroordeelen als vage
romantici, want zij hebben deze romantiek be
slist afgewezen.
Spreker ging vervolgens na hoe hun werken
invloed hebben uitgeoefend ook op de bekende
schrijvers en uitgaven op het gebied van ge
schiedenis, taal- en volkskunde in de Friesche
en Saksische gewesten: de Halbertsma's, Wa
ling Dijkstra, Feith, de volksalmanakken enz.,
om dan vervolgens aan te toonen, hoe deze his
torische school verdrongen is door een noodlot
tige vergissing, n.l. de vermenging van geschie
denis en natuurwetenschappen. Deze vergissing
heeft de historie ontworteld, en ons, aldus spr.,
van ons eigen wezen vervreemd. Terug naar
de school van Grimm, zoo betoogde spreker,
was de gedachte, die voorgezeten heeft bij de
oprichting van Saxo-Frisia. De stichting van
denzelfden naam, die op sprekers initiatief
thans in het leven geroepen wordt, is te be
schouwen als een verruiming van diezelfde
gedachte. Zij wenscht de Friesche en Saksische
bevolking met medewerking van die bevolking
zelf tot bezinning te brengen van de cultureele
waarden, die in haar leven en die, gelijk overal,
ofschoon gelukkig niet in die mate als elders
wel voorkomt, ook hier worden bedreigd.
Friezen en Saksers zullen daarbij niet op ge
welddadige wijze als een eenheid worden behan
deld, doch ook in zijn historisch verband aan
beide zijden van onze grenzen worden be
schouwd. Ten einde het contact met ons ge
heele vaderland niet te verliezen, heeft spreker
samenwerking met de in Den Haag gevestigde
Volksche Werkgemeenschap gezocht en gevon
den.
Ten slotte zette spreker nog de werkwijze der
stichting in bijzonderheden uiteen.
De Cultureele Kamer van Nationaal Front
heeft een verzoekschrift gericht tot den secre
taris-generaal, waarnemend hoofd van het de
partement van Volksvoorlichting en Kunsten,
dr. T. Goedewagen, betreffende de noodzake
lijkheid, de Nederlandsche letterkunde zoo
spoedig mogelijk die ruime en eervolle plaats
in de zorgen van het departement te geven,
welke haar uit hoofde van het nationale belang
en de nationale waardigheid toekomt.
Speciaal in het huidige tijdsgewricht, aldus
het verzoekschrift, is het bezit van een eigen
cultuur een factor van bijzondere waarde, welke
de aanspraken van een volk op een eigen be
staan zeer krachtig kan ondersteunen. Van deze
eigen cultuur is een eigen taal wel het aller
voornaamste bestanddeel, terwijl van deze taal
de letterkunde weer de hoogste draagster is.
Derhalve wordt in ht verzoekschrift in over
weging gegeven de Nederlandsche letterkunde
krachtdadig te steunen, en wel in de allereerste
plaats door het instellen van een grooten staats
prijs, welke op regelmatige tijden zal worden
toegekend als hulde voor een meesterschap, dat
uit het geheele levenswerk blijkt, benevens van
een aantal kleinere prijzen, welke aan jongere
dichters en schrijvers zullen worden gegeven bij
wijze van aanmoediging en steun. Verder be
toogt het verzoekschrift dat namens de leden
dezer Cultureele Kamer werd onderteekend door
haar voorzitter, professor dr. A. A. van Schel
ven dat in de programma's van den Neder-
tandschen Omroep belangrijk meer aandacht
dient te worden geschonken aan hetgeen de
Nederlandsche letterkunde presteert.
Na het ondubbelzinnig succes der twee extra
voorstellingen op 14 Januari j.l. in Den Haag
(des avonds waren in den Stadsschouwburg, die
totaal was uitverkocht, o.a. de loco-burgemees-
ter prof. ir. C. L. van der Bilt, en verschillende
functionarissen van het Departement van Volks
voorlichting en Kunsten aanwezig) zal het Ne
derlandsch Ballet voor de tweede maal in den
Amsterdamschen Stadsschouwburg optreden, en
wel op 2 Februari a.s.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
WASHINGTON, 21 Jan. (D.N.B.). Voor de
buitenlandsch-politieke commissie van het Huis
van Afgevaardigden der Ver. Staten heeft de
voormalige ambassadeur te Londen, Kennedy,
verklaard, dat de Britsche leiders van meening
verschillen over de raaadzaamheid van actieve
deelname der Vereenigde Staten aan den oor
log. Eenige leden der Britsche regeering zijn
van oordeel, dat in geval de Vereenigde Staten
aan den oorlog deelnemen, Engeland het zal
halen. Anderen gelooven, dat deelname der Ver.
Staten aan den oorlog een groot nadeel voor
Engeland zou zijn, door het verminderen van
den stroom van oorlogsmateriaal uit de Ver.
Staten. Het is de meening van vele Engelsche
staatslieden, dat de hulp der Ver. Staten nog
niet dat is, wat normaal gesproken verwacht
zou kunnen worden. Als de Engelsche scheeps-
verliezen in dezelfde mate zouden voortduren
als in de afgeloopen maanden, wordt de situatie
van Engeland ernstig en urgent.
Op de vraag van den republikeinschen afge
vaardigde Fish, of Kennedy de Engelsche oor
logsdoelstellingen kende, antwoordde deze ont
kennend. Dezelfde afgevaardigde wenschte
voorts te weten, of er iets waar was van de
geruchten, dat Engeland socialistisch wordt.
Kennedy verklaarde, dat de Labour Partij en
de socialistische partijen aan beteekenis toe
nemen. Hij voegde er aan toe, dat niemand het
recht heeft aan te nemen, dat de omstandig
heden ooit zouden terugkeeren tot dat, wat zij
eens waren.
Met betrekking tot de pacht- en leenwet zeide
de ambassadeur niet te kunnen gelooven dat
iemand, wie dan ook, in de Ver. Staten de
Amerikaansche vloot zou weggeven. Hij verklaar
de tegenover den afgevaardigde Fish, dat hij
niet tegen het verbod was convooien zonder
toestemming van het Congres naar Groot-
Brittannië te zenden.
STOCKHOLM, 21 Jan. (DM) Naar de
Engelsche berichtendienst meldt, heeft de Duit
sche luchtmacht vandaag bij daglicht een reeks
aanvallen op Engeland ondernomen. Deze aan
vallen strekten zich in hoofdzaak uit tot de
kustgebieden in East Anglia. Ook, aan den Oos
telijken loop van de Theems zijn bommen ge
vallen Te Londen is overdag driemaal lucht
alarm gegeven.
BOEKAREST, 21 Jan. (D.N.B.) Op den
directeur-generaal der Roemeensche Spoor
wegen, kolonel Oresjeanoe, is vandaag een
aanslag gepleegd. De daders drongen zijn
bureau binnen en losten verscheidene scho
ten, waardoor de kolonel gewond werd. Om
trent de motieven van deze daad is nog niets
bekend.
BERLIJN, 21 Jan. (D.N.B.). De Britsche mi
nister voor de Voedselvoorziening, Lord Wool-
ton, heeft aan de bevolking over de radio laten
bekend maken, dat de verzorging' van vleesch
als gevolg van de ongunstige weersomstandig
heden buitengewoon moeilijk geworden is. Daar
om zal ter vervanging „comed beef" verstrekt
worden. Men dient er echter wel rekening mede
te houden, zoo werd aan de mededeeling toege
voegd, dat ook de voorraden corned beef ni°t
bijzonder groot zijn.
In de Dinsdagmiddag gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland werden de algemeene voorzitter,
alsmede de voorzitters van de afdeelingen
groot- en kleinbedrijf, t.w. de heeren D. ten
Cate Brouwer, N. Parlevliet Jr. en H. M. Si-
monis herkozen.
Voorts werd besloten aan de op te richten
stichting tot exploitatie van een persgasstation
te Leiden een bedrag e leenen groot f 2500,
terwijl aan het bureau der Kamer décharge
werd verleend voor het aan de Vereeniging tot
IJsbestrijding te Leiden gegeven kasgeld van
f 506.
Op den Rijksweg Roosendaal Etten heeft zich
Dinsdagavond een ongeluk voorgedaan, waarbij
drie Bredasche arbeiders ernstig werden ge
wond, terwijl een aantal andere kleinere ver
wondingen opliep.
Omstreeks 7 uur reed een autobus, waarin 25
arbeiders uit Breda. Ginneken en Princenhage
gezeten waren, ter hoogte van het kruispunt
Hoeven—St. Willebrord, achter op een in de
zelfde richting rijdenden met paard bespannen
wagen van den bierhandel Buys uit Etten. De
botsing was zoo hevig, dat alle inzittenden van
den autobus gewond werden, van wie drie
ernstig. De ernstig gewonden werden, na ter
plaatse te zijn verbonden, per ziekenauto
naar het St. Ignatius ziekenhuis te Breda
overgebracht. De overige inzittenden van den
autobus konden hun weg met een anderen bus
vervolgen, nadat ter plaatse de noodige verban
den waren gelegd. De bestuurder van den
bierwagen werd eveneens gewond, doch hij kon
per auto naar zijn woning te Ette.n worden
vervoerd. Voor de ernstig gewonden bestaat
gelukkig geen levensgevaar. De oorzaak, waar
naar het onderzoek nog gaande is. is vermoe
delijk gelegen in de duisternis.
UTRECHT Geslaagd voor het candidaats-
examen rechten J. W. de Dode.
