Duitsche pers over
Hitiers rede
11
Vorderingen ten behoeve der Duitsche
Weermacht
1
w
Italiaansche weerklank
op Hitiers rede
'Plpl
Diefstallen te Arnhem
opgehelderd
SPORT EN SPEL
Nederlanders in vorm
te Antwerpen
m
Reizende bibliotheken
DINSDAG 25 FEBRUARI 1941
éhbmm
Waterglas als waschmiddel
«*2 """S®* i
Engeland zal de as en Europa
niet kunnen doen buigen
De indruk in Belgrado
Mededeelingen omtrent de
afwikkeling
Aantal personen in arrest gesteld
„De Jonge Werkman"
St. Joseph, patroonheilige van
het Nationaal Verbond
Nationaal Front
Paedagogiek M.O. b.
Rheumatische pijnen
WIELRENNEN
Incident SchulteRonsse
BILJARTEN
Kampioenschap van Nederland
tweede klasse driebanden
SPORTIEVE VOETBALLERS
Indienen der vorderingen
Stagnatie verklaarbaar
WdCWa nderen niezen, g
beschermen
WIJ LUISTEREN NAAR.J
Woensdag 26 Februari
Lectuur voor arbeiders
in Duitschland
inierhulp Nederland:
geeft niei alleen, offert ook
werkelijk.
BERLIJN, 25 Febr. (D. N. B.) Als kernpunten
van de cisteren door den Fuhrer uitgesproken
redevoering noemen de Duitsche ochtendbladen
de bereidheid tot den strijd en de zekerheid der
overwinning, die gesproken heeft uit de woor
den van Adolf Hitler. De bladen leggen den na
druk op de onbeperkte bereidheid en den wil
van het Duitsche volk om in ieder geval ge
volg te geven aan het bevel van den Führer1
tot den strijd.
De Völkischer Beobachter noemt de uiteen
zettingen van Adolf Hitler een „rede tor den
opmarsch naar de overwinning". De Führer
weet, dat wij ongeduldig zijn, zoo verklaart het
blad. Hij weet, dat niet alleen de millioenen
van zijn soldaten, maar dat alle Duitschers de
dagen verbeiden, die de verstijving van den
winter, van de pauze, zullen opheffen en ons
weer in het nauwste contact zuilen brengen met
den vijand. Met vreugde hebben wij de nieuwe
mannelijke gelofte vernomen van trouw var.
Adolf Hitler jegens Italië, dat de gemeenschap
pelijke zaak zoo zware offers heeft gebracht.
Wij zouden ons zelf moeten verachten, wan
neer wij ook maar een spoor in ons zouden
weten van dien laeen geest, die het den Engei-
schen mogelijk heeft gemaakt al hun bondge
ncoten koel glimlachend af te schrijven op het
oogenblik, dat zij militaire nederlagen leden.
De Berliner Börsenzeitung herinnert aan de
redevoering van den Duce en merkt op, dat de
„afgemeten, maar zware hamerslagen uit Ber
lijn en Rome" het becin zuilen zijn van een
voorjaar welks noodlotszwaarte in de geschie
denis van Groot-Brittanr.ië haar weerga niet
zal hebben. Wat de Führer in den loop van
den oorlog heeft aangekondigd, is nog steeds in
vervulling gegaan. Want hij weet precies welk
volume de Duitsche weermacht heeft en weet
het effect van het optreden van deze kracht
j'lijmscberp te ramen.
De Deutsche Allgemeine Zeitung noemt de
mededeeling van Adolf Hitler, dat de Duitsche
marine alleen de laatste twee dagen 217.000 ton
vijandelijke sobeepsruimte tot zinken heeft ge
bracht, een voorproefje van de komende dingen
in den oorlog van 1941. Het blad wijst erop, dat
de Führer en de Duce met dezelfde ijskoude
taal en nuchterheid en met de uiterste zake
lijkheid hebben gesproken. Deze vormen een
indrukwekkende tegenstelling tot de wanhopige
autosugestie van de democratische politici. Op
den drempel van de nieuwe gevechten van 1941.
zoo constateert het blad ten slotte, behoort het
initiatief der oorlogvoering precies zoo ais tot
dusver, aan de spil. Het lot van Europa volgt
den wil van zijn revolutiornaire leiders, omdat
achter hen het zegevierende geloof van hun
volken en de geweldige macht der betere wa
pens staan.
ROME, 25 Febr. (Stefani)De rede van Hitier
heeft in Italië levendige belangstelling gewekt
en is met groote voldoening ontvangen. De
Italiaansche bladen publiceeren op de front
pagina groote uittreksels onder vette koppen,
waarin o.a. gewezen wordt op de aankondiging
van den grooten duikbootenoorlog, dien
Duitschland in het komende voorjaar tegen
Engeland zal ontketenen en op de woorden
van lof voor de geweldige medewerking, die
Italië verleend heeft aan den strijd tegen den
gemeenschappelijken vijand,, alsmede op de
hernieuwde verzekering van de gelijkheid der
idealen van de beide resoluties.
De Popoio di Roma con..tateert in de beide
redevoeringen van Duce en Führer een volko
men overeenstemming van denkbeelden en be
doelingen. Het blad schrijft, dat wellicht bij
geen andere gelegenheid de beide leiders blijk
hebben gegeven van zulk een gelijkheid van
standpunten, gebaseerd, behalve op het ver
stand ,op de gevoelens en het geloof. Dit vindt
niet alleen zijn verklaring in de persoonlijke
solidariteit van de beide groote leiders, doch
ook in de evenwijdige lotsbestemming der bei
de volken, die door de revoluties, geïnspireerd
door de gemeenschappelijke gedachte van vrij
heid en opbouw, historisch verplicht zijn, ge
zamenlijk tegen de vijandelijke oude wereld op
te marcneeren.
De hoofdredacteur van de Telegrafo, Giovan
ni Ansaldo, schrijft: De beide leiders zijn uit
gegaan van dezelfde grondgedachte, de on
deelbaarheid van het geestelijk en gewapend
verbond tusscben Italië en Duitschland. Zij
zijn er beiden evenzeer van overtuigd, dat het
Duitsch-Italiaansche bondgenootschap de kern
vormt en moet vormen van het nieuwe Euro
pa, bevrijd van de Angelsaksische contröie en
uitbuiting. De beide leiders zijn er even zeker
van, niet alleen op hun landen te kunnen re
kenen, doch op net geheele Europeeschecon
tinent, dat militair en geestelijk door ae as
beheerscht wordt.
Zij stemmen bovendien overeen in de absolute
zekerheid van de uiteindelijke overwinning, want
Engeland kan in Europa op geen enkelen bond
genoot van belang rekenen en zelfs wanneer het
erin zou slagen, een coalitie rond zich te groe-
peeren van de Angelsaksische volken, met in
begrip van de Amerikanen zou het er geenszins
in slagen, de as en Europa'te doen buigen en zou
het ten slotte in elk geval moeten capituleeren.
Nadat Italië het den geheelen winter tegen de
voornaamste krachtsinspanning van Engeland
heeft uitgehouden, is het meer dan ooit stand
vastig en een van geest en gesterkt in den wil, te
overwinnen. Duitschland is, na den geheelen
winter in zjn fabrieken en op zijn werven te
hebben gewerkt, meer dan ooit gereed voor den
beslissenden strijd en het beschikt over een
massa oorlogsmiddelen. die grooter is aan de
vijand ooit heeft voorzien en die door Ameri-
kaansche hulp niet geëvenaard kan worden.
Daarom hebben de beide leiders aangekondigd,
dat in het komende voorjaar de vereenigde
strijdkrachten der beide volken zullen overgaan
tot den beslissenden aanval die zal moeten lei
den tot de ineenstorting van de Angelsaksische
macht.
In politieke en diplomatieke kringen der Joe-
go-Slavische hoofdstad wordt de rede van Hitier
uitvoerig besproken. Men brengt de volgende
punten naar voren:
1. Adolf Hitler heeft beslissingen altijd pas
aangekondigd, nadat zij gerijpt waren.
2. Successen heeft hij altijd pas na het, beha
len daarvan en dikwijls zelfs veel later bekend
gemaakt, terwijl zijn tegenstanders de successen
meestal van te voren bekend maken.
In het bijzonder is de aandacht getrokken
door de verklaringen van Hitler over den ko
menden strijd in het voorjaar en door zijn
mededeeling over de laatste successen der
Duitsche vloot.
Op 23 Mei a.s. zal het vijftig jaar geleden
Philipsf abrieken te Eindhoven werd onde
woordige fa
zijn, dat de acte van oprichting der N.V.
rteekend. Een overzicht van het tegen-
briekscomplex (Foto Het Zuiden)
Teneinde het publiek te kunnen inlichten om
trent den gang van zaken bij de uitbetaling van
vorderingen, v'oortspruitende uit het verleenen
van diensten of het afstaan van goederen aan
de Duitsche weermacht, heeft het A.N.P. een
officier van den hoofdintendant bij den Weer-
machtsbeveWebber in Nederland hieromtrent
eenige vragen voorgelegd.
De hoofdintendant is belast met de regeling
v'an de verpleging, de bevoorrading, de geldvoor-
ziening en dergelijke vraagstukken, welke de drie
weermachtsdeelen in dit land gemeenschappelijk
raken. Men kan zeggen, dat de centrale regeling
van alle persoonlijke behoeften van den militair,
behalve kleeding, tot het werkgebied van den
hoofdintendant behoort.
Op zijn vragen werden het A.N.P. zonder te
rughoudendheid de Volgende inlichtingen ver
strekt:
Bij het binnenrukken der Duitsche troepen en
In den laatsten tijd bereikten de politie te
Arnhem herhaaldelijk klachten over diefstal
van kolen en andere goederen van het spoor
wegemplacement en uit in den Rijn liggende
schepen. Deze diefstallen werden gepleegd door
in de omgeving wonende personen.
In verband hiermede heeft de Arnhemsche
politie scherp gesurveilleerd op de plaatsen,
waar die diefstallen werden gepleegd.
Nadat eenigen tijd geleden een vijftal perso
nen was aangehouden wegens diefstal van koten,
werden in de afgeloopen week wederom twee
personen aangehouden. Bij huiszoeking in de
woningen van deze verdachten was er reden,
om aan te nemen, dat zij zich aan meer dief
stallen hadden schuldig gemaakt, weshalve het
onderzoek tot de geheele familie werd uitge
breid. Hierbij kwam een groot aantal gestolen
oederen voor den dag, waaronder eenige rij
wielen, een hoeveelheid costuum. en mantel
stoffen, afkomstig van een inbraak in een con
fectiefabriek, voorts een kachel en tal van an
dere voorwerpen van den meest uiteenloopen
den aard.
Als verdacht van. diefstal door middel van
braak en van andere diefstallen werden nog vijf
personen aangehouden en overgebracht naar 't
Arnhemsche bureau van politie, waar zij wer
den ingesloten
Het onderzoek wordt nog met kracht voort
gezet en' verschillende personen, die van dief
stal afkomstige goederen hebben gekocht, zul
len zich wegens heling hebben te verantwoor
den.
De hoofddaders zijn inmiddels ter beschikking
van de justitie gesteld.
Bij het gouden jubileum der N.V. Philips
in zijn
fabrieken te Eindhoven. Dr. A. F. Philips
werkkamer (Foto Het Zuiden)
In intiemen kring en voornamelijk op kerke
lijke wijze is Zondag te Utrecht het tien-jarig
bestaan van het Nationaal Verbond „De Jonge
Werkman" herdacht.
De viering werd begonnen met het bijwonen
van een plechtige H. Mis, te half tien in de St.
Willibrorduskapel aan de Minrebroedersstraat,
gecelebreerd door den hoogeerw. heer I. H. v. d.
Berg, deken van Oldenzaal, oud-directeur van
het mannelijk Jeugdwerk in het Aartsbisdom,
met assistentie van de zeereerw. heeren J.
Eijsen, aalmoezenier in Limburg, en directeur H.
v. d. Bergh uit Utrecht. De wisselende Misge
zangen werden daarbij uitgevoerd door een
schola cantorum, gevormd door een klein koor
van zangers uit de Utrechtsche St. Salvator-pa-
rochie, onder leiding van den heer G. v. Kooten.
De vaste gezangen werden gezongen door hoofd
bestuursleden en J.W.-leiders uit de verschillen
de diocesen.
Na afloop der kerkelijke plechtigheden ver
eenigde men zich in het St. Catharina-parochie-
huis aan een intiem ontbijt, waar o.m. ook de
ken v. d. Berg, Verbondsbestuurder H. J. Kui
per en directeur H. v. d. Bergh aanzaten. Bo
vendien gaf de leiding van het R. K. Werklie
denverbond door de aanwezigheid van de heeren
A. C. de Bruijn en J. A. Schutte blijk van be
langstelling en meeleven.
Tijdens deze bijeenkomst geschiedde ook de
aanbieding van een fraai goud-bronzen plastiek
van Wim Harzink, voorstellend den H. Joseph
als patroon van de J. W., omgeven door de em
blemen van den arbeid en van de J. W., ter
rechterzijde geflankeerd door den Utrechtschen
dom, symbool van de zetelplaats van het Ver
bond. Deze in gips uitgevoerde plastiek, een ge
schenk van de vier gezamenlijke diocesane Bon
den aan het Hoofdbestuur, werd door directeur
H. v. d. Bergh gewijd, waarbij tevens St. Joseph
tot officieel patroon van de J. W. werd gekozen.
Van verscheidene zijden werd ook hulde ge
bracht aan Jos. Veldman voor diens verdienste
lijken arbeid, in het afgeloopen decennium vpor
de organisatie verricht, terwijl hem als stoffelijke
blijken van waardeering eenige geschenken, w.o.
een fraai album met foto's uit de geschiedenis
van de J. W. en een bronzen Ariëns-beeld, wer
den aangeboden.
Enkele bloemstukken en een zeer groot aantal
schriftelijke felicitaties uit het geheele land
legden getuigenis af van de waardeering voor
de jubileerende organisatie.
Aan de besturen der plaatselijke J. W.-afdee-
lingen heeft het hoofdbestuur een verkleinde
reproductie in tegelvorm van Harzink's St. Jo-
sephs-plastiek doen toekomen.
Mr. P. P. J. M. Geradts is benoemd tot Gouw
leider van de Gouw Limburg.
Mr. P. P. J. M. Geradts is 8 Junj 1892 ge
boren te Maastricht en in 1938 benoemd tot
griffier bij de Arrondissementsrechtbank te
Roermond. Momenteel fungeert hij te Roer
mond als Hoofd van den luchtbeschermings
dienst.
TILBURG. Aan het Psychologisch-paedago-
gisch instituut der R. K. Leergangen slaagde
voor de akte paedagogiek M. O. B. de heer H.
W. Broeren uit Leeuwarden. Hem werd het
praedicaat „met lof" toegekend.
kunnen verdreven worden met Kruschen. Reeds
gedurende tientallen jaren bracht Kruschen
uitkomst over de heele wereld. Neem toch óók
onder vogrtdu-
fëride controle
van scheikun-
dige-apotheker
G. J. L o a a e r
By apoth. en drog. 1.62. 1.47. 0.76, 0.41
Zwaar, buitengewoon zwaar is het rijden van
deze Antwerpsche vierdaaesche, dit is unaniem
het oordeel van alle renners, die er aan deel
nemen. Volkomen begrijpelijk was het dan ook,
dat, toen Zondagavond ongeveer drie kwartier
vóór het einde het Nederlandsche koppel
SchulteBoeyen de eerste plaats met een ron
de voorsprong had weten te veroverendit kop
pel het welletjes vond en angstvallig het pelo
ton bewaakte, zoodat geen renners de kans
kregen er tusscben uit te trekken. De wedstrijd
leider had dit moeten begrijpen en zeker een
wedstrijdleider als Ronsse, zelf een ervaren
ploegrenner. Het overvol bezette Sportpaleis
wilde strijd zien tot de laatste minuut en vond
een gewillig gehoor bij Ronsse, die onze land-
genooten strafte met een ronde. Onze jongens
lieten zich daardoor niet ontmoedigen', doch
bewezen in het laatste half uur, dat zij de
sterksten van het heele veld waren. Toen b'e-
ging, Ronsse na afloop de fout zich naar de
cabine te begeven van de oververmoeide en op
gezweepte renners om hun een ernstige terecht
wijzing te geven. Dit was de aanleiding, dat
Schulte zijn zelfbeiheersching verloor en Rons
se tegen den grond sloeg. Daar dit incident zich
na afloop van den wedstrijd afspeelde, had dit
voor Schulte voor het verdere verloop van der.
wedstrijd geen gevolgen. Jammer is en blijft
het, dat Ronsse zelf dit incident heeft uitge
lokt.
De algemeene rangschikking na den tweeden
dag was als volgt: I. KaersDebruycker 3 pnt.:
2. SchulteBoeyen 4 pnt.; 3. Nayevan Si-
maeys 5 pnt.; 4. WalsBellenaars 8 pnt.; 5.
ThijssenAccou 16 pnt.; 6. van Meerschaut
de Backer 16pnt.; 7. De CaluwévanMierlo 19
pnt.;-8. van HöutteRitserveldt 19 p.; 9. Gebrs.
Maes 20 pnt.; 10. KintDefoordt 20 pnt.; 11.
CoolsClautier 23 pnt.; 12. van Vlietvan der
Voort 23 pnt.; 13. Michaux—van der Broeck
23 pnt.; 14. Scherensvan den Acker 24 pnt.;
15. WierinxPutzeys 26 pnt.; 16. Somers
Meerschaert 31 pnt.
Uit dezen stand kan men gemakkelijk opma
ken, dat de overwinning zal uitgevochten wor
den tusschen de vier eerste koppels, waarvan
het Nederlandsche koppel SchulteBoeyen on
getwijfeld de beste papieren heeft. Wierinx
kwam een kwartier na den start te vallen en
brak daarbij zijn sleutelbeen, zoodat hij moest
opgeven. Onze landeenooten deden het oor
spronkelijk kalm aan. WalsBellenaars en
SchulteBoeyen wisten zonder opvallend werk
te verrichten, gemakkelijk in de kopgroep te
blijven. Debruycker moest ten gevolge van een
val opgeven, waardoor de kansen van Schulte
Boeyen aanmerkelijk stegen. Kaers moest zich
hierna regelen naar het koppel WalsBelle
naars.
Het koppei Nayevan Simaeys maakte bij het
aflossen een zwaren val en werd voor eenigen
tijd uitgeschakeld. Accou moest wegens ziekte
opgeven, waarna Thijssen met Kaers een nieu
we combinatie vormde, die met twee ronden
achterstand in den koers werd geplaatst. Ook
de Belg Butzeys gaf den strijd op.
Bij de klassementsprint van vijf uur hadden
Cools—Clautier, Somers—Meerschaert en Schul
teBoeyen de leiding, terwijl WalsBellenaers
zich met Kaers—Thijssen en Nayevan Si
maeys op een ronde achter de leiders bevonden.
Tot aan de volgende klassementsprint van half
zes werd weinig strijd geleverd. Hiervan profi
teerde het koppel van Vliet—van der Voort om
den grooten achterstand van acht ronden
eenigszins in te loopen. Op dit oogenblik, dus
na vier uur rijden was 184 K.M. afgelegd, het
gemiddelde lag dus dezen middag iets lager
dan in de voorafgaande dagen. De renners
deden het kalm aan, waaraan de vermoeidheid
niet vreemd geweest zal zijn. Het peloton gun
de zich nu werkelijk geruimen tijd rust. De
sprint voor de premie van 2000 francs bracht
wederom eenige opleving. Voor de derde maal
wist Boeyen hierop beslag te leggen, zoodat hij
vrijwel zeker de premie in ontvangst zal mogen
nemen. Van Vliet demarreerde direct hierna en
doordat ook van der Voort goed overnam, kon
den zij wederom een ronde terugnemen.
Na de sprint was het met de rust gedaan,
felle jachten werden ingezet, om tusschen zes
en zeven uur het grootst aantal ronden te ne
men, waarvoor een premie van 500 francs was
uitgeloofd. Een uur voor het einde waren de
Nederlandsche koppels Wals—Bellenaers en
SchulteBoeyen alleen aan den kop met een
ronde voorsprong op de andere ploegen. Het
werd een spannend duel tusschen deze twee
koppels, welke elkaar streng bewaakten. Van
Vliet—van der Voort legden beslag op de pre
mie, daar zij er in geslaagd waren tusschen zes
en zeven uur niet minder dan drie ronden van
hun achterstand terug te nemen. Ondanks de
strenge bewaking wisten zij tien minuten voor
het einde toch nog te ontsnappen en na lan
gen taaien strijd nog een ronde in te loopen.
Zij stonden nu op drie ronden achter de lei
ders. In totaal werd dezen dag ruim 268 K.M.
afgelegd.
De voorwedstrijden, waaraan door 31 spelers
werd deelgenomen, hebben tot resultaat gehad,
dat J. van Hooydonk, J. van 't Hooft (beiden
van de afd. A.B.C. 1932 te Arnhem), G. van
Alphen (afd. Breda) en J. C. Wittebol (afd.
Kras te Amsterdam) naar de eerste klasse pro
moveerden.
Voor den eindstrijd, welke op 7, 8 en 9
Maart door de afdeeling Entre Nous te 's-Gra-
venhage georganiseerd wordt, hebben zich de
volgende spelers geplaatst: H. Metz (afd. En
tre Nous, Den Haag), A. G. Tournier, J. C. Baay
(beiden afd. R.dam), B. Hendrikx (afd. Kraz te
's-Gravenhage), T. Loohuizen (afd. 's-Graven-
haagsche B. C.), H. Reuvers afd. Groene So
ciëteit te Groningen), M. Knoop (afd. Rem
brandt te Amsterdam) en Jac. Sweering (afd.
Kras te Amsterdam).
Zondag moest in Helmond voor de reserve 2e
klasse van den N.V.B. de wedstrijd gespeeld
worden Helmond 2—P.S.V. 4. De Eindhovena-
ren waren des morgens vroeg per trein uit de
lichtstad vertrokken. Zij waren echter laat aan
het station en in de drukte en haast merkten
de P.S.V.-ers te laat, dat zij plaats hadden ge
nomen in den trein naar Roermond. Wat te
doen? Op .de eerste stopplaats Geldrop werd
de trein verlaten. Daar stonden de heeren,
ruim 10 K.M. van Helmond, zonder eenige ver
binding met de Peelstad. Om Helmond even
wel niet teleur te stellen pakten zij hun bul
len onder den arm en marcheerden naar Hel
mond, waar zij nog ruimschoots op tijd arri
veerden om den wedstrijd te kunnen spelen....
en te verliezen.
korten tijd daarna brachten de krijgsverrichtin
gen mee, dat veelvuldig van de Nederlandsche
bevolking diensten en goederen, die op korten
termijn noodig waren en wegens gebrek aan tijd
niet contant konden worden betaald, op grond
van artikel 52 der Haagsche Conventie Van 1907
tegen ontvangstbewijs werden gevorderd.
Het was een publiek belang, de betrokkenen
niet te lang op betaling te laten wachten, ten
einde het economische verkeer, vooral in de
kleine gemeenten, niet te ontwrichten. Tevens
was het den wenscli Van den hoofdintendant,
de betrokken personen, van wie gevorderd was,
zoo min mogelijk schade te laten lijden. Daar
om heeft hij in overleg met den rijkscommissa
ris en den commissaris-generaal voor financieele
en economische aangelegenheden een regeling
getroffen, welke is neergelegd in de verordening
nr. 49/1940 betreffende de R-prestaties.
De Nederlandsche instanties, vooral het
Afwikkelingsbureau van het departement van
Defensie en het departement van Binnen-
landsche Zaken, hebben ten volle deze ver
ordening als zeer belangrijk erkend.
Het systeem der verordening is als volgt.
De aanspraken van rechthebbenden moeten
geldend worden gemaakt bij de burgemees
ters.
Dit moet binnen een bepaalden termijn ge
schieden, anders vervalt het recht. De burge
meesters maken van de ingediende vorderin
gen voor elke maand een lijst op en zenden deze
lijst via de commissarissen der provincies en
het departement van Binnenlandsche Zaken
naar den hoofdintendant. De lijsten bevatten
de namen van de rechthebbenden en o.a, ook
het bedrag van hun vordering. Door de inzen
ding van deze eerste voorloopige lijsten krijgt
de hoofdintendant na korten tijd inzicht in het
totaal der ingediende vorderingen. Op dit oogen
blik is voor een totaal van 35 millioen aldus
aan vorderingen ingediend.
De eerste lijst is, zooals reeds opgemerkt, een
voorloopige en moet worden gevolgd door een
tweede lijst, welke vergezeld moet gaan van de
bewijsmiddelen en tevens de bedragen moet be
vatten, welke zijn uitgekeerd. Deze lijst bevat
dus dezelfde namen en vorderingen als de eer
ste lijst, maar nu zijn de bedragen vastgesteld,
hetzij, indien het kleinere bedragen betreft,
door de gemeente, hetzij, indien het bedrag
hoog is, door de provincie. (De allerhoogste be
dragen bepaalt de hoofdintendant zelf).
De gemeente heeft bij de inzending van deze
tweede lijst de gevorderde bedragen reeds uit
gekeerd Betaalt de gemeente te veel, dan doet
zij dit tot eigen schade, aangezien de hoofdin
tendant haar slechts die bedragen vergoedt, met
welke, hij zich accoord verklaart. Het spreekt
vanzelf, dat de gemeenten onder deze omstan
digheden voorzichtig te werk gaan
Door de rechthebbenden wordt thans dikwijls
de klacht geuit, dat zij nog geen betaling heb
ben ontvangen op hun vorderingen, welke -da-
teeren uit de maanden Mei en Juni van ver
leden jaar. Inderdaad zijn er verschillende ge
meenten, waaronder Den Haag, Amsterdam en
Rotterdam, die nog niet zijn klaargekomen met
de vaststelling van de tweede lijst. Deze slag
natie is op zichzelve niet absurd, immers er
doen zich alle mogelijke gevallen voor, waarbij
de betrokkenen zelf. omdat zij b.v hun bewijs
stukken niet behoorlijk in orde hebben vertra
ging veroorzaken.
Men bedenke ook, dat de gemeenten al dit
werk naast haar gewonen arbeid moe
ten verrichten en dat dit extra-werk
zeer omvangrijk is. Bovendien berusten de
lijsten nog eenigen tijd bij de provincies en bij
het departement van Binnenlandsche Zaken
alvorens den hoofdintendant te bereiken.
Het zou dus overdreven zijn, er den Neder-
landschen instanties een verwijt van te maken,
dat zij niet snel genoeg werken. Maar zeker
zou het onredelijk zijn, de vertraging aan
den dienst van den hoofdintendant te wijten,
aangezien deze dienst de binnengekomen lijsten
in ongeveer veertien dagen afhandelt, waarna
betaling aan de gemeente volgt. Dat verwijten
aan het adres der hoofdintendance in leder ge
val ongegrond zijn moge blijken uit het feit
dat, zooals uit de voorloopige lijsten bleek, 35
millioen aan vorderingen is ingediend, doch dat
bij de hoofdintepdance nog slechts voor 3'A
millioen afgerekRid is. Anders uitgedrukt, het
totaal van de binnengekomen definiteve lijsten
beloopt slechts 1/10 van het totaal der eerste
lijsten.
De rechthebbenden, die vorderingen hebben
krachtens prestaties aan de Duitsche weermacht,
weten nu op welke wijze hun aanspraken be
handeld worden.
De vorderingen op grond van inkwartieringen
worden in het algemeen zeer snel afgehandeld.
Ofschoon wij nu pas zeer korten tij a het jaar
1941 zijn ingetreden, zijn er thans geen vorde
ringen van dien aard uit 1940 meer loopende.
Dr. ir. G. A. M. Alberdingk Thijm, van Apel
doorn, die ongeveer vier jaar werkzaam is ge
weest als chemisch-technisch adviseur bij mo
derne waschindustrieën in Noord- en Zuid-
Amerika, heeft in hotel Zeelandia te Apeldoorn
voor den kring Nijmegen van de Federatie van
Waschindustrieelen in Nederland en vele ge-
noodigden een lezing gehouden over het ge
bruik van waterglas als waschmiddel, waarbij
hij naar aanleiding van zijn onderzoekingen
eenige theorieën over het gebruik van waterglas
als waschmiddel bestreed en de volgende regels
opgaf voor de wijze va.n wasschen met water
glas.
De hoeveelheid van het waterglas moet steeds
in de juiste verhouding staan tot de grootte
van den waschketel en tot de hardheid van het
water. Het soortelijke gewicht van het te ge
bruiken waterglas mag niet hooger dan 38° Bé
zijn. Bij zacht water mag het gehalte van water
glas niet te hocg zijn. Van groot belang noemde
spr. het grondige spoelen en uitwringen van
het waschgoed, dat tien minuten in heet en
ruim twintig minuten in koud water moet ge
schieden. De reinigende werking van het water
glas houdt nauw verband met zijn loogoplossing.
IVten mag bij de behandeling met waterglas niet
met te hooge temperaturen werken; het oeste
werkt men volgens spr. met een systeem van
drie verschillende soppen, waarbij de hoogste
temperatuur de 75 graden niet mag overschrij
den. Als er bij deze waschbehandeling neersla
gen ontstaan, moet het goed dadelijk afgespoeld
C==
TiroE 10.30 en f 0.50
1 Bij Apothekers en Drog.
HILVERSUM I, 415 M.
Nederlandsch programma
VARA
7.30 Gramofoonmuziek, 7 45 Ochtend-
gymnastiek, 7.55 Gramofoonmuziek, 8.20
Ochtendgymnastiek. 8.30 Nieuwsberichten
ANP, 8.45 Gramofoonmuziek, 10.2o VARA-
orkest, 11.05 Declamatie, 11.20 Gramofoon- I
muziek, 11.30 Viool en piano, 12.00 VARA-
orkest, 12.45 Nieuws- en economische be-
richten ANP. 1.00 De Ramblers, 130 Esme-
ralda en solisten. 2.00 Naai- en knipcur-
sus, 2.30 Gramofoonmuziek, 3.00 Instru-
mentaal en vocaal programma, 4.00 Orgel- I
spel, 4.30 Gramoloonmuziek, 5.15 Nieuws-,
economische en beursberichten ANP, 5.30 J
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart: f
Technische causerie. 6.00 Esmeralda en so
listen, 6.45 Actueele reportage of gramo
foonmuziek 7.00 Brabantsch praatje ANP,
7.15 Volkszang, 7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP, 8.15 Gramo
foonmuziek 8.45 Utrechtsch Stedelijk Or
kest en solist, 9.30 Vroolijke voordracht,
9 35 Gramofoonmuziek, 10.00 Nieuwsbe
richten ANP. sluiting.
HILVERSUM II, 301.5 M.
NCRV
7.30 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtend
gymnastiek, 7.55 Gramofoonmuziek. 8.15
Gewijde muziek (opn.). 8.20 Ochtendgym
nastiek, 8.30 Nieuwsberichten ANP. 8.45
Gramofoonmuziek, 9.30 Marcando-ensem-
ble en gramofoonmuziek. 11.00 NCRV-Har-
monie-orkest (opn.). 1115 Celesta-ensem
ble en gramofoonmuziek. 12.15 Gramofoon-
muziek, 12.45 Nieuws- en economische be-
richten ANF, 1.00 Celeste-ensemble en gra-
mofoonmuziek, 2.00 Gramofoonmuziek,
2.30 Solistenconcert, 4.00 Christelijk km-
derkoor „Zangvogeltjes" met pianobege-
leiding en gramofoonmuziek. 5.15 Nieuws-,
economische- en beursberichten ANP. 5.30 J
Viool, pian0 en gramofoonmuziek. 6.05 Ot-
gelconcert. 6.45 Actueele reportage of gra- J
mofoonmuziek. 7.007.15 Economische
vragen van den dlag ANP, sluiting.
worden. De afstompende werking van het wa
terglas 15 veel grooter dan die van zeep of soda.
Ten slotte stelde spr. vast, dat de reinigende
werking, veroorzaakt door het colloïdale kiezel-
zuur, bij de neutrale waterglazen vrijwel gelijk
staat met die van zeep en vet en sterker is dan
die van alkalische waterglazen of meta-silicaat.
Thans werken ongeveer honderdduizend Ne
derlandsche arbeiders in Duitschland, Velen,
vriiwel allen, hebben hun gezin achter moeten
laten.
Zij genieten het voordeel der arbeidsvreugde,
maar daar staat tegenover, dat zij veel missen,
niet alleen de voordeelen van het gezinsleven,
maar ook den voortdurenden band door woord
en geschrift met het vaderland.
Het Rijksarbeidsbureau van het departement
van Sociale Zaken laat geen middel onbeproefd
om de belangen van de Nederlandsche arbeiders
in Duitschland te behartigen. Wekelijks zendt
het ruim elfhonderd exemplaren van een acht
tal Nederlandsche geïllustreerde tijdschriften
naar Duitschland. In de gemeenschappelijke
tehuizen en kampen, waar groote groepen Ne
derlanders bijeenwonen, circuleeren deze tijd
schriften.
Regelmatig bezoeken ambtenaren van het
Rijksarbeidsbureau de plaatsen, waar Neder
landsche arbeiders werken, teneinde zich per
soonlijk op de hoogte te stellen van hun wel en
wee
Voortdurend is er het streven op gericht, elke
vertraging in de verzending van de loonover-
schotten naar Nederland weg te werken.
Thans heeft het Rijksarbeidsbureau, daartoe
in staat gesteld door een vruchtbare samen
werking tusschen de departementen van Sociale
Zaken en Volksvoorlichting en Kunsten. .rei
zende bibliotheken" in het leven geroepen om
Nederlandsche boeken onder de Nederlandsche
arbeiders in Duitschland te laten circuleeren
Voorloopig heeft men de beschikking over 3000
boeken, die over een 75-tal kisten zijn verdeeld
Door de welwillende medewerking van de
Duitsche organisatie „Kraft durch Freudp"
worden de kisten verzonden naar de plaatsen
waar Nederlanders bijeen zijn.
Tot een goede keuze der boekwerken heeft
medewerking verleend de Centrale vereeniging
van openbare leeszalen en bibliotheken. Zoo
doende werd niet slechts aan ontspanningslec
tuur een plaats ingeruimd, doch tevens volle
aandacht geschonken aan behoorlijke ontwik-
kelingslectuur. In de „reizende bibliotheken" zal
natuurlijk niet ieder precies zijn persoonlijken
smaak vertegenwoordigd zien. Wel kan worden
gezegd, dat nsen er nagenoeg „elck wat wils" in
zal vinden. Op deze wijze zullen deze 3000 goede
Nederlandsche boeken hun rondreis langs de
verblijfplaatsen der Nederlandsche arbeiders in
Duitschland maken. Men rekent er op, dat de
boeken behoorlijk zullen worden behandeld,
want zoovele latere lezers onder de arbeiders
willen er nog van profiteeren. Daarom wordt
regelmatig controle uitgeoefend op de wijze van
behandeling der boeken.
Teneinde een overzicht te verkrijgen van de
verlangens van de betrokken arbeiders, ligt in
plke „reizende bibliotheek" een „verlanglijst",
waarop de arbeiders hun bijzondere wenschen
kenbaar kunnen maken. Daarmede kan bij de
samenstelling van volgende boekenkisten dan
rekening worden gehouden.
Ongetwijfeld zullen vele Nederlanders het
streven op prijs stellen, om op die wijze het
verblijf van de Nederlandsche arbeiders ln
Duitschland te veraangenamen en den band
met het moederland te onderhouden. Welke Ne
derlanders willen een bijdrage schenken door
het afstaan van eenige boekwerken voor dit
doel? Zij behoeven zich te dien einde slechte in
"erbinding te stellen met het Rijksarbeids
bureau. Raamweg 90 te 's Gravenhage. dat voor
elke zending, hoe gering ook. erkentelijk is.
Niet alleen zullen deze landgenooten een bij
drage leveren tot het behoud van een goeden
geest onder de Nederlandsche arbeiders. 01e
door economische noodzaak zoo ver van huis en
hof zijn. Hun daad hééft wijder strekking: het
saamhoorigheidsgevoel van deze werkers in den
vreemde wordt er door bevorderd
