O/ffl JWMVJÉj
Jdcmd
O vet
w
Voorrangswegen in Noordholland
A
m
<tpierpij*
Stikstofmeststoffen
Sr
De collecten van
Winterhulp
tnstantln
Met ingang van
1 Maart
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1941
REDDER BELOOND
SCHEERBEITELS
Kerkelijk leven
Aschwoensdag
Herdenking G. van Wickevoort
Crommelin
Mijnen
De Turksche politiek
r
Bijzondere heffing bij tweede
toewijzing
Bijzondere heffing
14-jarige jongen redde 52-jarigen
man van den verdrinkingsdood
LEIDENS BEGROOTING
Reorganisatie geneeskundige
dienst goedgekeurd
VRACHTRIJDER GEDOOD
Ongeluk op onbewaakten overweg
Organisatie-commissie
bedrijfsleven
PHILIPS
Het verbod tot gebruiken
van verf
Aan wie dispensatie wordt
verleend
Betaling der luister-bijdrage
Hoe de distributie-luisteraars
deze moeten voldoen
Doodelijke aanrijding
Promotie
BENOEMING
In het Aartsbisdom
Gouden professiefeest
ll -
WINTERHULP^NEDERLAND
Op Vrijdag en Zaterdag as.
AUTOMOBILISME
WIJ LUISTER EN NAAR
Donderdag 27 Februari
Hk< '"!ï2L3ENM-E>,De'' -
VOORPANGSWEGcN
sdi a
NOORD-HOLLAND
i
j
NED.
VER. VOOR LUCHT
VAART
Dr. ir. M. H. Damme tot
voorzitter gekozen
Het Rijksbureau voor de voedselvoorziening
In oorlogstijd deelt mede, dat de productie en
de aanvoer van stikstofmeststoffen het thans
mogelijk maken, voor bepaalde gewassen (aard
appelen, suikerbieten, koolzaad, groententeelt
en intensieve fruitteelt) een tweede toewijzing
van stikstofmeststoffen te doen uireiken.
De provinciale voedselcommissarissen hebben
Inmiddels de richtlijnen ontvangen voor het
verstrekken van deze tweede toewijzing, zoodat
de land- en tuinbouwers hierover binnenkort
cadere mededeelingen zullen ontvangen.
Als richtlijnen voor deze tweede toewijzing
Werden de hieronder vermelde verhoogingen van
«je tot nu toe geldende normen aangegeven:
Aardappelen op klei-, zand- en veengrond
leap. 20 - 40 - 60 kg. zuivere stikstof per ha.
Suikerbieten en -zaad 20 - 40 kg. zuivere
stikstof per ha.
Koolzaak 20 kg. zuivere stikstof per ha.
Grasland voor kunstmatig drogen 20 kg. zul
ttere stikstof per ha.
Groententeelt en intensieve fruitteelt 20 - 30
kg. zuivere stikstof per ha.
De provinciale voedselcommissarissen kunnen
voor bepaalde bedrijven van deze richtlijnen af
wijken. In het algemeen zal bij de toewijzing
rekening worden gehouden met den op gemeng
de bedrijven veelal beschikbaren stalmest.
Maatregelen zijn getroffen, opdat de aanvoer
naar de bouwlandstreken voorgaat, zoodat ver
wacht mag worden, dat de stikstofmeststoffen
voor de bemesting van graangewassen en hak-
vruchten tijdig zullen zijn aangevoerd.
Voor een uit het buitenland aan te voeren
hoeveelheid stikstofhoudende meststoffen,
welker invoer de bovenvermelde tweede toe
wijzing mede mogelijk maakte, moesten aan
merkelijk hoogere prijzen, dan de voor het
Nederlandsche product geldende, worden
betaald.
Teneinde echter de hoeveelheden van bui-
tenlandschen oorsprong tegen dezelfde prij
zen als het Nederlandsche product te kun
nen doen verhandelen, zal over deze tweede
toewijzing een bijzondere heffing door de
verbruikers betaald moeten worden bij het
in ontvangst nemen der tweede toewijzing
met bijbehoorende kunstmestbonnen, welke
bijzondere heffing ten goede komt aan het
Landbouwcrisisfonds, waaruit de hoogere
kosten van het buitenlandsche product be
streden zijn.
Aangezien voor de uitreiking van deze tweede
toewijzing ook over een gelijke hoeveelheid stik-
stofmeststoffen van Nederlandschen oorsprong
kon worden beschikt, is het mogelijk geweest,
de bovenbedoelde heffing voor het Landbouw-
erisisfonds te beperken tot een bedrag van
0,10 per kg. zuivere stikstof.
In den avond van 25 December 1940 viel een
52-jarige man, door de duisternis misleid, in
het water aan den Zuidwal te Den Haag.
De 14-jarige J. M. Frank, die zich in zijn
woning aan den Zuidwal bevond, hoorde om
hulp roepen, snelde naar buiten, sprong gekleed
te water en wist den man zwemmende naar
den kant te brengen, waar omstanders beiden
op het droge trokken.
Het bestuur van het Carnegie Heldenfonds
heeft den moedigen knaap een zilveren horloge
met inscriptie en ketting toegekend en hem ge
leden schade vergoed.
De gemeenteraad van Leiden, onder voor
zitterschap van wethouder A. Tepe, heeft als
lid van de Commissie vhn Toezicht op het mid
delbaar onderwijs benoemd den heer D. Par-
mentier. Voor de benoeming van 'n commissa
ris der Leidsche Duinwatermij. werd aangewezen
de heer Bosch van Rosenthal. Een bedrag van
f 55.700 werd beschikbaar gesteld ten behoeve
van den aanleg in werkverruiming van straat-
banen op gronden, gelegen benoorden den
Maresingel.
De gemeentebegrooting werd in den tijd van
drie uur afgehandeld. Algemeene beschouwin
gen werden zoo goed als niet gehouden.-Alleen
werd nog door de heeren Veenendaal en wet
houder Verwey gestipuleerd, dat deze begroo
ting zeer ondoorzichtig is en allerlei zwevende
elementen bevat. Hulde werd bij de artikels-
gewijze behandeling gebracht aan het Leidsch
politiecorps voor zijn houding en optreden.
Wethouder Wilbrink gaf een lijstje van open
bare werken, die op stapel staan of in voor
bereiding zijn. Daaronder bevinden zich: het
doortrekken van den Lammenschansweg met
aanleg van hierop aansluitende straten, aan
leg van straatbanen benoorden den Maresin
gel, afgraving van het zgn. Bolwerk aan den
Heerensingel, bouw van een nieuwe Gepekte
Brug, verbreeding Pelikaanstraat, restauratie
Gravensteen, verbetering van verscheidene
straten.
De begrooting werd goedgekeurd wat den ge
wonen dienst betreft op een bedrag van
f 10.199.780 met een post onvoorzien van f 24.671
en wat den kapitaaldienst betreft in ontvang
sten op f7.532.790 en in uitgaaf op f7.813.011
Het voorstel inzake de reorganisatie van den
Geneeskundigen dienst, waarbij inplaats van
medici, die hun functie slechts als nevenbe
trekking uitoefenden, een Volambtenaar-medi-
eus en een half-ambtenaar-medicus zullen wor
den aangesteld, werd goedgekeurd.
Vanochtend omstreeks half acht is de vracht
rijder Tijssen, die met een ledigen auto den on
bewaakten overweg te Heerde passeerde, door
een goederentrein gegrepen. De man was op
slag dood. De auto werd geheel vernield.
Het Bureau voor de Organisatiecommissie
voor het bedrijfsleven, dat tot dusverre geves
tigd was aan den Kneuterdijk 3 te 's-Graven-
hage, zal met ingang van 1 Maart verplaatst
Worden naar Bezuidenhout 72, 's-Gravenhage.
Het nieuwe kantoor is telefonisch te berei
ken onder de nummers 772053 772054.
De ZES stalen scheerbei-
tels van de „PhiliShave" 6
verslaan de stugste baard
stoppels grondig en snel.
Zij worden aangedreven
door een speciaal ontwik
kelden motor, die het juiste
scheertempo volhoudt op
den zwaarsten baard!
Prijsfl. 24.80
De directeur van de sectie verf en verf-
grondstoffen van het Rijksbureau voor che
mische producten maakt bekend, dat bii be
schikking van 26 Februari 1941 van den se
cretaris-generaal van het departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart de verf-
en verfgrondstoffenbeschikking 1940 no. 1 in
dien zin is gewijzigd, dat het thans aan een
ieder. dus zoowel aan schilders, aan indus-
trieele ondernemingen als aan particuliere
personen, verboden is zonder vergunning
van genoemden directeur verf te gebruiken,
te bewerken of te verwerken.
Onder verf worden in dit verband verstaan
alle gereede verfproducten in den ruimsten zin
van het woord zooals b.v. alle soorten aan
gemaakte verven, verf dik in olie, lakverven,
lakken, vernissen, stopverf, plamuur, benevens
drukinkt.
Van het bovengenoemde verbod wordt echter
tot wederopzegging toe algemeene dispensatie
verleend
1. aan eenieder die drukinkt gebruikt, ver
bruikt. bewerkt of verwerkt;
2. aan eenieder, die verf. uitgezonderd druk
inkt gebruikt, verbruikt, bewerkt of ver
werkt, onder voorwaarde, dat hij bij het ge
bruik en verbruik dezer producten het door ge
noemden directeur daarvoor vastgestelde voor
schrift in acht neemt.
Dit voorschrift (voorschrift no. 1 voor de
uitvoering van schilderwerken) is op aanvraag
kosteloos bij de Sectie verf en verfgrondstoffen
van het Rijksbureau voor chemische producten,
Koningskade 15, 's-Gravenhage, te verkrijgen.
Over de eerste drie maanden van dit jaar
dieneti de aangeslotenen bij de radio-distributie
hun luisterbijdrage op dezelfde wijze te betalen
als de andere radio-luisteraars: door het plak
ken van radiozegels of door storting of over
schrijving op gironummer 400200.
Daarna wordt echter voor de distributie
luisteraars een nieuwe regeling van kracht. Zij
behoeven voor de verdere termijnen niet meer
zelf voor de betaling der luisterbijdrage te zor
gen, doch deze wordt door de distributie-cen
trale, waarbij zij zijn aangesloten, tegelijk met
de kosten van het distributie-abonnement bij
vooruitbetaling bij hen geïnd. De weekabonné's
betalen met ingang van de week, welke 16 Maart
begint, 0.17meer, de maandabonné's met
ingang van 1 April 0.75 meer.
Voor hen, die door middel van de giro reeds
over een langeren termijn dan drie maanden
hebben betaald, begint de inning der luister
bijdragen natuurlijk evenredig later Hiervoor
is echter noodig, dat de desbetreffende, onder
overlegging van de girostrook, daarvan aan de
distributie-centrale, waarop hij is aangesloten
kennis geeft.
t
Gisterenmiddag te 1-30 uur is bij de zeep
fabriek ,,De Toren" te Naarden de 76-jarige J.
R., teen hij zonder uit te kijken den Rijksweg te
voet over stak door een passeerenden personen
auto uit de richting Amersfoort gegrepen en
tegen den grond geslingerd.
De ter hulp geroepen geneesheer dr. v. Tiche
len constateerde ernstige verwondingen aan het
gelaat en een schedelbasisfractuur en gelastte
opname in de Diaconesseninrichting. waar de
ongelukkige in den namiddag is komen te over
lijden. Den autobestuurder tTeft geen schuld.
GRONINGEN. Gepromoveerd tot doctor in de
letteren de heer J. Cohen geboren te Finster-
wolde.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft te Arnhem-Zuid onder de bestaande pa
rochie van de H. Walburgis te Arnhem een
nieuwe parochie opgericht onder der titel van
het H. Sacrament en heeft aldaar benoemd tot
pastoor den Zeereerw. heer H. W. A. M. Ter-
voert.
De Eerw. Zuster Everdini (in de wereld mej.
Gerarda Geertruida Braudigom, geboren te
Utrecht) viert 1 Maart haar gouden jubileum
als religieuze in de Congregatie van O. L. Vr.
Moeder van Barmhartigheid te Tilburg. De laat
ste 26 jaren gaf deze ijverige religieuze hare
zorgen aan de verpleging der blinden in het
R. K. Instituut te Grave.
Gedenk, o mensch dat gij een stofje zijt,
Dat even in het daglicht blinkt
En dan weer in het niet verzinkt,
Vergeten in een eeuwigheid.
Trek daarom kale kleeren aan
En maak met asch uw voorhoofd grauw;
Met natte oogen van berouw
Moet gij den langen kruisweg gaan.
Zet op het harde pad uw voet:
De Christus komt u tegemoet;
Zijn last is licht, zijn juk is zoet.
Een mensch, van kleederen beroofd,
Met doornen priemend in zijn hoofd;
Aan hem heeft God het heil beloofd.
F. S.
Men meldt ons:
Daar Winterhulp Nederland er steeds pp uit
is, om landgenooten in nood werkelijk te steu
nen, zal het duidelijk zijn, dat de huisbezoekers
steeds verder speuren naar de gevallen, waarin
's Winterhulps helpende hand met graagte wordt
aanvaard. Hier volgt een korte beschrijving van
zoo'n bezoek:
Twee oudjes (beiden in de zeventig) wonen
op een tweede etage en noodigen de huisbezoe
kers van Winterhulp Nederland beleefd uit om
binnen te komen en zich even te warmen bij
de kachel.
Het ziet er in dit vriendelijke vertrek proper
en verzorgd uit, al kan men waarnemen, dat
de familie betere dagen gekend heeft. Dit is
begrijpelijk, indien men weet, dat dit echtpaar
een steun geniet van f 8.75 per week, terwijl
hierbij nog 'n ouderdomsrente komt van f 3 per
week. Van f 11.75 moeten deze menschen dus
al hun uitgaven van een week bestrijden en dit
zijn er heel wat.
Om te beginnen, hebben ze een huishuur van
f 5.25 per week, zoodat er nog zes gulden vijftig
cents overschiet voor kleeding, voeding, gas,
electriciteit en wat er al niet meer bijkomt in
een huishouding.
Nu heeft Maatschappelijk Hulpbetoon ervoor
gezorgd dat zij hun kolen gratis krijgen van de
gemeente en dat zij groente, aardappelen en
margarine kunnen koopen tegen ongeveer een
derde van den normalen winkelprijs, maar....
het zou anderen, die het beter hebben, op deze
wijze rond te komen, toch niet meevallen.
Toch boden de oudjes den huisbezoekers nog
een kopje thee aan en waren zij nog blijmoedig
gestemd. Zoo iets is zeker zeldzaam. Winterhulp
Nederland heeft respect voor zulke menschen en
steunt hen naar vermogen.
Maar gij.... wat doet gij, belangstellende le
zer? U koopt een Winterhulpspeldje en offert
werkelijk.
In een der zalen van het secretariaatsge
bouw der Koninklijke Nederlandsche Automo
biel Club (K.N.A.C.) te 's-Gravenhage heeft
gistermiddag een intieme plechtigheid plaats
gehad. Uit de deelnemers aan de verschillen
de nationale en internationale automobiel wed
strijden, sterritten e.d. had zich onlangs een
comité gevormd dat plannen beraamde om op
eenvoudige wijze de nagedachtenis te huldi
gen van den sportcommissaris der K.N.A.C., den
heer G. J. van Wickevoort Crommelin, die op
den eersten oorlogsdag op weg naar Den Haag
is gevallen. Aan den oproep van dit comité
gaven zeer vele wedstrijdrijders gehoor, en zoo
doende kon het gisteren een in brons uitge
voerde gedenkplaat met portret-plaquette en
inscriptie aan het bestuur der K N.A.C. over
handigen, welke een plaats zal vinden in het
gebouw van het secretariaat. Behalve de echt-
genoote van wijlen den heer van Wickevoort
Crommelin en de naaste familie, waren bij deze
plechtigheid aanwezig eenige bestuursleden en
leden Van de sportcommissie der K.N.A.C., de
leden van het herdenkmgscomité en de naaste
medewerkers van den neer Crommelin.
Namens het comité overhandigde de heer
J. A. van Beeck Calkoen de plaquette, welke in
dank door jhr. J. C. Schorer namens het be
stuur der K.N.A.C. werd aanvaard. Nadat de
heer L. D. baron Van der Goes van Dirxland
als voorzitter van de sportcommissie eveneens
woorden van waardeering voor dit bewijs van
genegenheid jegens den sportcommissaris had
gesproken, en de heer van Beeck Calkoen aan
mevrouw van Wickevoort Crommelin een af
gietsel van de plaquette had aangeboden, dank
te laatstgenoemde in gevoelvolle bewoordingen
de wedstrijdrijders voor hun sympathiek ge
baar, dat haar juist in dezen moeilijken tijd
zooveel kracht geeft. Zij sprak de hoop uit, dat
wanneer het wedstrijdwezen straks weer nor
maal zal zijn de Nederlandsche rijders in den
geest van wijlen haar echtgenoot fair en met
volle overgave voor de verdediging der Neder
landsche sport zullen strijden.
Wie over brandstof en fn het bijzonder over
steenkool spreekt en, in trouwe, zou er wel
een dag, ja een uur, voorbij gaan, dat de steen
kool niet het onderwerp van een gesprek in
huiselijken kring vormt' denkt onwillekeurig
aan de plaats, waar zij in ons land gedolven
wordt; de Limburgsche mijnen. En dat woord
„mijnen" alleen al heeft een breede beteekenis.
Men denkt onwillekeurig aan de vernuftig ge
construeerde mijnschachten, aan liften en aan
groote ongelukken, die gansche gezinnen in
rouw dompelen, men denkt aan het zwoegen
van de mijnwerkers en niet op de laatste plaats
aan de prestaties der ingenieurs, aan hun
harden en onafgebroken arbeid, waardoor mot
behulp van den Staat en de industrieelen de
mijn-nijverheid werd gemaakt tot wat zij is.
Over het algemeen weet men nauwkeurig
wat de mijn-industrie thans beteekent, maar
over haar ontstaan weten alleen de ingewijden
te vertellen.
In' de kronieken van de abdij Rolduc, van
het jaar 1113, vindt men reeds mededeelingen
over kolenontginningen. Men spreekt daarin
ever de nuttige ontdekking van „de zwarte
aarde", die zooveel op houtskool gelijkt en die
voor smeden, metaalbewerkers en arme men
schen zoo goed als verwarmingsstof dienst kan
doen.
Van een ontginning van eenige beteekenis
was natuurlijk nog geen sprake. Wij zien op
oude prenten hoe het toeging. Van de wonder
lijke kracht van de wichelroede maakte men
een dankbaar gebruik en dan groef men hoog
stens enkele gangen, die nog niets van het
enorme „mollenbedrijf" van tegenwoordig
doen vermoeden.
Men ging echter vooruit, in de veertiende
eeuw begint men kolenlagen die dieper liggen,
te ontsluiten. En met die uitbreiding wordt de
kolenontginning ook serieuzer opgevat, en ko
men er rechtsregels. Later was men verplicht,
kolen te graven beneden het niveau van het
riviertje de Worm. Men behielp zich met hand
pompen. En toen de abdij Rolduc zich ernsti
ger inliet met den kolenmijnbouw kwam er een
eerste mijn, voorzien van een waterrad.
Eerst werkten de eigenaren zelf in de mij
nen, zooals in den tijd van de eerste ontdek
kingen van de edele metalen. Maar toen men
dieper moest delven om de kolen naar boven
te krijgen, begon men samen te werken. De
eigenaar hield de macht niet, maar deelde aan-
deelen uit, zoodat al de werkers profileerde:,
van de opbrengst. Men was natuurlijk verplicht
bij te dragen in de kosten van de onderne
ming. En gezamenlijk kon men den luiaard
die zich soms onder de gezellen mocht bevin
den, van de lijst de aandeelhouders schrappen.
Er werden nog meer regels opgesteld, zoodat men
bijna van en „kolenindustrie" kon spreken.
Het product zelf intusschen was niet zeer
In tel, de rijke en hooge luiden hielden zich
aan het hout en alleen de minder gegoeden
gebruikten kolen. Zij werden in zakken verpakt
en op den rug van kleine paarden, de zg.
„Koalegitsen", vervoerd. Ruwe kerels brachten
de kolen rond, tot Düren, Montschau. Eupen en
ook wel naar onze streken. In 1723 ontving de
abdij van Rolduc het recht tot exploiteeren
van de steenkolenmijnen in het gebied van
Kerkrade. Men maakte daarvan echter geen
gebruik en het duurde tot het midden van de
achttiende eeuw, voordat, onder leiding van 'n
van de beste geologen en mijningenieurs, den
Rolducschen abt Chaineux, de exploitatie
krachtig ter hand werd genomen. Men maak
te toen uiteraard gebruik van betaalde krach
ten. Er werkten 800 arbeiders en ruim 1 mil-
lioen francs werden In de jaren 1741—1771
door de abdij ten behoeve van de mijnwerken
uitgegeven.
Deze pioniers van onze tegenwoordige steen-
kolenindustrie exploiteerden de mijnen op lof
felijke en voor dien tijd zeer moderne wijze.
Een deel der. mijnwerkers bereikte zelfs reeds
een belangrijke diepte van 150 meter. Het zou
lang duren voor elders iets dergelijks werd be
reikt. Door de Fransche revolutie werd aan de
zen goeden gang van zaken een einde ge
maakt. De Fran chen verkochten de bezittin
gen van de abdij, maar behielden het recht
op ontginning van de mijn voor zich zelf. Op
die manier kwamen de mijnvelden, na de
stichting van het Koninkrijk der Nederlan
den, aan den Nederlandschen S'-at Hier werd
de tegenwoordige Domaniale m gevormd.'
Verschillende andere mijn.n, zooals de
„Neuprick" bij Bleijerheide, werden in exploi
tatie genomen en aan het initiatief van den
heer Sarolea is het te danken, dat men In Z.
Limburg de ontginning wat steviger aanpak
te. Er kwamen spoorwegverbindingen en er
werd concessie verleend voor een 3398 H.A.
groot mijnveld: „Oranje-Nassau".
De kolenmijnen beteekenden, ondanks alle
bedrijvigheid, voor onze industrie niet zeer
veel. Dat is pas tijdens den wereldoorlog veran
derd. Van een brand.toffenvraagstuk was er
gedurende den grooten wereldbrand in oijs
land bijna geen sprake. In enkele jaren kon
de productie van de Limburgsche mijnen enorm
opgevoerd worden. Toen zag men eerst goed
het intens belang in van de mijnen-exploitatie.
Het productiecijfer bleef, ook na den oorlog
aanhoudend stijgen, totdat wegens de moeflijK-
heden bij den uitvoer de export aanmerkelijk
terugliep. Dit is in de laatste jaren weer aan
zienlijk verbeterd Mer. kan zeggen, dat Ne
derland onder de kolen produceerende landen
een hoogst belangrijke plaats inneemt.
Voor de arbeiders is er veel veranderd. Zij
bieden als collectiviteit minder stof voor
romantische of dramatriche geschiedenissen,
hun eenige drama isde werkloosheid, het
spook, waar men vroeger niet van droomde
Overigens zijn zij goed gehuisvest, genieten een
goede verzorging, gelijk men dat in Nederland
als vanzelfsprekend aanvaardt, terwijl zeer
nauwkeurig op hun veiligheid wordt gelet. On
gelukken zijn nooit uitgesloten, waarbij
wel? maar al t mogelijke is gedaan, om de
kostbare menschenlevens te beschermen en aan
de mijnwerkers een menschwaardig bestaan
te verschaffen. Zoo ontwikkelde zich het mijn
wezen in Nederland tot een machtig, indruk
wekkend bedrijf, zonder hetwelk het land het
nu meer dan ooit moeilijk zou kunnen
stellen!
ISTANBOEL,f 26 Febr. (D.N.B.) De Turk
sche pers blijft commentaar leveren op de
TurkschBulgaarsche verklaring. De afgevaar
digde Joenoes Nadi schrijft in de Coemhoeriyet,
dat de Turksche politiek in dezen oorlog berust
op de clausule in het bondgenootschapsverdrag
met Engeland, waarin gezegd wordt, dat geen
enkele aanleiding of voorwendsel Turkije in
conflict met de Sovjet-Unie mag brengen. Dit
is het fundament der Turksche buitenlandsche
politiek. Daarom zal Turkije in dezen oorlog niet
ingrijpen, zoolang geen werkelijke aanval op
zijn grenzen wordt gedaan. De waaxzame be
langstelling voor de veiligheidszone, aldus de af
gevaardigde, behoeft niet verder verklaard te
worden. De TurkschBulgaarsche overeenkomst
is het beste bewijs voor de opmerkzaamheid,
die Turkije ook in dit opzicht heeft.
inierhulp Nederland,
een eereplichi.
Geven: een eereplichi
'i volk voor 'i volk.
van
HILVERSUM I, 415 M.
Nederlandech programma
AVRO
7.30 Gramofoonmuziek, 7.45 Ochtend
gymnastiek, 7.55 Gramofoonmuziek, 8.20
Ochtendgymnastiek, 8.30 Nieuwsberichten
ANP, 8.45 Gramofoonmuziek. 10.15 Orgel
concert en zang.. 11.00 Declamatie, 11.20
Ensemble Jonny Kroon en gramofoonmu
ziek, 12.45 Nieuws- en economische berich
ten ANP. 1.00 Omroeporkest, 2.00 ..Moeders
in de dierenwereld", lezing, 2.15 Viool en
orgel, 2.40 Pianovoordracht. 3.10 Zang met
pianobegeleiding, 3.30 Gramofoonmuziek,
4.30 AVRO-Aeollan-orkest, 5.15 Nieuws-,
economische en beursberichten ANP, 5 30
AVRO-Amusementsorkest 6.45 Toespraak
over Winterhulp, 7.00 Vragen van den dag
ANP. 7.15 Gramofoonmuziek, 8.00 Nieuws
berichten ANP, 8.15 Gramofoonmuziek,
8.45 Bont programma. 9.45 Engelsche be
richten ANP, 10.00 Nieuwsberichten ANP.
sluiting.
HILVERSUM II,
KRO
301.5 M.
7.30 Gramofoonmuziek, 7.45 Ochtend
gymnastiek, 7.55 Gramofoonmuziek. 8.20
Ochtendgymastiek, 8.30 Nieuwsberichten
ANP, 8.45 Gramofoonmuziek, 9.30 Geeste
lijke muziek (gr.pl.j, 10.00 Gramofoonmu
ziek, 11.30 Religieuze muziek (gr.pl.), 12.00
Berichten, 12.15 KRO-Melodisten. 12.45
Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 Accordeonvoordracht, 1.15 KRO-orkest.
2.00 Orgelconcert, 2.45 Cyclus „Nederland
en zijn bodemrijkdom", 3.00 Gramofoon-
muziek, 3.45 Musiquette en gramofoonmu
ziek, 4.30 Gramofoonmuziek. 5.15 Nieuws-,
economische en beursberichten ANP, 5.30
Voor de Jeugd, 5.50 Gramofoonmuziek. 6.00
Rococo-octet (in de pauze: Interview over
..Hendrik Isaac en het Innsbrucklied"),
6.45 Actueele reportage of gramofoonmu
ziek, 7.007.15 Persoverzicht voor binnen-
en buitenland ANP, sluiting.
iS'-ww "a'p&'scgsr"*
SS
RUKSVOORRANGSWEGEN
PROV VOORRANGSWEGEN
ANDERE WEGEN
WitKlNGEl
I
Ml DE
lOlHOPM
f-'
BERGEN
ALKMAAR
OOST HU IZE.N
MN PUI DIN
VaOKKAN65WE6-<<>3
"A RKtN
HAARLEM
V/OORT
RFSTANOSPAA^
yOOIRANWv/KiS?
PHOl
HUIZEN
USSUM
VREELANQ
HILVE
Met ingang van 1 Maart a.s., schrijft de
K. N. A. C., zal een groot aantal provinciale
wegen in Noordholland als voort angsweg wor
den aangewezen.
Het systeem der voorrangswegen werd op 1
Januari 1937 in de Nederlandsche wetgeving
ingevoerd en bestaat dus thans reeds vier jaren.
Het eerst vonden de voorrangswegen toepas
sing in de provincie Groningen, daarna pas
volgde het Rijk voor een groot aantal Rijks
wegen tegelijk met de provincie Drenthe voor
enkele wegen in die provincie. Later volgden
nog de provincies Noord-Brabant en Zuid-
Holland. Van de elf provincies zullen er dus
met ingang van 1 Maart 1941 pas vier voor
rangswegen hebben ingevoerd in een tijdsver
loop van meer dan vier jaren.
De K. N. A. C. betreurt het langzame tempo,
waarmede deze invoering in Nederland ge
schiedt. In de eerste plaats, omdat het systeem
der voorrangswegen belangrijke voordeelen kan
opleveren voor een veilige en vlotte verkeers
afwikkeling.
De toestand, dat allerlei langzaam- en snel
verkeer onder de dekking Van den „rechts-
gaat-voor"-regel op de meest onverwachte
plaatsen en tijden gerechtigd is een belangrij
ken doorgaanden weg op te rijden of te kruisen,
kan noch de verkeersveiligheid, noch een goede
verkeersafwikkeling (capaciteitsvergrooting der
verkeersaders) bevorderen. In de tweede plaats
moet het langzame tempo van invoering der
voorrangswegen worden betreurd, omdat zoo
doende groote groepen van weggebruikers, die
niet in de nabijheid van een voorrangsweg wo
nen, onbekend blijven met het begrip voor
rangsweg en de daarbij behoorende aandui
dingsborden. Aan zuike weggebruikers zal,
wanneer zij zich op andere plaatsen in Neder
land bevinden, de noodige instelling ontbreken
bij de kruising van wegen op te letten of de
verschillende aanduidingsborden aanwezig zijn.
Het is bijvoorbeeld zeer de vraag of alle in
woners van het noordelijk deel van Noordhol
land. waar tot nu toe slechts één voorrangs
weg aanwezig was, ni. de Rijksweg Haarlem
AlkmaarWieringen, voldoende kennis dra
gen van de rechten en plichten, welke aan het
voorrangswegensysteem. zijn verbonden, nu he*
zoo lang geleden Is, dat bij de invoering van
het systeem een en ander uitvoerig in de pers
en de vakbladen werd besproken
In hun belang zij er speciaal de aandacht op
gevestigd, dat wanneer men een anderen weg
nadert en men vóór het kruispunt een bord,
in den vorm van een driehoek op de punt (de
z.g. omgekeerde driehoek, roode rand en wit
middenveld), ziet staan, men onvoorwaardelijk
aan het verkeer op den anderen weg voorrang
moet verleenen.
Het voorrangswegennet van de provincie
„u-..and oiijki, nog niet een werkelijk aan
eengesloten geheel te vormen. Hier en daar ko
men nog hiaten voor te. wiii een belangrijke
weg als HembrugZaandijkLimmen zelf6 in 't
geheel nog niet als voorrangsweg is aangewezen.
Uit correspondentie, welke de KNAC dienaan
gaande met den hoofdingenieur-directeur van
den Provincialen Waterstaat in Noordholland
voerde, bleek deze instantie een open oog te
hebben voor de bezwaren, welke daaruit kun
nen vcortvloeien. Het ligt dan ook in het voor
nemen in deze gebreken nog te voorzien. Het
is te hopen, dat de gemeentebesturen, die
daartoe hun medewerking moeten verleenen
niet op een enghartig standpunt zullen blijven
staan waardoor het grooterp geheel wordt be
nadeeld.
Naar de meening van de KNAC dienen name
lijk. teneinde geen nieuwe gevaren te scheppen,
de voorrangswegen zooveel mogelijk onafgebro
ken door te loopen. Het zal geen nader betoog
behoeven, dat plotselinge onderbrekingen van t
voorrang6recht op een en denzelfden weg en
dikwijls op plaatsen, waar de weggebruiker geen
verandering in den status van den weg ziet, tot
ongevallen kunnen leiden, omdat de weggebrui
ker de toch reeds niet duidelijke borden „einde
voorrang" over het hoofd ziet.
Gelukkig deelde de hoofdingenieur-directeur
ook de meening der KNAC. dat bij kruising of
vereeniging van voorrangswegen er zooveel mo
gelijk naar moet worden gestreefd één van de
wegen onafgebroken als voorrangsweg te laten
doorloopen. De eerst ook door het Rijk op en
kele plaatsen toegepaste methode om in zulke
gevallen op beide wegen het voorrangsrecht nog
vóór het kruispunt te doen ophouden, is, mede
op aandrang van de KNAC. thans opgegeven.
Het hoofdbestuur der Ned. Ver. voor Lucht
vaart heeft by acclamatie uit zijn midden ge
kozen tot voorzitter der vereeniging. als opvol
ger van wijlen ir. J. E. F. de Kok. den heer
dr. ir. M. H. Damme directeur-generaal der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie.
