Begrooting 1941 goedgekeurd
Een schilder uit Egmond
Laatste Nieuws
Britsche schepen tot
zinken gebracht
Britsch-Duitsch treffen
in Noord-Afrika
Engelsche luchtaanvallen
DONDERDAG 27
FEBRUARI 1941
Personeele belasting wordt niet Verhoogd
Vischaanvoer Scheveningen
Konoje over de betrekkingen
Japan—Amerika
Die in Amerika grooten
naam maakte
Britsche Koningin-moeder
thans in de V.S.?
Bouwwerken in het nieuwe
Duitschland
GEMEENTERAAD VAN HAARLEM
Bedrijven
De financiën
Geen belastingverhooging
R.K. OPENBARE LEESZAAL
EN BIBLIOTHEEK
Lijst van nieuwe aanwinsten
BILJARTEN
Kampioenschap van Haarlem
2e klasse klein biljart
BENNEBROEK
HILLEGOM
ZANDVOORT
Duit sch weermachtsbericht
Ital. weermachtsbericht
Eén doode, zes zwaar gewonden,
drie personen onder puin
bedolven
UIT DE HOOFDSTAD
Sterke geslacht loopt op
het zwakke in
Amsterdamsche trouwlust
in cijfers
PAUSELIJKE GIFT VOOR
SANTANDER
Razzia naar gesmokkelde
waren te Brussel
Groote voorraden ontdekt
Arabieren plegen aanslag op
Hoogen Commissaris
McMichael bleef ongedeerd
Het contact van Bangkok
met Moskou
Montry ook naar Berlijn
NIEUW STATENLID
IN LIMBURG
STAD
JWS
In de gistermiddag gehouden gemeenteraads
vergadering, werd de behandeling der ontwerp-
begrooting van inkomsten en uitgaven der ge
meente voor den dienst van 1941 voortgezet.
De wethouder voor ondersteuning aan be-
hoeftigen en werkloozen, de heer W. J. B. v.
LIEMT, bracht hu'de aan het personeel van
zijn dienst en zegde toe de dankbare woorden
van verschillende raadsleden over te brengen.
Inderdaad is de huisvesting van Maatschappelijk
Hulpbetoon verre van ideaal. Er is echter een
klein kansje, dat er binnenkort een cp'oss'ng
gevonden zal worden.
De wethouder zegde toe, dat hij den raad een
verhooging zou vragen voor den B-steun, indien
deze niet voldoende is.
De klachten over de werkverschaffing zijn
soms gegrond, vaak ongegrond. B. en W. hebban
niet veel in eigen hand. maar kunnen bemid
delend optreden en hebben dit ook herhaalde
lijk gedaan. Spr. ontkende, dat de gerrrddelde
loonen te laag zijn. In verband met minder
gunstig arbeidsprestaties kan het echter in
bepaalde gevallen voorkomen, dat het loon in
derdaad niet toereikend is. Via de. Vereeniging
van Nederlandsche gemeenten kan wellicht aan
gedrongen worden op verhooging.
Spr. kwam dan tot de motie-Klein. Hij be
wonderde de conclusie van de landelijke com
missie inzake verhaal ook niet bijzonder. Hij
heeft een nader advies gevraagd van den direc
teur van Maatschappelijk Hulpbetoon. H ewcl
de wethouder de bedoe'ingen van den heer
Klein kon apprecieeren. had hij het toch beter
gevonden, wanneer deze gewacht ha"' totdat de
kwestie in de commissie van bijstand voor den
armenzorg, waarvan de heer Klein zelf lid is,
aan de orde was gekomen. De cijfers in de
motie-Klein genoemd, achtte spreker onaan
vaardbaar en hij il'ustreerde zijn bedenkingen
met eenig tegencijfers.
De heer HOOY was niet bevredigd met het
antwoord van den wethouder, omdat deze niet
gezegd had, wat er dan wel voor den in nood
verkeerenden middenstand gedaan kon worden
De heer VAN LIEMT antwoordde hierop, dat
dit niet het werk van den raad is. maar van
landelijke centrales, die bij het Rijk voor on
dersteuning kunnen aankloppen. De midden
standers zu'len dan uiteindelijk toch wel bij het
Fonds van Bijzondere Nooden terecht komen.
De heer KLEIN (R.K) sprak een woord van
waardeering uit jegens den wethouder voor de
wijze, waarop hij de motie eer bewees. Er zijn
bezwaren: juridische, practische en techrische.
Mevrouw Scheltema heeft teveel aan het Bur
gerlijk Wetboek en te weinig aan de Armen
wet. In de Armenwet staat, dat gemeenten "er-
haal kunnen toepassen, dus niet moeten.
Spr. bekeek speciaal het verhaal op de on
derhoudsplichten. In Haarlem heeft Maatschap-
pe ijk Hulpbetoon tè spoedig de onderhouds
plichten te hulp geroepen. De practische be
zwaren culmineeren is die van de dienstbode,
die geld in brengt. Spr. meende echter, dat deze
kwestie schromelijk in waarde is overdreven.
Op 11 Januari 1940 zou een wijziging van het
verhaal worden voorbereid. Nu is er nog niets
gebeurd en daarom heeft spr. zijn motie inge
diend.
Daar de wethouder definitief spoed heeft toe
gezegd en de kwestie in openbare zitting aan
de orde is geweest, trok spr. zijn motie in.
Het hoofdstuk werd daarna goedgekeurd.
De heer BLOKDIJK merkte 0p, dat de Haar-
lemsche bedrijven uitstekend werken. Spr. stelde
voor de terreinen van de Haar'emsche water
leidingduinen voor recreatieoorden beschikbaar
te stellen. Ten aanzien van de uitbreiding van
de stad, stelde de heer Blokdijk het college van
E. en W. voor de watervoorzening te best.udee-
ren en b.v. door diepfcoringen in de omliggende
poders water voor de industrie te winnen.
De heer VAN DER VELDT, vroeg indertijd
een onderzoek naar de mogelijkheid om een de
gressief tarief voor de minst draagkrachtigen en
de groote gezinnen in te voeren.
Daarop antwoordde het college, dat er slechts
practische bezwaren zijn. Het is nu niet de tijd,
aldus de heer Van der Veldt. om op invoering
te blijven aandringen, maar hij verheugde Zich
er over, dat onderzoek geschied is en dat er
geen principieele bezwaren zijn. Ook spreker
toonde zich een warm voorstander van de f ora
en fauna in onze duinen.
Wethouder BIJVOET verklaarde dat B. en W.
vol aandacht zijn voor de drinkwatervoorziening
van Haarlem. Spr. woonde het Gezondheidscon
gres bij, bij welke gelegenheid dr. Krul zijn voor
dracht hield over de drinkwatervoorziening in
het westen des lands. Ir. Hol'aar, adjunc-
directeur van het Gas- en Waterbedrijf, heeft
anderhalf jaar geleden o'er deze kwestie ook
een rapport uitgebracht. Flora en fauna gaan
B. en W. zeer ter harte.
Nadat nog enke'e opmerkingen gemaakt waren,
werd ook dit hoofdstuk goedgekeurd
Nog even kwam de financieele positie der
gemeente, in verband met de nota van wijzigin
gen op de begrooting, ter sprake.
De heer WOLZAK wees op het tekort van
f 2.100.000.—, dat aanmerkelijk hooger is dan
het oorspronke ijk geraamde. De schuld der ge
meente neemt schrikbarend toe. Een en ander
is echter aan de tijdsomstandigheden te wijten
en niet aan een minder goed financieel belaid.
De gewijzigde begrooting s'uit zich weer bij de
werkelijkheid aan. Spr. Verheugde zich er over,
dat de afschrijving op de bedrijven niet meer
gehalveerd is; algeheele uitputting dreigde
daardoor.
Wethouder BIJVOET gaf den heer Wolzak
allereerst eenige technisch financieele inlich
tingen. Inderdaad is het tekort niet te wijten
aan een minder voorzichtig beleid.
B. en W. nemen terug het voorstel cm ie
opcenten op de personeele belasting te ver-
hoogen van 195 op 200. Waarom het Depar
tement op deze gedwongen verhooging is
teruggekomen, is spr. niet geheel duidelijk,
maar dat is ook van minder belang. De
raad was niet op deze 5 extra opcenten ge
brand. De mindere inkomsten zu len f 23 .400
bedragen, waarmede het tekort moet worden
verhoogd.
De begrooting werd daarna goedgekeurd
z. h. st.
De heer WOLZAK bracht hulde aan B. en W.
c-n de ambtenaren, die deze begrooting samen
stelden. Er is dit jaar wel heel veel werk aan
geweest.
Na een dankwoord van den burgemeester,
mede namens de wethouders, werd de vergade
ring gesloten.
Ontwikkeling; A. Rooyen, Adolf Kolping. E.
Nicolas, Verstandig en gezond. A. Schiebeek,
Van Aristoteles tot Pasteur. J. A. J. Temmink,
Europa's worstelingen. C. Schulte, Zielszieken
en zielzorg. St. Francfscus van Sales, Inleiding
tot het devote leven. A. Pel, Inleiding tot de
geschiedenis der scheikunde. J. Huizinga, Die
mittlerstellung der Niederlande. H. Luns, Met
wijde wiekslag door Beeldend scheppen. H. P.
Bergeron, Frère Andrè. G. Knuttel, Over Chi-
neesche en Japansche kunst. J. Godefroy, Per
zische tapijten.
Ontspanning: O. Gulvag, 't Begon in een
midzomernacht. S. Lewis, Onze Heer Wrenn.
W. Deeping, De weg. Idem, Smith. P. van Bun-
nik, Chauffeur Maas in het vuur. C. Steylen,
Mala roept. H. Fricke, Die Schwane von Pots
dam. S. Salminen, De lange lente.
Kinderboeken: V. L. Vanweddingen, Asoko
de zwerver. A. Wolters-Dawson, Het geheim
van St. Winfreds. H. Bongers, De heldendaden
van een straathond. R. van Eyk, Tom en Jack.
H Lynch, Bij de laatste koppensnellers. E. van
Voorst, Het geheim van auto B 208. N. Heer-
kes, Vliegtrein A 10 in brand. J. Rentinga. Arie.
P. van de Zande, Geurt Boots vaart naar Indië.
De leeszaal en Bibliotheek is dagelijks geo
pend van lo tot 12.30 en van 2 tot 5 uur. In
schrijvingen worden dagelijks aangenomen.
Men wende zich tot bet uftleentureau, tele
foon no. 13778.
Door bijzondere omstandigheden zijn de wed
strijden van Dinsdag- en Woensdagavond uit
gesteld.
We zullen zoo spoedig mogelijk publiceeren
wanneer het tournooi wordt voortgezet.
Burgerlijke Stand Geboren: Geertruida
Wilhelmina, d. van C. Prins en G. W. Heij-
stek.
Overleden: J. H. Hippe, m., 71 j.; D. Hofstra,
m., 60 j.
Ingekomen: D. J. Smit, Rijksstraatweg 46; C.
Beukenlaan 15
Verloren voorwerpen Portemonnaie met in
houd; belastingmerk; garantiebewijs van hor
loge textielkaart.
Verzoek ingewilligd Het verzoek van de
stichting „Vogelenzang" tot oprichting van een
smederij op haar terreinen is ingewilligd.
Wie dit bord
voor zich ziet
moet x t r
voorzichtig
zijn, want hij
nadert 'n voor-
rangsweg (óók
het verkeer
van llnkt laten
vóórgaan I)
Bevolking Gevestigd: C. D. M. Buschman
Weeresteinstraat 62; E. C. Rusman, Mariastraat
1 boven; M. Rusman, Mariastraat 42; T. Tel-
kamp, Weeresteinstraat 54.
Vertrokken: V. Belosertsev, 's-Gravenhage,
Lange Houtstraat 3; M. A. Bon, Lisse, v. d.
Veldstraat 12; A. M. BuckensDuivenvoorden.
Haarlemmermeer, Hillegommerdijk 343; M. E.
DoumaHilleger, Dantumadeel, Rinsumageest;
J. M. Kleijn, Heemstede, Zomerlaan 22; C. P. J.
KortekaasKraan, Lisse, Heereweg 403; G.
Scheepmaker, Haarlem, Cornelis Schoonstraat
16; M. van„Trigt, Amersfoort, Zuidsingel 38; H.
van der Vlugt, Stellendam, Adrianapolder 2.
O. J. W. van der Schoot f Na een kort
stondige ziekte is te Haarlem in de Maria-
stfehting overleden de heer C. J W. van der
Schoot. De overledene was directeur van den
bloembollenhandel Firma van der Schoot.
Burg. Stand. Geboren: Petronella G., d.
van P. A. Kommers en A. D. Bol, Koninginne
weg 3rood; Pieter. z. van J. H. Hoogstraten en
J. C. van Duivenboden. Helmersstraat 13; Geer
truida A. M., d. van J. G. Crabbendam en G.
M. van Noort, Tramstraat 3.
Ondertrouwd: P. M. Strander en C. Beere,
Kostverlorenstraat 74.
Getrouwd: W. C. Hildering en M. J. C. Da-
mus, Kerkstraat 1.
Overleden: K. G. Bos, oud 73 jaren, van
Spejikstraat la.
Burgerliike Stand Geboren: Willem Ru-
dolf. z. van W. van Braam en a. C. Tromp
Maria Afra Cornelia, d. van C. G. in den Haak
en M. Eek Willy, d. van R. Buining en E.
Boomstra Jan Kees, z. van D. Huitema en
I. Noomen Johannes, z. van J. Kuüt en A
Smit Eric Fdward Ronald, z. van H. J. B
van Wel en J. E. IJdo.
Ondertrouwd: J. N. Olardii en J. Moos
C. J. Verbeek en A. T. M. Konh.
Gehuwd: C. Nieuweboer en J. D. Paap T
H. van Wessel en C. M. K. Merts S. Hartog
»n W. C. in 't Hol L. Dorjee en H. J. M.
Beekman.
Overleden: Cornelia Kreek, 71 j., geh. met C.
Meijer Maartje van 't Veer. 53 i., on",ev'nwd
won. te Assendelft) Grietje Hartos, 90 j.,
wed. van E. Tuijn Clasina Molenaar, 74
wed. van F. W. P. Ack<"-man Maria Marga-
retha Gouweleeuw, 76 j., ongeh. Gerrit
Blankemeijer. 81 ,i„ wednr. van G. Kuiit
Jaccba van der Meer. 75 j., geh. met J. Stad
Jantina Romelia Bloksma. 49 j., geh. met
A. Noordenbos Cornelis Dirk Mooij, 45 j..
geh. met W. Richard Pieter Gerrit Kruive
59 j., ongeh. Anna Margaretha Otte. 64 j..
geh. met P. Portengen Eva Ris, 64 j„ geh.
met C. IJff.
SCHEVENINGEN. Aan de markt waren heden
10 motorloggers met f 691, 3 kotters met f 255
en 40 motorschokkers met tezamen f 1643. In
totaal besomden 53 kustvisschers f 258.
De besommingen van de motorloggers waren:
Sch. 245, C. den Heyer met f 39; Sch. 16, W.
Rog met f 87, Kw. 175, van Duin en Plokker
met f 41, Sch. 210, B. Rog met f 109, Kw. 52.
F. de Haas met f 47, Sch. 57, A. Roeleveld met
f 84, Sch. 23, A. Taal met f 56, Sch. 201, M.
den Heyer met f 36, Sch. 30, C. de Graaf met
f 95 Sch. 84, J. den Duik met f 96.
Van de kotters waren de besommingen:
Tx 39, P. van der Vis met f 62, Tx 19, F.
Krijnen met f 94, R. O. 2, G. van Noord met
f 100.
De noteeringen waren voor: Pufschar f 8.50
tot f 9; Schar f 15 tot f 24.90. Beide per kist
van 40 kg.
(Berichten -eeds geplaatst in
een deei van >nze vorige oplaag
BERLIJN, 26 Februari (D.N.B.) Het op
perbevel der Duitsche weermacht deelt mede:
Een duikboot meldt het tot zinken brengen
van een vijandelijk bewapend koopvaar dijschip
van ongeveer 8000 brt. Een andere duibboot
heeft, een Britsch bewakingsvaartuig tot zinken
gebracht en daarbij eenige gevangenen gemaakt
In het zeegebied ten Zuidoosten van Engeland
heeft een motortorpedoboot een Britschen tor
pedojager tot zinken gebracht.
Aan de Libysche kust ten Zuidoosten van
Agedabia kwam het in den ochtend van 24 Fe
bruari tot een treffen tusschen een Duitsche en
een Engelsche gemotoriseerde verkenningspa-
t. ouille. Een aantal Engelsche auto's, waaronder
verscheidene verkennings-pantserwagens werd
vernield, terwijl eenige gevangenen werden ge
maakt. Aan Duitsche zijde ontstonden geen ver
liezen.
In de namiddaguren van den 24ste,n Februari
hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen twee
groote koopvaardijschepen in een haven van
Cyrenaica in brand geworpen en bomtreffers
geplaatst cp de havenwerken. Duitsche jacht-
viiegers hebben boven het eiland Malta een
vliegtuig van het type Hurricane neergehaald
In den afgeloopen nacht hebben zwakke for
maties gevechtsvliegers aanvallen ondernomen
cp strategische doelen en havenwerken te Huil
Harwich en Great Yarmouth, op vliegvelden in
Oost Engeland, alsmede wapenfabrieken te Ips
wich en Norwich.
Bfj een mislukte vijandelijke aanvalspcging
aan de Kanaalkust hebben jacht vliegers drie
Britsche vliegtuigen neergeschoten. De vijand
heeft in den afgeloopen nacht op verscheidene
plaatsen in West Duitschland lukraak brisant-
en brandbommen geworpen, die slechts onbe
tekenende materieele schade aanrichtten.
Branden konden terstond na het uitbreken
gebluscht worden. Luchtdoelgeschut heeft een
vijandelijk vliegtuig neergehaald.
ROME, 26 Febr. (Stefani). Het 264ste com
muniqué van het Italiaansche hoofdkwartier
luidt:
Aan het Grieksche front niets van belang te
melden. Vliegtuigen van het Duitsche vlieger
corps hebben boven Malta een vijandelijk vlieg
tuig neergeschoten.
In Noord-Afrika zijn in den ochtend van den
24sten Februari afdeelingen van het Duitsche
corps in Afrika ten Z. O. van Agedabia voor de
eerste maal met den vijand in contact gekomen.
In den loop van het treffen met Engelsche
pantsereenheden werden verscheidene auto's en
pantserwagens van den vijand vernield. Er
werden eenige gevangenen gemaakt. Geen ver
liezen aan Duitsche zijde.
Vliegtuigen van het Duitsche vliegercorps
hebben voor anker liggende schepen havenwer
ken alsmede militaire inrichtingen van een vij
andelijk vlootsteunpunt in Cyrenaica met succes
aangevallen. Twee schepen van rond 8000 brt.
weiden getroffen en zwaar beschadigd. Er wer
den hevige ontploffingen, en branden in de ha
ven waargenomen.
Te Dzjaraboeb en te Koefra bieden de Itali
aansche bezettingen hardnekkig tegenstand aan
den vijandelijker, druk
In Oost Afrika activiteit van de wederzijd-
sche artillerie alsmede van vliegende colonnes
in den sector Cheren. De heldhaftige tegenstand
van onze troepen ten Oosten van de rivier de
Djoeba duurt voort.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag zijr.
eenige Engelsche bommen op Nederlandsch
grondgebied geworpen, welke grootendeels op
open veld terecht kwamen.
In een plaats werd een scheepvaartbedrijf
aangevallen, doch de bommen misten doel. Ook
overigens is de schade onbelangrijk, op één punt
na, waar een drietal woonhuizen door een bri
santbom is vernield. Hier is een burger gedood
drie anderen zijn onder het puin bedolven, zes
personen zijn zwaar gewond. Elders ging een
graanschuur in vlammen op.
TOKIO, 26 Febr. (Domei) Minister
president Konoje heeft in schriftelijk ant
woord op een aantal vragen in de Kamer
verklaard, dat de regeering niet pessimistisch
gestemd is ten aanzien van de toekomstige
betrekkingen met de Vereenigde Staten. De
regeering, aldus Konoje, blijft voortgaan op
den weg, dien zij juist acht en doet tevens
alles, wat in haar macht ligt, om de Ver
eenigde Staten de werkelijke bedoelingen
,an Japan te doen begrijpen.
De laatste jaren is hier fer stede het
zwakke geslacht steeds in de meerderheid
geweest. Op 1 Januari 1939 bedroeg dit ver
schil nog bijna 22.000. Uit het nieuwe Sta
tistische Jaarboek van de gemeente Amster
dam blijkt echter, dat de mannen geleide
lijk aan het inloopen zijn. Sedert 1935
worden er steeds meer jongens dan meisjes
geboren. Over 1939 kwamen er driehonderd
meer ter wereld. Langzaam maar zeker loopt
dus het numerieke overwicht der vrouwen
ten einde.
De lijvige statistiek bevat honderden onder
werpen en voor den serieuzen lezer interessante
cijfers. Zoo leetr het boek, dat het geboortecijfer
sinds 1935 nog steeds omhoog is gegaan (1935:
14.92; 1939: 15.59).
Opvallend is de groote trouwlust in 1939, die
alle records van voorgaande jaren slaat. Kwa
men in 1935 6739 huwelijken tot stand, in 1939
was dit aantal gestegen tot 9562! Vooral in de
laatste helft van dat jaar, toen de mobilisatie
in ons land ingetreden was, waren er maanden,
dat het aantal huwelijken tweemaal zoo hoog
was als normaal.
Er werden voorts 747 echtsheidingen inge
schreven. De hoofdstad spant hierin de kroon:
46.6 op de tienduizend personen. Den Haag
staat op de tweede plaats met 44.5.
De Statistiek geeft ook een inzicht in de ver
houding der leeftijden, waarop de Amsterdam
mer in het huwelijksbootje stapte. Het grootste
aantal huwelijken (1571) werd gesloten tusschen
den man van 2529 jaar en de vrouw van 2124
jaar. Direct daarop volgt de combinatie: man
2529 jaar en de vrouw 2529 jaar. In 188 ge
vallen trouwde de man een vrouw, die tien of
meer jaren ouder was dan hij. Het meest op
merkelijk geval was van den man tusschen de
25 en 29, die trouwde met een vrouw boven de
55. Het laatste huwelijk werd gesloten tusschen
een man boven de 80 jaar met een vrouw, die
ook de 70 reeds gepasseerd was. Eén meisje on
der de 21 trouwde met een man boven de 65.
Overigens kozen de meeste minderjarige meis
jes (737) een levensgezel, wiens leeftijd lag tus
schen de 21 en 24 jaar. Er kwamen tenslotte 258
huwelijken tot stand, waarin beiden, zoowel de
ongen als het meisje, nog geen 21 jaar waren.
Men schrijft ons uit Egmond:
De heer J. Biaauboer Sr. te Egmond aan
Zee ontving van zyn zoon, den heer J. Blaau
boer, oud-gezagvoerder der K.P.M., een briet
over diens bezoek aan mevrouw Melehers in
Amerika Met zijn toestemming publiceeren wij
nier een gedeelte van dezen brief, dat voorai
voor onze EgmondscShe lezers interessant is
doordat velen van hen den kunstschilder Cari
Melehers hebben gekend. Hij woonde langen tijd
te Egmond aan den Hoef, was een bekend kun
stenaar, had zelfs in Egmond een school en
schilderde veie Egmondsche typen en natuur-
Safereelen. Wij laten nu verder den heer Blaau-
ooer aan het woord.
„Op mijn zwerftochten door Noord-Amerika
bezocht ik de federale hoofdstad Washington,
de fraaist aangelegde stad van Amerika, ter
grootte van ons Amsterdam. Deze stad ligt in
bet district van Columbia, tusschen de staten
Maryland en Virginia, bekende namen van goe
de tabak. Ik dwaalde er door de vele prach
tige musea en ontdekte verscheidene meester
werken van den ons zoo welbekenden kunst
schilder Carl Melc-hers.
In de Corcoran Gallery in Washington
kwam ik in contact met den directeur van
dit schitterend museum en deze bleek een
groot bewonderaar van Carl Melehers te
zijn en was voor jaren een intieme vriend
van hem.
Door zijn toedoen kreeg ik inzage van de
vele tijdschriften en kunstartikelen, die in
den loop der jaren over Carl Melehers zijn
verschenen en waarin de naam Egmond vele
malen voorkwam. Ik kreeg hierdoor een in
druk van hoe groote internationale betee-
kenis deze meester in de kunstwereld is ge
weest en van zijn groote productiviteit in
zijn lange en schitterende schildersloop
baan. Carl Melehers schilderde met recht
„zoo lang het dag was", tot aan zijn 72ste
levensjaar, terwijl hij op 22-jarigen leeftijd
reeds een eervolle vermelding verwierf te
Parijs. Vele ziin de onderscheidingen en be
kroningen aan hem uitgereikt door Duitsch
land, Frankrijk en zijn geboorteland Ame
rika en zijn schilderijen hangen in vele be
roemde musea in de geheele wereld.
Van bovengenoemden vriendelijken Ameri
kaan, die met diep gevoel over Carl - Melehers
spreekt, vernam ik dat de vrouw van „onzen
schilder, zooals ik hem zou willen noemen,
niet ver van Washington woonde, „slechts" 90
K.M. naar het Zuiden, in Virginia, op een
dorpje genaamd Falmouth, vlak bij een grooter
dorp Frederiksburg. Een briefje van my aan
mevrouw Melehers was voldoende, om mij een
uitnoodiging te bezorgen, een Zondag bij haar
te komen doorbrengen.
Op een prachtigen Zondag trok ik per auto
bus naar Falmouth, waar mevrouw Melehers
mij in haar auto, zelf aan het stuur, kwam
afhalen. Hoewel ik mevrouw Melehers vroeger
we; eens gezien had in gezelschap van haa:
man, kon ik mij haar toch niet goed meer voor
stellen, doch de kennismaking met deze char
mante dame was gauw gedaan. Achter in den
auto lagen of liever worstelden drie pracht ras
honden. Het huis van mevrouw Melehers was
slechts 5 minuten rijden van het autobussta
tion. Huis is een te gewoon woord voor dit
lustoord, dat daar ligt aan de boorden van de
Rappahannockrivier, welke via de Chesapeake
Baai in den Atlantischen Oceaan uitmondt. Het
hoofdgebouw van dit aristocratische landgoed
is, als alle huizen uit den kolonialen tijd in
Virginia, van hout opgetrokken en bezit vele
groote kamers, alle smaakvol ingericht en vele
kunstschatten bevattende. Het is omgeven door
een enorm grooten tuin, gelegen op een heu
vel, vanwaar men uitzicht heeft op de rivier.
Vruchten en groenten worden hier in overvloed
geteeld en mevrouw houdt zelfs koeien en kip
pen op haar landgoed en heeft daarvoor een
boer in haar dienst.
Oer-oude eikeboomen en vele bosschages ma
ken deze plaats tot een idyllisch oord, waar
Carl Melehers zijn studio liet bouwen en de
laatste jaren werkte. Het is in één woord een
heerlijk oord en ik kan me voorstellen, dat Carl
Melehers wenschbe, dat zijn assche zou rusten
aan de boorden van de Rappahannock, temid
den van zijn werk, dat hij zoozeer had liefge
had.
In deze romantische omgeving bracht ik een
onvergetelijken middag door, gezellig praten
de. meest in het Engel,sch, doch nu en dan in
het Hollandsch, dat mevrouw na zooveel ja
ren nog niet vergeten was, over de Egmonden
en de Egmonders, die ons beiden na aan 't hart
liggen.
Na een overheerlijke lunch door een gedis-
tingeerden negerbediende geserveerd en be
staande uit producten van haar eigen tuin met
een geraffineerd ij. dessert, door mevrouw zelf
gecombineerd, noodigde zij mij uit, het heilig
dom van wijlen haar man te gaan zien, zijn stu
dio's, die een paar honderd meter van 't hoofd
gebouw gelegen zijn. Eenige jaren na den dood
van haar echtgenoot, in 1932, heeft mevrouw
Melehers deze studio gesloten gehouden, doch
voor goede vrienden wordt zij nu geopend. En
het was hier, dat ik eenige uren leefde in mijn
geliefde Egmondsche duinen. Met reverentie
liet mevrouw mij het eene schilderij na het
andere zien, het eene nog mooier en fijner dan
het andere en wij raakten niet uitgepraat over
de diverse onderwerpen.
Allereerst zag ik een vogelvlucht-gezicht van
Egmond aan Zee, blijkbaar geschilderd vanaf
het oude torensduin, waar vroeger de vuurtoren
van Willegenburg stond. Dan kwamen verschil
lende Egmondsche visccherstypen, wier namen
mevrouw zich niet goed meer kon herinneren
en die ik ook niet thuis kon brengen. Van een
schilderij, voorstellend een marifie-matroos en
zijn meisjes, wist zij nog de namen Job en Ger-
ritje. Diezelfde Job komt voor in een rood
baaien broek op een schilderij genaamd „De
familie" dat in een museum te Berlijn hangt
Van een sprekenden kop, genaamd Smithy (de
smid), wist zij alleen dat het „Jan" was. Deze
stoere mannenkop is van een Rembrandtieke
schoonheid en fo" chheid. Beter was zij thuis
in de namen van de geschilderde vrouwsper
sonen. Ettelijke malen komt Anna Dekker voor
in de schilderijen met een melancholieke uit
drukking, o.a. „Moeder met kind", „Moeder
schap" en „Bruid."
Ik heb 'n vaag idee, dat ik in mijn jongens
jaren Anna Dekker heb gekend. Een van de
„Anna Dekkers" hangt in het Nationaal mu
seum te Washington en een andere in het „Chi
cago Art Institute". Een andere, vele malen ge
schilderde vrouwenfiguur, is die van Kierie
(Kniertje?) Blok, over wie mevrouw met groote
waardeering sprak. Zij komt voor in Penelope,
als dienstbode, waar mevrouw zelf Penelope ie,
werkende aan een costuum en zittende in een
kamer met 'n schoorsteenmantel en kleurenrijk
behangsel van het huis van den anderen, beken
den Egmondsch-Amerikaanschen schilder op
Schuilenburg, George Hitchcock. Vele inwoners
van Egmond aan den Hoef zullen zich herinne
ren een meisje genaamd Nellie Kabel onder
welken naam haar portret voorkomt in Mel
ehers' studio. Een anderen mooien meisjeskop
van Egmond aan den Hoef noemde mevrouw
„Miep". Wellicht kunnen de lezers uitmaken, wie
hier wordt bedoeld.
In „Het Laatste Avondmaal" herkende ik in
een der apostelen de legendarische figuur van
„Wip", bij Egmondzeeërs welbekend. Dit schil
derij is wereldberoemd en hangt in de hoofd
stad van Virginia, Richmond. Zeer beroemd zijn
ook de doeken, die ceremoniën afbeelden in het
lieve kerkje van Egmond aan den Hoef, zooals
„De Preek", „De Trouwpartij" en „De Doop". In
„De Preek" („The Sermon"), welk schilderij een
eereplaats heeft in de Corcoran Gallery, komen
diepernstige, devote vrouwenfiguren voor. zit
tende in de kerk op rietmatten stoelen. Eén
vrouw heeft de Noordhollandsche kap op. twee
vrouwen dragen het zoogenaamde boerenhoedje
en de overigen de bekende bazuin. Twee man
nen, gezeten in een zijbank, het hoofd gewend
naar den preekstoel, zijn een en al aandacht
voor den geestelijke. Hoewel deze niet op de
schilderij te zien is, voelt men zijn aanwezig
heid. Wie had ooit kunnen denken, dat al deze
eenvoudige dorpelingen nog eens vereeuwigd
zouden zijn in Amerika's hoofdstad door de
kunstenaarshand van Carl Melehers. Wellicht
schrijf ik later nog eens uitvoeriger over nog
andere van zijn meesterwerken.
Behalve de reeds genoemde namen in ver
band met schilderijen, werden door mevrouw
Melehers nog vele andere op het tapijt ge
bracht. Natuurlijk het allereerste de sympa
thieke Sijtje Bult en haar ouders, de altijd
behulpzame en innemende heer Schild en de
gedienstige Kierie Blok. Zij haalde Egmondsche
uitdrukkingen aan van den ouden melkboer
Bakkum, die volgens haar altijd onomwonden
de waarheid zei en daarom mocht zij hem zoo
graag. Het huis van Kraakman aan het Malie-
gat kwam ter sprake en „God is Liefde' van
tante Sieuwtje Veenhuysen. De avontuurlijke
levensgeschiedenis van den collega-schilder
Hitchcock werd opgehaald (Willem Butter
speelde daarin een rol) en de sympathieke me
vrouw van den Arend werd niet vergeter» Wij
bewonderden samen nog de laatste prachtige
schilderijlijst, door Jan Rozing gemaakt uit
een antieke kast.
Het was tegen het vallen van den laten zo
meravond, dat ik met een tikje weemoed af
scheid nam van deze eerbiedwaardige, gastvrije
dame, nu eenzaam op haar landgoed in Vir
ginia,' die in het kunstleven van haar man
zoo'n gewichtige aanvullende rol heeft gespeeld.
Als een trouwe levensgezellin trok zij met hem
op zijn tochten door Europa en Amerika.
Carl Melehers zal in de kunstgeschiedenis ge
boekstaafd worden als een van de groote mees
ters van zijn tijd, met een ongeëvenaard talent
in de uitbeelding van diepe menschelijkbeid,
hoogstaande karakters, verdraagzaamheid en
genegenheid voor zijn medemensch. Zijn naam
zal onafscheidelijk verbonden blijven aan het
Egmondsche zeedorp en het dorpje aan den
Hoef, aan welker inwoners mevrouw Melehers
mij vroeg haar hartelijke groeten en toegene
genheid over te brengen; hetwelk ik hierbij
gaarne doe, vergezeld van de mijne!
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
LISSABON, 26 Febr. (Stefani). Uit zeer
goede bron wordt de reden vernomen, waarom
Halifax' reis naar Amerika in het diepste ge
heim gemaakt werd. Aan boord van hetzelfde
slagschip bevonden zich nl. ook de Konfngin-
Moeder met haar kleinkinderen en de Britsche
kroonschat.
Voor een talrijke schare genoodigden en be
langstellenden heeft Oberbaurat Hans Stephan,
hoofdafdeelingsleider bij de generale bouw-
inspectie voor de rijkshoofdstad Berlijn, Woens
dagavond in de zalen van Pulchri Studio te Den
Haag een voordracht gehouden over het bouwen
In het nieuwe Duitschland.
De heer Stephan sprak, aldus bericht het
A.N.P., aan de hand van een groote serie licht
beelden, die een duidelijken indruk gaven van
den nieuwen stijl in het hedendaagsche rijk, m
het bijzonder te Berlijn, dat bezig is, onder lei
ding van den bouwinspecteur generaal prof.
Albert Speer (tot wiens naaste medewerkers
de heer Stephan behoort) een grootsche her
nieuwing te beleven. Belangrijke doorbraken
zijn verricht om de voornaamste deelen der bui-
tenstad met het centrum zoo doelmatig te ver
binden, dat aan de hoogste eischen van het
moderne verkeer wordt beantwoord, waarbij op
enkele kruispunten van hoofdverkeerswegen drie
tot vier verkeerslagen zijn geschapen.
Verder gaf de heer Stephan een overzicht van.
de imposante bouwwerken, zooals het gebouw
der rijkskanselarij, dat geheel naar de aanwij
zingen van den Führer is ingericht, het mach
tige gebouw van de nationaal-socialistische' be
weging te Neurenberg, belangrijke gebouwen te
München, den aanleg van speciale autowegen,
de vernieuwing der volkshuisvesting, enz., waar
bij, volgens het A.N.P., op heldere wijze werd
aangetoond, hoe in al deze werken de geest van
het nieuwe Duitschland wordt verwezenlijkt.
ROME, 26 Febr. (D.N.B.) Z. H. de Paus heeft
den slachtoffers der ramp van Santander door
bemiddeling van den nuntius te Madrid een
gift doen toekomen en opnieuw zijn sympathie
tot uiting doen brengen.
BRUSSEL, 26 Febr. (D.N.B.)Het centrale
bureau voor het toezicht op de levénsir.iddelen
deelt thans mede, dat bij de groote razzia, die
eenige dagen geleden te Brussel is gehouden,
meer dan 400.000 eieren, 30.000 kg. vleesch, 10.000
kg. koffie en verscheidene duizenden liters spijs
olie in beslag zijn genomen. Op de meest ver
schillende manieren waren de kettinghandelaren
er tot dusverre in geslaagd groote hoeveelheden
gerantsoeneerde artikelen van het platteland
naar Brussel te smokkelen. Het onderzoek der
boeken van de restaurants, die door de smok
kelaars bediend werden, heeft geleid tot de ont
dekking van een reusachtige organisatie, waar
bij verscheidene duizenden lieden over het ge
heele land betrokken waren.
ROME, 26 Febr. (ANP) Op den Britschen
Hoogen Commissaris in Palestina, Mc. Michael,
is Maandag een aanslag gepleegd, toen hij
zich op weg naar Nabloes bevond, zoo meldde
de Mondo Arabo gisteren.
De Engelsche commissaris had zich daar
heen begaven om een Britsche cult-ureele in
stelling te openen. De Arabische patriotten
hadden dit vernomen en een plaats op den
weg naar Nabloes ondermijnd. Toen Momichael
met zijn gevolg deze plek passeerde, deed zich
een geweldige ontploffing voor en een auto met
Engelsche politiemannen, die voor den wagen
van den Hoogen Commissaris reed, vloog in
de lucht.
Mc. Michael gaf aan de politie en de Britsche
troepen opdracht het geheele gebied af te
zoeken om de schuldigen te arresteeren en
gijzelaars onder de bekende Mohamedaansche
persoonlijkheden van de streek uit te zoeken.
In Arabische nationalistische kringen geeft
men te verstaan, dat deze aanslag een daad
van vergelding der Arabische rebellen is, die
daarmee protesteeren tegen het doodvonnis,
geveld tegen den bekenden Palestijnschen lei
der Aboe Doerra, die onlangs opgehangen is.
ofschoon de Britsche Hooge Commissaris in
Juni j.l. beloofd had de Arabische patriotten
in Palestina niet meer ter dood te veroor'
deelen.
MOSKOU, 26 Febr. (D.N.B.). De in Moskou
vertoevende bijzondere afgezant van Thailand,
Montry, heeft aan journalisten verklaard, dat
hij dezer dagen onderhandelingen gevoerd heeft
met vertegenwoordigers van het volkscommis
sariaat van Buitenlandschen Handel over het
aanknoopen van diplomatieke en economische
betrekkingen tusschen de Sovjet-Unie en Thai
land. De onderhandelingen hebben een bevredi
gend verloop gehad. Daarmede is het eerste
contact tusschen de regeeringen van de Sovjet-
Unie en van Thailand tot stand gekomen. Mon
try vertrekt vanavond uit Moskou om naar Ber
lijn en vandaar naar Bangkok terug te reizen
De voorzitter van het Centraal Stembureau,
heeft in de vacature-M V. E. H. J. M. J18^
ae Marchant et d'Ansembourg, den heer J-
Nierstrasz, te Meerssen, benoemd verk aard
lid van de Provinciale Staten van Limburg.