Geregelde weerberichtgeving begon
twintig jaar geleden
Het voorjaarsgewas is den winter
goed doorgekomen
Uit andere bladen
Bulgarije in het middelpunt van
de belangstelling
Engelsche aanval op
Noorsch eiland
Marine bombardeert
Albaansche kust
DONDERDAG 6 MAART 1941
Mr. dr. F. Snijder v.Wissenkerke
overleden
Gunstige positie van de
groenten- en fruit-
voorziening
De Regeeringscommissarib
voor Zaandam
Een bevolking vanómillioen,
die voor 80 proc. Van den
landbouw leeft
AUSTRALIë EN JAPAN
Het instituut heeft zijn nut
ten volle bewezen
Moeilijkheden
&and Lij den Postcheque- en
Girodienst te Den Haag
Bescheiden van geringe waarde
door het vuur vernield
D. O. Norel overleden
INLEVERING VAN BIND-
TOUW
Met ingang van 3 Maart 1.1.
opengesteld
Uitvoer van bloemen
regeling geldt tot 15 Maart,
Oud-voorzitter van den
Octrooiraad
LEES DAN. het boeiende, heldere
hoopgevende boek
HET EINDE DER TIJDEN
Sinaasappelen
Druiven
De onregelmatigheden te Abcoude
Gepcns. kapitein C. van
Ravenswaaij
BOERDERIJ AFGEBRAND
Nogmaals cijfers
De leerlingenschaal
,A's;terS
Distributie-bescheiden
ontvreemd
Tijdelijk ambtenaar hielp
vriendinnetje
Duitsch weermachtsbericht
Britsche havens bestookt
Ital. weermachtsbericht
Felle luchtgevechten
De Bilt seint aan alle postenweest
Op Uw hoede.attentiesein neer.weer-
verwachting voor morgen.... mededeeling
voor den landbouw
Dit zijn eenige grepen uit het programma
van „Radio K.N.M.I." te De Bilt. Eenige van
aan allen welbekende klanken uit De Bilt,
üat alleen reeds door zijn weerberichten
alom in den lande bekendheid verwierf en
nu herdenkt, hoe 20 jaar geleden de pio
niers van het radiobedrijf een geregelde
weerberichtgeving, hoofdzakelijk voor de mi
litaire luchtvaart bestemd, tot stand brach
ten.
Doch De Bilt, het weerstation, dat daar
«taat met zijn hoogen witten toren en tien
tallen trapjes en hoogen zendmast, achter
prachtige, zware eikenstammen en omge
ven door een romantischen vijver, geschei
den door een brug van den drukken ver
keersweg, zwijgt. De oorlog heeft zijn be
kende klanken doen verstommen.
Toch herdenkt De Bilt dit jubileum, dat èn
hit het oogpunt der weerverwachting èn uit
dat der radiowereld belangrijk genoemd mag
Worden.
Reeds vóór de radioweerberichtgevingsdienst,
20 jaar geleden, begon, legde het K.N.M.I. zich
toe op de metereologie. In De Bilt, Den Haag,
Gen Helder en Vlissingen werden waarnemin
gen gedaan, terwijl de militaire luchtvaartafdee-
llhg op Soesterberg medewerking verleende,
door eiken dag een vliegtuig te laten opstijgen
piet meteorografen. Vooral ook de vliegerij
t°cn nog in hoofdzaak door militairen be
oefend had belang bij een goede weerbericht-
Beving en het was niet verwonderlijk, dat, toen
de zendlnstallatie van fort Vossegat te Utrecht
Bereed kwam, begonnen werd met het uitzen
den van weerverwachtingen. Tweemaal per dag
berden in den beginne berichten langzaam ge
seind, nadat zU via een militaire telefoonlijn
Van De Bilt naar Utrecht warén overgebracht.
Een jaar later werd het moderner militaire
Zendstation te Soesterberg in gebruik genomen
ert werden ook nachtvorstverwachtingen uitge
zonden. Alles stond in dien tijd nog in de kin
derschoenen. Zelfs het langzame seinen konden
vele menschen niet volgen. Toen werd een
e°de uitgedacht, waardoor men hoopte, meer
steraars tevreden te kunnen stellen en ook
voor slechte morse-opnemers het werk te ver
gemakkelijken.
Ge hulp van radio-amateurs werd ingeroepen,
"^chryft ons over Uw ontvangst-resultaten",
,roeg het weerinstituut en de amateurs deden
Het aantal binnengekomen berichten' van
"®°ede ontvangst" was gunstig. De cijfercode
erd Januari 1924 definitief ingevoerd een
eUw tijdperk voor de weerberichtgeving deed
ha" intrede.
v°ssegat werd opnieuw in gebruik genomen,
nu met grooter energie. De berichtgeving langs
den draad werd gedeeltelijk afgeschaft, omdat
medewerking werd verkregen van Je land- en
tuinbouwconsulenten en den Phytopathologi-
schen dienst, die te zamen ongeveer 80 adres
sen verzamelde van menschen, die met een een
voudig ontvangtoestel de weerberichten opna
men err de ontvangst controleerden. Deze per
sonen maakten de weerberichten op hun beurt
bekend aan anderen en zoo kon de telegrafie
(langs den draad) langzaam maar zeker verdwij
nen. Later voegden zich bij genoemde personen
nog ongeveer 55 anderen, die de berichten ver
spreidden tegen vergoeding, terwijl de vereeni-
ging van Radiotelegrafie twintig ontvangtoe
stellen beschikbaar stelde voor dit doel.
Dit alles zoo op papier vast te stellen is niet
moeilijk. Ook de weerberichtgevingsdienst te De
Bilt zat in die dagen op papier heel aardig in
elkaar, doch erg betrouwbaar waren de meeste
medewerkers niet. Slechts enkelen kwamen re-
relmatig hun verplichtingen na. Vooral de
slechte ontvangst en de telkens wisselende golf
lengten van Vossegat, waardoor velen „De Bilt"
niet konden vinden, had hier evenwel toe ge
leid. Toen echter in 1924 het eigen zendstation
gereed kwam, werd dit spoedig beter. Proeven
werden genomen met uitzendingen op 1860 en
1000 meter met uitzendingen, speciaal bestemd
voor de internationale luchtvaartdiensten en
internationale synoptische berichten. Ook de
uitkomsten hiervan stelden aanvankelijk teleur,
maar door onvermoeid en onversaagd doorzet
ten werd 12 Mei 1925 een vaste dienst voor het
station bekend gemaakt. De weerberichtgevings
dienst van den zender in Soesterberg werd
overgenomen, maar toch haperde er nog steeds
iets in de organisatie, doordat de zendmasten
een paar maal achtereen onklaar raakten, waar
door Vossegat en Soesterberg toch weer moes
ten bijspringen.
Maar de techniek schreed voort. Langzamer
hand werden o.ns. de uitzendingen technisch
beter verzorgd, terwijl de storingen opgeheven
werden. Het pionierswerk was ten einde.
Nederland beschikte over een eigen na
tionaal weerverwachtingstation van prima
kwaliteit, waarvan de luchtvaart ongekende
voordeelen heeft ondervonden en waaraan
de tuinbouw veel heeft te danken, terwijl
de kustbeveiliging tegen storm zeker niet
vergeten mag worden.
De prachtige waarschuwingsdienst „Weest op
Uw hoede" gaf den zeeman een veilig gevoel. De
weerdienst verschafte den vlieger een goed over
zicht en stelde hem niet voor onverwachte
moeilijkheden. De tuinder werd tijdig gewaar
schuwd voor plantenziekten en voor allen gaf
De Bilt het weerbericht. Het kwam wel eens
niet precies uit, maar de voorspelling was toch
zóó, dat we wisten, waaraan we ons te houden
hadden.
Das war einmalwant nog steeds moet de
zender nu nog zwijgen. Stil staat hij verborgen
achter de hooge eiken....
Om half zeven Woensdagavond ontdekte
e portier van den postcheque- en girodienst
e S-Gravenhage brand in den archiefkelder
aldaar^ °UCiC gebouw aan Spaameplein
In dezen kelder wotden gedurende vijf jaren
e omslagen bewaard, waarin de opdrachten van
en girodienst inkomen, benevens Journaal-
^taten en daglijsten van de stortingen der post
kantoren. Archiefmateriaal dus, dat wel niet van
elang is voor den loopenden dienst, maar dat
|pch als bewijsstuk bij eventueele klachten zhn
baarde heeft.
De rook doortrok in een minimum van tijd de
Bangen en het trappenhuis. Door middel van den
®>£en brandmelder waarschuwde de portier de
motorspuit van het Rijswijkscheplein, die bin
den enkele minuten ter plaatse was. Kort
°aarop volgde de spuit van de Louise Henriëtte-
straat en van de Vennestraat, terwijl het groote
materieel van de Haagsche brandweer niet lang
°P zich liet wachten Door de enorme rookont
wikkeling was het den brandweerlieden onmo-
Bel ijk den vuurhaard te bereiken. Het dragen
Van rookmaskers was dan ook noodzakelijk. Met
Vler slangen, zoowel voor als achter het gebouw
Uitgelegd, bestreed men het vuur. Hoewel de
mand niet ferg genoemd kon worden, duurde
"et toch nog een uur voordat men hem geheel
°hder de knie had.
Groote partijen omslagen gingen verloren. De
^hade, die door verzekering wordt gedekt, is
overigens niet zoo heel groot, aangezien het per
soneel van het nieuwe gebouw direct zijn mede
werking verleende om van de archiefstukken te
bedden, wat er nog te redden viel.
Zoowel de directeur-generaal van de P.T.T.,
lï- C. Dammc, als de directeur van den Rijks
gebouwendienst, baron van Lijnden, waren op
"et terrein van den brand aanwezig. Het tal-
r'jke publiek werd door de politie op een af
stand gehouden. Veel kreeg het niet te zien daar
Wa-n den brand aan den voorgevel van het ge
bouw slechts de rookontwikkeling zichtbaar was.
De oorzaak van den brand is onbekend. Den
Beheelen dag is in den kelder het personeel bezig
Beweest, terwijl om half zes, bij de dagelijksohe
c°ntróle, niets bijzonders werd geconstateerd.
In den ouderdom van 60 jaar is in Den Haag
overleden de heer D. O. Norel, lid der Algemeene
tekenkamer.
De heer Norel was geboren te Amsterdam 26
BcPtember 1880. Hij werd opgeleid voor surnu
merair der directe belastingen, Invoerrechten en
aecijnzen en volgde vervolgens een cursus aan
Landbouwhoogeschool. Van 1920 tot 1925 was
•i adjunct-controleur, daarna controleur der
grondbelasting te Zutphen, daarna tot 1937 in
specteur der directe belastingen te Haarlem. De
Matste drie jaren van deze periode was hij te
kens plaatsvervangend lid der Algemeene Re
kenkamer, van welke hij in 1938 lid werd.
De heer Norel is van 1921 tot 1925 lid der
^ovlnclale Staten van Gelderland geweest.
De begrafenis is bepaald op Zaterdag a.s. om
Uur op de algemeene begraafplaats te Heem
stede.
Het Rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd deelt het volgende mede, in aan
sluiting op het persbericht van 9 October 1940
in zake de inzameling van bindtouw.
Destijds werd bekend gemaakt, dat de hoe
veelheid bindtouw, welke ieder landbouwbedrijf
voor den oogst 1941 kan ontvangen, afhankelijk
gesteld zal worden van de hoeveelheid ingele
verd oud bindtouw. De landbouwers dienen het
verzamelde oude materiaal in te leveren bij hun
leverancier en ontvangen daarvoor 25 cent per
kilo voor droog en schoon materiaal (d.w.z. vrij
van stroo, kaf e.d.). Zij ontvangen tevens een
inleveringsbewijs, hetwelk bij de aanvrage voor
een toewijzing voor den nieuwen oogst overge
legd moet worden. De leverancier dient het door
hem in ontvangst genomen touw rechtstreeks
te zenden aan den fabrikant, van wien hij zijn
touw betrekt. Het ingezamelde touw moet dus
niet b.v. aan een grossier worden opgezonden.
De leverancier ontvangt van den fabrikant 30
cent per kilo en niet, zooals destijds is mede
gedeeld, 28 cent.
Aangezien de voorraad vezeltouw beperkt is,
moet verwacht worden, dat op een gedeelte der
aanvragen papier-touw moet worden verstrekt.
Degenen, die oud materiaal hebben ingeleverd,
I?*ar wy vernemen is het kwantum rozen,
Berin,
*Ord
gen en anjers, dat naar Duitschland mag
'e" uitgevoerd, met 75 pet. verhoogd.
komen echter in de eerste plaats voor toewijzing
van vezeltouw in aanmerking.
Sedert 3 Maart 1941 is de inlevering van bind
touw bij den leverancier opengesteld.
Te zijner tijd zal bekend gemaakt worden,
wanneer de inleveringstermijn eindigt.
Woensdagmiddag is op bijna 85-jarigen leef
tijd in Den Haag overleden mr. dr. F W. J. G.
Snijder van Wissenkevke, oud-voorzitter van den
Octrooiraad.
De ter aardebestelling van het stoffelijk over
schot zal Zaterdag om 11.30 uur op de alge
meene begraafplaats aan de Kerkhoflaan in
Den Haag geschieden.
begrijpt ge het Evangelie over het
Einde der Tijden wel?
kent ge de volgorde der teekenen
die aan het Einde voorafgaan?
wilt ge weten wat de Bijbel leert
over de persoon van den Antichrist?
zijt ge soms door oncontroleerbare
profetieën van den wijs gebracht 1
wilt ge ook den zin van dezen tijd
begrijpen
door [EAN DU PLESSIS
met een voorwoord van H. de Greeve, pr.
ing. f 3.40 groot formaat geb. f 4.45
VERKRIJGBAAR Bij DEN BOEKHANDEL EN BIJ
UITGEVERIJ DE TOORTS HEEMSTEDE
De positie van onze groenten- en fruit-
voorziening, zoowel die over den afgeloopen
winter als voor wat betreft de komende
maanden, mag gunstig worden genoemd.
Een verheugend verschijnsel is daarbij, dat
het den producent, den tuinder, thans veel
beter gaat, aldus meldt het „Vad.".
Hoe de tuinder aan zijn productiekosten komt
en hoe hoog daarbij zijn winstmarge ia, hangt
af van den uitvoer, tezamen met den binnen-
landschen verkoop. Juist door den verhoogden
uitvoer zijn de binnenlandsche prijzen iets ge
stegen, doch belangrijk is deze stijging niet ge
weest, daar door de bevoegde instanties wel
wordt gewaakt tegen een al te groote prijsstij
ging van deze producten.
Dit geldt natuurlijk niet voor bepaalde soor
ten van primeurs e.d., die geheel aan den markt
prijs onderhevig zijn en het behoeft ook geen
verwondering te baren, dat de prei gedurende
de vorstperiode erg duur is geweest, omdat
dan de oogst vrijwel onmogelijk is. Dat is een
telkenjare terugkeerend verschijnsel. Op dit
oogenblik zijn alle groenteprijzen vrijwel nor
maal te noemen, terwijl de voorziening niet
te wenschen overlaat.
Wat de voorjaarsgroenten betreft, ziet
de toekomst er zeer gunstig uit. Het gewas
is over het algemeen den toch vrij strengen
winter goed doorgekomen en de nieuwe
groenten zullen dan ook reeds vrij spoedig
aan de markt verschijnen. Dit is daarvoor
wel ongeveer de normale tijd. Ook voor die
groenten zal de tuinder aan zijn productie
kosten moeten komen omdat hij geen steun
meer geniet.
Het prijsniveau, dat vroeger steeds te laag
heeft gelegen, met als gevolg, dat de tuinder
een noodlijdend bestaan leed, zal over het al
gemeen iets stijgen, doch veel behoeft dit niet
te zijn. Dit wat betreft de groentenvoorziening.
Wat het fruit aangaat, de positie van de
zuidvruchten is wel grondig veranderd, omdat
geen aanvoer over zee meer plaats heeft. Wat
de voornaamste Zuidvrucht betreft, den sinaas
appel, is op zeer gelukkige wijze een compen
satie gevonden door aanvoer uit Italië vla
Duitschland. Hierdoor zijn er den gehcelen
winter voldoende voorraden van dit product
geweest. Op het oogenblik wordt de aanvoer
uit Italië wat minder, In verband met het feit,
dat het betalfngscontingent met Italië geen
groot ultvoeroverschot uit dat land meer over
laat. Hoewel de smaak van de Italiagnsche
sinaasappels iets minder is, dan wij hfer van
vroeger gewend waren bestond er toch ruim
voldoende aftrek van, zelfs zoo, dat op som
mige oogenbllkken de vraag het aanbod over
trof.
In verband met de hoogere spoorvracht is
de prijs van de sinaasappels Iets hooger ge
weest dan onder normale omstandigheden het
geval was; deze 'varieerde van zes tot tien
cent per stuk. Ook appels, ln hoofdzaak goud-
reinetten zijn er gedurende den winter in vol
doende hoeveelheid geweest en ook op het
oogenblik is er voor ons land nog voldoende
beschikbaar. De vellfngprijs bedraagt op dit
oogenblik ongeveer 3«.' cent per kilo. hetgeen
niet abnonnaal mag worden genoemd.
De druivenpositie is iets anders geweest dan
onder gewone omstandigheden, omdat er door
den export minder in de koelhuizen is opgesla
gen. Dit is logisch, omdat het opslaan in koel
huizen een grooter risico met zich medebrengt
dan export van het versche fruit. In het volle
seizoen zijn door dezen export de prijzen voor
de tuinders op een loonend niveau gebleven en
de afzetmogelijkheid in het binnenland ls vol
doende groot, om wat er na den export over
blijft op te nemen.
In het algemeen mag worden gezegd, dat
de situatie van groenten en fruit, ondanks
de groote moeilijkheden, die de oorlogvoering
in ons werelddeel met zich brengt, niet on
gunstig is.
De tuinbouw beleeft op dit oogenb'-"-. nog
wel geen periode van geweldigen voorspoed,
maar hij kan zich bedruipen en dat is al
heel wat waard.
Naar aanleiding van hetgeen is gepubliceerd
omtrent de onregelmatigheden bij de graancoö-
peratie .Abcoude" te Abcoude, kan worden me
degedeeld, dat daarbij ten onrechte is gemeld,
dat de directeur, de heer B., in arrest zou zijn
gesteld.
Zooals wij reeds hebben gemeld, is tot op
volger benoemd van mr. J. In 't Veld, die met
ingang van 5 Maart is gepensionneerd al- bur
gemeester van Zaandam, de gepensionneerde
kapitein der artillerie C. van Ravenswaaij, die
tevens tot regeeringscommissaris voor de ge
meente Zaandam is aangewezen.
De heer Van Ravenswaaij, die in 1897 is ge
boren, was sedert den oorlog technisch leider
bi, den Arbeidsdienst bij den staf van het
vijfde korps en was als zoodanig werkzaam in
een kamp tusschen Austerlltz en Oud-Leusden.
Hij heeft ook de functie bekleed van procu
ratiehouder van de i .V. Philips te Eindhoven,
als hoedanig hij veel in het buitenland ver
bleef.
Dinsdagavond omstreeks acht uur ls brand
uitgebroken in de boerderij van den landbouwer
Top te Diermen bij Ni/kerk. Het vee en het
grootste gedeelte van den inboedel konden wor
den gered, doch de boerderij brandde geheel
af. Het blusschingswerk werd verricht door de
brandweer uit putten, die voor een zeer moei
lijke taak stond. Een knecht liep bij zijn po
gingen om nog iets te redden verwondingen op
en moest zich onder medische behandeling stel
len.
De oorzaak van den brand moet hoogstwaar
schijnlijk gezocht worden ln het ontploffen van
een cylinder met B.U.T.A.-gas.
De „Limburger Koerier" heeft het voorbeeld
van het „Huisgezin" gevolgd:
„Voor ons ligt het „Jaarboek van het
onderwijs en de opvoeding der R.K. Jeugd
in Nederland, Suriname en Curacao 1940"
uitgave van het RiC. Centraal Bureau voor
Onderwijs en Opvoeding, 's-Gravenhage.
Uit het statistisch materiaal in dit boek
blijkt, dat bij het afsluiten van dit boek het
R. K. Bijzonder algemeen vormend lager
onderwijs (daaronder begrepen het U.L.O.)
in 'totaal 14430 leerkrachten telde. Daarvan
waren 4119 kloosterlingen en 10311 leeken.
Van deze kloosterlingen waren 1228 man
nen en 2891 vrouwen.
Verdeeld over de Bisdommen krijgen we
hieromtrent de volgende cijfers.
Bisdom Roermond: Totaal 2626 leer
krachten, waarvan 620 kloosterlingen en
2006 leeken. Van de 620 kloosterlingen be
hoorden er 140 tot een mannelijke en 480
tot een vrouwelijke kloostercongregatie.
Aartsbisdom Utrecht: Totaal
2842 leerkrachten, waarvan 622 kloosterlin
gen en 2220 leeken. Van deze 622 klooster
lingen behoorden er 163 tot een mannelijke
en 459 tot een vrouwelijke kloostercongrega-
tle.
Bisdom Haarlem: Totaal 3921 leer
krachten, waarvan 1058 kloosterlingen en
2863 leeken. Van deze 1058 kloosterlingen
behoorden er 273 tot een mannelijke en
785 tot een vrouwelijke kloostercongregatie.
Bisdom 's-Hqrtogenbosch: To
taal 3756 leerkrachten, waarvan 1400 kloos
terlingen en 2356 leeken. Van deze 1400
kloosterlingen behoorden er 512 tot een
mannelijke en 888 tot een vrouwelijke kloos
tercongregatie.
Bisdom Br'eda: Totaal 1285 leer
krachten, waarvan 419 kloosterlingen en
866 leeken. Van deze 419 kloosterlingen bs-
hooren er 140 tot een mannelijke en 279 tot
een vrouwelijke kloostercongregatie."
Aan deze opsomming, welke, zooals men weet,
aanmerkelijk meer cijfers bevat dan die van
het „Huisgezin", voegt de „De Limburger Koe
rier" nog het volgende toe, dat van belang is
in verband met den maatregel betreffende de
religieuze schoolhoofden:
„De statistiek van het R.K. Centraal Bu
reau voor O. en O. wijst uit, dat "an de
1599 mannelijke schoolhoofden er 252 lid
zijn van een kloostercongregatie. In Lim
burg zijn deze cijfers 295 en 29. In de vol
ledige lijst hebben we maar 28 scholen
kunnen terugvinden waar een mannelijke
kloosterling aan het hoofd staat. Van deze
28 scholen zijn er 14 met een bezetting van
uitsluitend kloosterlingen; negen scholen
hebben naast een aantal broeders één leek
onder het personeel; twee scholen hebben
vier broeders en twee leeken; aan één
school staan drie broeders naast drie lee
ken en aan twee scholen wordt de minder
heid der leekenkrachten gevormd door
broeders.
Aan de scholen, waar vrouwelijke religieuzen
aan het hoofd staan, is de toestand eentgs-
zins anders. Van de 219 scholen, waar een
vrouw aan het hoofd staat, zijn er 184, die
een religieuze tot hoofd hebben. Aan een
groot deel van deze scholen zijn meer lee
ken dan religieuzen verbonden, of ls het
aantal leeken en religieuzen even groot."
wy ontleenen aan het Katholieke School
blad:
„De pers heeft bericht, positief en gede
tailleerd: de leerlingenschaal wordt bei zien.
Ze is wellicht al herzien op het moment,
dat onze lezers deze regels onder het oog
krijgen.
Eindelijk dus.
Na jaren van tobben en ongeduldig uit
zien, na vele teleurstellingen, ls het er dan
toe gekomen, zal de volksschool geholpen
worden en het fatale kweekelingensysteem
wegzinken en wellicht spoedig tot de ge
schiedenis behooren.
De Jammergestalte, die de veel beklaag
de kweekeling met akte ls, zal dan het
sociale aspect van het Nederlandsche on
derwijzerscorps niet langer ontsieren.
Een der meest brandende onderwijskwes
ties, de kwestie van het laatste decennium,
is hiermede tot een oplossing gebracht.
Het zal wel volkomen overbodig zijn te
verzekeren, hoezeer wij dit gebeuren van
harte toejuichen. Ben massa ellende wordt
weggevaagd. Voor honderden onzer Jonge
menschen zal nu misschien voor *t eerst
een zonnetje gaan schijnen. Voor velen ls
deze maatregel de lang verbeide redding
uit diepen nood.
En ons volksonderwijs zal er wel bij
varen.
Als 2200 jonge werkkrachten als vol
waardige collega's aan het corps worden
toegevoegd, zal dit versche bloed zijn in
vloed doen gelden op de totale constitu
tie. Het beteekent versterkte vitaliteit en
nieuwe energie, een verjongingsproces, dat
sinds lang gewenscht was. Met geestdrift
zal het jonge volk den arbeid aanpakken.
De jonge mannen en vrouwen, die zoo lang
hunkerden naar waardig emplooi, zich ge
drukt en gedeprimeerd, misschien ook ver-
ontrecht, voelden door een onbevredigden
arbeidsdrang, gaan nu hun frissche krach
ten, hun volle activiteit inzetten.
Deze verjonging belooft te meer, waar ze
samenvalt met het krachtig streven naar
vernieuwing, dat dringt en stuwt in onze
schoolwereld
De verbetering der leerlingenschaal opent
een hoopvol perspectief."
k'300Hi>UD
60 ASX>wJ
CMC6VAC
5 oeIiwa
ftUZAÜ
TocIcca
PL0C6TI
flGPADQ
Sent
StMCUDBi
J O E
Ks»s»jEv»c
Ossow»
Tuffwik 3fVE«m»
ccaioVa
boexabkt
PO^^LESTm «CW5UHT5A
01>RlCt
Co"»'A ^""'HdpnrCTSiotV
Keusev
5L Wl E
Novi Pas»s
Pèisriu»
VOAUj»
PRIZREN
V
vJL/PIEVEN
SotML»
OVEC
IftZAUUV•SllVtM
ST»QAZASSê»'<5^y>)»MBOt
osTewOiL
gO CMtUlt
X«WA>a
USKUB
-MplniW
Skoplje)
Midca
AoPianopéL
•LocUJBö
HOKASTiB
'tcoeup? 'J Ac
CIBAZAJ4
^•Wteo^AWAl^
Df0tA6A
iwi kf 5A
WCPB*
ktooirzA
OEOANil
BPoess*
RICKCtflAN
AlllPOU
<Alt SulTAWrT
ibippANciiuiy islz ,7^A L I c
BAllKCSI Q
v o c e
JOANUiNA J Pl KV A LA
(Van een VPi.-correspondent uit Sofia).
Bulgarije heeft nooit een belangrijke rol ge
speeld in de wereld. Thans echter is Bulgarije
coor den loop der gebeurtenissen op den voor
grond geschoven.
Bulgarije grenst in het Noorden aan Roe
menië. Deze grens wordt over bijna de ge-
heele lengte gevormd door den Donau. In het
Zuiden grenst het aan Europeesch Turkije en
aan Griekenland, zoodat het geen rechtstreek-
sche verbinding bezit met de Egeïsche Zee. In
het Westen grenst het aan Joego-Slavië en in
het Oosten aan de Zwarte Zee. Aan de steile
kust van deze laatste bezit het slechts twee
natuurlijke havens, die iets te beteekenen heb
ben: Varna en Boergas.
Geografisch wordt Bulgarije door het dwars
van west naar Oost loopende Balkan-gebergte
ln twee verschillende helften verdeeld. Ten
Noorden van dit gebergte ligt het vruchtbare
Noord-Bulgaarsche bekken, met de talrijke
in de bergen ontspringende rivieren, die alle
in den Donau uitmonden. Ten Zuiden ligt het
bekken, dat door de Maritza wordt bevloeid. In
het Zuiden wordt dit bekken, naar den kant
van Griekenland, begrensd door het hooge Rho-
dope-gebergte, dat om zoo te zeggen het derde
deel van Bulgarije vormt.
Steden met meer dan 30.000 inwoners zijn er
in het geheele land niet meer dan zes: buiten
Sofia, de hoofdstad, met 300.000 inwoners, in
net Noorden des lands de drie steden Pleven
met ongeveer 32.000. Roestsjoek aan den Donau
met ongeveer 50.000 en Varna aan de Zwarte
Zee met ongeveer 70.000 inwoners. In het Zui
den van Bulgarije: Philippopel (of Plofdiv) met
ca. 100.000 inwoners en Boergas met meer dan
36.000 inwoners.
Volgens de volkstelling van 1934 heeft Bulga
rije iets meer dan 6 millioen inwoners. Naar de
taal gerekend zijn 87 pet. daarvan Bulgaren,
10 pet. Turken; de rest bestaat uit Zigeuners,
Joden, Russen en Grieken. Het land heeft een
oppervlakte van 103.146 vierkante kilometer.
Deze oppervlakte is door den terugkeer van -de
Dobroedsja toegenomen met 7726 vierk. kilome
ter; de bevolking groeide met 380.000 zielen. Vijf
millioen Bulgaren behooren tot de Bulgaarsch-
Orthodoxe kerk; verder zfjn er 820.0000 Mo
hammedanen, meer dan 48.000 Joden en 45.000
Roomsch- Katholieken.
In economischen zin is Bulgarije een agra
risch land; zijn bevolking bestaat voor meer
dan 80 pet. uit kleine boeren. Met het oog
op het bergachtige karakter van een deel
van het land is slechts 39 pet. voor den
landbouw geschikt. Het land is dichtbevolkt:
er wonen 116 menschen op een vierkanten
kilometer een bevolkingsdichtheid zoo
als men die alleen vindt in de landbouw
streken in Indië en China. De industrie
staat in Bulgarije nog pas in de kinder
schoenen. De bodemschatten worden nog
ternauwernood geëxploiteerd.
De uitvoer van Bulgarije bestaat bijna geheel
uit de voortbrengselen van den land- en tuin
bouw. De tabak alleen vormt 42 pet. van de
waarde van den uitvoer. Vooral de export naar
Duitschland is zeer levendig. In 1939 ging bijna
68 pet. van den uitvoer naar het Reich, terwijl
meer dan 65 pet. van den invoer vandaar af
komstig was. Behalve tabak exporteert Bulgarije
hoofdzakelijk vruchten, eieren, graan, mals, hul
den, wijn en vee. De invoer bestaat voornamelijk
uit metalen, metaalwaren, machines, geweven
goederen en chemicaliën.
De Bulgaren trokken ln den loop van de groote
Europeesehe volksverhuizing de landen aan gene
zijde van den Donau binnen en stichtten het
rijk van de Donaubulgaren. In 864 trad Koning
Boris in de Grieksch-KathoUeke kerk; zijn zoon
Simeon nam den titel van Tsaar aan. Omstreeks
het Jaar 1000 kwamen de Bulgaren onder By-
zantijnsch bestuur. Tweehonderd jaar later
gelukte het hun, zich van dit juk te bevrijden.
De opmarsch van de Turken maakte echter ook
aan dit nieuwe rijk een einde. In 1393 liet Sultan
Basejid den laatsten Tsaar van Timowo om het
leven brengen en lijfde het Bulgaarsche land in
bij den Turkschen staat.
Bijna vijf eeuwen lang bleef Bulgarije een
In de maand Januari zijn vele distributie
kaarten vernieuwd. Een tijdelijk ambtenaar van
het Distributie-bureau aan de Goudenregen
straat te 's-Gravenhage heeft toen kans ge
zien een aantal bonnenkaarten te ontvreem
den. Hij gaf deze bescheiden aan een vrien
dinnetje, die in geldverlegenheid zat en er op
haar beurt enkele tientallen guldens voor ont
ving. Dezer dagen ontdekte de politie dit com
plot, waarop zij den ambtenaar en de juffrouw
kon inrekenen.
De man zal voor den officier van Justitie
worden geleid, de vrouw heeft men, na ver
hoor, voorloopig op vrije voeten cesteld.
Turksche provincie. In weerwil van alle gevaren
en in weerwil ook van het feit, dat vele kringen
overgingen tot den Islam, bleef het volk zijn
innerlijke kracht bewaren.
Talrijke opstanden werden door de Turken
bloedig onderdrukt. Na het einde van den oorlog
tusschen Rusland en Turkije werd in 1879 op
het Berlijnsche Congres een nieuw, zelfstandig
Bulgarije geboren, hoewel dit nog schatplichtig
bleef aan Turkije. De eerste vorst was Prins
Alexander van Battenberg, die echter in 1886
tengevolge van de vijandige houding van Rus
land weder moest aftreden. Zijn opvoiger was
prins Ferdinand van Coburg. In 1912 nam het
deel aan den algemeenen oorlog van de Balkan
volken tegen Turkije, werd echter na afloop
daarvan door znij eigen bondgenooten aangeval
len en verslagen. In den wereldoorlog koos het
de zjjde van de Centrale Mogendheden.
BERLIJN, 5 Maart (D.N.B.). Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
De bewegingen der Duitsche troepen in Bul
garije verloopen verder volgens het opgestelde
plan.
In de ochtenduren van 4 Maart trachtten
lichte Britsche zeestrijdkrachten een overval
te plegen op een niet versterkt eiland in de
scheren van Noord-Noorwegen, waaraan eenige
daar liggende visschersvaartuigen ten offer
vielen. Eenige Duitsche en Noorsche visschers
geraakten in gevangenschap. Nog vóór het op
treden van Duitsche tegenmaatregelen verlie
ten de vijandelijke oorlogsschepen in volle
vaart weer de Noorsche wateren.
In het gebied van e Middellandsche Zee zijn
overdag wederom vijandelijke troepenconcentra
ties en een vliegveld bij Agedabia door 'duik
bommenwerpers met bommen bestookt. For
maties gevechtsvlieigers deden in den afge
loopen nacht met succes aanvallen op ver
scheidene militaire doelen in het Zuiden van
Engeland, o.m. op haven- en industrie-instai-
laties In Cardiff en Londen. De tegenstander is
overdag noch des nachts Duitsch rijksgebied bin
nengevlogen.
ERGENS IN ITALIË, 5 Maart. (Stefani) Het
hoofdkwartier publiceert weermachtsbericht no.
271, luidende als volgt:
Aan het Grieksche front hebben formaties
luchtstrijdkrachten doeltreffend met bommen
van groot en klein kaliber vijandelijke troepen
concentraties en offensieve installaties bestookt.
Eenheden van onze marine hebben vijan
delijke doelen langs de Albaneesche kus.'en
gebombardeerd. Een sterke vijandelijke
luchtformatie, die trachtte onze eenheden
aan te vallen, werd teruggeslagen door het
felle afweervuur der schepen en door het
snelle ingrijpen van een afdeellng jagers,
die een beschermingskruistocht ondernamen
en stoutmoedig en vastberaden de vijande
lijke formatie aanvielen, welke in aantal
ruim tweemaal zoo groot was. Zes vijande
lijke toestellen werden neergeschoten, twee
onzer toestellen keerden niet terug.
In Noord-Afrika hebben duikbommenwerpers
en bombardementsvliegtuigen van het Duitsche
viiegercorps opnieuw vijandelijke troepencon
centraties en een vliegveld in de omgeving van
Agedabia gebombardeerd.
In Oost-Afrika optreden van patrouilles in den
sector van Keren. Onze vliegtuigen hebben
schepen en haveninstallaties in de baai van
Suda, op Kreta, gebombardeerd.
Volgens de laatste gegevens heeft de duik
boot, die onder bevel staat van den korvetten-
kapitein Adalberto Giovannini, behalve de sche
pen, die vermeld zijn in weermachtsbericht nr.
269, op den Atlantlschen Oceaan nog twee sche
pen in den grond geboord.
WASHINGTON, 5 Maart (S.P.T.). Aan de
verklaring van den Japanschen consul-gene
raal te Sydney, dat Japan steeds tot een over
eenkomst met Australië bereid is, wordt ia
politieke kringen te Washington groote aan
dacht geschonken. Uit de berichten van de
Amerikaansche correspondenten in Canberra
blijkt dat de beweging ln Australië om met
Japan tot een accoord te komen groeit. In de
verklaring van den Japanschen consul ziet men
een teeken, dat een dergelijke overeenkomst,
die niet weinig tot een ontspanning ln het
Verre Oosten zou bijdragen, niet meer tot de
onmoeeliikheden behoort