Geregelde weerberichtgeving begon twintig jaar geleden Het voorjaarsgewas is den winter goed doorgekomen Uit andere bladen Bulgarije in het middelpunt van de belangstelling Engelsche aanval op Noorsch eiland Marine bombardeert Albaansche kust DONDERDAG 6 MAART 1941 Mr. dr. F. Snijder v.Wissenkerke overleden Gunstige positie van de groenten- en fruit- voorziening De Regeeringscommissarib voor Zaandam Een bevolking vanómillioen, die voor 80 proc. Van den landbouw leeft AUSTRALIë EN JAPAN Het instituut heeft zijn nut ten volle bewezen Moeilijkheden &and Lij den Postcheque- en Girodienst te Den Haag Bescheiden van geringe waarde door het vuur vernield D. O. Norel overleden INLEVERING VAN BIND- TOUW Met ingang van 3 Maart 1.1. opengesteld Uitvoer van bloemen regeling geldt tot 15 Maart, Oud-voorzitter van den Octrooiraad LEES DAN. het boeiende, heldere hoopgevende boek HET EINDE DER TIJDEN Sinaasappelen Druiven De onregelmatigheden te Abcoude Gepcns. kapitein C. van Ravenswaaij BOERDERIJ AFGEBRAND Nogmaals cijfers De leerlingenschaal ,A's;terS Distributie-bescheiden ontvreemd Tijdelijk ambtenaar hielp vriendinnetje Duitsch weermachtsbericht Britsche havens bestookt Ital. weermachtsbericht Felle luchtgevechten De Bilt seint aan alle postenweest Op Uw hoede.attentiesein neer.weer- verwachting voor morgen.... mededeeling voor den landbouw Dit zijn eenige grepen uit het programma van „Radio K.N.M.I." te De Bilt. Eenige van aan allen welbekende klanken uit De Bilt, üat alleen reeds door zijn weerberichten alom in den lande bekendheid verwierf en nu herdenkt, hoe 20 jaar geleden de pio niers van het radiobedrijf een geregelde weerberichtgeving, hoofdzakelijk voor de mi litaire luchtvaart bestemd, tot stand brach ten. Doch De Bilt, het weerstation, dat daar «taat met zijn hoogen witten toren en tien tallen trapjes en hoogen zendmast, achter prachtige, zware eikenstammen en omge ven door een romantischen vijver, geschei den door een brug van den drukken ver keersweg, zwijgt. De oorlog heeft zijn be kende klanken doen verstommen. Toch herdenkt De Bilt dit jubileum, dat èn hit het oogpunt der weerverwachting èn uit dat der radiowereld belangrijk genoemd mag Worden. Reeds vóór de radioweerberichtgevingsdienst, 20 jaar geleden, begon, legde het K.N.M.I. zich toe op de metereologie. In De Bilt, Den Haag, Gen Helder en Vlissingen werden waarnemin gen gedaan, terwijl de militaire luchtvaartafdee- llhg op Soesterberg medewerking verleende, door eiken dag een vliegtuig te laten opstijgen piet meteorografen. Vooral ook de vliegerij t°cn nog in hoofdzaak door militairen be oefend had belang bij een goede weerbericht- Beving en het was niet verwonderlijk, dat, toen de zendlnstallatie van fort Vossegat te Utrecht Bereed kwam, begonnen werd met het uitzen den van weerverwachtingen. Tweemaal per dag berden in den beginne berichten langzaam ge seind, nadat zU via een militaire telefoonlijn Van De Bilt naar Utrecht warén overgebracht. Een jaar later werd het moderner militaire Zendstation te Soesterberg in gebruik genomen ert werden ook nachtvorstverwachtingen uitge zonden. Alles stond in dien tijd nog in de kin derschoenen. Zelfs het langzame seinen konden vele menschen niet volgen. Toen werd een e°de uitgedacht, waardoor men hoopte, meer steraars tevreden te kunnen stellen en ook voor slechte morse-opnemers het werk te ver gemakkelijken. Ge hulp van radio-amateurs werd ingeroepen, "^chryft ons over Uw ontvangst-resultaten", ,roeg het weerinstituut en de amateurs deden Het aantal binnengekomen berichten' van "®°ede ontvangst" was gunstig. De cijfercode erd Januari 1924 definitief ingevoerd een eUw tijdperk voor de weerberichtgeving deed ha" intrede. v°ssegat werd opnieuw in gebruik genomen, nu met grooter energie. De berichtgeving langs den draad werd gedeeltelijk afgeschaft, omdat medewerking werd verkregen van Je land- en tuinbouwconsulenten en den Phytopathologi- schen dienst, die te zamen ongeveer 80 adres sen verzamelde van menschen, die met een een voudig ontvangtoestel de weerberichten opna men err de ontvangst controleerden. Deze per sonen maakten de weerberichten op hun beurt bekend aan anderen en zoo kon de telegrafie (langs den draad) langzaam maar zeker verdwij nen. Later voegden zich bij genoemde personen nog ongeveer 55 anderen, die de berichten ver spreidden tegen vergoeding, terwijl de vereeni- ging van Radiotelegrafie twintig ontvangtoe stellen beschikbaar stelde voor dit doel. Dit alles zoo op papier vast te stellen is niet moeilijk. Ook de weerberichtgevingsdienst te De Bilt zat in die dagen op papier heel aardig in elkaar, doch erg betrouwbaar waren de meeste medewerkers niet. Slechts enkelen kwamen re- relmatig hun verplichtingen na. Vooral de slechte ontvangst en de telkens wisselende golf lengten van Vossegat, waardoor velen „De Bilt" niet konden vinden, had hier evenwel toe ge leid. Toen echter in 1924 het eigen zendstation gereed kwam, werd dit spoedig beter. Proeven werden genomen met uitzendingen op 1860 en 1000 meter met uitzendingen, speciaal bestemd voor de internationale luchtvaartdiensten en internationale synoptische berichten. Ook de uitkomsten hiervan stelden aanvankelijk teleur, maar door onvermoeid en onversaagd doorzet ten werd 12 Mei 1925 een vaste dienst voor het station bekend gemaakt. De weerberichtgevings dienst van den zender in Soesterberg werd overgenomen, maar toch haperde er nog steeds iets in de organisatie, doordat de zendmasten een paar maal achtereen onklaar raakten, waar door Vossegat en Soesterberg toch weer moes ten bijspringen. Maar de techniek schreed voort. Langzamer hand werden o.ns. de uitzendingen technisch beter verzorgd, terwijl de storingen opgeheven werden. Het pionierswerk was ten einde. Nederland beschikte over een eigen na tionaal weerverwachtingstation van prima kwaliteit, waarvan de luchtvaart ongekende voordeelen heeft ondervonden en waaraan de tuinbouw veel heeft te danken, terwijl de kustbeveiliging tegen storm zeker niet vergeten mag worden. De prachtige waarschuwingsdienst „Weest op Uw hoede" gaf den zeeman een veilig gevoel. De weerdienst verschafte den vlieger een goed over zicht en stelde hem niet voor onverwachte moeilijkheden. De tuinder werd tijdig gewaar schuwd voor plantenziekten en voor allen gaf De Bilt het weerbericht. Het kwam wel eens niet precies uit, maar de voorspelling was toch zóó, dat we wisten, waaraan we ons te houden hadden. Das war einmalwant nog steeds moet de zender nu nog zwijgen. Stil staat hij verborgen achter de hooge eiken.... Om half zeven Woensdagavond ontdekte e portier van den postcheque- en girodienst e S-Gravenhage brand in den archiefkelder aldaar^ °UCiC gebouw aan Spaameplein In dezen kelder wotden gedurende vijf jaren e omslagen bewaard, waarin de opdrachten van en girodienst inkomen, benevens Journaal- ^taten en daglijsten van de stortingen der post kantoren. Archiefmateriaal dus, dat wel niet van elang is voor den loopenden dienst, maar dat |pch als bewijsstuk bij eventueele klachten zhn baarde heeft. De rook doortrok in een minimum van tijd de Bangen en het trappenhuis. Door middel van den ®>£en brandmelder waarschuwde de portier de motorspuit van het Rijswijkscheplein, die bin den enkele minuten ter plaatse was. Kort °aarop volgde de spuit van de Louise Henriëtte- straat en van de Vennestraat, terwijl het groote materieel van de Haagsche brandweer niet lang °P zich liet wachten Door de enorme rookont wikkeling was het den brandweerlieden onmo- Bel ijk den vuurhaard te bereiken. Het dragen Van rookmaskers was dan ook noodzakelijk. Met Vler slangen, zoowel voor als achter het gebouw Uitgelegd, bestreed men het vuur. Hoewel de mand niet ferg genoemd kon worden, duurde "et toch nog een uur voordat men hem geheel °hder de knie had. Groote partijen omslagen gingen verloren. De ^hade, die door verzekering wordt gedekt, is overigens niet zoo heel groot, aangezien het per soneel van het nieuwe gebouw direct zijn mede werking verleende om van de archiefstukken te bedden, wat er nog te redden viel. Zoowel de directeur-generaal van de P.T.T., lï- C. Dammc, als de directeur van den Rijks gebouwendienst, baron van Lijnden, waren op "et terrein van den brand aanwezig. Het tal- r'jke publiek werd door de politie op een af stand gehouden. Veel kreeg het niet te zien daar Wa-n den brand aan den voorgevel van het ge bouw slechts de rookontwikkeling zichtbaar was. De oorzaak van den brand is onbekend. Den Beheelen dag is in den kelder het personeel bezig Beweest, terwijl om half zes, bij de dagelijksohe c°ntróle, niets bijzonders werd geconstateerd. In den ouderdom van 60 jaar is in Den Haag overleden de heer D. O. Norel, lid der Algemeene tekenkamer. De heer Norel was geboren te Amsterdam 26 BcPtember 1880. Hij werd opgeleid voor surnu merair der directe belastingen, Invoerrechten en aecijnzen en volgde vervolgens een cursus aan Landbouwhoogeschool. Van 1920 tot 1925 was •i adjunct-controleur, daarna controleur der grondbelasting te Zutphen, daarna tot 1937 in specteur der directe belastingen te Haarlem. De Matste drie jaren van deze periode was hij te kens plaatsvervangend lid der Algemeene Re kenkamer, van welke hij in 1938 lid werd. De heer Norel is van 1921 tot 1925 lid der ^ovlnclale Staten van Gelderland geweest. De begrafenis is bepaald op Zaterdag a.s. om Uur op de algemeene begraafplaats te Heem stede. Het Rijksbureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd deelt het volgende mede, in aan sluiting op het persbericht van 9 October 1940 in zake de inzameling van bindtouw. Destijds werd bekend gemaakt, dat de hoe veelheid bindtouw, welke ieder landbouwbedrijf voor den oogst 1941 kan ontvangen, afhankelijk gesteld zal worden van de hoeveelheid ingele verd oud bindtouw. De landbouwers dienen het verzamelde oude materiaal in te leveren bij hun leverancier en ontvangen daarvoor 25 cent per kilo voor droog en schoon materiaal (d.w.z. vrij van stroo, kaf e.d.). Zij ontvangen tevens een inleveringsbewijs, hetwelk bij de aanvrage voor een toewijzing voor den nieuwen oogst overge legd moet worden. De leverancier dient het door hem in ontvangst genomen touw rechtstreeks te zenden aan den fabrikant, van wien hij zijn touw betrekt. Het ingezamelde touw moet dus niet b.v. aan een grossier worden opgezonden. De leverancier ontvangt van den fabrikant 30 cent per kilo en niet, zooals destijds is mede gedeeld, 28 cent. Aangezien de voorraad vezeltouw beperkt is, moet verwacht worden, dat op een gedeelte der aanvragen papier-touw moet worden verstrekt. Degenen, die oud materiaal hebben ingeleverd, I?*ar wy vernemen is het kwantum rozen, Berin, *Ord gen en anjers, dat naar Duitschland mag 'e" uitgevoerd, met 75 pet. verhoogd. komen echter in de eerste plaats voor toewijzing van vezeltouw in aanmerking. Sedert 3 Maart 1941 is de inlevering van bind touw bij den leverancier opengesteld. Te zijner tijd zal bekend gemaakt worden, wanneer de inleveringstermijn eindigt. Woensdagmiddag is op bijna 85-jarigen leef tijd in Den Haag overleden mr. dr. F W. J. G. Snijder van Wissenkevke, oud-voorzitter van den Octrooiraad. De ter aardebestelling van het stoffelijk over schot zal Zaterdag om 11.30 uur op de alge meene begraafplaats aan de Kerkhoflaan in Den Haag geschieden. begrijpt ge het Evangelie over het Einde der Tijden wel? kent ge de volgorde der teekenen die aan het Einde voorafgaan? wilt ge weten wat de Bijbel leert over de persoon van den Antichrist? zijt ge soms door oncontroleerbare profetieën van den wijs gebracht 1 wilt ge ook den zin van dezen tijd begrijpen door [EAN DU PLESSIS met een voorwoord van H. de Greeve, pr. ing. f 3.40 groot formaat geb. f 4.45 VERKRIJGBAAR Bij DEN BOEKHANDEL EN BIJ UITGEVERIJ DE TOORTS HEEMSTEDE De positie van onze groenten- en fruit- voorziening, zoowel die over den afgeloopen winter als voor wat betreft de komende maanden, mag gunstig worden genoemd. Een verheugend verschijnsel is daarbij, dat het den producent, den tuinder, thans veel beter gaat, aldus meldt het „Vad.". Hoe de tuinder aan zijn productiekosten komt en hoe hoog daarbij zijn winstmarge ia, hangt af van den uitvoer, tezamen met den binnen- landschen verkoop. Juist door den verhoogden uitvoer zijn de binnenlandsche prijzen iets ge stegen, doch belangrijk is deze stijging niet ge weest, daar door de bevoegde instanties wel wordt gewaakt tegen een al te groote prijsstij ging van deze producten. Dit geldt natuurlijk niet voor bepaalde soor ten van primeurs e.d., die geheel aan den markt prijs onderhevig zijn en het behoeft ook geen verwondering te baren, dat de prei gedurende de vorstperiode erg duur is geweest, omdat dan de oogst vrijwel onmogelijk is. Dat is een telkenjare terugkeerend verschijnsel. Op dit oogenblik zijn alle groenteprijzen vrijwel nor maal te noemen, terwijl de voorziening niet te wenschen overlaat. Wat de voorjaarsgroenten betreft, ziet de toekomst er zeer gunstig uit. Het gewas is over het algemeen den toch vrij strengen winter goed doorgekomen en de nieuwe groenten zullen dan ook reeds vrij spoedig aan de markt verschijnen. Dit is daarvoor wel ongeveer de normale tijd. Ook voor die groenten zal de tuinder aan zijn productie kosten moeten komen omdat hij geen steun meer geniet. Het prijsniveau, dat vroeger steeds te laag heeft gelegen, met als gevolg, dat de tuinder een noodlijdend bestaan leed, zal over het al gemeen iets stijgen, doch veel behoeft dit niet te zijn. Dit wat betreft de groentenvoorziening. Wat het fruit aangaat, de positie van de zuidvruchten is wel grondig veranderd, omdat geen aanvoer over zee meer plaats heeft. Wat de voornaamste Zuidvrucht betreft, den sinaas appel, is op zeer gelukkige wijze een compen satie gevonden door aanvoer uit Italië vla Duitschland. Hierdoor zijn er den gehcelen winter voldoende voorraden van dit product geweest. Op het oogenblik wordt de aanvoer uit Italië wat minder, In verband met het feit, dat het betalfngscontingent met Italië geen groot ultvoeroverschot uit dat land meer over laat. Hoewel de smaak van de Italiagnsche sinaasappels iets minder is, dan wij hfer van vroeger gewend waren bestond er toch ruim voldoende aftrek van, zelfs zoo, dat op som mige oogenbllkken de vraag het aanbod over trof. In verband met de hoogere spoorvracht is de prijs van de sinaasappels Iets hooger ge weest dan onder normale omstandigheden het geval was; deze 'varieerde van zes tot tien cent per stuk. Ook appels, ln hoofdzaak goud- reinetten zijn er gedurende den winter in vol doende hoeveelheid geweest en ook op het oogenblik is er voor ons land nog voldoende beschikbaar. De vellfngprijs bedraagt op dit oogenblik ongeveer 3«.' cent per kilo. hetgeen niet abnonnaal mag worden genoemd. De druivenpositie is iets anders geweest dan onder gewone omstandigheden, omdat er door den export minder in de koelhuizen is opgesla gen. Dit is logisch, omdat het opslaan in koel huizen een grooter risico met zich medebrengt dan export van het versche fruit. In het volle seizoen zijn door dezen export de prijzen voor de tuinders op een loonend niveau gebleven en de afzetmogelijkheid in het binnenland ls vol doende groot, om wat er na den export over blijft op te nemen. In het algemeen mag worden gezegd, dat de situatie van groenten en fruit, ondanks de groote moeilijkheden, die de oorlogvoering in ons werelddeel met zich brengt, niet on gunstig is. De tuinbouw beleeft op dit oogenb'-"-. nog wel geen periode van geweldigen voorspoed, maar hij kan zich bedruipen en dat is al heel wat waard. Naar aanleiding van hetgeen is gepubliceerd omtrent de onregelmatigheden bij de graancoö- peratie .Abcoude" te Abcoude, kan worden me degedeeld, dat daarbij ten onrechte is gemeld, dat de directeur, de heer B., in arrest zou zijn gesteld. Zooals wij reeds hebben gemeld, is tot op volger benoemd van mr. J. In 't Veld, die met ingang van 5 Maart is gepensionneerd al- bur gemeester van Zaandam, de gepensionneerde kapitein der artillerie C. van Ravenswaaij, die tevens tot regeeringscommissaris voor de ge meente Zaandam is aangewezen. De heer Van Ravenswaaij, die in 1897 is ge boren, was sedert den oorlog technisch leider bi, den Arbeidsdienst bij den staf van het vijfde korps en was als zoodanig werkzaam in een kamp tusschen Austerlltz en Oud-Leusden. Hij heeft ook de functie bekleed van procu ratiehouder van de i .V. Philips te Eindhoven, als hoedanig hij veel in het buitenland ver bleef. Dinsdagavond omstreeks acht uur ls brand uitgebroken in de boerderij van den landbouwer Top te Diermen bij Ni/kerk. Het vee en het grootste gedeelte van den inboedel konden wor den gered, doch de boerderij brandde geheel af. Het blusschingswerk werd verricht door de brandweer uit putten, die voor een zeer moei lijke taak stond. Een knecht liep bij zijn po gingen om nog iets te redden verwondingen op en moest zich onder medische behandeling stel len. De oorzaak van den brand moet hoogstwaar schijnlijk gezocht worden ln het ontploffen van een cylinder met B.U.T.A.-gas. De „Limburger Koerier" heeft het voorbeeld van het „Huisgezin" gevolgd: „Voor ons ligt het „Jaarboek van het onderwijs en de opvoeding der R.K. Jeugd in Nederland, Suriname en Curacao 1940" uitgave van het RiC. Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding, 's-Gravenhage. Uit het statistisch materiaal in dit boek blijkt, dat bij het afsluiten van dit boek het R. K. Bijzonder algemeen vormend lager onderwijs (daaronder begrepen het U.L.O.) in 'totaal 14430 leerkrachten telde. Daarvan waren 4119 kloosterlingen en 10311 leeken. Van deze kloosterlingen waren 1228 man nen en 2891 vrouwen. Verdeeld over de Bisdommen krijgen we hieromtrent de volgende cijfers. Bisdom Roermond: Totaal 2626 leer krachten, waarvan 620 kloosterlingen en 2006 leeken. Van de 620 kloosterlingen be hoorden er 140 tot een mannelijke en 480 tot een vrouwelijke kloostercongregatie. Aartsbisdom Utrecht: Totaal 2842 leerkrachten, waarvan 622 kloosterlin gen en 2220 leeken. Van deze 622 klooster lingen behoorden er 163 tot een mannelijke en 459 tot een vrouwelijke kloostercongrega- tle. Bisdom Haarlem: Totaal 3921 leer krachten, waarvan 1058 kloosterlingen en 2863 leeken. Van deze 1058 kloosterlingen behoorden er 273 tot een mannelijke en 785 tot een vrouwelijke kloostercongregatie. Bisdom 's-Hqrtogenbosch: To taal 3756 leerkrachten, waarvan 1400 kloos terlingen en 2356 leeken. Van deze 1400 kloosterlingen behoorden er 512 tot een mannelijke en 888 tot een vrouwelijke kloos tercongregatie. Bisdom Br'eda: Totaal 1285 leer krachten, waarvan 419 kloosterlingen en 866 leeken. Van deze 419 kloosterlingen bs- hooren er 140 tot een mannelijke en 279 tot een vrouwelijke kloostercongregatie." Aan deze opsomming, welke, zooals men weet, aanmerkelijk meer cijfers bevat dan die van het „Huisgezin", voegt de „De Limburger Koe rier" nog het volgende toe, dat van belang is in verband met den maatregel betreffende de religieuze schoolhoofden: „De statistiek van het R.K. Centraal Bu reau voor O. en O. wijst uit, dat "an de 1599 mannelijke schoolhoofden er 252 lid zijn van een kloostercongregatie. In Lim burg zijn deze cijfers 295 en 29. In de vol ledige lijst hebben we maar 28 scholen kunnen terugvinden waar een mannelijke kloosterling aan het hoofd staat. Van deze 28 scholen zijn er 14 met een bezetting van uitsluitend kloosterlingen; negen scholen hebben naast een aantal broeders één leek onder het personeel; twee scholen hebben vier broeders en twee leeken; aan één school staan drie broeders naast drie lee ken en aan twee scholen wordt de minder heid der leekenkrachten gevormd door broeders. Aan de scholen, waar vrouwelijke religieuzen aan het hoofd staan, is de toestand eentgs- zins anders. Van de 219 scholen, waar een vrouw aan het hoofd staat, zijn er 184, die een religieuze tot hoofd hebben. Aan een groot deel van deze scholen zijn meer lee ken dan religieuzen verbonden, of ls het aantal leeken en religieuzen even groot." wy ontleenen aan het Katholieke School blad: „De pers heeft bericht, positief en gede tailleerd: de leerlingenschaal wordt bei zien. Ze is wellicht al herzien op het moment, dat onze lezers deze regels onder het oog krijgen. Eindelijk dus. Na jaren van tobben en ongeduldig uit zien, na vele teleurstellingen, ls het er dan toe gekomen, zal de volksschool geholpen worden en het fatale kweekelingensysteem wegzinken en wellicht spoedig tot de ge schiedenis behooren. De Jammergestalte, die de veel beklaag de kweekeling met akte ls, zal dan het sociale aspect van het Nederlandsche on derwijzerscorps niet langer ontsieren. Een der meest brandende onderwijskwes ties, de kwestie van het laatste decennium, is hiermede tot een oplossing gebracht. Het zal wel volkomen overbodig zijn te verzekeren, hoezeer wij dit gebeuren van harte toejuichen. Ben massa ellende wordt weggevaagd. Voor honderden onzer Jonge menschen zal nu misschien voor *t eerst een zonnetje gaan schijnen. Voor velen ls deze maatregel de lang verbeide redding uit diepen nood. En ons volksonderwijs zal er wel bij varen. Als 2200 jonge werkkrachten als vol waardige collega's aan het corps worden toegevoegd, zal dit versche bloed zijn in vloed doen gelden op de totale constitu tie. Het beteekent versterkte vitaliteit en nieuwe energie, een verjongingsproces, dat sinds lang gewenscht was. Met geestdrift zal het jonge volk den arbeid aanpakken. De jonge mannen en vrouwen, die zoo lang hunkerden naar waardig emplooi, zich ge drukt en gedeprimeerd, misschien ook ver- ontrecht, voelden door een onbevredigden arbeidsdrang, gaan nu hun frissche krach ten, hun volle activiteit inzetten. Deze verjonging belooft te meer, waar ze samenvalt met het krachtig streven naar vernieuwing, dat dringt en stuwt in onze schoolwereld De verbetering der leerlingenschaal opent een hoopvol perspectief." k'300Hi>UD 60 ASX>wJ CMC6VAC 5 oeIiwa ftUZAÜ TocIcca PL0C6TI flGPADQ Sent StMCUDBi J O E Ks»s»jEv»c Ossow» Tuffwik 3fVE«m» ccaioVa boexabkt PO^^LESTm «CW5UHT5A 01>RlCt Co"»'A ^""'HdpnrCTSiotV Keusev 5L Wl E Novi Pas»s Pèisriu» VOAUj» PRIZREN V vJL/PIEVEN SotML» OVEC IftZAUUV•SllVtM ST»QAZASSê»'<5^y>)»MBOt osTewOiL gO CMtUlt X«WA>a USKUB -MplniW Skoplje) Midca AoPianopéL •LocUJBö HOKASTiB 'tcoeup? 'J Ac CIBAZAJ4 ^•Wteo^AWAl^ Df0tA6A iwi kf 5A WCPB* ktooirzA OEOANil BPoess* RICKCtflAN AlllPOU <Alt SulTAWrT ibippANciiuiy islz ,7^A L I c BAllKCSI Q v o c e JOANUiNA J Pl KV A LA (Van een VPi.-correspondent uit Sofia). Bulgarije heeft nooit een belangrijke rol ge speeld in de wereld. Thans echter is Bulgarije coor den loop der gebeurtenissen op den voor grond geschoven. Bulgarije grenst in het Noorden aan Roe menië. Deze grens wordt over bijna de ge- heele lengte gevormd door den Donau. In het Zuiden grenst het aan Europeesch Turkije en aan Griekenland, zoodat het geen rechtstreek- sche verbinding bezit met de Egeïsche Zee. In het Westen grenst het aan Joego-Slavië en in het Oosten aan de Zwarte Zee. Aan de steile kust van deze laatste bezit het slechts twee natuurlijke havens, die iets te beteekenen heb ben: Varna en Boergas. Geografisch wordt Bulgarije door het dwars van west naar Oost loopende Balkan-gebergte ln twee verschillende helften verdeeld. Ten Noorden van dit gebergte ligt het vruchtbare Noord-Bulgaarsche bekken, met de talrijke in de bergen ontspringende rivieren, die alle in den Donau uitmonden. Ten Zuiden ligt het bekken, dat door de Maritza wordt bevloeid. In het Zuiden wordt dit bekken, naar den kant van Griekenland, begrensd door het hooge Rho- dope-gebergte, dat om zoo te zeggen het derde deel van Bulgarije vormt. Steden met meer dan 30.000 inwoners zijn er in het geheele land niet meer dan zes: buiten Sofia, de hoofdstad, met 300.000 inwoners, in net Noorden des lands de drie steden Pleven met ongeveer 32.000. Roestsjoek aan den Donau met ongeveer 50.000 en Varna aan de Zwarte Zee met ongeveer 70.000 inwoners. In het Zui den van Bulgarije: Philippopel (of Plofdiv) met ca. 100.000 inwoners en Boergas met meer dan 36.000 inwoners. Volgens de volkstelling van 1934 heeft Bulga rije iets meer dan 6 millioen inwoners. Naar de taal gerekend zijn 87 pet. daarvan Bulgaren, 10 pet. Turken; de rest bestaat uit Zigeuners, Joden, Russen en Grieken. Het land heeft een oppervlakte van 103.146 vierkante kilometer. Deze oppervlakte is door den terugkeer van -de Dobroedsja toegenomen met 7726 vierk. kilome ter; de bevolking groeide met 380.000 zielen. Vijf millioen Bulgaren behooren tot de Bulgaarsch- Orthodoxe kerk; verder zfjn er 820.0000 Mo hammedanen, meer dan 48.000 Joden en 45.000 Roomsch- Katholieken. In economischen zin is Bulgarije een agra risch land; zijn bevolking bestaat voor meer dan 80 pet. uit kleine boeren. Met het oog op het bergachtige karakter van een deel van het land is slechts 39 pet. voor den landbouw geschikt. Het land is dichtbevolkt: er wonen 116 menschen op een vierkanten kilometer een bevolkingsdichtheid zoo als men die alleen vindt in de landbouw streken in Indië en China. De industrie staat in Bulgarije nog pas in de kinder schoenen. De bodemschatten worden nog ternauwernood geëxploiteerd. De uitvoer van Bulgarije bestaat bijna geheel uit de voortbrengselen van den land- en tuin bouw. De tabak alleen vormt 42 pet. van de waarde van den uitvoer. Vooral de export naar Duitschland is zeer levendig. In 1939 ging bijna 68 pet. van den uitvoer naar het Reich, terwijl meer dan 65 pet. van den invoer vandaar af komstig was. Behalve tabak exporteert Bulgarije hoofdzakelijk vruchten, eieren, graan, mals, hul den, wijn en vee. De invoer bestaat voornamelijk uit metalen, metaalwaren, machines, geweven goederen en chemicaliën. De Bulgaren trokken ln den loop van de groote Europeesehe volksverhuizing de landen aan gene zijde van den Donau binnen en stichtten het rijk van de Donaubulgaren. In 864 trad Koning Boris in de Grieksch-KathoUeke kerk; zijn zoon Simeon nam den titel van Tsaar aan. Omstreeks het Jaar 1000 kwamen de Bulgaren onder By- zantijnsch bestuur. Tweehonderd jaar later gelukte het hun, zich van dit juk te bevrijden. De opmarsch van de Turken maakte echter ook aan dit nieuwe rijk een einde. In 1393 liet Sultan Basejid den laatsten Tsaar van Timowo om het leven brengen en lijfde het Bulgaarsche land in bij den Turkschen staat. Bijna vijf eeuwen lang bleef Bulgarije een In de maand Januari zijn vele distributie kaarten vernieuwd. Een tijdelijk ambtenaar van het Distributie-bureau aan de Goudenregen straat te 's-Gravenhage heeft toen kans ge zien een aantal bonnenkaarten te ontvreem den. Hij gaf deze bescheiden aan een vrien dinnetje, die in geldverlegenheid zat en er op haar beurt enkele tientallen guldens voor ont ving. Dezer dagen ontdekte de politie dit com plot, waarop zij den ambtenaar en de juffrouw kon inrekenen. De man zal voor den officier van Justitie worden geleid, de vrouw heeft men, na ver hoor, voorloopig op vrije voeten cesteld. Turksche provincie. In weerwil van alle gevaren en in weerwil ook van het feit, dat vele kringen overgingen tot den Islam, bleef het volk zijn innerlijke kracht bewaren. Talrijke opstanden werden door de Turken bloedig onderdrukt. Na het einde van den oorlog tusschen Rusland en Turkije werd in 1879 op het Berlijnsche Congres een nieuw, zelfstandig Bulgarije geboren, hoewel dit nog schatplichtig bleef aan Turkije. De eerste vorst was Prins Alexander van Battenberg, die echter in 1886 tengevolge van de vijandige houding van Rus land weder moest aftreden. Zijn opvoiger was prins Ferdinand van Coburg. In 1912 nam het deel aan den algemeenen oorlog van de Balkan volken tegen Turkije, werd echter na afloop daarvan door znij eigen bondgenooten aangeval len en verslagen. In den wereldoorlog koos het de zjjde van de Centrale Mogendheden. BERLIJN, 5 Maart (D.N.B.). Het opperbevel der weermacht maakt bekend: De bewegingen der Duitsche troepen in Bul garije verloopen verder volgens het opgestelde plan. In de ochtenduren van 4 Maart trachtten lichte Britsche zeestrijdkrachten een overval te plegen op een niet versterkt eiland in de scheren van Noord-Noorwegen, waaraan eenige daar liggende visschersvaartuigen ten offer vielen. Eenige Duitsche en Noorsche visschers geraakten in gevangenschap. Nog vóór het op treden van Duitsche tegenmaatregelen verlie ten de vijandelijke oorlogsschepen in volle vaart weer de Noorsche wateren. In het gebied van e Middellandsche Zee zijn overdag wederom vijandelijke troepenconcentra ties en een vliegveld bij Agedabia door 'duik bommenwerpers met bommen bestookt. For maties gevechtsvlieigers deden in den afge loopen nacht met succes aanvallen op ver scheidene militaire doelen in het Zuiden van Engeland, o.m. op haven- en industrie-instai- laties In Cardiff en Londen. De tegenstander is overdag noch des nachts Duitsch rijksgebied bin nengevlogen. ERGENS IN ITALIË, 5 Maart. (Stefani) Het hoofdkwartier publiceert weermachtsbericht no. 271, luidende als volgt: Aan het Grieksche front hebben formaties luchtstrijdkrachten doeltreffend met bommen van groot en klein kaliber vijandelijke troepen concentraties en offensieve installaties bestookt. Eenheden van onze marine hebben vijan delijke doelen langs de Albaneesche kus.'en gebombardeerd. Een sterke vijandelijke luchtformatie, die trachtte onze eenheden aan te vallen, werd teruggeslagen door het felle afweervuur der schepen en door het snelle ingrijpen van een afdeellng jagers, die een beschermingskruistocht ondernamen en stoutmoedig en vastberaden de vijande lijke formatie aanvielen, welke in aantal ruim tweemaal zoo groot was. Zes vijande lijke toestellen werden neergeschoten, twee onzer toestellen keerden niet terug. In Noord-Afrika hebben duikbommenwerpers en bombardementsvliegtuigen van het Duitsche viiegercorps opnieuw vijandelijke troepencon centraties en een vliegveld in de omgeving van Agedabia gebombardeerd. In Oost-Afrika optreden van patrouilles in den sector van Keren. Onze vliegtuigen hebben schepen en haveninstallaties in de baai van Suda, op Kreta, gebombardeerd. Volgens de laatste gegevens heeft de duik boot, die onder bevel staat van den korvetten- kapitein Adalberto Giovannini, behalve de sche pen, die vermeld zijn in weermachtsbericht nr. 269, op den Atlantlschen Oceaan nog twee sche pen in den grond geboord. WASHINGTON, 5 Maart (S.P.T.). Aan de verklaring van den Japanschen consul-gene raal te Sydney, dat Japan steeds tot een over eenkomst met Australië bereid is, wordt ia politieke kringen te Washington groote aan dacht geschonken. Uit de berichten van de Amerikaansche correspondenten in Canberra blijkt dat de beweging ln Australië om met Japan tot een accoord te komen groeit. In de verklaring van den Japanschen consul ziet men een teeken, dat een dergelijke overeenkomst, die niet weinig tot een ontspanning ln het Verre Oosten zou bijdragen, niet meer tot de onmoeeliikheden behoort

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1941 | | pagina 9