LANDAANWINNING DOOR BEDIJKINGEN w; SAMBO DE OLIFANT 4 Vort vetya&ïout, BOUVY" 2outJl/ict.p.éi&paJt Beursoverzicht Akkertje JxCs AMSTERDAMSCHE BANK N.V. - AMSTERDAM Griep Naar de Jaarbeurs! Aanvallen op Londen en Portsmouth Aanval op Dzjaraboeb afgeslagen DINSDAG 11 MAART 1941 Voorheen en thans BOUWMATERIALEN Amerika wil zijn rubber- en tinreserve uitbreiden Rente voor deposito's Neemh Voorwaarden van de overheid Toewijzing van grond bij loting De Zuiderzeebedijkingen In het teeken van veerkracht en weerstand Rijksinspectie .brandweerwezen Duitsch weermachtsbericht Verwachte maatregelen na aan neming van wet tot hulp aan Engeland inierhulp Nederland: brengt vreugde in veler leven. Diract opvraagbaar y7 pCt. rente 'sjaars. Voor groote bedragen en termy n- deposito's volgens overeenkomst WIJ LUISTEHEN NAAR Woensdag 12 Maart Ital. weermachtsbericht Noodlottige brand in Amerik. bioscoop Andermaal vaste markt en iets meer belangstelling van het publiek DOOR CH. CARVICE Een zakenkwestie, begon de Signor, nader komend en haar aanstarend met onbeschaamde bewondering. wij, met woorden schermutselen, Neenl Ik; dreig (Wordt vervolgd) Ter gelegenheid van de herdenking van den 23en verjaardag der Landbouwhoogeschool te Wageningen heeft Maandag de rector-inagnifi- cus, prof. ir. M. F. Visser, li., een rede uitge sproken over: Bedijkingen voorheen en thans. Het feit, dat spr. van den eersten dag van de stichting der L.H.S. tot heden by de bedijkin gen in de Zuiderzee is betrokken geweest en dat tijdens zijn vorige rectoraat in 1931 de droogmaling van de Wieringermeer geschiedde en dit jaar de Noordoostpolder zal worden drooggemalen, was voor hem een reden, de Zuiderzeebedijkingen in zijn rede te betrekken. Hij deed dit in den vorm van een vergelijking van de wijze, waarop onze voorouders bedijkin gen tot stand brachten en de manier, waarop dit grootsche werk thans geschiedt. Het woord bedyking is hier op te vatten zoowel als het afsluiten van aanwassen of opwassen of ge deelten van de zee door een vollen zeekeeren den dijk als het droogmaken van meren met een dijk, die de bedoeling heeft, te allen tijde het buitenwater te weerstaan. Spr. vergeleek de beüjkingen van den Wieringermeer- en den Noordoostpolder met die van b.v. de Zijpe, de Wieringerwaard, de Waard- en Groetpolders. maar ook met die van de groote droogmakerijen als de Beemster, de Purmer, de Schermer, de Heer-Hugowaard en de Haarlemmermeer. Het eerste punt van vergelijking is de bemoeienis van de overheid. Groot is het verschil tusschen de bedijkingen in Groningen, waar de aanwas sen worden beschouwd als het bezit der ach tergelegen ingelanden, en de bedijkingen in Zeeland en Holland, waar de op- en aanwassen gewoonlijk ter bedijking werden uitgegeven. Daarnaast is er groot verschil tusschen de be dijkingen in Zeeland, de Zuid-Hollandsche eilanden en Groningen aan den eenen kant en die van het noorderkwartier van Noord-Holland aan den anderen kant, als gevolg van de hoogte van de getijgolf. Na het ontstaan van het Nauw van Calais" en het wegslaan dientengevolge van het veen van ons land konden in verband met het -groote verschil in hoog water en laag water in het zuiden en het noorden van ons land door aan slibbing schorren, kwelders enz. gevormd wor den, b.v. ter hoogte van 20 a 30 c.m. boven ge middeld hoog water, die na de bedijking en zelfs na een tamelijke inklinking van het land nog voldoende hoog lagen, om door.spuisluizen 'n voldoend lagen polder-waterstand te verkrijgen. Met de bedijkingen is men dan ook. vooral in Zeeland, zeer vroeg begonnen. In het noorderkwartier aan de Zuiderzee was het verschil tusschen hoog water en laag .water zeer gering, waardoor na bedijking een natuur lijke waterloozing niet mogelijk was. De eerste bedijkingen konden daar eerst met succes wor den uitgevoerd, nadat de windwatermolens vol doende in vermogen waren toegenomen om ook op de zeepolders te kunnen worden toegepast. De bedijkingen van de Zijpe en de Wieringer waard vallen dan ook omstreeks IfiOO Toch is daarvóór in het noorderkwartier wel gedijkt, maar de dijken dienden daar ter be scherming van het land tegen de voortdurend hooger wordende zeestanden, waarbij men zelfs herhaaldelijk gedwongen werd, op vooraf te maken inlaagdijken terug te trekken. Men kan. wat dit betreft, zeker zeggen, dat de onderwerping van West-Friesland aan den graaf van Holland en het daarmede gepaard gaande kracht'ge optreden ten opzichte van de dijkage, o.m. inhoudend het verbod van het terugtrekken en verder het bevel tot afsluiting van alle directe verbindingen met het buiten water, gelukkig op tijd zijn gekomen ter voor koming van een verder wegslaan van het noor derkwartier. Spr. deelde vervolgens een en ander mede over de voorwaarden, waaronder de overhead octrooi verleende voor bedijking. Zij verleende vrijstelling van allerlei belastingen gedurende een reeks van jaren voor de droogkomende lan derijen, maar de ondernemersmoesten alle schade, voor anderen uit de drooglegging voort vloeiende, vergoeden. De overheid bevorderde de bedijk'ngen zooveel mogelijk en vorderde mede betaling aan den nieuwen dijk, maar bleek on machtig dit te doen voor de Zijpe, waarschijn lijk als gevolg van de herhaalde doorbraken van de Zijpe. Deze gewoonte is daarna bij de be dijking van de Wieringerwaard in 1610, van de Waard- en Groetpolders in 1844 en den Anna Paulownapolder in 1847 evenmin toegepast. Hoe wel het achtergelegen gebied door die.bedijkin gen in zijn dijkonderhoud ten zeerste werd ge baat, bleef iedere bijdrage achterwege. Bij de behandebng der Zuiderzeebedijkingen is een motie van den heer Albarda aangenomen, welke min of meer op het hier bedoelde denkbeeld te rugkomt. Hoewel een commissie van onderzoek werd ingesteld, heeft dit nooit tot eenig voorstel geleid. De meeste bedijkingen zijn door particu lieren uitgevoerd, in hoofdzaak door verte genwoordigers van den handel uit de groote steden bij wijze van geldbelegging en hoop op winst. Men verwondert zich, dat bij deze koop lieden niet de gedachte is opgekomen aan .gezamenlijke exploitatie van zulk een meer na de drooglegging. Hedendaagsche voor beelden hiervan zijn b.v. de Wilhelminapol- der, de Bathpolder en de Johannes Kerk- hovenpolder. De vrijgekomen gronden werden, na verdeeling in gelijkwaardige deelen (kavels), door loting toegewezen. De ju;stheid dezer scheiding liet dikwijls veel te wenschen over. Spr. noemde als voorbeeld de Wieringerwaard. Daar was de grond zoo ongelijk van kwaliteit, dat men drie soorten kavels moest maken van ongelijke grootte, be nevens bijvoeging van geld. Ook werd de ligging der te stichten bedrijven zeer ongelukkig. In de Beemster deed zich het geval voor, dat twee deelgerechtigden hun land zagen toegewezen op 24 verschillende plaatsen. Voor de Schermer voorkwam men deze fout, door alle kavels gelijk te maken en van een middelwaarde uit te gaan. De betere ka vels betaalden bij, terwijl de slechtere een toegift kregen. Spr. wees voorts op de van regeeringswege uitgevoerde bedijk'ngcn van uitgeveende plas sen, waarvoor part culieren terugdeinsden In verband met de kosten. Zoo was b.v. bij de Zuid- plas het tekort ongeveer 3 millioen. Het verschil tusschen de vroegere bedijkingen en de tegenwoordige lag voor spr. voornamelijk in de rol, die de landbouwwetenschap bij de nieuwe bedijkingen speelt en wel in hoofdzaak daarin, dat voorheen dadelijk na het droogval len de gronden werden verloot of verkocht, ter wijl thans het in cultuur brengen der droog gevallen gronden volop tot de werkzaamheden van den bedijker wordt gerekend Aan den waterbouwkundigen en technischen kant van de nieuwe bedijkingen wordt hierdoor allerminst tekort gedaan. Spr. behandelde hierna de voorbereiding der Zuiderzeebedijkingen en vervolgens het maken van de dijken zelf, het graven van kanalen en het maken van sluizen. Het dijken was tusr schen 1550 en 1850 slechts weinig veranderd, maar in de laatste helft der 19e eeuw en in het begin van deze eeuw nam de techniek een ongekende vlucht door de ontwikkeling van de stoommachine, daarna door den explosiemotor en dan door de draaistroommotoren. De directie der Zuiderzeewerken heeft voor den Afsluitdijk ten volle van de nieuwe technische hulpmidde len gebruik kunnen maken, hetgeen spr. in bij zonderheden aantoonde. Hij besprak voorts, wat den landbouwweten- schappelijken kant betreft, de onderzoekingen van prof. dr. Van Bemmelen van de IJpolder- gronden en den arbeid van de commissie van advies omtrent de landbouwtechnische aange legenheden. De werkzaamheden dezer commis sie gaan veel verder dan het enkele bepalen der grondsoorten van „voorheen". Het is „thans" de bedoeling door vele proeven op het gebied van ontwatering, vair ontzilting, bemesting enz. de noodige gegevens te verkrijgen voor de moge lijkheid, met de bewerking en de bezaaiing te beginnen. Spr. behandelde vervolgens de bemaling voor heen en thans en constateerde o.a., dat de on voldoende waterloozing een der hoofdredenen geweest is van de vroeger zoo vaak verkregen slechte resultaten. Dit geldt niet alleen voor de windbemaling, maar ook voor de eerste tijden der stoombemaling. Na enkele economische beschouwingen was spr. van meening, dat de Staat zich tusschen 1918 en 1932 sterk heeft laten beïnvloeden door de crisisverschijnselen, d.w.s. door den land- honger en de daarmede samenhangende land- prijzen, wat z.i. bij bedijkingen, die van staats wege worden ondernomen, niet noodig is. Voorts liet spr. uit een aanhaling uit het octrooi van de Beemster (1607) zien, dat ook toen „verschei dene landlieden vertrekken naar Frankrijk, Engeland, Oostland en'Groningerland en andere kwartieren, om werk en land te zoeken. Zulks dat voor het Gemeene Land van Holland daar aan in alle manieren veel is gelegen, dat er groote werken bij de hand genomen worden, waarmede vele lieden, zoo met arbeiden als met toemaken en bouwen, in het land zouden kun nen gehouden worden." Spr. eindigde met zijn dank uit te spreken aan ir. Smeding met zijn staf van afgestudeer den van de Landbouwhoogeschool voor de wijze, waarop zij de Wieringermeer in cultuur hebben gebracht. In de Maandag verschenen Jaarbeurscourant worden de zakenmenschen namens de directie en namens den Baad van Beheer der Nederl. Jaarbeurs opgeroepen naar de heden geopende 44ste Nederlandsche Jaarbeurs te Utrecht. Aan dezen oproep ontleenen wij het volgende: De handeldrijvende Middenstand beleeft moeilijke tijden. Met groote kracht voltrekken zich tal van veranderingen. Meer dan ooit is persoonlijk contact tusschen winkelier en le verancier geboden.. Oog in oog met hen, die dezelfde belangen hebben, voor dezelfde pro blemen staan, maar voor wie ook dezelfde mo gelijkheden zijn weggelegd. De 44ste Nederlandsche Jaarbeurs tot in de nok bezet kondigt een nieuwe lente aan in de zakenwereld, zij staat in het teeken van veerkracht en weerstand. Veerkracht, die niet is te verlammen, weerstand, die niet is te onderdrukken. Hij is een goed koopman, die de Jaar beurs in zijn belangen betrekt, die het Jaarbeurs-intermediair welbewust dienst baar maakt aan den strijd om zijn bestaan en zóó de moeilijkheden van het heden daagsche zakenleven onder het oog weet te zien en aldus te boven te komen. De voorjaarsbeurs 1941 biedt hem in veler lei vorm en volerlei schakeering haar diensten aan. Wie de teekenen des tijds verstaat en dat is iederen zakenman aangeraden! die ver- zufme niet, de zeer belangrijke voorjaarsbeurs te bezoeken! Het zal hem slechts tot voordeel strekken!! De directeur van het Rijksbureau voor bouw materialen heeft besloten de thans van kracht zijnde ontheffing van het verbod zonder een van hem verkregen schriftelijke vergunning bouwmaterialen te verkoopen of af te leveren, mede in te trekken ten aanzien van metsel steen, kalkzandsteen en straatkliukers, voor zoover betreft den verkoop of de levering dezer producten naar Duitschland. Derhalve zal tot nader order de verkoop of de levering der ge noemde producten naar Duitschland slechts zijn toegestaan met schriftelijke vergunning van meergenoemden directeur. De inspecteur van politie, ir. W. E. Eggink, tot heden verbonden aan de Haagsche politie- brandweer, is benoemd tot inspecteur in alge- meenen dienst, tevens plaatsvervangend hoofd inspecteur bij de rijksinspectie van het brand weerwezen. BERLIJN, 10 Maart (D.N.B.) Het opper bevel van de weermacht maakt bekend: Het luchtwapen heeft overdag en vannacht zijn gevechtshandelingen tegen militare doelen in Groot-Brittannië en in het zeegebied rond om de Britsehe eilanden met succes voortgezet. Een sterke formatie gevechtsvliegtuigen deed ondanks de moeilijke weersgesteldheid en den hevigen afweer met groote uitwerking een aan val op belangrijke militaire installaties in Lon den. Een andere aanval was vannacht gericht op de inrichtingen der staatswerf van Ports mouth. Door bomtreffers van middelbaar en zwaar kaliber ontstonden groote branden Ver kenningsvliegtuigen vielen aan de Oostkust van Schotland een konvooi aan en beschadigden twee schepen ernstig. Ten Zuiden van Plymouth werd een groot koopvaardijschip met bommen bestookt. Bij aan vallen op vliegvelden in Zuid-Engeland ver woestte het luchtwapen hangars en schuilplaat sen. De havenwerken van verscheidene steden in Zuid-Engeland en Schotland werden kracht dadig gebombardeerd. Lichte Duitsche gevechts formaties vernielden bij den aanval op een vliegveld op het eiland Malta drie Britsehe jachtvliegtuigen en schoten een hangar in brand. Ook de havenwerken van La Valetta kregen bomtreffers. Verdragend geschut nam een vijandelijk konvooi in de Straat van Dover onder vuur. Batterijen van het leger noopten eenige Britsehe schepen .welke vannacht de kust van het Kanaal probeerden te naderen, terug te keeren. De vijand vloog noch overdag noch des nachts het gebied van het Duitsche Rijk of de bezette gebieden binnen. SJANGHAI, 8 Maart. (S.P.T.) Het stoom schip „Moigs", dat tot de marine der Vereemg- de Staten behoort, zal dezer dagen te Singa pore aankomen voor het laden van ruwe rubber. In vedband met het feit, dat schepen der marine voor handelsdoeleinden worden ge bruikt, hetgeen buiten het kader der trans atlantische conferentie valt, wordt er in Air.e- rikaansche scheepvaartkringen op gewezen, dat de regeering der Vereenigde Staten haar re serves aan rubber en tin wenscht te vergrooten met respectievelijk 400.000 en 75.000 ton. Deze maatregelen, welke vrij onverwacht zijn geko men. hadden tot gevolg, dat men de noodige tonnage wel van de marine moest leenen, daar alle particuliere tonnage op het oogenblik vol ledig voor den handel zijn gereserveerd. Uit Lorden meldt S. P. T.. In welingelichte Britsehe kringen wwdit verwacht., dat een van de eerste daden van president Roosevelt, na de onderteekening van de leen- en huurwet, za) zijn een hoeveelheid oorlogsmaterieel van de Amerikaansche weermacht voor Engeland vrij te geven. In een hoek van het plein stond een ezel heel alleen. „Hem zullen we raad vragen," zei Jan. „Ezeltje, wij zijn gevlucht en zoeken Sambo, den olifant," zei Flip en de ezel begreep alles dadelijk. „De olifant uit de Diergaarde was de vorige week hier met paarden op de markt." „Waar is hij, Waar is hij?'' riepen de jongens tegelijk. „Sambo wist zelf nog niet waar hij heen zou gaan," antwoordde de ezel en schudde den kop. v „Ga met ons mee," zei Flip, maar de ezel vertelde, dat hij een goeden baas had en dus met weg wilde loopen. „Maar. stelde hij voor, „kruip in den laadzak, dan breng ik jullie bij mijn baas en vraag om raad. Hij is een beste kerel." Dat ritje leek hen wel, maar toen de ezel nog maar twintig meter geloopen had, hoorden ze een stem: ,.Hoho, wat moet dat?'' HILVERSUM I. 414.4 M. Nederlandsch Programma. 6.45 Gramofoonmuziek. 6.507.00 Och tendgymnastiek. 7.30 Gramotoonmuziek 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gramofoon muziek. 8.30 Nieuwsberichten A.N.P. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.40 Omroeporkest 11.10 Voordracht. 11.30 Omroeporkest. 12.00 Amusementsorkest. 12.45 Almanak. 12.45 Nieuws- en economische berichten A.N.P 1.00 Omroeporkest. 1.40 Orgelspel. 2.00 Le zing voor de vrouw. 2.20 Pianovoordracht. 2.50 Gramofoonmuziek. 3.05 Rotterdamscb pianokwartet. 4.00 Uitzending voorbereid door de Christ. Radio-Stichting. 4.20 Gra mofoonmuziek. 4,30 Voor de kinderen. 5.00 Gramofoonmuziek. 5.15 Nieuws-, economi sche en beursberichten AN.P. 5.30 De jonge acht en soliste. 6.00 Gramofoonmu ziek. 6.15 De Ramblers, 6.42 Almanak 6.45 Actucele reportage of gramofoonmu ziek. 7.00 Vragen van den dag (ANP). 7.15 Volkszang met orgelbegeleiding. 7.30 Be richten (Emgelsch). 7.45 Gramofoonmuziek. 8.00 Nieuwsberichten A.N.P. 8.15 Gramo foonmuziek, 830 Berichten (Engeisch), 8.45 Rococo-octet. Als intermezzo: Radiotoo- neel (opn.). 9.40 Uitzending voorbereid door de (Jiirlst. Radio-Stichting. 9.45 En- gelsche berichten A.N.P. 10.00 Nieuwsbe richten A.N.P. HILVERSUM IT. 301.5 M. Nederlandsch Programma. 6.45 Gramofoonmuziek. 6.507.00 Och tendgymnastiek. 7.30 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gramofoon muziek. 8.30 Nieuwsberichten A.N.P. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.20 Gramofoonmuziek. 10.30 Ensemble Rentmeester en gramo- foenmuziek, 11.30 Voordracht. 11.45 Ensem ble Rentmeester 12.00 Berichten. 12.15 Me- lodisten en solist. 12.45 Nieuws- en econo mische berichten A.N.P. 1.00 Melodisten en solist. 1.30 Gramofoonmuziek. 2,00 Molto Cantabile. 2.30 Gramofoonmuziek. 2.50 Molto Contabile, 3.20 Gramofoonmuziek. 4.20 Viool en piano. 4.55 Gramofoonmu ziek. 5.15 Nieuws-, economische en beurs berichten A.N.P. 5.30 Musiquette. 5.45 Om roeporkest. 6.00 Gramofoonmuziek. 6.20 Omroeporkest. 6.45 Actuecle reportage of gramofoonmuziek. 7.00 vragen van den dag (A.N.P.). 7.15 Melodisten en orgelspel. 8.00 —8.15 Nieuwsberichten A.N.P ERGENS IN ITALIË, 10 Maart (Stefani). - In zijn weermachtsbericht no. 276 maakt het Italiaansche hoofdkwartier het volgende be kend Aan het Grieksche front optreden van infan terie en artillerie in de onderscheidene sec toren van het elfde leger. In den sector van het negende leger hebben wij tijdens een actie van plaatselijk karakter krijgsgevangenen gemaakt en wapens veroverd. Talrijke Italiaansche lucht- formaties hebben een artilleriepost, loopgraven, gemechaniseerde strijdmiddelen, kampen en vijandelijke troepen hevig gebombardeerd en met machinegeweren beschoten. Op een be langrijke vijandelijke basis zijn bommen gewor pen. Tijdens luchtgevechten zijn vier vijande lijke jagers van het type Gloster neergehaald Toestellen van het Duitsche luchtwapen heb ben het vliegveld Tavenezia op Malta gebom bardeerd. waarbij drie vliegtuigen op den be- ganen grond vernietigd werden en een hangar ernstig beschadigd werd. In Noord-Afrika zijn vijandelijke pantserwa gens, welke Dzjaraboeb probeerden te naderen, door het vuur van onze artillerie op de vlucht gedreven. Onze vliegtuigen hebben vijandelijke vliegvelden en vijandelijke marinebases in Cy- renaica gebombardeerd. Op 8 Maart heeft een formatie van het Duit sche luchtwapen concentraties van Engelsche voertuigen met machinegeweren beschoten. Vijandelijke vliegtuigen hebben Tripolis en Zuara gebombardeerd, waarbij drie personen gedood en twee gewond werden. De schade is gering. In Oost-Afrika valt een groote activiteit van patrouilles aan het Noordelijk front waar te nemen. De vijand heeft luchtaanvallen onder nomen op Harrar en Diredawa zonder dat scha de werd aangericht. Te Diredawa is een Britsch vliegtuig door onzen luchtafweer neergescho ten. NEW YORK, 10 Maart. (D.N.B.) Bij het blus- schen van een brand in een bioscoop te Broek- ton (Massachusetts) werden, doordat het dak van het gebouw naar beneden stortte, 25 brand weerlieden onder puin bedolven. Zes hiervan werden gedood, twee worden er nog vermist, terwijl 16 zwaar gewond werden. De bezoekers hadden enkele uren voordat de brand uitbrak de bioscoop verlaten. AMSTERDAM, 10 Maart 1941 De New Yorksche slotkoersen van Zaterdag j.l. toonden weinig verandering. De ondertoon was echter tegen het vorig weekeinde niet on bevredigend, hetgeen blijkbaar voor onze beurs een aanleiding was, om zich vandaag weer met van de donkerste zijde te laten zien. Het Dam rak opende over de geheele Unie in een vaste houding, aangezien het publiek zich ook ditmaal van aanbod onthield en hier en daar eenigen kooplust aan den dag legde. De handel was daarom aanvankelijk minder beperkt dan voor heen. Ondanks de weinig veranderde New Yorksche slotkoersen boekten Steels een verbetering van ljj a 2 dollar en Bethl. Steel VzRepublic Steel werd Mhooger verhandeld; Anacon da Copper monteerde M a 3/8. Het kwartaal- dividend van 0.50 per aandeel tegen 0.25 het vorig jaar oefende derhalve weinig invloed uit. Kennecott liep circa M op. Carfourdry en General Motors legden ook een vastere stem ming aan den dag. Ook Spoorwegen waren gunstig van toon en gaven verbeteringen te zien van Mal dollar. Blijkbaar maakte de ge zamenlijke winst der Amerikaansche Sporen over het afgeloopen jaar van 191 millioen te gen 95 millioen het voorafgaande jaar een goeden indruk. Op de Petroleumafdeeling bleek Koninklijke Olie vrij goed gevraagd te zijn. Het fonds open de 114 pet. hooger en liep spoedig nog 1 A 2M pet. op. De handel verliep na de eerste trans acties kalmer. Voor Shell Union, Tidewater en Continental Oil was de stemming prijshoudend. In den Suikerhoek was H. V. A. andermaal gunstig gedisponeerd. Het interim-dividend werkte blijkbaar nog na Het fonds werd vandaag ex-dividend verhan deld (12 Vj pCt.) en dit in aanmerking genomen, toonde het fonds in de openingsprijzen 408410 een verdere stijging van 8 pCt. Vorstenlanden sympathiseerde en liep circa 2 pCt. op, terwijl ook voor andere suikeraandeelen een vaste stem ming aanwezig was. Rubberwaarden hadden weer een stille markt. De stemming was noch tans vast. yoor A'dam Rubber werd 4 pCt. hoo ger geboden. Wellicht was hier het bericht, dat Amerika zijn reserve aan rubber gaat uitbreiden van invloed. Tabaksaandeelen legden ook een vaste stem ming aan den dag, met name Oude Deli, welk fonds een stijging boekte van ruim 10 pCt. Scheepvaartaandeelen openden met weinig han- dei, maar men sympathseerde met de algemeene marktstemming en adviseerde hooger koer sen. Scheepvaart Unie kon ongeveer 3 pCt ver beteren. Booten 1, Holl. Am. Lijn en Japanlijn 1—2 pCt. Van binnenlandsehe industrieelen werd Uni lever wegens voortgezette vraag 2 a 2M hoogei verhandeld. Aku monteerde ruim 1 pet, terwijl Philipslampen goed prijshoudend waren. Op de beleggingsmarkt verkeerden Nederl. staatsfondsen andermaal in een vaste stem ming wegens meer belangstelling. De nieuwe leening werd !4 a 5/16 verhandeld; de 3—3M pet. 1938 monteerde 3/8 a y,. Ook de andere soorten werden op iets vastere prijzen geadviseerd. Bij verder verloop kromp de handel in, maar dit deed geen schade aan de stemming. Amerik Staalfondsen handhaafden de vastere openings- prijzen. Republic Steel liep zelfs nog iets op. Koninklijke Olie boekte een reactie van 1 lVz en trok weer iets aan. H. V. A. liep 2 a 3 terug, maar herstelde weer eenige percenten. Vorstenlanden Cultuur boekte een avans van 2%. A'dam Rubber werd 5 a 8 pCt. hooger dan Zaterdag j.l. verhandeld. Deli Batavia Tabak liep 2 a 4 pCt. op, Senembah 1 pCt. Japanlijn monteerde 1 a 2 pCt. Unilever brokkelde iets af, Aku !4 a teruggaande, om weer beter te sluiten. Philipslampen konden 1 a VA verbeteren. Nederl. Staatsfondsen behiel den een vasten ondertoon. Prolongatie 2% pCt. 66 Schande om deze mooie bezitting zoolang onbeheerd te laten, mompelde hij. Ja, gaf ze toe, een plaats als de Revels raakt heelemaal in verval Ik ben benieuwd vader, of we u kunnen overhalen er zoolang voor te zorgen. Ze bracht haar zakdoek voor baar mond om haar sarcastiscnen glimlach te verbergen; en Lord Foyle's oogen knipten ondeugend, toen hij veinsde te aarzelen. Hum! Ik zal eens zien. Heb je heb jij er met Coverdale over gesproken? Nog niet. Maar als u 't wilt, doe Ik het. Hij zal er blij om zijn als hij tenminste ergens blij over kan zijn. Hij schijnt nergens om te geven, hc? over peinsde Lord Foyle. Dineert hij hier vanavond? Neen, hij komt na het diner. Dan moet je hem eens peilen, zei hij met voorgewende onverschilligheid. Een jachtpartij zou hier eerste klas zijn. Ik zou een aardig troepje inviteeren. Ja, en als een prins leven op andermans kosten, dat is uw idee van gelukzaligheid, hè vader? Geen kwaad idee tenminste, antwoordde hij koel. Het was een mooie avond en na het diner ging Lady Lilian in de veranda zitten om op Lord Coverdale te wachten en vast vooruit te genieten van de komende triomfen. Zes weken en danTerwijl ze zich glimlachend voor stelde, hoe ze heerschen zou op de Revels, hoorde ze voetstappen op het grint. Ze keek op en zag een langen, donkeren man dichtbij haar, die haar met een brutalen glimlach fixeerde. Zijn zelfbewust air was bijna beleedigend. Hij nam zijn hoed af en zei met honingzoete stem: Heb ik de eer met Lady Foyle te spreken? Lilian keek hem even zwijgend aan. Ze zag, dat hij vreemdeling was en dacht, dat hij iets kwam verkoopen of een bedelbrief presenteeren: toen merkte ze op hoe correct hij gekleed was en zette die veronderstelling opzij. Ik ben Lady Lilian Foyle, antwoordde ze. De vraag was bijna onnoodig, zei de Sig- nor, zijn hoed wuivend. Lady Foyle's schoon heid en gratie zijn te zeer bekend om te twijfe len aan haar identiteit. Wilt u mijn vader spreken? vroeg ze kortaf, hij is uitgegaan. Dat weet ik. Ik zag hem het huis uit komen. Neen, u zelf moet ik spreken, als u mij deze groote eer wilt aandoen. U schijnt die eer te nemen zonder mijn toestemming af te wachten, antwoordde ze met een koel glimlachje: Wat wilt u? De ingang van het personeel is aan den achterkant, zei Lilian, hem hooghartig aan kijkend met half gesloten oogen. Toen draaide ze het hoofd om, als teeken dat het gesprek geëindigd was. Pardon, zei de Signor met fonkelende oogen, de kwestie raakt u. Werkelijk. En wat ós het? vroec«e kwij nend. Toch keek ze even op met slecht ver borgen nieuwsgierigheid. Het is van het grootste belang Voor u zelf ongetwijfeld, viel ze kalm in de rede, het is beter, dat u naar mijn vader gaat. U zult straks moeten erkennen, dat uw vader de laatste is, aan wien ik het zou moe ten zeggen, antwoordde hij kil. Mylady, ik heb het in mijn macht u een grooten dienst te be wijzen. Dat klinkt hoogst onwaarschijnlijk, lachte ze ongeloovig. U gelooft me niet! riep hij uit, als u niet naar mü wilt luisteren, zal ik mijn dien sten elders aanbieden. Ver hoef ik niet te gaan. Ze keek hem strak aan en zei toen onver schillig: U is gekomen om me te dreigen: wilt u geld? Dan verliest u uw tijd, meneer. Als u denkt, dat Lord Coverdale geduldiger naar u luisteren zal, ga dan alsjeblieft naar hem toe. Of als u een half uur blijft, zult u hem hier zien. Nu dreigt u mij, zei hij met een sluwen glimlach, bah! Mylady, wees verstandig! 't Is zonde en schande, dat twee verwante geesten als niet. Ik wil u alleen een geheim verkoopen! Hij was nog dichterbij gekomen en had de woorden in haar oor gefluisterd. Maar het maakte geen indruk. Dank u. Ik heb zelf geheimen genoeg, zei ze kwijnend. Ga liever aan de keukendeur Goed! zei de Signor, zijn lippen vertrek kend, kijk me aan! %e deed dit; en hü richtte zich op in zijn volle lengte en wees dreigend naar haar. Over zes weken op uw trouwdag, mylady! zal jfc u aan uw houding herinneren. Als het geheim verkocht is, en de slag gevallen, en u half gek van woede is, en uw trotsche oogen brandende tranen storten, zal het mijn beurt zijn, u naar de keukendeur te verwijzen, mylady Lilian! Is u een acteur van een reizend theater, of een ontsnapte waanzinnige? Ricardo sloot zijn tanden stijf opeen; maar zelfs in zijn woede moest hij haar bewon deren. U is een verstandige vrouw: ja! Des te beter! Dan doe ik nog liever zaken met u! Zoo! ik ben acteur. Veroorloof me dan u een schets te geven van het kleine drama, dat ik ga op voeren. Ze keek hem aan met denzelfden verachtelij- ken. geamuseerden glimlach; en toch rees er een vermoeden in haar op, dat er systeem was in zijn krankzinnigheid, en dat hij wel eens iets te vertellen kon hebben. De personen in dit spel zijn weinigen, zei hij, volkomen bewust van wat er in haar om ging. We hebben om te beginnen een jongen en rijken Peer van het Koninkrijk, eigenaar van een der schoonste goederen in Engeland. Dan hebben we een bekoorlijke jongedame, die met den held zal gaan trouwen. Verder een andere jongedame, die, behoudens een ongelukje, eige nares zou zijn geweest van al dien rijkdom; ten vierde is er de vriend van alle drie, maar speciaal van de lieve, jonge bruid. Goed! Op den vooravond van den trouwdag biedt nummer vier de bruid aan, haar een geheim te verkoopen. Eerst ontvangt ze hem met verachting; maar als hij haar vertelt, dat hü den man harer keuze van al zijn rijkdom kan berooven en hem maken tot een bedelaar, wil ze Hij zweeg in eens en lachte vol triomf; Lady Lilian was ge schrokken. Uw drama is een klucht, meneer, zei ze, terwijl ze zich met moeite dwong tot haar vroe gere houding. O, maar wacht! Het is nog niet uit. De jonge vrouw weigert den vierde te vertrouwen wat heel logisch is. Hij constateert dan, dat de jonge edelman erfgenaam is bij ontstentenis van een testament. Hü boog voorover en keek haar strak aan. Maar ik zeg, mejuffrouw, dat de over ledene wel een uiterste wilsbeschikking maakte, waarin hij alles aan zijn dochter nalaat. Dat is gelogen! riep ze uit, haar houding vergetend. t Is waar. Hoe ik het weet? Ja? Omdat ik het testament stal, antwoordde hij ijskoud. U stal het? Lady Lilian keek hem onge loovig aan. Ja! Hij streek zijn snorretje op. En ik heb het verborgen, in de veronderstelling, dat het me eens van waarde zou zijn. Ik had gelijk. Lady Lilian besefte in één moment, wat de situatie inhield. Het testament zou Coverdale terugbrengen tot zijn vroegeren, beroofden staat. En het meisje, dat ze nu reeds haatte als een verdachte mededingster, zou heerschen in haar plaats. De sleutel tot dit buskruitmagazijn was in handen van dezen schurk met z'n fluweelen tong, die met één woord haar toekomst in rook kon doen verdrijven. Hij moest omgekocht worden, dat was duidelijk. Maar hoe kon ze dat doen ze had geen geld. Dat is een eigenaardig verhaal, zei ze tenslotte. Heelemaal niet, mylady. Ik vond het testa ment en achtte het wijs, het voorloopig uit den weg te ruimen. Lord Coverdale bezit zijn ver mogen alleen met mijn goedvinden. Het is aan u, te beslissen of hij de Revels zal behouden. Aan mij? Ze ontmoette standvastig zijn blik. Juist! Ik zou ook naar Lord Coverdale kunnen gaan, maar vrees dat ik tot geen zaken met hem zou komen. U denkt, dat ik minder gewetensvol ben! zei Lady Lilian, plotseling blozend van schaame. Precies, gaf de Signor glimlachend toe, maar beleefder uitgedrukt: u is verstandiger. Heb ik zeliik. mvlari v

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1941 | | pagina 10