Australië en Nieuw-
Zeeland
w
Men bdtijft 0ft6:
„EDELE BRABANT"
New-Yorksche Beurs
Beleediging van
Flihrer
den
VRIJDAG 14 MAART 1941
Sterker burgerlijk verzet
in Britsch-Indië
Groote partij in oppositie
Molotof weer in Japansche
ambassade te Moskou
Lord Beaverbrook minister
van Scheepvaart?
Harriman te Lissabon
De Turksche minister van
Justitie afgetreden
Hij wordt opgevolgd door
Menemendjogloe
Gedelegeerden te Tokio
voeren nog besprekingen
Japansch marinevliegtuig boven
Formosa verongelukt
Iraksch minister rapporteert over
bespreking met Eden
Finsche bladen herdenken
den vrede van Moskou
Zooals de Helsingin Sanomat verklaart, beeft
Sigarenwinkeliers voor 500
opgelicht
Vertegenwoordiger wist wel
aan geld te komen
Eerste nummer der mededeelingen
van Brabantia Nostra
Weinig handel en koers
verliezen
Werkloozen kunnen lid worden
van een vakorganisatie
V y inierhulp Nederland:
j brengi vreugde in veler leven.
CONCURRENTIE ROND
KATTENBROOD
Procedure voor den Hoogen Raad
Omzet: 340.000 shares
2M
91
-
m
-
WISSELKOERSEN
AMERIKAANSCHE
GOEDERENMARKT
-
8.9 4
I
RECHTSZAKEN
5^ï
51}
33|
31}
Duitsch landgerecht legt een half
jaar gevangenisstraf op
Clearingkoersen
Academische examens
Het belangrijke nieuws uit het Verre
Oosten, dat de Japansche minister van
Buitenlandsche Zaken, Matsoeoka, direct
over Mandsjoekwo en Moskou naar Berlijn
zal reizen, komt op denzelfden dag onder
onze aandacht als het bericht, dat Australië
en Nieuw-Zeeland een formeele overeen
komst hebben aangegaan voor de gemeen
schappelijke verdediging van hun belangen
in den Stillen Oceaan.
Zonder in het minst eenig verband te willen
leggen tusschen beide berichten, is het niette
min duidelijk, wanneer we bedenken in hoe
verre de Amertkaansche „lend - and lease bill"
óók Australië en Nieuw-Zeeland betreft, dat de
verdediging van den Stillen Oceaan zoowel te
Berlijn als te Rome een voornaam punt van de
Japansche besprekingen zal uitmaken.
In zijn antwoord aan minister Eden zei
minister Matsoeoka, eenige weken geleden, iets
over „teekenen. die er op wijzen, dat de Ver.
Staten, Engeland, Australië en Nieuw-Zeeland
in Washington hebben onderhandeld" over een
„gemeenschappelijke verdediging van den Stil
len Oceaan". In de Japansche pers is onder-
tusschen héél wat te doen geweest over de ,,on-
noodige versterking" van de eilanden Guam en
Samca door den bouw van Amerikaansche
steunpunten. Ook de Duitsche pers heeft daar
aan haar aandacht gewijd.
Uit de D.N.B.-berichten stippen wij o.a. aan:
dat het Amerikaansche transportschip Grant
met een eerste contingent troepen onlangs te
Manilla is aangekomen: Australische troepen
zijn op Malakka (via Singapore) gearriveerd;
15 Japansche vlooteenheden zijn in de nabij
heid van de Fransche vlootbasis Kohkong (kust
van Kambodsja) gestatior.neerd, een andere
helft van de Japansche slagvloot kruist voor
Saigon; de Britsche havens Sandakan en Tawao
op Noord-Borneo zijn voor scheepvaartverkeer
gesloten; mobilisatie op de Philippijnen werd
verleden maand afgekondigd; de Britsche en
Australische reederijen hebben alle verkeer
tusschen Sydney en Kobe te Hongkong gestaakt,
enz.
Dit duidt eveneens op de veronderstelling, dat
Australië en Nieuw-Zeeland bij een eventueel
uitbreken van een conflict in den Pacific een
groote rol krijgen te spelen.
De geografische positie van deze twee rijke
Dominions maakt Australië en N. Zeeland on
getwijfeld, strategisch, tot verreweg het belang
rijkste steunpunten-gebied in het Zuiden van
den Stillen Oceaan, zoowei voor de V. S. als
voor Engeland. Men weet. dat de bevolking in
beide staten geheel blank is, op uitzondering
na van eenige honderdduizenden Maori's. Ja
pansche emigranten worden in Australië dan
ook niet toegelaten. Maar hoewel er plaats is
voor honderden millioenen, telt de bevolking
van Australië nog geen 9.000.000 zielen op een
concinent, dat in oppervlakte slechts iets klei
ner is dan héél Europa! Ook op de twee eilan
den van N. Zeeland, tezamen grooter dan
Frankrijk, is de bevolking schaarsch: totaal nog
geen 2.000.000. Toch hebben beide Dominions al
sedert jaren den bouw en het onderhoud van
resp. een New-Zealand en een Australian Di
vision van de Britsche Pacific-vloot voor hun
rekening genomen, waarin o.a. twee slagsche
pen, een half dozijn kruisers, duikbooten enz.
begrepen zijn. De weermacht van Australië, zoo
verklaarde verleden maand de Australische pre
mier, Menzies, sprekende te Cairo, zal nog dit
jaar 500.000 man voor de verdediging van het
Dominion opleiden, terwijl er al 275.000 man
afgerichte expeditie-troepen in Egypte en
Pa'estina zijn gelegerd.
In de Amerikaansche Pacific-plannen is, na
den laatsten wereldoorlog, dan ook terdege met
de mogelijkheid rekening gehouden, dat, bij een
eventueel conflict in den Stillen Oceaan,
Australië en N. Zeeland aan Amerika's zijde
zouden staan. Niet meer alléén de Hawaii-
eilanöen met de Aleoeten in het Noorden, maar
nu ook N. Zeeland en Australië (als zuidelijk
punt van den Britschen strategischen sector:
Port Darwin-Honkong-Singapore) in den Zuid-
Pacific, vormen voor de Amerikaansche als voor
de Britsche vlootmacht de sterkste verdedigings
basis in het Verre Oosten.
Tcch zijn er ook schaduwzijden. Reeds vaak
is er op gewezen, dat het streven naar afschel-
ding van Wast-Australië uit de federale groe
peering verlammend heeft gewerkt op de con
centratie van Australië's defensieve krachten.
Geografisch isolement, gepaard met federale
tarieven, zijn oorzaak, dat het enorm uitge
strekte West-Australië jarenlang de „Assche-
poester van de Australische staten" is geweest.
En zooals de politieke toestand nu al verlam
mend werkte in West-Australië, zoo zou óók
wel eens, in tijden wan oorlog, de verwaarloozing
der kustbewaking en -bewapening fataal kun
nen worden voor de veiligheid van het Austra
lische gem eene best,
W.
Finland bewezen, dat het een natie met moed,
evenskracht en ruggegraat is. Het kan zijn
rechten verdedigen. Het blad gaat voort: „Dit
jaar is een jaar van inspanning geweest. Fin
land heeft in het afgeloopen jaar vaak een com
promis moeten sluiten, maar desondanks heb
ben wij een stap voorwaarts gemaakt."
Hufvudstadsbladet verklaart, dat de betrek
kingen met Rusland weer normaal zijn en de
wederzijdsche betrekkingen zonder hartsticht
worden geregeld. Het blad noemt dit een bewijs
voor den wensch van Finland om de oorlogs
mentaliteit te overwinnen.
NEW YORK, 13 Maart (DNB) Naar Associa
ted Press uit Bombay meldt, heeft de weigering
van den vice-kcning van Britsch-Indië, om een
jaar na het efnde van het Europeesche con
flict het statuut van dominion voor Indië ai
te kondigen, als gevolg gehad dat de op twee
na grootste politieke partij van het land, Hindoe
Mahasabaha het burgerlijke verzet tegen de
Britsche regeering heeft afgekondigd.
MOSKOU, 13 Maart. (D.N.B.) De Japansche
ambassadeur te Moskou, Katekawa, heeft gis
teravond ter eere van den Sovjet-Russischen
regeer rigschef en commissaris van Buitenland
sche Zaken, Molotof, een diner aangeboden.
Hieraan werd tevens deelgenomen door de
plaatsvervangende volkscommissarissen van
Buitenlandsche Zaken, Wysjinski en Losofski,
alsmede door talrijke andere Sovjet-autoriteiten.
Dit was de tweede maal, dat Molotof te gast
was in de Japansche ambassade. In diplomatieke
kringen te Moskou beschouwt men dit tweede
bezoek als een bewijs voor de voortschrijdende
kalmeering der Russisch-Japansche betrekkin
gen.
NEW YORK, 13 Maart. (D.NJB.) De New York
Times meldt uit Londen, dat lord Beaverbrook
het ministerie voor de Vliegtuigproductie zal
verlaten en minister van Scheepvaart za] wor
den. Naar het blad in verband hiermee opmerkt,
ls het zeer goed mogelijk, dat met het oog op
de stijgende scheepsverliezen de „kritieke positie
van de scheepvaart belangrijker is geworden dan
dc vliegtuigproductie." Deze verliezen, die een
gevolg zijn van de Duitsche aanvallen en de
stormen, zouden in werkelijkheid 75 procent
hooger kunnen zijn dan het percentage dat door
de Britsche regeering wordt toegegeven.
LISSABON, 13 Maart. '(S.P.T.) De speciale
gezant van Roosevelt bij de Engelsche regeering,
Harriman, is gisteren per clipper te Lissabon
gearriveerd. Hij weigerde inlichtingen over zijn
missie te geven en zeide slechts, dat hij waar
schijnlijk ongeveer 3 maanden te Lissabon zou
blijven.
ISTANBOEL, 13 Maart (D.N.B.) De Turk
sche minister van Justitie, Fethi Okyar, is om
gezondheidsredenen afgetreden. Tot zijn opvol
ger Ls afgevaardigde Hasan Menemendjogloe be
noemd. Okyar is een der bekendsta politieke
persoonlijkheden van Turkije. Hij heeft onder
Ataturk een rol gespeeld en ls later achtereen
volgens toegevoegd aan de ambassade in Parijs
en in Londen.
TOKIO, 13 Maart (D.N.B.). De delegaties van
Thailand en Fransch Indo-China zullen nog
eenigen tijd in Tokio blijven om in verdere on
derhandelingen tezamen met de Japansche be
middelingscommissie een definitief verdrag uit
te werken.
Het Woensdag onderteekende Japansche be
middelingsvoorstel tot bijlegging van de grens
geschillen is slechts een voorloopig document.
Het nieuwe verdrag zal daarentegen practisch
tegelijk de verdragen tusschen Thailand en
Indo-China uit de jaren 1904 en 1907 vervan
gen, volgens welke toen de gebieden aan Fransch
Indo-China kwamen die thans, zij het met ze
kere beperkingen, aan Thailand worden terug
gegeven.
TOKIO, 13 Maart (DNB) Het ministerie van
Marine maakt bekend dat op 1 Maart een
Japansch marinevliegtuig tijdens een vlucht
boven het Noordelijke deel van Formosa ls
neergestort. Hierbij werd de geheele bemanning,
bestaande uit drie marine-officieren, gedood.
ANKARA, 13 Maart. (S.P.T.) De minister van
Buiten'andsche Zaken van Irak, Tewfik Soehedy,
heeft Woensdagavond te Bagdad, na zijn terug
keer uit Cairo, aan den regent Abdallah en ver
volgens aan den minister-president, generaal
Taha Asjima, verslag uitgebracht over zijn be
sprekingen met den Britschen minister van
Buitenlandsche Zaken, Anthony Eden.
HELSINKI, 13 Maart. (S.P.T.) De Finsche
bladen herdenken in hun hoofdartikelen den
eersten verjaardag van den vrede van Moskou
en wijzen op de harde vastbeslotenheid ran het
Finsche volk, die zich tijdens den oorlog ont
wikkeld heeft.
Een Haagsch zakenman, die het met de eer
lijkheid niet al te nauw nam, had voor een
belangrijke transactie veel geld noodig en
richtte zich tot den 27-jarigen vertegenwoor
diger F. W. v. U. met het verzoek, of hij hem
niet aan een klein kapitaaltje kon helpen. De
jongeman was wel tot samenwerking bereid en
beloofde voor geld te zorgen. Vroeger had v. U.
in sigaren en sigaretten gehandeld en een ge
degen kijk gekregen op merken, prijzen en kwa
liteiten. Het lag dus voor de hand, dat hp
zijn geluk in deze branche beproefde.
Te Den Haag bezocht hij zeven sigarenwinke
liers, aan wie hij vertelde, dat hij een groote
partij sigaretten kon leveren, mits vooraf het
geheele bedrag of een belangrijk gedeelte daar
van werd gestort. De vertegenwoordiger
schermde met zeer groote getallen, zoodat de
winkeliers, die hem van partijen van 40 a 50.000
sigaretten hoorden spreken, zich lieten over
halen. In Den Haag ontving de jongeman een
bedrag van ongeveer f 1700, waaron hij zijn
arbeidsveld uitbreidde tot Maassluis (waar
eenige winkeliers hem in totaal f 2500 verstrek
ten) en zelfs tot Eindhoven, welke reis hem
f 600 opleverde.
In totaal heeft v. U aldus een bedrag van
ongeveer f 5000 bijeengegaard. Een gedeelte
hiervan droeg hij af aan zijn opdrachtgever en
voor het resteerende geld wilde hij bij een
Haagschen meubelmaker een gr.oöte partij meu
belen koopen. Deze laatste aankoop kostte hem
f 4000 en voor een dergelijk bedrag schrok hij
wel een weinig terug. Hij betaalde de meubelen
toen maar heelemaal niet. De meubelzaak heeft
de meubelen echter kort daarna terug laten
halen, teen de uitbetaling uitbleef zoodat deze
firma niet al te veel schade leed. Anders is dit
het geval met veel sigarenwinkeliers, die hun
geld in goed vertrouwen aan den, hun vermoe
delijk van vroeger nog bekenden, vertegen
woordiger gaven, doch tot op heden daarvoor
nog niets terug ontvingen.
De politie wist den vertegenwoordiger
oplichter te arresteeren. Ook de opdracht
gever v. TJ. zal zijn gerechte straf niet ontgaan.
inierhulp Nederlands
geeft nief alleen, offert ook
werkelijk.
(Van onzen Brabantschen redacteur)
Onder den naam „Edele Brabant" is het
eerste nummer verschenen van de mede
deelingen van Brabantia Nostra. Het ope
ningsartikel is geschreven door dr. P. C de
Brouwer; deze geeft daarin als motief op,
voor het verschijnen van het nieuwe blad,
de omstandigheid, dat het tijdschrift Bra
bantia Nostra tot dusver nog niet genoeg
Brabanders bereikte. „Edele Brabant" is
bestemd voor alle leden van de beweging.
Tevens zet dr. De Brouwer nog eens uiteen,
wat eigenlijk de bedoeling van de beweging
„Brabantia Nostra" is. Hoewel wij de geschie
denis der beweging van het begin af gevolgd
hebben, is het niet ondienstig voor het goede
begrip hier een en ander uit de uiteenzetting
Van dr. De Brouwer te laten volgen.
Sedert lang is er in Brabant zich iets aan
het roeren, zoo zegt de schrijver. Wat dat is.
kan men moeilijk begrijpen, als men niet weet,
dat het gewest Brabant een paar eeuwen van
vervolging heeft doorstaan, vervolging om zijn
katholiek geloof. Tot die vervolging hoorde
ook een onderdrukking van het stoffelijke, een
onthouden van geestelijke ontwikkeling en een
verlagen tot politieke onmondigheid. Op het
eind van die zware eeuwen bezat het Brabant-
sche volk zijn geloof nog ongerept. Maar in zijn
geestelijk en stoffelijk bestand had het veel ge
leden. En de heele negentiende eeuw heeft het
noodig gehad om zich in het nieuwe Nederland
vrij te maken van achterstelling. Eerst de twin
tigste eeuw heeft in Brabant de stoffelijke en
de geestelijke verheffing ingeluid.
Teen is in Brabanders niet de minsten
juist met de groote ontwikkeling van land
bouw en industrie, juist ook met het opklinken
van allerlei moderne leuzen, het besef ontstaan,
dat het gewest met zijn frissche vernieuwde
kracht, met zijn eerlijk en onaangetast katho
liek geloof, diende beschermd te worden tegen
dreigende gevaren. En dit niet alleen; óók. dat
het tijd was om eigen bezit te leeren hoog
schatten; óók, dat men voor Brabant met
voorzichtigheid, doch tevens met beslistheid,
de ordening van het nieuwe moest ter hand
nemen In de lijn van de beginselen, door ge
loof en verstand geleverd.
Dat is dat „iets", 't Is de koppigheid tot een
verzet en tegelijk de stuwing tot een ontplooiing,
't Is de vasthoudendheid aan het oude en tege
lijk de kloeke durf tot het nieuwe, 't Is het
•erkennen van tekorten en de wil om die te
verbeteren en tegelijk de fierheid op het waar
devolle bezit en de vastbeslotenheid om dat te
verdedigen, 't Is de trouw aan Nederland en
tegelijk de koestering van het eigen Brabant.
Voor niet een, die helder ziet. kan het twij
felachtig wezen, of dat rijke „iets" een groot
goed is. Het is groot én goed én schoon
Deze verklaring van dr. De Brouwer, waar
in het streven van de beweging Brabantia
Nostra in het hart wordt uiteengezet, kan
verhelderend werken. Nog te voel immers
leeft bij buitenstaanders de gedachte over
Brabants onbelangrijkheid en daarnaast de
vrees, dat in Brabant separatistische krachten
aan het werk zijn. Nists ls minder waar. Het
is tot vervelend wordend toe herhaald, dat
Brabantia Nostra wilde bundeling der krachten
om te werken voor Brabant en voor het Be"
heele Nederlandsche volk. Een enkele meer
onbezonnen stem. die wellicht hier of daar
eens geklonken heeft en die voedsel zou kun
nen geven aan de verdenking van separatisme,
moet men niet als norm nemen. aoowel de per
sonen, die de beweging leiden als het verleden
van Brabantia Nostra staan er borg voor, da1,
deze beweging werkt in het belang van gehee!
Nederland. Een soortgelijk streven, zij het dat
deze zich ook op andere terreinen bewegen,
ontmoet men bij de Heemkundige Kringen,
wier doel en werkwijze wij onlangs nog hebben
uiteengezet. Ook hier vindt men als doel het
aankweeken van de kennis van en de liefde
voor het eigen gewest met de vooropgezette
bedoeling juist daardoor te werken ten bate
van het volk in zijn geheel.
Het is de bedoeling van het tijdschrift, dat
de „Kroniek" een der voornaamste rubrieken
zal worden. Hierin zal melding worden ge
maakt vah iedere gebeurlijkheid, die, oo welk°
wijze dan ook, voor Brabant van belang is. Er
zijn In Brabant prachtige waarden aanwezig
zoo zegt de kroniekschrijver in zijn inleiding
er Jeven schoone krach ton en er leven tallooze
mogelijkheden. Men versta ons goed; het is er
geenszins om begonnen met deze werkelijk
heden te pronken, als waren wij daarom meer
waardiger dan anderen. Dat is verre van den
waarachtigen Brabander. Maar evenmin lijden
wij aan een minderwaardigheidscomplex. En
daarom zijn wij niet van zins onder stoelen of
NEW YORK, 13 Maart Op de New York-
sche effectenbeurs kwam de handel heden we
derom met moeite op gang. De onzekerheid ten
aanzien van de economische ontwikkeling in de
Vereenigde Staten was aanleiding, dat de koo-
pers groote terughoudendheid in acht namen,
zoodat het koersbeeld verdeeld werd. Bethle
hem Steel Corp. opende een punt lager. Tijdens
het verder verloop viel er van een toenemen-
den lust, iets te ondernemen, weinig te be
speuren en een aantal fondsen werd zelf? in
het geheel niet verhandeld. Een verdere koers
daling trad echter niet in en fractioneelc
koerswinsten en -verliezen waren vrijwel gelijk
in aantal. Ook het aanbod bleef beperk"
Slechts fondsen van scheepsbcuwondememingen
en enkele specialiteiten legden een iets betere
houding aan den öag. Suikerwaarden ontleen
den eenigen steun aan de voortgezette prijs
stijging op de suikermarkt. Spoorwegwaarden
werden slechts weinig gedrukt door het feit, dat
het cijfer der wagonladingen deze week van
756.700 tot 741.900 was gedaald, daar de inkrim
ping van het goederenverkeer, die daaruit
blijkt, in hoofdzaak neerkomt op vertragingen
door óe veranderde weersomstandigheden. Staal-
waarden en Luchtvaartaandeelen waren ver
deeld. Over het algemeen bleek men geneigd de
komende ontwikkeling van het economische
leven optimistisch te beoórdeelen, al werkten de
gebeurtenissen buiten het westelijk halfrond en
ce binnenlandsche belasting- en prijskwesties
steeds weer remmend op de opwaartsche koers-
beweging. Eenzelfde invloed ging uit van ge
ruchten omtrent nieuwe verkoopen van Ameri
kaansche effecten uit Britsch bezit buiten de
beurs om, welke omstandigheid aanleiding was.
dat velen zich afzijdig hie'dcn. Tijdens het laat-
banken te steken, wat Brabant op cultureel,
sociaal, of welk ander gebied ook bezit of pres
teert. Opdat dit gewest niet duister lijkt, zullen
wij het licht van zijn schoonheid niet onder
de koremaat' plaatsen; wij zuilen het heffen
hoog op. zoodat het zijn stralen breed kan af
werpen.
Het is ook mogelijk, dat er hier of daar toe
standen of onfraaiigheden woekeren, die het
karakter van Brabant weinig eer of goed doei»
of daarmee zelfs regelrecht In strijd zijn. Den
vinger op deze teere plekken te leggen, zal ook
tot de taak van deze kroniek behooren. Want
wij wenschen niet den blik eenzijdig te rich
ten. Het „Were di" gedachtig, toetsen wij scherp
het nieuwe en onbekende: wat goed ls 'eeren
en aanvaarden wij, het verkeerde wordt on
voorwaardelijk verworpen.
Als eerste onderwerp behandelt deze kroniek
dan de rede van burgemeester mr. F. J. van
Lanschot over het bouwvraagstuk In Brabant
en ln 's-Hertogenbosch.
De mededeelingen bevatten voorts nog en
kele Brabantsche sagen, boekbesprekingen e.d.
benevens een oproep van De Beeckenaer aan
alle Brabanders, welke hjj sluit met de volgen
de woorden;
Brabantia Nostra gaat voort, het Brabantsche
bewustzijn tot leven te wekken. In dezen ar
beid paart zich de wijsheid der jaren aan de
onstuimigheid der jeugd en beide worden ge
dragen door een schoone geestdrift voor het
gemeenschappelijk begeeren. Gij allen, die var.
goeden wille zijt, laat ook gij U begeesteren
door het ideaal. En bedenk dat het aan U ge
legen is of Brabant worden zal gelijk het was:
Het hart der Dietsche landen.
Het correspondentie-adres van de Mededee
lingen ls gevestigd Loudonstraat 35 te Tilburg
Naar het A.N.P. verneemt, heeft de commis
saris van het N.V.V., de heer Woudenberg,
maatregelen getroffen, waardoor werkloozen lid
kunnen worden van een vakorganisatie, hetgeen
zooals bekend tot nu toe niet mogelijk was.
De contributie is zeer laag gesteld en bedraagt
om en nabij 10 cent per week. De werkloozen,
die zich bij een vakorganisatie aansluiten, wor
den voorts onmiddellijk lid van de betreffende
werkloozenkas, waardoor zij dus direct alle voor-
deelen genieten, die de georganiseerde arbeiders
tot nu toe hadden boven de ongeorganiseerden
op het gebied van de steunuitkeeringen en ten
aanzien van de loonen in de werkverschaffingen.
Tusschen twee fabrikanten van kattenbrood
was een rechtsgeschil ontstaan, omdat, ruim
vier jaren geleden, fabrikant A. aan een groot
aantal zaken, winkeliersvereenigingen e.a. een
circulaire, onderteekend met het pseudoniem
Klaas Stroop, had toegezonden, waarin werd
beweerd, dat een (met na ave genoemde) coöpe
ratie-instelling kattenbrood C. in den handel
bracht, dat als twee druppels water geleek op
het kattenbrood van B. en dat dit aan die in
stelling werd geleverd door B., terwijl de coöpe
raties het C.-kattenbrood voor 13 cent per
pondspak verkochten en de winkeliers het eigen
lijke kattenbrood van B. voor 20 cent moesten
verkoopen, waardoor B. een geweldigen voor
sprong aan de coöperaties zou geven. Bovendien
werd in die circulaire gesteld, dat het katten
brood aan de coöperatie-instelling ver beneden
kostprijs werd geleverd.
Naar het oordeel van B. had A- hierdoor
een onrechtmatige daad tegenover B. gepleegd,
waardoor deze laatste groote schade zou lijden.
Voorts achtte B. de handelwijze van A. te meer
onrechtvaardig, omdat de mededeeling, dat het
kattenbrood beneden kostprijs aan de ccöpe-
ratie-instelling werd geleverd, in strijd zou zijn
met de waarheid.
B. maakte het geschil aanhangig bij de Haag-
sche rechtbank en vorderde van A- een schade
vergoeding van f 50.000.
De rechtbank kenmerkte bij vonnis van 8
Februari 1938 in het algemeen het verspreiden
van een dergelijke circulaire als een onrecht
matige daad, tenzij alle in de circulaire over
de wederpartij vermelde feiten juist waren, in
welk geval B. doende zou zijn, het artikel, waar-
In beide partijen handel drijven, te dumpen om
zich een monopoliepositie te verschaffen, en in
zulk een concurrentiestrijd aan A. geen ander
middel ter verdediging van zijn bestaan ter
beschikking staat dan een beroep op de afne
mers van het artikel.
Daar B. alle over hem in de circulaire mede
gedeelde feiten had toegegeven met uitzonde
ring van dit ééne punt, dat hij net katten
brood ver beneden kostprijs zou leveren asn
de coöperatie-instelling, beval de rechtbank te
dezen aanzien een deskundig onderzoek.
Bij eindvonnis van 7 Maart 1939 nam de
rechtbank aan, dat het bewijs van net betwiste
feit niet was geleverd, weshalve A. werd ver
oordeeld tot vergoeding van schade, nader op
te maken bij staat.
A. kwam van beide vonnissen in beroep en
toonde zich in de eerste plaats gegriefd, door
dat de rechtbank overwoog, dat hij zich aan
een onrechtmatige daad had schuldig gemaakt.
Het Haagsche gerechtshof oordeelde bij arrest
van 4 April 1940 deze grief gegrond, vernietigde
de beroepen vonnissen en verklaarde B. niet ont
vankelijk in diens vordering. Het Hof overwoog
hierbij, dat in de circulaire niet anders gezegd
wordt dan dat B. de coöperaties in staat stelt,
een pondspak van het door hem gefabriceerde
kattenbrood te verkoopen voor 13 cent, terwijl
de winkeliers een dergelijk pondspak van dat
zelfde kattenbrood voor 20 cent moesten ver
koopen, en dat B. het kattenbrood ver beneden
kostprijs aan de coöperatie-instelling levert.
In die mededeeling kan, naar de meening van
het Hof, niets onrechtvaardigs tegenover B.
worden gezien, omdat deze vrij is, aan de ver
schillende afnemers van zijn product die prijzen
te berekenen, die hem goeddunken, en het ver
koopen van een product beneden kostprijs niet
onbehoorlijk kan worden geacht.
Tegen dit arrest teekende B. cassatie aan bij
den Hoogen Raad, welk college thans het arrest
van het Hef heeft vernietigd, op grond, dat
het bij de beoordeeling van de onrechtmatig
heid ten deze niet afdoende is, of de handelin
gen, waarvan de circulaire mededeeling doet,
aan een fabrikant al dan niet door wet of
moraal worden verboden, doch dat net ter zake
dienende element dit is, of de mededeeling van
die handelingen geschikt ls om de afnemers af-
keerig te maken van het doen van zaken met
den concurrent-fabrikant, hetgeen het geval kan
zijn met mededeelingen van allerlei aard om
trent den persoon of de handelsgestie van den
concurrent, waarbij wet noch moraal in het
spel zijn.
Het aldus doen van mededeelingen van dien
aard door een fabrikant, zoo zij onwaar zijn,
zal volgens den Hoogen Raad nagenoeg altijd
in strijd zijn met hetgeen in het maatschap
pelijk verkeer tegenover een mede-fabrikant be
taamt, terwijl, Indien zij waar zijn. de al dan
niet onrechtmatigheid zal afhangen van de
verdere omstandigheden van het geval.
Derhalve kon het arrest naar de opvatting
van den Hoogen Raad niet in stand blijven en
wees dit college de zaak terug naar het Haag
sche gerechtshof ter verdere behandeling met
inachtneming van 's Hoogen Raads oordeel.
ste beursuur was de handel loom. De noteerin
gen vertoonden neiging tot dalen, waarbij
staalwaarden het voorbeeld gaven. De beurs
sloot nauwelijks prijshoudend met koersverlie
zen van 1 tot 2 punten.
Vandaag werden 630 fondsen verhandeld.
Daarvan zijn er 164 in koers gestegen en heb-,
ben er 269 een verlies geleden. De noteerin-
~en der 197 overige bleven onveranderd.
Mrt.
13
12
11
Allied Chemicai
Air Reduction
-4" f
148
147
American Can Co.
86 f
85
8:>
Am. c a Foundrv
American Radiatoi
Am. Rolling Mills
Am Smelt Ref.
39}
391
40
Am. Sugar Refining
Am Tel. Tel.
16
165
165
Am. Tobacco B
68
68 i
68 1
Am. Waterworks
Anaconda Copper
24|
24 1
Atchison Topeke
z3
*3 1
23 I
Baldwin Locomotive
Baltimore Ohic
3*
3!
31
Bethlehem Steel
7 t
79 1
79|
Canadian Pacific
3
31
31
Comm. Invest. Trust
J. I. Case Company
Ches. Ohio
Chicago Rock Isl.
Chrysler Motor
661
67 1
68
Consolid. Edison Co.
21 1
21 1
21
Deleware 6? Huds
20
201
Detroit Edison C.
Dupont de Nem.
Eastman Kodak
1321
1331
General Electric
32
33 1
33 J
General Foods
General Motors
43 1
43-J
44 i
Good Year
Hudson Motor
31
31
3|
Intern. Harvester
Int. Merc. Marine
Intern. Nickel
261
261
24f
International Paper
Intern. Tel. en Tel
21
21
21
Kennecott Copper
Mack Trucks Incorp.
Montgomery Ward
National Biscuit Co.
Nat. City Bank
2§
121
12}
New York Central
Norfolk Western
North. Am. AVlat.
Nord. Amer. n. a.
Northern Pacific
Packard
Paramount
Pennsylvania
23}
23}
23}
Proctor 6? Chamble
Publ. Serv. N. J.
Pullman Incorporat.
Pure Oil Company
Radio Corporation
4
4
4
Reading Company
Rep. Steel
Reynolds Tobacco B.
Sears Roebuck
Shell Union Oil
Socony Vacuum
Southern Pacific
Southern Railway
Standard Brands
Stand. Oil of N.-J.
331
351
34}
Texas Gulf Sulphur
Twent. C. Fox Film
Union Carb. Carb.
Union Oil of Calif.
Union Pacific
77 1
77 1
77}
United Aircraft
United Corp A.
United Fruit Comp.
U. S. Ind. Alcohol
U. S. Rubber
21 i
21 1
22}
U. S. Steel
57
58
58}
U. S. Steel pref.
Western Union
Westingh. Electric
95
94 1
96
Woolworth Building
30
301
30}
NEW YORK, 13 Maart
Slotkoersen Mrt. 13
12
11
Londen
4.03
4.03}
4.03}
Parijs
2.30
2 30
2.30
Amsterdam
Berlijn
40.07
40.07
40.07
Brussel
Rome
5.05
5.05
5.05
Madrid
9.25
9 25
9.25
Zwitserland
23.24
23.24
23.24
Weenen
Stockholm
2184
23.84
23^4
Montreal
84.875
84.93
85.06
B. Aires Papier
29.78
29.78
29.78
B.Aires Markt
23.95
23.95
23.00
Yokohama
23 45 48
23.45-48
23.45—48
13 Mrt. 12 Mrt.
Katoen
NEW YORK, 13 Maart
13 Mrt. 12 Mrt.
Jan.
10.73
10.72
Juli
10.55
10.52
Mrt
10.69.70
10.67 68 Oct
10.51.
10.47.
Mei
10.68
10 65.
Dec.
10.51
10 45
Koffie
(Rio
- Nieuw
contract)
(Santos)
Mrt
5.6 4-1
5 67+
Sept
f -
Mel
5.82-
3.854-
Mrt
8. 44-
8.154-
Jull
5.97-
6 004-
Mel
8 314-
8.334-
Sept
607
6.114-
Juli
8.52
8 54
Dec
Sept
8 71
8.73
Sept
1
Dec.
8.93
Suiker
Dec
Jull
0.85}
0.81
Mrt
0.76
0.72}
Sept
0 89
0.85
Mei
0.80}
077
Dec.
0.93}
0.90
Mrt.
0.98-f-
Ü.94 -f-
Rubber
Standaard
Jan
Mrt
Mei
Tin
LOCO
22.55
22.25
2i.9j
52.00
90
21.53
2, .75
21.20
51.75
dager
Juli
Sept
Oct
Dec.
21.10
-1 01
20.85
20.65
20.70
20.63
^0 50
20.30
.50
13 Mrt. 12 Mrt.
Tarwe
Mei
Juli
Sept
Maïs
Mei
JuU
Sept
55}
82}
82
62 -
62
62}
Reuzel
Mrt 6.77
b.90|
Mei
86-85}
82}
82}-}
62} •-
62|
62}
6 75-t
6.9c*
111 mijn 51.62} 5
51.00 51 00
CHICAGO, 13 Maart
13 Mrt. 12 Mrt.
Haver
Mei 36
JuU 32
Sept 31
Rogge
53}
51 -
51}
Mei
JuU
Sept.
36}
32}
31
44}
51}
5.
7.07 i
7 25
13 Mrt. 12 Mrt.
Tarwe
Juh 7 02
öept 7 27
WINNIPEG, 13 Maart
13 Mrt. 12 Mrt.
Gerst
Dec
Jull
Mei
77}
79}
- 78}
- 80}
Dec 49
Mel 45
Oct. 42
49
44
Rogge
Lijnzaad
Dec
Mei
Juli
52}
52}
Dec 17 2
Mel 168
Oct i 60
1.75
1.71
l 61
4a ver
Mel
35
35}
Jull 33}
Dec. 31
Het Duitsche landgerecht heeft Donderdag be
handeld de zaak tegen den 42-jarlgen thans
werkloozen bedrijfsleider D. V., die op 4 Januari
j.l. zich in een café te 's Gravenhage tegenover
een onderofficier van de Duitsche weermacht op
beleedigende wijze heeft uitgelaten over den
Führer.
Beklaagde zeide dronken te zijn geweest en
niet te hebben geweten wat hij zei, doch hij
wilde aannemen, dat de gang van zaken, zooals
de onderofficier dien als getuige uiteen had
gezet, juist is geweest.
De. Generaistaatsanwalt, dr. Koblitz, wees er
op. dat beklaagde de beleedigende uitdrukkin
gen eerst kort geleden heeft geuit, niettegen
staande uit de couranten toen reeds herhaalde
lijk was gebleken, dat de bezettende overheid
dergelijke uitlatingen niet kan dulden en dat
daarvoor hooge straffen worden opgelegd. Dit
alleen reeds had voor hem een ernstige waar
schuwing moeten zijn. Anderzijds wilde spr. er
rekening mee houden, dat beklaagde een goeden
indruk heeft gemaakt, terwijl ook ln zekere
mate in aanmerking kan worden genomen, dat
hij onder invloed van sterken drank is geweest.
Met het oog hierop vorderde dr. Koblitz 9 maan
den gevangenisstraf.
De rechter, de heer Joppich, nam eveneens
verzachtende omstandigheden in aanmerking en
veroordeelde beklaagde tot een gevangenisstraf
van 6 maanden met aftrek van het voorarrest.
Koersen voor stortingen op 14 Maart 1941
tegen verplichtingen luidende in:
Reichsmarken 75.36, Belga's 30.1432, Zwitser-
sche francs 43.56, Fransche francs 3.768, Lires
9.87, Deensche kronen 36.37, Noorsche kronen
42.82 Zweedsche kronen 44.85, Tsjech'sche klo
nen (oude schulden) 6.42, Tsjechische kronen
(nieuwe schulden) 7.54, Dinar (oude schulden)
3.43, Dinar (nieuwe schulden) 4.23, Turksche
ponden 1.45J4, Lewa 2.30, Pengö (oude schulden)
36.519, Pengö (nieuwe schulden) 45.89. Zloty
(oude schulden) 35.Zloty (nieuwe schulden)
37.68.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor in de
geneeskunde op proefschrift, getiteld „Theore
tische en practische grondslagen der Röntgen-
kleinbeeldfotografie" de heer B. G. van Griet-
huysen, geboren te Delft.
GRONINGEN. Geslaagd voor het artsexamen
eerste gedeelte de heeren A. Th. Mol. Amster
dam en U. R. Brandsma, Groningen. Bevor
derd tot arts de heer H. M. Boerma, Amsterdam.
NIJMEGEN. Geslaagd voor het doctoraal
examen in de rechtsgeleerdheid de heer J. G.
E C. Kerkhoffs, Heer (L.).
ROTTERDAM. Geslaagd voor het doctoraal
examen in de economische wetenschappen de
heeren J. H. Pasteuning, C. Goedhart en R.
Boekholt.
GIREERT NIET OP VRIJDAG!
Allerlei vereenigingen hebben zich beijverd
om aan een zoo groot mogelijk deel van ons
arbeidende volk den vrijen Zaterdagmiddag te
verschaffen. Die vrije Zaterdagmiddag is zoo
langzamerhand geworden tot een groot goed,
hetwelk niemand zou willen 'missen.
Tal van werkgevers, die hun personeel op
Zaterdagmiddag niet kunnen missen, geven een
middag of ochtend in de week vrijaf. Dat is nu
wel niet gelijk te stellen met den vrijen Zater
dagmiddag, doch het is toch een vervangmid-
del, dat op prijs gesteld kan worden.
De Postchèque- en Girodienst neemt onder
de overheidsdiensten een bijzondere plaats in.
Al het werk, dat 's morgens met auto's vol het
gebouw binnenstroomt, moet op denzelfden dag
worden verwerkt.
's Morgens vloed en 's avonds eb.
Zoo gaat het dag in, dag uit, in ononderbro
ken opeenvolging. Vrije middagen kunnen dan
ook niet anders dan bij hooge uitzondering
norden verleend, want het spreekt vanzelf, dat
het werk gedaan moet worden. Hoe dan ook!
Dat vindit men op de Giro ook niet erg. Overal
is wat en men weet nu eenmaal, dat het aan
„het baantje" vastzit om op tijd te beginnen
en pas te eindigen wanneer het werk klaar is.
Dat kan zijn om half vijf, maar evengoed om
zeven uur of half acht. Ja, soms nog later.
Denkt u maar eens aan een griep-periode.
Giro-ambteneren stampt men niet uit den
grond en tochhet werk mag niet blijven
liggen.
Eén wensch zouden de dames en heeren
echter gaarne vervuld zien;
Op Zaterdagmiddag niet te laat naar huis.
Wat echte ontspanning na een week van hard
werken hebben ze beslist noodig. De ouderen
kunnen thuis iets doen, wandelen of winkelen
misschien in het tuintje spitten en de
jongeren kunnen in de frissche lucht al die
duizenden geiallen uit hun hoofd laten
.waaien" bij sport en spel.
„Hoe kunnen wij u daarbij helpen?" vraagt
gij ongetwijfeld.
Det is heel gemakkelijk!
U heeft b.v. het plan om Zaterdag eens fijn
„er tusschen uit te trekken". Vrijdags maakt u
uw werk af. O ja! Nog even een girobetaling
doen. Zóó, dat is gebeurd. Klaar!
Maar weet u wat u doet? U zorgt dat u zelf
morgen vrij bent, maar u zet tegelijk een ander
aan het werk. Is het bepaald noodig, dat U
de roode giro-envelop in de brievenbus doet,
iaat het dan vooral niet na. Dat doen de
giro-ambtenaren zelf ook niet en zij verlangen
dus van u niet anders. Men moet op tijd aan
zijn verplichtingen voldoen. Niemand legge tl
eenlg beletsel ln den weg.
Maar.... als u niet aan een bepaalden dag
is gebonden, houdt u de roode envelop dan
even vast tot Zaterdag. Voor u maakt dat geen
verschil en de Giro-ambtenaren gaan wat vroe
ger naar huis dan gewoonlijk.
Gireert dus zoo min mogelijk op Vrijdag!
Hartelijk dank voor uw medewerking.
VEREENIGING VAN PERSONEEL
BIJ DEN POSTCHèQUE- EN
GIRODIENST.
wie cBt bo»*
voor zich ziet
moet x t r
voorzichtig
zijn. want hij
nadert 'n voor-
rangsweg (óók
het verkeer
van links late*
vóórgaajiJ}
