8'
flrt v. Empelen
VOOR IETS
(0 APA1ITS
W
HONDENTROUW IN STEEN
VEREEUWIGD
Huldiging J. de Jong
W. HOLTHUIZEN
Kunsthandel Schretlen
Tentoonstelling Van oude
schilderijen
EN KWALITEIT
WINTERHULP «pNEDERLAND
k
ZONDAG 16 MAART 1941
Een geschiedenis, die
niemand kent
Het Paaltje aan de Munterslaan
60-jarig zakenjubileum
HAARLEM
Wl LHELM I NASTRAAT 37
TELEF. 17644
VOETBAL
H.F.C.H.B.G.
Heemsteedsche Politie tegen
collega's uit Velsen
CENTRALE KEUKEN
Waar kaarten verkrijgbaar zijn
De raadsvacature
HEEMSTEDE
DE VERBINDING MET
WIJK AAN ZEE
Weg door „Rooswijk" wordt
verbeterd
Voordracht
BENNEBROEK
BEVERWIJK
WAT ZAL MEN TELEN
IN 1941?
HET VERSCHIJNSEL
Geen eenzijdigheid
VELSEN
Terrein bij raadhuis wordt
verfraaid
Gemeente verhuurt tuingrond
Crediet voor B-steun
Woningmarkt in onze gemeente
Verkoop van grond
ZAANDAM
Bloemenmagazijn
De klop aan de deur
MENDELSSOHN Go.
De vordering der Neder-
landsche Handel Mij.
VISCHAFSLAG IJMUIDEN
inierhulp Nederland:
geefl niet alleen, offer! ook
werkelijk'
STAD
In een stukje weiland, dat aan de Mun-
tevslaan grenst, tusschen spoorbaan en Oos
terduinweg, staat een blauw-steenen zuiltje.
De jaren hebben het oud en verweerd
doen worden; groote, gele vlekken zijn op
het steen gekomen en al wat de natuur aan
dit monument nog spaarde, is door stof en
vuil besmeurd.
Toch, en men behoeft daarvoor niet over
een groote dosis fantasie, noch over een
f paar goede oogen te beschikken, kan men in
dit meer dan een eeuw trotseerend paaltje
de beeltenis van een hondenkop zien uit
gehouwen. Talrijk zijn de menschen, die hier
dagelijks passeeren; zeer velen, die door het
laantje gaan, kennen het oude gedcnkteeken,
wie weet echter de geschiedenis eraan ver
bonden?
De oude landbouwer, die, ondanks zijn zeven
tig jaren, nog flink over het paadje gaat, wist
het mij niet te vertellen, toen ik hem even aan
hield, hoewel hij volgens zijn zeggen den ge
denksteen als kind reeds kende en er in die
dagen dikwijls overheen sprong.
Evenmin de luid mopperende bakker, die
meer dan tien jaren met zijn bakfiets het slecht
geplaveide laantje afjakkert en er vandaag voor
den zooveelsten keer zijn lekge,reden band
plakte.
Waar ik ook vroeg, hoe ik ook informeerde,
niemand kon mij de historie van het paaltje
verhalen. Maar op een goeden dag openbaarde
een muf boekje in een nog muffere boekenkast
mij de ware geschiedenis.
In de Herfstmaand van het jaar Onzes Heeren
achttien honderd en negen, toen Lodewijk Na
poleon over Nederland den scepter zwaaide en
zijn residentie te Haarlem gevestigd had, trok
op een zonnigen morgen de vorst met eenige
adellijke heeren er op uit om in de bosschen en
duingebieden te gaan jagen.
De Koning, die gebrekkig ter been was, (zijn
paleis, het tegenwoojdige Paviljoen-gebouw, had
daarom aan den ingang een oprit inplaats van
trappen) bleef op het Buiten van Jonkheer van
Rynegom achter, waar hij, het zich gemakkelijk
makend, den terugkeer van zijn vrienden zou
afwachten.
De Jonkheer zelf, een jonge krachtige man,
reed aan den spits van den stoet jagers, die
gezeten op hun goed verzorgde paarden en om
ringd door speciaal afgerichte honden in draf
door de bosschen gingen. Vlak naast zijn glan
zende merry blafte vroolijk de prachtige herder,
die niet zoozeer als jachthond dan wel als
trouw metgezel zijn meester volgde
Jonkheer van Rynegom had zijn hond, die
hij Xerxes noemde, meer lief dan al zijn be-
AUe blikken richtten zich van het meisje direct
weer op den horizon en inderdaad, het roode
schijnsel werd feller.
„Het vuur heeft zich zeker uitgebreid," meen
de een juffrouw, en ze voegde er dramatisch
aan toe: „Als er maar geen menschenlevens te
betreuren zijn."
„Je kunt den rook zien," en de spreker scheen
er verstand van te hebben, want hij doceerde:
,,'t Zal wel een houtloods wezen of zooiets, dat
geeft^altijd witten rook."
„Nou maar ik laat me hangen a.s het geen
bomaanval is," was de reactie van den man,
die meende dat het in Amsterdam was.
Intusschen scheen de brand steeds grooter
vormen aan te nemen.
„Toch een gekke brand," waren allen het er
over eens, vooral toen er geleidelijk een vurige
nalve cirkel uit de vlammenzee omhoog steeg^
die ronder en ronder werd en zich eindelijk als
een volledige vuurbal ontpopte
Toen voltooide de maan haar opkomst en van
den brand was, heel merkwaardig, niets meer te
zien.
Zaterdagmorgen had de huldiging plaats van
den heer J- de Jong, die 60 jaar in dier st was bij
de firma J. H. Schous op de Oude Groenmarkt.
Namens de firma sprak de heer J. H. üchous
den jubilaris toe en zeide o.a.: „Nog versch ligt
ons allen in het geheugen uw 50-jarig jubileum,
c« het is haast niet te begrijpen, dat het reeds
10 jaren geleden is. In die tien jaren bent u
bijna niet veranderd en in dien tijd heeft u ook
steeds trouw en vol ijver onze firma gediend.
U vervulde uw arbeid steeds met vreugde en het
is te hopen, dat wij over weer 10 jaar uw 70-
jarig jubileum mogen vieren, en dat u dan even
kras en flink moogt zijn als nu." Na deze woor
den werd den jubilaris een geschenk onder cou
vert aangeboden.
De jubilaris sprak een kort dankwoord uit,
waarbij hij zich aansloot bij de woorden van
een heer Schous en hoopte, dat God hem nog
vele jaren zou mogen schenken, om in de zaak
weikzaam te kunnen blijven.
Later sprak nog een schoonzoon van derr
jubilaris een kort woord, waarin hij memoreerde
hoe snel wel de tijd tusschen het 50- en 60-
jarig jubileum verloopen was en sprak het ver
trouwen uit, dat de jubilaris door zijn werk en
vlijt de zaak nog verder zou mogen vooruit
brengen.
Onder de bloemstukken waren er van de fa.
Schous en van het personeel, terwijl onder de
vele felicitaties o.a. een gelukwensch van Mgr.
Möllman was.
ACCOUNTANT - IID N.l.v.B
aanvoerders zijn, die zich gereed maken om
teveel op ën kaart te gaan spelen en zich te
veel gaan instellen op één teelt, die toevallig
in 1940 goed is geweest, doch waarvan in 1941
geen bijzondere vooruitzichten aanwezig zijn.
De besturen willen de verantwoordelijkheid
niet dragen, dat zij er niet op hebben gewe
zen. wanneer de teelt van zulk een product niet
beantwoordt aan de vraag voor de volksvoed
selvoorziening of voor export.
Bedoeld wordt hier onder meer, de eenzijdige
uitbreiding van den teelt van pronkboonen, die
zelfs op dit oogenblik zuiver speculatief moet
.vorden genoemd. Het kan natuurlijk meeval-
'en, doch als er een exportprijs voor wordt ge
steld zal die niet gebaseerd zijn op de kosten
van deze streek.
Pronkboonen telen zooals men tot heden
deed, kan geen kwaad. De binnenlandsche
markt en fabrieken kunnen heel wat hebben.
Doch voor export komt het artikel bijna niet
in aanmerking onder de tegenwoordige om
standigheden en ook voor de vriesinrichtingen
wordt het product niet gevraagd Men houde
zich dus aan de speciale teelten voor de markt
te Feverwijk en hale uit zijn bedrijf 'wat er
uit te halen is, binnen de grenzen der teelt
vergunningen.
In den wedstrijd tegen HBC treedt HFC aan
met een invaller voor Hackenitz. Zijn plaats
wordt ingenomen door ten Have, terwijl Hoek
staat opgesteld als rechtsbinnen. Invaller Elfers
bezet de midvoor-plaats. HBC is geheel volledig,
dus met Vink weer onder de lat. De opstelling
vc.n HFC luidt; v. d. Togt, doel, Kammeijer en
zittingen, zooals hij vaak zeide en was er van Rerencjse, achter; Flack Kruijer en v. Olphen,
..i.i _i a. 1- ni 1— l- t, 4- ai t,
overtuigd dat hij een slechte jacht zou hebben
indien deze trouwe vriend niet bij hem was.
Vol trots verkondigde hij ook dezen middag
de heldendaden van zijn hond, die trouwer en
verstandiger was dan al diens rasgenooten te
zamen. Zoo koutend hadden de heeren een af
gesproken plaats tusschen twee boschgedeelten
bereikt, waar zij de jachtmeesters zouden aan
treffen, die reeds vooruit waren gegaan om de
bosschen te verkennen.
Groot was de verbazing, toen men maar één
van hen hier aantrof, verbazing die in toorn
oversloeg, toen men vernam dat de bosschen
door eenige stroopers onveilig waren.
De jachtmeesters moesten bij hun achtervol
ging bijgestaan worden, daarom stegen de ja
ge.rs van de paarden, die zij onder bewaking
achterlieten, om op verschillende punten het
bosch binnen te dringen.
Jonkheer van Rynegom had juist met zijn
hond het geboomte bereikt, toen uit het struik
gewas een geweerloop op hem gericht werd.
Bliksemsnel liet de adellijke heer zich op den
grond vallen, terwijl Xerxes met een vervaarlijk
gegrom den strooper besprong. Het trouwe dier
moest dit met zijn leven bekoopen. Het schot,
voor den Jonkheer afgevuurd, trof het beest,
dat zwaar gewond bleef liggen. Wat er van de
wilde jacht op de stroopers is geworden, ver
meldt de geschiedenis niet.
Alleen spreekt het verhaal nog over den dood
van den hond en den niet te 'troosten Jonkheer,
die ter nagedachtenis aan zijn Xerxes een ge
denksteen liet plaatsen op de plek waar het
dier het leven verloor, vlak aan den rand van
het bosch.
tf
Na honderd en dertig jaren staat nabij de
Munterslaan nog dat paaltje. Bonte koeienlijven
hebben er langs geschuurd, zoodat het wat
scheef is gezakt in de vaak drassige weide.
Het honden-cadaver is reeds lang vergaan.
Ook Jonkheer van Rynegom is niet meer.
De herinnering aan de trouw van zijn Xerxes
zal echter blijven voortbestaan, zoolang het
paaltje daar blijft en als ook dit eenmaal ver
dwenen zal zijn, dan is er nog wel ergens in een
archief deze vergeelde courant te vinden en in
een boekenkast het nog muffer geworden
boekje.
midden; ten Have. Hoek, Elfers, Drijver en Gul-
aemond, voor
Vrijdag heeft de Heemsteedsche politie een
voetbalwedstrijd gespeeld tegen de collega's uit
Velsen op een der mooie terreinen van Storm
vogels. Reeds na korten rijd scoorde onze rechts
binnen 't le doelpunt. Kort daarna maakten de
Velsenaren gelijk, waarna het den Heemsteed-
schen politiemannen gelukte den stand op te
oeren tot 4—1, waarmede de rust inging Na
het kopje thee kregen de Heemsteodsclie man
nen den wind tegen en wisten de Velsenaren
twee doelpunten te scoren, waartegen ?ip Heem
stedenaren eenmaal het net konden vinden,
zoodat de eindstand met 53 in het voordeel
van de Heemsteedsche politiemannen eindigue.
Het was een geanimeërden wedstrijd met diverse
mooie spelmomenten.
Op Donderdag 20 Maart 1941 zal de Centrale
Keuken te Beverwijk voor het eerst warme
maaltijden verstrekken.
De kaarten zijn verkrijgbaar:
A: aan de Beverwijksche Conservenfabriek
dagelijks van 10 tot 12 uur.
B: bij de wed R. van NimwegenKuipers,
Romerkerkweg 12 en bij M. Waanders, Kerk
straat 93 dagelijks tot 16.30 uur.
C: bij W. H. Handgraaf, Voorstraat 18 te
Wijk aan Zee, dagelijks tot 16 uur.
De maaltijden worden uitgereikt:
a: voor Beverwijk aan de Beverwijksche Con
servenfabriek van 11 tot 12 uur.
b: voor Wijk aan Zee bij Maris Stella van
11.30 tot 12 uur.
Kaarten, in Beverwijk gekocht, zijn alleen
geldig in Ecverwijk, kaarten, in Wijk aan Zee
gekocht, alleen aldaar.
Ook zijn de kaarten alleen geldig op den op
de achterzijde van de kaart gestempelden da
tum.
Men zorge steeds vroegtijdig het eten af te
halen; men helpt daarmede zichzelven, want
dan wordt men vlot bediend en wordt wachten
voorkomen.
Ook de heer N. Tervoort, die door het Cen
traal Stembureau tot lid 'van den raad be
noemd was verklaard, heeft zijn benoeming
niet aangenomen.
Diefstal uit fietstasch. Bij de politie te
Heemstede is aangifte gedaan van diefstal uit
een fietstasch van een rijwiel dat stond in een
schuurtje van een villa aan de Adr. Pauw
laan. In de tasch zat o.a. een briefje van f 10
en eenig klein geld.
Dezer dagen hebben we een artikel gepubli
ceerd over de verbetering van den Boschweg
naar Wijk aan Zee, een belangrijk object, dat
de gemeente Beverwijk thans onder handen
heeft.
De voornaamste toegang tot den Boschweg,
de weg door het landgoed „Rooswijk", ligt op
het gebied der gemeente Velsen, terwijl van het
daarop aansluitend gedeelte de grens van Velsen
en Beverwijk juist door de as van den weg loopt.
Ook deze weggedeelten zullen thans verbeterd
worden en de aanleg zal geschieden overeenkom
stig het project, dat voor den Boschweg ont
worpen was.
B. en W. deelen den raad n.l. mede, dat zij den
Secretaris-Generaal, waarnemend Hoofd van
het Departement van Binnenlandsche Zaken,
een opgaaf hebben gezonden van een twaalftal
door hun ontworpen en naar hunne meening
voor uitvoering in werkverruiming aantrekkelijke
plannen, w.o. het aanleggen van een weg door
het landgoed „Rooswijk" te Velsen. Ten aanzien
van dit object berichtte de directie van den
Rijksdienst voor de Werkverruiming, dat aanleg
van bedoelden weg zeer geschikt is voor uit
voering in werkverruiming, mede in aansluiting
op de verbetering van het verlengde van dezen
weg, gelegen op het gebied van de gemeente
Beverwijk. Het College werd in overweging ge
geven, terzake een nader gedetailleerd plan met
begrooting te doen opstellen en hiervoor te
zijner tijd de subsidie-aanvrage in te dienen.
Het onderhavige plan is inmiddels nader uit
gewerkt. Het omvat een verbetering van den
weg door het landgoed „Rooswijk", welke loopt
vanaf den Groote Hout- of Koningsweg te Vel
sen, nabij den Nieuwen Schulpweg, tot Wijk aan
Zee. Ontworpen is een rijweg ter breedte van
4 M. met daarlangs een voetpad ter breedte van
3 M.
De verbetering van het gedeelte vanaf den
Grooten Hout- of Koningsweg tot even ten wes
ten van de Rooswijkerlaan zal geheel voor reke
ning van deze gemeente komen, terwijl het ver
dere deel zal worden aangelegd voor gezamen
lijke rekening van Velsen en Beverwijk, voor
zoover betreft de niet voor Rijkssubsidie in aan
merking komende kosten, zulks in verband met
de omstandigheid, dat de grens tusschen beide
gemeenten juist door de as van dit weggedeelte
loopt.
De aan de uitvoering van het bovenomschre
ven plan verbonden kosten zijn begroot op
17.600. Hierin is een bedrag van 5.248.28 be
grepen, dat in aanmerking kan komen als sub
sidie voor uitvoering in werkverruiming (zgn.
werkverschaffingsvoorwaarden)zoodat ten laste
van deze gemeente blijft een bedrag van
12.351.72.
B. en W. stellen voor, hun machtiging te ver-
lecnen, het plan uit te voeren en het daartoe
noodige crediet toe te staan.
terspenning. Iedere volwassen katholiek drage
12 cent bij voor Z. H. den Paus.
Heden Euch. Zondag, om 3 uur wordt het H
Sacrament ter aanbidding uitgesteld tot het
Lof. 7 uur Lof met Lijdensmeditatie.
IN DE WEEK de H.H. Missen 6.30, 7.15, 8
en 9 uur.
MAANDAG de H. Mis van 6.30 uur in het St.
Jozefgesticht; 7.30 uur Maria-Congregatie, afd.
II (jonge dames).
DINSDAG 7 uur Recollectie voor oud-retrai-
tanten.
WOENSDAG feest van den H. Jozef. 7 uur
de gezongen H. Mis; 11.30 uur katechismus voor
de meisjes en de jongens; 7 uur Diechtig Lof
en preek; 8.30 uur verplichte vergadering der
St. Josephsgezellenver. Na het Lof, 8 uur, Maria-
Congregatie, afd. geh. dames.
DONDERDAG 11.30 uur biechtgelegenheid
voor de kinderen van de St. Jozefschool. 7 uur
Lof met Rozenhoedje en gebeden ter eere van
onzen kerkpatroon St. Bonifatius voor de be
keering van ons vaderland.
VRIJDAG 11.30 uur biechtgelegenheid Toor
de kinderen van de St. Jozefschool. 7 uur Kruis
wegoefening.
ZATERDAG onder de II. Mis van 8 uur Alg.
H. Communie voor de kinderen. Van 4 uur tot
8.30 gelegenheid om te biechten. 7 uur Boete
oefening voor de bekeering van de zondaars.
A.s. Zondag 4e Zondag van de maand. Col
lecte voor de St. Elisabethvereeniging
Voor de benoeming van een onderwijzer aar.
school 2 te IJmuiden is door B. en W. de vol
gende voordracht opgemaakt: 1. G. J. C
Bantje, kweekeling te Aerdenhout; 2. Tn. B.
Vellenga, kweekeling te Amsterdam: 3. G. S.
Jellema, tijdelijk onderwijzer te Haarlem.
De voordracht voor de benoeming van een
onderwijzer aan school 3 te IJmuiden luidt als
volgt: 1. Chr. Berger, onderwijzer te Biltho-
ven: 2. G. J. C. Bantje te Aerdenhout; 3. J
Gorter, onderwijzer te Egmond aan Zee.
Burgerlijke stand. Overleden: L. Malie
paard, 37 jaar; P. ten Bruggencate 87 jaar.
Uitbetaling inkwartieringsgelden. De uit
betaling van inkwartieringsgelden over de
maand Februari zal geschieden op Woensdag
IS Maart a.s. ten raadhuize, 's middags tus
schen 2.30 en 4 uur.
W.L.
Genietend van het preludium van het voor
jaar fietsten wij gisteravond door een der bui
tenwijken van Haarlem, toen onze aandacht
getrokken werd door een groepje menschen dat
in hoogst opgewonden stemming verkeerde en
daarvan blijk gaf door met luide uitroepen te
wijzen naar den verren horizon,, waar een rood
schijnsel zichtbaar was, omfloerst met wolken
flarden.
„Vast een brand," zei een man van zwaar
kaliber.
„Misschien een bomaanval," dacht een ander.
„Het zal wel in Amsterdam zijn, dat ligt ten
minste dien kant op," vond een dei de
„Kan niet, dat is veel te ver weg, dan kon je
het hier niet zoo fijn zien."
„Dan is het misschien ergens aan 't Spaarne."
„Nou, maar ik heb zoo'n idee dat het in
Halfweg is."
En juist ging men algemeen tot de meening
overhellen, dat het Halfweg dan maar moest
zijn. toen een aardig meisje (laten we ondanks
de duisternis optimistisch veronderstellen dat
ze inderdaad aardig was» de algeheele belang
stelling op zich vestigde door uit te roepen: „Kijk
het wordt grooter."
Nu de vergadering van aanvoerders der Ver-
cenigde Veilingen door de buitengewone om
standigheden niet door kon gaan, heeft het
veilingbestuur zich tot de aanvoerders gewend
met een circulaire, waarin verschillende pun
ten worden besproken, die in de vergadering
aan de orde zouden zijn gekomen.
Met betrekking tot de functie van den tuin
der wordt in de circulaire o.m. opgemerkt, dat
bij alle onaangename dingen, die de bezetting
van het land nu eenmaal meebrengt, toch de
hoop leeft, dat door verbeterden afzet van de
producten een loonend bedrijf kan worden ver
kregen. Vooral ook daardoor zal de tuinbouw
zich gemakkelijker voor oogen gaan stellen de
groote verplichtingen, die hij nu plotseling
heeft gekregen tegenover de voedselvoorziening
van het geheele volk, hetgeen van de tuinders,
die te Beverwijk veilen, wel in zeer groote mate
het geval is. Beverwijk bestrijkt de markten
voor meer dan 1/10 deel, n.l. van ongeveer 1
millioen menschen in Amsterdam, Haarlem,
Velsen, Zaandam, enz. En zü 2telen nog een
belangrijk aantal producten, die op export zijn
aangewezen.
Ten aanzien van de vraag, wat men zal te
len in 1941, wijzen de veilingbesturen er op, dat
het heel moeilijk en gevaarlijk is, zeer be
paalde teelten aan- of af te raden. Men weet
dat bij ervaring. Toch is eenige voorlichting
van bestuurszijde gewenscht. Het eerste ad-
vies is echter: in de groote lijn vasthouden aan
de oude wijzen van telen voor de binnenland
sche voedselvoorziening. Dat moet de basis blij
ven van de teelt hier. Natuurlijk kan men, ge
zien de vraag naar de producten in 1940, wat
minder aan erg bederfelijke bladgroente en
wat meer aan houdbare of exporteerbare pro
ducten gaan doen, of aan producten, die den
afzet over den geheelen winter „uitsmeren";
dat kan in het algemeen niet afgeraden wor
den. De basis van het bedrijf kan daarbij ge
zond blijven.
De besturen hebben zich echter reeeds be
zorgd gemaakt, dat er toch teveel leden en
Na den aanleg van den Parkweg langs „Vel-
serbeek" biedt het terrein tusschen dezen weg
en het raadhuis een weinig fraalen aanblik. B.
en W. achten het derhalve gewenscht den aan
leg daarvan opnieuw ter hand te nemen, vol
gens een plan, dat daarvoor is ontworpen
Voor de uitvoering enz. vragen B. en W den
raad een crediet van f 900—,
Naar aanleiding van een door den Secretans-
Generaal van het Departement van Binnen
landsche Zaken aan de gemeentebesturen ge
richte circulaire inzake het verleenen van me
dewerking tot het opvoeren van de bodempro
ductie, door het beschikbaar stellen van gron
den voor volkstuintjes, is door het gemeente
bestuur nagegaan of nog andere grond dan die,
welke daarvoor reeds is aangewezen, voor dit
doel beschikbaar kan worden gesteld.
B. en W. meenen, dat zulks het geval is met
het stuk gemeentegrond, gelegen nabij de Tols-
duinerlaan( achter het terrein, dat in Mei 1940
gratis ter 'beschikking is gesteld van diverse in
deze gemeente gevestigde jeugdvereenigingen.
In verband hiermede stellen B. en W. den
Raad voor hen te machtigen een gedeelte, ter
grootte van 5085 M2., van het bovenbedoelde
terrein als tuingrond te verhuren tegen een
huurprijs van 1— per are.
B. en W. stellen den raad voor een crediet
van f 4087.beschikbaar te stellen voor extra
hulp aan ondersteunde en tewerkgestelde ar
beiders, kleine boeren en kleine tuinders.
Evenals vorige jaren hebben B. en W. we
derom een staat doen opmaken omtrent do
woningmarkt in deze gemeente.
Op 1 Januari j.l. bedroeg het aantal gewone
woningen 11.003, het aantal bovenwoningen 673
en het aantal woningen met nering of bedrijf
1200; totaal 12.876.
Het aantal diverse gebouwen, waarin geen
woning, bedraagt 1565.
Volgens het Bevolkingsregister bedroeg het
aantal gezinnen op 1 Januari jX 12.794. terwijl
er 301 dubbele bewoningen voorkwamen.
Er zou dus een woningoverschot moeten be
staan van 383 stuks.
Om te kunnen aantoonen hoe groot dit over
schot werkelijk is, werd gedurende Januari een
telling van de leegstaande woningen over de
geheele gemeente verricht. Daarbij bleek, dat
278 woningen niet door gezinnen werden be
woond. Van dit aantal kunnen worden gere
kend 209 ter beschikking te staan, terwijl de
overige hetzij tijdelijk zijn verlaten, hetzij niet
voor bewoning beschikbaar zijn.
Een aantal van 383 min 278 is 105 woningen
was dus blijkbaar anders dan als woning in
gebruik.
Tot de 209 beschikbare woningen behooren
164 gewone woningen en bovenworurgen en 48
woon-winkelhuizen.
Voorts zijn nog onbewoond „Keiinemergaer
de", „Spaarnberg" en „Koning Willemshuis".
B. en W. stellen den raad voor aan de N.V.
Bouw- en Exploitatie Mij. „Bon Espoir" te ver-
koopen perceelen grond ten gezamenlijke
grootte van 1290 M2, voor den prijs van f 4600,
en twee perceelèn ter grootte van respectieve
lijk 1608 M2 en 495 M2, tegen den prijs van
7 per M2.
Verder stellen B. en W. voor te verkoopen
aan: H. M. van de Pieterman, te IJmuiden,
een gedeelte ter grootte van ongeveer 1163 M2,
gelegen aan den Engelmundusweg, tegen den
prijs van f 8 per M2;
W. A. de Bruijn, te IJmuiden, een gedeelte
ter grootte van ongeveer 350 M2, gelegen op
den heek van de Rembrandtlaan en den Storm-
velderweg, tegen den prijs van f 9 per M2;
de N.V. Handelsonderneming „Unie", geves
tigd te Velsen, een gedeelte ter grootte van
ongeveer 510 M2, gelegen aan den Oosterduin
weg en den Gerritsweg, tegen den prijs van f S
per M2, alsmede een gedeelte ter grootte van
ongeveer 803 M2, gelegen aan den Engelmun
dusweg en den Gerritsweg, tegen den prijs van
f 8 per M2.
Stille Omgang. Nu de Stille Omgang dit
jaar niet op de gewone wijze kan plaatsvinden
heeft het Genootschap ter eere van het H. Sa
crament besloten inplaats hiervan een geestelij
ken Stillen Omgang in onze parochiekerk te
houden.
Tusschen half zeven en tien minuten over half
zeven worden de leden en ook alle trouwe deel
nemers aan den Stillen Omgang Zondagmorgen
in de Kerk verwacht. Onder leiding van den mo
derator zal in den geest de Stille Omgang ge
maakt worden, waarbij de gebruikelijke gebeden
worden gestort. Om 7 uur volgt de H. Mis, weikc-
door het kerkkoor zal worden opgeluisterd. Ondet
deze H. Mis algemeene H. Communie van ds
deelnemers.
Des middags van half vier tot vier uur geza
menlijke aanbidding van het H. Sacrament door
de deelnemers van dezen geestelijken Stillen
Omgang.
Aan de deelnemers, die Zondagmorgen tus
schen half zeven en tien minuten over half zeven
de kerk binnenkomen, zal een gedachtenisplaatje
worden uitgereikt.
PAROCHIE VAN DEN H. BONIFATIUS
ZONDAG 3e Zondag van de Vasten. Dag yan
den Stillen Omgang tot vereering van het H.
Sacrament van Mirakel in Amsterdam. Onder
de H.H. Missen schaalcollecte voor de St. Pie-
In het pand Heerengracht 390 te Amsterdam,
een van die fraaie oude huizen vlak bij de Leid-
schegracht, waar gangen en kamers met Lode-
wijk-ornament u door hun aristocratie bekoren,
heeft mr. M. J. Schretlen zijn handel in oude
schilderijen. In het licht van den tuinkant han
gen daar de werken der schilders uit onze bloei
periode, gave uitingen, die in hun meesten
tijds zoo uitvoerige weergave van de werkelijk
heid vele staten van het menschelijk gemoeds
leven, licht of duister, vluchtig of diep, den
nadruk leggend op dat wat het oog ziet of op
datgene wat de geest zich verbeeldt, vertegen
woordigen.
Een rijk Stilleven uit het midden' van de
zeventiende eeuw, doet aan De Heem of Van
Huysum denken. Een beschrijving is moei
lijk te geven, maar het zingt een goed lied in
het koor dergenen, die van eenig stilliggend
goed, vruchten, bloemen, roemers wijn en zooal
meer, den lof plachten te zingen. Bij de welge-
stelden van dien tijd was schraalhans geen keu
kenmeester en zij hielden er ook van den in
houd van den hoorn des overvloeds in blin
kende verven en zorgvuldige toetsen, die voor
treffelijk stof uitdrukten, voor oogen te laten
stellen. Schilders uit lateren tijd hehben de
voorwerpen van het stilleven dikwijls gemini
maliseerd en Floris Verster heeft zelfs van een
paar tinnen kannen of blikken busjes een mees
terwerk gemaakt. Maar ook de abondantie en
het vette leven kunnen schoons scheppen, en
dat is hier geschied.
Via een Boeren-tafereel van Teniers, het
bekende soort genrestuk, met invloeden van
den grooten Adriaan Brouwer, komen we
bij een der mooiste stukken van de collectie;
een in breed formaat gedaan Wintergezicht
van De Momper. Het heeft de beste kwali
teiten van de Vlaamsche landschapskunst
uit dien tijd, weidschheid van verschiet (hoe
geaccidenteerd de bodem wezen mag) en
fijnheid van atmosfeer. Op de donkerheid
der figuren en het baksteenrood van de
huizen na, 'is het bijna een grisaille. Maar
de l#ille, klamme grijsheid van den winter
dag ligt er voortreffelijk in uitgedrukt en
in de grijsheid zijn duizend nuances, die
aan poëzie van Paul Verlaine doen denken.
Het landschap in coulissen is overwonnen,
oog en hand kunnen alles aah, maar hoe
gedetailleerd de weergave ook is, er blijft
grootheid in de visie en de voordracht. De
Momper is een der „nieuwe" ontdekkingen
van de kunstgeschiedenis; sinds de in de
herinnering bestendigde tentoonstelling bij
De Boer werd gehouden, 'n jaar of tien ge
leden, zien en erkennen velen zijn bijzon
dere kwaliteiten.
Van Arent Arentsz zijn meest kleine, even
wichtige landschappen met figuren bekend.
Daaróm zal men met te meer aandacht bekij
ken zijn borststuk van een ruig en mooi mans
persoon, geheel in de Haarlemsche traditie, die
gaarne zulk een figuur, vrij dicht' bij het waar
nemend oog, zoodat min of meer een close-up
ontstond, deed schilderen. Men twijfelt er ech
ter aan, wat voor den schilder van meer be
lang was, de figuur of het stilleven om hem
heen: de eend, die hij fier in de hand omhoog
heft en de markant geschilderde eieren.
Een tafereel met drinkende en etende boe
ren, dat vervolgens de aandacht trekt, zou men
in vroeger tijd grif aan Jan Steen hebben toe
geschreven. Maar men is tegenwoordig wat
voorzichtiger en de heer Schretlen doet er goed
aan, als hij aan Harmen Hals en zijn „buurt"
oenkt. Bij Frans Hals' kinderen waren niet
minder dan zeven zoons die het penseel han
teerden. De meest talentvolle lijkt Claes, maar
van Harmen is meer werk bekend en we vin
den stukken van zijn hand o.a. te Haarlem en
in het Mauritshuis. Invloeden van Molenaer
en Adriaen Brouwer zijn niet te miskennen,
ook in dit gezelschap van zich te goed doende
boeren, die hun huis tegen den duinrand heb
ben staan.
Een curieus, fijn en fluweelachtig op- koper
geschilderd stukje is „Perseus en Andromeda",
dat uit Jan Bruegel's omgeving afkomstig kan
zijn. Zeer elegant blijkt het naakt geschilderd
en van bijzondere charme is het minuscuul
kleine stilleven van schelpen, dat voor de voet
jes van Andromeda is neergelegd als een schoon
en toepasselijk geschenk van de zee.
In de buurt van een Orpheus (het bekende
motief van de dieren, luisterend naar de ver
voerende muziek die zelfs de steenen doet zin
gen), een doek dat aan Saverjjs, ma&r om de
kleur van het vee nog eerder aan een Gilles
d'Hondecoeter doet denken, tn de buurt van
een Marten Ryckaert en een heel fraai Vrouwe
portret van Ludolf de Jongh (werkend in de
Van der Helst-traditie, bekend om zijn conter-
feitsel van admiraal Aert van Nes), vinden we
het schilderij van deze collectie, dat het meest
raadsels opgaf. Het is een breed zeestuk: een
kust met edelen en visschersvolk, mooi getuig
de oorlogsschepen, een Engelsch en een Hol-
landsch, op de reede. Deskundigen op scheep
vaartgebied hebben uitgemaakt, dat het 't ver
trek van den Winterkoning uit Engeland moet
voorstellen en de schilder is Adam Willaerts.
De familie Willaerts vertegenwoordigt onder
onze zeeschilders een eigen richting, die van
den stijl Porcellis nogal afwijkt. Adam is gebo
ren te Antwerpen in 1577 en is in 1611 te
Utrecht komen wonen, waar hij in 1664 is over
leden. Typeerend voor hem is zijn „Slag bij
Gibraltar" in het Rijksmuseum, waar nog meer
van hem hangt, in normale tijden. De Vlaam
sche afkomst verloochent zich niet, vooral niet
in de figuren, die aan de traditie van den
fluweelen Bruegel doen denken. Zijn bewogen
HEEMSTEDE
BINNENWEG 18 - TEL. 28080
Zooals het Haarlemsche publiek reeds weet
uit de berichten van het Centraal Bureau uit
Den Haag, zoowel uit de pers als door middel
van de radio, zal ook in de gemeente Haarlem
in de week van Maandag 17 t/m Zaterdag 23
Maart as. een huis aan huis-collecte met lijs
ten voor Winterhulp worden gehouden.
Gaarne onderschrijvende hetgeen de Direc
teur-Generaal reeds omtrent de uitgebreide
noodeïi in het land heeft te kennen gegeven,
wil ik hierbij nogmaals een bijzonder beroep
doen op iederen ingezetene vóór straks een bij
drage van hem zal wordgn gevraagd.
De klop aan de deur, door het affiche zoo
sprekend naar voren gebracht, zal voor ieder
straks ook zijn.... een klop aan het hart, ja
een klop aan het geweten. Ieder voor zich zal
zich de vraag hebben voor te leggen en te be
antwoorden of hij het met zijn geweten kan
overeenbrengen om zijn medeburger, die in zeer
behoeftige omstandigheden verkeert, aan zijn
lot over te laten, dan wel dat hij hem in zijn
benarden toestand naar vermogen zal bijstaan.
Ten overvloede wil ik hier nogmaals uitdruk
kelijk verklaren,, dat de uitkeeringen uit Win
terhulp plaatselijk geschieden onder persoon
lijke verantwoording van den burgemeester en
dat deze uitkeeringen uitsluitend geschieden
naar behoefte en zonder aanzien ,des persoons,
dus zonder dat gelet wordt op geloof, ras, po
litieke richting of kerkelijke gezindte.
Ter wille zoowel van de inwoners zelf als van
de collectanten, verzoek ik van te voren te wil
len overleggen en bepalen voor welk bedrag op
de lijst die U zal worden aangeboden zal wor
den geteekend. Hierdoor wordt aan beide par
tijen moeite bespaard.
Directeur van Winterhulp-Nederland,
De Burgemeester,
Afd. Haarlem,
(3. L. A. PLEKKER)
fllJKSSTBAATWEG 12 - IREFOON 16658 HAARLEM-NOORD
trant, met ,het wemelen van de golven en de
drukte der tuigages, heeft fijne kwaliteiten, het
is een romantische kleinmalerei, die toch ook
iets documentairs heeft. In dit geschilderde
vertrek van den Winterkoning waardeeren we
dan ook het boeiende en grappige van de
voorstelling, naast de atmosfeer van het mari
tieme, al is de blankheid en eenvoud en de rust
van de Porcellis-richting ons misschien op den
duur liever.
Een schilder als J. Voorhout, van wien hier
een genretafereel aanwezig is, voorstellend een
Schilderes in haar Atelier, rekent men tot het
/uitklinken", de verslapping van den grooten
tijd der gouden eeuw. Hij komt in de nabijheid
van Caspar Netscher. Toch is het'stuk bijzonder
knap, hoewel men ziet, dat de groote schilders
hartstocht al verdwenen is. Het stilleven op de
tafel, met de vellen teekenpapier, heeft verras
sende kwaliteiten. De kleur heeft dat eigenaar
dig verschaalde, en tegelijk versuikerde, dat
men in het eind der 17e eeuw bij deze nieuwe
maniëristen veel opmerkt. Nog altijd een res
pectabele schilderkunst, maar niet meer te re
kenen tot den alle bezwaren opzij zettenden
bloei.
Eenige mooie religieuze barokke houtsculp
turen, vrij zeldzaam in Noord-Nederland (een
H. Familie in „gezelligen" Rubens-stijl en een
Beweening die, grootscher, aan schilderijen van
Van Dyck doet denken), completeeren deze in
teressante tentoonstelling van oude kunst.
JAN ENGELMAN
De Nederlandsche Handel Mij. deelt ons het
volgende mede:
In het onderpand, dat de firma Mendelssohn
en Co. Amsterdam aan de Nederlandsche Han
del Mij. had verstrekt, speelde, blijkens een in
de bladen van 23 Augustus 1939 opgenomen
communiqué, een bedrag van nom. f 20.500.000.
4 pet. obligaties Frankrijk 1939 een belangrijke
rol.
Dit bedrag was reeds door geleidelijke liqui
datie met circa een derde verminderd, toen
onlangs op het geheele restant van den post
een zeer bevredigend ood werd uitgebracht, dat
door de Nederlandsche handel Mij. is aanvaard.
De tegenwaarde is reeds in de kas van de
Nederlandsche Handel Mij. gevloeid.
Tengevolge hiervan en van de liquidatie van
andere onderpanden sinds Augustus 1939 is
de vordering van die Nederlandsche Handel
Mij. op de firma Mendelssohn en Co. Amster
dam toit circa een vijfde van het oorspronke
lijke bedrag teruggebracht.
Voor deze restvordering is nog waardevol
onderpand aanwezig met de liquidatie waarvan
geleidelijk wordt voortgegaan.
In verband met de volgens het rapport val1
bewindvoerders uit de surcéance der firm8,
Mendelssohn fen Co. Amsterdam te verwachten
uitkeering, kan aangenomen worden, dat tef
dekking van het uiteindelijk door de Neder
landsche Handel Mij. te lijden verlies een klein
gedeelte van de met dat doel gevormde reserve
noodig zal zijn.
IJMUIDEN, 15 Maart Loggers: Sch. 14
f 2898 K. W. 91 f 1394, K. W. 95 f 779.
Kotters: T. X. 32 f 2582, T. X. 14 f 4539J
IJM. 214 f 1371, K. W. 77 f 802, K. W.
f 787.
92
