w
Zij gaven 10 cent
Dr. GOEDEWAAGEN OP DE
JAARBEURS
De oesterteelt te Yerseke
Voor elkander
bestemd
Be*Ta ruck
WOENSDAG 19 MAART 1941
Zware boerderijbranden
L
WINTERHULPSpNEDERLAND
Lederindustrie georganiseerd
De verwoesting van Leuvens
Universiteitsbibliotheek
Plan tot uitbreiding van het
gebouwencomplex
uiteengezet
BOSCHBRAND TE WEERT
Bij het afbranden van een
terrein heide ontstaan
Groote hoeveelheden hooi en stroo
te Margraten verbrand
Schapen te Uithuizen
omgekomen
Commissie naar Frankrijk voor
den aankoop van zaai-oesters
Gestolen levensmiddelen
gekocht
Betaald met handelsgeld van
Maatschappelijk Hulpbetoon
Jongetje door autobus overreden
en gedood
Meisje terecht
Arbeider verongelukt
HET EERSTE KIEVITSEI
Limburg heeft de primeur
GEEN GESLOTEN TIJD
VOOR ZEELT
In het belang van de uitoefening
der visscherij
Tegen prijsopdrijving
Inspecteurs legden vele boeten op
UIT DE STAATSCOURANT
Belastingen
Ontslag militairen dienst
Onderwijs
Visscherij politie
Rijksverzekeringsbank
Doch de menschen hadden
zelf behoefte aan lakens
en sloopen
Onderverdeeld in vier vakgroepen
Gegevens over Zuid-Holland
Nederlandsche Bioscoopbond
Na de opening van het nieuwe
bondsgebouw
Gouden doctoraat
Wat aan boeken en handschriften
verloren ging
Passiespelen te Olesa
Proefvelden en -boerderij
Academische examens
Examens Nijverheidsonderwijs
Apothekers-assistent
Dinsdagochtend heelt de secretaris-generaal
Van het departement van Volksvoorlichting en
Kunsten, dr. T. Goedewaagen, zooals reeds
kort gemeld de Jaarbeurs te Utrecht bezocht.
Dr. Goedewaagen was in gezelschap van ïr. L.
W. Z. van der Vegte, raadsadviseur van 't de
partement, en drs. W. J. J. Noordijk, waarne
mend hoofd van de aldeeling cultureele ont
spanning. Na de ontvangst door het bestuur
Van de Jaarbeurs gaf de heer dr. F. H. Fentener
van Vlissingen een uitvoerige uiteenzetting van
het uitbreidingsplan, dat door het bestuur van
öe Jaarbeurs was ontworpen. Hij sprak er zijn
vreugde over uit. dat ook dit jaar op de Jaar
beurs het bezoek een groot succes is. Het is
noodzakelijk gebleken ging spr. voort dat
zeer spoedig tot uitbreiding van het bestaande
gebouwencomplex wordt overgegaan. Uit de
Praktijk is gebleken, dat parterreruimte het
meest gevraagd wordt, doch uit commercieel
oogpunt bezien, is een gebouw met verdiepin
gen beter. Vanzelfsprekend moet het bestuur
°ok rekening houden met de materialen positie
en de prijzen der materialen. Dr. Fentener var
Vlissingen hoopte echter, dat de moeilijkheden,
Welke zich bij den nieuwbouw voordoen, in
overleg met officieele instanties zullen worden
Opgelost.
Ook het bestuur dient naar een andere huis
vesting uit te zien. want het houten gebouwtje
Waarin het thans zetelt is veel te klein. Het
maakt een onderwerp van bespreking uit ot
het secretariaat in het nieuw op te trekken
gedeelte zal worden gehuisvest of gescheiden zal
komen te staan.
Ten slotte vertelde de voorzitter van den
Vaad van bestuur van de vooruitzichten, er op
Wijzende, dat een evolutie in de indeeling heeft
Plaats gehad. Meer en meer exposeeren de be
drijfsgroepen bij elkaar en spreker geloofde, dat
deze concentratie zich in de toekomst verder
door zal zetten.
Vervolgens ging het gezelschap tot de bezich
tiging van onderscheiden inzendingen over.
Na het bezoek aan de Jaarbeurs werd met
het bestuur de lunch gebruikt.
Op de Altweerderheide te Weert heeft een
groote boschbrand gewoed. Zeker H. C P. uit
®udel was daar bezig met het afbranden van
e®n terrein heide van 10 H.A. voor ontginning
Net vuur sloeg over naar een perceel dennen-
hosch ter grootte van 7 H.A. Alhoewel het per
soneel van de Nederi. Heide Maatschappij het
VUur vrij spoedig meester was, werd het bosch
Vrijwel geheel vernield.
De gemeentepolitie maakte proces-verbaal op
tegen H. C. P. De perceelen zijn eigendom van
de Steenkolen Mij. Laura en Vereenigmg te
ïlygelshoven (L.) en van den heer Van Rijcke-
Vorsel, burgemeester van Nuenen. De schade is
Aanzienlijk.
Maandagmiddag brak brand uit in de kapitale
hofstede van den landbouwer Meertens, wethou
der van Margraten.
De stallen en schuren waren weldra een vuur
zee. De plaatselijke vrijwillige brandweer be
streed het vuur met kracht. Ten gevolge van
den hevigen vonkenregen vatte een op grooten
Afstand gelegen gebouw eveneens vlam. Hier
kon het vuur worden gebluscht.
Een aangrenzende woning van mevr. H. kon
behouden blijven, doch kreeg waterschade.
Groote hoeveelheden hooi en stroo werden een
Prooi der vlammen. Het woonhuis van den heer
bleef gespaard. Het talrijke vee werd gered.
In Uithuizen is Maandagavond een felle brand
hitgebroken in de kapitale boerderij van den
heer J. Bieleveld. De brandweer van Uithuizen
*h Uithuizermeden rukte uit, doch kon niet
v°orkomen, dat de geheele inboedel een prooi
der vlammen werd, evenals de boeiderij en de
Aangrenzende schuren, welke totaal werden ver
hoest. Zeven paarden konden met moeite ge-
ted worden, doch veertien schapen zijn in de
dammen omgekomen.
De schade wordt door verzekering gedekt.
33 jaar gevangenisstraf had ondergaan, ontken
de, geweten te hebben, dat de goederen van
diefstal afkomstig waren.
Tegen den 29-jarigen expeditieknecht J. J.
S. S. te Rotterdam eischte de ambtenaar van
het- O. M. een jaar en zes maanden wegens dief
stal van een hoeveelheid levensmiddelen uit een
filiaal van de coöperatie „Vooruitgang" te Rot
terdam In den nacht van 13 op 14 September
J.l. S. had zich toegang verschaft door inklim
ming door een tuimelraam. Verd. bekende het
ten laste gelegde.
Een gevangenisstraf van een jaar met aftrek
van voorarrest eischte de ambtenaar van het
O. M tegen den 20-.jarigen monteur G. S. te
Rotterdam wegens verduistering van een aantal
rijwielen. Verd. had bij verschillende rjjwielhan
delaren In totaal veertien fietsen gehuurd en
deze later verkocht.
Dezer dagen is uit Yerseke een commissie naar
Frankrijk vertrokken, welke het aankoopen van
Fransche zaaioesters tot een bedrag van onge
veer een kwart millioen gulden ten doel heeft.
Deze commissie bestaat uit een viertal oester
kweekers, terwijl dr. Havinga namens de Ne-
derlandsche Visscherijcentrale aan hen is toe
gevoegd. De betrokken autoriteiten hebben haar
bijzondere faciliteiten verleend, welke den im
port van een zoo groot bedrag aan zaaigoed
mogelijk maken.
Tengevolge van den langdurigen en strengen
winter van het vorig jaar, was er in Yerseke
een aanzienlijk tekort aan kweekoesters ont
staan. Zooals men zich misschien zal herinne
ren, is er dien winter aanzienlijke schade ge
leden. De geïmporteerde Fransche zaaioesters,
die klaarblijkelijk het slechtst tegen net Zeeuw-
sche klimaat bestand zijn, zijn toen zelfs geheel
uitgestorven. Doch ook de Zeeuwsche oester
heeft ernstig te lijden gehad en de voorraden
hiervan minderden met ongeveer 60 a 70 pro
cent.
De zomer van het vorige jaar was ook al
weinig gunstig voor de oestercultuur. Het ware
weer kwam reeds vroeg in het voorjaar en in
den tijd, waarin de broedval moet plaatsvinden,
was het guur en kil. De aanslag op de oester
pannen was dan ook gering.
Het was noodzakelijk, de voorraden zaai
oesters aanzienlijk uit te breiden en de eenige
mogelijkheid daartoe was import uit Frankrijk.
De oorlog bracht evenwel talrijke moeilijkneden
mede, die slechts met moeite overwonnen kon
den worden. De groote beteekenis van de oes
tercultuur voor Yerseke, dat hierin voor een
groot gedeelte zijn bestaan vindt, heeft echter
ten slotte bewerkt, dat toestemming werd ver-
ki'egen voor de vorming van een aankoop-com
missie, die als eenige instantie vergunning heeft,
in Frankrijk zaaioesters aan te koopen en het
transport te verzorgen.
Deze commissie heeft van nagenoeg alle Yer-
seksche oesterkweekers opdrachten gekregen,
zoodat wellicht slechts voor een gedeelte aan de
aanvraag zal worden voldaan. Men rekent er
op, beslag te kunnen leggen op 15 a 20 millioen
zaaioesters, waarmee een bedrag van circa
f 250.000 gemoeid is. Ook de transportkosten
van het station van inlading naar Yerseke ver
gen een groote som, welke meer dan een derde
gedeelte van het aankoopbedrag bedraagt.
De te importeeren oesters zullen evenredig
over de bij de combinatie aangeslotenen worden
verdeeld aan de hand van de invoercijfers der
diverse kweekers over de jaren 1937 tot 1940.
Mocht bij het transport schade ontstaan, dan
zal ook de schade gelijkelijk worden gedragen.
Alle geïnteresseerden hebben een waarborgsom
van 25per ton moeten storten, teneinde
de risico's te dekken.
Juist nu is het van belang de oesterteelt op
zoo hoog mogelijk peil te houden, omdat oesters,
hoewel geen volksvoedsel, veel voedingskrachtige
bestanddeelen bevatten.
rt De ambtenaar van het O. M. van de Rotter-
jtemsohe rechtbank eischte tegen den 56-jarigen
teeman F. A. een gevangenisstraf van een jaar
^gens diefstal. In diens woning had men een
A'oote hoeveelheid levensmiddelen gevonden, die
diefstal afkomstig was. A. ha-i juist van
{/aAtschappelij!: Hulpbetoon f 150 gekregen om
Andel te drijven en voor dit geld had hij de
^olen levensmiddelen gekocht. Verd., die reeds
Dinsdagavond omstreeks half 6 was te Kwints-
heul het 4-jarige jongetje J. V. op het trottoir
voor het ouderlijke huis aan het knikkeren.
Juist toen een der autobussen van de W.S.M.
passeerde, liep het ventje een knikker na tot
op den rijweg. Het ventje geraakte onder het
achterwiel en was vrijwel op slag dood.
De minderjarige Simona Koenen, die sedert
eenige dagen te Eindhoven werd vermist, is
weder in de ouderlijke woning teruggekeerd.
De 35-jarige ongehuwde arbeider H. uit Ede
raakte bij het verrichten van werkzaamheden
in de omgeving van Harskamp bekneld tus-
schen een rijdenden vrachtauto en een muur.
De ongelukkige overleed na enkele minuten.
inierhulp Nederland:
één voor allen, allen één.
De rijksambtenaar Bakker heeft te Greven-
bicht het eerste kievitsei in dit jaar gevonden.
Voorzoover heugt is dit de eerste maal, dat in
Limburg het eerste kievitsei in Nederland were
gevonden.
De secretaris-generaal van het departement
van Landbouw en Visscherij heeft bepaald, dat,
met afwijking in zoover van de betreffende
visscherij-reglementen, in het belang van de
uitoefening der visscherij in 1941 voor de zeelt
geen gesloten tijd wordt vastgesteld.
De strijd tegen de prijsopdrijving wordt on
onderbroken voortgezet. De inspecteurs voor de
prijsbeheersching hebben wederom tal van von
nissen gewezen, die r.det mals zijn. Een bakker
in Graauw en Langendam, aie brood te duur
verkocht, werd gestraft met een boete van f 500
terwijl zijn zaak een maand zal worden gesloten
en het vonnis woTdt gepubliceerd.
Eenzelfde straf werd opgelegd aan een bak
ker in Lamswaarde voor een overeenkomstig
feit. In Dordrecht werd een buitenband te duur
verkocht, wat den fietsenhandelaar op f 200
kwam te staan, terwijl het te veel betaalde aan
den kooper moest worden terugbetaald. In Ter-
neuzen hield men zich niet aan de prijzen voor
schoenen, zooals die op 9 Mei j.l. golden. Den
overtreder werd een boete van f 500 opgelegd
In de Kwakel trachtte een slager spek van
de hand te doen voor een te hoogen prijs. Zijn
voorraad werd verbeurd verklaard en de boete
werd vastgesteld op f 100. Een heel varken, dat
te Venray voor te hoogen prijs werd aangebo
den, kostte den eigenaar f 300 boete. Het von
nis aal worden gepubliceerd
In Dordrecht werd in enkele gevallen ge
knoeid met de {wijzen van soepvleesch. Boetes
werden daarvoor opgelegd van f 40 en f 200
Opdrijving van den prijs voor rijst en haver
mout door een winkelier in Putte werd ge
straft met f 200 en publicatie van het vonnis
Iemand in Westdorpe, die met een partijtje
tarwe een goeden slag dacht te slaan, zal f 300
moeten betalen. Ook in zijn geval zal de tucht-
beschikking worden gepubliceerd.
Met ingang van 1 Mei 1941, is benoemd tot
essaieur van den waarborg en de belasting der
gouden en zilveren werken te Utrecht, P. D.
Brolsma, thans adjunct-oontroleur bij dien tak
van dienst.
Op verzoek i6 eervol ontslag als zoodanig ver
leend uit den militairen dienst aan den reserve
kapitein G. de Haas, van het wapen der Infan
terie
Voor het tijdvak van 16 Maart 1941 tot 16
Maart 1942 is wederom benoemd tot assistent
aan de Landbouwhoogeschooi te Wageningen dr.
H. de Haan aldaar.
Aan L. Bal, controleur bij de visscherijpolitie
op de Zeeuwsche stroomen te Tholen, is met
Ingang van 1 Mei 1941 op zijn verzoek eervol
ontslag uit zijn betrekking verleend.
Aan A. L. Maschhaupt is op zijn verzoek eer
vol ontslag verleend als oommies bij de rijksver
zekeringsbank.
(Van onzen Haagschen redacteur)
De organisatie van de Winterhulp, we be
doelen de interne organisatie, begint strak
ker vormen aan te nemen. Reeds het feit,
dat ongeveer 2 millioen bij elkaar werd
gecollecteerd en dat bovendien nog 2 mil
lioen aan giften via giro en op andere ma
nieren werd geïncasseerd bewijst, dat er
structuur in het werk begint te komen..Nog
levendiger ziet men dat geïllustreerd door
den arbeid van de z.g. huisbezoekers, die
aan de hand van binnengekomen aanvra
gen, hun rapporten opstellen voor de hoofd-
bureaux, na met de gegadigden persoonlijk
in contact te zijn getreden.
Een van deze huisbezoekers neeft ons op on
gekunstelde manier van zijn bevindingen ver
teld; daarbfj hebben wij zeer duidelijk kunnen
ervaren, dat de nood in vele gezinnen inderdaad
noopt, de handen eensgezind in elkaar te slaan
en elkaar gemeenschappelijk de grootst moge
lijke hulp te bieden. De heer De Bruin is een
eenvoudig man, die blijkbaar reeds eerder het
werk der Winterhulp heeft bestudeerd, zooals
bleek uit zijn kennis van zaken van de Duitsche
Winterhilfe. Hij heeft geen pretenties en is ge
moedelijk. Dezer dagen belde hij aan bij een
gezin, ergens in Den Haag, waarvan de vader
een brief om hulp had gezonden aan het kan
toor van de Winterhulp. Een klein meisje deed
open. „Ik ben van de Winterhulp", zoo stelde
hij zich voor, waarop het kind naar binnen ging,
zeggend, dat zij moeder even zou roepen. Maar
na eenige oogenblikken keerde het meisj- te
rug en stopte den heer een dubbeltje in zijn
hand. De huisbezoeker was hoogst verrast en
maakte het kind duidelijk, dat hij niet kwam
om te vragen, maar om to brengen. „O.zei
het kind verwonderd en ze liep hard naar
moeder.
„Och mijnheer," zei de moeder, die na eenige
oogenblikken verscheen, haar handen aan haar
schort afdrogend „neemt u mij met kwalijk,
ik had juist de kleine in het bad." De mijnheer
werd binnen gelaten in de voorkamer, waar de
eenige kachel brandde en waar moeder de kleine
waschte; hier en daar lag een hoopje schoon
of vuil goed. Er ontspon zich een gemoedelijk
gesprek; de mijnheer kwam te weten, dat vader
lang werkloos was geweest en nu 32 per week
verdiende, waarvan veel af moest en dat moeder
nu de 6e baby tegen eind Maart verwachtte
„Nu wilde u zeker graag eenig goed voor de
kleine hebben," vroeg de huisbezoeker. „Neen,
mijnheer," was het antwoord, „ik wou graag wat
lakens en sloopen, want als de juffrouw komt,
dan wou ik graag alles een beetje netjes heb
ben."
Deze ontmoeting is een uit de veie, waarbij
telkens weer aan den dag treedt de behoefte aan
linnengoed, ondergoed, levensmiddelen en brand
stof. Het hier gemelde inkomen behoort tot de
randgevallen, het hcoge inkomen, want meestal
liggen de verhoudingen veel ongunstiger. Vader
heeft jaren geen werk gehad, nu echter, sinds
eenige weken Is hij weer aan den slag, verdient
een kleine 25, heeft een paar peuters; de fa
milie bezit verder niet veel. Het linnengoed is
meestal versleten, de schoenen van de kinderen
zijn aan het eind van hun uithoudingsvermogen,
de werkkleeding verkeert in staat van verre
gaande slijtageGeld om al deze tekorten
aan te vullen, kan niet van het bescheiden in
komen worden afgenomen. De taak van Winter
hulp is niet alleen duidelijk, zij dient zich als
het ware aan.
Het heeft in Den Haag in tegenstelling met
Amsterdam wel veel voeten in de aarde gehad,
eer de organisatie ter plaatse op toeren draaide,
maar het is nu zoover dat binnen een maand
al'e tot nu toe binnengekomen aanvragen zul
len zijn afgewerkt. De omvang van het werk is
iu het algemeen niet eenvoudig, maar in Am
sterdam heeft men 'n zeer doeltreffenden maat
staf gevonden voor het verleenen van bijstand.
Daar worden allen, die op Maatschappelijken
Steun zijn aangewezen, ook in de hulpverleening
van Winterhulp betrokken op basis vrn de of
ficieele opgave. In totaal doen zich m de hoofd-
slad 50.000 gevallen voor, waarin voor Winter-
Bij beschikking van de organisatie-com
missie van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart is als uitsluiten
de vertegenwoordigsters uit vakoogpunt van
haren tak van bedrijf de tot de centrale
organisatie industrie behoorende hoofdgroep
leder- en lederverwerkende industrie inge
steld.
Zij is onderverdeeld in de volgende vak
groepen: 1. vakgroep lederindustrie; 2. vak
groep schoenindustrie; 3. vakgroep drijfrie
menindustrie en 4. vakgroep lederwarenin-
dustrie.
Alle in Nederland gevestigde ondernemingen,
welke uit dierenvellen met looistoffen leder ver
vaardigen, zijn verplicht, zich bü de vakgroep
lederindustrie aan te melden.
Het secretariaat der vakgroep lederindustrie
^Oor
iNaaruk verboden)
y herhaalde steeds weer dingen over doop-
en leeftijden en hij zei, dat ik er den
iu voor kon nemen en al zulke dingen en dat
hirt4. i_ l o 1 _*i
biet wist. wat ik zelf wilde en dat we over
j Anders zouden praten.
dacht ha. „Het is hopeloos!Ik zal
't van hem vrij komen. Ik kan het hem niet
het verstand brengen
shoot mijn .neus. Bij ongelijk brak er een
'os. ik slikte den volgenden weg.
Ver aai'ha was er een lange pauze en toen
'teerde David's stem opeens.
dan.... als je voor een huwelijk met
y biets voelt
Ie";:: dat doe ik niet! O, liefste David, als
Da's.t- hoe ik daar over denk!"
^teeir lachte werkelijk even. Toen ging hij
vOortIJtc 'angzaam. met de vriendelijkste stem
Ut Tdat er dan niets aan te doen was. Als
dat hij mij niet gelukkig zou kunnen
hits' bu. dan was hij blij dat ik mijn fout
ste f, vóór het te laat was. Hij was de laat-
ei"so°n ter wereld die zou trachten, mij
Trw^11 wil er8ens toe te dwingen
bryjjhi' miJ dat vertelde, kreeg ik "n brok
„Je wilt onze verloving verbreken?" riep ik,
nauwelijks het goede nieuws geloovend. Toen
deed ik mijn ring af („Arme Nesta's robijnen")
en gaf hem dien terug. Ik voelde me zelf een
monster, omdat hij zoo aardig was. En hij
vroeg me als een gunst, geen van zijn kleine
geschenkjes te willen teruggeven; hij dacht
er niet aan, die tasch terug te nemen.
Hij zei het allemaal met zijn vriendelijke
stem. Ik voelde, dat hij mij als een onredelijk
kind beschouwde, maar dat hij niet eens wilde
beknorren of zelfs wilde laten beknorren, om
dat het „niet wist, wat het wilde".... Ik ge
loof, dat hij meende, dat het dkt was.
Dan vroeg hij mij, of ik hem nog iets an
ders wilde toestaan: of hij zelf aan grootma
mocht vertellen over „onze veranderde plan
nen".
Ik was meer dan dankbaar daarvoor. Die
gedachte had me aldoor als lood gedrukt
Grootma. Zij haat alle veranderingen en alle
nieuwigheden, die er in de wereld plaats grij
pen. sedert zij heel jong en pas getrouwd was.
Zij vond een verbroken engagement natuurlijk
iets misdadigs. Zij zou liever alles laten, zoo
als het was; en als de menschen dachten, dat
er toch niets anders op zat, raakten zij er
vanzelf aan gewend ja. vonden zij het ten
'laatste wel prettig. Ik wist zeker, dat groot
ma er zoo over dacht. Ik voelde, dat grootma
niet gemakkelijk was niet grootma, die oude
lieve dame met haar nette grijze haren en
een hartstocht voor oude meubels maar de
grootma, een soort symbolische figuur de
godin van „Laat het liever rusten". Een macht!
In elk geval was ik dankbaar, op een laffe
manier, dat ik aan mijn ej-verloofde over kon
laten, alles aan grootma te vertellen
Toen ik alleen in mijn kamer was, overpeins
de ik de zaak nog eens. Had hij mijn weigering
werkelijk als eindbeslissing aangenomen? Of
dacht hij mij, door mij voorloopig mijn zin te
geven en „te doen alsof", naderhand weer te
rug te winnen? (Nooit, nooit!) Zou hij er
grootma ook zoo'n uitleg van geven
Toen ik grootma weer zag, viel het vreese-
lijk mee. Zij nam de zaak heel wat gewoner
op, dan ik had durven hopen. Zij was heel lief
toen zij er over begon, ofschoon zij, den hemel
zij dank, er heel weinig van zei. Ik zou haar
onmogelijk hebben kunnen vertellen, dat ik in
de weken, die voorbij waren, zoo ongelukkig
was geweest, enkel, omdat David niet den
juisten leeftijd had gehad. Ik kan met haar
niet redetwisten over het feit, dat alles mis
schien in orde gekomen zou zijn, als ik al een
klein meisje geweest was in plaats van een
pasgeboren baby in een batisten jurkje, toen hij
een jongeman was.
Ik wist zeker, dat grootma het onderwerp
jonge mannen nooit zou hebben willen be
praten.
Dit bewijst, dat men in deze wereld buiten
gewone verrassingen kan beleven, zelfs van
grootmama's.
Wie zou hebben kunnen denken, dat mijn
grootma, veertien dagen na dien moeilijken
dag, een jongen man aangemoedigd zou heb-
ls gevestigd te 's-Gravenhage (Federatie van
Nederlandsche Lederfabrikanten).
Alle in Nederland gevestigde ondernemingen,
welke fabriekmatig schoenen of pantoffels pro-
duceeren, zijn verplicht, zich bij de vakgroep
schoenindustrie aan te melden.
Het secretariaat van de vakgroep schoen
industrie is gevestigd te Tilburg.
Alle in Nederland gevestigde ondernemingen,
welke fabriekmatig drijfriemen, technische le
derwaren, zooals lederen manchetten, gestanste
lederwaren, lederen snaren en lederwaren voor
de textielindustrie vervaardigen, zijn verplicht,
zich bij de vakgroep drijfriemenindustrie aan te
melden.
Het secretariaat van de vakgroep drijfriemen
industrie is gevestigd te Voorburg (Vereeniging
van drijfriemenfabrikanten)
Alle in Nederland gevestigde ondernemingen
welke fabriekmatig lederen of kunstleueren arti
kelen, zooals damestasschen, mappen, porte-
monnaies, koffers, galanterieën vervaardigen,
zijn verplicht, zich bij de vakgroep lederwaren-
industrie aan te melden.
Het secretariaat van de vakgroep lederwaren-
industrie is gevestigd te Dei ft (Nederlandsche
Vereeniging van Lederwarenfabrikanten).
hulp een taak is vastgelegd. In Rooterdam be
draagt dit aantal 45.000 en in Den Haag 30.000.
Voor Den Haag heeft men deze werkwijze ge
volgd: een zanvrage om steun wordt ingediend
bfj Winterhulp, die op haar beurt de adviezen
ontvangt van Maatschappelijk Hulpbetoon of
van den Armenraad. Geheel zelfstaniig beslist
W. H. N. dan in hoeverre zij aan de aanvrage
zal en kan voldoen.
Dat het voldoen ook in de gewenschte mate
geschiedt, zal men nauwelijks kunnen aanne
men, indien men bedenkt, dat over net geheele
land slechts voor een zesde gedeelte in de nood
gevallen kan worden geholpen. Immers bijna 2
millioen behoeftige Nederlanders maken aan
spraak op een extra gave, terwijl maar een
sleine 250.000 menschen daadwerkelijk geholpen
zyn Indien men nu overweegt, dat deze hulp
voor 90 pCt. voor één keer is, terwijl de oeiioef-
,en aan brandstoffen en levensmiddelen zich
telkens opnieuw doen gevoelen, dan ziet men ge
makkelijk in, noe gebrekkig in wezen deze hulp
nog moet worden genoemd.
De uitgaven ia steuen en provincies overtref-
ien meestal het bedrag, dat door collecten bijeen
kwam. Nemen wij ais voorbeeld de provincie
Zuia-Hoiiand. Daar heert Winterhulp in de af-
geloopen maanden een beorag uitgekeerd, dat
de 900.000 uicht benadert, terwijl de opbrengsten
van de collecten juist de heift nebben gehaaid.
Winterhulp echter zet door, gedragen als zij
zich weet door ue medewerking van de autori
teiten, maar veeleer nog door het idiaal, dat ae
leiders en medewerkers bezielt en dat is neerge
legd in het devies: Door het voik, voor het volk.
Winterhuip Neoeriano zendt ons het volgende
vergelijkihgssiaatje over de provincie Luid-Hol
land. Dit staatje is tot 1 Maart j.l. bijgewerkt
Door W.H.N. ondersteunde werkloozen; alleen-
wonenden 1188, gezinnen 16342, gezinsleden
93957.
Bij' de werkverschaffing geplaatsten: alleen-
wonenden 61, gezinnen 1558, gezinsleden 6903.
Door W.H.N. ondersteunde kleine boeren M
tuinders: alleenwonenden 34, gezinnen r310, ge
zinsleden 6018.
Door Maatschappelijk Hulpbetoon gesteunden:
alleenwonenden '642, gezinnen 4935, gezinsleden
19234.
Door burgerlijk armbestuur gesteunden; al
leenwonenden 1311, gezinnen 4567, gezinsleden
17290.
Door kerkelijke armbesturen gesteunden; al
leenwonenden 2854, gezinnen 4028, gezinsleden
17795.
Door W.H.N. ondersteunde kleine zelfstandi
gen: alleenwonenden 228, gezinnen 2449, gezins
leden 9691
Door W.H.N. ondersteunde stille armen: al
leenwonenden 281, gezinnen 1735, gezinsleden
7070.
De provincie Zuid-Holland is met deze ge
gevens de eerste.
Winterhulp-Nederland hoopt gelijke staatjes
van elke provincie te geven en ten slotte een
samenvattende lijst voo het geheele land
Na de speciale finnvoorstelling, welke den
genoodigden bij de opening van het gebouw
van den Nederlandschen Bioscoopbond Maan
dag in den vooravond was aangeboden in het
studiotheater te Den Haag, vereenigde het ge
zelschap zich aan een maaltijd in restaurant
Royal.
De voorzitter van den bioscoopbond, de heer
H. M. van Triet, die als gastheer optrad, richtte
bij den aanvang van dit samenzijn woorden van
welkom tot de genoodigden en verheugde zich
over de aanwezigheid van den afgetreden voor
zitter, den heer C. S. Roem, dien hij huldigde
voor de sportieve opvatting, waarmede deze ve
teraan zijn taak aan de nieuwe leiding haa
overgedragen.
Dr. T. Goedewaagen, secretaris-generaal van
bet departement van Volksvoorlichting en Kun
sten, schetste de cultureele en volksche taak
van het bioscoopwezen, dat thans, zooals hij
zeide, de kinderziekten heeft doorgemaakt en
volkomen gesterkt gereed staat om het Neder
landsche volk gezonde ontspanning en in op-
bouwenden geest de noodige voorlichting te
verschaffen.
Ir. M L. Z. van der Vegte, raadsadviseur bij
genoemd departement, tevens voorzitter van de
centrale commissie voor de filmkeuring, herin
nerde aan de gebeurtenissen hier te lande se
dert den tienden Mei en gaf uiting aan zfjr
stellige verwachting, dat daaruit voor het Ne
derlandsche volk iets veel beters dan hetgeen
dit volk sedert jaren gewend was, zou worden
geboren. Tevens hoopte spreker, dat ons geheele
volk begrip zou toonen voor het zuivere Neder
landsche karakter van de nationaal-socialistl-
sche leiding, welke van het departement var.
Volksvoorlichting uitgaat.
Daarna hebben nog gesproken de heeren
Roem, ds. Brinkerink, Von Tiedemann en Ver
min.
Zondag 23 Maart zal het vijftig jaar geleder,
zijn dat mr. W. Cnoop Koopmans, oud-directeur
der Haarlemsche Bandverzekerings Mij. en
directeur der Teyler-Stiehting te Haarlem, wo
nende te Heemstede, aan de Leidsche universi
teit promoveerde tot doctor in de rechtsweten-
schao.
In het laatstverschenen nummer van het or
gaan van de Vlaamsche Vereeniging voor We
tenschap, „Wetenschappelijke Tijdingen", publi
ceert J. F. Vanderheyden een bijdrage over het
verloren gaan der Leuvensche Universiteitsbi
bliotheek, die in Mei 1940 zoo zwaar werd getrof
fen.
De boekerij immers, die pas op 4 Juli 1928
werd ingewijd, brandde nauwelijks twaalf jaar
later uit, en al wat met zooveel moeite werd ver
zameld, ging bijna totaal verloren.
Bij den aanvang van 1940 bevatte ze ruim
900.000 deelen. De jaargangen van meer dan
3000 tijdschriften, waarop de hoogeschool ge
abonneerd was, gingen verloren; van de 800
handschriften konden er slechts 15 worden ge
red. Al de incunabelen 811 in getal waar
onder een eenige collectie Leuvensche drukken,
gingen verloren, alsmede een prachtige Brabant-
sche muntenverzameling, een reeks van 200 pren
ten, w.o. werken van Holbein en Dürer e.a., en
een verzameling van 22.600 foto's van bijna alle
bekende Koptische handschriften.
Slechts een 15.000-tal boeken en vijftien hand
schriften konden worden gered.
Met dankbaarheid maakt J. F. Vanderheyden
melding van het vele werk dat in Vlaanderen
alweer is verricht, om zoo spoedig mogelijk weer
in het bezit te geraken van andere boeken, die
vaak uit particuliere verzamelingen worden ge
schonken. Met bijzondere erkentelijkheid schrijft
hij voorts over de medewerking die van Noord-
Nederlandsche zijde o.m. van de Ned. Rijks
commissie voor Advies inzake het Bibliotheek
wezen werd toegezegd.
Dezer dagen zijn in Spanje te Olesa, bij Mont-
serrat, ondanks de tijdsomstandigheden de tra-
ditioneele passiespelen, gehouden. Reeds sinds
het begin van de zeventiende eeuw vinden deze
spelen hier ieder jaar plaats. Iedere voorstel
ling duurt zes uur en bestaat uit veertig tafe-
reelen. Gelijk ieder jaar is ook dit keer het aan
tal toeschouwers zeer groot geweest.
In druk verschenen zijn het verslag over het
jaar 1939 van de Vereeniging tot exploitatie
eener procfzuivelboerderij te Hoorn en dat over
het jaar 1940 van de Rijkslandbouwproefvelden
in Zuid-Holland (Zuid-Oostelijk deel), laatstbe
doeld uitgebracht door den Rijkslandbouwconsu-
lent ir. J. A. van Riel te Dordrecht.
NIJMEGEN. Gepromoveerd tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte op proefschrift geti
teld „Het aandeel van Engeland aan de vor
ming van het staatswezen: de Noord-Amerl-
kaansche Unie" de heer J L. Hermans, gebo
ren te Biunssum, docent aan de R.K. Leer
gangen te Tilburg.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor m de
letteren op proefschrift, de heer W. Zwikker.
geb. te Zaandam.
LEIDEN (RJK. Huishoudschool). Voor het
theoretisch gedeelte van het examen voor de
akte N VII (Leerares Huishoudkunde en
Waschbehandeling slaagden de dames: H. A.
Hebbema, Amsterdam; A. M. de Jong, Lelden;
W. M. C. van de Ven, Heerlen.
En voor het theoretisch gedeelte van het
examen voor de ake N VIII (Leerares Koken
en Voedingsleer) slaagden de eerw. zusters
Sophronia van Mil en Veridiana van der
Avoort, Oegstgëest; en de dames: N. v. d. Boon,
Bodegraven; M. Booy en J. Gesman, Alphen
a.d. Rijn; H. M. A. Helmer, Amsterdam; I. J.
M. Hustinx, Overschle; M. Ch. W. Snelder
Utrecht; C. J. E. M. Timmermans, Schagen e-
H. P. Edel, Sneek.
AMSTERDAM. Geslaagd de dames M. Sta-
tema, Bolswaard en A. M. A. Fenders, Wage
ningen.
Het wijst niet op wijs
beleid als de richtingaan
wijzer nog wijst hoewel er
na de bocht niets meer
te wijzen is. Wijst uw ver
geetachtige medeauto
mobilisten daar eens opl
n Richtingaanwijzer
ts een nuttige helper
maar
ben ons huis te bezoeken, een jongen man,
waarvan niemand van ons ooit iets gehoord
had?
HOOFDSTUK XXII
HET MEISJE VERTELT
„Ja, verbeeld je, grootma, die een avontuur
heeft'met een ridderlijk jonkman!
Het gebeurde een week na dien vreeselijken
namiddag, dat ik David Lewis vertelde, dat ik
hem onmogelijk kon trouwen. Het was uit
goedheid of was het, omdat hij mij „tijd
wilde geven" om tot een „redelijker stemming
te komen?
Neen, laat ik gelooven, dat het uit goedheid
was, dat hij daags daarna naar Wales ging.
zoodat het probleem, of hij al of niet ons huis
zou blijven bezoeken, zooals vóór de verloving,
meteen uit den weg geruimd was. Hij vertrok
rechtstreeks naar Londen en ik was hem daar
voor meer dankbaar, dan voor zijn tallooze ge
schenken. Ik mocht hem er te liever om.
Grootma echter liep mistroostig rond, zucht
te nu en dan heel bedachtzaam kleine zuchtjes,
die evenzoovele verwijten waren aan het adres
van een dwaas onevenwichtig kind (ik) en die
ongeveer beduidden: „Och, och, wat mis ik dien
lieven David toch, die iederen avond even kwam
binnenwippen!"
Slechts één keer zei ze het met woorden.
Op een middag, dat zij besloten had, nieuwe
gordijnen voor de slaapkamerramen te gaan
koopen, had ik vreeselijke hoofdpijn en zfj
dacht misschien, dat het kwam, doordat ik
David miste. Ik moest een poosje gaan rusten
en toen zij de blinden sloot, knikte zij mij
„begrijpend" toe en zei: „Tob nergens over,
lieveling. Alles komt in orde met je en heel
spoedig ook. Tracht een beetje te slapen, voor
dat ik terugkom."
Ik had niet graag, dat ze zonder mij ging
winkelen in die overdrukke Oxford Street:
zwart van de menschen, wemelend van para
sols en de bengelende pakjes.
„Dat zal er mij niet van terughouden, die
nieuwe gordijnen te gaan koopen," zei grootma
dapper. „Deze zien er schandalig uit en Ik kan
ze geen minuut langer meer verdragen. Nu
moet Je rustig blijven liggen. Ik ben om vijf uur
weer terug."
Ze was vóór vijven al terug. Ik hoorde een
taxi naderen en voor onze deur stoppen. Een
enkel moment dacht Ik, dat het David Lewis
zou zijn, die al terugkwam, om te zien. of Ik
soms van gedachte veranderd was. Geheel ont
moedigd keek ik van mijn slaapkamerraam
naar omlaag.
Een man stapte uit de taxi Ik zag enkel
zijn hoofd en schouders. Maar Dovid was het
niet.
Het was een nog jongeman, levendig in zijn
bewegingen en groot. Hij hielp grootma bij het
uitstappen, rende de treden op, belde voor haar
en ging dadelijk weer terug naar den wagen,
zonder dat ik zijn gezicht gezien had. Groot
ma's gezicht was een verrassing, toen ze de
kamer binnenkwam.
Door de hitte van den zwoelen namiddag zag
zij bleek. Haar mauve en zwart hoedje was ge
kreukt en haar meestal zoo nette, grijze haren
hingen in een bundeltje onder haar haarnetje
uit. Maar haar oogen glinsterden. En er was
iets over haar.... iets zoo rozig en lichtend
en onbeschrijfelijk als het nagloeien van den
zonsondergang op een Decembermiddag. Het
was men kon heel duidelijk aan haar zien,
dat ze zeer genoten had.
„Nu, schat," zei ze. terwijl ze op mijn bed
ging zitten, „zag je, hoe plechtig ik thuis ge
bracht werd? En zag je, wie mij thuisbracht?"
„Ja, inderdaad, grootma. Waar ik bedoel
wie was hij?"
„Jammer, dat hij niet binnen kon komen en
eeii kop thee met ons drinken." En dat van
grootma! „Maar hij zei, dat hij haast had. Hij
was werkelijk buitengewoon aardig voor me.
Ze schrijven maar steeds In de Zondagsbladen
over de verschrikkelijke manieren van de jonge
lui van tegenwoordig en ik vind oók, dat de
meesten zoo onverschillig en luidruchtig zijn."
„Maar deze jongeman," vervolgde grootma,
„was werkelijk een uitzondering. Buitengewoon
goedgemanierd was hij, dat moet Ik zeggen.
Als ik de koningin in eigen persoon was ge
weest, had hij niet bezorgder voor me kunnen
zijn! Werkelijk, ik voa'de me minstens een
hertogin!"
„Maar grootma lief, vertel me alsjeblieft, wie
hij was?'
(Wordt vervolgd}
