BOEK EN BLAD
DE TEXTIELDISTRIBUTIE
Bloemen naar Duitschland
Het ontstaan van
surrogaten
GEZONDHEIDSTOESTAND
IN DUITSCHLAND
Nagedachtenis dr. Moller
Hoofdinspecteur P.T.T.
A. P. F. Duynstee
DONDERDAG 27 MAART 1941
Afgifte speciale punten en
leveringsvergunningen
A. Speciale punten
B. Leveringsvergunningen
Verruiming van den export
AFSCHEID Mr. J. A. STOOP
Als president van het gerechtshof
te Leeuwarden
Mr. dr. J. A. baron de Vos van
Steenwij k overleden
Centraal Instituut voor Industria
lisatie in het middelpunt bij
vervangingsproblemen
Nagemaakte koffiebonnen
Koffie met 1000 pet. winst
verkocht
Beschouwing van dr. Conti
Plannen tot oprichting van een
standbeeld
SAMENVOEGING .VAN
GEMEENTEN
Eede, St. Kruis en Aardenburg
Sociale taak van den arts
Twee agenten geschorst
Zij kochten thee uit den
kettinghandel
NEDERL. SIERTEELT.
CENTRALE
Nieuwe voorzitter benoemd
VERBOUW VAN ZAADMAIS
KORRELM AI S
Jacht op smokkelaars
Ambtenaar liep een schot op
in den rug
Hoofd Luchtbeschermings
dienst
Functie vereenigbaar met het
raadslidmaatschap
R.K. Gymnastiekbond in het
bisdom Roermond
Schilderijenveiling van Neder
landsche meesters
Scheepvaart Julianakanaal
Raf Verhulst overleden
1 April 12V2 jaar in deze functie
werkzaam
Academische examens
Nieuwe H.B.S. te Sneek
UIT DE STAATSCOURANT
Belastingen
Onderwijs
Zooals bekend worden sinds 1 Februari j.l.
in het algemeen geen speciale vergunningen
meer afgegeven. Hierdoor is het noodzakelijk
geworden een andere regeling te treffen, ten
einde te kunnen voorzien in die gevallen waar
textielproducten dienen te worden aangeschaft,
Waartoe de textielkaart of toeslagkaart niet in
staat stelt.
De plaatselijke distributiediensten zullen hier
voor afgeven: A. Speciale punten; B. Leverings
vergunningen.
Speciale punten worden afgegeven nadat daar
toe een aanvraagformulier hetwelk gratis bij
de Distrjbudediensten verkrijgbaar is door
den verbruiker is ingevuld en ingediend bij den
Distributieóienst. Wordt een aanvrage toege
staan, dan ontvangt de aanvrager het noo-
dige aantal punten.
In tegenstelling met het vermelde in Hand
leiding 5 van het Rijksbureau voor de Distributie
Van Textielproducten door den Handel CD.T.H.)
sijn er 7 soorten speciale punten, n.l.
A.K. Algemeene Kleeding; B.K. Beroepsklee-
ding; H A. Huishoudelijke Artikelen; G. Garens;
B.G. Bijzondere gevallen; V.V.w. Punten voor
artikelen, waarvan de verkoop in het algemeen
verboden is (wol)V.V.a Idem (andere grond
stoffen)
Op de A.K. punten kunnen uitsluitend artike
len gekocht worden, opgenomen in de lijst van
puntenwaardeering van Algemeene Kleeding,
voorkomende in bijlage 2 van Handleiding no. 5.
behalve de daarin vermelde beroepskleeding,
Waarvan hieronder een opstelling volgt:
Bakkersbuis, bakkersbroek, boezeroen (van
keper of drill), doktersjas, kapmantel (lang),
kappersjas, kiel, koksbroek, koksbuis, laboratori-
ümjas, mouwvest (van stof), mijnwerkershemd
(van stof), mijnwerkershemd (tricot-of gebreid),
overall, serveerschortje, sloof, uniformen 2-deelig
(alle soorten), uniformen 3-deelig (idem), ver
pleegstersjapon, verpleegstersschort, voorschoot,
Werkbroek (van keper of drill), werkhemd (zon
der boord) werkjas (van keper of drill), werk
pak (idem).
Op de BJK. punten kunnen uitsluitend de hier-
bovenvermelde artikelen, welke onder beroeps
kleeding valllen, worden gekocht, eventueel met
aanvulling van de punten der textiel- of toeslag-
kaart.
Op de H.A. punten kunnen uitsluitend „huis-
houdgoederen" worden gekocht (2e lijst van bij
lage II van Handleiding no. 5).
Op B.G. punten, welke in bijzondere gevallen
Woraen verstrekt, kunnen uitsluitend artikelen
worden gekocht, welke in die gevallen door dit
Rijksbureau worden toegewezen.
De V.V. punten zijn bestemd voor enkele spe
ciaal aangewezen groepen van artikelen, welke
uitsluitend op V.V. bewijzen worden gekocht en
dus niet op punten van textiel- of toeslagkaart
of op een der andere soorten speciale punten.
Tot dusverre zijn hiervoor aangewezen:
1. Katoenen lakens (ook graslinnen)2. Wol
len dekens (vallende onder groep W. der pun
tenwaardeering)3. Winterjassen, winterman
tels of stof daarvoor; 4. Luiers.
De V.V. punten zijn verdeeld in V.V.w en
V.V.a punten.
Op de V.V.w punten mogen uitsluitend de
hier bovengenoemde artikelen worden gekocht,
voor zoover zij geheel of gedeeltelijk van wol
zijn vervaardigd, zooals b.v. wintermantels en
wollen dekens.
Op V.V.a punten uitsluitend de genoemde
artikelen, indien uit andere grondstoffen ver
vaardigd, dus katoenen lakens en luiers.
Op G. punten mogen uitsluitend worden af
geleverd garens, genoemd in de 3e lijst van
bijlage II van de Handleiding No. 5 eventueel
niet aanvulling van punten der textiel- of toe
slagkaart.
De handel dient de speciale punten per soort
op afzonderlijke oppiakvellen te plakken.
Ingeleverd moeten worden tenminste 200
punten in totaal, dan wel veelvouden van 200
punten. Het is niet noodzakelijk, dat van elke
soort 200 punten worden ingeleverd, indien het
totaal slechts 200 of een veelvoud van 200 pun
ten is.
Om een voorbeeld te geven, kan een winke
lier b.v. 7 oppiakvellen inleveren met resp. 110
textielpunten voor mannen, 70 voor vrouwen,
120 voor jongens, 40 voor meisjes; 30 punten
van de toeslagkaart, 40 A.K. punten en 190 B.K.
Punten of totaal 600 punten.
Zooals medegedeeld in Handleiding 5 zijn
er een aantal ar-ikeien waarvan de herbevoor
rading voor den handel niet geschiedt op in te
leveren punten doch op quoteeringsbasis.
Deze artikelen zijn:
A. Meubelstoffen; Glasgordijnen anders dan
Uit kunstzijde en/of celvezel; Afgepaste glas
gordijnen anders dan uit kunstzijde; Overgor
dijnen; Afgepaste overgordijnen; Matrassen,
kussens en peluws, of stoffen daarvoor; Matras
sen voor kinderledikantjes; Donzen, gestikte en
gewatteerde dekens of stoffen daardoor; Ge
stikte en gewatteerde spreien, Donzen, gestikte
en gewatteerde dekens voor kinderledikantjes;
Kaasdoek; Zeildoek; Tenten en rugzakxen
MarkiezendoekVlaggendoek; Lampekapstof-
fen; Karpetten, tapijten, tapijtstoffen, loopers
matten, kleedjes en cocosartikelen grooter dan
80x160 c.M.; Tusschenvoering; Pantalonlinnen;
Paardehaarvoering en andere haarvoering en
daaruit vervaardigde voeringsstukken; Kleer
makerslinnen, waarop watten; Kleermakerswat
ten; Watinê (binnenvoering); Kragenvilt;
Rocketing van kunstzijde; Keper van kunstzijde
B. Bestreken en gedrenkte boekbindersstof-
ten; in olie gedrenkte stoffen; Doeken voor
transportriemen, doorvoersingels e.d.; Binddoe-
ken voor garven; Vilterdoek en andere textiel
producten voor technische- en chemische doel
einden: Voor- en meelooperstoffenStoffen
Voor de passementindustrie; Poetskatoen e.d.;
Schoen- en pantoffelpluche; Waschnetten.
De kleinhandel is verplicht van de onder
A genoemde artikelen een voorraad-staat aan
te leggen, waarop wordt afgeschreven wat op
Leveringsvergunningen wordt afgeleverd, onder
vermelding van het nummer van deze Leve
ringsvergunning en waarop de ingekomen goe
deren worden bijgeschreven. De Leveringsver-
eunning en de facturen dienen ter controle
Van de voorraadstaten bewaard te blijven. Voor
raadadministratie is voor de onder B genoemde
Artikelen niet noodig.
bij den distribuLedienst veel koffie kon in
slaan. De maker der valsche bonnen kreeg van
den winkelier hoeveelheden koffie voor een ma
tig prijsje die hij met circa duizend procent
winst kon vcrkoopen. De man werd hierover
scherp onderhouden door rechter en Officier en
hem werden zes weken gevangenisstraf opge
legd, terwijl hij onmiddellijk gevangen genoo-
men werd.
De winkelier die met den reiziger had sa
mengewerkt, werd veroordeeld tot f 80 boete
subs. 40 dagen hechtenis.
Het A.N.P. meldt:
Van bevoegde zijde te Naaldm^k deelt
men ons mede, dat per 1 April a.s. een
belangrijk kwantum Nederlandsche bioemen
naar Duitschland zal mogen worden uit
gevoerd.
Het betreft groote kwanta rozen en se
ringen en ook freesi-a's.
In een bijzondere zitting van het gerechts
hof te Leeuwarden heeft de president van dat
hof, mr. J. A. Stoop, in verband met het be
reiken van den 70-jarigen leeftijd afscheid ge
nomen.
De belangstelling voor deze plechtigheid was
groot
Mr. Stoop opende de buitengewone zitting,
welke hij had bijeengeroepen om afscheid te
nemen, met te zeggen, dat het hem zwaar viel
den arbeid in dit gebouw neer te leggen welken
hij voor ongeveer een halve eeuw hier begon
nen was als jong advocaat. Hij memo-eerde
vervolgens zijn ambtelijke Joopbaan er\ stond
stil bij de vele veranderingen, die in d-en loop
der jaren in de rechtspraak zijn gekomen, ver
anderingen, die een voortdurende ingespannen
studie vereisehten van allen, die het recht
moesten toepassen.
Hij sprak vervolgens woorden van groote
waardeering voor de samenwerking, die hij van
af het eerste oogenblik steeds heeft mogen on
dervinden. Allereerst wendde hij zich tot den
procureur-generaal, mr. D. Reilingh, voor wiens
werk hfj, in het bijzonder in zijn functie van
fungeerend directeur van politie, de grootste
waardeering koestert. „Ook van U, mijnheer de
advocaat-generaal mr. F. F. Viehoff met
wien ik vele jaren heb mogen samenwerken,
moet ik nu afscheid nemen," zeide spr. „Uw
requisitoiren droegen steeds het stempel var
belangstelling in en gevoeligheid voor den per
soon van de verdachten."
Vervolgens richtte spr. zich tot den griifier,
het personeel der griffie en tot al de anderen
met wie hij in dit, gebouw ir. aanraking kwam,
om daarna grooten dank te betuigen aan de
leden van de balie. Het is mij, zoo zei mr.
Stoop, een groote eer, zulk een langen t(jd tot
de balie te hebben behoord.
Zijn laatste woorden golden het hof, om der
raadsheeren dank te zeggen voor de genoten
vriendschap en ondervonden hartelijke samen
werking.
Mr. C. H. Beekhuis Sr., vice-president van
het hof, sprak hierna namens de leden van
het hof; mr. D. Reilingh, procureur-generaal,
die namens het hoofd van het departement van
Justitie den dank overbracht in verband met
de zeer belangrijke diensten, door mr. Stoep
bewezen, sprak mede namens den advocaat -
generaal mr. Viehoff; mr. P. Tichelaar, grif
fier, voerde uit naam van de griffie het woord
waarna mr. M. E. Hepkema, die sprak namen
de Leeuwarder balie, de rij van. sprekers be
sloot.
Te Dalfsen is op het landgoed „Mataram
op 85-jarigen leeftijd overleden mr. dr J. A.
baron de Vos van Steenwijk, Staatsraad in bui
tengewonen dienst.
De teraardebestelling zal Vrijdag &s te
Brummen geschieden.
Het is waar, dat de tijden tegenwoordig moei
lijk zijn en dat er veel in staat is den burger
met zorgen te vervullen. Eén ding is onder
vele anderen niettemin verheugend, name
lijk, dat de doorsnee Nederlander blijk geeft van
goed vertrouwen in de eigen industrie. Mogelijk
is dat geen beredeneerd vertrouwen, maar dat
het aanwezig is, kan men meermalen ervaren:
wanneer immers het een of ander artikel, dat
uit het buitenland ingevoerd moest worden, be
gint te ontbreken, dan acht men het in het al
gemeen geheel vanzelfsprekend, dat zeer korten
tijd het een 'of ander vervangingsmiddel aan de
markt zal komen
Inderdaad heeft de Nederlandsche Indus
trie al blijk gegeven op dat gebied vinding
rijk te zijn, zoo zelfs, dat het wel den in
druk wekken kan dat hot vervaardigen van
een surrogaat een nogal eenvoudige aange
legenheid is, toch is dat allerminst het ge
val
Het is zoo, dab de ervaring, in den vorigen
wereldoorlog opgedaan, bij de oplossing van het
probleem van de vervangingsmaterialen een be
langrijke steun blijkt te zijn. Bovendien zijn in
den loop van de laatste 25 jaren de techniek
en wetenschap in het algemeen en de studie
van het vervangingsvraagstuk in het bijzonder
niet onbelangrijk vooruitgegaan. Soms heeft die
voortdurende energieke studie tamelijk verbluf
fende resultaten opgeleverd: men denke aan
de kunstharsen, synthetische vezels, rubber en
benzine.
Het komt dan ook nog al eens voor, dat een
surrogaat het product, dat het oorspronkelijk
moest vervangen, geheel verdrong. De kunstzijde
is daar een sprekend voorbeeld van. Dergelijke
ervaringen zijn wel in staat de tamelijk hooge
kosten die de vervaardiging van vervangings
materiaal meebrengt, te aanvaarden. Een risico
bliift ongetwijfeld bestaan, want wanneer men
vandaag aan den dag een surrogaat noodig
heeft, dan blijkt het niet steeds mogelijk alle
zijden van het vraagstuk zoo grondig te onder
zoeken, als noodig zou zijn cm elk risico te
vermijden. De tijdsduur, waarbinnen het nieuwe
product gereed moet zijn, is doorgaans immers
maar kort.
Voor een oplossing van de vervangings
problemen is uiteraard een zoo breed moge
lijke samenwerking noodig. Een belangrijke
taak heeft daarbij het Centraal. Instituut
voor Industrialisatie (C.I.V.I.), dat verbon
den is aan het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart en als centraal
punt in deze materie optreedt. Het Insti
tuut gaf thans de eerste publicatie over de
vervangingsproblemen
Om de samenwerking met de verschillende
instanties te vergemakkelijken, zijn commissies
ingesteld voor de groepen-producten. De com
missie voor de non-ferro-metalen bijvoorbeeld
heeft zich tot taak gesteld na te gaan, hoe de
bedrijven op de verwerking van andere dan tot
op heden gebruikte metalen kunnen worden om
geschakeld.
Voor de bouwmaterialen onderzocht een com
missie nieuwe materialen en constructiewijzen
Verder zijn er nog commissies voor rubber, vooi
leder- en looistoffen, voor zeep, voor brandstof
fen, voor drijfkracht voor automobielen, vooi
textielgrondstoffen en andere.
Van al deze commissies neemt het C.I.V.I.
het secretariaat waar. -De ingekomen gege
vens wordren daar behandeld en de onder
nemingen, die met vervangingsmoeilijkheden
te kampen hebben, kunnen hun problemen
voorleggen.
Het zal natuurlijk wel eens voorkomen, dat
het C.I.V.I. niet een direct antwoord kan geven.
De Almelosche politierechter kreeg een geval
van geraffineerde bonnenvervalsching te behan
delen. Het gold een reiziger uit Enschede, die,
toen hij werkloos werd, begonnen was 'n koffie-
kon na te maken. Hfj nam een proef door een
hinkel binnen te gaan en op den bon koffie te
foopen. Toen het lukte begon hij een groot aan-
van dergelijke bonnen te produceeren en wel
Joo nauwkeurig, dat ze nauwe'ijks van de echte
Je onderscheiden waren. Hij deed verder „za-
*eh" met den betreffenden winkelier, waarbij ze
et samen eens werden over een handeltje waar
in beiden verdienden. De man leverde den
^hikeUer vele nagemaakte bonnen waarop deze
Het AJSf.P. meldt:
Zooals medegedeeld is, kwam dezer dagen fn
Den Haag aan de leider van den Duitschen
dienst der volksgezondheid, dr. Conti. Voor
een aantal genoodigden heeft dr. Conti Woens
dagmiddag in Den Haag een voordracht ge
houden over den gezondheidstoestand in
Duitschland.
De vergadering stond onder leiding van
Obermedizinalrat dr. Reuter en werd o.m. bij
gewoond door den Rijkscommissaris, Rijks
minister Seyss-Inquart, de commissarissen-
generaal Reichsamtslelter Schmidt en minister
dr. Fischböck, voorts leden van den staf van
den Rijkscommissaris, vertegenwoordigers van
de Duitsche weermacht, de N.S.D.A.P., van de
Nederlandsche autoriteiten op het gebied der
volksgezondheid, van het Medische Front der
N.S.B. en van vereenigïngen op het gebied der
gezondheidszorg. Voorts waren genoodigd alle
hoogleeraren. Tevens was tegenwoordig ir. Ver-
wey, secretaris-generaal van het departement
van Sociale Zaken.
Dr. Reuter sprak een woord van welkom tot
de autoriteiten en verdere aanwezigen. Hij
legde daarbij den nadruk op het belang van
het bezoek van dr. Conti aan ons land. Sedert
eeuwen hebben wetenschappelijke figuren in
Duitschland en in Nederland hun gedachten
uitgewisseld. Het bezoek van dr. Conti zal er
toe bijdragen, dat ook op het gebied der volks
gezondheid door beide landen ten nauwste zal
g verden samengewerkt.
Dr. Contf nam hierop het woord. Hij wees
op het erbarmelijke van den gezondheidstoe
stand waarin het Duitsche volk verkeerde
in de jaren onmiddellijk volgende op 1918.
Het ergste daarbij waren wel het geeste
lijke verval en het verlies van vertrouwen, dat
het deze decadentie weder zou kunnen over
winnen. Het is ten slotte de Führer geweest,
die het volk zijn zelfvertrouwen teruggaf en
de wetten in het leven riep, krachtens welke de
zondheidstcestand zeer sterk verbeterd kon wor
den. Het was zoo, dat de besten de minste kin
deren hadden, de slechtsten de meeste kinderen.
Dit kwam door de diepgewortelde kinderbeper
king.
Spr. hield vervolgens een beschouwing over de
afstamming van het huidige Duitsche volk, dat
een gesloten eenheid vormt. Van die eenheid is
het zich ten volle bewust. Die eenheid wil ook
zeggen: bloedverbondenheid, welke een groote
rol speelt in de gezondheidszorg. Daarbij wees
spr. op het oneindig groote gevaar, dat het
jodendom vormde voor het Duitsche volk. In
Berlijn waren van de artsen 50 5, 60 pCt. joden.
De problemen worden dan aan de betreffende
commissie ter beoordeeling voorgelegd of door
inschakeling van verschillende instanties tot
oplossing gebracht.
Op deze wijze wordt den aanvrager het raad
plegen van een grooter aantal instanties voor-
loopig bespaard, terwijl wellicht zijn vraag nieu
we gedachten kan doen ontstaan, die voor d
materiaalvoorziening in het algemeen van nut
zijn.
Te Tilburg is een comité opgericht, dat zich
ten doel stelt te komen tot oprichting Van een
standbeeld van dr. H. W. E. Moller ter nage
dachtenis van den grooten emancipator v:n
Brabant, aldus bericht de N. Tilb. Crt.
Volgens beschikking van den secretaris-gene
raal van het departement van Bmnenlandsche
Zaken worden met ingang van 1 April 1941 de
gemeenten Eede, St. Kruis en Aardenburg sa
mengevoegd tot een nieuwe gemeente, welke den
naam Aardenburg draagt.
Zoo spoedig mogelijk na ingang dezer samen
voeging worden de zittende raden der gemeenten
Eede, St. Kruis en Aardenburg vervangen door
een nieuwen raad, waarvan deel uitmaken: 3
leden van den zittenden raad der gemeente Eede,
2 leden van den zittenden raad der gemeente
St. Kruis en 6 leden van den zittenden raad der
gemeente Aardenburg.
De burgemeesters, de secretarissen en de ont
vangers der samen te voegen gemeenten worden
geacht, metingang van 1 April 1941 uit hun
ambt te zijn ontslagen. Te retenen van dien
datum worden de personen, die de ambten van
burgemeester der gemeente Aardenburg, secre
taris der gemeente St. Kruis en waarnemend
secretaris der gemeente Eede bekleedden, geacht
te zijn benoemd onderscheidenlijk tot burge
meester, secretaris en ontvanger der nieuwe ge
meente Aardenburg.
Zoo spoedig mogelijk na ingang van de
reeds gemelde samenvoeging van Colijnsjrlant,
Kats en Kortgene, worden de zittende rader,
diier gemeenten vervargen door een nieuwen
raad, waarvan deel uitmaken. 5 leden van den
zittenden raad der gemeente Colijnsplaat, 2 le
den van den zittenden raad aer gemeente Kats
en 4 leden van den zittenden raSd der gemeen
te Kortgene.
De burgemeester van Colijnsplaat en Kats,
de heer J. W. A. Stute, wordt met ingang vaa
dien datum tot burgemeester, de burgemeester
van Kortgene, de heer A. A. Smit, tot secre
taris en de ontvanger van Kortgene, de heer
L. D. van Damme, tot ontvanger van de nieu
we gemeente benoemd.
Zoo spoedig mogelijk na ingang van ^e sa
menvoeging van Herpen en Ravenstein worden
de zittende raden dier gemeenten vervangen
door een nieuwen raad, waarvan deel uitma
ken 5 leden van den zittenden raad van de
gemeente Herpen en 6 leden van den zitten
den raad van de gemeente Ravenstein.
De burgemeester en de secretaris-ontvanger
van de gemeente Ravenstein, mr. J. H. W. A.
Hoefnagel, is met ingang van 1 April benoemd
tot burgemeester van de nieuwe gemeente.
De burgemeester-secretaris en de ontvanger
van Herpen, H. W. C. V. v. Sijp, is met in
gang van dien datum benoemd tot secretaris-
ontvanger van de r.ieuwe gemeente.
Tot waarnemend burgemeester der gemeente
Roden is, wegens het vertrek van mr. Bloe-
mers, benoemd dé heer Römeling, burgemees
ter van Peize, en tot waam. burgemeester van
Eelde de heer M. Palinck, burgemeester van
Norg.
Dit ras houdt spr. voor minderwaardig, o.m.
omdat het nimmer in staat is geweest, een een
heid te vormen. Steeds heeft het op andere ras
sen geparasiteerd. Het volk moest tegen het ge
vaar beschermd worden. Ware dit niet gebeurd,
dan zou het Duitsche volk op den langen duin-
niet hebben kunnen blijven voortbestaan.
De persoonlijke waakzaamheid van den arts
kan eerst goed tot haar recht komen, als hij te
vens doordrongen is van zijn sociale taak tegen
over het volk. Zoo gaat het ook den kunstenaar,
die een monument schept niet voor zichzelf,
maar voor het volk. Spr. ging nader in op de
taak van den Duitschen arts, waartoe ook be
hoort het naspeuren van den infectiehaard.
In Nederland heeft spr. zeer veel goeds gezien
op het gebied van de volksgezondheid. In
Duitschland is de toestand echter veel moeilij
ker, want oorlog en goede gezondheid zijn geen
begrippen, welke aan elkaar verwant zijn. Er is
dan cok in Duitschland een lichte stijging van
het sterftecijfer. Dit is echter zeer gering, gezien
ook de groote volksverhuizingen, die hebben
plaats gehad.
Hoevele krijgsgevangenen uit andere landen
zijn ook naar Duitschland gekomen!
Dr. Conti gaf vervolgens een overzicht van
het voorkomen van verschillende ziekten in
Duitschland. Vooral wordt een felle strijd ge
voerd tegen de kinderziekten als mazelen en
diphtherie. Een volk met weinig kinderen heeft
vanzelf weinig kinderzieken. Sedert 1933 tot 1939
is het geboortecijfer steeds toegenomen. Daarbij
is de arbeidskracht van het Duitsche volk steeds
gestegen en die kracht kan slechts groeien op
een goeden grond. Van den ellendigen toestand
gedurende de jaren van den wereldoorlog Is thans
geen spoor te vinden, dank zij ook de groote ont
wikkeling der Duitsche chemische Industrie, die
dienstbaar gemaakt wordt aan de volksvoeding.
De oorlog heeft dan ook nagenoeg geen invloed
gehad op den gezondheidstoestand van het volk.
Het nieuwe Duitschland heeft ook den gezond
heidsdienst organisch gevormd, waardoor de ge
neeskundige behandeling op hoog peil is ge
komen.
In dit verband noemde spr. een aantal van
35.000 „Hilfstellen für Mutter und Kind" en
18.000 zuigelingenklinieken. De gezondheidszorg
rust op drie hoofdzuilen, n.l. de ambtelijke in
stanties, de sociale verzekering met inbegrip van
ziekenverzorging, en hetgeen de partij in dit op
zicht presteert. Als zoodanig kunnen genoemd
worden de N. S. VolkswohlfaTirt, het Duitsche
Arbeitsfront, de Hitlerjugend en de N. S.
Frauenschaft.
Engeland hoopt nu altijd nog, het Duitsche
volk in een toestand te kunnen brengen als in
1918, zoo besloot spr. Engeland kan iedere hoop
daarop echter laten varen. Duitschland heeft in
het oorlogsjaar 1940 nog 12.000 kinderen meer
voortgebracht dan in 1939. Daaruit blijkt on
weerlegbaar het groote vertrouwen van het volk
in zijn eigen toekomst,
NffiSIW
Wie dit borc
voor zich ziet
moet x t r
voorzichtig
tljn, want hij
nadert 'n voor-
rangsweg (óók
net verkeer
van links laten
vóórgaan!)
uitgesloten op grond van art. 25 der gemeente
wet.
Ged. Staten deelden dit standpunt.
Genoemde secretaris-generaal heeft nu over
wogen, dat art. 12 der wet betreffende bescher
ming tegen luchtaanvallen bepaalt, dat ieder
verplicht is de door den burgemeester schrifte
lijk van hem gevorderde medewerking tot uit
voering van bedoelde wet te verleenen. Van
dengene, wiens medewerking Krachtens deze
bepaling door den burgemeester wordt gevor
derd, kan echter niet worden gezegd, dat hfj
als ambtenaar in dienst der gemeente treedt,
evenmin als zulks het geval is Dij het verrich
ten van de persoonlijke diensten, waar-toe de
inwoners der gemeente ingevolge art. 226 der
gemeentewet kunnen worden opgeroepen.
Met het oog hierop kan de hierbeöoelde func
tie al moge er bij het vervullen daarvan sprake
zijn van ondergeschiktheid aan den burgemees
ter, niet onvereenigbaar met het lidmaatschap
van den gemeenteraad worden geoordeeld.
Overeenkomstig het advies "an den Raad van
State heeft de secretaris-generaal op boven
staande gronden het besluit van Ged. Staten
van Zeeland vernietigd, benevens dat van der
raad en den heer D. alsnog als raadslid toer
laten.
Twee agenten van poiitie van een Ut.echtsche
randgemeente zijn voorloopig geschorst, omdat
zij zich hebben ingelaten met kettinghandel.
Enkele dagen geleden ging de politie van deze
gemeente op onderzoek uit. De agenten verna
men, dat een particulier een partij thee zou
hebben verkocht aan twee politie-agenten. Dit
we, d den inspecteur van politie medegedeeld
en deze gelastte onmiddellijk een uitgebreid on
derzoek. Aan het licht kwam toen, dat een in
woner der gemeente inderdaad aan twee agen
ten thee had verkocht buiten de distributie om.
De politiemannen werden ondervraagd en be
kenden ten slotte zich aan dezen ongeoorloof-
den koop te hebben schuldig gemaakt.
Zij hadden de thee voor een hoogeren prijs
verkocht aan een anderen inwoner.
Zoowel tegen de agenten, die voorloopig uit
hun ambt zijn geschorst, als tegen den particu
lier, is proces-verbaal opgemaakt.
In de plaats van den heer J. C. M. Mensing
is tot voorzitter der Nederlandsche sierteelt
centrale benoemd de heer Verduyn te Lisse.
Zooals reeds vroeger in de publicaties be
treffende het teeltplan Akkerbouw 1941 is
bekend gemaakt, is voor 1941 de verbouw van
zaadmais (korrelmais) onbeperkt toegestaan
De richtprijs van deze mais is intusschen reeds
bekend gemaakt.
Thans deelt het Rijksbureau voor de voed
selvoorziening in oorlogstijd mede, dat de ver
bouwers van zaadmais van den oogst 1941 500
kg. voor eigen gebruik zullen mogen behouden.
De hoogere opbrengst zal aan de Provinciale
Inkoopcentraïes voor Akkerbouwproducten ter
overname moeten worden aangeboden.
Toen rijksambtenaren uit Weert Maandag
avond surveilleerden buiten de stad in de rich
ting van de Belgische grens, is een hunner, n.l.
J. Gofers, bij het opsporen van een groep smok
kelaars, komende uit België, door een schot uit
een revolver in den rug getroffen. De kogel ging
G. dwars door het lichaam heen.
Nadat dr. V. uit Weert de eerste hulp had
verleend, werd de zwaar getroffen ambtenaar
overgebracht naar het St. Jans-Gasthuis te
Weert, waar direct operatief werd ingegrepen
's Mans toestand is bedenkelijk.
De secretaris-generaal van het departement
van Binnenlandsche Zaken heeft een beslis
sing genomen op het beroep van C. D„ te
Oudelande, tegen een besluit van Ged. Staten
van Zeeland, waarbij ongegrond is verklaard het
door hem ingestelde beroep tegen het besluit
van den raad dier gemeente, strekkende tot zijn
niet-toelating als lid van dien gemeenteraad.
Dit besluit was genomen op grond, dat D. de
functie bekleedt van hoofd van den lucht
beschermingsdienst aldaar en daarom moet
worden beschouwd als ambtenaar, vanwege bet
gemeentebestuur aangesteld of daaraan onder
geschikt. Daarmede is naar het oordeel van den
raad het lidmaatschap van een gemeenteraad
Te Sdttard vergaderde de R.K. GynmastieK-
en Athletiekbar.dTot voorzitter werd herko
zen mr. N. Beckers, Sittard, tot secretaris ae
heer A. van Gooi te Venlo.
Besloten werd niet deel te nemen aan eer.
fusie met de Nederlandsche Athletiek-Unie.
maar eigen zelfstandigheid te handhaven. De
bond is intusschen bereid tot samenwerking.
Bij wijze vain proef mogen de leden dit jaar deel
nemen aan athletiek-wedlstrijden van andere
organisaties. Volgens mededeeling van den heer
A. Brouwers, lid van het hoofdbestuur, zal een
wedstrijd voor kunstturners worden gehouden,
die de kringen in de Bondsselectie plaatsen.
Voorts zal een vrije wedstrijd voor goede tur
ners georganiseerd worden.
Te Berlijn wordt binnenkort bij de fa. Wai-
ther Achenbach een groote schilderijen-veiling
van oude Nederlandsche schilders gehouden.
O.a. komen doeken van Jan de Bray, uit de
school van Breughel, van Pieter Bercnem, Jan
Croos, Albert Ouyp, Anton van Dijck, J. Israels.
Comeiis Ketel, Dirk Nerhart, P. Wouiwerman
en J. de Wet onder den hamer.
Ten behoeve van het verwisselen van sluis
deuren zal de vaart door de sluis van het
Julianakanaal te Roosteren volledig gestremd
zijn van Woensdag, 9 April, van een half uur
voor zonsopkomst af tot Donderdag, 10 April,
een half uur na zonsondergang, of zooveel kor
ter als mogelijk of langer als noodig zal blijken
te zijn.
De bekende Vlaamsch® letterkundige Raf
Verhulst is op 75-jarigen leeftijd gestorven. Op
15 Maart j.l. nog werd hem de Rembrandtprijs
der universiteit te Hamburg toegekend.
1 April as. herdenkt de heer A. P. F. Duyn
stee den dag, waarop hij 12% jaar geleden tot
hoofdinspecteur der Posterijen en Telegrafie
werd benoemd, om te worden beitst met het
algemeen toezicht op de exploitatie van den
dienst her Posterijen.
Vóór dien was de heer Duynstee door den
Minister van Waterstaat van 16 September
1924 af met de waarneming van dit ambt be
last.
Het geval, dat één man ruim 16 jaar deze
taak vervult, is wel een unicum.
Voordien was de jubilaris o.a. inspecteur in
algemeenen dienst aan het hoofdbestuur der
P. T. T en wel van 1 Maart 1919uit. Sep
tember 1920. daarna inspecteur der toenmalige
afdeeling Maastricht tot aan zijn terugkeer
aan het hoofdbestuur ten tijde van de Giro-
ontwrichting in 1923.
AMSTERDAM. Geslaagd voor het candidaats-
examen wis- en natuurkunde (J) de heer S. B.
Spijer.
GRONINGEN. Geslaagd vóór het doctoraal
examen in de rechtsgeleerdheid de heer J. Meur-
sing te Nieuw-Buinen.
De Rijksgebouwendienst heeft aanbesteed het
bouwen van een Rijks Hoogere Burgerschool met
conciërgewoning en bijbehoorende werken op
een terrein, gelegen aan de Almastraat te Sneek.
Laagste inschrijver was P. Walta te Franeker
voor ƒ298.600.
De ontvanger der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen A. Loose te Strjjen is ver
plaatst naar het kantoor dier middelen te
Hellevoetsluis.
De verplaatsing van den ontvanger der re
gistratie en domeinen b. de Boer van Raalte
naar Dokkum is ingetrokken.
Met ingang van 1 September 1941 is A. V.
E. Pohl, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als leeraar aan de Rijks H. B. S. te Hel.
Dr. P. J. Kooreman en dr. J. J. de Jong te
Leiden, zijn tot wederopzeggens toegelaten als
privaat-docent bij de faculteit der geneeskun
de aan de Rijks universiteit te Leiden, om
onderwijs te geven in: de urologie en de ziek
ten van het bloed, de spijsvertering en de stof
wisseling.
GOUDERTS, door J. Nowee en R.
Keijzer. Uitg.: H. ten Brink
Meppel.
Len „Nieuwe Serie verzamelde leeslessen voor
-iet R.K. Lager Onderwijs", bestaande uit 8 deel
tjes voor 2e7e leerjaar. De weidsche titel en
de aankondiging: „een serie leeslessen, boeiend,
maar ook karaktervormend" duiden aan, dat
schrijvers en uitgever overtuigd zijn, iets waar
devols en degelijks gepubliceerd te hebben. Dat
het inderdaad zoo is, valt niet te ontkennen: de
boekjes geven een rijke afwisseling van aardige
en geestige verhaaltjes met leerzame en gods
dienstige leesstof en 'n aantal mooie illustraties
an Jaap Veenendaal verlevendigt de teksten. Uit
het verschijnen van de eerste 4 deeltjes in her
druk mag worden afgeleid, dat de bunae] op
onze scholen welkom is ontvangen. We willen
echter even vragen, of de eerste der beide
auteurs niet wat te veel zelf aan het'woord is,
en of men niet beter had gedaan, voor eeniee
juweeltjes van onze beste jeugdschrijfsters e>
-schrijvers nog wat ruimte te laten.
IDIOME FRANCAIS Par W.
Bonnes en W. Kruis. Uitg.:
W. J. Thieme en Co. Zutphen.
In de serie „Fransche Leergang" onder redac
tie van J. P. Kramer verscheen hier een leer
boek voor de Middelbare School, dat een bij
zondere strekking heeft. Het heeft n.l. de be
doeling, een aanvulling te geven op den woor
denschat, dien de leerling door leer- en lees
boek verwerft, en die natuurlijk te beperkt is.
Maar deze aanvulling, tevens een goede herha
ling van reeds geleerde woorden, wordt op prac-
tische wijze bezorgd in zinnen, waarin vooreerst
de beteekenis van een woord beter tot haar recht
komt, en die in de tweede plaats gemakkelijker
kunnen gememoreerd worden dan losse woorden.
Het werk bestaat uit twee afdeelingen: de
„Première Section" geeft rangschikking naar
onderwerpen, bedoeld voor de lagere klassen
de „Deuxième Section" bezorgt woordgroepen,
gerangschikt om de grondwoorden, en is be
stemd voor de hoogere klassen der Inrichtingen
voor Middelb. Onderwijs.
Als de student de achtereenvolgende hoofd
stukken uit de eerste afdeeling: 22 nummers met
titels als: Het Onderwijs Het Huis Sma
kelijk eten Kleeding en Kapsels, enz. enz. be
hoorlijk heeft doorgewerkt, dan is hij aardig op
weg met zijn „Idiome francais". Ernstige be
studeering van het tweede gedeelte zal er ze
ker toe leiden, dat volgens de schrijvers „de bij
eengebrachte woordenvoorraad een goede steun
zal zijn bü het maken van de eindexamen-ver
talingen en bij het lezen, terwijl de stof voor
al bjj herhaling in de hoogere klassen gelegen
heid tot conversatie biedt".
Een degelijk werk, dat we, behalve voor de bo
vengenoemde studeerenden ook den candidaten
voor een diploma Franscli l.o. beslist kunnen
aanbevelen.
LEVENSVREUGDE. Plant- en
Dierkunde voor de Lagere
School. Door H. G. Brussee, A.
den Duik en A. L. C. A. van
Nijnanten. Zutphen, W. J.
Thieme en Cie., 1941.
Opvoeding tot kennis van en liefde voor ot
levende natuür is zeker niet de geringste taak
van ons onderwijs. De cursus „Levensvreugde"'
wil deze op moderne wijze helpen vervullen. Hjj
omvat een handleiding voor den onderwijzer
en drie werkboekjes voor de leerlingen der drie
hoogste klassen.
De uitgave maakt een frisschen indruk, ter
wijl de inhoud die vooral naar „biologische"
gezichtspunten is beweikt op moderne wijze
en met kennis van zaken is bewerkt. Terecht
wordt veel aandacht gewijd aan de steeds nood
zakelijker wordende natuurbescherming. De il
lustraties mogen in het algemeen geslaagd
heeten.
De beschouwingen en verhalen over dieren
bescherming doen hier en daar wat sentimen
teel aan en zullen daardoor het beoogde effect
wel eens kunnen missen. Wat ook niet verwon
dert bij een zuiver natuurlijke basis voor ge
dachten en gevoelens, zooals overal in. deze uit
gave werd aanvaard. Ons doet deze serie ook
in het algemeen genomen een beetje te „neu
traal" aan. Hoe mooi en ongedwongen kan men
niet, in den geest van een Guido Gezelle. hier
ook godsdienstig inzicht en gevoel laten mee
spreken! Daarom zal een uitgave van Katho
lieke zijde in dezen trant zeker in een behoefte
voorzien
M. B.
KLEINE BIBLIOTHEEK VOOR
DE MODERNE TALEN, onder
redactie van G. J. v. d. Keuken.
Uitg. W. J. Thieme Co., Zut
phen.
Genoemde Bibliotheek werd verrijkt met een
tweetal Fransche lectuurwerkjes. welke volgens
den redacteur in zijn „Woord vooraf" uitgaan
van het standpunt dat de jonge leerlingen met
toenemende snelheid en animo lezen, als zij
materiaal krijgen, dat zij zelf In hun eigen taal
zouden kiezen dus boeken met actie en span
ning en geen natuurbeschrijving of karakter
ontleding en die geen vocabulaire moeilijkheden
bevatten, welke een voortdurend gebruik van 't
woordenboek noodig maken.
Er is in deze beide nummers: „La mission de
Slim Kerrigan" van Ludovic Boutinon en
„l'Armure du Magyar" van Henri Bernay, beide
bewerkt door dr. J. Fransen en A. A. Leen-
houts. op uitstekende wijze aan de gestelde
voorwaarden voldaan. Een paar zeer spannen
de, avontuurlijke verhalen, welke de jeugdige
lezers tot de laatste bladzijde zullen boeien
en een vocabulaire achter den tekst, welke in
derdaad de leerlingen doet werken met den
woordenschat, die hun eigen is en het geregeld
herkennen der woorden van groote waarde doet
zijn. Aan het eind van het verhaal treffen we*
bovendien een serie vragen: een drie- of viertal
bij elk. hoofdstuk aan. vragen in het, Fransch,
welker beantwoording een praktische oefening in
't weergeven van de gedachten in dezelfde taal
nhoudt. Enkele aardige teekeningen, vooral bü
Tikkende momenten, dragen ten slotte het hare
bij om deze mooie werkjes tot. zeer aanbevelens
waardige lees- en leerstof te maken.
