Werkverschaffing en bestrijding
der werkloosheid
Prof. P. J. M. Aalberse
7 0 jaar
DUITSCH LANDGERECHT
VRIJDAG 28 MAART 1941
Beschouwing van den heer
Jakob
Ontaarde moeder gestraft
F. J. JURGENS t
De nieuwe samenstelling van
het brood
Kerkelijk leven
Belangrijke bemoeiingen
in Nederland
Practische doorvoering
De werkloosheid in de
groote steden
Hij had een rijksbetrekking
Fantasieën die geld opbrachten
Directeur pleegde verduistering
Zij bezorgde 4-jarig zoontje op
zettelijk brandwonden
Bkend persoon uit de margarine
industrie
Kathedraal van St. Jan
te 's-Hertogenbosch
Studiedagen worden er aan gewijd
Belangstelling uit allerlei kringen
der bevolking
DIERLIJK HAAR
Twee op de distributiewet
gebaseerde beschikkingen
Inlevering fabrieksturf
Verplichting voor verveners
Valsch geld uitgegeven
Gevangenisstraffen opgelegd
aan de daders
Oordeel over de voedingswaarde
Academische examens
KAASDIEVEN VOOR DEN
RECHTER
NIEUW STATENLID
Als curator verduistering
gepleegd
l1/2 foar gevangenisstraf opgelegd
Apothekersassistent
Prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine ernstig ziek
Veedrijver verdronken
Voorlichting op agrarisch gebied
Bedrijfsleider verduisterde
Brand in mandenmakerij
VOETBAL
Cursus voetbalscheidsrechters
PATER G. HAAK t
Beleediging van de Duitsche
weermacht
„Deutsch feindliche Kund-
gebung"
UIT DE STAATSCOURANT
Onderwijs
Burgemeesters
FA ILL1SSEM ENTEN
De leider van de „Geschaftsgruppe Sozial
Verwaltung" in het commissariaat-generaal voor
Financiën en Economie, president Jakob, stelde
ons de volgende belangrijke beschouwing over
de publieke werkverschaffing en bestrijding der
werkloosheid ter beschikking.
Een staatsleiding) aldus president Jakob, die
duldt, dat een deel der bevolking onvrijwillig
werkloos is, en niet haar gansche kracht en al
haar willen inspant, om'dezen toestand te liqui
deeren, verwaarloost op de ernstigste wijze den
op haar rustenden plicht om voor de welvaair.
en het geluk van de haar toevertrouwde bevol
king te zorgen. De onomstootelijke juistheid de
zer stelling heeft het nationaal-socialistische
Duitschland door zijn maatregelen na de
machtsaanvaarding op 30 Januari 1933 met de
grootste nadrukelijkheid aangetoond. De erfenis
van het Joodsch-liberalistisëh regime, die toen
op sociaal gebied moest worden geliquideerd,
was in alle opzichten vreeselijk.
Meer dan zeven millioen volksgenooten, «net
vrouwen en kinderen samen nagenoeg een derde
deel van het volk, leden onder den geesel der
onvrijwillige werkloosheid. Dat de nadrukkelijke
bestrijding en opheffing hiervan een der be
langrijkste plichten van ieder zich van haar ver
antwoordelijkheid bewuste staatsleiding moet
zijn, heeft de Führer in de lange jaren vóór
de machtsaanvaarding steeds opnieuw betoogd.
Derhalve zette op dit punt dadelijk de werk
verschaffingsactie in. De eerste spade in den
grond en het bevel „Vangt aan" van Adolf Hit
ler bij het begin van het eerste gedeelte van de
rijksautobaan bij Frankfort aan den Main zijn
een keerpunt in de sociale politiek geweest.
Het is opmerkelijk, dat juist de groote en rijke
democratieën niettegenstaande de haar ter be
schikking staande ontzagelijke economische mo
gelijkheden, met het werkloosheidsprobleem niet
hebben kunnen klaar komen. De groote legers
van werkloozen zijn zelfs karakteristiek voor
den democratischen regeeringsvorm.
Terwijl het „arme" Duitschland bij het be
gin van dezen oorlog het probleem der werk
loosheid reeds sinds jaren volkomen opgelost
had en zelfs een merkbaar gebrek aan goede
arbeidskrachten had, telde men in het de goe
deren der wereld beheerschende Engeland, dat
de Duitsche maatregelen belachelijk maakte,
tezelfder tijd bijna 1.3 millioen werkloozen. Ook
Nederland heeft met eenige honderdduizenden
werkloozen bij het begin van den oorlog bewe
zen, dat het het euvel der werkloosheid niet ver
mocht weg te nemen.
Het feit, dat het aan het nationaal-socialisti
sche Duitschland in den allerkortsten tijd ge
lukte, aan alle volksgenooten arbeid en brood
in voldoende mate te verzekeren, toont, dat het
resultaat in de eerste plaats door den wil om
aan te pakken en door de daad beslist wordt.
De gebruikte geldsommen hebben honderd
voudige renten gedragen. De Duitsche staats
leiding deed het eenig juiste en mogelijke, toen
zij met haar geheele autoriteit er eerst voor
zorgde, dat het leger der werkloozen van de
straat verdween. Zoolang het nagejaagde en
intusschen reeds lang bereikte einddoel, name
lijk de tewerkstelling in de vrije maatschappij
niet te verwezenlijken was, moesten in de plaats
van den onproductieven werkloozensteun de
productieve werkloozenverzorging in den vorm
van nood-werkverschaffing en andere gelijke
maatregelen treden. Deze werden met nationaal-
socialistische grondigheid aangepakt en uitge
voerd.
Wat nu Nederland betreft, kan vastgesteld
worden, dat vóór den tegenwoordigen oorlog op
het gebied der werkloosheidsbestrijding reeds
belangrijke bemoeiingen plaats vonden.
Dit geldt vooral het gebied der openbare
werkverschaffing. Voor de uitvoering zorgt een
specfaal bureau, de Rijksdienst voor werkver
schaffing bij het ministerie voor Sociale Zaken.
Dragers der maatregelen zijn of de Nederland-
sche Staat, of gemeenten, of particulieren, die
zich bijvoorbeeld tot „waterschappen" veree-
nigden. Als maatregelen kunnen vooral ge
noemd wordenwerk op het gebied van de
bodemcultuur zooals ontwatering, regelfng van
den waterafvoer, grondindeeting, cultiveering
en winning van bouw en weideland, |3ijzonder
van beteekenis is ook de bouw van kanalen en
waterwegen, de aanleg van wegen en straten en
niet te vergeten de verovering van nieuw land.
In dit alles is voorbeeldig werk tot stand ge
bracht. Om de grootst mogelijke tewerkstelling
van werkloozen mogelijk te maken, werden ge
regeld geldelijke bijdragen uit het hiertoe be
stemde „Werkloosheidssubsidiefonds" beschik
baar gesteld. Het hoogste getal van de In ge
heel Nederland tot dusver in de openbare werk
verschaffing te werk gestelde werkloozen ligt
tusschen de 50 en 60.000.
Dit getal nu bewijst, dat men ook in
Nederland het groote voordeel zoowel van
materieelen als ideelen aard dezer produc
tieve wcrkloozenverzorging heeft erkend De-
re voordeelen zijn van dien aard, dat het
loonend is, ze nader onder de loep te ne
men Nemen wij eerst de materleele zijde
dan kan niemand loochenen dat de tewerk
stelling van werkloozen, die, om slechts een
voorbeeld uit de groote massa der moge
lijkheden te nemen, op het gebied van de
bodemcultuur door vergrooting van de voed-
selbasis blijvende waarden schept, voor de
volksgemeenschap van oneindig veel meer
nut is dan een pure werkloozensteun. Daar
is de vraag naar de kosten niet de allerbe
langrijkste.
Onproductieve ondersteuning beteekent nut
teloos opgemaakt volksvermogen. Niet te schat
ten zijn ook de voordeelen voor de volksge
meenschap die daarin bestaan, dat juist door
nood-werkverschaffing werkloozen, die door
langdurige ledigheid slechts nog in beperkte
mate werken kunnen, zoowel lichamelijk als
geestelijk weer aan arbeid gewend worden en
zoodoende voor de vrije maatschappij weer ge
heel bruikbaar kunnen worden gemaakt. Dis
cipline, rechte arbeidsvreugde en wil tot aan
pakken, komen bij langdurige ledigheid zeel
ernstig in gevaar. Deze eigenschappen te
bewaren en aan te kweeken is echter een niet
te verwaarloozen eisch der volksgemeenschap.
Als men de dingen vanuit deze gezichtspun
ten ernstig overdenkt, en in aanmerking neemt,
dat in Nederland ongeacht de tot dusver ge
troffen succesrijke maatregelen op economisch
gebied en ofschoon rond 130.000 Nederlanders
in Duitschland te werk gesteld konden worden,
r.og steeds, wanneer men de onzichtbare werk
loosheid mederekent, de arbeidskracht van een
groot deel der Nederlandsche bevolking braak
ligt, dan komt men tot de dringende conclusie,
dat in de werkverschaffing nog niet alles ge
daan fs, wat kan en moet. Wel moet er mede
Berekend worden, dat bij het voorschrydend
Jaargetijde het getal der werkloozen sterk zal
afnemen.
Maar toch is een nadrukkelijke intensiveering
en versterking van de openbare werkverschaf
fing dringend noodig.
Het komt er op aan, den arbeid weder in het
levenscentrum van den Hollandschen mensch te
brengen.
Na grondige voorbereiding werden aan den
secretaris-generaal van het ministerie van
Sociale Zaken uitvoerige aanwijzingen gegeven
ten behoeve van de opruiming van hindernis
sen op bestuurtechnisch en organisatorisch
gebied, welke tot dusver aan de noodzakelijke
intensiveering in den weg stonden. De noodige
verordeningen en regelingen werden door de
Nederlandsche diensten voorbereid.
Ten aanzien der practische doorvoering tra
den twee vragen op den voorgrond:
1. Zijn er genoeg werkgelegenheden en
2. zijn er voldoende werkkrachten beschik
baar en bestaat de mogelijkheid de gereed
staande werkkrachten bij deze werkgelegen
heden te werk te stellen?
De eerste vraag kan zonder meer bevestigend
worden beantwoord.
Werkplannen, die rijp voor uitvoering zijn,
zijn in zulk een aantal voorhanden, dat
meer dan 100.000 werkkrachten voor den
duur van een geheel jaar te werk gesteld
kunnen worden.
In voorbereiding zjjn verder plannen, die
eveneens aan een zeer groot getal mcnschen
voor een jaar arbeid verzekeren.
De voorgenomen werken zijn hoofdzakelijk:
ontginning, samenvoeging van perceelen, ont
watering, bebossching, aanleg en verbetering
van landwegen, alsook van dijken en kaden.
Alles maatregelen van groot en blijvend nut voor
de volksgemeenschap.
Het onderzoek der tweede v.aag leidt in de
eerste plaats tot de constateeiing, dat in de
streken, waar werkplannen uitgevoerd kunnen
worden, vaak slechts een gering getal werkloo
zen ter beschikking is, terwijl in en bij de centra
der werkloosheid zich slechts beperkte werk-
mogeljjkheden bevinden. Dat geldt vooral voor de
groote steden Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag. Daar echter de bestrijding der massale
werkloosheid in de groote steden bijzonder drin
gend is, wordt getracht, mogelijkheden voor de
tewerkstelling van de werkloozen der groote ste
den te scheppen.
Tot dit doel wordt vooreerst getracht, in of
bij deze steden zelve zooveel mogelijk werk
plannen in het leven te roepen. Toch echter
zal een belangrijk deel der groote-stads-
werkloozen hoofdzakelijk in verwijderde ge
bieden moeten worden te werk gesteld. Daar
hierbij de dagelijksche terugkeer naar huis
niet mogelijk is, moet de huisvesting ter
plaatse van het werk geschieden.
t
Hiervoor komen werkkampen, alsook andere
gVegenheden tot onderbrenging van velen en
particuliere verblijven in aanmerking. De ge
zamenlijke, voor de onderbrenging ter beschik
king zijnde kamp- en inkwartieringsruimte moet
zoo mogelijk voor de arbeiders uit de drie groote
steden worden gereserveerd.
De bouw van kampen (barakken enz.) is
slechts in beperkten omvang mogelijk. Er
wordt derhalve voor gezorgd, dat de huis
vesting bij particulieren uitgebreid wordt.
Deze weg is des te meer aan te bevelen,
omdat tot dusver met inkwartiering bij par
ticulieren doorgaan^ goede ervaringen zijn
opgedaan. Lettend op het algemeen nut
moet worden verwacht, dat de bevolking in
de in aanmerking komende gebieden zeer
veel begrip toont, opdat niet naar het
middel van gedwongen inkwartiering gegre
pen moet worden.
Doel der maatregelen volgens bovenstaande
uiteenzetting is, dat in de toekomst niemand, die
nog in staat is voor gezin en gemeenschap te
werken, meer werkloos belioeit te zijn. De ver
ordening van den rijkscommissaris voor bezet
Nederland over ae invoering van den arbeids-
uienstpiicht en de beperking van ae verwisseling
van arbeidsgelegenheid van 38 Februari 1941 zat
oovendien ook aan de arbeidsonwilligen en de
a-sociale elementen de gelegenheid tot nuttige
oezigheid geven.
Verschillende Haagsche - ingezetenen, speciaal
oud-officieren, hebben kort geleden bezoek
gehad van een „heer", die, naar hij zeide, door
de tijdsomstandigheden in geldverlegenheid
was geraakt. Hij kon een rijksbetrekking krij
gen, doch het ontbrak hem aan contanten en
crediet, om zich voor deze gelegenheid in de
kleeren te steken. Met dit verhaat wist Hij teere
snaren te treffen en als hij tenslotte bij het
hoofdstuk echtgenoote kwam, die van zeer goede
familie was en naam droeg, die goeden klank
had, bedachten de oud-officieren zich niet lan
ger en gaven bedragen, die varieerden van
25,— tot 62,50.
-Indien zij hadden geweten, dat hun bezoeker
de namen had opgediept uit telefoon- en adres
boeken van Den Haag, hadden zij zich misschien
nog even bedacht. Indien hun bovendien be
kend wa® geweest, dat het visitekaartje, dat de
bezoeker hun ter introductie liet zien, niet zijn
werkelijken naam noemde, hadden zij misschien
zelfs de politie opgebeld. Dat hebben zij ten
slotte toch gedaan, toen zij na het geven van
een voorschot geen taal of teeken meer van
hun „pupil" hoorden. De man werd opgespoord
en is in bewaring gesteld. Hy had inderdaad
gedurende enkele dagen een rijksbetrekking
bekleed, maar was toen met medeneming van
een voorschot op zijn salaris, groot 100,
verdwenen. Wat zijn echtgenoote betreft, het
bleek, dat hij zijn vrouw en drie kinderen reeds
geruimen tijd in den steek had gelaten. Zij
werden door Maatschappelijk Hulpbetoon on
dersteund.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen den 46-jarigen
P. R., directeur van een margarinebedrijf, thans
gedetineerd, die in hooger beroep was gekomen
van het vonnis van de rechtbank te Leeuwar
den, waarbij hij wegens verduistering in dienst
betrekking was veroordeeld tot een jaar en drie
maanden gevangenisstraf, met aftrek van voor
arrest.
Hem was ten laste gelegd, dat hy op verschil
lende tijdstippen tusschen 1 Juli en omstreeks
1 September van het vorige jaar onderscheide
ne geldsbedragen tot een totaal van 1.731.35,
over welk geld hy de beschikking had uit hoof
de van zijn functie als directeur van bovenge
noemd bedrijf, heeft verduisterd.
Het hof veroordeelde hem overeenkomstig
den eisch van den procureur-generaal tot een
jaar gevangenisstraf, met aftrek van voor
arrest.
Kinderen kunnen lastig zijn, maar nooit zóo
.astig, dat een ware moeder tot een daad over
gaat, als waartoe de Rotterdamsche A. G C. B„
huisvrouw van C. 9., overging.
Op 20 Februari was de 4-jarige Alphons met
verfomfaaide kleertjes thuis gekomen.
Moeder ontstak toen in woede, greep het
knaapje bij de rechterhand, sleurde het
mee naar de keuken en nield het handje
van de kleine boven .de vlam van het gas
stel. Een verbranding in den tweeden graad
was er door ontstaan.
Toen de politie een onderzoek instelde, vond
ze Alphons boven op zolder met twee groote
brandblaren op het handje.
Dat heeft mammie gedaan! zei het kind.
De moeder, deswege ondervraag, zei. dat Al
phons lastig was en onverbiedelijk. Slaan hielp
geen zier.
Maar de hoofdonderwijzeres van de bewaar
school geloofde er niet veel van. Zij had geen
last met het kind. Toen ze de gevolgen van de
ergerlijke mishandeling had gezien, had ze er
rapport over uitgebracht aan den Voogdijraad
Nu diende de zaak voor den politie-rechte,
te Rotterdam. Het O.M. vorderde tegen de
ontaarde moeder zes maanden gevangenisstraf,
met last tot onmiddellijke gevangenneming
Ook de politie-rechter, mr. Van Vollenhoven
vond de daad onmensobeiyk, legde de vrouw-
vier maanden gevangenisstraf op en liet haar
onmiddellijk opsluiten.
Op huize Beyendael te Nijmegen is Donder
dag overleden in den ouderdom van 72 jaar
de heer F. J. Jurgens.
Hy heeft met zyn broer, die thans in Londen
woont, jaren geleden in Oss 't margarinebedrijf,
door hun vader gesticht, uitgebreid tot de groo
te wereldny verheid, waardoor de firma Jurgens
in alle landen bekend werd.
Later is dit bedrijf samengegaan met de fir
ma Van den Bergh be Oss. v
De laatste jaren sleet de heer F. Jurgens een
welverdienden ouden dag op zijn landgoed
Heyehdael te Nijmegen, maar .was ook daar een
immer nog actief man, die zeer veel deed op
philantropisch gebied in de nieuwe parochie
van O. L. Vrouw van Lourdes op Sint Anna b
Nijmegen.
Hy trok zich vooral aan de belangen van d-
jeugd en was beschermheer van de R. K. Jeugd
beweging, van de Harmonie en van de sport-
vereer.igingen in zfln parochie. Hy droeg ook
een groot deel by tot den bouw van het paro
chiehuis der St. Lourdes-kerk, een der fraaiste
van de stad Nijmegen.
De begrafenis geschiedt Zaterdag te half eer
op de Heilig-Land-Stichting, na een plechtige
uitvaart om elf uur in de kerk van O. L. Vrouw
van Lourdes.
Het bestuur van het Provinciaal Genootschap
van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Bra
bant heeft het voornemen, in de week voor P.v-
schen in 's-Hertogenbosch enkele studiedagen
te wyden aan de kathedraal van St. Jan aldaar.
Het volgende programma is voor deze dagen
vastgesteld: Donderdag 17 April zal in het mu
seumgebouw van het genootschap ir. H. Thun-
nissen een lezing houden over de kathedraal
als monument van bouw- en beeldhouwkunst.
Vrijdag 18 April volgt een bezichtiging van
het kerkgebouw onder leiding van den archi
tect Van Heeswyk, die met de leiding der res
tauratie is belast, en den archivaris der kathe
draal J. Mosmans.
Zaterdag 19 April houdt prof. Huib Luns een
lezing over de Bossche kathedraal. Tijdens de
studiedagen zal er een tentoonstelling worden
gehouden van boeken en plaatwerken, die op
de basiliek betrekking hebben.
Prof. P. J. M. Aalberse, die een zoo groote
beteekenis heeft gehad bij de totstandkoming
van onze sociale wetgeving in de laatste
decennia, die in tal van openbare functies
een stuwer is geweest van het nationale
leven, die ook speciaal voor het katholieke
sociale leven bijzondere verdiensten heeft
verworven, vierde Donderdag zyn 70sten
verjaardag.
In zyn woning aan de van Oldenbameveldt-
iaan te Den Haag kwam in den loop van den
Jag een groot aantal bloemstukken binnen.
Daaronder waren er van den Raad van State,
den Mijnraad, het Medisch tuchtcollege, de
R.K. Tweede Kamerleden, den Bond van hotel-,
café- en restaurantpersoneel en vele andere in
stellingen, o.m. van de N.V. De Spaarnestad.
Een byna symbolische beteekenis had ae een-
vouaige, maar gemeende hulde, die den jubilee
renden oud-minister werd gebracht door de ver
tegenwoordigers van de vier groote katholieke
organisaties, van werkgevers, arbeiders, midden
standers en boeren. Gezamenlijk kwamen zy
hem hun hulde brengen. Uit hun midden sprak
dr. L. G. Kortenhorst, die met groote voldoe
ning terugzag op de loopbaan van den heer
Aalberse.
In den namiddag wds het een „va-et-vient"
aan de woning, vrienden uit alle rangen van de
maatschappij, vertegenwoordigers van allerlei
instellingen en van hoogere staatscolleges kwa
men hun gelukwenschen aanbieden. Alles veriiep
in eenvoud en met de hartelijkheid, die het
leven van den heer Aalberse hebben gekenmerkt.
In de Nederlandsche Staatscourant van 27
Maart 1941 is een tweetal op ae distributiewet
gebaseerde beschikkingen opgenomen van den
secretaris-generaal van het departement van
Handel, Nyverheid en Scheepvaart betreffende
dierlyk haar, anders dan schapenwol. Hierby
wordt onderscheid gemaakt tusschen huidharen
en rugborstels eenerzijds en lange dieriyke ha
ren als manen en staarten anderzijds.
De dierlijke huidharenbeschikking no. 1/41 is
van toepassing op huidhaar van geiten, rund
vee, paarden, varkens e.d. dieren, alsmede op
de afvallen van deze haarsoorten en op rug
borstels, dat zyn borstels van varkens en wilde
zwijnen.
De lange dieriyke harenbeschikking no. 1/41
betreft haren van paardestaarten en -manen,
ossen- en koestaarten alsmede de haren daarvan
en soortgeiyke haren, afvallen van genoemde
haren en staarten en oud matrashaar.
Met de uitvoering van de in deze beschikkin
gen vervatte regelingen is belast de directeur
van het ryksbureau voor wol en lompen te
Tilburg.
In verband met het feit, dat voor dierlyk
haar thans twee afzonderlyke beschikkingen zyn
vastgesteld, zyn eenige wyzigingen aangebracht
in de oude mateialen- en afvalstoffenbeschik-
king no. 2/40 en de wolbeschikking 1939 no. 2,
welke beschikkingen ook op dierlyk haar van
toepassing waren. Dit is thans niet meer het
geval. Wei blyft van kracht het oude materialen-
en afvalstoffenbesluit 1940 no. 1, op grond waar
van het een ieder verboden is dierlijke haren te
vernietigen, weg te werpen of op zoodanige
wijze te bewaren, dat hierdoor de waarde voor
industrieele verwerking wordt verminderd of te
niet gedaan
Voor nadere bij zo Aderheden wordt verwezen
naar een in de dagbladen opgenomen officieele
publicatie van het departement van Handel,
Nyverheid en Scheepvaart.
Verschenen is een besluit van den secretaris
generaal van het departement van Landbouw
en Visschery, waarin den verveners een ver
plichting tot inlevering van fabrieksturf wordt
opgelegd. Deze leveringsplicht is beperkt tot
dat gedeelte van de productie, dat in vroegere
jaren door eiken vervener vrywillig aan het
Ver. Koopkantoor is afgeleverd.
De Rotterdamsche rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen drie personen, die zich
aan het uitgeven van een groot aantal valsche
Het Voorlichtingsbureau van den Voedings
raad schryft ons:
De samenstelling van het brood zal een wij
ziging ondergaan in dezen zin, dat het 10 pro
cent gerst zal bevatten.
Het is niet van belang ontbloot,, eens na te
gaan welke beteekenis dit heeft voor de voe
dingswaarde van ons brood.
De samenstelling van het nieuwe brood zal
worden 65 pCt. tarwe, 25 pCt. rogge en 10 pCt.
gerst.
In Nederland kent men het gerstebrood niet
meer. In de oudheid werd gerstebrood o.a. by
de Griekeni Phoeniciërs en Batavieren alge
meen gegeten. In Noordelijke streken maakt
het gerstebrood ook thans nog deel uit van het
volksvoedsel. Meestal bestaat ook daar het
brood niet uitsluitend uit gerstemeel; doch is
dit gemengd met andere meelsoorten, zooals in
Noorwegen het geval is. Voor het fynere Zweed-
sche gebak wordt gerstemeel gebruikt, terwijl
aan het brood vaak gerstemeel wordt toege
voegd, om de smakelykheid te verhoogen. In
het zoogenaamde „Knackebrot" wordt vaak
gerstemeel gebakken. Gerst in den vorm van
gort wordt door vele Nederlanders met smaak
genuttigd.
Zooals gebruikelyk, is dit brood van te voren
getoetst op zyn voedingswaarde en verteer
baarheid. In het Centraal Instituut voor Voe
dingsonderzoek te Utrecht en het Nederlandsch
Instituut voor Volksvoeding in Amsterdam
zijn proeven genomen naar de samenstelling en
verteerbaarheid. Uit deze proeven biykt, dat
de voedingswaarde geiyk is gebleven, en dat
het brood door den mensch uitstekend ver
dragen wordt. Ook maagpatiënten verdragen
het zeer goed, terwijl de smakelykheid van het
brood verlegd is.
Nog steeds is het fabeltje, dat gemalen
bloembollen in het brood gebruikt wordt, de
wereld niet uit evenmin als de meening, dat
men van het huidige brood schurft zou kry-
gen, hetgeen geheel onjuist is.
AMSTERDAM. Geslaagd voor het doctoraal
examen rechten de heeren I. de Castro Yohai,
C. H. Nuis, J. M. Barents, P. A. W. M. Verbeek
en J. l. Andreas en voor het candidaats-examen
economie de heer C. Ryksen.
GRONINGEN. Geslaagd voor het artsexamen
eerste gedeelte de heer Y. Groenewold te Bedum.
Bevorderd tot arts de heeren F. E. E. Oost
vogel geboren te Hengelo (O.) en F. H. Prins
geboren te Hallum (Fr.).
NIJMEGEN. Geslaagd voor het doctoraal exa
men in de rechten mej. J. C. M. A. Burhorst,
Grave (by Nijmegen).
Geslaagd voor het candidaatsexamen in de
wysbegeerte de zeereerw. heer J. C. van Over-
beek, St. Michielsgestel.
Geslaagd voor het candidaatsexamen in de
klassieke taal en letterkunde de heer H. W.
Stegmann uit Nymegen.
GRONINGEN. Op een proefschrift, getiteld:
„Schynbare symmetrie by esters van tetrathioor-
tho-kiezelzuur". promoveerde tot doctor in de
wis- en natuurkunde de heer H. A Klasens, ge
boren te Hoogezand.
.yksdaalders hadden schuldig gemaakt. De 45-
jarige koopman B„ tegen wien het O. M. een
gevangenisstraf had geëischt van vier jaar en zes
maanden, werd veroordeeld tot een gevangenis
straf van drie jaar.
De 31-jarige J. C. van E. werd veroordeeld tot
een gevangenisstraf van een jaar en zes maan
den. Tegen hem was drie jaar geëischt.
De 35-jarige vrouw A. E. uit Dordrecht, die
met Van E. had samengewerkt, werd veroor
deeld tot een gevangenisstraf van een jaar met
aftrek. Het O. M. had tegen haar een gevange
nisstraf van een jaar geëischt.
Het O.M. by de Rotterdamsche rechtbank
eischte Donderdag tegen den 20-jarigen C. F. K.
te Woerden een gevangenisstraf van een jaar
wegens inbraak en tegen den 20-jarigen C. G. B.
te Woerden wegens medeplichtigheid zes maan
den gevangenisstraf. De mannen hadden in het
begin van dit jaar uit twee pakhuizen te Woer
den resp. 14 en 4 kazen gestolen.
Tegen den 26-jarigen slager G. Th. v. d. V.,
die de kazen had gekocht, eischte de officier
tien maanden. Uitspraak 10 April.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan door
het ontslag nemen van dr. J. E. baron de Vos
van Steenwyk, te Haarlem als lid van de Staten
der provincie Noord-Holland, is benoemd ver
klaard mr. R. C. Bakhuizen van den Blink ie
Heemstede.
Het gerechtshof heeft mr. M. S. K., voorheen
advocaat-procureur te Assen, thans gedetineerd,
wegens verduistering als curator in een 'faillis
sement tot een jaar en zes maanden gevange
nisstraf, met aftrek van voorarrest sedert 11
November 1940, veroordeeld.
De procureur-generaal had twet jaar ge-
eischt. De rechtbank te Assen had hem twee
jaar en drie maanden opgelegd met aftrek van
de preventieve hechtenis.
Aan mr. K. was ten laste gelegd, dat hy zich
in de jaren 1930 tot en met 1933, althans in
het tydperk van 1929 tot 1938 te Assen in zijn
hoedanigheid van curator in het faillissement
van de N.V. Middenstandsbank voor Nieuw-
Amsterdam, Klazinaveen en omstreken ver
scheidene geldswaardige bedragen heeft toe
geëigend tot een totaal bedrag van 55.000, in
elk geval eenige geldsbedragen, toebehoorende
aan genoemde middenstandsbank.
AMSTERDAM. Geslaagd de dames A. J. Brand
te Dubbeldam en A, Dokter te Nijmegen.
Naar de Christelyke Landarbeider mede
deelt, is oud-minister, dr. j. R. Slotemaker de
Bruine ernstig ongesteld.
Uit een van de grachten te Middelburg is
Donderdagmiddag het lyk opgehaald van den
49-jarigen ongehuwen veedryver J. Huibregtsen,
die sinds Woensdagavond na een bezoek aan een
café was vermist. Hy moet door de duisternis
misleid te water zyn geraakt.
De persdienst van het Nederlandsch Agrarisch
Front meldt:
De secretaris-generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten heeft aan den
leider van het Nederl. Agrarisch Front, den heer
E. J. Roskam Hzn., opgedragen, een commissie
te vormen voor het verzorgen van radio-uitzen
dingen op agrarisch gebied. Aan zulke uitzen
dingen' zal aanzienlijk meer tyd worden be
steed dan tot nog toe het geval was.
De heer Roskam benoemde als leden der onder
zijn leiding werkende commissie de heeren ir. W.
F. Gerh&rdt, mr. H. Reydon en D. van de Bos
poort.
Wegens verduistering van f 12.000 ten nadeele
van de Coop. Cichoreidrogery te Goedereede- is
de 50-jarige bedryfsleider A. C. den E. te Goe
dereede door de Rotterdamsche rechtbank ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van zes maan
den met aftrek
Te Haarsteeg brak brand uit in de schuur
van den mandenmaker P. van Heyst. Het
vuur deelde zich onmiddeliyk mede aan het
woonhuis dat evenals de schuur een prooi der
vlammen werd. Een paar houtmyten van een
buurman gingen eveneens in vlammen op. De
oorzaak is onbekend. Assurantie dekt de schade.
Het bestuur van het district Amsterdam van
den N.VE. deelt mede, dat weder een cursus
zal worden gehouden voor opleiding van voet
balscheidsrechters. Deze cursus zal waa.rschi.jn-
iyk vier avonden in beslag nemen.
Zy, die aan dezen cursus wenschen deel te
nemen dienen zich uiterlyk 2 April a.s., hetzy
schriftelijk of telefonisch (no. 22000) aan te
melden by het bondsbureau, Valeriusstraat, 53,
Amsterdam Z.
In ons land is thans bericht ontvangen, dat
3 Februari j.l. te Zaghouan in het bisdom
Carthago, Afrika, is overleden pater Haak in
den ouderdom van 79 jaar.
In het jaar 1862 werd hy in Noorden ge
boren, en heeft o.a. gestudeerd in Venray,
Kuilenburg en Brussel.
Het laatst studeerde hy In Parijs, waar hy
op 30-jarigen leeftijd in 1892 priester werd
gewyd. Later vertrok hy naar de Missie, waar
hy 48 jaar heeft gewerkt. Zeer veel parochies
heeft hy er gesticht. Zelf oefende hy over v er
parochies de zielzorg uit,, in de functies van
pastoor, deken en kanunnik.
In September 1939 bezocht hy voor het
laatst cms land.
Het A.N.P. meldt:
Voor het Duitsche landgerecht stond weder
terecht de 40-jarige boekhouder G. J. G., werk
zaam by de Nederl. Meelcentrale, wiens zaak
na de behandeling op 6 Maart was verdaagd.
In de tweede helft van November van het
vorig jaar had beklaagde in zijn lessenaar een
enveloppe gevonden, die bij opening een ge
dicht bleek te bevatten, dat beleedigend was
voor het Duitsche luchtwapen. Hierover ver
baasd, liet hij het aan zyn collega's zien, en
toen een hunner vroeg, het tijdelijk te mogen
nebben, had beklaagde daarin toegestemd. Toen
hy het gedicht den volgenden ochtend terug
kreeg, had hij het onmiddellijk verscheurd.
Rekening houdende met deze omstandigheden
en mede met het oog op beklaagde's ziekte,
welke geregeld medische behandeling vereischt,
vroeg de General-Staatsanwalt dr. Koblitz
slechts een gevangenisstraf van vyf maanden.
Rechter Joppich toonde zich in dit geval nog
iets milder en veroordeelde beklaagde tot vier
maanden gevangenisstraf met aftrek van hef
voorarrest (sinds 25 November).
Voorts stond terecht een jeugdige winkelbe
diende uit Den Haag, die op 31 Augustus als
nsigne een oranje-leeuwtje, zooals die vroeger
op de mutsen van de Nederlandsche soldaten
waren bevestigd, had gedragen. Beklaagde, aan
wien daarvoor bij strafbevel een geldboete van
f 30 was opgelegd, gaf dit feit toe, doch beriep
er zich op, dat hy dit speldje reeds sinds Juni
eiken dag had gedragen en dat hij op 31 Augus
tus daarmede geenszins een demonstratie had
bedoeld. Hij droeg het speldje omdat hy Neder
lander is en als zoodanig daarmede het Neder
landsche leger heeft willen eeren.
De Generalstaatsanwalt zag in het feit, dat
beklaagde reeds in Juni begonnen is met het
dragen van het insigne, wel degelijk een demon
stratie tegen de bezettende overheid en vroeg
verhooging van de boete tot f 40.
De rechter kon zich hiermede geheel vereeni
gen, aangezien het dragen van dergelyke speld
jes en insignes feitelijk beteekent een aandrang
om trouw te blyven aan de Nederlandsche re
geering, die zich nog steeds in oorlog met
Duitschland acht, en aan de Koningin, die het
noodig oordeelt, herhaaldelyk nog redevoeringen
te houden, welke slechts onrust onder het Ne
derlandsche volk kunnen brengen. Het dragen
van zulke speldjes moet dan ook, als vallende
onder het begrip „Deutschfeindliche Kundge-
bung" gestraft worden. De bezettende overheid
kan een dergelijke demonstratie niet toestaan.
Slechts met het oog op de jeugd van beklaagde
wilde de rechter ditmaal nog met een geldboete
volstaan. Beklaagde werd veroordeeld tot eeri
geldboete van f 40 en in de kosten van het
geding.
Met ingang van 1 October 1940 is aan dr. W.
Nieuwenkamp, assistent by de mineralogie aan
de rijksuniversiteit te Utrecht, tot wederop-
zeggens opdracht verleend om aan deze uni
versiteit onderwys te geven in de propaedeu-
tische mineralogie.
Overgeplaatst zijn:
Met ingang van 1 April 1941: "1*1. Brouwer,
inspecteur van het jager onderwys in de in
spectie Gorinchem, naar de inspectie Zaan
dam.
Met ingang van i Augustus 1941J. P. Kruize,
inspecteur van het lager onderwys in de in
spectie Winschoten, naar de inspectie Doetin-
chem.
Met ingang van 1 Juni 1941: P. Tazelaar,
inspecteur van het lager onderwys in alge-
meenen dienst, tydelyk belast met de waar
neming van de inspectie Hoorn, naar de in
spectie Amsterdam.
G. H. Post Cleveringa is met ingang van 1
April 1941 opnieuw benoemd tot burgemeester
van de gemeente Nieuwolda.
R. E. Torringa is met ingang van 31 Maart
1941 opnieuw benoemd tot burgemeester van
de gemeente Muntendam.
C. F. A. M. van Horsigh is met ingang van
24 April 1941 opnieuw benoemd tot burgemees
ter van de gemeente 's-Heerenhoek.
J. H. Bogman is, gerekend van 7 Maart
3941 af, opnieuw benoemd tot burgemeester
van de gemeente Schimmert.
Opgegeven door afd. Handelsinformaties
v. d. Graaf en Co. N.V., Amsterdam
Bii beschikking der Arrondissement»-Rechtbank
te Breda d.d. 7 Maart 1941 is benoemd tot mede
curator in het faillissement van dc Coöp. Ver.
Coöperatieve Fabriek van Melkproducten Fijnaart
G A. te Fijnaart, de heer Mr. J. H. Jacobs te Gln-
cékèn Regentesseiaan 36.
Dd 21 Februari 1941 is in het faillissement van
Pieter Bootsma, olie- en vethandelaar. ook han-
deldriivende o. de benamingen ..Frovo" eni
destilds wonende te Hulzum, thans te Leeuwarden-
in de plaats van mr. H- J. F. Koning tot curator
benoemd, mr. C. H. Bteckhuis Jr., Ossckcp 13, Lceu*
warden.
18 Maart 1941 is in het faillissement van H.
Aasad, koopman in tabak te Amsterdam, wonende
te Heemstede, in de plaats van mr. M. Schorles-
heim te Amsterdam tot curaor benoemd mr. G.
E. Kruseinen, te Amsterdam, Vossiusstraat 22.
Surséance van betaling:
Dd. 25 Maart 1941 is aan Ernst Krat*, wonende
te Amsterdam, aan de Regullersdwarsstraat B4,
handelende onder de Firma „Dameshoedenfabriek
Ernst Krata (procureur ir.T. W.Ezechiels) op het
daartoe door hem' ingediend verzoekschlft tot ver
lenging van surséance van betaling, deze ver.em-
ging verleend voor den tijd van anderhalf jaar, in
gaande o7 December 1940, met benoeming weder
om van mr. J. M. Nieubuur, advocaat en proc. te
Amsterdam, Prinsengracht 795, tot bewindvoerder.
Failliet verklaard:
26 Maart' H. J. Coersen, wonende te Utrecht,
Ramstraat 17. R.c. mr. D. Visser. Cur. mg. H.
J P. Hemsing te Utrecht
26 Mrt Levi van der Horst, directeur van cis
N V L van der Horst's Manufacturen en Confectie-
handél wonende te Steenwijk (Oosterstraat 9. R.c.
mr J 'Milders. Cur. mT. H. Thesingh, Steenwijk.
Opgeheven wegens gebrek aan actief de faillisse
menten van: L. Bergsma, veehouder, Achlum (Fr.);
T. Groen, voorheen bouwkundige en makelaar,
Groningen; J. F. Stulp, timmerman, B'edum. C.
Baas. zonder bercep, Heemstede. P. Wit, vertegen
woordiger, Driehuis, gemeente Velsen.
Gedeponeerde uitdeeilngslijsten:
6 Mr.M. Boetes, timmerman-aannemer, Leeu
warden. Geëindigd door het verbindend worden der
slotuitdeelingslijst. Uitk. 25 pCt.
14 Mrt.: J. H. Kuhiwillm', meubelfabrikant, te
Amsterdam'. Geëindigd door het verbindend worden
der eenige uitdeelingsiyst. Uitk. 100 pCt. aan pref
en 17259 pCt. en conc. cred.
15 Mrt.: N.V. Eerste Hollandsehe Haarden Maat
schappij (Invincible Haardenfabrlek), te Amster
dam. Geëindigd door het verbindend worden der
slotuitdeelingslret. Uitk. 12.537 pCt. conc. cred.
18 Mrt Nal. van wijlen dr. F. Linker, laatsteiyk
gewoond hebbende te Amsterdam. Geëindigd door
het verbindend worden der e-enlge uitdeelingsiyst
Uitk. 100 pCt. 2 pref. cred.; res. pref. cred nihil;
conc. cred. nihil.
A. J. H. Wortel, aannemer. Zwanenburg Idem.
Uitk. 0.374 pCt. na intrekking van het gedaan
verzet daartegen.
21 Mrt.: Ven. onder de Firma Gans en van
Oostvcen, A'dam. Idem. Uitk. 100 pCt. aan pref.
en 1.826 pCt. aan conc. cred.