Doodelijk ongeval
te Heemstede
Winkelsluiting is een maatschappelijk
en sociaal probleem
Laatste Nieuws
I
El Agheila in Noord-
Afrika bezet
Postgiro-no's van de
Winterhulp Nederland
Officier Van Justitie eischt
Vrijspraak
R.K. Tuinbouw winter school
Vischaanvoer Scheveningen
De Za te rdagsch e geze llighe id
kent geen tijd
„Winkels, als kisten dicht
gespijkerd"
Kampioenschap van Nederland
VRIJDAG 28 MAART 1941
JUBILEUM BIJ DE
N.Z.H.T.M.
AANBESTEDING
Felivé
Gevonden voorwerpen
SASSENHEIM
Ital. weermachtsbericht
Felle strijd om Keren duurt voort
UIT DE HOOFDSTAD
BEVERWIJK
UITSPRAKEN VAN DE
RECHTBANK
Haariemsche R.K. Dambond
Laatste cursus beëindigd
Ont„luiken"-de lente
Een sociale plicht
Belang van het personeel
CHURCHILL HOUDT EEN
HERDENKINGSREDE
Onteigening van Joodsch
grondbezit in Roemenië
Schip van Admiraal Byrd
te Punta Arenas
Washington breidt exportverbod
voor grondstoffen uit
BILJARTEN
-
Eerste klasse groot biljart
cadre 7\2
ZWEMMEN^
RECORDPOGING 3 X 100
METER WISSELSLAG
SCHAKEN
Kampioenschap van Rusland
I
STAD
Op den avond van den 5en Februari,
omstreeks half negen, reed een 25-jarige
heer uit Bloemendaal op den Heerenweg
te Heemstede in de richting van Haarlem.
Op den weg fietste of liep de 29-jarige
J. v. K., uit Haarlem, die vermoedelijk het
rijwielpad verlaten had, omdat het te glib
berig was. Onverwachts bemerkte de auto
bestuurder, dat er iemand tegen zijn wagen
was aangereden. Toen hij uitstapte, vond
hij den wielrijder, ernstig verwond, achter
zijn auto liggen. Toen een dokter ter
plaatse kwam, kon deze slechts den dood
constateeren.
Toen gisterenmidag de autobestuurder voor
de Haariemsche rechtbank moest verschijnen,
wegens dood door schuld, concludeerde de ge-
tuige-deskundige, dr. J. P. L. Hulst uit Leiden,
die de sectie had verricht, dat de oorzaak van
den dood toegeschreven moest worden aan de
inwerking van grof geweld. Vermoedelijk is het
slachtoffer aan de linkerzijde aangereden en
heeft hij naast zijn fiets geloopen.
Een agent van politie te Heemstede, die een
half uur na het tragisch ongeval ter plaatse
verscheen, verklaarde, dat het rijwiel niet be
schadigd was. Alleen de klep van de tasch,
die aan de linkerzijde van den pakjesdrager
zat, was afgescheurd. Het was dien avond hel
dere maan en er lag sneeuw op de fietspaden
en langs den grooten rijweg. Slechts het mid
den gedeelte van den verkeersweg was sneeuw
vrij gemaakt. Het rijwielpad was zeer slecht
te berijden, zoodat de meeste fietsers gebruik
maakten van den asfaltweg.
Evenals de verdachte, verklaarde een der in
zittenden, die achter in den auto zat, dat het
ongeluk vrijwel op hetzelfde oogenblik ge
schiedde, toen de bestuurder even uitweek'voor
een passeerenden tegenligger, die met verblin
dend licht reed. De snelheid, waarmede gereden
werd, bedroeg 60 a 70 kilometer. Het bord,
waarop de maximumsnelheid stond aangegeven,
had verdachte in het duister niet gezien.
De officier van Justitie constateerde, dat
verdachte op het midden van den weg reed
en een grootere snelheid had dan geoorloofd
was. Het is begrijpelijk dat het slachtoffer den
asfaltweg koos, omdat het fietspad bijna niet
te berijden was, maar hij nam daarmee alle con
sequenties voor zijn rekening. Indien hij aan
de linkerzijde van den weg met zijn fiets aan
de hand was gaan loopen, had hij net hem
tegemoet komende verkeer bijtijds uit den weg
kunnen gaan. Nu kon hij dat niet doen, omdat
de voertuigen hem achterop kwamen. De offi
cier was van meening, dat dit verkeersongeval
grootendeels aan de onvoorzichtigheid van den
wielrijder toegeschreven moest worden. Daar
om requireerde hij vrijspraak.
De verdediger, mr. Van. Vessem, sprak zijn
deelneming uit met de nabestaanden va:, het
overleden slachtoffer en concludeerde in zijn
pleidooi eveneens tot vrijspraak.
Over veertien dagen zal de Haariemsche
rechtbank uitspraak doen.
Gisteren herdacht de heer F. J. Hilterman,
ambachtsman I bij de N.Z.H.T.M., den dag,
dat hij voor 25 jaar in dienst trad bij deze
Maatschappij.
De jubilaris werd thuis bezocht door den
heer ir. W. J. Burgersdjjk,. directeur der N.Z.H.
T.M., door den heer J. J. Jurissen, chef van
den vervoerdienst, door den heer P. M. Gieske,
den cjief uitvoerende dienst en door den heer
C. Menken, remisebedrijfschef, die den feeste
ling de gebruikelijke enveloppe overhandigde.
Van het jubileumfonds mocht de heer Hil
terman een gouden horloge in ontvangst nemen.
se, lis en 2e klasse. De eerste partijen hadden
het volgend resultaat:
Hoofdklasse: BelderokZylstra 20; Hollen-
bergRump 20; ZylstraHeesakkers 1—1;
EisingHollenberg 11; RumpBelderok 0—2;
v. d. KrofRump xx afgebr.; RumpEising
xx afgebr.
Ie klasse: SpijkersKlaver 20; Masteling
v. Wort 11; v. SchieLucas 11; GrootSips
11; v. BerkumWeijers 12; BlomKolk 2
0; Lucas—Groot 11; v. Wort—v. schie 11;
Spij kersMasteling 02LucasMasteling 20
BlomKlaver 20; Spijkersv. Wort 20.
2e klasse: v. d. KroftValk 20; Lubbe
Doodt 20; v. d. Meijv. Soest 20; Wlllemse
Bul tink 20; v. SoestWillemse 02; Rcodt
v. d. Meij 20; Dijtv. d. Kroft 11; Lubbe
—Dijt 1—1.
Het Provinciaal Bestuur van Noordholland
heeft aanbesteed het aanleggen van de aarden
baan van het gedeelte van den provincialen weg
VenneperwegLeimuidenOude Wetering, tus-
schen de Ringvaart van den Haarlemmermeer
polder en de provinciale grens te Leimuiden.
Laagste inschrijfster was de firma Bosland en
Gortemulder te Assendelft voor f 225.225.
Op Zondag 30 Maart as. zal de heer
C. Sipkes voor de „Federatie Liefhebberijen
Vereenging", in het gebouw St. Bavo aan de
Smedestraat een lezing houden over „Natuur
bescherming in onze omstreken". Aanvang 11
uur 's morgens.
Inlichtingen aan het Bureau van Politie
Smedestraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
Armband, Schuyt, Timorstraat 60. Breiwerk,
Verschoor, Oosterstraat 45. Closetbril, Come-
lisse, Atjehstraat 58. Beurs, Groos, Rolland
straat 74. Bril met koker, Eekhout, Da Costa-
straat 7. Etui met 'vulpen en vulpotlooden,
Piek, Bloemhofstraat 15. Etui met vulpen.
Kool, Mauricialaan 2, Overveen. Handwarmer,
Westerman Dijkstraat 13. Kam, Eekhout, Da
Costastraat 7. Kerkboekje, Bureau van Politie,
Smedestraat. Medaillon, v. Veen, v. Zeggelen-
straat 3. Rijwielplaatje, Bureau van Politie,
Smedestraat. Taschje met inhoud, Bureau van
Politie, Smedestraat. Portemonnaie met inh„
Questro, 2e Theemsstraat 28.
spronkelijk 3500.Per ulto December 1940
werd op deze leening 175.afgelost, zoodat
thans het restant bedraagt 1575.De be
grooting voor 1941 werd vastgesteld aan In
komsten en Uitgaven op 2418.52. Voor onder
houd van de bemalingsinrichting werd geraamd
50.voor verbruik van electriciteit 250.—
e. a.
Na een bespreking over het uitdiepen en on
derhoud van slooten e.d. werd de vergadering
door den voorzitter gesloten.
Burgerlijke Stand. Geboren: Arieda Geer-
truida, d. van P. van der Stelt en A. Breijer;
Ankje, d. van H. den Jong en H. C. Th. Mulder;
Johannes Leonardus, z. van Th. L van der
Geest en E. J. van Steijn; Cornells Gerard An-
drie, z. van A. van der Wagt en N. Romijn;
Cornelis, z. van W. P. de Bruijn en A. Kralt;
Catharina Elisabeth, d. van F. van der Meij en
M. A. van Schooten; Eduard, z. van A. Ver
schoor en E. J. Willemse.
Ondertrouwd: L. W. J. Memelman, oud 28 j.
en M. Rotteveel, oud 29 j.
Overleden: J. Zuilhof, oud 48 j., echtgen. van
J. de Roode; A. Ruigrok, oud 89 j.
Ingekomen personen: IJ. Smit en gezin, Men-
neweg 147, van Lisse, Wilhelminastraat 29; A.
Kroeze en gezin, Molenstraat 31, van Noord-
wijk Voorstraat 29a; N. M. Fontein, Wilhelmi-
nalaan 5a, van Leiden Morschweg 37.
Vertrokken personen: A. J. Helmus, H. Ba
derstraat 16, naar Breezand, Molenvaart 198.
(Berichten reeds geplaatst in
een deel onzer vorige oplaag
Mottigerpolder. De Ingelanden van ge
noemden polder hielden dezer dagen hun jaar»
lijksche ingelanden-vergadering in hotel „Het
Bruine Paard".
Bij de opening van de vergadering door den
voorzitter, den heer J. C. Verdegaal, waren aan
wezig Ingelanden, die konden uitbrengen 16
stemmen, terwijl het maximum aantal stem
men, dat kan worden uitgebracht, 52 bedraagt.
De rekening over 1940 werd vastgesteld aan
Inkomsten op 1512.17 en aan Tfitgaven op
1685.52. Het nadeelig saldo bedraagt derhalve
173.35.
Aan polderlasten is nog te vorderen over 1940
332.82, zoodat het batig saldo na invordering
dezer polderlasten 159.47 zal bedragen. De on
derhoudskosten van de electrische bemalings-
inrichting hebben in 1940 bedragen ƒ226.43.
Aan rente werd in 1940 betaald ƒ61.25, zijnde
3 y, pCt. van de leening pro festo 1750— (oor-
ERGENS IN ITALIË, 27 Maart (Stefani).
»iKt communiqué no. 293 van het Italiaansche
Hoofdkwartier luidt als volgt:
Aan het Grieksche front optreden der
uiüerie van weerskanten. Onze jachtformaties
hebben een aanval gedaan op de vijandelijke
luchtbases van Paramythia, waarbij zij op den
grond staande vliegtuigen met mitrailleurvuu:
bestookten. Twee Glostermachines werden in
brand gestoken. Andere toestellen werden ern
stig beschadigd. Onze bombardementsformaties
hebben te Preveza gemeerde schepen en haven
installaties aangevallen. Ook een tweede vloot-
basis op den Peloponesos werd getroffen.
In Noord-Afrika hebben Italiaansche
en Duitsche eenheden El Agheila (in de Syrte)
bezet.
In het Oosten van de Middellandsche Zee heb
ben vliegtuigen van het Duitsche vliegercorps
vijandelijke vlooteenheden aangevallen: twee
transjortschepen werden getroffen en zwaai
beschadigd.
In Oost-Afrika wordt de felle slag cir.
Keren voortgezet. Verscheidene aanvallen van
den vijand liepen te pletter op den hardnek'd-
gen tegenstand en de tegenaanvallen van onze
dappere troepen, die den tegenstander zware
verliezen toebrachten. Jachtvliegtuigen boden
heldhaftig weerstand aan het vijandelijke op
treden in de lucht, twee Hurricanes en een
Blenheim werden neergeschoten, een var. onze
vliegtuigen keerde niet op zijn basis terug Onze
bombardementstoestellen hebben talriji.e pant
serwagens en gemechaniseerde strijdmiddelen
aangevallen en beschadigd in de zone van Har-
rar.
Een van onze in actie zijnde duikbooten op
den Atlantischen Oceaan, die onder bevel staat
van den corvettenkapitein Giuseppe Roselli Lo-
renzini, heeft twee schepen met een totalen in
houd van12.500 ton tot zinken gebracht.
De Haariemsche rechtbank heeft Donder
dag de volgende uitspraken gedaan: H. H..
arbeider, wonende te Haarlem, thans gedeti
neerd, overtreding distributiewet en diefstal;
8 m. gevangenisstraf met aftrek preventieve
hechtenis, onvoorwaardelijk.
W. B., directeur, wonende te Haarlem, over
treding Prijsopdrijvingswet, f 25 subs. 18 d.
hechtenis, onvoorwaardelijk.
A. B. S., directeur, wonende te Haarlem,
overtreding Prijsopdrijvingswet, vrijgesproken.
A. G., slager, wonende te Haarlem, appèl
overtreding Vleeschkeuringswet, 14 geldboeten
elk van f 50, sub. 10 d. hechtenis voor iedere
toete, onvoorwaardelijk.
Th. v. d. P., slager, wonende te Haarlem,
appèl overtreding Vleeschkeuringswet, 14 geld
boeten elk van f 15, subs. 10 d. hechtenis, on
voorwaardelijk.
Th. D. A. S., chauffeur te Heemstede, appèl
overtreding Motor- en Rijwielwet, vonnis kan
tonrechter te Haarlem bevestigd.
De wedstrijden om het persoonlijk kampioen
schap 1941 zijn dezer dagen begonnen.
Gespeeld wordt in drie klassen, n.l. hoofdklas-
SCHEVENINGEN, 27 Maart. Van de kustvis-
scherij waren hedenochtend aan de markt:
De kotter Kw 116, F. Haasnoot met f 15.— en
67 motorschokkers met tezamen f 4870.be
somming.
De prijzen van de schokkervisch waren: Bot
f 27.40—28.80; Schar f 10—34.40. Beide per kist
van 40 kilo.
Aanvoer van IJmuiden: Slips f 2.15 per kilo,
Wijting f 24.—, Middelschol f 23.—. Beide per
kist van 25 kilo.
Zoetwatervisch: Snoekbaars t 1.80 per kilo.
Het laatste cursusjaar van de R.K. Tuinbouw-
winterschool, die, zooals men weet, In een
lagere tuinbouwschool is omgezet, is gistermor
gen gesloten met een openbare eindles, waar
bij o.a. tegenwoordig waren ir. v. d. Plassche,
Inspecteur van den tuinbouw en het tuin-
bou wonder wijs; prof. L. v. Slogteren, uit Lfsse,
de heer C. J. van Baar, secretaris van den
L.T.B.; mej. Ir. Kronenberg, belast met het
wetenschappelijk onderzoek naar ziekten in
aardbeigewassen, Mr. H. J. J. Scholtens, bur
gemeester van Beverwijk en de heer J. B. Nijs-
sen, voorzitter van de R.K. Tuindersvereeniging
„Kennemerland"
Na afloop reikte Ir. v. d. Plassche de diplo
ma's uit, waarbij hij de aandacht van de leer
lingen vestigde op den bijzonderen tijd, waarop
zij de school verlaten en hun intrede doen in
het bedrijf. Deze tijd is zóó bijzonder, dat spr.
zich wel zou wachten, om er beschouwingen
aan te wijden.
Evenwel, men moet zich er niet door laten
terneerdrukken, maar de toekomst met opti
misme tegemoet gaan. Spr. wilde daarmede niet
zeggen, dat men al het leed, dat we rondom
ons zien, nu maar naast zich moet leggen. We
moeten aandacht schenken aan den ernst van
dezen tijd en daarbij ons optimisme behouden,
wetende, dat alles op een bepaalden tijd toch
weer ten goede keert. Zoo goed als iederen
morgen de zon opgaat en in ieder voorjaar de
boomen en planten weer opnieuw uitbotten,
zoo zal ook de samenleving zich te eeniger tijd
weer herstellen.
We moeten er echter sterk van doordrongen
zijn, dat die samenleving dan groote behoefte
heeft aan flinke jongemannen, die werken wil
len en kunnen en die zich met liefde en toe
wijding zullen wijden aan de taak, welke dan
door hen te vervullen is.
Gij hebt het voorrecht, zoo zeide Ir. v. d.
Plassche tot de gediplomeerden, dit onderwijs
te hebben mogen genieten. Ge behoeft niet
domweg in de praktijk te gaan, maar ge kunt
er rekenschap geven van de te volgen richt
lijnen. Ik hoop, dat ge als denkende menschen
tot flinke tuinbouwers zult opgroeien, die nie:
alleen ten' aanzien van de technische en eco
nomische zijde aan hooge verwachtingen zul
len beantwoorden, maar die ook toegewijde
werkers zullen zijn met een open oog, niet al
leen voor hun persoonlijke belangen, maar ook
voor de belangen van de gemeenschap, waar
van zij deel uitmaken en ten aanzien waarvan
zij plichten hebben.
Bij het einde van den laatsten cursus van
deze middelbare school, dankte spr. de leeraren
voor hun arbeid. Spr. verzocht het niet tragisch
te nemen. Het beteekent immers niet het einde
van het tuinbouwonderwijs hier. Tenslotte is 't
een reorganisatie met het doel het tuinbouw
onderwijs op ruimer schaal te kunnen gaan
geven. Dé middelbare school is omgezet in een
lagere school, waarmede men hoopt breede
lagen van tuinders te bereiken. Het zal de taak
van het hoofd, den heer Machielse zijn, om
er voor te zorgen, dat het onderwijs niet alleen
In omvang, maar ook in kwaliteit goed blijft.
Spr. hoopte, dat de heer Machielse zal slagen
Ir. v. d. Plassche richtte dan woorden van
dank tot den directeur van de winterschool,
Ir. Bünnemeijer, voor de toewijding, waarmede
deze zich van zijn taak gekweten heeft. Het
blijkt nu, dat met de stichting van de middel
bare school indertijd wat te hoog gegrepen is.
Men had wellicht beter met een lagere school
kunnen beginnen. Het is een schoon doel het
onderwijs nu weer verder op te bouwen. Er
wordt nu heel wat gedaan voor onderwijs, voor
lichting en onderzoek.
Spr. eindigde met de hoop uit te spreken,
dat er een oplossing wordt gevonden, waardoor
de heer Bünnemeijer ook in het vervolg zijn
krachten voor de belangen van den tuinbouw
kan geven.
Prof. Cleophas, voorzitter van de onderwijs-
vereeniging van den L.T.B. sloot zich bij dez<
woorden aan. Spr. dankte de directie van den
Landbouw en speciaal Ir. v. d. Plassche, voor
de medewerking, welke steeds ondervonden
werd. Ook aan allen, die hun krachten aan de
school hebben gegeven dankte spr. en hoopte,
dat hun arbeid rijke vruchten zal dragen. Deze
jongelieden, die thans de school verlaten, wacht
een zware taak, want wanneer straks de eigen
lijke opbouw begint, zijn er jonge menschen
noodig met moed en durf. Maar juisl omdat de
taak moeilijk is, zal zij ook schoon zijn.
Tenslotte gaf Ir. Bünnemeijer een overzicht
van hetgeen door de school gepresteerd is, ge
durende de 10 jaren van haar bestaan. Van de
126 leerlingen, die tot de le klas werden toe
gelaten, bereikten 105 de 2e klas, terwijl ein
delijk aan 99 leerlingen het diploma kon wor
den uitgereikt. Het lijkt een klein getal, maar
wie weet, welke leerstof hier verwerkt Is, be
hoeft over dit resultaat niet ontevreden te
zijn. Van de leerlingen verwierven 18 pCt. hun
diploma met lof, 13 pCt. met veel lof en 1 pCt.
met zeer veel lof. Al die leerlingen vormen een
reclame voor de school; zij zijn bijna allen het
vak trouw gebleven, terwijl enkelen zich goede
posities hebben verworven. Dit resultaat Is te
danken aan het uitstekende leerarencorps.
Het besluit tot opheffing der school was spr.
zwaar gevallen, maar hij stelt zich gaarne voor
andere doeleinden ter beschikking.
Spr. wees er verder op, dat de school ook in
andere opzichten goed werk heeft gedaan,
ooals b.v. op wetenschappelijk terrein.
Tenslotte bracht spr. dank aan de autoritei
ten en allen, die hem bij de vervulling van die
taak bijstonden, in het bijzonder Ir. v. d. Plas
sche, waarna hij eindigde met het uitspreken
van den wensch, dat de lagere school veel suc
ces zal hebben en veel zal bijdragen tot den
bloei van tuinbouwend Kennemerland.
Het diploma ontvingen: H. van Baarsen, ZO
Beemster; A. Dames, Beverwijk, met veel lof
en aanteekenjng voor Fransch, Duitsch, En-
gelsch en machineschrijven; W. Deen, Zwaag-
dijk, met veel lof en aanteekening voor Duitsch
en machineschrijven; C. Konijn, Beemster, met
lof en aanteekening voor machineschrijven; H.
Omtzigt, Uithoorn, met veel lof en aanteeke
ning voor machineschrijven; W. Vendel, Heems-
jkerk, met lof en aanteekening voor Engelsch,
„Jan," zei een meisje tot haar verloofde.
,,we gaan Zaterdag onze verlovingsringen
koopen."
„Hoe bestaat het," was het antwoord van
den galant, „Zaterdag zijn alle winkels als
kissies dichtgespijkerd"
Deze Amsterdamsche volkshumor teekent
het „probleem" ten voeten uit. Winkelsluiting
is een van die onderwerpen, welke op vrij
wel iedere vergadering van middenstanders
aan de orde komen. Na den strijd in den
vorigen wereldoorlog, toen het onbeperkte
sluitingsuur uit bezuiniging op het lichtver-
bruik tot negen uur des avonds was terug
gebracht, en nadat het later nog weer met
één uur werd vervroegd had men er een punt
achter gezet. De punt werd echter eerst een
punt komma, dan een komma en nu kan
men opnieuw aan het probleem gaan breien.
De Amsterdamsche winkeliersvereeniging heeft
voor de zooveelste maal een enquête on
der hare leden over de winkelsluiting gehouden.
Daaruit blijkt, dat de kwestie opnieuw in het
middelpunt van de belangstelling staat. Het
werd hoog tijd, want de straten waren er niet
florissanter op gaan uitzien, nu de winkels zoo
vroeg gesloten werden. Voorals 's Zaterdags trof
dat nog het meest.
Dan placht immers de bewoner van het platte
land of de kleine stad in zijn sjees te stappen,
de vrouw met haar omvangrijk karbies achter
in, en voort ging het naar de stad, om inkoo-
pen te gaan doen. De trein, tram, en het meest
de autobus de wilde bussen zaliger gedachte
nis! maakten dat de sjees op zolder kwam
te staan en moeder de vrouw, mitsgaders buur
vrouw, kennis en achterbuur, zonder haar man
alleen naar de stad trok. De Zaterdagsche drukte
was voor elke stad van groote beteekenis en die
dag was dan ook de gezelligste van de heele
week. Niet alleen de winkelstand profiteerde er
van, ook de café's en restaurants, waar men van
de vermoeienissen moest uitrusten de „snoep
winkels". die den noodigen zoeten voorraad voor
den Zondag leverden, en de winkels in gedistil
leerd, die voor het „natje" bij het „droogje"
zorgden. Kortom, de Zaterdagsche inkoop was
voor een centraal gelegen stad van groot be
lang, er waren zelfs zaken, die bijna uitslui
tend van zulke „uitbrengklanten" bestonden en
de groote inrichtingen hadden speciale koe
riersdiensten voor het bezorgen van de bood
schappen in de omgeving.
De vroegtijdige winkelsluiting, vooral op Za
terdag, heeft mede daaraan een einde gemaakt.
Het is niet meer zoo gemakkelijk te reizen én
als een bewoner van het platteland, het dorp of
de kleine stad, dan bovendien nog de kans
loopt de winkels „als kistjes dichtgespijkerd" te
vinden, dan blijft hij liever thuis, tot schade van
den middenstand, in het bijzonder van die zaken,
die meer huishoudelijke voorwerpen verkoopen
(meubelen, porcelein, kleeding en derg.). De
middenstand schaadt zichzelf als hij te vroeg zijn
deuren sluit en een stad versombert met geslo
ten winkels. Het aanzien en de gezelligheid gaan
er uiteraard niet op vooruit. Dat moge voor me-
nigen winkelier, bij wien de gezelligheid geen
vollen buidel thuisbezorgt, dan wel geen argu
ment heeten om zijn zaak open te houden, het
economische motief van deze sterke verminde
ring van den omzet, hierboven uiteengezet, is
wèl van doorslaggevende beteekenis. Wat bij
een centraal gelegen stad ten opzichte van het
omringende platteland geldt, staat in gelijke ver
houding in een grootstad als Amsterdam bij het
centrum tot de buitenwijken. Als een bewoner
van de buitenwijken, die bijv. een paar schoe
nen noodig heeft, -weet, dat de schoenwinkels
Zaterdag al zoo vroeg sluiten, dan blijft hij
maar liever in zijn buurt. En het is een feit.
dat de zaken in de z.g. binnenstad het toch
voornamelijk van de bewoners der buitenwijken
moeten hebben. Zoo snijden de winkeliers zich
zelf in de vingers als zij bijkomstige overwe
gingen laten gelden, bij het bepalen van het
sluitingsuur.
Natuurlijk heeft de kwestie vele kanten. Zij
is zoomaar niet in een handomdraai op te los
sen. Daar heb je bijvoorbeeld de verduistering.
Tn het pikdonker loopt niemand graag op
iat. En als niemand meer op straat wil loo-
i, heeft het geen zin den winkel open te
.ïouden, temeer niet daar de etalagelichten toch
niet ontstoken mogen worden.
Maar gelukkig gaan de dagen weer lengen,
de zon blijft al weer langer onze dagelijksche
vriendin, de lente, de zomer zijn in aantocht.
En de mensch, zoo lang opgesloten in zijn wo
ning, pakt graag de gelegenheid aan om de
frissche lucht te genieten. Een wandeling op
een mooien avond is bij menigeen in trek en
hoevelen loopen daarbij dan niet door een
winkelstraat, waar ze tevens de etalages be
kijken. Van kijken komt koopen, dat weet iede
re winkelier. Het wordt dus zijn zaak om voor
al des Zaterdagsavonds den kooplust niet te ver
nietigen door de etalageramén, óók als het nog
volop licht is, alvast te blindeeren, hetgeen de
stad een doodsch aanzien geeft. En wie' wel
eens op Zondagmiddag een wandeling door de
stad maakt, weet bij ondervinding hoe triestig
het is te wandelen langs almaar luiken en ja-
louzieën, langs winkelpuien, die één stuk hout
zijn, en dan «nog liefst zonder eenig gevoel voor
verfraaiing en schoonheid. De luiken voor de
oud-Hollandsche ramen kunnen het den winke
liers leeren hoe een luik al is het maar een
raamafdekking toch frisch en vriendelijk kan
zijn. We begrijpen zeer goed, dat het personeels-
moeilijkheden met zich brengt, als de groote
zaken, die des Zondags gesloten zijn, dien dag
al hun raambedekkingen moeten laten wegne
men. Maar laat men die luiken dan ook wat
behoorlijker maken. Soms is het slechtste hout
blijkbaar nog goed genoeg
De secretaris van de R. K. Middenstands-
vereeniging te A'dam, de heer F. J. M. Men-
sink, gaf ons als zijn persoonlijk standpunt
te kennen, dat hij een vroegtijdige sluiting,
vooral op Zaterdagmiddag, funest voor den
winkelstand zelf acht. De winkelier heeft
ook een socialen plicht te vervullen in dien
zin dat hij het publiek ruimschoots de ge
legenheid moet geven de noodige inkoopen
te doen.
Onlangs heeft ook de R. K. Middenstands-
iceniging een enquête gehouden over de vraag
oi vervroeging van het officieele sluitingsuur
noodig of wenschelijk was. Het meerendeel der
'leden beantwoordde deze vraag ontkennend.
En de oorlog behoeft, naar de meening van den
heer Mensink, heelemaal geen verandering in
deze opinie te brengen.
Men moet den oorlog niet als maatstaf ne
men, doch de kwestie m breed verband bezien.
En dan dient men er rekening mee te houden,
dat het koopen van zelfs maar b.v. een paar
schoenen een gebeurtenis is geworden. Men
kan immers zoo maar niet eiken dag een paar
schoenen „inslaan." Sommige schoenenwinkels
zijn echter tijdens het middaguur gesloten en
des avonds al zoo vroeg, dat iemand, die over
dag een werkkring heeft, geen behoorlijke ge
legenheid meer krijgt zijn inkoopen te doen.
Dat is een misstand, die verbeterd dient te
worden. Het is voor de winkeliers zelf wellicht
wel gemakkelijker vroeg te sluiten, en ze den
ken: degene, die iets noodig heeft, komt toch
wel op het uur, dat de winkel open is, maar
dat is geen maatschappelijk standpunt. Dan
doet de winkelier aan zijn socialen plicht te
kort.
Het is natuurlijk heel moeilijk precies te be
palen welk uur het beste is voor elk bedrijf.
Dat hangt geheel van de branche af. Maar in
het algemeen kan men toch wel zeggen, dat 8
uur a half negen een behoorlijk uur is.
In Duitschland is, als ik me niet vergis, het
sluitingsuur op zeven uur gesteld, in Zwitser
land op zes uur. Weliswaar is deze sluiting nog
te vroeg voor de huisvrouwen, die des middags
de maaltijden voor het gezin moeten klaar
maken en dus eerst na den maaltijd, om een
uur of zes, zeven, kunnen gaan winkelen; maar
dat zou te ondervangen zijn door den warmen
maaltijd op twaalf uur te stellen. Dan heeft
men den geheelen middag voor het doen van
inkoopen.
De manufacturenzaken, de groentenhande-
laars en derg. in Amsterdam hebben getracht
zelf onderling tot een regeling te komen, maar
dat is nog niet gelukt. Vooral vele luxe-zaken
sluiten te vroeg.
Dat laatste beaamde ook het bestuurslid van
de Algemeene Amsterdamsche Winkeliersver
eeniging, dat we over deze kwestie spraken.
Zijn meening was, dat in Amsterdam het pro
bleem er niet verontrustend voor staat. Alleen
enkele z.g. betere heerenmode- en schoenen
zaken sluiten Zaterdags al om één uur. Dat is
natuurlijk ongewoon vroeg, maar de directies
gaan daarbij uit 'van de veronderstelling, dat
degene, die in zoo'n duurdere zaak kan koopen,
toch niet speciaal den Zaterdagmiddag voor
het winkelen behoeft uit te kiezen en wel op
een anderen dag kan komen. Hun klanten gaan
Zaterdagsmiddags tennissen, paardrijden of een
andere sport beoefenen, ofwel weekenden in
de provincie.
Voor het groote publiek is nochtans Zater
dagmiddag de gelegenheid bij uitstek om te
winkelen. Men kan het zien aan de volle stra
ten, het drukke Vervoer, en vooral ook aan de
vollp trams. Het is derhalve in het eigen
belang van den winkelier, niet te vroeg te
sluiten. Winkelen eischt immers tijd en men
dient het publiek gelegenheid te geven dat
rustig te kunnen doen, zoodat het er niet een
„jacht" van behoeft te maken.
Nu moet er bijgevoegd worden dat er altijd
al één categorie zaken was, die Zaterdags om
half zes of om zes uur sloot. Maar voor de
groote meerderheid der wihkeliers is het een
te vergaande afwijkende gewoonte geworden.
Bij de enquête heeft het meerendeel de
voorkeur gegeven aan een maximum-slui
tingsuur op Zaterdag om acht uur en door
de week om half zeven. Het bestuur acht
dit ook het beste tijdstip. Dat wil natuur
lijk niet zeggen, dat iedere winkelier nu
ook pas op die tijden zal gaan sluiten. Hij
kan het ook vroeger doen en het wordt
zoo langzamerhand urgenter te gaan vra
gen naar een minimum- in plaats van naar
een maximum-sluitingsuur. Dat is een be
lang van den consument, waarmede men
terdege dient rekening te houden.
Men heeft acht uur en half zeven als tijde
lijk beschouwd, doch vele leden willen deze tijd
stippen blijkbaar als blijvend sluitingsuur laten
vaststellen. Ze wenschen n.l. gaarne den vrijen
avond ook in de toekomst te behouden. Half
zeven is gekozen in verband met het personeel.
Het werktijdenbesluit voor winkels schrijft n.l.
voor, dat als het personeel later dan half zeven
moet werken, er omstreeks het middaguur an
derhalf uur schafttijd gegeven moet worden.
Werkt het personeel maar tot half zeven, dan
behoeft de schafttijd slechts een half uur te
bedragen. Dat scheelt dus aanmerkelijk en het
is temeer van belang omdat de middaguren,
waarop het personeel anders zou moeten schaf
ten, dikwijls de drukste zijn. In de grootere
zaken heeft men dat wel ondervangen door een
rouleeringssysteem in te voeren, maar dat is
dan niet meer noodig. Vandaar dat zooveel
winkeliers gevoelig zijn voor een sluiting om
half zeven.
Het personeel stelt voorts zeer veel prijs op
een vrijen Zaterdagmiddag. Wel krijgt het als
compensatie, als het dien middag werkt, een
vrijen ochtend op een werkdag door de week,
maar die wordt toch niet ev waardig geacht
aan een vrijen Zaterdagmiddag, waarover b.v.
het kantoorpersoneel altijd kan beschikken,
zoodat het winkelpersoneel zich daarbij wat
achtergesteld voelt. Aldus Is de winkelsluiting
ook een belangrijk sociaal probleem, dat niet
zoo eenvoudig is op te lossen.
Tenslotte moet men rekening houden met den
markt- en straathandel, die tot het officieele
winkelsluitingsuur de vrije hand heeft om te
verkoopen als de winkels al dicht zijn. Het be
stuur hoopt echter, dkt als het sluitingsuur voor
de winkels vervroegd wordt, dit ook voor den
markt- en straathandel zal gelden.
Gaat men het standpunt van den handel na,
dan blijkt dat er vele zaken zijn, die minder
koopgelegenheid bieden in verbandffmet de
grootte der winkelvoorraden, dus om het wat
tè vlot verkoopen tegen te gaan. Zij doen dit
mede in het algemeen belang om een betere
verdeeling der aanwezige voorraden onder het
publiek te kunnen bewerkstelligen. Maar of
zij daarmede nu juist niet bepaalde categorieën
van koopers bemoeilijken en andere ongewild
bevoordeelen, dat is waard om onderzocht te
worden.
In ieder geval houde iedere winkelier reke
ning met het algemeen welzijn van zijn stad
en met de belangen van de consumenten.
WinterhulpNedeeland, Den Haag no. 5553
AJs bank der Winterhulp Neder
land is aangewezen de Kasveree-
twging N.V., Amsterdam no. 877
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
BERLIJN, 27 Maart (D.N.B.). De Britsche
minister-president Churchill heeft, naar de Lon-
densche nieuwsdienst meldt, voor de hoofd
commissie der Conservatieve Partij een herden
kingsrede gehouden ter gelegenheid van het
eenjarig bestaan zijner regeering.
Na. woorden van nagedachtenis aan Cham
berlain verklaarde Churchill; dat hij een jaar
geleden met de vorming der regeering de op
dracht aanvaard heeft, het "land door zijn don
kerste uren te geleiden. Als hoop voor den tijd
na den oorlog noemde de ministerpresident de
vereeniging van alle partijen. De doorgestane
gevaren moeten hun invloed op de Britsche po
litiek uitoefenen en een krachtiger werking heb
ben dan slagwoorden uit het verleden.
Om zijn vertrouwen in de toekomst te onder-
streepen wees Churchill op het lot van het En
gelsche leger in Duinkerken. Sindsdien, zoo
zeide hij, heeft Groot-Brittannië een geheele
reeks opmerkelijke successen geboekt. Nog
zegenrijker dan alle Engelsche overwinningen is
echter de nauwe verbondenheid met de groote
Amerikaansche natie. Groot-Brittannië zou ook
thans nog in staat zijn, zich zelf te helpen,
maar het juicht toch de gemeenschappelijke
pogingen van de geheele Engelsch-sprekende
wereld toe.
De slag op den Atlantischen Oceaan zal een
grimmig karakter dragen. Hij moet gewonnen
worden, opdat de Amerikaansche hulp Engeland
bereiken kan.
Er bestaan moeilijkheden en gevaren en En
geland moet af en toe ook op een terugslag re
kenen, maar het moet zoo sterk van geest zijn,
dat het zelfs uit het ongeluk verhoogde kracht
put.
Terloops vermeldde Churchill ook de even-
tueele bekendmaking van de Engelsche oorlogs
doeleinden, doch verzekerde, dat een dergelijke
verklaring thans toch slechts in heel algemee-
nen zin kan geschieden.
BOEKAREST, 27 Maart (D.N.B.) De Roe-
meensche staatsleider zal vanmiddag een wet
afkondigen, waarbij het Joodsche grondbezit in
de-steden wordt onteigend. Met het Joodsche
grondbezit op het platteland was dit reeds door
een wet van 5 October 1940 geschied. Krachtens
de nieuwe wet wordt al het stedelijke grond
bezit van Joden onteigend, behalve de grond,
waarop gebouwen van industrieele of handels
ondernemingen staan. Onteigening geschiedt
ook, wanneer de grondbezitter een Joodsche
maatschappij is, d.w.z. een maatschappij, waarin
tenminste een onbeperkt aansprakelijke Jood is
of waarbij het kapitaal voor meer dan de helft
aan Joden behoort. Als schadeloosstelling be
taalt de staat in staatspapieren met een rente
van 3 procent een prijs, die door een bijzonder
orgaan wordt bepaald.
De wet laat de mogelijkheid van het instellen
van Joodsche wijken in de steden uitdrukkelijk
bestaan. In dergelijke wijken zullen de Joden
grond kunnen bezitten.
NEW YORK, 27 Maart (S.P.T.) Volgens
de Amerikaansche dagbladen is het expeditie-
schip van admiraal Byrd, de „North Star", in
de haven van Punta Arenas aangekomen. Het
schip heeft onderweg bij Kaap Hoorn met zwa
re stormen te kampen gehad en een gedeelte
van het dek is weggeslagen. De „North Star"
zal 1 April zijn reis naar het Noorden ver
volgen.
WASHINGTON. 27 Maart (S.P.T.)Het uit
voerverbod van voor de oorlogvoering belang
rijke grondstoffen, dat voor Canada en Enge
land echter niet geldt, is' Woensdag, op grond
van een besluit van het Amerikaansche staats-
departement, tot Cuba uitgebreid. Naar verluidt,
is de Amerikaansche regeering voornemens dit
verbod op alle landen in het Westelijk Halfrond
van toepassing te verklaren.
Donderdagmiddag zijm te Leeuwarden de
wedstrijden om het kampioenschap van Neder
land, eerste klasse groot biljart cadre V-At, on
der groote belangstelling begonnen. Aan dit
tournooi nemen deel G. J. Beekhof te Amster
dam, J. Dommering te Arnhem, P. de Leeuw
te Amsterdam, H. Mets te 's Gravenhage, P. J-
v. d. Pol te Rotterdam, J. H. Sweering te Am
sterdam, G. van Vlier te 's Gravenhage, titel
houder, en j. Wiemers te Dokkum.
De uitslagen van
strijden luiden:
Beekhof
van Vliet
Metz
Dommering
Wiemers
v. d. Pol
de Leeuw
Sweering
eerste
gespeelde
wed-
brt.
h.s
gem.
159
30
21
5.30
300
30
46
10.—
283
43
27
6.50
300
43
32
6.97
89
21
26
4.23
300
21
118
14.28
296
28
90
10.57
300
28
69
10.71
Naar wij vernemen ligt het in het voornemen
van de zwemster A. Veldhuijsen van de Zwem-
vereeniging „De Robben", Zondag a.s. in het
overdekte bad te Hilversum een poging te on"
dernemen ter verbetering van het Nederlandsen
record op de 3 x 100 Meter wisselslag. Dl
record staat reeds jaren op naam van de
terdamsche zwemster Annie Timmermans,
die
dit te Rotterdam vestigde op 8 Augustus 1934,
met een tijd van 4 min. 36.6 sec.
De partijen welke Woensdag gespeeld wer.^p
in het schaaktournooi om het kampi°ensc
van Rusland leverden de volgende resultaten ja-
Botwinnik sloeg Keres, terwijl de partij Boi
rewski-Smyslow eindigde in remise. t_
De stand in dit tournooi luidt thans: 1.
winnik met 2 punten, 2. Keres, 3. Liliehth
Smyslow, 5. Bondarewski en 6. Boleslaws».
