i
Onze Omroepers komen in
90.000 gezinnen
RORU JUSPOEDER
mm.
BOEK en BLAD
Schaakrubriek
mwm
ZEEVAARTSCHOOL DELFZIJL
I
DINSDAG 22 APRIL M41
GEEN VLEESCHNOOD!
A
m
I
WM i
UI I
BESSENJENEVER
van de Distilleerderij „DE PAPEGMI" te Delft
fnuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiinmiiniiiinnninniiniiunii
simiiTiiniiiniiiiiniuiiiiiiiiiuHiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiniHiiiiuiiiiniHuiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiHiniimiii
r
8—il»
1
i
Ook Hollands Noorderkwartier kent zijn bloembollenweelde in het voorjaar. In de
Anna Pauwlowna-polder bloeien op het oogenblik de narcissen in overvloed. Een
prachtig veld lente-bloemen in. de omgeving van Breezand (Pa*-Holl«nd)
f&r.
fr *21 ff!
m mm;
m mm
m mm.
mÉJI ess JU
m_üff vm>i
INTERNAAT „ABEL TASMAN"
2-j. Opleiding ±oi Stuurmansleerling
Toel. tot A-afd.: MULO Af- 2-j. H.B.S.
Toel. tot B-afd.: MULO B,- 3-j. H.B.S.
is gemaakt van het beste Holl. fruit
en is in kwaliteit onovertroffen
Bestelt
RETRAITEN
St. Petrus Canisius, Bergen
FOTO REPORTAG E
Gebruik bij den maaltijd steeds:
Want„Een maaltijd met Roru-jus smaakt"
Fabrikanten:
Handelsondern. „RORU", Iepenweg; 11, A'dam, Telef. 50813
'."sTl3c
'wX*> -A
De laatste dag der spieringvangst leverde
voor de visschers van den Noord Oost
polder slechts onverkoopbaar klein goed
op. Voorzichtig moest het want van de
onbruikbare vischjes ontdaan worden
(Pax-Holland)
De electriiicatie- werken van de spoorlijn Amsterdam Amersioort door het Gooi vinden gestadig
voortgang. Te Hilversum is de bouw van het «onderstation ten behoeve van de stroomvoorziening
bijna voltooid (Pax Holland)
Met de restauratie van den uit de 12de eeuw dateerenden Plompe-, Dieven- ot Gevangentoren te Amers
foort, beter bekend als .'t Latijntje", is een aanvang gemaakt. Ook dé poort en dè brug over de Stadsgracht
worden in deze restauratie betrokken (Pax-Holland)
Tabak van eigen bodem. In het land
van Maas en Waal worden de voor
bereidingen voor de tabaksteelt 1941
getroffen. De jonge plantjes, die spoedig
zullen worden uitgezet, worden nauw
keurig gecontroleerd (Pax-Holland)
WILHELM TELL, von Friedrich
Schiller, bearbeitet und herausge-
geben von dr. P. Kieft. Uitg.:
W. J. Thieme en Co. Zutphen.
In een uitvoerig Voorwoord betoogt de bewer
ker van bovengenoemd bekend drama in vijf be
drijven van den beroemden dichter Schiller, hoe
moeilijk het is, op de scholen voor V.H. en M.O.
klassieke werken te behandelen zóódanig dat het
beoogde doel wordt bereikt. Dat niet „de muren
van het klasse-lokaal dikwerf het schouwspel
omsluiten van een docent, die declameert,
expliceert, commentarieert en transpireert, en
van een klasse, die vegeteert, ook wel mediteert,
en in de gunstigste gevallen wordt gebracht tot
een klakkelooze mooi vinderij.
Hier is dan een eerste van meerdere te volgen
bewerkingen van Duitsche klassieken in een
vorm, die de groote moeilijkheden wil overwin
nen: le. het begrijpen van de taal, 2e. het door
zien van de handeling, 3e. het beleven van de
religieuze, ethische, phllosophische, aesthetische
en historische problemen, die het stuk ter sprake
brengt.
Inzake punt 1 zegt de bewerker niet te kun
nen volstaan met een aantal voetnoten of aan-
teekeningen achter in het boek: „we zullen op
de juiste plaats, naast den tekst, en in zeer
grooten getale vertalingen van moeilijke woor
den en uitdrukkingen, en verder allerlei voor
het begrijpen noodige aanwijzingen moeten ge
ven." En ten aanzien van punt 2 zal men .moe
ten grijpen naar het zoo gezonde middel van
de vraag vandaar dat ieder hoofdstuk ge
volgd moet worden door een reeks vragen, die
de handeling op den voet volgen." Daarmee is
de taak van de Klassiker-Ausgabe geëindigd
voor punt 3 begint nJ. de taak „van den leven
den mensch, die voor zijn klasse staat."
Het is een prachtig stuk studie, dat dr. K. in
den vorm als boven omschreven, zijn collega's
presenteert. Die collega's zullen zonder twijfel
door het werk de gelegenheid benutten om hun
eerlingen bij de studie der Klassieken wat meer
tetief te maken, en te verkrijgen, dat de „klak-
celooze mooivinderij" van den kant dier leerlin-
[en in een mee-doorwèrken en mee-door lèven
tan de leerstof verkeert. g. J.
ONZE EIGEN KEUS, door R. Kui-
tert. Uiig.: J. B. Wolter»
Groningen.
De respectabele lijst van lectuurwerken en
f-werkjes voor de leerlingen van lagere, uitge
breid lagere en middelbare scholen is blijk
baar nog niet compleet. Ze wordt thans weer
Aangevuld met een nieuwe uitgave, aangekon-
idigd als Leesboek voor de eerste klas van Gym
nasium, Lyceum en H.B.S. De verzamelaar geeft
natuurlijk een „Verantwoording", waarin we o-a.
lezen:
„Uit een lijst van goede en veel gevraagde jon
gens- en meisjesboeken en tijdschriften, opge
maakt door de directrice van het Inlichtings-
bureau voor Jeugdlectuur te Amsterdam, heb
ik een keus gedaan, die werd bepaald door taal,
gaafheid der fragmenten en variatie van le
vensgebieden. De op deze wijze verkregen verza
meling heb ik geconfronteerd met eenige klas
sen en op de definitieve inhoudslijst geplaatst,
wat de keuze der leerlingen aanwees" de
schrijver zal bedoeld hebben: „en ik heb op de
■definitieve lijst geplaatst, wat de keuze, enz
Alzoo begrijpen we nu den titel. De meeste
stukken proza zijn genomen uit boeken, ge
schikt voor eerste-klassers, en aan dezen zooveel
mogelijk geheel ter lezing gegeven, waarna het
„praten over" het fragment, ook over de taal
vooral, kan volgen. De gedichtjes zijn gedeelte
lijk bedoeld als opzegverzen, en daarnaast als
inleiding tot het leeren genieten van poëzie.
Wat deze „Eigen Keus", onverschillig van
welken kant ze komt, betreft: we maakten ken
nis met een collectie prachtige fragmenten, met
stukken heerlijke lectuur, met een leesboek, dat
er dubbel en dwars wezen mag. G. J.
RAPPORT van de Studie-commis
sie van den Bond van Scholen voor
Neutraal Bijzonder Onderwijs.
Uitgave J. B. Wolters, Groningen.
De „Bond van Scholen voor Neutraal Bij
zonder Onderwijs in Nederland" geeft in dit
Rapport, na een inleiding omtrent zijn ontstaan
en zijn doel en na eenige algenieene beschou
wingen inzake de beteekenis van een „Leidraad
der 3e Hoofdinspectie voor de Neutraal Bijzon
dere School'" een viertal verslagen van de sub
commissie voor de vakken Nederl. taal. rekenen,
aardrijkskunde en geschiedenis. Deze versla
gen bevatten zeer waardevolle beschouwingen
omtrent wezen en doel dezer leervakken, ver
beteringen van bestaande gebreken, leerstof-
indeeling, eischen inzake opleiding en examens,
enz. We hooren vanzelfsprekend vele bekende
klanken, vooral waar het gaat om te verbeteren
toestanden, met name bij taal en rekenonder
wijs op de lagere school. „Er is haast geen vak"
zoo lezen we b.v. op pag. 18 „dat zoozeer
de aandacht vraagt als de Ned. taal: de roep
om verbetering wordt voortdurend gehoord." Bij
rekenen geeft men proeven van goed en ver
keerd cijferwerk. En ten aanzien van de
examens krijgen we voor de zooveelste maal
te hooren: „te veel lijkt de school soms de
onderdanige dienares van de examens, nog meer
van de examenbundels."
Zoo gaat het op verschillende bladzijden
voort. In de plaats van meerdere aanhalin
gen geven we echter liever ten besluit den
welgemeenden raad aan alle belanghebbenden,
dit interessant Rapport aandachtig te lezen.
Als toegift krijgen zij nog een mooi slothoofd
stuk „Streekkunde' van Prof. R. Casimir. pae-
dagogisch adviseur van voornoemde studie
commissie,
G. J.
WERKGEVER EN WERKNEMER
door G. W. Caron. Uitgave G.
Delwel Wassenaar.
Dit boekje geeft uitvoerigen tekst en uitleg
van het Eerste Uitvoeringsbesluit van den waar
nemend secretaris-generaal van het departement
V3n Sociale Zaken betreffende het beperken van
werk.
De moeilijkheden welke aan de toepassing en
de interpretatie van dit besluit kleefden, zijn
wei van dien aard, dat een werkje als het onder
havige zeker niet overbodig is.
Naast den tekst en toelichting van het uitvoe
ringsbesluit zijn volledigheidshalve opgenomen
de verordeningen en uitvoeringsbesluiten inzake
het verhoogen of verlagen van loonen en sala
rissen, benevens de daaraan correspondeerende
richtlijnen.
Dr. O. Bakker Economische
Statistiek, Bedrijfs-Economische
Statistiek, Administratieve Sta
tistiek Uitgave P. Noordhoff
N.V. Groningen.
De belangstelling voor de statistiek wordt met
den dag grooter en geen andere tijd dan de hui
dige is dan ook meer geschikt om de belangwek
kendheid van „de methodische boekhouding der
voor massale waarneming vatbare verschijnse
len" duidelijk op den voorgrond te brengen.
Dr. O. Bakker heeft daarom een elementair en
overzichtelijk boekje geschreven, waarin op hel
dere en beknopte wijze de geheimen van de sta
tistiek worden onthuld. Aan alle vormen van
statistiek wordt de noodige aandacht besteed en
vele illustratieve voorbeelden die voor menig
krantenlezer goede bekenden zijn, maken het
boekje aantrekkelijk en leerzaam.
Alle correspondentie betreffende deze ru
briek gelieve men te zenden aan Jos. Duvergé,
Binnen Brouwersstraat 40, Amsterdam C.
DRIEMAANDELIJKSCHE WEDSTRIJD IN
HET OPLOSSEN VAN SCHAAKPROBLEMEN
Probleem No. 521
Pastoor H. W. van Soest, Vreeswijk
Eerste publicatie
aDcdetgQ
Wit geeft mat in drie zetten.
Probleem No. 522.
aDcdetgh
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossingen gelieve men binnen 14 dagen m
te zenden.
OPLOSSINGEN
Van nr. 515, J. J. Burbach, Utrecht. Eerste
publicatie. Wit: Kal, Df3, Tb5, Rf4 en f7, Pa5
en dl, pionnen c5 en e6. Zwart: Kd5, Dgl, Tg6
en h5, Rel, Pa7 en e4, pionnen c3, d4, d6 en
g3. Mat in twee zetten. 1 Dd3 dreigt 2. Dc4
mat. Het door den sleutelzet ontpende paard
e4 kan vijfmaal de dreiging pareeren. Vier zwar
te interferenties en eenige penmats. Een ver
dienstelijk probleem!
Van nr. 516. G. H. Drese, Slochteren L'Italia
Scacchistica 1934. Wit: Kbl, Da4, Tf5 en h4,
Rhl en h8, Pd6 en f4, pionnen b4, b2 en e2.
Zwart: Kd4. Df6, Re5 en fl, Pf7, pionnen a6,
b3, c4, e7 en f2. Mat in twee zetten. 1. Dd7
dreigt 2. Da7 mat. Prachtige halfpenning-va-
rianten
1Rxd6; 2. Pg2 mat
Dxd6; 2. Pd5 mat
In de laatste variant kan 2. Pg2 (witte inter
ferentie van den raadsheer hl) niet mat zetten,
omdat het veld d5 voor den zwarten koning
zou vrij komen, dus: 2. Pd5 mat! De ontpende
zwarte koningin is geïnterfereerd door den ge-
penden zwarten raadsheer e5. Deze, mooie ma
noeuvre wordt Goethart-interferentie genoemd,
omdat ze voor het eerst door onzen landgenoot
G. H. Goethart is uitgevoerd.
Verschillende foutieve oplossingen werden in
gezonden door lezers die er blijkbaar geen re
kening mee hielden, dat de zwarte koning het
vluchtveld e3 had. 1. Th3? is zonder eenig voor
uitzicht.
De beide problemen zijn goed opgelost door
de heeren: P v. d. Straat, Amersfoort; D, Jan-
se, Bloemendaal; Adriaan Zaat, Voorburg; J.
D. Redeman, G van Rooijen en J. H. P, Pop
pen, Den Haag; A. H. Overdam, P. J Jansen,
J. J. Bert en J. Lenterman Haarlem; A. Kluijs-
kens. Ouderkerk aan den Amstel; G. Smit, Bad
hoevedorp: F. C. Laas He'iloo; G. Kistemaker
en G. M Bouwhuis, Wijhe; N. van Bakelen,
Castricum: Mr A. P. M. Cornelisse, J. P. Cop-
pens. H W. Wiegant. G. Krijnen, G. v d. Berg
en B. Mittelmeijer, Amsterdam; H. J. de Boer,
Wormerveer; J. Hoogzaad. Santpoort; M. C. B.
Ruiterman, G J C. van Trijp, C. N. Schrijvers
en W. de Koning, Utrecht; Armand Helmer,
Raalte; A. Weijs, Seminarie, Apeldoorn; H. F.
Fluitman, Enkhuizen; L. Verhaagh, Venlo; E.
van Onzen, J G. Moolhuijzen en H. M. A. Jans
sen, Arnhem; D. de Jong. Soestdijk; Th. Kar-
hof, Volendam; C. W. Kooy, Hoom; J. C. No
bels, Baam; A. A. van Schaik, Hilversum; J.
Visser, Heemstede; J. Schiffer, Treebeek; N. C.
Witte, Den Burg, Texel; Pastoor H. W. van
Soest, Vreeswijk; P, van Ammers, Medembtik;
J. v. d. Reijdt, Eindhoven,
Nr. 515: Pastoor Jacq. Schmidt, Schermer-
horn; m. C. Ruigrok, Rotterdam; J. Essers,
Zeist; G. de Lange, Gymnasium, Megen; J. R.
L. Smits, Bergen op Zoom; N. van Thienen,
Amsterdam; W. R. van Mierlo, Vught; H.
Schouten, Baam.
Buiten mededinging: A. L. van Item, Amster
dam, nr. 515.
UIT „HET EINDSPEL" VAN Dr. M. EUWE
(Deeltje 9)
Stelling 12
(Partij KeresAljechin Avro-toumooi 1938)
Beide partijen beschikken over twee verbon
den vrijpionnen, maar de witte pionnen hebben
nog acht zetten noodig om te promoveeren te
genover de zwarte pionnen tien zetten. Boven
dien beteekent de centrale positie van den wit
ten koning een klein voordeel, omdat dit stuk
van hieruit het snelst op beide vleugels kan in
grijpen. Wit aan zet heeft dus uitstekende
winstkansen, omdat onder deze omstandigheden
snelheid hoofdzaak is. In de partij slaagde wit
er echter niet in zijn voordeel te realiseeren.
1. b3b4, g7g5: 2. c5c6.
Principieel minder goed. Verbonden vrijpion
nen moeten, behoudens bijzondere omstandig-
Studis onder toezicht Vraagt prospectus
Vraag Uw leverancier om Bessenjenever van „DE PAPEGAAI",
want
Wie „De Papegaai" maar kent
Wil niet andersis verwend!
Peerl.40ct.
AMSTERDAM
heden, altijd zoodanig oprukken, dat ze het on
derlinge contact geen oogenblik verbreken.
Nauwkeuriger was 2. b5! Voor dezen zet pleiten
hier nog twee andere argumenten, n.l.:
1. de oprukkende b-pion is door den zwarten
koning moeilijker tegen te houden dan de
c-pion.
2. de witte koning kan de formatie c5b6 ge
makkelijker steunen dan de formatie b5c6,
welke na den tekstzet ontstaat.
Deze principieele bezwaren van den tekstzet
hebben echter weinig practische beteekenis,
want ook de tekstzet had tot winst moeten lei
den.
2Kf7e7; 3. b4—b5?
Na dezen slappen zet kan zwart een remise
stelling bereiken. Het sprak wel bijna vanzelf,
dat wit hier den vijandelijken koning met 3.
Td4! had moeten afsnijden; daarmee was de
winst verzekerd geweest.
(1) 3Tc2; 4. b5—Tb2; 5. c7—Tc2; 6.
b6 benevens 7 Td8 en wit wint.
(2) 3 Tc2; 4. b5—f5; 5. Tb4—Kd8; 6.
b6Kc8; 7. b7tKb8; 8 Tb6 en de dreiging
Tb6a6a8t beslist.
(3) 3Tc2; 4. b5Tc5; 5. Tb4 met over
gang tot variant No. 2.
(4) 3Tb2; 4. Kd3 en zwart kan de drei
ging 5. c7 niet pareeren; op 4Tb3 of 4.
Tbl beslist 5. Kc2 benevens 6. c7.
3Th2b2!
De redding, daar wit nu tijd moet verliezen
om zijn pionnen te handhaven. Stond de witte
toren reeds op d4, dan zou thans 4. c7 beslis
sen (vergelijk variant no. 1 van de vorige aan-
teekening). Onder de gewijzigde omstandighe
den levert 4. c7 niets op wegens 4Kd7. na
den tekstzet volgde nog: 4. Tc4, Kd81; 5. Tc5,
g4; 6. Kf4, Tb4t; 7. Kg3, Kc7; 8. Kh4, Kc8; 9.
Th5 (9. Kh5, g3!) 9Kc7; 10. Th7t, Kc8!;
11. Tb7, Tc4; 12. Kg3, f5; 13. Kh4, Tc5; remise.
CORRESPONDENTIE
N. C. W. te Den B. Wü hebben van den drie-
zet nr. 511 de oplossing in alle varianten, tot
en met den tweeden zet van wit opgegeven.
Het is niet gebruikelijk en in den regel onnoo-
dig om oplossingen van driezetten nog meer
uit te breiden. Ook gelet op uw opmerking be
treffende het moeilijke in de oplossing van het
probleem in kwestie, veroorloven wij ons u den
raad te geven, driezetten voorloopig te laten
rusten, maar eerst een «root aantal problemen
in tweezetten op te lossen.
Th. K. te V. Het door u bedoelde probleem
heeft geen nevenoplossingen.
B. J. G. te A. Uw schrijven van den 8sten
April kwam een week later In ons bezit. Uw
oplossing van 513 faalt op 1gxf5. die van
514 is juist. Wij verzoeken u oplossingen tijdig
in te zenden! Uw oplossing van 509 was goed,
zoodat u in Maart 5 punten behaalde.
Mei:
7: Middenstanders.
8: Gehuwde dames.
10—<13: Mannen
13—16: Verloofden (meisjes).
1720: Verloofden (meisjes).
22: Hemelv.) Propagandisten (heeren).
2427: Verloofden (jongemannen).
27—30: RE. Vrouwenbond.
31— 3 Juni: (Pinkst.) Mannen en jongemannen.
14—17: S. Josephs Gezellen.
1720: Mannen.
21—24: Meisjes.
2427: Gehuwde dames.
28— 1 Juli: Meisjes Congregaa.
