<Kd{m&aal
m
De bril
Moeder Maria Rafols
Het Camera-mysterie
a
WOENSDAG 23 APRIL 1941
WEEKSTAAT NED.
BANK
BEURS VAN NEW YORK
"ft
Een troostend boek
Koersen Nederlandsch Clearing-
instituut
Bekoorlijke
diamanten
DOOR PERCY KING
Niet, omdat het voorspellingen bevat over
dezen tijd, maar juist, omdat het die niet
bevat, omdat het ons kan losmaken van
dezen tijd en omdat het ons leeren kan.
dat de heele oorlog niets beteekent, als we
maar geen schade lijden aan onze ziel.
Wat moeder Maria Rafo'.s beleefd heeft Is
van voldoende belang om er kennis van te ne
men, maar haar voorspellingen zijn niet zoo
daverend en zoo pikant, dat het ons iets waaro
is deze te vernemen. Als men een boek over
bovennatuurulijke zaken leest om het natuur
lijke, valt het ontzettend tegen.
In de natuurlijke orde is het leven van moe
der Maria Rafols en alles wat zij zegt uiter
mate onbelangrijk. Zij kan in de natuurlijke
orde in geen enkel opzicht vergeleken worden
met Jeanne d'Arc, met wie zij op het schut
blad, niet In het boek vergeleken wordt; zij
heeft geen historie gemaakt, is niet verbrand
en is geen krijgsvrouwe geweest. Of zij in ae
bovennatuurlijke orde vergeleken kan worden
met Jeanne d'Arc staat niet aan ons ter beoor
deeling, maar aan het gezag der H. Kerk, die
het proces van haar zaligverklaring reeds in
leidde. En hoe heilig zij ook moge wezen, in
dien zij is, zooals G. L. Eouè haar teekent.
heeft zü niet oze sympathie Zfj lijkt dan wei
wat te veel op dien anderen Spaanschen heiligt
St. Aloysius, maar dan niet. zooals hij wer
kelijk was, een kerel van formaat met genlaien
aanleg en een schoon gevoel voor humor, doch
zcoals hij in zijn levensbeschrijvir. gen verwor
den is tot een object van zeer gezonden en ge-
rechtvaardigden afkeer van alle normale jonge
menschen. Men bewijst den heiligen geen voor
deel door hen heilig geboren te raten worden,
en als het met Moeder Maria Rafols zoo door
gaat, zal ook zij de nadeelen daarvan onder
vinden. Dat zou jammer zijn, want in de bo
vennatuurlijke orde Is zij een belangrijke per
soonlijkheid. Haar geschriften zijn direct door
Christus gedicteerd. Haar voorspeilingen zijn
alweer in de bovennatuurlijke orde zeer merk
waardig en zeer belangrijk. Zij gelden weliswaar
alleen voor Spanje, maar het heeft zeker zijn
nut er buiten de Spaansche grenzen kennis van
te nemen. v. E.
Aotlva
Binn. Ws. Prom. enz.
Hoofd bans
Bijbank
Agentschappen
Totaal
Buitenl. wissels
Beleeningen:
Hoofd bank
Bijbank
Agentschappen
Toitaal beleen
waarvan op Eff
op Goed. en Ceel.
Voorsch a n Riik
Goud. munt en Mat
Munt Ziiv., enz.
Tot. metaal».
Belegg v Kap.
Geb. en Meub.
Div. Rekeningen
Totaal
15 April '41
21 April '41
190.500.000
201.500.000
2.040.193
2.040.193
.145.517
144.417
192.685.710
203.684.610
22.907.385
22.907.385
148.019.436"
145.272.079*
3.387.018
3.357.1.37
46.280.091
43.279.328
197.686.546
191.908.544
197.383.S9S"
191.631.789*
299.647
276 .35
15.000.000
14.545.594
1.071.771.445
1.045.413.583
17.536.550
17.501.742
1.089.307.995
1.062.915 326
48.647.998
48.647.898
4.500.000
4.500.000
244.677.175
260.402 528
1.815.412.813
1.809.511 889
20 000.000
4.104 251
13.494.513
10.901.997
1.600.824.890
32.437
20.000.000
4.454.251
13.494.513
10.902.184
1.589.903.415
18.037
153.503.093
158.350.402
12.201.629
12 389.084
1.815 412.813
1.809 ql 1.389
57.977.150
57.977.150
38y.987.768
397.149.426
184.000 000
195.000.000
Passiva
Kapitaai
Reservefonds
Bijzondere Reserves
Pensioenfonds
Bankb in omloop
Bankass in omloop
Rek.-Cour Saldo's
Van het Rijk
Van anderen
Div Reken
Totaal
W.v a Nea.-lno
Bescn Metaaisaick
Sch.kistp. rechtstr. o.
6- b
Kciittstand sedert 29 Aug 1939;
Wisseldisconto 3
promessen-disconto 3%
Voorscnutten in Rek-Cour 3%
Beleening van Effecten 3%
Beleening van Goederen en Ceelen
pet
pet
pet
pet
3% pet
's-GRAVENHAGE, 22 April. Koersen voor
stortingen op 23 April 1941 tegen verplichtingen
luidende in:
Belga's 30.1432
Zwltsersche francs 43.56
Fransehe francs 3.768
Lires 9.87
Deensche kronen 36.37
Noorsche kronen 42.82
Zweedsche kronen 44.85
Tsjechische kronen (oude schulden) 6.42
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe schulden) 4.23
Turksche ponden 1.45X
Lewa 2.30
Fengoe (oude schulden) 36.519
Pengoe (nieuwe schulden) 45.89
Zloty (oude schulden) 35.
Zloty (nieuwe schulden) 37.68
Lei 1.28.
NEW YORK, 22 April 1941. Op de New York-
sche beurs bleef do handel vandaag kalm, doch
de stemming werd na een eenigszins verdeelde-
opening, iets vaster. Eenige leidende fondsen
brokkelden weliswaar aanvankelijk nog af, maar
de later intredende opwaartsche koersbeweging
werd hierdoor niet beïnvloed, daar de berich-
Jan Broekhuys gevoelde zich ten zeerste ge.
vleid met dê voor hem zoo onverwachte en uiterst
belangrijke opdracht. In den gemakkelijken dek-
stoel van de snelvarende boot, die de bijkans
rimpellooze Noordzee doorkliefde, overwelfd
door een intens-blauwen hemel, waaraan de zon
fel schitterde, voelde hij zich, zooals hij altijd
gedacht had, dat lieden, die er „dik" bij zaten,
zich elk oogenblik van den dag wel moesten
gevoelen, zijn contanten waren dit moment
ook zeer toereikend. Voor hij de directiekamer
verliet, was hem, behalve een kostbare collectie
paarlen, een aanzienlijke som gelds ter hand
gesteld, opdat hij zich zoo gemakelijk mogelijk
zou kunnen bewegen. En van die vrijheid ge
noot Jan Broekhuys nu met volle teugen. Dat
zelfde voldane gevoel had hij nog, toen hij
eenige uren later zijn hotelkamer betrad, een
luxueus ingericht vertrek, dat hooge personages
nog zou kunnen bevredigen. „Dat ik hier nu
nog maar drie dagen van kan profiteeren."
Plots overviel hem deze gedachte. Morgen zou
hij de paarlen or
de vastgesteld- j
plaats en tijc
overhandigen,
dan zou bij hiei
nog een rh'er
voor zijn ont-
spanning verbly-
ven, dan nog een dag eerste-klasse-passagier
op de boot en., dan wachtte de kantoorkruk
hem weer.
„Eigenlijk is het van den baas wel wat on
verantwoordelijk," mompelde Jan Broekhuys
voor zich heen, „om mij, zonder eenig geleide
met zoo'n kostbare zending er op uit te sturen."
Zonder eenig geleidezonder eenige con
trole.... Had hij hier eigenlijk niet dé kans
van zijn leven om er met 'n formidabel bedrag
tusschen uit te trekken? Morgenmiddag om
2 uur moest hij de patrien afgeven. Als hij er
dan niet was, zou men yog wel 'n uurtje op
hem wachten, tot 6 uur desnoods. Dan zou men
naar Amsterdam om opheldering telegrafeeren
en vóór dat het antwoord binnen was, restte
hem een zee van tijd om te verdwijnen!
Bij den voorportier informeerde Jan Broek
huys naar een matrozenkroeg, waar hij den
avond graag verder wilde doorbrengen. Deze
was op zoo'n vraag allerminst Ingesteld, bleef
het antwoord schuldig en schudde eens mee
warig het hoofd, toen hy den jongeman weg
zag gaan, op zoek naar avontuur. Een kapper
deed Jan Broekhuys' snorretje verdwijnen, een
elegant costuum, goud-omrande monocle, wan
delstok en dure lede-ren koffer maakten de ver
andering zóó volkomen, dat het moeilijk was
in hem Jan Broekhuys-van-voor-twee-uren te
herkennen. Het leven van den grand-seigneur
bracht hem dien avond van het eene dure
hotel naar het andere, tot hij besloot in het
Grand-hotel den nacht door te brengen. Op
het zachte donzen bed overlegde hij nog eens
wat hem te doen stond en vond alles o.k. Als
men overmorgen navraag naar hem zou doen,
zou de portier de politie aanstonds op 'n valsch
spoor zetten en haar naar obscure havenkroe
gen verwijzen. En wat lag nu meer voor de
hand dan het vermoeden, dat Jan Broekhuys
in één dier vele gelegenheden overvallen en
beroofd was geworden?
Den volgenden morgen werd hij wakker door
stevig kloppen op z'n kamerdeur.
„Mijnheer Smith, doet u eens open.'Een heer
wenscht u onmiddellijk te spreken!"
Eenige oogenblikken later stond hij tegenover
een kort, breed man.
„Mijnheer Smith?"
„Inderdaad, komt u binnen!"
Nauwelijks was de deur in het slot gevallen
of in onvervalscht Hollandsch begon de be
zoeker.
„Mijnheer Broekhuys, u heeft het spel ver
loren. Uw firma heeft mij opgedragen u te be
waken en er voor te zorgen, dat u uw opdracht
nauwkeurig vervulde. Nu u echter blijkbaar
andere voornemens koestert, heeft ze mij ge
machtigd hier heeft u het telegram zelf
de zaak verder af te handelen. Mag ik de
paarlen van u?"
Lijkbleek en trillend op z'n beenen ging Jan
Broekhuys naar het ledikant en haalde onder
het hoofdkussen het lederen zakje te voor
schijn. De bezoeker nam het over, schudde den
glinsterenden Inhoud op tafel uit, telde hem
haastig doch nauwkeurig en zei: „Dat klopt
precies!" Uw directie wenscht geen vervolging
in te stellen, zoodat u vrij man blijft! Goeden
morgen!" en weg was hij.
Broekhuys had er geen idee van hoe lang hij
in een apathische houding in den leunstoel had
gezeten, toen er weer geklopt werd en de pi-
colo hem een brief bracht. Aanstonds verbrak
hij het zegel en las:
„Waarde heer Boekhuys,
Langs dezen, ietwat ongebruikelijken weg wil
ik u laten weten, dat ik in zooverre vanmorgen
de waarheid gesproken heb, dat ik u vanaf Am
sterdam gevolgd ben, niet om te zorgen dat
de paarlen op de door uw directie bestemde
plaats zouden komen, maar in het bezit van
mijn eigen opdrachtgever. Als u deze regels nog
eens herleest, zult u tot de conclusie komen,
dat u op het gebied der misdaad nog maar een
zeer slecht amateurtje is- Keer terug naar uw
bureaustoel, dat is voor u veel beter!
„Detective"!
P.S. Voor het geval u in geldverlegenheid
mocht zitten, doe ik u ingesloten enkele bank
biljetten toekomen, ik geef toe dat ze een zeer
schamele vergoeding zijn voor datgene, wat ik
van u heb meegekregen."
Als een slaapwandelaar doolde Broekhuys den
geheelen dag door de stad. Nadat hij zijn hotel
rekening had voldaan, was hem slechts wat
kleingeld overgebleven, waarvoor hij in een
snelbuffet wat eten had gekocht, 's Nachts liep
hij In een park en tegen den middag van den
volgenden dag besloot hij zich tot den Hol-
landschen consul te wenden. Er mocht komen
wat er wilde!
„Inspecteur Jansen zocht u al sinds gisteren,"
begroette hem een ambtenaar en kort daarop
stond hij tegenover den Amsterdamschen In
specteur.
„Gelukkig dat je er bent, jongeman." Dat
waren zijn eerste woorden. Ik was juist van
plan je verdwijnen te rapporteeren. Het nacht
leven schijnt je wel getrokken te hebben!"
„Mijnheer de Inspecteur," stamelde Broek
huys, „ik meld me vrijwillig, opdat
„Tja, dat kennen we. Ik ben ook niet van
vandaag!"
„Maar die briljanten
„Die bent u natuurlijk kwijt. Dat kan ook
niet anders. Maar laat het u een troost zijn te
weten, dat de echte briljanten haar bestem
ming hebben bereikt. Het pakje dat u bij u
had, was gevuld met imitatie-steenen. Nu, die
gunnen we den'heeren graag!"
9 (Nadruk verboden)
ten uit het buitenland dezen keer tegenover de
binnenlandsche ontwikkeling iets op den ach
tergrond geraakten. Berichten aangaande de
mogelijkheid van een spoedige bijlegging van de
mijnwerkersstaking, welke op een deel der in
dustrie een nadeeligen invloed heeft, deden
eenige vraag ontstaan. Staalwaarden, automo-
bielfondsen, lucht vaart aandeden en fondsen
van fabrieken van landbouwwerktuigen, alsmea»
enkele specialiteiten, konden ongeveer een punt
in koers stijgen, aangezien ook de baissiers tot
dekkingen overgingen. Ook in de overige af-
deelingen kwamen fractioneele koersverbeterin-
gen voor. Later ontstond echter opnieuw een
reactie, waarbij ook de handel, die bij de stij
gende noteeringen was toegenomen, weder
inkromp. Deze koersdaling, die na het herstel
van korten duur intrad, werd nog bespoedigd
door beriheten omtrent den overhaasten terug
tocht der Engelschen uit Griekenland. Welis
waar bleven de koersverliezen ln 't eerst daarbij
nog van beperkten omvang, doch na vrij korten
tijd ontstonden koersverliezen van omstreeks
een punt,aangezien nu en dan vrij' groote
pakken aandeelen werden geliquideerd. De
grootste koersverliezen kwamen voor bij So-
cony Vacuum en American Tel. en Tel. Ock
staalwaarden en automobielfondsen waren ten
slotte weder flauwer en na verschillende schom
melingen tijdens het laatste beursuur sloot de
beurs gedrukt.
Vandaag werden 693 fondsen verhandeld.
Daarvan zijn er 250 in koers gestegen, 226
gedaald. De noteeringen der 217 overige
Dieven onveranderd.
Slotk. Slotk. Slotk
NEW-YOKK 22/4 21/4 19/4
Air Reduction 35 "i 35%
Allied Cbem248 150 148
American Can 83% 8314 82%
American Radiator
Amer Rolling 6 6
Am. Smelting 12% 12%
Am. Sugar Refining 35% 35
Amer Tel Tel 15% 15%
Am. Tobacco B 155 15614
Am. Waterworks 67% 68
Anao. Copper 414 4%
Atchis Topeka 22% 22%
Baldwin Locomotive 25% 25%
Baltim. Ohio 12% 12%
Bethlehem St3% 68-34
Canada Pacif68% 33*
Com Investm 3% 30-34
J. I. Case30 43%
Clies Ohio44'% 37%
Chicago Rock Isl. 37% A
Chrysler Corp58%
Cons Edison 56% 19%
12%
34%
156%
68
4%
22%
24%
3%
69%
3%
31
43%
Slotk
18/4
36
148%
83%
6
13
34%
15
156%
68
4%
22%
24%
12%
3%
68%
3%
31
43"%
38
TS
57%
19%
Delaw Huds
Detroit Edison C.
Dupont d'Nem
Eastman Kod
Gener Electric
Gen roods Crp
Gen Motors
Goodyear Tyr
Huason Moior
Int. Harvester
Intern Nickel
international Paper
Int Tel a lei
Kenn Copper
Mack Trucks Incorp.
Montgomery
National Biscuit Co
N V Central
Norfolk Western
Nord- Amer. n.a.
Northern Pacific
Packard
Pennsylvania
Proctor Chamble
P Serv of N.J
Pullman Incorporat.
Pure Oil Company
Radio Corp
Reading Company
Republic Steel
Reyn Tobac. B.
Sears Roebuck
Shell Union Oil
Socony-Vac
Southern Pacific
Southern Railway
Standard Brand3
St. Oil N.-Jers
Texas Gulf Sulphur
Tw Fox Film
Union Carbon
Union Pacific
Unit. Aircraft
United Corpor
United Fruit Comp.
Un. States Ind. Ale
Un. St, Rubber
Un. St steel
Un. St. Steel pr.
Western Union
Westing house
Woolworth
19
21
130
125%
293s
36
37%
16)4
3%
44%
26%
13%
31%
24%
32%
16%
11%
5)4
2%
23%
53%
24%
23%
8
3%
13%
17
30%
67%
12
8)4
10
12%
5%
34)4
31%
5)4
62%
75%
34%
11
62
20%
20
50%
118%
19)4
88%
21
140 U
127%
29%
35%
37%
16)4
3
44
26
12%
128
29%
16%
38%
17%
3
25%
2
31%
5%
23%
24%
23%
4
13%
13%
30%
68%
68%
12%
12%
8%
9%
8%
12%
5%
35%
35
31%
5%
5%
63
63%
76%
76%
35
34%
11
62%
197s
20
20%
20%
50%
50%
118%
119
19)4
19%
88
88%
28%
29%
20%
14014.
128%
30
35%
39
17
3
44
2
32
16%
HA
204
13%
5%
2%
23
53%
24%
24%
8
4
13%
17%
31
68%
12%
8%
9%
12
5%
34%
32%
5)4
63%
75%
62%
19
20%
50%
119%
19%
88%
29%t
laten, t ex-dlv„ I ex-recht., ex-coup., bled.
WISSELKOERSEN
NEW YORK,
22/4 21/4
A'dam c 4.03% 4.03% Weenen
Londen 4.02 403 Stockh
Parijs 2.32 2.29 Montreal
Berlin 40.07 40.07 Mntr.Hn
Brussel B. Aires P
Rome 5.05 5.05 B.Aires I>.
Madrid 9.25 9.26 York c.
Zwitserl. 23,19'% 23.20 Shanghai
Zw. yrit ..23.19% 23.20
22/4 21/4
4.75% 4.75%
23.84 23 83
4.54% 4.55%
88.50 88.43
23 15 23 15
2355 23.50
23.451 23.45T
5.26 5.82
Als een boek aangeprezen wordt door den
uitgever, omdat het; bevat „de verloren gewaan
de, authentieke documenten van de Spaansche
Jeanne d'Arc, Moeder Maria Rafols, over de
zeer belangrijke openbaringen van Jezus' H.
Hart betreffende de huidige en toekomstige lot
gevallen van onzen tijd", verwacht men daarin
een en ander over de gebeurtenissen van dezen
tijd. De gebeurtenissen zijn de oorlog en alles
wat daarmee samenhangt. Ais verder in de aan
kondiging wordt gezegd: „De Voorzienigheid
leidt de wereld en wie de wereldschokkende ge
beurtenissen om ons heen wil begrijpen, 'eze dit
ontroerende, troostvolle en bemoedigende boek"
dan verwacht men in zulk een boek ook een en
ander omtrent de wereldschokkende gebeurte
nissen om ons heen. En van deze gebeurtenissen
wordt niets in het boek gezegd Moeder Maria
Rafols wordt hier opgevoerd als een der veie
kleine profeten, wier werken den laatsten tijd
weer opgang maken en haar wordt bijzonder
gezag verleend, omdat het H. Hart. achter haar
staat met zijn alwetendheid
De aankondiging van het boek herinnert ons
aan het overigens reeds zeer oude grapje
van den predikant, wiens gehoor steeds in aan
tal afnam en die om toehoorders te trekken
aankondigde, dat hy de volgende maal zou spre
ken over een schandaal, vooigevahen ln een der
eerste families. Hij sprak toen over den zonde
val van Adam en Eva. Wellicht zijn de toehoor
ders teleurgesteld, wellicht ook hebben zij wat
meegenomen van den preek, maar zij zouden
zeker het recht hebben verontwaardigd te zijn
Indien de predikant een rijksdaalder entrèegeid
had geheven. Niemand zal ontkennen, dat de
gebeurtenissen ln het aardcche paradijs niet
belangrijk genoeg zijn om een rijksdaalder over
te hebben voor een preek daarover, maar het
schandaal was niet zoo davc: end en zoo pikant,
dat het eenig geld waard was om het te ver
nemen.
Moeder Maria Rafols w geen waarzeg
ster, die voorspellingen doet over den af
loop van den oorlog en dit wordt ons ge
suggereerd in de aankondiging. Deze zeer
vrome zuster heeft inderdaad zeer merk
waardige dingen beleefd en haar contact
met de Godheid moet zeer innig zijn ge
weest. Dit is van het alict grootste belang
Het contact van God met de ziel Is zon
belangrijk, dat hierbij vergeleken een we
reldoorlog een futiliteit is, welks afloop ons
niet meer Interesseert. En juist ln dezen
tijd kan het lezen van een boek over bo
vennatuurlijke zaken zeer troostvol zijn.
De bril ls een „voorzetsel", een ruim ver
spreid „voorzetsel", een gebruiksvoorwerp, mo
desnufje, ja zelfs een teeken van elegantie, van
een bijzonderen levensstijl.
Men heeft de uitvinding van de monocle aan
Nero toegeschreven, evenals men oen heiligen
Kieronymus, den patroon van de brillenmakers,
den evangelist Sint Lucas en den heiliger.
Frfdolinus als uitvinders van den bril heeft ge
prezen, omdat ze op middeleeuwsche platen met
brillen zijn afgebeeld. In de middeleeuwsche
kunst vinden we evenwel ook de apostelen en
zelfs Pythagoras met brillen gewapend. De
schilders beschouwden den bril als een vanzelf
sprekend teeken van waardigheid en geleerd
heid.
Wie hem heeft uitgevonden weet men niet.
Men moet evenwel aannemen, dat deze uitvin
ding niet bij toeval geschiedde, en, hoe vanzelf
sprekend ze ons heden moge voorkomen, ook
toegeven, dat het een heel buitengewone uit
vinding is. Ze zou onmogelijk geweest zijn, in
dien niet een groote ontwikkeling van de op
tiek ware voorafgegaan. De beginselen van de
optiek vinden we bij de Alexandrijnsche na
tuurkundigen van de tweede eeuw, de voortzet
ting eerst duizend jaar later bij een Arabischen
geleerde Ibn al Heitham, die schreef, „dat een
glazen bolsegment er toe kan dienen om een
voorwerp grooter te doen schijnen." Dat was de
grondgedachte van de uitvinding.
Tegen het einde van de dertiende eeuw moet
de bril dan ook praktisch zijn uitgevonden. Uit
die jaren dagteekenen de eerste documenten
daarover, b.v. een verordening van den Hoogen
Raad van Venetië uit 130o met het verbod om
het goede kristalglas in brillen te vervangen
door gewoon wit glas De oudste afbeelding,
waarop een bril voorkomt ls een portret uit het
jaar 1352, van een schrijvenden kardinaal met
een grooten bril. Venetië was de bakermat van
de brillenfabricatie In Noord-Italië.
In Duitschland heeft rren, daar men er hier
nog niet ln slaagde, doorzichtig - glas te fabri-
ceeren, kwarts en bergkristal voor brillen ge
bruikt. Deze halfedelsteer,en heeten berillen.
Leesglazen of leessteenen en ook brillen wer
den langen tyd uitsluitend gebruikt, als bij 't
klimmen van de jaren het gezichtsvermogen be
gon te verminderen. In 1310 en dit, is het
eerste getuigenis voor een werkelijken bril
werden voor den bisschop van Bologna „oog
glazen met omhulsel" aangeschaft, dus een bril
voor beide oogen. AanvanknUik weien ri° beide
lenzen omgeven met een dikken ring van ijzer,
later ook van hoorn of hout; daaraan zat een
steel en de einden van beide stelen werden
met een stevigen nagel over elkaar vastgeklon
ken. Zulke klinhnagelbrillen of spitsboogbrillen
moest men met de hand voor de cogen houden.
In de vijftiende eeuw verbond men de beide ge
vatte glazen door een beugel of boog en de
vatting bestond uit één stuk. Eeuwenlane ge
bruikte men slechts bolle glazen tegen ver
ziendheid. Het eerste concave gla,s ls naar zijn
reflex geconstateerd op Raphael's portret van
Leo X en men weet ook, dat deze Paus, gelijk
over het algemeen de familie der Medici sterk
bijziende was.
Om den brillen meer houvast voor de oogen
te geven, zette men later de lenzen in een riem,
die om het hoofd gegespt werd. of bond ze met
touwtjes aan de ooren vast. De Perzen beves
tigden hun bril met garen aan knoopen aan
beide zijden van de fez. Gaffel- en schaarbril-
len. de eerste vormen van de steelbrillen. wa-
De strijd in Noord-Afrika. Een hij Mersa el Brcga buiten gevecht
gestelde Engelsche -pantserwagen wordt door Duitschc soldaten ge
ïnspecteerd (Weltbild-Pax-Holland)
Sociale opbouw in Duitschland. Zonnige arbeiderswoningen in de nabijheid van
Berlijn, huisvesten meer dan vijf duizend werknemers van een grootbedrijf
(Foto Stapf)
Een vooruitgang van beteekenis was de aan
vankelijk nauwelijks populaire uitvinding van
de in sterkte ongelijke glazen door den Amerl-
kaanschen staatsman Benjamin Frank'in om
streeks 1760. In 1827 sleep John Hawkins dubbele
brillen uit één stuk glas, een verbetering) die
eerst sedert 1890 van Amerika uit veld won;
met het astigmatisme, dat theoretisch reeds veel
ren in den tijd voor Napoleon's directoire het
gebruikelijkst.
De lorgnet met zijdelingschen steel zou om
streeks 1780 door George Adams in Engeland
zijn uitgevonden. Evenzoo schijnen de eigenlijke
brillen met hun bepaalden afstand tusschen
lens en oog. met hun beugels, die aan de ooren
werden vastgemaakt, en hun boog, die op den
neus rust, in dezen tijd ontstaan. Goethe ge
bruikte een loupe-achtige monocle en een gaf
fel- of schaarbril. In den pruikentijd werden
smalle, ovale brilleglazen modem" zulke draagt
Franz Schubert op de bekende schilderij. De
brilleglazen zonder rand. die telkens weer in de
mode komen, zijn afkomstig uit Weenen en
werden daar sinds 1840 gefabriceerd. Tegelijker
tijd kwam, waarschijnlijk in Engeland, de
pince-nez of neusknijper cp, die in riin oor-
spronkelijben vorm met veeren onder op de
neusvleugels werd geknepen. Dat zag «t zeer
origineel uit en kwetste somtijds den ne is. De
monocle was een van de modeproducten uit den
tijd van het Weensche Congres.
vroeger was bestudeerd, begon men ln de prac-
tijk eerst in de tweede helft van de negentien
de eeuw rekening te houden om een verkeerden
onderljngen standi van beide oogen te ondervan
gen, werden prisma's in de glazen ingisvoegd.
Over de beteekenis van de hedendaagsche
brillenfabricatie behoeft niet te worden gespro
ken; er zijn te veel brillendragers, difi er van
getuigen.
MOEDER MARIA RAFOLS door
G. L. Boué. Uitgeverij Pax
's Gravenhage.
29 Nadruk verboden
„Ik kan jullie met den afloop niet feliciteeren,"
zei hij grijnzend tot de Moncrieff's. „Had 'k
Henderson en den hond kunnen neerschieten,
dan zou 'k mezelf een kogel door den kop heb
ben gejaagd. Nu zullen ze van me verlangen,
dat 'k praat en ik zal praten. Achteraf de
beste oplossing. Vrienden zooals wij moeten
elkaar trouw blijven tot op 't schavot."
„Breng hem naar de haven," beval Sargent
7.yn mannen, „en wacht daar." Hij keek Harris
aan. „Je brengt ons wel weer met de barkas
over, niet?"
De butler knikte. ,.'k izal Woyko vast leggen
en dan ben 'k tot uw beschikking."
Inspecteur Sargent liep de bibliotheek een
paar maal op en neer. Toen bleef hij voor de
Moncrieffs staan.
„U hebt gehoord, waarvan uw vriend u be
schuldigde. 'k Ben verplicht, er akte van te
nemen. Als ik 't voor 't zeggen had, arresteerde
Tc u beiden onder verdenking van medeplichtig
heid."
„Toevallig hebt u 't niet voor 't zeggen," ant
woordde Melchior sarcastisch. „Desondanks
ben Tc bereid, hoofdcommissaris Hewitt met
spoed uw hartewensch over te brengen."
„Wacht af!" snauwde Sargent. Maar hij wist,
dat 't bluf was. De Moncrieffs waren lui, die
heel wat in de melk hadden te brokkelen. Mel
chior met de „Glasgow Daily" achter zich,
Lawrence een van de notabelen van de stad.
Aan Soper's beschuldigingen zou weinig waarde
worden gehecht. Al had hij in overleg met de
Moncrieffs gehandeld deze waren wel zoo
leep, geen enkel bewijs er van achter te laten.
Melchior had het pressepapier opgelicht en
den naam op 't strookje gelezen. „Mijn compli
ment, Henderson. Hoe kwam Je er achter?"
„De eer komt niet alleen mij toe. Woyko heeft
recht op zijn deel."
„Ach zoo. Wel, als Soper 't mormel had
doodgeschoten, zou hij ten minste één goede daad
in zijn leven hebben verricht."
„Zeg geen kwaad van Woyko, Melchior. Hij
deed méér, dan 'k van hem verwachtte."
Lawrence lachte zachtjes. „Jij stelde 't voor,
alsof Woyko den moord had zien plegen. Ge
loofde je 't één moment?"
,,'k Zou er niet graag ja op zeggen. In elk
geval waren jullie getuige, dat hy den dader
er uit pikte, 't Kwam zóó. Toen Anthony's lijk
naar de slaapkamer was overgebracht, liet de
butler Woyko tot afscheid den baas de hand
likken. Hij likte ook aan 't gestolde bloed
't stomme dier. Dezelfde lucht rook hy op
Soper's das. Dat besliste. Tot slot iets, waar je
eens een artikeltje over moet schrijven, Melchior.
't Zenuwgestel van een moordenaar is een merk
waardig ding. Was Soper niet een oogenblik
leelijk van streek geraakt, dan had hij zich wel'
herinnerd, dat er honden zijn, die geen maan
kunnen zien zonder er concert by te geven.
Iemand, die op 't platteland is grootgebracht,
had er aan moeten denken."
„Welke truc zal zat er achter, dat je Soper zoo
gewillig tot schietschijf diende?"
„Hij had een revolver, waarmee hij geen
kwaad kon uitvoeren. Soper dacht de eenige te
zijn, die van 't geheime vakje in Anthony's
schrijfbureau afwist. Een misrekening, 'k Ver
moedde, dat hij 't wapen zou grijpen, als hij in
't nauw was gedreven. Daarom had ik 't ont
laden."
Melchior knikte. „We hebben ons bar in den
man vergist, 'k Begrijp nu ook, waarom hij de
film overboord gooide." Hij deed een stap naar
de deur „Mijn werk in Glasgow wacht, inspec
teur. 'k Ben elk uur van den dag voor hoofd
commissaris Hewitt te spreken. Hij heeft me
maar te ontbieden."
Lawrence volgde zijn broer, ,,'t Is eveneens
namens mij gezegd, inspecteur."
Sargent zei iets heel leelijks. 't Bleef buiten 't
gehoor van de Moncrieffs.
XVIII
Henderson's oordeel over 't zenuwgestel van
een misdadiger was met betrekking tot Soper
slechts gedeeltelijk juist geweest; 't kwam ver
rassend snel na zijn insluiting in 't huis van be
waring op dreef. Soper maakte zich geen
illusies, wat 't eind brengen zou tenzij een
wonder geschiedde. Al gauw liet hij de hoop
waren, de Moncrieffs in zyn val te kunnen mee-
sleepen en met dat besef groeide de drang,
aan de wrekende gerechtigheid te ontkomen. Of
een vlucht uit 't huis van bewaring iets zou
baten, overwoog hij niet; ten slotte was alles
beter dan willoos en werkeloos afwachten. Nim
mer had hij zóóveel van 't leven gehouden als
thans, nu 't hing aan een draad, die elk moment
kon breken. Soper herinnerde zich, van schier
ongeloofelijke ontsnappingen te hebben gelezen
Waarom zou hem onmogelijk zijn, wat anderen
mogelijk was gebleken? Zijn sluwe brein zocht
naar een weg, die hem een kans bood, de vrij
heid te herwinnen. Toen hij na 't tweede verhoor
naar zijn cel werd teruggeleid, kende hij den
weg, die hem een kans bood, de vrijheid te her-
wmnen. 't Plan moest snel worden uitgevoerd;
indien 't weder, dat zich hersteld en een ware
hittegolf gebracht had, omsloeg, was de kans
verkeken.
Den volgenden morgen werd hy op zyn ver
zoek naar den rechter van Instructie geleid, ten
einde een belangrijke mededeellng te doen. De
route voerde over een gang met verscheidene
hooge, openslaande ramen. Soper had den af
stand naar den beganen grond geschat; een uit
stekend springer zooals hij kon 't riskeeren. Bij
't derde, laatste venster rukte hij zich eensklaps
los, stootte de ramen wijd open en sprong.
Doch er deed zich een complicatie voor, waar
mee Soper bij 't uitvoeren van den gewaagden
acrobatischeu toer geen rekening had gehouden.
De bewaker, een lenige kerel, was binnen een
halve seconde zijn verbouwereerdheid te boven.
Met een vervaarlijken sprong bereikte hij
't raam, zijn groote hand, aan grijpen gewend,
schoot uit naar den kraag van den vluchteling
Hij kon hem echter niet meer vatten en zoo had
de manipulatie een averechtsche uitwerking: hij
bracht zijn arrestant onder 't springen een duw
toe. Soper maakte een buiteling, ging onderste
boven omlaag en kwam met 't hoofd op een
steenen paal terecht. Met een schedelbasis-
fractuur opgenomen, overleed hij, zonder 't be
wustzijn te hebben herkregen, ln 't hospitaal.
't Onverwachte eind was een uitkomst voor
de Moncrieffs. 'Zooals Melchior met cynische
openhartigheid zyn broer bekende: hij deed
Soper onrecht, toen hij hem verweet, in zijn
leven niet één nuttige daad te hebben verricht:
de man had 't zich blijkbaar aangetrokken en 't
althans met een nuttige daad willen besluiten.
Al waren de Moncrieifs niet bevreesd geweest
dat op zijn beschuldigingen de gevangenis
deuren zich ook voor hen zouden hebben ge
opend één, die zóóveel wist, had er toch ge
noeg kunnen uitflappen, dat hen voorgoed in
Glasgow onmogelijk maakte. Een doode Soper
beteekende stilzwijgen: over hun eigen prak-
ijken ging de dekmantel.
Met zijn verdwijning van 't tooneel waren
evenwel de zorgen lang niet aan kant. Antho
ny's dood had niet de vurig begeerde opluchting
gebracht; zijn laatste wilsbeschikking maakte
den toestand onzekerder dan ooit. De over
weging, dat zelfs 't kleine legaat van driedui-,
zend pond hun was ontgaan, zou Anthony 't be
sluit, op zijn laatsten levensdag genomen, haa
kunnen uitvoeren, was wel de schraalst denk
bare troost Lawrence kon er amper de ge
pleegde fraude mee aanzuiveren; ln verhouding
tot Melchior's schulden waren de drie duizend
pond een druppel in den emmer.
Anthony's laatste wilsbeschikking stelde de
broers voor eenige onverteerbare problemen. De
vertrouwelijke omgang tusschen Moncrieff en
Settle was hun geen geheim geweest, doch nim
mer hadden zij vermoed, dat de laatste zou wor
den benoemd tot executeur-testamentair met
schier onbegrensde volmacht. Aan Settle werd
overgelaten, de Moncrieff Bank in te brengen
by een andere onderneming, dan wel om te
zetten in een naamlooze vennootschap. Totdat
't een of ander was geschied, moest de leiding
van de bank worden toevertrouwd aan één of
meer personen, door Settle aan te wijzen. Law
rence gaf zich niet aan fantastische bespiege
lingen over; hij zou één van die personen zeker
niet zijn. Settle had zijn antipathie jegens hem
nooit onder stoelen of banken gestoken.
(Wordt vervolgd.)
