Tomislav de Tweede zal een Kroatisch Koning zijn" A Britsche vliegvelden gebombardeerd Het Fransche protest te Washington Kiuiser van 10.000 ton getorpedeeid Verduistering —r Roosevelt weet niets van noodtoestand Britsche consulaten in Syrië gesloten Spannende Jacht reuzenwalvisch Rijksbestuurder van IJsland gekozen VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DAGBLAD MET OCHTEND^ EN AVOND-EDITIE Pavelitsj oüer de toekomst Van zijn land SOCIALE ORDENING VAN DEN NIEUWEN STAAT Sluiting van Panamakanaal? Reproductie naar een wandtapijt uit de school van Rafael in het Vaticaan Duitsch iveermachtsbericht Engelsche kuiser bij Kreta door bom getroffen J- V Vichy vastbesloten koloniale rechten te handhaven 500.- uit de Winterhulp loterij Italiaansch tijdschrift te Berlijn verschenen Lais thans te Lissabon DONDERDAG 22 MEI 1941 - OCHTENDBLAD BUR. VOOR RfDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 TELEOON 21543 EN 21544 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) vooi Haarlem 26 cent per week; per kwartaal J£ 3.42. Bij onze Agenten 28y2 ct. per week, per kwartaal f Z.76y2. VIJF EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 23018 De prijs der advertentiën bedraagt 35 cents per regel. Ingezonden Mededeelingen 60 ets. per regel. Bij contract sterk gereou- ceerde prijzen. Kleine annonces (Vraag- en Aanbod-advertentiën) 13 regels 48 cents, iedere regel meer 16 cents. Verdere maatregelen van bestuur Ministerraad te Rome komt 7 Juni bijeen Interview met den Franschen ambassadeur De vlucht van den chef van den Egyptischen staf Ital. weermachtsbericht Activiteit bij Solloem en Tobroek Invoering dienstplicht in Noord-Ierland Verzoek om „vrijwillige censuur voor schèepsbewegingen Generaal-veldmaarschalk Milch Inspectiereis door Nederland Gunstig oordeel in Syrisch blad over Iraks krijgskansen Vier van de hoogste prijzen vielen reeds in Den Haag Wegens het Feest van 's Heer en Hemelvaart zal dit blad hedenavond en morgenochtend niet verschijnen. De Directie Na Hemelvaart Het feest van 's Heeren Hemelvaart is het feest van onze hoop, van onze verwachtingvan onze zekerheid te vens. Christus was verrezen, verbleef nog veertig dagen op aarde met de Zijnen en steeg toen ten hemel om de heerlijkheid in te gaan, welke Hij door Zijn lijden verdiend had, en om ons een plaats in den hemel te bereiden. Zoo is dit feest voor ons geworden het feest onzer hope en onzer zeker heid. Wij weten met de zekerheid van Christus' woord, dat in den hemel der hemelen voor ons een plaats is ge opend. Met groot vertrouwen kunnen we daarom hopen met Gods genade door ons leven en streven, door ons willen en werken, door ons bidden en arbeiden ons hemelsch erfdeel eens ze mogen verwerven. Het ligt aan ons, het ligt in onze macht. Hemelvaart leert het ons en herinnert ons aan onze eigene opstanding. De hemel is ons deel, is onze toekomst, waar lichaam en ziel eens moeten gelukkig zijn. Hemelvaart spoort ons aan 200 te leven, dat lichaam en ziel eens ju belen bij den Christus-Triumfator. ZELDZAME FOSSIELEN BIJ ODESSA GEVONDEN op een De bemanning van den walvisch- vaarder Enthousiaste" heeft naar Tass uit Wladiwostok bericht een zeldzaam groot exemplaar van den Blauwen Walvisch gedood, dat 22 Meter lang was en S3 ton woog. De gevaarlijke jacht op het reusachtige dier duurde vier uur. De walvisch werd door het eerste harpioenschot slechts gewond en sleepte een uur lang de boot met haar bemanning achter zich aan. Deze slaagde er ten slotte door handig manoeuvreèren in een tweede schot te lossen, waardoor het dier werd gedood. Verklaring van Stauning IJslands besluit in VS. kalm beoordeeld NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT AGRAM, 21 Mei. (D.N.B.) De staatsleider, clr. Pavelitsj, heeft in een programmarede voor de afdeelingen der Oestasja te Agram een uit eenzetting gegeven van de beginselen der Kroa tische politiek. Het Kroatische volk, aldus zeide hij, is vurig dankbaar jegens de leiders der spil- mogendheden, die het zijn grootste succes se dert 800 jaar hebben doen beleven. Ook de re geling der grenzen vervult het Kroatische volk met diepe dankbaarheid jegens de spilmogend- heden. Ik ben er van overtuigd, aldus vervolg de de staatsleider, dat iedere Kroaat buiten deze grenzen zijn taal, zijn beschaving en zijn maatschappelijk bestaan behoudt. Het is onze overtuiging, dat dit in de bedoeling ligt van onzen grooten vriend, Benitö Mussolini. De kroon van Koning Zwonimir zal het teeken der Kroatische zelfstandigheid zijn. Onder haar kan Kroatië nooit op eenige ■wijze deel van een anderen staat zijn. Den waardigsten heb ik de koningskroon aange boden, de tweede plechtigheid zal het volk, der traditie getrouw, te voltrekken heb ben, wanneer de tijd daarvoor gekomen is. Voordien wordt een wet over de stichting der Kroatische dynaistie afgekondigd. De hertog van Spoleto zal als koning den naam Tomislav de Tweede aannemen en een Kroatische koning zijn. Kroatië zal de onafhankelijke staat van Oestasja, boer en arbeider zijn en blijven. De bïmjenlandsche orde zal opnieuw bewijzen, dat het volk het beste gediend is, wanneer er geen democratie en geen politieke speculanten zijn. Tegenover het volk draagt de staatsleider de verantwoordelijkheid voor alle ambtenaren, die voor iedere overtreding op strenge wijze ter verantwoording worden geroepen. Terwijl vroe ger over de zorg voor den arbeider alleen werd gesproken, is thans reeds gehandeld. Geen groo- te heer, maar een kleine man bijvoorbeeld is burgemeester van Agram geworden. De grond zal ten goede van het geheele volk komen en niet slechts de hebzucht van enkelen dienen. Het Kroatische leger is een pijler der nationale souvereiniteit. Ten slotte vroeg Pavelitsj zijn hoorders of zij bereid waren hem overal te volgen en hur le ven te offeren voor het behoud van den staat. Geestdriftig werd deze vraag bevestigend be antwoord. Toen de staatsleider uiting gaf aan de trouw van het Kroatische volk aan de lei ders der spilmogendheden en aan zijn wensoh, dat deze mogendheden in den strijd de over winning zullen behalen ten gunste van de nieu we Europeesche orde, brak een gejuich los. AGRAM, 21 Mei. (Stefani) Alle militaire or ganisaties van de vroegere partijen zijn ont bonden en ontwapend. De Nationale Dienst van den onafhankelijken Kroatischen staat is vandaag zijn activiteit be gonnen met militaire oefeningen en technische, chemische, sanitaire e.a, opleidingscursussen. Tot dusver zijn 126 officieren en onderofficieren der luchtmacht tot instructeur benoemd. Naar het D.N.B. meldt, worden de nieuwe Kroatische postzegels, ontworpen door prof. An- tonini, reeds gedrukt. De waarden worden uit gedrukt in „koena'' en „banica", in plaats van dinar en para. De postzegels toonen landschap pen uit Kroatië. A.N.P. meldt uit Rome, dat kringen van het Vaticaan in contact zijn getreden met leidende Kroatische persoonlijkheden om de diplomatieke vertegenwoordiging bij den nieuwen staat te regelen. Z. H. de Paus houdt zich hiermee per soonlijk bezig. De „Osservatore Romano" maakt bekend, dat de hertog van Spoleto had verzocht als particulier in audiëntie ontvangen te worden. t>e audiëntie, die aan Pavelitsj werd toegestaan, droeg eveneens een particulier karakter. De Hei lige Stoel nam het verzoek van de Kroatische regeering, een diplomatieken vertegenwoordi ger te zenden, aan. Het Vaticaan zal de regee ringen der Vereenigde Staten en van Groot- Brittannië hiervan door middel van een memo randum op de hoogte stellen. SANTIAGO, 21 Mei. (S. P. T.) In Santia go doen wederom geruchten de ronde, volgens welke de Vereenigde Staten voornemens zouden zijn het Panamakanaal voor alle verkeer te sluiten. Deze geruchten zijn thans afkomstig van eenige Amerikaansche maatschappijen, die bij den handel met Zuid-Amerika ten nauwste betrokken zijn. Het ministerie van Buitenland- sche Zaken van Chili heeft echter verklaard, dat van deze geruchten officieel niets bekend is. ROME, 21 Mei (Stefani). De Italiaansche ministerraad zal op 7 Juni des ochtends om 10 uur bijeenkomen. (Foto 111. Vaticana) BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.). Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: In den afgeloopen nacht hebben gevechts vliegtuigen verscheidene vliegvelden in Zuidwest- Engelanö gebombardeerd. Door bomtreffers ontstonden talrijke groote branden en vernielin gen aan hangars en kwartierruimten. Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen met groote uitwerking vliegvelden op het eiland Malta aan, vernietigden twee Britsche vlieg tuigen op den grond en schoten een jacht vliegtuig van het type Hurricane neer. In Noord-Africa activiteit van verkennings troepen. Duitsche gevechtsvliegtuigen bestre den met succes Britsche autocolonnes bij Sol- loem en Sidi el Barrani. Boven het Duitsche Rijksgebied werden overdag noch 's nachts vijandelijke gevechts handelingen verricht. Tot zoover het weermachtsbericht. Over den aanval van Duitsche duikbommen werpers in de ochtenduren van den 20en Mei op de vesting Malta meldt het D.N.B., dat deze zeer doeltreffend is geweest. Militaire maga zijnen en ravitailleeringskampen, alsmede bat terijen schijnwerpers en luchtdoelartillerie wer den met goed gerichte bommen bestookt. In de haven van La Valetta werden eenige vaartuigen getroffen en zwaar beschadigd. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben giste ren in dappere aanvallen overdag militaire doe len in het Oostelijk deel van de Middellandsche Zee aangevallen. BERLIJN, 21 Med. (D.N.B.) Vanochtend hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen een geslaagden aanval op een Britsch vloot- eskader ten Westen van Kreta gedaan. On der meer werd een kruiser door een bom van het zwaarste kaliber getroffen. BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.). Met den onder gang van den Britschen hulpkruiser Camito van 6838 ton heeft de Britsche admiraliteit het tot zinken brengen van negentien hulpkruisers sinds het begin van den oorlog toegegeven. Washington, 21 Mei. (s. p. t.) Ten fcanzien van het protest van den Franschen ambassadeur in de Vereenigde Staten, Henry Kaye, bij den Amerikaanschen minister van Huitenlandsehe Zaken, Cordell Huil, wordt nog het volgende medegedeeld: Bij zijn protest wees de Fransche ambassadeur er op, dat de Vereenigde Staten vroeger de ver- Zekering gegeven hebben de Fransche schepen ongemoeid te laten. Het onderhoud, dat Haye met Cordell Hull had, heeft drie kwartier ge- duurd. Na zijn onderhoud heeft de Fransche am bassadeur een interview toegestaan aan pers vertegenwoordigers, waarin hij verklaarde, dat het inbeslag nemen van Fransche schepen een onvriendelijke daad van de Amerikaansche re- Beering beteekende. Voorts sprak hij er zijn verwondering over uit, dat de Fransch-Duitsehe samenwerking een gevoel van onrust bij de amerikaansche publieke meening en de pers teweeg gebracht heeft. „Frankrijk heeft het laatste jaar nog aan de jtide van Engeland gestreden", zoo verklaarde I nry Haye, „doch is door zijn bondgenooten m den steek gelaten, zoodat het land niets an ders overbleef dan het Duitsche aanbod tot Samenwerking te aanvaarden." Henry Haye wees er op, dat de Engelsche mchtaanvallen op het bezette Fransche gebied a Syrië dagelijks vele offers kosten en dat Frankrijk een betere behandeling verdiende, daar Vichy de bepalingen van het Duitsch- Fransehe wapenstilstandsverdrag niet overtre den heeft. Tot slot verklaarde de Fransche ambassadeur, dat hij Cordell Huil er op gewezen had, dat 't Frankrijks zaak was zijn positie in de Euro peesche verhoudingen te bepalen, zelfs wanneer de Fransche houding niet aan de Amerikaan sche eischen beantwoordt. Te gelegener tijd zou dan nog altijd gestreefd kunnen worden naar een vriendschappelijke verhouding met de Vereenigde Staten. ISTANBOEL, 21 Mei (D.N.B.). De chef van den generalen staf van het Egyptische leger, Azis Masri Pasja, over wiens vlucht uit Cairo per vliegtuig reeds gemeld is, heeft ongeveer IV2 jaar lang die functie bekleed. Door Engel sehen druk verloor hij zijn ambt, omdat zijn plan tot opstelling van een nationaal leger ver hinderd moest worden. Hij bleef echter op zijn post, totdat hij door het tegenwoordige kabinet Sirry Pasja werd uitgeschakeld. Azis Masri Pasja is een groot Arabisch patriot, die den veldtocht naar Tripolis in 1912 heeft meegemaakt, aan den Arabischen opstand in den Wereldoorlog deelnam en door het toen malige Turkije ter dood veroordeeld werd. Na den Wereldoorlog trad hij toe tot het Egypti sche leger en werd chef van de gewapende poli tie. Hij geldt als een bekwaam strateeg in den woestijnoorlog en is een oom van Koningin Farida van Egypte. In de Arabische landen geniet hij groot aan zien. Vooral heeft hij een grooten kring aan hangers onder de politie-officieren en onder de arbeiders. BERLIJN, 21 Mei. (D.N.B.) Vanochtend heb ben Engelsche gevechtsvliegtuigen een aanval gedaan op Fort Capuzzo bij Solloem. De ter ver dediging opgestegen Duitsche jagers konden hierbij een groot succes behalen, daar zü van de zes aanvallende Bristol-Blenheims er in een luchtgevecht vijf neerschoten. BERLUN, 21 Mei. (D.N.B.) Duitsche ge vechtsvliegtuigen hebben in den loop van den 20sten Mei boven het Engelsche kustgebied ge vlogen, waar zij vrij langdurige verkennings vluchten maakten. De vliegtuigen zijn met. waardevolle verkenningsresultaten terugge keerd. BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.) Vanmiddag heb ben eenige Britsche gevechtsvliegtuigen onder bescherming van het laaghangende wolkendek getracht Helgoland aan te vallen. De poging mislukte volkomen. De meeste brisantbommen kwamen in het water terecht. Objecten van militair belang werden in het geheel niet ge troffen. Een school werd in geringe mate be schadigd; eenige burgers werden, gewond. ROME, 21 Mei (Stefani) In zijn communiqué no. 350 maakt het Italiaansche hoofdkwartier het volgende bekend: In Noord-Afrika aan het front van Sol loem en om Tobroek activiteit van verkennings- afdeelingen aan beide zijden. Bij de uitvalspo- gingen der laatste dagen hebben de Engelschen zware veaiiezen aan manschappen en materiaal geleden. In den nacht van 19 op 20 Mei hebben Duitsche vliegtuigen het steunpunt Malta ge bombardeerd. Stellingen van batterijen en zoek lichten werden getroffen, branden werden ver oorzaakt en verwoestingen aangericht. Een Britsch vliegtuig werd in een luchtgevecht neer geschoten. In het Oostelijke bekken van de Middel landsche Zee torpedeerden onze torpedo vliegtuigen een kruiser van 10.000 ton. In O o s t-A frika: niets nieuws te vermelden. Onze duikboot Malaspina, onder bevel van den luitenant ter zee eerste klasse Giuliano Prini heeft in den Atlantischen Oceaan het vijandelij ke s.s. Lycason (7750 ton) tot zinken gebracht. LONDEN, 21 Mei. (S.P.T.) De Engelsche pre mier Churchill heeft in het Lagerhuis medege deeld, dat hij binnenkort een verklaring zal afleggen in verband met het invoeren van den militairen dienstplicht in Noord-Ierland. Verder is in het Lagerhuis een wet aangeno men, welke ten doel heeft de Engelsche brand weerorganisaties te centraliseeren en onder toe zicht van de regeering te plaatsen. De minister van Binnenlandsche Zaken, Morrison, deelde in dit verband mede, dat op het oogenblik in En geland 1400 brandweerorganisaties bestaan. Deze zullen nu in 50 groepen worden onderge bracht Voorts zal het materiaal belangrijk worden verbeterd. Het eenige bezwaar achtte de minis ter het mogelijk tekort aan geschoold personeel. Lord Woolton de minister van Levensmid delenvoorziening, maakte Dinsdag in het La gerhuis bekend, dat een organisatie in het leven is geroepen, welke in geval van een invasie even tueel afgesneden deelen van het Britsche grond gebied van levensmiddelen moet voorzien. Deze organisatie bestaat uit vrijwilligers en zal haar werk verrichten, totdat de verbinding van de afgesneden gebieden met het ministerie van Levensmiddelenvoorziening weder tot stand is gekomen. Zonsondergang 22 Mei 21.39 Zonsopkomst 23 Mei 5.34 Maanopkomst 4.18 ondergang 17.43 WASHINGTON, 21 Mei. (A. N. P.) Op de persconferentie heeft Roosevelt met een spotlachje de beweringen weerlegd^ dat hij voornemens zou zijn een noodtoestand af te kondigen Naar S.P.T. bericht, heeft president Roose velt aa-n den spreker van het Huis van Af gevaardigden, Stan Rayburn, eer. brief gericht, waarin hij aandringt op een snel besluit van het Congres inzake den voorgenomen bouw van oliepijpleidingen in de Vereenigde Staten. Deze pijpleidingen moeten de olie van de bronnen in het Westen naar de industriecentra in het Oos ten des lands voeren. De president vestigt in zijn brief de aandacht op het groote belang van dergelijke pijpleidingen voor de nationale verdediging der Vereenigde Staten. Verder wordt gemeld, dat de voorzitter van den bond van soheepvaaxtautoriteiten. admiraal Land, den dagbladen en de ra dio heeft verzocht, de „vrijwillige censuur'" uit te breiden ten aanzien van de bewegin gen van Amerikaansche en Engelsche vrachtschepen, vooral waar het die vaar tuigen betreft, die naar China en de Roo- de Zee varen. Een van staatswege inge voerde censuur bestaat thans alleen mét betrekking tot bewegingen van eenheden der Amerikaansche en Engelsche oorlogs- marine. Zooals het A. N. P. uit New York bericht, re- quireerde de regeering der Vereenigde Staten vier passagiersschepen, die voor de reedenj Mccormick worden gebouwd, t. w. de Rio Hud son, Rio Parana, Rio de la Plata en Rio de Janeiro. Vernomen wordt, dat de schepen zui len worden omgebouwd voor de. Amerikaansche marine, terwijl zij oorspronkelijk bestemd wa ren voor het passagiersverkeer tusschen de Ver eenigde Staten en de Oostkust van Zuid-Ame rika. De reederij Mccormick verloor onlangs ook zes nieuwe vrachtschepen, die eveneens door de Amerikaansche marine zijn overge nomen. WASHINGTON, 21 Mei. Naar hier verluidt heeft de Fransche ambassadeur te Washington aan Huil medegedeeld, dat Frankrijk aan elke poging eenig deel van zijn koloniale rijk over te nemen, tegenstand zal bieden, aldus meldt United Press aan haar bladen. De op Martinique gestationneerde Fran sche land-, zee- en luchtstrijdkrachten nebben, naar de Matin uit Fort de France meldt, bevel gekregen de noodige maatre gelen te treffen voor verdediging van het eiland tegen een mogelijken aanval. Als vertegenwoordiger van den rijksmaarschalk Hermann Goering maakte dezer dagen gene raal-veldmaarschalk Milch een inspectietocht door Nederland. Bij deze gelegenheid was generaal-veldmaar schalk Milch de gast van den bevelhebber der weermacht in Nederland, generaal der vliegers Er». Christiansen, STOCKHOLM, -21 Mei. (D. N. B.) Reuter meldt, dat de Britsche consulaten in Syrië overeenkomstig de voorschriften van de Fransche autoriteiten hun werkzaamheden gestaakt hebben. Het personeel van het. Britsche consulaat te Damascus heeft de stad Zaterdag veriaten. Men adviseert den Engelschen, die uit het land trekken, zich naar Britsch-Indië of Zuid-Afrika te be geven. Ook de belangrijkste Engelsche za ken te Damascus zouden sluiten. De militaire toestand in Irak wordt door het te Beiroet verschijnende blad Al Stassa bevre digend en vol vooruitzichten genoemd, hoewel de Engelschen nieuwe strijdkrachten uit Indié naar Basra hebben gestuurd met de beooe.ing naar het binnenland op te rukken. Wanneer het luctotyapen een voorname factor van de overwinning is, dan kan Irak de toekomst kalm tegemoet zien. Als men rekening houdt met het feit, dat bij de luchtstrijdkrachten nog 300.000 Iraksche soldaten met munitie en wa pens moeten worden geteld, komt men to* de conclusie, dat Engeland zeer weinig vooruitzich ten heeft op een overwinning, daar het niet mogelijk is, ook maar een enkelen man of een enkel vliegtuig uit Egypte of Gibraltar terug te trekken. Wim Schippers uit Den Haag trok Zondag avond 500 uit de roode trommel van den Win. terhulplotencolporteur, die voor de Bijenkorf stond. De jongen behoorde aldus tot de vier ge lukkige Hagenaars, die nu reeds een prijs van 500 wonnen. De belangstelling van het publiek voor dezj loterij stijgt met den dag. De menschen blijven zich verdringen rond de kiosken en de verkoo- pers op de hoeken van de straten. En het enthousiasme is algemeen, wanneer een der omstanders geluk heeft. Maar Wim Schippers is op het oogenblik wel een van de gelukkigste menschen in de residentie. Zondagavond mocht hij nog een straatje om met vader, moeder en zus en toen gaf vader hem twee kwartjes om een lot te Koopen. „Onze Wim heeft vaak geluk," vertelde zijn moeder „maar op zooveel hadden wij toch zeker niet gerekend." In ieder geval, Wim trok een rot uit de trom mel en hield het bij het openscheuren onderste boven. „Ik dacht dat er 5 op stond," zei Wim, „maar opeens zag ik, dat ik 500 had gewon nen." ,,De jongen was door net dolle heen valt de moeder haar zoontje in de rede. „Hi.i heeft kort geleden een hersenschudding gehad en is door de opwinding over de verrassing Maandag weer een paar uur ziek geweest." ,En wat ga je nu met al het geld doen?" vroegen wij den jeugdigen winnaar, „ik mag een nieuwe fiets koopen," glunderde »de jongen „en binnenkort ga ik naar de Handelsdagschooi, daarvoor heb ik nogal wat boeken en een nieuwe tasch noodig, maar vader en moeder geef ik er natuurlijk ook wat van." De kleine Wim gaat zijn geld dus in de stu die beleggen. „Maar," vertelde hij ten slotte, „ik heb gisteren nog verscheidene loten ge kocht." BERLIJN, 21 Mei. (D.N.B.) Met ingang van morgen, dus op den verjaardag der ondertee- kening van het verdrag tusschen de spilmo gendheden, verschijnt te Berlijn een Ita liaansch tijdschrift, „H Camerata", dat zich ten doel stelt, een schakel te vormen tusschen de vele duizenden in Duitschland werkende Italianen en hun vaderland. In het eerste num mer hebben minister dr. Göbbels en de Italiaan sche ambassadeur, Alfieri, een woord ten ge leide geschreven. ODESSA, 21 Mei (Tass). Tijdens opgravingen in de rotsholen van Odessa zijn zeldzame dier lijke fossielen ontdekt, namelijk versteende overblijfselen van vossen, hyena's, beren, ka- meelen en andere dieren, die millioenen jaren geleden de zuidelijke steppen van de Oekraine bewoonden. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiiiiiiiiu STOCKHOLM, 21 Mei. (D. N. B.) Het Us- landsche Alting heeft den vroegeren ge zant te Kopenhagen, Björnson, als rijks bestuurder van IJsland gekozen. KOPENHAGEN, 21 Mei (D.N.B.). Minister Stauning heeft naar aanleiding van het be sluit van het IJslandsche Alting om de bonds- overeenkmst met Denemarken niet te verlengen, het volgende verklaard: De gebeurtenissen hebben meegebracht, dat het besluit van IJsland om It Bondsovereen- komst met Denemerken op te zeggen, den gepu- bliceerden bijzonderen vorm heeft aangenomen. Deze vorm heeft misschien een dramatischer indruk gemaakt, dan een normale wijze met onderhandelingen, die eigenlijk gehouden had den moeten worden, doch die op het oogen blik onmogelijk zijn. Het heeft intusschen geen verrassing gewekt, dat IJsland een verandering van de bestaande Bondsverhoudingen wenschte. Men wist toch reeds sinds verscheidene jaren, dat een opzegging van de bandsovereenkomst verwacht kan worden. Dit is geschied. WASHINGTON, 21 Mei Zoowel het Staatsdepartement alsook het Deensche ge zantschap verklaren dat zij niets van de IJslandsche beslissing wisten, aldus meldt United Press aan haar bladen. In Deensche kringen in de Vereenigde Staten is men niet geneigd de IJslandsche actie met be zorgdheid, opwinding of als schadelijk voor Denemarken, IJsland of de Vereenigde Sta ten te beschouwen Men is in deze kringen van meening, dat IJsland na het einde van den oorlog weer nauwere betrekkingen met Denemarken en de andere noordelijke landen zal aanknoopen. In ingelichte kringen verklaart men dat de betrekkingen tusschen de Vereenigde Staten en IJsland momenteel niet bijzonder nauw zijn; eigenlijk berusten zij slechts op een ruil van handelsgoederen. IJsland is juist in dezen tijd voor het ontvangen van verschillende ma terialen uit de Vereenigde Staten bijzonder afhankelijk en voert ook een groot deel zijner producten naar de Vereenigde Staten uit, hoe wel Engeland nog altijd zijn belangrijkste klant is. Enkele militaire deskundigen schenken welis waar in den laatsten tijd bijzondere aandacht aan IJsland als eventueele overlaadplaats van voor Engeland bestemde zendingen, doch der gelijke overwegingen zijn tot dusverre nog slechts theorie gebleven en hebben ook weinig ondersteuning gevonden. Amerikaansche waarnemers, aldus bericht United Press verder, volgen met uiterste nauwkeurigheid de ontwikkelfcig in IJs land, daar dit zich in de nabijheid van Groenland bevindt, dat Roosevelt in de ver dedigingszone van het Westelijk Halfrond betrokken heeft. Over de economische toekomst van IJsland heelt de IJslandsche zaakgelastigde te Stock holm, Wilhelm Finsen, enkele verklaringen afgelegd tegenover een redacteur van Stock- holms Tidningen. Hinsen had zich zeer voor zichtig hierover uitgelaten, en verklaard, dat IJsland wel geheel op Amerika was aange wezen, maar er toch geregeld vier IJslandsche schepen een geregelden dienst onderhouden. Op textielgebied kan IJsland zichzelf bedruipen, dank zij de groote wolproductie en zijn nieuwen fabrieken. Slechts het kolenprobleem baart moeilijkheden. LISSABON, 21 Mei. (D.N3.) De voormalige Italiaansche marine-attaché te Washington, schout-bij-nacht Lais, is hier gisteren aan boord van de Excalibur van de Bermuda's aangeko men. Deze marine-officier werd, naar vroeger reeds gemeld, geruimen tijd door de Engelsche autoriteiten vastgehouden. Hoofdredacteur: H C. J. A. BARON VAN LAMSWEERDE, Bussum. Gewestelijk verantwoordelijk redacteur: W. G. A. M. VAN WILLIGE, Bloemendal

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1941 | | pagina 1