Het wonder van Pinksteren De Grieksche bevelhebber van Herakleion capituleert Besprekingen te Batavia definitief op het doode punt Verduistering r Gewezen Duitsch gezant gearresteerd Britsch verzet op Kreta gebroken Terugtrekkend Britsch eskader bestookt Auto te water geraakt Zomertijd in de V.S. VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG 31 MEI 1941 DE GEEST DER VERTROOSTING JV DUITSCH WEERMACHTSBERICHT Commandant van Kreta om het leven gekomen Drie peuters wilden naar Frankrijk Engeland en Frankrijk Indië weigert aan Japan materialen te leveren BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 TELEOON 21543 EN 21544 GIRO 22884 VIJF EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 23033 ABONNEMENTEN: imet inbegrip van het Zondagsblad 26 cents per week, per kwartaal 3.42 De prijs der advertentiën bedraagt 35 fteots per regel. Ingezonden Mededeelingen 60 ets. per regel. Bij contract sterk geredu ceerde prijzen. Kleine annonces (Vraag- en Aanbod-advertentiën) 13 regels 48 cents, iedere regel meer 16 cents. Op bevel van de Amerikaansche justitie Finsche handelsovereenkomst met Nederland en België Ital. weermachtsbericht Torpedojager „Harward" vloog in de lucht Met vliegtuig op weg naar Alexandrië neergestort Vruchtelooze pogingen om den bestuurder te bevrijden Italiaansche gevangenen bevrijd Wegens het Hoogfeest van Pink steren zal dit blad Maandag niet verschijnen. DE DIRECTIE DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Verklaring van de IVilhelmstrasse Schaarschte aan brandstoffen Max Schmeling nog in leven JAPAN EN NE DE RL A NDSCH-INDlê NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Het Hoogfeest van Pinksteren, onder welke omstandigheden het in den loop der eeuwen al mocht worden gevierd, bleef altijd het feest van de ver nieuwing der harten door de zegepraal van den Heiligen Geest. Denkt men over die zegepraal na, dan schijnt het soms alsof het historische Pinksterwonder in het Verdere verloop der geschiedenis slechts schoksgewijze voortgang vinden kon. Een gestadige ontwikkeling van de werking des Heiligen Geestes, een rustig voortbloeien Van het genadeleven, dat een ongestoorden Vooruitgang zou vertoonen, is althans his torisch niet waarneembaar. De Kerkge schiedenis en dit geldt in het bijzonder Voor de geestelijke geschiedenis van de Katholieke Kerk moge onafgebroken Vruchtbaar zijn in heiligheid, toch vertoont *ij een afwisseling van bloei en verval, vu righeid en verslapping, waarbij allerhande Uitwendige factoren werkdadig blijken. Soms in zeer tegenstrijdigen zin, zoodat het Moeilijk is, de voorwaarden nauwkeurig te bepalen, waaronder het geestelijke leven bet gunstigst tot uitdrukking komt. Nu eens Zien wij in tijden van bittere vervolging de Seestelijke spankracht van de geheele ka tholieke kerkgemeenschap zich heldhaftig ontladen in talrijke grootsche initiatieven en öaden; dan weer worden wij gewaar, dat hi omstandigheden, die naar het uiter lijk beoordeeld den voortgang allerminst heiemmeren, soms plotseling de kiem van het verval tot wasdom geraakt. Maar ook het tegendeel vertoont zich. Vervolgingen, hie op den duur den geest venammen, zijn even weinig zeldzaam als gunsten, die bij dragen tot den bloei. Een zoeken naar zui ver historischen voortgang van de Pink stergebeurtenis wordt dan ook herhaalde lijk door de geschiedenis teleurgesteld of ontspoord. Vergeten wij echter niet, dat er gezegd is: Het Rijk Gods is binnen u. Zeker, de werking des Heiligen Geestes mag ®n kan niet worden vereenzelvigd met een louter inwendige manifestatie van Gods Vertroosting voor de ziel. Al wat innerlijk 'eeft y.r<put. van nat urn expansie naar bui ten. Zooals een geloof zonder de liefde een Öood geloof zou zijn, zoo is de vertroosting Zonder de vruchtbaarheid in offer, gebed en goede werken ook geen ware Goddelijke Vertroosting. Er bestaat een zichtbare Kerk, en het is met deze zichtbare gemeenschap van geloovigen, dat de Heilige Geest zal zijn tot het einde der tijden om haar allen troost te geven, dien zij noodig neeft, zoodat he poorten der hel haar niet kunnen over weldigen. Maar om het gensim van deze Vertroosting te verstaan, moeten wij den blik niet richten op het uitwendig waar neembare. Vaak is het voorkomen van de Wereldsche dingen bedrieglijk voor ons ver- huisterd verstand. „Mijn Rijk is niet van heze wereld" antwoordt de Heiland op de Vraag van Pilatus, of Hij een Koning is. "Gij zegt het. Ik ben Koning. Maar mijn Kijk is niet van deze wereld". Duidelijk Wordt aangewezen, dat het Godsrijk be gaat, maar even duidelijk wordt ontkend, hat het vereenzelvigd zou mogen worden biet historische gemeenschapsvormen van Wereldschen en tijdelijken aard. Het be gaat even duidelijk als deze Rijken der Wereld, maar het bestaat op een andere ^ijze, krachtens een andere binoing. Welke is die binding der eenheid in het Rijk, waarvan Jesus Christus de Koning is? Die binding wordt in de heilige Schriftuur en met name in de Evangelische beloften aangeduid als de "Vertroosting". Dit is op het eerste gehoor 6eh raadselachtig woord. Ik ga van u weg, *e8t de Verlosser tot Zijne Apostelen, maar h zal u Mijnen Geest zenden, den Trooster, Hij zal met u zijn tot het einde dei '•ihen. Hier wordt aan den „Spiritus Pa- raclitus" een zeer bijzondere werking toe schreven. De Kracht, die uitgaat van 'ihe aanwezigheid is de Kracht van een ^eindige vertroosting. Waarom een ver- r°ostmg? Waarom staat er bijvoorbeeld ^iet „bezieling" of een woord van dezen ^arh, waarbij buiten beschouwing blijft, of cze kracht werkdadig is in tijden van °°rspoed of in tijden van ieea. Immers vertr, he; roosting veronderstelt een zekere droef- 'h. De Kerk met haar liturgische jubel eesten, is toch niet altijd gedompeld in uw, dat zij altijd moet worden vertroost? kent toch net groote geneim van de S'Ugde. Zij smeekt kort voor Pinksteren een harer gebeden de oratie van den Zondag na Paschen tot God, dat de 'larten oarer geloovigen temidden van v Wisselvalligneden dezer wereld altijd ge- >gcl mogen zijn, waar de waarachtige eugde te vinden is! De katholieke gods- hst is de godsdienst van de blije „vrij- der kinderen Gods' die niet langei öie VeriloucHng tot hun Meester staan als nstiaiechten op het erf, maar als zonen iV ^u^s! Waarom wordt dan dat woord te a l00sting" gebruikt om de werking aan buiden van den Heiligen Geest? lehier het antwoord. Voor den chris- ten' °tschoon hij de ware vreugde kent kevo 'a ''UiSt omdat Hij de ware vreugde hden heeft-, is het leven in de wereld een beproeving van zijn geestelijke blijd schap. Die beproeving moge in den tijd veranderen van vorm of gedaante, naar het wezen is zij onaflaatbaar. Er was geen tijd perk der geschiedenis en er zal er nooit op aarde een aanbreken, waarin de onderdaan van het Rijk Gods niet wc-rdt beproefd. Spijts onze christelijke levensvreugde, spijts onze liturgische gemeenschapsfeesten, noe men wij deze aarde een tranendal. Dit is niet omdat wij jegens de weldaden dei- schepping ondankbaar zijn, maar omdat wij, temidden der weelden van de schep- oing, rondgaan als geroepenen tot hooger lot dan louter het deelgenootschap aan de heer lijkheden der aarde. Zij blijft daarom een ballingsoord, en w<j blijven beproefden Daarom hebben wij de Vertroosting noodig Zij is de kracht, die ons aan de beproeving doet weerstaan. Hoedanige vormen de be proeving ook aanneemt, door de werking van den Heiligen Geest in onze harten kunnen wij altijd den weerstand vernieu wen. Zoo hernieuwt zich dan toch het Pink sterwonder geregeld, maar het her nieuwt zich onder telkens andere his torische omstandigheden. Gelijk de volhar ding van den belijder afwijkt van den moed der martelaren, gelijk de ijver der kerk- Teeraren een andere deugd is dan de zuiver heid der maagden of de vrome berusting der heilige weduwen, terwijl toch al deze onderscheiden deugden in het Godsrijk voortkomen uit dezelfde kracht der liefde zoo ook wisselen de beproeving en de weer stand, maar de vertroosting blijft dezelfde goedheid Gods. een vurige, een wonderbare goedheid, waarop wij ten allen tijde mogen en moeten vertrouwen. De troost van het Pinksterfeest is de zekerheid, dat wij met God aan onze zijde sterkex zijn dan de wereldi en dat zelfs de poorten van de hel tevergeefs worden opengestuwd door het kwaad, zoolang het goede krachtig is in onze harten. Zonsondergang 31 Mei 21.51 Zonsopgang 1 Juni 5.23 Maanopkomst 10.27 ondergang Zonsondergang 1 Juni 21.52 Zonsopgang 2 Juni 5.22 Maanopkomst 11.35 ondergang 1.23 Zonsondergang 2 Juni 21.53 Zonsopgang 3 Juni 5.22 Maanopkomst 12.47 ondergang 1.53 NEW YORK, 30 Me, (DNB) Op be vei van den minister van Justitie, Jackson, hebben de immigratie-autoriteiten vandaag den vroegeren Duitschec gezant te Weenen, dr. Kurt Heinrich Rieth, die sinds ver scheidene jaren den Duitschen diploma- tieken dienst heeft verlaten en sedert einde Maart in de Vereenigoe Staten vertoefde, gearresteerd. Rieth is naar Ellis Island overgebracht, waar in een proces beslist zal worden of hij uit het land moet worden gezet. Volgens Associated Press is op het ministerie van Justitie verklaard dat tot arrestatie is be sloten, omdat Rieth in tegenstelling met de voor hem bij de uitreiking van zijn visum af gelegde verklaring voor andere persoonlijke doeleinden naar de Vereenigde Staten is ge komen. Dr. Rieth werd sinds eenige dagen door de New Yorksche pers aangevallen, die hem econo mische en propagandistische activiteit verweet. HELSINKI, 30 Mei (D.N.B.). De handels overeenkomsten, op 19 Mei door Finland met Nederland en België gesloten, zijn vandaag dooi den president der republiek bekrachtigd BERLIJN, 30 Mei (D.N.B.). Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: De op 20 Mei met een reusachtige landing van uit de lucht begonnen operaties ter ver overing van het Britsche bolwerk Kreta nade ren haar einde. De vijandelijke tegenstand is overal ineengestort. De in het Westelijke deel van het eiland gevormde aanvalsgroep, bestaan de uit valscherm- en bergtroepen heeft na zware gevechten bij groote hitte en de grootste terrein moeilijkheden der vijand verslagen en uit elkaar gedreven. De vereeniging met de parachutisten bij Rethymne, die zich meer dan acht dagen dapper gehandhaafd hebben tegen een vijande lijke overmacht, heeft zich voltrokken. Parachutisten veroverden bij taai verzet van den vijand de stad en het vliegveld He rakleion. De bevelvoerende generaal der Grieksche strijdkrachten bij Herakleion heeft de capi tulatie aangeboden. Het Duitsche luchtwapen ondersteunde de gevechten door onophoudelijke aanvallen op terugtrekkende vijandelijke marschcolonnes, troepenconcentraties en haarden van tegen stand. Formaties gevechts- en torpedovliegtui gen en stuka's verpletterden in voortdurenden aanval Britsche en Grieksche afdeelingen. Onze operaties werden door Italiaansche zee- en luchtstrijdkrachten ondersteund, waarbij Italiaansche torpedobooten zich bijzonder on derscheidden door haar uitermate dapper optre den. Bovendien landden Italiaansche troepen Woensdag op het Oostelijk gedeelte van Kreta. ROME, 30 Mei. (Stefani) In zijn weermachts bericht nr. 359 maakt het Italiaansche opperbe vel het volgende bekend: In den nacht van 30 Mei hebben Italiaansche luchtformaties de havenwerken van La Valetta op Malta gebombardeerd. In Noord-Afrika: Activiteit van artillerie en patrouilles in den sector van Tobroek Italiaan sche luchtformaties bombardeerden vijandelijke inrichtingen en schepen in de haven van To broek. Twee hulpvaartuigen en een schip van 2.000 ton werden tot zinken gebracht. Een benzine-opslagplaats werd vernield, andere luchtformaties bombardeerden concentraties van gemotoriseerde strijdmiddelen en munitie depots in de omgeving van een versterking. Ita liaansche jachtvliegtuigen verdreven Britsche toestellen, die Benghasi probeerden aan te val len. Twee vijandelijke machines werden neer gehaald. Op Kreta overvielen onze landingstroepen den vijand en maakten eenige honderden krijgsge vangenen, alsmede een aanzienlijken buit aan Wapens en munitie. De krijgsverrichtingen v/orden met doeltreffenden steun van de lucht formaties voortgezet. Vijandelijke vlootstrijdkraehten. herhaalde malen aangevallen door de Italiaansche luchtmacht in het Oostelijk deel van de Middellandsche Zee zooals vermeld in het weermachtsbericht van gisteren zijn bezig zich ijlings terug te trekken naar Alexan dre. Zij staan bloot aan voortdurende bom bardementen door onze vliegtuigen. De vijandelijke torpedojager Harward werd door onze toestellen ernstig getroffen en is in de lucht gevlogen. Men is bezig de drenkelingen te redden. Tot dusver werden 229 zeelieden uit het water opgehaald, van wie 26 ernstig gewond waren. Ten Zuiden van Syracuse werd het tot een con- vooi behoorende schip Comte Rosso getorpe deerd en tot zinken gebracht Het grootste deei van de opvarenden is gered In Oost-Afrika heeft de vijand, gesteund door vliegtuigen, opnieuw onze verschansing van Uolchefit. ten noorden van Gondar, aangeval len. Onze troepen deden een snellen tegenaan val, waarbij zij den vijand verdreven en hem zware verliezen toebrachten. DAMASCUS, 3o Mei (DNB) Radio Cairo heeft in haar nieuwsberichten medegedeeld dat een vliegtuig, waarmede de bevelhebber van de Britsche strijdkrachten op Kreta, de Nieuw- Zeelandsche generaal Freyberg, en zijn mede werker, Gabery, van Kreta onderweg waren naar Alexandrië'-. is neergestort. Generaal Freyberg is hierbij om het leven gekomen. Het meerendeel van de bij de gevechten ten Zuiden van de Baai van Soeda gemaakte ge vangenen van het Britsche corps op Kreta maakt een moedeloozen, doch verbitterden in druk. Zij laten aan hun groote verontwaardi ging over de vlucht van hun opperbevelhebber, generaal Freyberg, den vrijen loop. De zusters en helpsters voor de verzorging van moeder en kind voor de in Nederland wonende Rijksduitschers, waren dezer dagen gasten van den Rijkscommissaris, Rijksminister dr. Seyss Inquart (foto SS-PK. Fritz/Stapf) Tegen middernacht is op de Prinsen gracht, nabij de Leidschestraat te Amster dam, een ernstig ongeluk gebeurd. Een 33- jarige inwoner van Arnhem is ter plaatse met een auto, dien hij trachtte te keeren, te Water geraakt. Hoewel zich aanstonds drie menschen te water begaven, moent het hun niet gelukken den autobestuurder uit den wagen, die snel gezonken was. te bevrijden. Eerst na ruim anderhalf uur, toen de auto door de brandweer boven water was ge bracht, gelukte het, den man, die inmid dels overleden was, op den wal te brengen. Het was omstreeks kwart voor twaalf, dat voorbijgangers werden opgeschrikt door eer. plons in het water, gevolgd door een hevigen gil. Het bleek hun, dat een auto, die op de Prinsengracht, nabij het theater ,,De Uitkijk" geparkeerd was, in de gracht was gereden. Langs den waterkant stond een vrouw, die later de echtgenoote bleek te zijn van den bestuurder en luide om hulp riep, waarbij zij pogingen deed om in het water te springen. Men wist haar evenwel tegen te houden en bracht haar in een woning binnen. Inmiddels had zich een koetsier van de Am- sterdamsche Rijtuig Maatschappij, die meteen bestelwagen van de posterijen reed, te water begeven. De man, die lid van de reddings brigade is, zwom naar den auto, waarvan hij het portier trachtte te openen, hetgeen hem niet mocht gelukken. Daarop begaven twee andere mannen zich eveneens te water en poogden met vereende krachten den bestuur der uit zijn benarde positie te verlossen, maar welke pogingen men ook in het werk stelde, het mocht niet baten en men moest lijdzaam toezien dat de auto hoe langer hoe meer in de diepte verdween. De inmiddels gewaarschuwde brandweer ver scheen spoedig met een kraanwagen. Ook de G.G. en GD. was binnen weinige oogenblik- ken ter plaatse. Met behulp van schijnwer pers werd de plaats des onheils verlicht. Het duurde evenwel meer dan een uur, voordat men een gedeelte van den gezonken auto weer boven water had. De achterzijde van den auto kwam het eerst boven het watervlak uit. Men is daarop met een roeiboot en met ladders naar den auto gegaan en eerst na geruimen tijd mocht het gelukken de portieren te openen, waarna men het stoffelijk overschot van den Joestuurder bevrijden kon. Het is naar het Wil- helminagasthuis overgebracht. Uit de verklaringen van de vrouw bleek, dat de man onder drankinvloed verkeerde en daar om niet in staat was den auto te besturen, om welke reden zij geweigerd had in den auto te stappen. Zij trachtte haar man te bewegen den auto te laten staan, doch hij sloeg dezen raad in den wind en stapte zelf toch in en wilde den auto keeren, waarbij hij pardoes in het water reed. De autobestuurder woonde tot voor enkele maanden te Amsterdam aan de Weesperzijde, doch was daarna te Arnhem woonachtig. Met zijn vrouw was hij voor zaken naar de hoofdstad gekomen. Hij laat twee kinderen, resp. 3 en IVx jaar oud, na. Drie broertjes uit Den Bosch, van wie de oud ste 7 jaar, de middelste 4 en de jongste 3 jaar oud was, zijn op weg geweest naar Frankrijk, ten einde daar hun vader te bezoeken, die daar werkzaam is. Ze vonden het zoo erg, dat ze vader in lan gen tijd niet hadden gezien, dat ze besloten naar hem toe te gaan en h?m mee terug te brengen. Gedrieën zijn de hummels op stap gegaan, nadat ze op initiatief van den oudste hun spaar potten er aan hadden gewaagd. Naar hun mee ning met voldoende geld op zak om de verre reis te maken, kochten ze aan het station perron kaartjes en klommen in den eersten trein den besten, die er aan kwam. Een controleur maakte echter onverwacht een einde aan de uitvoering van hun kordate plan, want toen hij de perronkaartjes zag en vroeg, wat de peuters wilden, wist hij al heel spoedig, wat hem te doen stond. Het drietal, tranen met tuiten schreiend, werd naar het bureau van den stationschef gebracht. De groote man met de roode pet en de gouden biezen prees het trio om hun liefde, maar bracht het tevens aan het verstand, dat kleine hummels beter doen bij moeder thuis te blijven dan vader in een vreemd land te gaan zoeken. Hij waarschuwde de politie, die de jongens weer bij moeder bracht. Sindsdien trekken deze snel naar het Westen op. De overblijfselen van de uiteengeslagen Britsche troepen vluchten, achtervolgd door onze troepen, naar de Zuidkust om zich door nachtelijke inscheping aan voortzetting van den strijd te onttrekken. Talrijke gevangenen zijn gemaakt, terwijl omvangrijk materieel, waaronder talrijke pantser- en vrachtauto's, dertig lichte en zware stukken geschut, be nevens groote voorraden, werd buitgemaakt. Duitsche en Italiaansche gevangenen zijn bevrijd. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in de Straat van Caso Britsche zeestrijdkrachten aan gevallen en twee torpedojagers tot zinken ge bracht. Stuka's vernietigden in de wateren rond om Kreta twee koopvaarders van 1600 b.r.t. in totaal, benevens een kust- en patrouillevaartuig. In Noord-A frik a wederzijdsche bedrij vigheid van artillerie en verkenningstroepen bij Tobroek. Op zee rondom Groo t-Br i t t a n- ti i hebben gevechtsvliegtuigen ten Westen van de Pentland Firth een groote vrachtboot met bommen zwaar beschadigd. In den afgeloopen nacht heeft het luchtwapen ondanks ongunstige weersomstandigheden ha veninstallaties aan de Engelsche Zuidkust ge bombardeerd. Een patrouillevaartuig, dat voor de Fransche kust door drie Britsche snelbooten werd aangevallen, heeft door geschutvuur een snelboot tot zinken gebracht en een andere zoo zwaar beschadigd, dat men verwachten kan. dat zij verloren is. De vijand heeft zich overdag noch des nachts per vliegtuig boven Duitsch gebied gewaagd. Bij de succesvolle gevechten aan den Halfaja- pas in Noord-Afrika hebben luitenant-kolonel Cremer, commandant van een regiment pant serwagens en luitenant Jung van een artillerie regiment zich bijzonder onderscheiden. Bij de gevechten op Kreta zijn Duitsche sol daten, nadat zij gewond waren, op zoo beest achtige wijze verminkt, als in den loop van de zen oorlog tot dusver slechts in den veldtocht tegen Polen is voorgekomen. De Duitsche weer macht zal met alle middelen org dragen, dat het fatsoen en de ridderlijkheid in den strijd bewaard blijven. Met de zwaarste straffen zal zij derhalve den troep, die voor deze barbaar- sche verminkingen aansprakelijk is, of de schul dige bewoners treffen. Er bestaat geen twijfel dat de even onzinnige als leugenachtige bewe ring van den Britschen premier, Churchill, dat Duitsche soldaten in uniformen van den tegen stander uit vliegtuigen zijn gesprongen, groo- tendeels schuld draagt aan deze beestachtig heden. De Duitsche troepen zijn Donderdagochtend bij de achtervolging van de verslagen Engelschen door de stad Rethymne getrokken. Zij trekken verder naar het Oosten op. 800 Britsche gevan genen en dertig stukken geschut, waaronder ook zwaar, werden buitgemaakt. Verscheidene dui zenden Italiaansche gevangenen werden bevrijd. Dezen waren na de gevechten in Albanië door Griekenland naar Kreta overgebracht. O O O BERLIJN, 30 Mei (A.N.P.). In de Wil- helmstrasse heeft men vandaag verklaard, dat er naar Duitsche opvatting tusschen Frankrijk en Engeland geen diplomatieke betrekkingen bestaan, indien men onder diplomatieke betrekkingen het aanwezig zijn van geaccrediteerde diplomaten verstaat. Men stelde uitdrukkelijk vast, dat het juri dische probleem der FranschEngelsche betrekkingen Duitschland niet interesseert. Van meer belang voor Duitschland is de practische vraag, hoe de verhouding tus schen Engeland en Frankrijk zich ontwik kelt. Te dien aanzien behoeft Duitschland den laatsten tijd niet mistroostig te zijn. WASHINGTON, 31 Mei (Reuter). In de persconferentie heeft de min. van Binnen- latfdsche Zaken, Ickes, Vrijdag medegedeeld, dat de zomertijd wordt ingevoerd. Hij stelde eveneens voor, dat de Vereenigde Staten het verbruik van electriciteit iets zouden kunnen beperken en een Zondag „zonder brandstof" zouden moeten instellen. Voorts -verklaarde Ickes, dat 't gebrek aan petroleum een zuivere transportkwestie is. aangezien de 15e petroleumvloot ter be schikking van Groot-Brittannië is gesteld. De federale commissie der electriciteits- fabrieken heeft bekend gemaakt, dat de toe stand ten aanzien van de electriciteit wel licht kritieker zou kunnen worden dan ooit tevoren. Tn tegenspraak met geruchten als zou de bekende Duitsche wereldkampioen bokser Mat Schmeling bij den aanval op het eiland Kreta als valschermjager om het leven zijn gekomen, wordt thaons officieel medegedeeld, dat Mas Schmeling inderdaad behoort heeft bij de eer ste valschermjagers, die in den strijd op het eiland Kreta boven het eiland werden afge worpen. Het gelukte hem met vele van zijn kameraden de buitengewoon groote moeilijk heden ter vervulling van hun zware opdracht n.l. het bezetten van een belangrijk punt op het Westelijk deel van het eiland, het hoofd te bieden en daarmee de landing van meerdere troepeneenheden te vergemakkelijken. TOKIO. 30 Mei (Domei). Wij wachten af, cf de Nederlandsch-Indische regeering haar op rechtheid zal toonen ten aanzien van Japan, aldus verklaarde de woordvoerder van het Ja- pansche bureau voor de inlichtingen, Koh Isjii, tegenover de buitenlandsche dagbladcorres pondenten, toen hem vragen werden gesteld over den stand van de Japansch-Nederlandsch- Indische economische onderhandelingen te Ba tavia. De woordvoerder beschuldigde de Ne derlandsch-Indische autorteiten van gebrek aan oprechtheid, waarbij hij er op wees, dat de Nederlandsch-Indische autoriteiten in strijd met hun belofte geweigerd hebben Japan som mige materialen te leveren. De olie-onderhan delingen zijn voorloopig tot een regeling geko men, erkende de woordvoerder. Hij voegde hier echter aan toe: Wij wenschen meer olie en daaromtrent gaan de onderhandelingen met de Nederlandsch-Indische autoriteiten verder. Wal de olie verder betreft verklaarde de woordvoer der, dat de Nederlandsch-Indische autoriteiten tijdens de bespekingen voorloopig. beloofd heb ben meer olie aan Japan te leveren. De woordvoerder weerlegde de Nederlandsen- Indische bewering, dat de rubber en de olie, die Japan van Nederlandsch-Indië koopt naar Duitschland en Italië wordt gezonden over Si berië. De woordvoerder verklaarde in dit verband: Japan gebruikt op het oogenblik zelf alle rub ber en olie, die het van Ned.-Indië ontvangt.' Domei meldt verder uit Batavia, volgens een D.N.B.-bericht uit Tokio, dat de bespre kingen definitief op het doode punt zijn ge komen. Van Japansche zijde ziet men geen kans meer om de situatie te veranderen, tengevol ge van de houding der Ned. Indische regee ring, aan wie men, naar Domei vaststelt, on oprechtheid en volledige afhankelijkheid van Engeland en Amerika moet ten laste leggen. Verder meldt het D.N.B., dat de Nederland- sche delegatie, die de onderhandelingen met Japan voert, verklaard heeft, dat het Ned. Indië onmogelijk is nog binnen deze week een beslis send antwoord op de Japansche voorstellen te geven. Een nadere verklaring werd geweigerd. In een commentaar op het „hoogst critieke stadium" dat bereikt is :n de onderhandelingen te Batavia wordt in de bladen van het Asahi Sjimboen-concern geschreven, dat het bestuur van Nederlandsch-Indië na de ineenstorting van Nederland een houding aan den dag heeft gelegd, uitgaande naar het streven naar een rationeele aanpassing der economische betrek kingen met Japan. Later werd de Nederlandsch- Indische houding echter strakker, waarbij een krachtige economische druk gestadig werd uit geoefend door Groot Brittannië en de Veree nigde Staten tegen Japan. In September ji. zond de Japansche regeering Kobajasji, den minister van Handel en Industrie, als specia- len afgezant naar Batavia voor het voeren van economische onderhandelingen met de Neder landsch-Indische autoriteiten voor de weder aanpassing van de economische betrekkingen tusschen de beide landen langs vreedzame we gen. Josjizawa, de vroegere minister van Buiten landsche Zaken, is in December j.l. naar Ba tavia gezonden door de Japansche regeering als opvolger van Kobajasji, die naar Tokio wa* teruggekeerd, na een gedeeltelijke overeenkomst met het Nederlandsch-Indische bestuur tot stand te hebben gebracht. De anti-Japansche houding van de Ne derlandsch-Indische regeering is van dien aard, aldus de genoemde bladen, dat zij weigert in strijd met naar belofte, materia len aan Janan te leveren. Tien dagen zijn verstreken zonder eenig antwoord van de Nederlandsche regeering sedert de vice- minister van Buitenlandsche Zaken, Ohasji, den Nederlandschen gezant, generaal Pabst, op 19 Mei uitnoodigde een bezoek te brengen aan het departement van Bui tenlandsche Zaken en de Nederlandsche regeering verzocht haar houding jegens Japan te herzien. De Asahi Sjimboen voegt hieraan toe: de uiterst delicate toestand kan zich ont wikkelen al naar gelang van het antwoord der Nederlandsche regeering, dat binnen afzienbaren tijd kan komen. Hoofdredacteur: H C. 3. A. BARON VAN LAMSWEERDE, Bussum. Gewestelijk verantwoordelijk redacteur: W. G. A. M. VAN WILLIGE, Bloemendaal,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1941 | | pagina 1