VOORJAARSWERK OP HET LAND
HbontUdit?
mlSmmh
GARAGE BITIJS
WASSCHERIJ „KLEVERPARfc
Het zijn niet alle
aannemers
die lange balken dragen
STOFZUIGER DEFECT?
FOTO-ENGEL
Firma J. BERKEMEI JER
wniiiiiff/
Lévêque, de anthraciet-
gasgenerator
J oh. van Wunnik
PASFOTO'S
loemenmacazijN
JAN FORTGENS
ZONDAG 1 JUNI 1941
Weet U, dat
DE PARTICULIERE WONING-
EXPLOITATIE IN 1940
f A
SCHRIFTVERBETERING
INST. REIBER-NAN
FOTO „RIEJO"
BEUN'S
GOED HORLOGE OF KLOK
hIIhhiib i
hmniiif// 11
Is U ook den geheelen dag kwijt
met de wasch? En toch blijft U
het liever zelf doen? Dan heeft
U een Waschmachine noodig!
Haarlemsche Goederen Handel
een SPECIALE AFDEELINC heeft voor het wasscl
en opmaken van GORDIJNEN?
Dank zij de tip van een goeden buur of verren vriend, heeft U zoo n
geschikt mannetje, die alles opknapt en lang niet duur. Inderdaad,
maar het duurt ook niet lang en vaak knapt op het karweitje meer
„onzichtbaar" af, dan het „zichtbaar" opknapt.
In het Hollandsch Venetië, waar alle verkeer te water geschiedt. De rustieke bruggetjes leveren het bewijs van den water
rijkdom, waarom dit stukje natuurschoon beroemd is geworden.
Voorjaarswolken overschaduwen het lentebeeld aan
den zelfkant van Amsterdam
De handel in onroerend goed
De onbewoonde woningen
De gezinsverhuizingen
Materiaal voor de wolfabrieken. Verschillende veehouders zijn er reeds toe overgegaan
hun schapen van de wintervacht te ontdoen. De scheerder aan den arbeid.
Werk-
actie
3 STUKS 35 CENT
RIJKSSTRAATWEG 281
BEL OP 2 5727
DE STOFZUIGEREXPERT
Fotohandel B. DE LEEUW
QIMTDMTVL012
TEL.: 1 6 658
UMRLm-MonDr\
VOOR BLOEMEN'
INKOOP van OUD GOUD,
ZILVER, DIAMANT, enz.
I
VOOR CHEMISCH REINIGEN-KIEST MEN
AMSTERDAM
v. Baerlestraat 19, Telef. 27368
HAARLEM
Plain 22 Telefoon 16761
HILVERSUM
's Gravenl.weg 29, Telef. 8704
Ook gevestigd te
OEN HAAG, BEVERWIJK
en LEIDEN.
VLUG EN ALS NIEUW TERUG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VOOR EEN
Modern en Antiek \joorh Paul Miche
Eokin 32-Amsterdam-C-Telef47592 j jj
Mti-ÖA Ptftr-t
- m? V'tf'
n
Ook Waschmachines en Wringers vindt O in
degelijke uitvoering en raisue sorteering bij
KLEINE HOUTSTRAAT 19
WELKE BEDRIJFSZEKER IS.
Voor elke wagen een passend type. Levering uit voorraad.
Z. B. SPAARNE 16 HAARLEM TELEFOON 11010
rnr/*i a i r ïrnrr, Ii.
SPECIAAL
ADRES voor MATRASSEN en BEDDEN
SCHAGCHELSTRAAT 13 TEL. 10286
Repareeren en Bijvullen van Bedden
en Matrassen in een dag retour
Wij maken veerenbedden 3-d e e i 1 g
(Foto's Pax-Holland)
(Foto Pax-Holiand)
Wanneer zich bij de koeien „zwemmers" bevinden
worden deze met een bongel aan een andere k°e
gekoppeld, die zulke neigingen niet bezit
(Foto Pax-Holland)
Hel Slof der Eeuwen
bedekt de monumenten van vergane culturen. Maar stof
noch elementen kunnen de schoonheid van natuursteen
schaden.
Natuursteen, het materiaal door SWAALF verwerkt.
C. A. SWAALF
Toonzalen: Kleverlaan 58 (IJmuiden: Kennemerlaan 3c)
Tel. 10298. Electr. Steenhouwerij, Judith Leysterstr. 19-21
Terwijl gemotoriseerde afdeelingen van de Duitsche
weermacht Banjaluka passeeren, worden de man
schappen door de inwoners van het stadje met be
langstelling gadegeslagen
(Foto WeltbildPax-Holland)
Uit het slib van de Loosdrechtsche Plassen, aan den
oever van het bekende Hollandsche water sportcentrum,
wordt thans turf gewonnen, waarmede velen een
extraatje verdienen. Het slib wordt opgevischt en
over het land gespreid, om daar te drogen
(Foto Pax-Holland)
De vereeniging „Het Eigendomsrecht" geeft
het volgende interessante overzicht over de par
ticuliere woningexploitatie in 1940.
De economische omstandigheden, sedert het
intreden van den West-Europeeschen oorlogs
toestand op het belangrijke bedrijf der exploi
tatie van onroerend goed werkzaam, hebben in
1940 met den ontstanen bezettingstoestand in
versterkte mate haar invloed doen gelden.
De aanbouw van nieuwe woningen, door het
afnemen der bouwmaterialenvoorraden na Sep
tember 1939 reeds zeer bezwaarlijk en niet dan
tegen steeds stijgende kosten tot stand te bren
gen, kwam in 1940 vrijwel tot stilstand.
.De stijging der bouwkosten en de afneming
der woningreserve in bepaalde huurklassen gaf
den particulieren woningexploitanten uitzicht
op de mogelijkheid van eenig huurherstel. Dit
herstel werd van die zijde reeds eenige jaren
met klem ais een noodzakelijkheid bepleit, oen
dat het proces van huurdaling sedert 1931 bij
gelijkblijvende lasten had geleid tot groote ver
storing van het evenwicht tusschen kosten en
opbrengsten. Nu de huren waren blijven staan
op het diepste punt der voorgaande jaren van
laagconjunctuur, was er van een gezonde ren
dabiliteit van het geïnvesteerde vermogen na
noodzakelijke afschrijvingen geen sprake.
De maatregelen ter voorkoming van stijging
der kosten van levensonderhoud na 15 Mei 1940
sloegen aan de verwachtingen van huurherstel
den bodem in.
Toch zag de woningexploitant zich gesteld
tegenover stijgende kosten van onderhoudswerk
zaamheden, een verhooging der grondbelasting
met gemiddeld 45 pet., doorberekende omzet
belasting op alle leveringen en diensten, geste
gen assurantiekosten alsmede toenemende moei
lijkheden bij de verhuring van winkelhuizen.
Gelet op de reeds geschetste ongezonde ex
ploitatievoorwaarden van vóór 9 Mei 1940 dient
aan deze ongunstige ontwikkeling in het belang
der volkshuisvesting op den grondslag van par
ticuliere exploitatie de vereischte aandacht te
worden geschonken.
Reeds vóór den oorlog werd alleen te Am-
iterdam het door particulieren direct en
indirect in de volkshuisvesting belegd ver
mogen becijferd op 540 miUioen gulden.
Dit ontzaglijke vermogen, aan zoovele met
den eigendetn van onroerend goed verbonden
risico's blootgesteld, kan op den duur niet zon
der ernstigen weerslag op de ontwikkeling der
volkshuisvesting en op het geheele economische
leven in zijn normale rendabiliteit worden be
kort. De veronderstelde verhaalsmogelijkheid
der vaste lasten in de huren is vrijwel steeds
ten koste van de verhuurders onjuist gebleken.
Het uitzicht op eenig huurherstel leidde in
de eerste vier maanden van het jaar 1940 tot
een lichte verbetering in de waarde van on
roerend goed. De gebeurtenissen in de maand
Mei van dat jaar gaven echter deze ontwik
keling een andere wending.
Los van de verwachting van stijging der huur
prijzen, door het nadien gevolgde huurver-
hoogingsverbod ten onrechte gekoesterd trad
in den loop van het Jaar een bijzondere vraag
naar onroerend goed op. Overwegingen van oor-
logspsychotischen aard leidden tot een vlucht
uit het geld. Een beleggingsvraag vooral van
particuliere zijde naar in onzekere tijdsomstan
digheden als waardebehoudend aangemerkt ge
bouwd onroerend goed, had een waardestijging
tot gevolg, die aan het einde van 1940 omstreeks
20 pet. van de verkoopwaarde vóór 9 Mei uit
maakte. Deze waardetoename had geen hechte
economische fundeering in een verbeterde ren
dabiliteit bij de woningexploitatie en zou haar
grens eerst vinden daar, waar de angstige be
legger tot bezinning zou komen omtrent het
gedaalde rendement zijner investeering.
In de tweede helft van 1940 kon een toene
mend aantal eigendomsoverdrachten worden
waargenomen. Verschillende eigendommen wer
den tegen behoorlijke prijzen verkocht, terwijl
verliesgevende posities soms tegen eigen aan-
xoop- of stichtingskosten konden worden ge
liquideerd.
Hoewel cijfers omtrent onderhandsche over
drachten niet ter beschikking staan, kan met
de waarde-cijfers in guldens van in publieke
veiling gebrachte perceelen de toenemende han
del in onroerend goed in 1940 vergeleken met
1939 worden gedemonstreerd.
In 1939 werd verkocht: 3.334.180 en opge
houden: 830.984; totaal 4.165.164; in 1940
resp. 3.832.640. 1.310.402 en 5.143.042.
In 1940 werd voor een waarde van bijna
1.000.000 meer dan in 1939 in veiling- ge
bracht. De stijging van het cijfer der opge
houden perceelen toont aan, dat de toe
name van het aanbod, door te hooge ver
wachtingen ontstaan, slechts ten deele tegen
bevredigende prijzen door de vraag werd
opgenomen.
De in December 1940 meer op sociale dan op
fiscale gronden ingevoerde waardevermeerde
ringsbelasting bij overgangen van onroerend
goed maakte aan de bijzondere opleving van
den handel in onroerend goed welhaast een
einde.
Blijkens de tellingen van den Gemeentelijken
Woningdienst van Amsterdam was het percen
tage onbewoond voor de geheele stad over het
eerste kwartaal 1940 afgenomen van 2.2 op
1 Januari 1940 tot 2.0 op 1 April 1940.
Het grootste aantal leegstaande woningen
werd op 1 April 1940 als steeds bij de particu
liere woningen gevonden, namelijk 4432 tegen
130 bü vereenigings- en gemeentewoningen. Het
percentage onbewoond bij de particuliere wo
ningen alleen bedroeg dan ook 2.4 tegen ruim
0.3 bij de andere eigenaren-categorieën. De
grootste relatieve leegstand werd toen gevonden
in de oude stad en overigens in de laagste en
hoogste huurklassen.
Hoewel sedert April 1940 een gemeentelijke
telling niet meer is gepubliceerd, kan dan ook
uit de voorhanden gegevens worden afgeleid,
dat het aantal onbewoonde woningen verder is
afgenomen, doch niet voor alle huurklassen in
dezelfde mate, terwijl in de hoogste huurklassen
een stijging werd waargenomen. Ook het aan
tal onverhuurde winkelhuizen was geleidelijk
stijgende.
Zoo bedroeg blijkens de mededeelingen
van het vereenigings-Apollo-Comité in
het Apollokwartier Mei 1940 het percentage
onbewoond 7, vooral gevolg van den sedert
Mei 1938 verrichten nieuwen bouw van 578
woningen, grootendeels flats, welke niet ge
heel door de vraag werd opgenomen. Door
de oorlogsomstandigheden steeg het aantal
onverhuurde woningen tot 269 of 8% pet.
in November 1940, omdat door moeilijk
heden in het bedrijfsleven verschillende
huurders hunne huurcontracten niet
wenschten te verlengen.
De woningreserve in dit stadsdeel was in
absolute cijfers als volgt verdeeld;
Flats voorraad in Mei 1940 2165; Onbewoond
in Mei 1940: 117, in Nov. 1940: 164;
Boven- en Benedenhuizen voorraad Mei 1940;
465; Onbewoond in Mei 1940 48, in Nov. 1940 61;
Heerenhuizen en villa's voorraad in Mei 1940;
511; Onbewoond in Mei 1940: 50, in Nov. 1940:
44.
Als welstandswijk is het Apollokwartier ten
aanzien van den verhuringstoestand meer con
junctuurgevoelig dan andere stadswijken. Van
de z;jde der overheid had zij van den beginne
bijzondere belangstelling. De gemeente stelde
bijzondere bouweischen inzake centrale voorzie
ningen en stelde den canon zeer hoog op onge
veer f 3 per M2. De fiscus bracht het geboden
comfort goeddeels onder de werking der perso-
neele belasting, hetgeen een zeer zwaren belas
tingdruk tot gevolg had en de aantrekkelijkheid
van deze woonwijk zeer verminderde. Vereenig-
de actie van verhuurders en huurders tot ver
lichting van dezen druk stuitte op zeer starren
uitleg der verouderde Wet op de Personeele Be
lasting.
De verhouding van het aantal onbewoonde
woningen tot den woningvoorraad is van groote
beteekenis voor de verhuizingsmogelijkheid De
daling van het percentage onbewoond leidde lr
1940 vergeleken met vorige jaren, tot veraere
daling van het aantal gezinsverhuizingen binnen
de gemeente:
1936: 50482; 1937; 47048; 1938: 42241; 1939:
38202; 1940: 34145.
In het verslagjaar werd het verhuizingsver
schijnsel mede in versterkte mate beïnvloed
door uit den oorlogstoestand stammende oor
zaken.
In de verhoudingsgewijze verdeeling van het
aantal verhuizingen over de maanden van het
jaar kwam in 1940 weinig verandering.
Gezinsverhuizingen te Amsterdam in 1940:
14145, vestigingen 5348, vertrek: 6079; (in 1939
resp. 38202. 5738 en 5933).
In den winter is de verhuizingslust het ge
ringst; de maand Mei waarin de woning toch
„met bezemen wordt gekeerd", blijft voorkeurs-
maand.
De verschuivingen van huurders naar lagere
nuurklassen als gevolg van gewijzigden economi-
sclien toestand zal in' de tegenwoordige omstan
digheden moeten leiden tot toename der wo-
„ingreserve in huren boven pl.m. f 45 per maand
en op den duur tot een tekort aan woningen
vooral in de middenhuren. Het verbod woon
ruimte aan haar bestemming te onttrekken, be-
teekende stopzetting der onbewoonbaarverkla
ringen tot behouc^ der beschikbare woningruimte
en handhaving van den woningvoorraad in de
laagste huurklassen.
(Foto's Pax-Holland)
S. P. V. Samenwerkende
Patroons-Vereenlging
Bouwbedrijf
voor Volwassenen.
Volgt onze succesvolle methode: het geeft U
een groot zelfvertrouwen; geeft U prestige
etc. Attesten en resultaten vrijblijvend ter
inzage. Inlichtingen en aanmelden dagelijks.
Ao. 1899. Kleine Houtweg 8. Tel. 17655. H'lem
Bloemendaalscheweg 201 Overveen
en wij besteden alle tijd en zorg
aan het ontwikkelen, afdrukken
en vergrooten. Onze ervaring en
speciale inlichting, waarborgen
U steeds de móóiste resultatenl
Breng Uw films metéén bij onsi
Gierstraat 20 Haarlem
Ook voor Pas-foto's
..iiiiiinii
GIERSTR. 75 TELEF. 14858 HAARL#5*
GROOTE HOUTSTRAAT 109
naast Cinema Palace TELEF. 1370')
SPAARNWOUDERSTR. 63
KLEVERPARKWEC 7
Ontwikkelen - AfdrukKelJ
Vergrooten
