Si.
SUGGESTIE
ÏKdfm&aal van dm dag
Gouden regen
FIRMA F. HUISSEN
D. W. BK AND
ZONDAG 22 JUNI 1941
Melkpoeder te duur verkocht
OOK KLEINE SCHADEN TELLEN
NIEUW MOLEST-RISICO
Gezientje's
BEURS VAN NEW YORK
«ft
MEDISCHE KRONIEK
VIJZELSTRAAT 1 - AMSTERDAM-C.
Grole sort. VERLOVINGSRINGEN
zonder inlevering oud goud.
Het betalen van te hoogen inkoop
prijs is ook strafbaar
MINDER COURANTE EN
INCOURANTE FONDSEN
DE CENTRALE
Betere ondertoon
Omzet: 130.000 shares
FAILLISSEMENTEN
Glearingkoerseri
door 1 OWEN RUTTER
hü
Sedert vijftig jaar spreekt iedereen over
suggestie, terwijl dat vroeger een bijna onbe
kend begrip was. De aandacht werd op deze
dingen gevestigd, toen Mesmer in den tijd van
Napoleon I zijn successen behaalde en zijn
groote reputatie kreeg door zijn magnetisme.
Hij liep in een lang kleed met een staf in de
hand in zijn groote zaal rond, die zwak ver
licht was, en waar van buiten zachte muziek
doordrong. Hij maakte met zijn staf bepaalde
bewegingen óver het lichaam van de patiënten
en dat was in hoofdzaak de magnetische be
handeling. Hij stelde het voor alsof deze
geneeswijze geschiedde door middel van het
dierlijk magnetisme, dus dierlijke electriciteit.
Later bleek dan. dat dit een onmogelijkheid
was: daarop behoeven wij thans niet meer in
te gaan. Maar men had geleerd door deze werk
zaamheid van Mesmer, dat een aantal patiën
ten bij deze behandeling in een toestand van
trance raakte, in een hypnotischen toestand;
en zooals men begrijpt, ontbrak het niet aan
onderzoekers, meest Franschen, die dezen hyp
notischen toestand gingen bestudeeren.
Maar deze wetenschap was nog niet officieel:
zij werd door de universiteiten niet aanvaard.
Dit werd anders, toen Charcot, een van de
Fransche glories der 19de eeuw, zich met deze
zaak ging bezig houden. Hij bemerkte en be
vestigde, dat er dus patiënten waren, die men
ln hypnotischen toestand kon brengen en in
dezen toestand van allerlei bezwaren kon af
helpen. Deze studies waren gemengd met an
dere studies, n.l. over de hysterie. Charcot
vond, dat een typische hysterische aanval in
drie phasen verliep; de krampen, den boogs'and
(op hoofd en hielen), de hartstoch'elijke
lichaamsstanden (smeekend, dreigend, huilend
enz.) Maar later bleek, dat dit soort hysterie
gekweekt was: Janet vond later uit, wie de
patiënt was, die dergelijke aanvallen vertoonde,
en bewees, dat de andere patiënten deze aan
vallen eenvoudig gecopieerd hadden. Er bleek
toen ook, dat Charcot zelf nooit een patiënt
gehypnotiseerd had, maar de patiënt was voor
het college in hypnose gebracht door een as
sistent en vertoonde dan op het college de
prachrige, indrukwekkende phasen van den
aanval, waar Charcot, eventueel aanwezige
vreemde gasten, de studenten en de hysterische
patiënt zelve allen evenveel genoegen aan be
leefden. Maar omdat nu de reputatie van
Charcot in dit opzicht later verminderd werd,
cn zijn opvatting van een hysterischen aanval
als onjuist werd bevonden, kreeg de officieele
wetenschap ook weer meer argwaan tegen de
gcbeele affaire van de hypnose. Nu moet men
wel in 't oog houden, dat tot dusverre de hyp
nose hoofdzakelijk toegepast was op personen,
die van min of meer hysterischen aard waren.
De studie van hypnose werd toen overge
nomen door de z.g. school van Nancy, vooral
ooor de artsen- Bernheim en Liébeault. Deze
breidden het begrip suggestie uit, en rekenden
ook de hypnose onder de suggestie. Daardoor
werd de suggestie en de hypnose een genees
wijze, die zeer algemeen en op allerlei patiën
ten kon worden toegepast. Deze geneeswijze
beleefde toen een enorme mode, maar toch
aityd niet geheel in het kader van de offi
cieele wetenschap. Ten onzent hebben Dr. Van
Renterghem, pas overleden, en Dr. Frederik
van Eeden deze methode gepropageerd en toe
gepast; de bloei viel tusschen 1890 en 1900.
Tallooze menschen waren er, die daarvan won
deren verwachtten, mooie wonderen en leelijke
wonderen. De optimisten meenden, dat men
op die wijze het zieleleven der menschen op
tot dusver onbekende wijze zou kunnen ver
nieuwen, de pessimisten meenden, dit het
mogelijk zou zijn, iemand in hypnose te sug-
gereeren. een moord te doen, en zagen de in
storting der geheele menschelijke maatschap
pij als aanstaande. Bernheim en Liébeault
zelf meenden ook, dat men met de hypnose
allerlei wonderen zou kunnen verrichten;
tegenwoordig doet dat alles nog alleen opgeld
in griezelfilms. Zooals begrijpelijk is, waren deze
overdrijvingen niet in staat, de hypnose en
oe suggestie aan de officieele wetenschap dier
baar te maken: bovendien was deze wetenschap
zeer sterk materialistisch ingesteld: zij vond
ceze methoden tersluiks, achterbaksch, en niet
in overeenstemming met de triomfen van de
(materialistische) natuurwetenschap, die in t
volle licht werkte en welker praestaties nauw
keurig konden worden berekend, onderzocht
en gecontroleerd, terwijl de suggestie en hyp
nose onberekenbare effecten teweegbracht
waar de materialistische wetenschap niets van
begreep. „Dat is slechts suggestief" zeide men
dan; maar voor den onbevooroordeelden waar
nemer was zulk een uitdrukking toch een
teeken van zwakte. Stel U voor, dat men ge
tracht heeft met de moderne wetenschappelijke
methoden, als electriciteit, bepaalde ziekelijke
toestanden te genezen, en het gelukt niet, ter
wijl het met suggestie wel gelukt, dan is het
woord: „maar dat is slechts suggestie" toch
wel vreemd. Het is zoo iets als de geschiede
nis van het ongehoorzame hondje.
Evenwel, ook het materialisme gaat voorbij,
de groove successen van de moderne psychiatrie
maakten, dat de suggestie als methode lang
zamerhand gewaardeerd werd als een toelaat
bare en behoorlijke me'hode, die evenzeer recht
heeft op wetenschappelijke waardeering als de
chirurgie en de geneesmiddelleer.
Hiertoe werkte mee, dat men langzamerhand
een behoorlijk inzicht kreeg in de eigenlijke
werkingssfeer van hypnose en suggestie, en dus
wist te zeggen, welke ziekten wel en welke niet
voor deze methode vatbaar waren. Anderzijds
bleek echter ook, dat suggestie niet iets is,
cat men op een receptenpapiertje kan voor
schrijven; het bleek, dat het succes van de
sugges'ieve methode nauw verbonden is aan
de persoonlijkheid van den geneesheer (of
kwakzalver). Slechts langzaam aanvaardde
men, dat de methode zelf eigenlijk geen kwak
zalverij is, ofschoon het zeker is, dat zij op
niet-richtige en kwakzaiver-achtige wijze ge
bruikt kan worden. Het is immers soms moge
lijk, sommige pijnen door suggestie te vermin
deren: wanneer nu iemand met een pijnlijk
kankergezwel naar een suggestief werkenden
kwakzalver gaat, wien het inderdaad gelukt;
door zijn suggestie de pijnen te verminderen
of zelfs weg te nemen, dan sterft de patiënt
tcch nog aan het kankergezwel.
Maar als men de zaak goed beziet, kunnen
ook andere geneeswijzen op een dergelijke on-
richtige wijze aangewend worden: het is moge
lijk om in hetzelfde geval verdoovende mid
delen te geven, en daardoor de ziekte schijn
baar en voor korten tijd te genezen. (Is dit
het eenig bereikbare, dan is zulks natuurlijk
geoorloofd)
Evenwel, het feit blijft bestaan, dat de sug
gestieve therapie een bijzondere plaats inneemt,
omdat zij gebonden is aan de persoonlijke ver
houding tusschen arts (of kwakzalver) en
patiënt, en daardoor eigenlijk niet door an-
aeren gecontroleerd kan worden. Nog dezer
dagen vernam ik van een arts, die een prac-
tijk van een collega waarnam, dat hij bij een
ssthmapatiënt werd geroepen: de collega had
hem gezegd, dat de asthma-aanvallen, die
menigvuldig waren, steeds door een bepaalde
inspuiting werden beëindigd; maar toen de
waarnemer de inspui'ing gaf, hielp het niets:
misschien had het bij een anderen waarnemer
wel geholpen. Het komt er dus op aan te on
derzoeken, van welken aard de relatie tusschen
arts en patiënt moet zijn, indien de sugges
tieve me'hod e van kracht wil zijn. Eveneens
moet nagegaan worden, welke gevallen voor
deze methode geschikt zijn. Het zal dan blij
ken, dat deze methode in 't geheel niet min
derwaardig is, maar evenzeer op de algemeene
menschelijke natuur steunt als de aanwending
van geneesmiddelen en van het mes.
Dr. TH. H. SCHLICHTING.
„ik heb twee zeer gewichtige
gronden om U om salarisver-
hooging te vrageu, mijnheer",
„Zoo en wat zijn die 1"
„Een tweeling, mijnheer I"1
Verscheidene winkeliers hadden zich de
laatste dagen te verantwoorden voor den inspec
teur voor de prijsbeheersching te 's-Gravenhage
wegens prijsopdrijving bij den verkoop van ma-
gere-melkpoeder, karnemelkpoeder en gecon
denseerde melk.
In al deze gevallen meenden de overtreders
ter rechtvaardiging van hun te hooge prijzen
te kunnen aanvoeren, dat zij hadden ingekocht
tegen prijzen, welke boven, ten deele zelfs ver
boven den hoogst toelaatbaren verkoopprijs la
gen. De inspecteur voor de prijsbeheersching
stelde echter vast, dat er dan in deze gevallen
was ingekocht tegen prijzen, hooger dan de over
treders hadden mogen betalen, zoodat zij reeds
daardoor in overtreding waren en dus ook alle
gevolgen moesten dragen.
Wegens overtreding van de prijzenbeschikking
1940 (zuivelproducten) werden veroordeeld: de
winkeliers W. en K. te Axel, ieder,tot een geld
boete van f 50, K. te Alphen aan den Rijn tot
f 60 en N. te Overschie tot f 80 boete met
verbeurdverklaring van een aantal bij hem in
beslag genomen busjes gecondenseerde melk.
Wanneer Uw eigendommen door oorlogsmolest slechts licht beschadigd worden en
U finantiëel voldoende draagkrachtig wordt geacht, ontvangt U van overheidswege
geen uitkeering. Toch kan zulk een schade zeer ongelegen komen. Voorkom dit
door U tijdig aan te sluiten by
Uitvoerige inlichtingen verstrekt het kantoor: Singel 126-130, A'dam-C., Tel. 47190
Gezientje was heel mager en heel minnetjes,
zoo'n spichtig, hoekig wezentje dat precies paste
In het raam van haar omgeving: het nauwe,
niet al te zindelijke steegje waar zij woonde
en het troostelooze confectie-atelier waar zij
den dag sleet met automatisch werk „aan den
loopenden bard". Zij miste, met hasr twintig
jaren, bijna volkomen alle charme die de andere
meisjes van haar leeftijd zoo bekoorlijk maak
ten. De jongens van het steegje hadden voor
haar slechts één definitie: vel over been en meer
niet!
Ja, dat was de werkelijkheid: vel over been
was ze en meer niet! En het ergste van alles
was nog, dat ze het zelf heel goed wist. Ze had
eenvoudig geen kans om het ni e t te weten,
want de meisjes
van het atelier en
de jongens van
het steegje waren
gewoon, hun ge
dachten niet voor
zich te houden en
zeker niet wan
neer het zoo'n hulpeloos, vormeloos menschje
was als Gezientje.
En toch is er ook In de meest onooglijke
schepselen een drang naar geluk. Zelfs de ergst
misdeelden weten als bij ingeving, dat zij recht
hebben, deze wereld anders te zien dan een
tranendal. Allen, ook de leelijken, de mismaak-
ten, de charme-loozen, zoeken naar groote,
schoone momenten In het leven; zij haken er
naar, evenzeer als 'de meer begenadigden.' En
zoo was 't ook met Gezientje. Ook in haar hart
was er een stil, bedeesd verlangen naar iets,
naar iemand, waardoor haar bestaan een ande
re, zonniger kleur zou krijgen dan tot dusver.
En al mag het waar zijn, dat het ongeluk In
een klein hoekje schuilt, het is toch ook waar
dat men het geluk ontmoet voordat men er aan
denkt. Het geluk verbergt zich overal en het
kan gebeuren dat het u staande houdt en aan
spreekt midden in een nauw, vuil steegje dat
bijna niet verschilt van dat van Gezientje.
Heusch, zooiets kan gebeuren, dat blijkt duide
lijk uit het geval van magere Gezientje.
Het was namelijk een zomersche morgen, toen
zij als altijd van het steegje waar zij woonde,
naar het groote confectie-atelier liep. Een op
wekkende ochtendwandeling was dat allerminst,
want het grootste deel van haar weg voerde
door smerige sloppen, waar de armoede van de
huizen droop. Scheefgezakte gevels, met daar
tusschenin soms een onbewoonbaar verklaarde
woning. Hobbelige straten, waar de gansche
buurt zijn vuilnis had neergegooid. Maar dit al
les deerde Gezientje heelemaal niet. Zonder het
te zien, zonder er op te letten althans, koos zij
haar weg door de armelijke buurt. En heel
bescheiden droomde zij, dat er toch nog eens
iemand zou komen die tot haar zou zeggen:
„Gezientje, wil jij mijn' meisje zijn?" En later;
„Gezientje, wil jij mijn vrouw worden?" Doch
dat waren maar droomen, en aan de werkelijk
heid geloofde zij niet.
Daardoor was zij er totaal niet op bedacht,
dat het toch eens werkelijkheid zou worden. Op
dien zomerschen morgen namelijk, toen zij door
de Leliestee® liep, hoorde zij snelle stappen ach
ter zich. Zij draaide zich om en ze had nog
juist tijd om te zien dat het een tengere, bleeke
jongen was. Toen stond hij al naast haar- Hij
hijgde een beetje. „Dag," zei hij, „neem me niet
kwalijk, dat ik je aan het schrikken maak. Ik
zie je lederen morgen hier langs komen en ik
heb je ook wel eens op het confectie-atelier ge
zien. Daar ben ik expeditieknecht, zie je en nu
wou ik je maar vragen of je goed vindt dat ik
met je meeloop?"
Hij ging recht op ziin doel af, dat was zeker!
Zijn pijl maakte geen omweg, maar werd van
dén boog goed op haar hart gemikt!
„Ja," zei ze, voordat ze het zelf eigenlijk wist,
„Dat vind ik wel prettig. Woon jü hier in de
steeg?' Hij knikte: „Op nummer zeven. Ik heet
Jan, Jan Kaliander, en jij bent Gezientje Kle-
boer, hè?" Ze bloosde over zooveel voortvarend
heid, en er kwam zoowaar een beetje tjdelheid
in haar omhoog, dat haar nieuwsgierig deed
vragen: „Hoe weet je dat?" Niet in het minst
verlegen antwoordde hij: „Gehoord natuurlijk,
van het meisje van een van'de andere knechts,
dat ook op jouw afdeeling werkt."
Daarmee was het gesprek voorloopig al uitge
put, doch toen ze bijna hun doel bereikt had
den vroeg hij: „Hoe laat ga jij naar huls?" „Om
twaalf uur," antwoordde Gezientje en daarop
pakte hij haar hand. Terwijl zij een ongekende,
neerlijke sensatie onderging, vroeg hij: „Mag ik
op je wachten? Voor de deur?" Ze lachte, en
het was niet noodig dat zij nog iets zei.
Die ochtend was voor haar één roes van ge
luk en zoo waren er nog vele. Dat zult ge be
grijpen, lezer, wanneer ik u mededeel, dat zij
zich onlangs hebben verloofd, toen Jan op de
expeditié-afdeeling van de confectiefabriek een
niet onaanzienlijke promotie had gemaakt. En
ge zult er niet van opkijken, wanneer ge bin
nen korten of langen tijd een advertentie ziet,
waariit blijkt, dat Gezientje Kleboer, dat spich
tig, hoekig meisje uit de steeg, in hèt huwelijk
is getreden met Jan Kallander, den tengeren,
bleeken jongen man uit de Leliesteeg.
Want ook in het leven van degenen die niet
met een schoon uiterlijk zijn toegerust, nestelt
zich het geluk. Het zoekt een warm plekje. En
waar zou het dit beter kunnen vinden dan in
de harten van twee menschen die van elkaar
houden, zooals Jan en Gezientje?
(Nadruk verboden)
Sedert de vorige opgave werden door de. firma
D. W. BRAND, Keizersgracht 215 te Amsterdam,
de volgende fondsen verhandeld:
OBLIGATION
Amsterdam 1361 (kl. cp.) 390
Amsterdamsche Grondbriefbank (kl.
cp.) 4 83
Bolte Gorter 4 93
Gereformeerde Kerk te Baorn 1881 4 95%%
Nederlandsche Bankinstelling enz. (kl.
cp.) 4 (5 92%%
Vaderlandsche Bank voor Belaste Waar
den (kl. cp.") 4 ,6 90
Vaderlandsche Bank voor Belaste Waar
den (kl. cp.) 4 (5 89
Verg. voor Christ. Hooger Middelbaar
Onderwijs te Zeist 4 95%%
Verg. tot Christ. Verzorging van Krank
zinnigen In Nederland (kl. cp.) 4 96%%
OBLIG. R.K. INSTELLINGEN (BINNENLAND)
Elisabeth Ziekenhuis, Sint te Alkmaar
4% 98
Hart, Par. v. h. H. te Arnhem 4 92
Hart van Jezus, Par. v. h. H. te Rotter
dam 3% 67%%
Jozef, Par. v. d. H. te Velsen 4 o/„ 63
O. L. Vrouw Hemelvaart, Par. te Heem
stede 4 89
O. L. Vrouw van Lourdes, Par. tc Sche
veningen 3 50
Vincentius a Paulo, Vereeniging H. te
's-Gravenhage 3% 82
Willibrordus, Par. v. d'. H. te Wassenaar
4 66
OBLIG. R.K. INSTELLINGEN (BUITENLAND)
Augustinessen, Eerw. Zusters te Düren
7% 73
Bisdom Ermland 7 75,
Bisdom Meissen. 7 92
Bisdom Würzburg 7 92
Elisabeth, Congr. der Zusters v. d. H. te
B'reslau 7 82
Engelsche Zusters, Instituut der te
Mainz 8.% 71%%
Franciscanen, Eerw-. Paters te Fulda 7 82
Franciscanen, Broeders te Waldbreitbach
8 72
Franciscanessen, Eerw. Zusters te Non-
nenwerth 1931 7 75%%
Franciscanessen v. d. H. Georgius, Zus
ters te Thuine 7 70
Hart van Jezus, Par. v. h. H. te Düssel-
dorf 7 66
Johannes den Dooper te Gastcl-Staadt
8 65
Katholisch Gesellen Hospitum te Keu
len 7 63
Serafijnsche Liefde te Essen 7% 66
Mathias Spital te Rheine 1926 7 55
Vincentius A Paulo, Zusters v. d. H. te
Freiburg 7 83
PANDBRIEVEN
Algemeene Maatschappij tot beleenen en
aankoopen van met vruchtgebruik en
periodieke uitkeeringen belaste waar
den (kl. cp.) 8% 8% 9
Dordrechtsche Hypotheekbank (kl. cp.)
3%
Eerste Nederland'sche Scheepsverband
Maatschappij (kl, cp.) 4
Holland—Canada Hypotheekbank (kl.
cp) 5 ""V
Nederlandsch-Oostfriesohe Hypotheek
bank (kl. cp.) 3% (6
Cverijseljjche Hypotheekbank (kl. cp.)
4
Rotterdamsche Scheepshypotheekbank
kl. cp.) 3% cr„
Vaderlandsche Hypotheekbank (kl. cp.)
4 (5
AANDEELEN
Algemeene Kunstzijde Unie (Pref.)
Appingedammer Bronsmotorenfabriek
Bogota. Handel Industrie Maatschappij
B'olte Gorter
Eerste Nederlandsche Rijwielfabriek v.h.
H. Burgers
Eerste Roomsch-Katholieke Levensverze
kering Maatschappij
Fakkel, Boek- en Steendrukkerij De
Grint Maatschappij te Arnhem
Havenlaan, Maatschappij tot Exploitatie
van Onroerende Goederen
Kampar Sumatra. Goud Exploratie Maat
schappij
Nederlandsche Fabriek voor. Wollen De
kens v.h. J. C. Zaalberg Zoon
(f 100.—)
Lint's Industrie Hanci'el Maatschappij
A. N. de (Pref.)
Maastrichtsche Zinkwit Maatschappij
(f 240.—)
Meteoor, Betonfabrlek De
Meijerij, Tramweg Maatschappij De (a
f 250.—)
Nationale Bank voor Belaste Waarden
Nationale Hypotheekbank f 175.too
Nederlandsche Maatschappij tot Exploita
tie van Onroerende Goederen 22%
Nederlandsche Sportpark, Maatschappij
tot Exploitatie van het
Pomona, Vegetarisch Hotel-Restaurant te
's-Gravenhage (Gew.)
Taloeg Goerioeng Cultuur Maatschappij
Thomassen Co., Machine- en Motoren-
fabriek (f 500.
Tjoeroeg, Rubber Cultuur Maatschappij
(kl. cp.)
Union, Cacao- Chocoladefabriek (kl.
cp.)
Vaderlandsche Bank voor Belaste Waar
den (Volgest.)
Utrechtsche Maatschappij tot Exploita
tie van Onroerende Goederen
Volharding, Maatschappij tot Expl. van
Onroerende Goederen De te Rotter
dam 20
MAKELAARS IN EEfEC1EN
AMSTERDAM - KEIZERSGRACHT 215
TEL. 42600 (4 lijnen)
Speciale afdeeling voor het verhandelen
van KERKELIJKE LEEN IJS GEN
WINSTBEWIJZEN
Steden, Maatschappij tot Exploitatie van Onroe
rende Goederen De f 30.
DIVERSEN
Koninklijke Vereenigde Tapijtfabrieken (Amort.-
bew.) f 225.
Moormans Cultuurondernemingen, Mij. tot Expl.
van E (Bew. V. Deelger.) f 42.50
Vereenigde Hollandsche Sigarenfabrieken (Rest.-
bew.) f 25.
Vereenigde Transatlantische Hypotheekbanken
(Rest.bew.) 3
LOTEN
Rotterdamsche Schouwburg f 0.85
9'/t%
90
94
23
89
97
87%
91%%
115
155
123
134
115
135
30
70
30
2%%
195
104
120
112%%
3
67
22
41
35
205
75
55
60
66%%
93
22
NIET VOLGESTORTE AANDEELEN
Algemeene Waarborg Maatschappij 10
gestort 19
Assurantie Mij. De Nederlanden van 1845
75 gestort 295 297
Eerste Nederlandsche Scheepsverband Maat
schappij 10- gestort f 125.toe
Eerste Nederlandsche Scheepsverband Maat
schappij 10 gestort (a f 200.f 30.toe
Haarlemsche Hypotheekbank 10 gestort i 25
toe, f 30.toe
Nationale Levensverzekerings B'ank 10
gestort 490
Nederlandsche Bankinstelling 20 ge
stort
Nederlandsche Grondbriefbank 10 ge
stort
Rotterdamsche Scheepshypotheekbank 10
stort f 225.toe
Vaderlandsche Hypotheekbank 10
f 200.toe
OPRICHTERSBEWIJZPN
Algemeene Norit Maatschappij f 260.
Algemeene Waterleiding Maatschappij f
40
5
ge-
gestort
1350.-
Baanbreker, Aardappelmeel-, Stroop- Dextrine-
fabriek De f 45.
Javasche Bosch Exploitatie Maatschappij f 4.50
Lanhbank, Maatschappij tot Exploitatie van Onr.
Goederen Dc f 26.
Lettergieterij Amsterdam v.h. N. Tetterode f 2000,
Maatschappij tot Exploitatie van Onroerende
Goederen De f 26.f 25.
Moesi Ilir, Petroleum Maatschappij f 2.75
Nederlandsche Kabelfabriek f 8925.
Serajoedal Stoomtram f 50.
Singkep Tin Maatschappij f 70.
Stedelijke Hypotheekbank f 225.
Tilburgsche Waterleiding Maatschappij f 3050.—
Vaderlandsche Bank voor Belaste Waarden
f 12.50, f 12.—
Aan het jaarverslag van de Arbeiders-Ver-
zel'.erings- en Depositobank „Den Centrale" N.V.
ontleenen wij het volgende:
Vooruitloopende op het verslag over 1941 kan
reeds worden medegedeeld, dat, ten gevolge van
de cnderbeheerstelling, Statutenwijziging heeft
plaats gevonden, waardoor in den vervolge de
winst van „De Centrale" (buiten eventueel di
vidend aan aandeelhouders tot een maximum
van 6 pCt.) in het algemeen zal worden be
steed ten behoeve van de verzekerden van „De
Centrale".
Hoofdzakelijk in de eerste helft van 1940 zijn
nog bedragen 89.973.60) uit de reserves uit
gekeerd aan het Internationale Instituut voor
Sociale Geschiedenis (in 1939 uit de reserves
171.874.91). Nadien is steunverleening stop
gezet en zijn alleen gedane toezeggingen na
gekomen.
Het eerste gedeelte van het jaar 1940 kenmerk
te zich door een zeer matigen vooruitgang, welke
in den zomer overging in een belangrijken ach
teruitgang. Nadat gebleken was, dat ,,De Cen
trale" geen enkel gevaar liep, maakte deze ach
teruitgang plaats voor een maandelijkschen voor
uitgang.
Vooruitloopende op het jaar 1941 kunnen wij
mededeelen, dat in het eerste kwartaal 1941 een
netto vooruitgang is bereikt van 820.009
612.000).
Vaste eigendommen staan op de balans voor
f 1.540.336. Het bedrag aan uitstaande hypo
theken bedraagt 1.182.198. Alleen eerste hypo
theken komen in aanmerking. Er zal naar wor
den gestreefd de beleggingen in hypotheken
uit te breiden.
Het effectenbezit bedraagt f 11.793.746.
„De Centrale" is steeds in het bezit geweest
van een zeer groote effectenpoi'tefeuille, waar
van steeds een zeer groot gedeelte was belegd
in buitenlandsche effecten. Op deze belegging
zijn groote verliezen geleden. In de tweede helft
van 1940 is een groot gedeelte verkocht, aan
gezien de aan Ncderlandschen bodem gebonden
verzekerden dit risico niet langer mochten dra
gen.
Leeningen gesloten met of gegarandeerd door
publiekrechtelijke lichamen, vormen een totaal
van 8.193.157, benevens f 84.000 aan andere
rechtspersonen.
Aan polisbeleeningen staat uit een bedrag
van 691.701. Direct opVraabare gelden bij
grootbank, bankier of giro bedragen totaal
235.069.
Maatschappelijk kapitaal 50.000. De ver
schillende reserves zijn samengevoegd tot één
extra reserve, groot 1.948.50Q en een premie
reserve eigen risico ten bedrage van 21.472.282.
Het saldo over 1940, groot 45.000, is als
volgt verdeeld: Stichting ten behoeve van buiten
zijn schuld in moeilijkheden geraakt personeel
van „De Centrale'.' 25.000; N.V.V. ten behoeve
van „Vreugde en Arbeid" .15000; Stichting
Winterhulp Nederland 5.000.
Het onverdeeld winstsaldo bedraagt 6.600.
NEW YORK, 21 Juni. Op de New York-
sche Effectenbeurs was de handel vandaag bü
opening zeer kalm, daar men terughoiidend-
heid aan den dag legde. Het koersbeeld was
daarbij verdeeld en de voorkomende koers
afwijkingen van geen beteekënis. Een groot
aantal londsen, vtaaronder vooraanstaande,
werd aanvankelijk niet verhandeld. Later werd
de ondertoon wat beter, al volgde ge®n 0Ple"
ving van den handel. Enkele staalwaarden, pe-
troleumfondsen en aandeelen van fabrieken van
spoorwegmateriaal, alsmede enkele specialitei
ten behaalden kleine koerswinsten, doch voor
het overige waren de koersschommelingen mi
niem. Slechts Bethlehem Steel en Union Paci
fic brachten het bij uitzondering tot een winst
van een punt. Hoewel de door verkooren na
beurssluiting van Vrijdag ontstane «cacti? tot
stand kwam, oefende de politieke toestand toch
een zoodanigen druk uit op den ondernemings-
ust, dat er tot het eind van den beurshandel
geen koersveranderingen van iets grooteren om
vang meer voorkwamen. De beurs sloot ver
deeld.
Vandaag werden 421 fondsen verhandeld.
Daarvan zijn er 161 in koers gestegen, 118 ge
daald. De noteeringen der 142 overige bleven
onveranderd.
Opgegeven door v. d. Graaf Co., N.V.
(Afd. Handelsinformaties)
Surséance van betaling:
16 Juni 1941 is verlenging van surséance van
betaiing verleend aan Mattbeus Verdegaal, bloem-
bollenkweeker, Noordwijkerhout, voor den tijd van
anderhalf Jaar,
18 Juni 1941 is de aan Klaas Coster Roelofszoon,
molenaar en koopman, wonende te Staphorst G. 4,
bij beschikking van 17 Januari 1940 definitief
verleende surséance van betaling verlengd voor
den tijd van anderhalf Jaar.
Faiiliet verklaard:
19 Juni: J. K. van Alfen, wonende te Amster
dam1, E'llderdijkkade no. 2727a, R.c. mr. W. M.
A. Weitjens. Cur. mr. W. B.< Meyboom, Prinsen
gracht 460, Amsterdam.
Jacob Post, caféhouder, De Rijp. R.c. mr. J
Krabbe, Cur. mr. E. H. J. Wijme, Alkm'aar. Nas>
saulaan 18.
Anna Maria Schermer, echtgen. van R. J.
Smits, Hoorn, Koepoortsweg. R.c. mr. W. A. Ub-
bens. Cur. mr. j. P. Windhausen, Hoorn, Groote
Oost.
A. G. v. d. Velden, vroeger caféhouder te Wa-
genlngen, wonende te Arnhem, Kastanjelaan 2.
R.c. mr. F. M. Pleyte, Cur. mr. J. G. de Vries
Robbé Jr., Arnhem, Jansbuitensingel 32.
H. Uilenburg, rijwielhandelaar, Leeuwarden,
Eewal 72. R.c. m'r. H. W. A. Schipperijn, Cur. mr.
N. Heemkerk, Leeuwarden.
In de week van 15 tnv. 21 Juni' 1941 werden
in Nederland 14 faillissementen uitgesproken.
Opgeheven wegens gebrek aan actief de faillis
sementen van: A. W. J. van Kempen, Den Haag;
R. Smit, arbeider, Eindhovgn; T. Pavelaar Sr.,
Harmeien; K. J., Moens, Amsterdam; H. Nieder-
meijer, Amsterdam1; G. van Mil, bakker, Niftrik.
Gedeponeerde uitdeelingslijsten
11 Juni: Mevr, A. Trommel, echtgenoote van
Joh. Pranger. Soestdijk. Geëindigd door het ver
bindend worden der uitdeelingslijet, na gedaan
verzet, uitkeering 19.035 pCt.
14 Juni: de Christelijke Vereeniging „Buiten
zorg", gevestigd te Soest, kantoorhoudende te Zeist.
Geëindigd door het verbindend worden der Uit-
deelingslijst. Uitk. 4.4884 pCt.
16 Juni: C. J. J. Wouters-, weduwe van W. A.
Martens. Bergen cp Zoom, handelende onder den
firmanaam W. A. Martens. Uitk. 12 pCt. conc.
17 Jttni: H. Veeken Antzn., landbouwer, Stand-
daarbuiten. Uitk. 11.935 pCt. aan conc. crediteuren.
18 Juni: W. M. Faassen, grossier, Tegeien. Ge
ëindigd door het verbindend worden der eenige
uitdeelingslijst. Uitk. 7.6805 pCt.
H. Th. E. M. Spoelder, Amsterdam. Idem-, Uitk.
2.67 pCt.
new-york
Air Reduction
Allied Chem
American Can
American Radiator
Amer Rolling
Am. Smelting
Am. Sugar Refining
Amer Tel Tel
Am. Tobacco B
Am Waterworks
Anac. Copper
Atchis Topeka
Baldwin Locomotive
Baltlm. Ohio
Bethlehem St
Canada Pacif
Com Investm
J. I. Case
Ches Ohio
Chicago Rock Isl.
Chrysler Corp
Cons Edison
Delaw Huds
Detroit Edison C.
Oupont d'Nem
Eastman Kod
Genei Electric
Gen Foods Crp
Gen Motors
Goooyear Tyr
Huason Motor
int. Harvester
Intern Nickel
international Paper
Int Tel a Iel
Kenn Copper
Mack Trucks Incorp.
Montgomerv
National o! cult Co
N Central
Norfolk Western
Nord Amer. n.a
Northern Pacific
Packard
pennsvivanla
Proctor Chamble
P Serv ol N.J
Pullman incorporat.
Pure Oil Company
Radio Corp
Reading Company
Republic Steel
Revn Tobac B.
Sears Roebuck
Shell Union. Oil
Socony-Vac
Southern Pacific
Southern Railway
Standard Brands
St. OU N.-Jere
Texas Gull Sulphur
Tw Fox Film
Union Carbon
Union Pacifio
Unit Aircraft
United Corpor.
United Fruc
On. States Ind. Ale
Un St Rubber
Un. St steel
□n St. Steel pr
Western Union
Westing bouse
Wpol worth
laten, t ex-dlv„
Slotk
21/6
41%
150
83%
16 Vs
13%
42
18%
155%
68
4%
26-3
28%
14%
73
3%
23%
60%
35%
58
18%
10
22%
151
133%
31%
36
38
17%
3
50
25%
14%
2%
36%
28%
35
16%
11-a
193%
12
6%
2%
23
57
21
26%
9%
3%
141/3
18%
31%
71%
14
8%
11%
12%'
5%
39%
35%
6%
70%
80%
39%
Cs
65%
24
21%
55%
119
24
94%
28%
ex-recht.
Slotk
20/6
41%
149%
84
6%
13%
42
16%
155%
68
4%
26%
28%
14%
3%
72%
3%
28%
60
35
58%
18%
22%
151%
133
31%
36%
58%
17%
3
50%
25%
14%
2%
36%
28
35%
16%
193%
1214
8%
2%
23
56%
21%
26%
9%
3%
14%
18%
31%
71%
14
8%
11%
12%
5%
38%
3514
5%
70%
80
3%
■fff
65
24
21%
55%
119%
23%
94%
28%
ex-
Slotk
19/6
42%
153
85
6%
14
42%
16%
156
68
4%
27%
28%
15
73%
3%
28%
61%
36%
59
18%
10%
22%
152%
136%
31%
36%
39
17%
3
50 %t
26
14%
2%
37%
28%
35%
16%
12
193
12%
6%
2%
23%
56t
21%
27
9%
4
14%
19
31%
70%
13%
8%
U%
12%
5%
39%
35%
5%
71%
80%
39%
■fff
65%
24%
21%
56
119
24%
87
28%
coup.
Slotk.
18/6
41%
152%
83
6%
14
157%
68%
4%
27%
28%
14%
3%
73%
3%
28%
61%
36%
58
18%
10%
21%
153
133%
32%
36
38%
17%
3
51
26
14'4
2%
37%
28%
35%
16%
12%
194
12%
6 4
2%
23%
55%
21%
27
9%
4
14%
18%
31%
71%
13%
8%
11%
12%
5%
39%
35%
5%
72
80%
39%
65%ex.
24%
21
56
119%
23%.
07%
28%
1 oied.
WISSELKOERSEN
NEW YORK.
21/6 20/6
A'dam c
conden
Parijs
Berliin
Brussel
Rome
Madrid
Zwitserl
Zw. vrll
4.03% 4.03%
2.31 2.31
40.05 40.05
5.26% 5.26%
9.25 9.25
23.21 23.21
23.24 23.24
Weenen
Stockh
Montreal
Mntr.Lna
B. Aires P
B.Aires M
York c.
Shanghai
21/6
4.75%
20/6
4.75%
23 86 23.36
68.31 87.81
4.57 4.59%
29.78 29.78
23.70 23.70
23.45-8 23.45-8
5.47 5.47
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. Koersen vck>r.
stortingen op 23 Juni 1941 tegen verplichting^0
luidende in:
Belga s 30.1432.
Zwitsersche francs 43.56.
Fransche francs 3.768.
Lires 9.87.
Deensche kronen 36.37.
Noorsche kronen 42.82.
Zweedsche kronen 44.85.
Tsjechische kronen (oude schulden) 6.42.
Dinar (oude schulden) 3 43.
Dinar (nieuwe schuiden) 4.23.
Turksche ponden 1.45%
Lewa 2.30.
Pengö (oude schulden) 36.519.
Fengö (nieuwe schulden) 45.89.
Zloty (oude schulden) 35.00.
Zloty (nieuwe schulden) 37.68.
Lei 1.28.
Nadruk verboden
Wederom stonden twee wegen voor ons epen:
te trachten Max te redden of een Europeaan te
zenden, om,te onderhandelen.
Ook wilde ik zelf wel er naar toe stappen om
met Jeludin te spreken, maar ik vroeg mij af,
of het wel iets zou uithalen.
Niettemin had ik practisch al besloten zelf te
zullen gaan, toen Noreen mijn hut binnenkwam
en mij yerzocht om haar weer een onderhoud
met den Gouverneur to bezorgen.
Op slot van zaken was zij, zoo vertelde ze,
Max' zuster. Zij had, eerder dan een ander, het
recht om een goed woordje voor hem te mogen
doen. Zij kon zich persoonlijk tot Jeludin wen
den, terwijl ik hem als officier tegemoet zou
moeten treden. Zij wist wat pleiten was. Ik kon
alleen dreigen. En Ik vond, dat, wanneer Jeludin
zich zou kunnen laten vermurwen, dat eerder
gedaan kon worden door het verzoek van een
vrouw, dan door bedreigingen van een officier.
Ik vond den Gouverneur op het dek een sigaar
zitten rooken en vertelde hem dat allemaal. In
't begin wilde hij er niets van hooien.
„Als haar ooit iets overkwam, zou ik het mij
zelf aeoit kunnen vergeven," zei hij.
„Ik evenmin, mijnheer," antwoordde ik. „Maar
alles samen genomen, zou het misschien toch
zoo verkeerd nog niet zijn, wanneer wij haai
lieten gaan. Ik zou nooit duiven voorstellen,
haar te laten gaan, wanneer ik niet geloofde,
dat er veel waars is in wat zü zegt. Jeludin heeft
Loder, volgens zijn opvatting, eerlijk krijgsge
vangen gemaakt. Maar of het meisje iets van
hem verkrijgt of niet, ik ben er zeker van, dat
hij haar zeker niets zal aandoen. Wat hij overi
gens moge uitgevoerd hebben, hij zal niet ver
geten, dat zij zijn gast is. En zij heeft er slag
van, mijnheer." Ik dacht aan den tijd, toen
Noreen bewezen had, er slag van te hebben, mij
over te halen. „Wanneer wij het geen van
allen klaarspelen, bestaat nog altijd de kans,
dat zij wel iets bereikt."
Proctor stapte een paar maal het dek op en
neer. Toen gooide hij zijn sigaar in het water
en kwam voor me staan.
„Nou, goed dan," zei hij, „laat haar gaan. Zij
wil het. Dat blijkt uit alles. En uit wat Je me
vertelt, kan ik wel hooren, dat als ik weiger, zij
zich uit eigen beweging in een of ander avontuur
zal werpen. Laat haar gaan, ik wil het er op
wagen. Maar zij moet er om denken, dat ik
haar niet kan toestaan, Jeludin in welken vorm
ook, pardon in uitzicht te stellen, in ruil voor de
uitlevering van haar broer."
„Dat ziet zij zeer goed in, mijnheer," ant
woordde ik. „Zij heeft mij maar één ding ver
zocht, dat ik zou moeten vragen, als u er in
toestemt."
„En?"
„Als alles mislukt, zult u het fort dan aan
vallen, of Loder vrij is of niet?".
Proctor keek mij vastbesloten aan.
„Dat moet ik, Huntley," zeide hij. „Dat moet
ik. Er staat geen andere weg voor ons open. Het
is een beroerd geval, maar Loder zou zich dan
eventueel zelf op de een of andere manier moe
ten trachten te redden. Het territorium gaat
vóór het individu." Toen keek hü me vragend
aan: „Maar waarom?"
„Het zou haar genoegen doen, dit te hooren,"
antwoordde ik. „Het is een eigenaardig meisje.
Zij wil Jeludin zijn troefkaart niet ontnemen,
wanneer hij ooit kans zou hebben haar uit te
spelen."
„Nu, zeg haar dan, dat hij die kans nooit zal
krijgen," zei Z.E. „Als Loder niet ontsanpt, of
niet in vrijheid wordt gesteld, moeten wij het
fort nemen en Jelucfin er bij."
NEGENTIENDE HOOFDSTUK
Zelfs toen Si Kusau terugkeerde, wisten wij
nog niet, hoe Max bij Jeludin behandeld werd.
Men had Kusau niet in het fort toegelaten. Hü
had Jeludin niet gezien en Max nog minder. Hij
was er alleen kunnen achter komen, dat Max
niet gewond was.
Wij begrepen allen wel, dat het geen pretje
voor Max moest zijn, maar ik had geen idee er
van, wat hij had uitgestaan gedurende die reis
van de kust naar Trusmadi, vóór ik het van
hemzelf hoorde.
Om Higgins uit den weg te blijven, had Jeludin
de rivier niet gevolgd. Den morgen, volgende op
den overval, waren zij al een flink eind op weg,
toen de niets vermoedende Higgins nog bezig
was met zijn onderzoekingen naar wat er waar
was in de geruchten, die Wyllard vernomen had.
De Bajaus kwamen gemakkelyker vooruit,
daar zij weinig mee te dragen hadden, zoodat
zij ook op eiken onverhoedschen aanval in de
jungle waren voorbereid, terwijl de Dusuns den
bult droegen.
Max moest midden tusschen een troep Bajaus
loopen. Toen ze landden, werd hij van zijn
boelen ontdaan. Hij bekende rouwmoedig, dat
het een vernederend gevoel geweest was, teen
hem werd toegestaan uit zijn eigen muskietennet
te kruipen. Wat de zaak nog erger maakte, was,
dat hij nog altijd in zijn pyama rondliep.
Toen deed zich een voorbeeld er van voor,
hoe Jeludin ook steeds oog had voor détails. Hij
bad voorzien, dat Max kleeren zou noodig heb
ben en schoenen wilde hij met hen kunnen
meeloopen. Daarom had hij Sabtu opdracht ge
geven, ook wat kleeren voor Max mede te bren
gen. Jeludin begreep zeer goed, dat Max, als
Europeaan, moeilijk barrevoets kon loopen en hij
zou natuurlijk niet graag gewild hebben, dat hü
zich met zijn troep langer had moeten opheu-
den, dan noodzakelijk was. Maar men kan Sabtu
mocijük kwalijk nemen, dat hü in de gauwigheid
niet zoo precies wist, wat te zullen meenemen
en zoo kwam het, dat Max zich gedurende den
tocht moest behelpen met een extra-hemd, een
korte broek, een paar pantoffels en een sok. Pan
toffels van Cliineesclie makelij zijn heelemaal niet
berekend op jungle-marschen en doorns hebben
op bloote teemen nogal vat. Max vertelde mij,
dat hij in het begin van den tocht, ieder uur
die sok verwisselde van het eene been aan 't
andere, maar toen hij er genoeg van kreeg, had
hü het ding weggeworpen.
Zonder op te houden werd doorgemarcheerd.
Het was reeds ver over twaalven toen even halt
werd gemaakt, om wat rijst te koken en in der
haast een maaltüd te gebruiken. Voordat zü
verder trokken, had er nog een kleine opschud
ding plaats.
Den geheelen tijd had Jeludin geen woord tot
Max gesproken. Misschien had hü het te druk
of wellicht (waarom zou dat niet mogelijk zijn?)
was hij toch wèl een beetje beschaamd om onder
de oogen te komen van Iemand, tegenover wien
hij de duurste eeden gezworen had onder den
Koran. Maar nu kwam hij naar hem toe) terwijl
Max op een blok wat rijst zat te eten, die Sabtu
hem op een bananenblad had gegeven.
Zelfs nu hij toch als overwinnaar terugkeerde,
kon Jeludin zijn hoofsche manieren nog niet
achterwege laten. Hü groette Max plecht
statig, alhoewel niet zoo ceremonieus, als hü
anders zou hebben gedaan. Toen zei hü, wat hü
te zeggen had.
„De bediende van den Toewan is hem ge
volgd," vertelde hij, „Toewan 'zal wel blü zijn
om zün getrouwheid. Maar denk er om, dat hü
een gevangene is, evenals de Toewan zelf."
Hij gaf een bevel en tot Max' verbazing
kwamen een paar Bajaus met zijn bediende,
Ausop, aan. Eerst dacht Max, dat zij Ausop ook
al van Malang hadden meegenomen. Maar
ai van xviamng nauueu inccueuuuiwi. j
bemerkte al spoedig, dat dit toch niet het gc
was. r.
Ausop was niet tijdig genoeg wakker
den om het alarmsignaal te kunnen Se
dat zijn meester zou hebben gered. Nu was. or_
heelemaal geen wonder, want Sabtu en zün* f
nuiten waren muisstil te werk gegaan. n
toen zij Max eenmaal veilig en wel te pa „enj
hadden, waren zij minder omzichtig Se.w° et
en toen zij met Max In zijn mus AUsop
■den weg afgingen naar den zeekant, was -iet
wakker geworden van het gedruisch. HlJ en
zijn slaapmat, tuurde uit een der yens cg.
zag, dat zij een wit pak langs het tuinpa dat
droegen. Hü was eerst erg geschrokken, "Ae
hij dacht, dat het een geest was. Toen
hij de Bajaus praten en schrok nog erge1 ree<jg
hij was een dappere knaap en, zooals van
opmerkte, had Max er bijzonder goed zy
om zijn bediCnden zoodanig te dr:illeii, ^eJ1-
hem met de grootste aanhankelijkheid gur0-
Zoo was het ook hier; voor geen aOCley „eciaah
peaan in het heele territorium zou Aus p
hebben, wat hij dien nacht voor Max
Toen hü eenmaal begreep, dat er 1 gSt al
meester gebeurd was, verdreef hij zü waar
heel gauw en ging in Max' kamer J eleirlaal
hü het bed leeg en het muskietennet n gC.
niet vond. Hij begreep pet
beurd was. Hü volgde de BajausJangK ln
eerd
(Wordt vervoü
en kwam nog op tijd om te zaeh,
bootje gedeponeerd rVOigd)
het wachtende
i
