Amsterdam viert de bevrijding VIJF JAAR LATER Koning George en Churchill spreken VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 10 MEI 1945 BUR. VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTR. 5 - TEL. 21543 en 21544 Seyss-Inquart gearresteerd Dr. Seyss-Inquart is door Engelsche troepen gearresteerd en op het hoofdkwartier gevangen gezet. Hij zal als oorlogsmisdadiger be schouwd worden. Uitbundige vreugde op den Dam Churchill's rede op V.E.-dag Proclamatie Gen. Foulkes Deze week nog een half brood 40 volle voedselschepen aangekomen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT 10 Mei 1940. Op dien onvergelijkelijk schoonen Meimorgen drongen zij binnen in het vredige Holland, de Duitsche legers met hun duizenden tanks, hun honderden vliegtuigen, zonder motief of het moest zijn het motief van geweld tegenover recht. Het was de groote, totale uitbarsting van jarenlang stelsel matig aangewakkerd militairisme, op de spits ge dreven door het nationaal-socialisme van Hitier. Het was de uitbarsting van den vulkaan, reeds lang aan gekondigd door hevig gerommel en talrijke aard schokken. Tevoren, in die eerste weken van Septem ber, was Polen reeds het slachtoffer geworden en be dolven onder een lawine van vuur. Die 10de Mei maakte een einde aan dien „vreem den" oorlog, aan die beangstigende stilte, die op den val van Polen volgde. De Duitsche legers zwermden over heel West-Europa en achter hen kwamen Gestapo en Grüne Polizei om de volken te terroriseeren op een wijze als nooit gekend in de wereldgeschiedenis. Plunderend trokken de legers over heel Europa tot aan de grens van Azië en de randen van Afrika, overal niets anders achterlatend dan verwoesting, haat en niet te beschrijven leed. Laten wij ons even in het geheugen terugroepen die dramatische zitting van het Lagerhuis op 3 Septem ber 1939. Om 11 uur 15 had zoo juist Chamberlain de wereld medegedeeld, dat Engeland zich met Duitsch- land in oorlog bevond. Nu stond hij daar in het Lagerhuis, de man van München een gebreken man. „Alles waar ik voor gewerkt heb, waar ik op gehoopt en in geloofd heb gedurende mijn leven in dienst van het land, is in puin gestort", aldus sprak hij. Maar in datzelfde Lagerhuis zat Winston Churchill. Hij leek met zijn breede schouders een stier, die be reid is den aanval te ondernemen, zoo vertelt een ooggetuige. Fn toen de zi'ting ten einde Jiep sto"d hij op onder adembenemende stilte en zeide: „op dezen Zondagmorgen is er vr-de in onze harten. Onze handen mogen bedrijvig zijn, ons veweten is gerust". 10 Mei 1945. Dinsdagavond sprak Churchill weder om. Het was dezelfde Churchill, die vijf jaar lang zijn eigea volk en al den geknechten anderen volken niets anders kon beloven dan bloed en tranen Thans kondigde hij de totale overwinning der Ge allieerden aan, de totale nederlaag van Duitschland, dat dezen noodlottigen oorlog ontketende. Heel Europa vlagt en juicht en herademt. En in dat juichend Europa ligt dat land aan de zee, dat nu eindelijk óók vrij is. Nederland vlagt en juicht, maar in den roes der feeststemming vergeet het niet het vele leed, dat schuilt achter de bevlagde gevels; leed over de velen, die, voor het vaderland gevallen zijn, over de velen, die weggesleurd naar Duitschland, den dood vonden, over de velen, die van hongef gestor ven zijn in de laatste trieste maanden. Droefheid ook over ons schoone Insulinde, dat nog niet de vreugde der bevrijding kent, al zien ook zij de reikende han den, die spoedig hun ketenen zullen losmaken. Ook voor Indië komt spoedig Victory Day! Een overweldigende menigte vulda 'ledenmiddag den Dam en omgeving bij de officieele plechtigheid, waarvan het hljschen van de Nederlandsche vlag bij het uit duizenden kelen klinkende Wilhelmus het meest grootsche en ontroerende moment was. Er volgde een uitbundig gejuich op, dat aan hield bij het hijschen van de vlaggen van Amerika, Engeland, Rusland en China, de vier verbonden mogendheden. Lang voor de plechtigheid trokken verschillende kleurrijke stoeten zingend of met muziek naar den Dam. De plechtigheid werd daar geopend met een muzikale hulde. Tot groote verrassing en vreugde van het publiek bevond zich op de eere tribune ook Z. Exc. Prof. Gerbrandy, de Nederlandsche minister-president, die zich voor het begin van de plechtigheid enkele oogenblikken onderhield met de aanwezige journalisten. Dinsdagavond heeft Koning George een rede uitge. sproken, waara»n wij het volgende ontleenen Vanda?g danken wij Go^, omdat Hij ons uit een groot gevaar heeft gered. Ik spreek tot U uit de hoofd stad van het Britsche Rijk, de stad, die sporen draagt van 'svijands woede, maar nooit den moed heeft ver loren en nooit heeft versaagd en ik vraag U met mij Uw dankbaarheid te betuigen. Duitschland, dat heel Europa tot den oor'og heeft gedwongen, i' verslagen. In het Verre Oosten moet nog worden afgerekend met Japan, een vasfberaden en wreeden vijand. Deze strijd zal met inzetting van al onze hulpbronnen worden gevoerd. Maar wanneer uit deze overwinning geen duurzame vrede voortkomt, gegrondvest op gerechtigheid en naastenliefde, dan zullen wij hebben gefaald, dan zal het bloed van onze dierbaren tevergeefs hebben ge. vloeid. In de uren des gevaars hebben wij ons zelf en onze taak ootmoedig gesteld in de hand van God en Hij is onze kracht en ons schild geweest. Laten wij Hem danken voor Zijn genade en ons leven en onze taak in dit uur der overwinning aan dezelfde sterke Hand toevertrouwen. In zijn radiorede op 8 Mei, Victory of Europe-day, heeft de Britsche ministerpresident, Churchill, mede- deeling gedaan van Duitschlands onvoorwaardelijke capitulatie. Vandaag, 9 Mei, zal de ratificatie te Berlijn geschieden. Dinsdag en Woensdag, zoo zeide Churchill, zullen als V. E.-dagen worden beschouwd. De oorlog met Duitschland is dus ten einde. Churchill eindigde zijn rede: Voor waarts Brittannië. Lang leve de zaak der vrijheid. God bescherme den Koning. President Truman aan het woord Ook Truman h-eft gisteren een overwinningsprocla- marie uitgesproken, waarin hij o.m. zei: Dit is een ernstig maar roemrijk uur. Mijn eenïge wensch is, Hat Franklin D. Roosevelt had mogen leven om hiervan getuige te zijn. Hij verzocht het Amerikaansche volk zijn krachten te blijven inspannen, totdat ook Japan evenals Duitschland beslissend is verslagen. In een proclamatie deelt de gealli eerde bevelhebber in Nederland Gen. Foulkes het Nederlandsche volk mede, dat op 7 en 8 Mei het Militaire bestuur over het bevrijde Westen door Britsche, Nederlandsche en Canadeesche troe pen wordt overgenomen. Generaal Blaskowitz is verantwoordelijk voor het onderhoud van alle Duftsche strijd krachten ook militairen uit andere landen, die bij het Duitsche leger dienen en zal daarom aïie voedsel voorraden, opslagplaatsen en verkeers middelen, die aan het Duitsche leger behooren, noodig hebben. De gealli eerde bevelhebber maant daarom de bevolking aan de concentratie en afvoer van de Duitsche troepen niet te belemmeren. Op bon A 493 zal men deze week een half brood van het Internationale Roode Kruis ontvangen, bij die win keliers, bij wie men de vorige week den bon voor het Zweedsche Roode Kruis heeft ingeleverd. Aflevering kan echter niet dadelijk geschieden. Op He bonnen A 49? 'n B492 zuilen deze week be schikbaar worden gesteld: 50 gram cacao, 100 gram boter of marearine en voorts naar keuze van den w-nkcl er: een blikje lunchworst of een zakje ei-pro ducten of een half blikje bacon of een half blik kaas. Bij inlevering ven 5 bonnen worden echter ui'slui- tead twee pakketten beschikbaar gesteld, waarin van alles inzit als toiletpapier, lucifers, een rolletje frujert» en missch'en ook sigaretten tot een v olledige lunch toe. Dit z'in pakketen, die oorspronkelijk bestemd waren voor parachutisten. Naar wij vernemen zijn thans 40 schepen met voedsel uit Friesland! in de Amsterdamsche haven aange komen. Eveneens zijn schepen met Roode Kruis-voedsel binnengeloopen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1